De „Doms Rijkers" kwam «ijl Texeische visschers Ie hulp.
1943 Er op of er onder
„De hooikist bewaart
de warmte;
maakt er een nuttig
gebruik van".
UIT VELRLEI BRON
BINNENLAND
WERELDNIEUWS
56e JAARGANG. No. 5718.
ZATERDAG 9 JANUARI 1943.
TEXELSCHE COURANT
Tfcr gelegenheid van de jaarwisseling
hebben verschillende kopstukken in Eu
ropa boodschappen gezonden aan hun
volk: Hitier richtte een Nieuwjaarsbood
schap aan het Duitsche volk; Rijksminis-
tei Seyss Inquart en Mussert deden het
aan het Nederiandsche volk. De woorden
waren ernstig, vaak hard, maar ze ge
tuigden van vertrouwen in de toekomst.
Was het jaar 1942 voor velen een zwaar
en moeilijk tijdperk, ook in 1943 zal wel
licht offers vragen. Maar, het is onge
twijfeld zooals Hitler in zijn nieuwjaars
boodschap zeide; „1943 zal misschien een
moeilijk jaar zijn, stellig echter niet
moeilijker dan de afgeloopen jaren." Dit
moge een geruststelling zijn. Maar het
moge ons de ernst van de toestand niet
uit het oog doen verliezen, want de strijd
dif op het oogenblik in al zijn hevigheid
woedt, is meer en meer geworden een
strijd om hét zijn of niet zijn. En omdat
Nederland ook in Europa ligt, kan het
niet anders, of Nederland heeft er belang
bij, dat deze strijd zal eindigen in een
„zijn", met andere woorden, een over
winning voor Duitschland en zijn bond-
genooten, omdat zij strijden, zooals Hitier
in zijn Nieuwjaarsboodschap zeide, voor
het „leven en de vrijheid onzer volkeren
en niet om geld en zaken"
Het gaat dus om het bestaan van Eu
ropa En het is derhalve, zooals de lei
der van het Nederiandsche volk op
Nieuwjaarsdag in zijn radiorede zeide-
Omdat ons vaderland een deel van Euro
pa is, en een welvarenc Nederland in 'n
verwoest Europa onbesaanbaar is, is er
voor ons maar één we|, die van de soli
dariteit der Europeescle volkeren.
Een begrip, dat voo velen moeilijk te
verstaan is Omdat zi; nog te veel onder
Engelsche invloed stam, het gevolg van
de „befaamde" spreters voor de Lon-
densche radio, die dg aan dag het Ne
deriandsche volk proeeren te vertellen,
aai het „goed" gaat met de geallieerden
en „dat de overwinnng zeker is". Alleen
werd er niet bij veteld wanneer! Wel,
dat ons volk pog meer beproevingen
staan te wachten, waarschijnlijk a la
Eindhoven.
Gelukkig is het aantal Nederlanders,
dal genoeg krijgt an het gezwam voor
de Londensche rad), groeiende. Meer en
meer is er een zeftre mate van verzoe
ningsgezindheid mrkbaar tegenover die
groep van volksgenooten, die door Lon
den voor het gemeenste, wat er bestaat,
weidt uitgeschilden. Men trekt zich hoe
langer hoe minder aan van de hetzers in
Londen, maar aanschouwt met eigen
ocgen.wat er in Nederland gebeurt. Men
ziet het zegenrijke werk, dat Winterhulp
en Vclksdiensl verricht; men ziet de
practische resultaten, die Landstand en
Arbeidsfront voor ons volk weet te be
reiken en apprecieert zulks te meer, orn
aat d;e resultaien worden bereikt in zeer
moeilijke oonogsomstandigheden. Men
aanschouwt het begin v,an de nieuwe or
dening op schier elk maatschappelijk en
economisch gebied als de opbouw van 'n
nieuw leven, waarin geen kapitalisten
en kleine menschen meer zullen zijn,
maar v^lksgarooten, die allen gelijke
rechten zullen hebben. Men ziet naast de
goede wil van de voorstanders van een
nieuwe orde. dat die wil ook in daden
wordt omgezet. In steeds meer gezinnen
b.'ijft de raJio uitgeschakeld, wanneer
Londen gaal uitzenden; het interesseert
de menschel niet meer. En steeds meer
dere menscken komen vaak tot de ont
stellende omdekking, dat het gaat om het
zijn of niet zijn van Europa- er op of er
onder. En ie ondergang van Europa be-
teekent immers ook de ondergang van
Nederland!
Er op ol er onder. Dat zal in de loop
van dit nieuwe jaar meer en meer blij
ken. Veler beseffen dit al. Daarom is het
leger goecwillenden in ons land groeien
de daaron trekken steeds meer vrijwil
ligers over de grenzen om zich in te zet
ten in de strijd tegen het afschuwelijke
bolsjewisme. Daarom groeit de medewer
king en slinkt het legertje anti's, dat
door dik en dun heen vasthoudt aan
„Good o.d England", in wie zij nog de
bondgenoot zien. Dat komt, omdat zij
nog niet, zooals Rotterdammers, Helder-
schen en Eindhovenaars persoonlijk mee-
gemaak hebben, waaruit het bondge
nootschap van Engeland bestaat.
Wellicht brengt 1943 de beslissing. In
ieder geval zal dit nieuwe jaar ons dich
ter brengen bij het einde van deze krijg.
Laat ons vurig wenschen, dat het einde
zal zijn een overwinning voor Europa,
zoodat een nieuw, vrediger tijdperk voor
Europa en dus ook voor Nederland
zal aanbreken. En het niet alleen van
harte wenschen, maar er ook voor wer
ken! Ieder op zijn terrein! S.
SCHROOT UIT ENGELAND. De mechaniciens van een
verzamelplaats van schroot in Nederland demonteeren een
door Duitsche jagers neergeschoten Britsche Vickers Wel
lington-bommenwerper. (P.K. Niemeijer-St-P c).
ZOO MOET U DE HOOIKIST
GEBRUIKEN.
Ter besparing op brandstof,
stroom of gas.
De hooikist is een uitstekend middel
om te besparen op brandstoffen, stroom
of gas, maar in de eerste plaats dient men
dan een pan met een goed sluitend dek
sel te gebruiken en ervoor te zorgen, dat
zij in de kist of mand past. Blijft er eeni-
ge ruimte over, dan vuile men deze op
met proppen papier of houtwol. De pan
moet voor minstens driekwart gedeelte
gevuld zijn, daar de inhoud anders te
veel afkoelt. Voorts neme men minder
vocht dan voor een gewone bereiding
noodig is. De spijzen dienen één zesde
var de normale kooktijd te worden vóór-
gekookt en driemaal de gewone kooktijd
in de hooikist te worden gehouden. Ge
rechten met een lange kooktijd kunnen
het beste na twee tot drie uur nog eens
worden doorgekookt om ze daarna weer
in de hooikist te plaatsen Zóó voorkomt
u overschrijding van uw electriciteits- of
gasrantsoen!
DE ZON.
Za. 9 Jan. op 8,46pnder 16,49
DE MAAN.
Za* 9 Jan. op 10,36 onder 20,58
Eerste Kwarti: 13 Jan 8.48
HOOG WATER C TEXELS REE
Za. 9 Jan 11,18 23,43
Zo. 10 Jan. 12,08
Ma. 11 Jan. 0,33 12,5S
Di 12 Jan. 1,22 6 13,47
Springtij 8 ei23 Januari.
MET GBUST HART.
Zelfs wanneer e rekening houden met
de wisselende grfen van de soldatenfor-
tuin, kunnen wede verdere ontwikke
ling van de oorll gerust tegemoet zien.
(Dr. Go ebb es in „Das Reich).
BETOON DNKBAARHEID.
Aan de bezette dankt de boer op het
oogenblik een recijk bestaan. De boeren
hebben nog veel vragen, maftr zij die
nen dknkbaar teljn voor hetgeen reeds
is gegeven Die akbaarheid toone men
door voor zijn e^naaste wat te doen.
(Mevr. Bomiez ij-S ch a a k, Ned.
Landstand).
samenwerk; noodzakelijk.
In het eigen ld bracht het thans bij
na geëindigde ja veel haat, tweedracht
en wantrouwen, aar laten wij niet toe
geven aan die iivoelens. Die haat en
tweedracht dienc-nergens toe' We heb
ben elkaar noodfen kunnen alleen door
samenwerking t< een betere toekomst
komen.
(Mw De H^i-Bosker, Prov. Land-
vrcuwenleidster),
DOE Ai SPORT!
Allfcen dan kamen goede geestelijke
prestaties verwaten, indien de licha
melijke gesteldhe goed is. Het levensge
luk en de goedgezondheid van ons
volk moeten bestrmd worden. Wij zul
len angstvallig nten fraken tegen de
verspilling van je volkskraóht. Sport
geeft het lichaarfe noodige gehardheid,
noodzakelijk omje moeilijkheden te
overwinnen.
(H. v. G r o n i; e n a Stuling, Rijks
gevolmachtigde ir de Sport.)
ZEKER DE ZEGEPRAAL.
Voor ons is geen vraag of wij
overwinnen zen. Voor hem, die
gelooft, staat lis tevoren de over
winning staat, dden in de zwaar
ste worsteling t hij reeds de zege
praal
(Ir M u s s e 10 Juni 1938.)
Woensdag 21 Oct. 1942 waren onderge-
teekenden, opvarenden van de TX 20,
TX 54 en TX 97 's ochtends met stil
weer uitgevaren voor de garnalenvangst
op de reede van Texel. Wij werden in de
loop van dc ochtend overvallen door zeer
rtw weer met een harde wind uit het
N.W. De open sloep TX 54 was voor dit
weer niet zeewaardig genoeg en kreeg
veel water over, de TX 20 en TX 97 raak
ten eveneens in moelijkheden door averij
en motorstoring. De noodseinen werden
omstreeks 11 uur opgemerkt en de mo
torreddingboot „Dorus Rijkers" voer uit
er. slaagde er in in twee reizen alle drie
schepen behouden de haven van Oude-
schild binnen te brengen, hoewel de
verbinding met de TX 97 door zware
zeeën nog een keer werd verbroken en
bij de poging om opnieuw een tros vast
te maken, de sloep, die al op sleeptouw
was genomen, averij opliep en alleen door
voortdurend met drie man hoozen boven
water te houden was.
Omstreeks half 5 waren allen behou
den binnen en het is ons een behoefte,
hierbij onze grootste dank te betuigen
aan de N.Z.H.R.M. en in het bijzonder
aai schipper Coen Bot en de overige be
manning van de „Dorus Rijkers".
(w.g.) D. Henkes, A. Henkes, J. P. Slik,
C N. Tuinder en N. Tuinder.
Tusschen de regels van het zakelijke
relaas van vijf Texeische visschers, die
tijdens de zware en, door het onver
wacht losbreken ervan, zeer gevaarlijke,
SiGim van 21 Oct. 1942 in levensgevaar
kwamen te verkeeren, kan men lezen hoe
weinig het heeft gescheeld voor de TX
20 TX 54 en TX 97Zeker, Coen Bot
heeft wel eens zwaarder tochten ge
maakt en de banken beoosten de Texel-
stroom zijn de Haaksgronden niet, doch
het is toch maar aan de komst van de
reddingboot „Dorus Rijkers" te danken,
dal zich hier, in het zicht van familiele
der en bekenden, die op de dijk bij Oude-
schild de g^rnalenschuitjes temidden van
de branding zagen zitten, geen drama
heeft afgespeeld zooals er al zooveel zijn
gebeurd op onze kust.
Zoo'n brief als van de vijf visschers is
de schoonste belooning voor een beman
ning eener reddingboot: de zekerheid te
hebben mogen medewerken aan het red
den van menschenlevens. Schipper Coen
Bot, die dit jaar de 60-jarige leeftijd
heeft bereikt, en al 42 jaar deel uitmaakt
var- de bemanning der reddingboot van
Den Heldqr (1900-1922 a.b. van de zelf-
richtende roei- en zeilreddingboot, daar
na a.b. van de mrb. „Dorus Rijkers"),
heeft wel reden om speciaal deze herfst-
stoim van 21 Oct. 1942 te memorge-
ren immers, het aantal schipbreuke
lingen, dat hij hielp redden, steeg met de
vijf Texelaars van 498 tot 503. De 500
zijn dus vol en daarmede werd het re
cord van Dorus Rijkers, die het tot 486
bracht royaal geslagen. Voor zoover
wii kunnen nagaan is Bot de eerste Ne
deriandsche redder, die de „500" gehaald
heeft! Een beetje geluk hoort men wel te
hebben; er zijn reddingbootschippers, die
een groot aantal zéér zware tochten
maakten, die niet direct tot het redden
van schipbreukelingen leidden en het
aantal geredden is dus geen volstrekte
maatstaf voor de verdiensten ten op
zichte van het reddingwezen. Maar in-
tusschen moet het toch maar een groote
voldoening zijn als men heeft meegehol
pen aan het levensbehoud van 500 schip-
bieukelingen!
Het jaar loopt weer ten einde en in
deze donkere Kerstdagen denken wij met
groote waardeering en genegenheid aan
de velen, die paraat staan om de red-
cingbooten van Scheveningen tot Schier
monnikoog en het IJselmeer te beman
nen. Hun werk verrichten zij thans in
alle stilte publiciteit kan er zoo goed
als niet aan \yorden gegeven doch zij
zijn zich bewust van hun groote ver
antwoordelijkheid en aarzelen nimmer
zer- te kiezen, als er schepen of vliegtui
gen in nood zijn. Daarom hebben zij er
recht op, dat allen, die belang stellen in
he- Nederiandsche reddingwezen (en
dat behoort eigenlijk ieder Nederlander
te doen er toe medehelpen de N.Z.
F.R.M. in stand te houden, opdat zij de
branding van deze oorlogsstorm kan
trotsceren.
Dec. 1942. „De Reddingboot".
(Wegens plaatsgebrek eerst nu opge
nomen. Red.)
HET VEE HEEFT GOED
DRINKWATER NOODIG.
Praatavond Vereen. Oud-Lcer-
lingen Landbouwschool.
De heer C. Witte Dz„ Schildereinde,
hield een praatje over bovenstaand on
derwerp, wagrnaar met groote belang
stelling werd geluisterd. We geven hier
een samenvatting:
Het lichaam van mensch en dier be
slaat voor een groot deel uit water, bij
de dieren varieert het van 4070 pet.,
jonge dieren bevatten meer water dan
volwassen exemplaren, magere meer dan
vette. Van de weefsels bestaat het spier
weefsel voor ongeveer 75 pet. uit water,
v'et daarentegen bevat nog geen 10 pet.
wanneer het dier althans goed gemest is.
Bij onderhoud en groei speelt het water
aan ook een belangrijke rol. Koemelk be-
Het Raadhuisje van Groet (Schoorl)
wordt gerestaureerd.
Oisterwijk krijgt een paardenrenbaan,
1800 M. lang, 30 M breed.
Klompen zijn schaarsch. Wie ze vroe-
gei niet droeg, hoeft er niet op te reke
nen, dat hij ze nu koopen kan.
Bij afgraving van de terp Driesum bij
Dekkum zijn huisomtrekken uit de 3de
et uw na Chr. ontdekt.
De Prov. Limburg beperkt haar subsi
dies aan r.k. instanties wegens de hou
ding van het Episcopaat jegens de NSB.
Een Amsterdammer betaalde f 800 voor
200 pakjes „shag", maar ontving 200 pak
jes zaagsel!
Ook het Haagsche Gemeentemuseum
moet evacueeren. De kunstschatten gaan
^naar paleis Noordeinde.
liet aantal slachtoffers van het Brit
sche bombardement op Eindhoven is tot
126 gestegen.
Het N. IIoll. Tooneel (J. C. de Vos) nam
in studie „Dorp in Onrust" van Kees
Spierings.
Een 23-j. Amsterdammer stal verduis
teringsgordijnen uit de gangen van café's
om er pantoffeltjes van te maken
Het kasteel Duurstede te Wijk bij
Duurstede en dat te Hernen worden ge
restaureerd.
De vroegere ambtswoning van Jhr.
Rr ëll, comm. .der provincie, te Haarlem,
wordt historisch miyseum.
Voor f 100,000 aan schapenwol-slipovers
zijn te Laren in beslag genomen. Bij L
W aldaar voor f 100,000 ruwe wol.
De Ned. Arbeidsdienst telt 60 kampen.
Onder het devies „lek Dien" zullen straks
J0S60 mannen werkzaamheden ten be-
heeve van het vaderland verrichten.
De Alkmaarsche dienstbode H van I.
werd ingesloten; ze stal van haar werk
geefster o.a. wijn, advocaat en chocolade.
(Dagbl N Holl
Nieuwjaarsdag was 'tlOO jaar geleden,
dal de toren van Westzaan instortte Het
huis er naast, waar juist niemand in was,
werd vernield. 1
De 70-j. mevr. Wildschut uit Wolvega
weiden beide beenen afgereden, toen zij
uit een nog rijdende tram wilde stappen.
Ze is aan de gevolgen overleden
Zeven Scheveningsche jongens, 1216
jaar, namen uit een winkel aan de Kiél-
slraat te Den Haag, boter, shag, kaas,
cake, enz. mee Allen werden gearres
teerd.
Bollcncultuur hield te Haarlem zijn
196t vergadering. Voorz. gewaagde met
dankbaarheid van de export, vooral van
die naar Duitschland. Hierdoor is het
bedrijf gaande gehouden In de toekomst
is z.i. hooger prijspeil noodig. In de ex-
poit zal ieder exporteur zijn deel moeten
krijgen.
HISTORISCHE NOOTJES
De eerste auto kwam Sept. 1907 op
Texel, de eerste autobus Juni 1908.
De heeren Jac. P. Thijsse en A. Burdet
gaven 3 Febr 1906 in Hotel Texel een
lichtbeeldenavond.
In de loop van 1887 vertrokken niet
minder dan 155 Texelaars naar Noord-
Amerika om te trachten daar een boter
ham te verdienen.
staat voor 87-88 pet. uit water. Het mees
te profijt trekken we, wanneer ons vee
de juiste hoeveelheid deugdelijk water
krijgt. Die hoeveelheid is van de soort
voeder afhankelijk. Eiwitrijk voeder
eir.cht veel meer water dan zetmeelrijk
voeder Kunstmatig gedroogd gras weer
meer dan hooi. Voor een behoorlijke
melkgift is zeer veel water noodig. Na
tuurlijk is het kwantum vooral ook af
hankelijk van het weer; bij melkkoeien
is bij warm en koud weer een verschil
van 80 pet. van de wateropname waar te
nc-men. Kleine dieren hebben in ver
houding tot hun lichaamsgewicht meer
water noodig dan volwassene. Dat komt
doordat ze meer droge stof opnemen.
Een varken van b.v. 20 kg. levend ge
wicht kan 1 kg. meelvoeder per dag ver
werken, maar een van 200 kg., dus tien
maal zoo zwaar, werkt niet tienmaal zoo
veel naar binnen.
ROEMENIE.
In Roemenië wordt op alle scholen
athletiek als verplicht vak ingevoerd.
SOVJET-RUSLAND
De bolsjewieken verloren alleen in
Dec. reeds 3522 tanks.
AUSTRALIË
In Australië mogen weer commu
nistische bladen verschijnen.
FINLAND
Houtasch wordt in Finland verza
meld voor de bereiding van kunstmest.
BELGIE
Te Averbode is de uit de 12e eeuw
dateerende abdij met kostbare biblio
theek uitgebrand (schoorsteendefect).
ZWEDEN
Zweden wil na de oorlog o.a. een
vhêgdienst Stockholm-New York opener
(19 uur).
JAPAN.
Japan zal dezer dagen twee slag
schepen van 42000 t. te water laten; in
de zomer nog twee van 40.000 ton.
SPANJE
In Barcelona is een bende ingere
kend, die valsche bonnen, toegangskaar
ten en stempels maakte. Er werd met
modern materiaal gewerkt.
AUSTRALIË.
Australië heeft aan de V.S. om
meer troepen verzocht.
Te Sydney weigerden 37000 arbei
ders in de bewapeningsindustrie op 1
Jen. te weiken. Ze moeten terecht staan.
TURKIJE.
Het aantal dooden na de aardbeving
te Erbaa is ongeveer 1500
De betrokkingen tusschen Duitsch
land en Turkije zijn hartelijk en vriend
schappelijk (Aldus de Turksche ambassa-
ZUID-AFRIKA
Over hun loon ontevreden inland-
Sche gemeentewerklui kwamen te Preto
ria in botsing met militairen. Zeven wer
den gedood, 50 gewond. Een soldaat werd
gedood, zes werden gewond
DENEMARKEN
In Denemarken wordt op groote
schaal van schollenvellen leer gemaakt.
In Denemarken wordt dagelijks 20
25 ton brandnetel tot spinstof verwerkt.
Denemarken legt zich op de tonij
nenvangst toe. Soms brengen schepen er
50 binnen.
NOORWEGEN
In Noorwegen beproeft men van
zeewier grondstof voor zeep en een zoet
bindmiddel te bereiden. Ook maakt men
er veevoer en. regenmantels van.
Uit turf tracht men in Noorwegen
smeerolie te bereiden. Uit een kub. me
ter turf won men 25 liter.
FRANKRIJK.
De stad en de haven Toulon mogen
weer vrij betreden worden.
In Parijs is de voedselpositie, verge
leken bij het platteland, ongunstig. Over
wogen wordt de evacuatie van een milli-
cen menschen naar b.v Normandië, Bre-
tagne.
ENGELAND
Te Glasgow werd een neger-korpo
raal opgehangen, omdat hij een zeeman
vermoordde.
Een uur na een Britsche aanval op
een stad in het Roergebied lieten Duit
sche vliegers gedurende een half uur
bommen vallen op havenwerken en dok
ken van Huil (5 Jan.).
VEREENIGDE- STATEN
Bij een treinbotsing te Almonte
kwamen 32 personen om.
In de V S gaan boter, vet en olie
weldra op dc bon.
Duizenden menschen werden dak
loos door het buiten haar oevers treden
van de Ohio.
Twee zoons van de ex-keizerin Zitu
van Oostenrijk zullen in 't Amerikaan-
sche leger dienstnemen.
DUITSCHLAND
De Duitsche filmproductie is zeer
gestegen; over 1941 48 films, over 1942 74.
Dc Duitsche houtvoorziening is be
vredigend (DBZ).
Zieke Fransche krijgsgevangenen,
dm ruim een jaar niet konden werken,
mogen naar huis.
De Duitsche luchtmacht nam een
nieuwe machine in gebruik, welke zeer
snel is en toch een vrij groote bommen-
lest kan meenemen.
Bij een botsing tusschen twee snel-
tieinen tusschen Hannover en Wunstorf
wt iden 20 personen gedood en 20 zwaar
gewond.
Spr. zette vervolgens de functie van 't
water bij de warmtegeleiding uiteen en
dit. welke het bij de afscheiding van
spijsverteringssappen vervult, bij de uit
scheiding van jóe schadelijke stoffen en
vestigde er daarna de aandacht op, dat
het zijn nut heeft, in het koude jaarge
tijde het water en de ondermelk op hoo
ger temperatuur te brengen. Is men ge
noodzaakt koud water te geven, dan doet
men goed dit met tusschenpoozen van 'n
kwartier in kleine porties te geven. Deze
methode verdient vooral aanbeveling bij
paarden, die een zware dagtaak achter
de rug hebben en daardoor zeer dorstig
zijn. Een automatische waterleiding heeft
o.m. het. voordeel, dat het water altijd
iets voorverwarmd is, (gemiddeld tien gr.
C terwijl de dieren leeren regelmatig
kleine hoeveelheden tegelijk te drinken.
Dit komt, wat de koeien betreft, de melk
productie ten goede. (Wordt vervolgd).
