I
Candidaalstellini
Oogstïerzekerin
MütorÉnst
Texel - titan
Neerlands eerste Qost-lndië-vaarders II.
U was het toch
zeker ook al van
plan
CERESAN
MORKIT
theesurrogaatJ
't Erfenishuwelijk
EN
mm voor pe vrouw. wmm
Deurwaarder
PRINS
verkiezing van 2
hoofdingelanden,
Wuys vaart ieden
Maandag naar
Alkmaar
Iedere Woensdar
van Alkmaar.
J.ZUIDEWINDDz,
Warmoesstr. 7i
WERELDNIEUWS
t)m dit najaar uw zaaizaad te ont
smetten en tevens te behandelen te
gen kraaien-, duiven- en fazanten-
vreterij. U bespaart kostbaar zaad
hetwelk verloren zou zijn gegaan
door kiemschimmels en graanziek-
ten, terwijl u thans ook de gevrees
de kraaienvraat niet 'meer te duch
ten hebt, wanneer u uw zaaizaad
behandelt met
DOUWE EGBERTS
doordat
samen
vo /m c
mm,
Zoo langzamerhand weet
M IN A
BAKGRAAG
U alles van miin persoon al
Laat ik U daarom eens aan m'n familie
voorstellen. Dit is Opa. Hij is dol op
de pannekoeken. die ik voor hem bak
Laatst heb ik hem verteld, dat die
zoo extra lekker worden, omdat
ik PANKO gebruikt
SPREEKT:
f\rtl\d#)9cc0
,etr 0 «»!->
EEN ..PE 'A" PRODUCT
Uw
kruidenier
'8 avonds
Ook voor hem is
elke bon er één.
Overdag de zware taak, Iedere huisvrouw het
hare te geven, 's avonds angstvallig bonnen tellen.
Elk bonnetje, dat ontbreekt, is een zorg erbij
Dat bet eekent minder nieuwen voorraad. Klanten
die met bonnen knoeien of ze stiekum achter
houden, zijn een ernstig gevaar voor zijn zaak.
Hrj weet maar al te goed:
Bongeknoei is erger dan diefstal!
Publ. v/h Dap. v. Handel, Nijverheid en Schcepv. Lb.v.h. C.D.K.
NUTTIGE WENKEN.
Meubelen, met stof overtrokken, bor
stelt men af met water en azijn.
Glaswerk wascht men af in water met
borax.
Flessclicn reinigen? Water met kran-
tensnippers er in. Een dag laten staan.
Aluminium-pannen niet gebruiken
voor zure groenten of vruchtencompö-
tes. Ook niet, wanneer u groenten met
dubbelkoolzure soda wilt koken om de
verteerbaarheid te bevorderen.
LANDVROUWEN BEZOEKEN
„OUD-BUSSUM".
"Door zeventig landvrouwen uit Noord-
Holland werd 11 Aug. een bezoek ge
bracht aan het prachtige landgoed ,,Oud-
Bussum" in het Gooi De landvrouwen
waren hier op uitnoodiging van de eige
naar van het landgoed, de heer Van
Leeuwen-Boomkamp, zulks als tegen
prestatie voor het feit, dat door de af-
deeling Tuinbouw van de Landstand in
Noord-Holland advies was gegeven bij
het verbeteren van boomgaard en moes
tuin.
Voor de excursie was veel belangstel
ling; o.m. waren aanwezig Mevr. Zwiers-
Luth, de landvrouwenleidster; Frau Ber
kenkamp, Referentin beim Reichskom-
missar en de Boerenleider der Provincie,
Koeman. Op het landgoed werden de
landvrouwen rondgeleid - in de boom
gaard en de moestuin, hun werd iets ver
teld over het zelfkweeken van groenten
en kruiden, kortom, zij waren eens ,,een
dagje uit'' en deden tegelijkertijd veel
kennis op, die haar op de boerderij nog
wel te pas kan komen. Vooral de krui
dentuin had veel belangstelling-
Voor de Noordhollandsche landvrou
wen was dit ongetwijfeld een mooie dag!
hard.
TEXELSCH DIALECT.
pontcr, ronde balk op een voer hooi
in de Beemster: „ponder"; Groningen
„ponter"; Frirsch: „poentsjet";
parlevinke, scharrelen opn allerlei koop
waar aan de man te brengen;
'n portie mcnsche, vrij veel mehschen;
potter, groote knikker;
pottere, een soort knikkerspel;
pottertje, schrale koet die voor eigen
consumptie wordt vetgemest;
prakke, het eten op het bord met een
vork fijn maken en dooreen mengen; ook
elders;
WAT TABAKSTELERS MOETEN
WETEN.
8. Het drogen geschiedt het best in een
open schuur of loods of onder afdak,
zóódanig, dat de bladeren beschut zijn
tegen regen en directe zonbestraling.
Komen ze in de zon te hangen, dai^ lijdt
de kleur tc veel en drogen ze ook te
snel.
Als men de bladeren heeft aangeregen
laat men ze- een paar uur buiten han
gen om te verwelken; daarna hangt men
ze op in de droogruimte. De eerste tijd
dient men liefst langzaam te drogen door
alleen 's avonds en s nachts te venti-
leeren. Na een week kan het droogpro-
ces versneld, worden en na 4 weken is
het blad droog en geschikt om gefermen
teerd te worden.
PRAATJE OVER GEMEENTEWAPENS
DE ROODE LEEUW
VAN CALLANTSOOG. 81
Een gekroonde roode leeuw op gouden
veld. Ziedaar het wapen van Callants-
oog (1) zooals dat 22 Oct. 1817 door de
Hooge Raad van Adel werd
vastgesteld. Nevenstaande
afbeelding, ontleend aan of
ficieel briefpapier van de ge
meente, is heraldisch niet
juist. Het „veld" moet ge
stippeld (immers: van goud)
zijn. Wit beduidt zilver. Van der Laars
geeft in zijn standaardwerk het wapen in
kleuren (rood op geel) juist weer, maar
vermeldt in de'beschrijving verkeerde
lijk: een roode leeuw op een „zilveren"
veld. Een oude kroniek maakt van een
groen veld melding! De leeuw is z g.
„omgewend", omdat hij naar links (he
raldisch „links", d.i. voor u rechts) kijkt!
Voorheen, zoo schrijft Van der Aa in
het oude, maar nog altoos zeer bruikbare
Aardrijkskundige woordenboek (1841!),
werd hier veel Texelsche kaas gemaakt
en woonden hier eenige kommandeurs
van de visscherij op Groenland en Straat-
Davis. Ook waren hier eenige koop
vaardijkapiteins woonachtig.
(1) 1 Jan. 1942 1097 inwoners.
FEUILLETON
Oorspronkelijke Nederlandsche roman
door HENK VAN HEESWIJK.
33.) Ik kan als vrouw begrijpen^
dat hij li vrij wilde maken en
ik kan dat waardeeren in uw
man, evenzoo als ik het waardeer in u,
dat u uw man trouw wilde blijven. on
danks het feit, dat u alleen van uw
vroegere jeugdvriend hield. Uw man
vertelde mij, dat hijmet de ochtend
trein uit Amsterdam naar Berlijn was ver
trokken. Maar omdat hij nog niet geheel
hersteld was van zijn verkoudheid, werd
hij opnieuw ziek in de trein. Van huis
was hij in de nacht geloopen naar Haar
lem, vanwaar hij met een vrachtauto
naar Amsterdam is gereden. Waarschijn
lijk heeft hij in die auto opnieuw kou ge
vat, met het gevolg, dat hij in de trein
ziek was. Toen de trpin in Berlijn aan
kwam, was uw man reeds zoo ziek, dat
hij met een auto vervoerd moest worden
De eerste tocht, welke Nederlanders
naar Indië ondernamen, heeft in financi
eel opzicht wanneer we ons tot déze
eene reis bepalen slechte resultaten
opgeleverd. Maar, zoo schreven we, de
negen Amsterdamsche kooplui, die er
hun duizendjes in staken, konden tegen
een stootje, evenals Ds. Plancius, die er
mede aandeel in had. Ds. Plancius was
een zeer vermogend man. In de eerste
vier tochten, welke naar de Oost wer
den gemaakt, zat wel bijna f 100,000 van
deze predikant! Toen hij nog in Vlaan
deren preekte, begeerde hij daarvoor
nimmer een cent. Bovenal echter ver
dient zijn naam met eere te worden ge
noemd, omdat hij de zeevaart en de han
del in zoo belangrijke mate heeft be
vorderd. Hij maakte studie van de aard-
rijks- en de sterrenkunde en stelde alles
in het werk om de reizen naar Indië
een goed verloop te doen hebben. (1).
Een der vier schepen, die 2 April 1595
bij Texel „tseyl ghingen", was ,,'t Duif-
.ken" genaamd. Het ligt voor de hand,
hier verband te zoeken met de naam
(Duif) van het door Plancius ontdekte
sterrenbeeld.
In Amsterdam houdt de naam „Planci-
usstraat", op Nova-Zembla de Plancius-
kaap, de herinnering aan de man, die be
vordering vdn ontdekkingsreizen tot een
der doeleinden van zijn leven stelde, nog
levendig.
Cornelis de Houtman was opperkom-
mies (dat was hoofd van de handel) op
de eerste Oost-Indië-reis, Pieter Dz.
CHINA.
Z.-Nanking beleeft de grootste over
strooming sinds 1933.
DUITSCHLAND
Sinds de Oekraine bezet werd, her
kregen daar 2000 kerken haar bestem
ming.
OOST-INDIE.
Vijandelijke bommenwerpers de
den 14 en 16 Aug. een aanval op Balik-
Papan (Borneo), maar richtten niet veel
schade aan.
VEREENIGDE STATEN
In de V S. werd een organisatie ont
dekt, die jongelui leerde, hoe zij zich
voor de dienst konden laten afkeuren.
Te Hollywood zijn het huis en een
collectie films van Harold Lloyd ver
brand.
ARGENTINIË.
Het hoogste gerechtshof van Argen
tinië heeft het communisme onwettig
verklaard.
Argentinië moet sterk op electr.
stroom bezuinigen, (gebrek aan brand
stof).
ENGELAND
„Churchill is even onmisbaar voor
de oorlog als onbruikbaar voor het ves
tigen van de vrede". (Observer, Eng.)
Woensdagnacht werden steden in
Z.O. en Midden-Engeland,o.a. Lincoln
op doeltreffende wijze met bommen be
stookt.
AUGUSTUS OOGSTMAAND.
Augustus, oogstmaand, werd genoemd
naar de Romeinsche keizer van die
naam (Augustus Gajus Julius Caesar
Octavianus). Oorspronkelijk was oogst
maand niet de achtste maar de zesde
maand van het jaar; ze heette destijds
Sextilis (d.i. zesde). De Romeinsche Se
naat wilde de Keizer eeren, die in deze
maand vele overwinningen behaalde en
noemde Sextilis voortaan Augustus.
Op dezelfde wijze kwam Juli aan haar
naam; deze maand, eerst Quintilis (d.i.
vijfde) geheeten, werd naar Keizer Juli
us genoemd.
De naam oogstmaand voor Augustus
geldt voor landen als Nederland, Duitsch-
land, België, enz., maar niet b.v. voor
Argentinië, waar in Januari wordt ge
oogst; niet voor Egypte, waar in April
de boer zijn koren maait, enz.
Augustus had oorspronkelijk 29 da
gen; ter eere van de Keizer werden er
twee dagen aan toegevoegd
De naam Augustus is vermoedelijk af
geleid van „augere", en zou dan betee-
kenen: vermeerderaar. Later werd Au
gustus een titel met de beteekenis
„doorluchtig" 26 Jan van het jaar 27
v. Chr.. verleende de Romeinsche Senaat
deze titel aan keizer Octavianus, boven
genoemd.
naar ons ziekenhuis. Hij heeft intusschen
nog kans gezien om al zijn papieren te
vernietigen, omdat hij niet wilde, dat u
zijn verblijfplaats te weten zou komen.
Zooals gezegd, heeft hij gisteravond
het een en ander uit zijn leven verteld.
Nu ik dit weet, voel ik mij verplicht u
te schrijven. Uw man verbood mij u te
waarschuwen, dat hij ernstig ziek was
en ik moest mij aan dit verbod houden.
Hedenmorgen is uw man, zonder pijn
zacht ontslapen Zijn laatste gedachten
waren bij u, die hij heeft liefgehad, zoo
als een man waarschijnlijk maar eens in
zijn leven kan liefhebben. Zijn bezittin
gen en kleeren zal ik u in een koffer te
rugzenden. Wij zullen hem morgen, 23
December, begraven op de begraafplaats
van het ziekenhuis. Wilt u, dat het stof
felijk overschot van uw man naar Ne
derland komt, dan verzoek ik u daartoe
de noodige schikkingen te treffen.
Inmiddels teeken ik,
Hoogachtend,
Annie Volkers."
Beiden zwegen, toen zij deze brief
hadden gelezen. Jo kon haar tranen niet
be-wingen en ging naar een andere ka-
Door het Spanjersgat aan
Texels Z.Z.O.-hoek.
De vier schepen, welke Zondag 2 April
1595 des morgens om zeven uur bij N.O.
wind het anker lichtten op de reede
van Texel, om te trachten „om de
zuid" de weg naar Indië te vinden, ko
zen via het Spanjersgat het ruime sop.
Dit Gat vond men aan de Z.Z.O.-hoek
van ons eiland in de lij van de stroo
men door het Marsdiep. Het ontleende
zijn naam aan de Hollandsche schepen,
die daardoor naar Spanje voeren, de z.g.
„Spanje-vaarders" of „Spanjaards". De
naam komt reeds voor op de kaart van
Jan Seuerszoon, uitgegeven in 1532. (3)
Keizer was verantwoordelijk voor de
vaart. Keizer had daartoe een behoorlijke
opleiding genoten; hij was een leerling
van Plancius! Hij heeft echter het va
derland niet meer terug gezien. 13 Sept.
1596 is hij op de reede van Bantam, bij
het hoofddoel van de reis derhalve, ge
storven, „waeraen zoo lezen we in
schrifturen van die tijd de Compag
nie groot verlies en achterdeel hadde". (2)
Over Houtman luidt het oordeel der
historie minder gunstig. Hierover een
volgende keer.
(1) Van Schelven, Biogr. Wdb., deel
IV, kol. 1077 e.v.; (2) De De Waard,
Biogr. Wdb., deel II, kol. 674.
(3) Werken Linschoten Vereen., deel
XXV, blz. 244.
FRANKRIJK.
Het broodrantsoen der Fransche
boeren is tot 400 gr. vërhoogd.
Het aantal slachtoffers van de laat
ste bomaanval op P a r ij s is gestegen
tot 100.
JAPAN.
Op de Philippijnen zijn vier perso
nen wegens een moordaanslag op het
hoofd van het binnenl. bestuur ter dood
veroordeeld.
DUITSCHLAND
2000 kinderen uit 0.-Hannov?r en
Westfalen zullen voor zes weken naar
Lithauen gaan.
In Duitschland krijgen personen,
die tegen het verbod in bosschen rook
ten, geen rookerskaarl meer.
Bij Mannheim wordt bij wijze van
proef r ij s t verbouwd. Vooruitzichten
schijnen niet al te ongunstig.
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
DE: KORENSCHOOF. 71
Een toepasselijke naam voor oen Eier-
landsche boerderij. Immers neemt de
graanteelt in deze polder een belang
rijke plaats in. De boerderij is in 1910
voor rekening van wijlen de heer R. P.
Keijser gebouwd. Er behoort 30 bunder
land bij. Eigenaar is de heer S. C. Keij
ser.
(Bij Leiden vinden wij hoeve Koren
hof, te Stellendam: Koornlust.)
BIJNAMEN.
Hoe komen ze er aan?
1. Hendrik (I) de Vogelaar, Duitsch
koning (919-936). Volgens de legende
zouden vorstelijke gezanten hem op de
vinkenbaan te Quedlinburg de konings
kroon hebben aangeboden.
2. Iwan do Verschrikkelijke, Russisch
grootvorst (1533-1584). In 1570 bestrafte
hij de stad Nowgorod wegens een op
stand door er in zes weken tijds plm.
60,000 menschen te laten vermoorden.
Dezelfde wreedheid toonde hij te Twer,
Moskou en elders. Zelfs bracht hij zijn
zoon eigenhandig om het leven.
TIJDENS DE VORIGE
WERELDOORLOG.
Gemeente-varkens. De gemeente Arn
hem kocht Sept. 1918 100 varkens aan
om die te doen vetmesten.
Zwarte handel. Uit een k a a spakhuis
te Haarlem werden Sept. 1918 4000
stukken zeep gestolen.
Bootdienst Texel-Den Helder. Gedu
rende de winter 1918-1919 beperkte T.E.
S O. haar dienst tot éénmaal daags in
beide richtingen: van Texel om half 10,
van Den Helder om 1 uur.
Tabakssurrogaat werd in 1918 ook van
kersenblad bereid. Sept. 1918 kochten ta
baksgroothandelaren uit 73 boomgaarden
te Wijk bij Duurstede voor f 23000 ker
senblad!
mer. Wim begreep, dat zij nu alleen
moest zijn en ging heen.
Op Oudejaarsdag kwam de kist met
het stoffelijk overschot van Kees ih Ne
derland aan. Diezelfde dag nog werd
het opnieuw bijgezet te Aerdenhout. Het
was een sobere plechtigheid, waarbij al
leen Jo, in het zwart gehuld en Wim
aanwezig waren. Eenvoudig was het le
ven geweest van Kees Blokker, eenvou
dig was zijn heengaan uit dit leven.
Een zwerver had rust gekregen. Sam«n
gingen ze naar huis, het huis, dat nu
Jo's eigendom was. Het was alweer de
wet, die haar aanwees als erfgename.
Kees wilde het geluk van zijn vrouw en
had haar daarom alles, wat hij van oom
Klaas had gekregen, weer gegeven. Het
geld van oom Klaas had Kees het geluk
niet gegeven; Jo was vastbesloten; ook
haar zou dit geld geen geluk brengen.
Zij wilde er niet van profiteeren. En ze
besprak haar plannen met Wim.
Een half jaar later werd de villa ge
deeltelijk ontruimd. Het was het eigen
dom geworden van een stichting, de
„Kees Blokker-stichting", een instelling,
besteed om zwakke kinderen uit de ste
den weer gezondheid te schenken in de
mooie hatuur van Aerdenhout. Zoo had
Jo het gewild en Wim was het er mee
eens geweest. Hij is inmiddels eerste be
diende geworden in een groote kruide
nierszaak in Amsterdam met het voor
uitzicht binnen korte tijd filiaalchef te
worden Dan verdient hïj genoeg om te
trouwen en een vrouw te onderhouden.
En hij weet, dat die vrouw over eenige
tijd hem zal wachten Als het verdriet
over Kees wat gestild is. En tot zoolang
wachtte hij, uit piëteit tegenover de
overledene, die hij heeft leeren hoog
achten.
Op het stille kerkhof te Aerdenhout
staat een klein monument, geplaatst op
't' graf van Kees Blokker. Het heeft als
opschrift „Alleen de liefde is een
hechte basis voor het geluk". Van tijd tot
tijd legt een oude tuinman, die bij de
„Kees Blokker-stichting" hoort, bloemen
op het graf en soms komt ook een jonge
vrouw daar en die zegt dan zacht: „Ik
dank je, Kees, voor wat je mij in mijn
leven hebt gegeven: geluk en liefde".
EINDE.
HOUDT MAANDAG
in Hotel De Lindeboom
van 11 tot 2 uur zitting
Vérkoopingen,
Behandeling van
pachtzaken, Incasso's.
3
Het Dagel. Bestuui
van den polder Eijerlanö
op Texel, brengt ter
openbare kennis, dat op
DinSdag 24 Augustus
1943, zal plaats hebben
de- candidaatstelling voor
de
ter vervulling van de
opengevallen plaatsen,
van den heer P. PRINS
wegens het bereiken van
zeventig jarigen leeftijd,
van den heer JAC. REU
VERS Maartenszoon,
wegens periodieke aftre
ding (herkiesbaar).
Op dien dag van des
n.m. drie uur tot des
nm. zes uur, kunnen bi
voorzitter van het Dagel
Bestuur, die daartoe zit
ting zal houden in he:
Polderhuis te De Cocks-
dorp, schriftelijke opga
ven van candidaten
worden ingeleverd. D«
noodige formulieren zijt
tot het tijdstip der can
didaatslelling, kosteloos
verkrijgbaar bij dèn Se
cretaris van bovenge-
noemden polder.
Texel, 30 Juli 1943.
Het Dagelijksch Bestuiu
voornoemd,
A. J. KEIJSER,
Voorzitter.
L. v. HOORN,
Secretaris.
ook per maand.
JAC. KIKKERT Nz
Koogerstraat 10.
HUWELIJK.
Eenzamen van alle ran
gen, stanïlen en leeftij
den, wendt u allen tc'
Nederland's grootst
Bemiddelingsbureau
met uitgebreide relatie
door geheel Nederland
ook in de boerenstand
Tallooze tevredenheids
betuigingen liggen te
inzage. Inlicht, schrifteï
en mondeling. Bureai
„HOLLAND", Ara
sterdam \V., Admira
lengracht 219.
Goederen worden afge
gehaald en bezorgd doo
Vervoer Van bloembol
len naar Limmen, -Uit
geest, Andijk, enz.
Aanbrengen Vrijdag
Zaterdag en Maandag.
VAN DE BOEKENPLANK.
'Voorhanden in Boékhandel Rarkstraat
Het dal der zeven heuvelen, door He:
bert Wendt. Roman van een jonge hou!
vester. 260 blz. Geb. f 3,90.
Schets' der ziekten en haar verzorgin|
met diëetlijsten voor verschillende zie)
ten, door Van Hacften, 363 blz. Gel
f3,50.
Nevelen boven de heide, door Mar!
z. Bentlage. Dit boek herinnert aan U
beste werk van Gustav Frensen. 32
blz. Geb. f3,90.
Te mogen helpen, door Bep van Keft
pen. Belevenissen tijdens de oorlogsdi
gen van Mei 1940. Een fijngevoelig boei
je over het werk in een E.H.B.O.-post i
Rotterdam, f 0,95. (Ingez. Mededeeling
HYGIENE EN VEILIGHEID
555. Duizeligheid kan verschillenó
oorzaken hebben. Om die gewaanvo:
.ding te bestrijden, moet de arts eerst <3
oorzaak opsporen.
Steenpuist doorgebroken? Bij bi
reinigen vooral oppassen, dat geen ette
op de omgeving wordt overgebracht. (D
F. W. van Haeften).
