r
Van de Fronten in Oost en West
Wereldnieuws
57e JAARGANG. No. 5804.
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1943.
TEXELSCHE COURANT
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT
26 OCTOBER—3 NOVEMBER 1943.
NIEUWE POLITIEKE ASPECTEN.
Terwijl de herfstslag aan het Sovjet-
Russische front, inzonderheid in het zui
delijke gedeelte daarvan, in onvermin
derde felheid woedt, en met name in 't
gebied van Kriwoi Rog 'alles op a^es
schijnt te worden gezet, wordt men te
vens gewaar, dat de politiek wederom 'n
belangrijker rol begint te spelen. Ver
moedelijk moet zulks gezien worden in
verband met de conferentie van Moskou,
waar de drie grootste „vereemgde na
ties", in verbinding met Tsjoengking-
China, tot een overeenstemming zijn ge
raakt, ^velke zich niet tot de zuiver mi
litaire aangelegenheden kon beperken.
Dit bolsjewïstisch-Amerik.-Britsch
consult blijkt een zekere onrust onder de
kleinere verbondenen gaande te hebben
gemaakt. Wij vernamen althans, dat een
politiek overleg wordt voorbereid tus-
schen de uitgeweken regeeringen van
Griekenland, Polen en Zuid-Slavië. De
z.g. Tsjecho-Slowaaksche regeering on
der Benesj wenscht zich hiervan afzijdig
te boliden, vermoedelijk omdat zij reeds
in -nauw contact met hot Krer^lin stèat
en op die grond van meening is, zich
over de toekomstige vorming van een
Europa onder Sovjet-Russische leiding
minder te behoeven bekommeren. Dat
de geemigreerde regieringen van Noor
wegen, België en Nederland zich even
eens op een afstand houden, moet op de
overweging berusten, zich niet in de
onmiddellijke invloedsieer der roode
machthebbers te bevinden. Ook het
Fransche comité te Algiers trouwens
denkt zich afzijdig te houden.
Tegenover deze politieke actie tee
kent zich de reis af van de Duitsche ge
zant Neubacher. die mot een bijzondere
opdracht naar de Balkan is vertrokken.
Zijn missie moet ten. doel hebben, in de
ze oude onrusthoek een zekere consoli
datie tot" si and te brengen, een gevoel
van onderlinge saamhoorigheid, het
welk daar tot dusverre al te zeer heeft
ontbroken.
De Balkan kan eerst dan zijn bijdrage
voor een nieuw Europa leveren, wanneer
de oude tegenstellingen er worden over
brugd. Het vraagstuk is het valt licht
te bevroeden uiterst gecompliceerd en
wordt nog te moeilijker door de omstan
digheid, dat in Griekei#and, Kroatië en
zekere deelen van Servië de partisanen-
benden dc strijd voortzi tten, niet slechts
tegen de bezettende macht, doch ook
in onderlinge naijver.
Terwijl ongetwijfeld in Moskou mede
de kwestie van een geallieerde invasie in
de Europeesche Zuid-Oosthoek onder het
oog is gezien, bereidt men van Duitsche
kant dei halve aldaar een politieke front
versteviging voor, die voor alle belang
hebbenden gelijkelijk van nut zal moeten
zijn Het bezoek van generaal-veldmaar-
ischalk Von Weichs aan Sofia kan men
gevoeglijk binnen ditzelfde-kader be
schouwen
TWINTIG JAAR TURKSCHE
REPUBLIEK.
Inmiddels is te Ankara op feestelijke
manier het 20-jarig bestaan der Turk-
sche republiek herdacht. Aan het graf
van Ataturk werden taliijke kransen ge
legd; de geheele hoofdstad was geïllumi
neerd. Deze feestlichtje.., temidden van
een wereld, welke zich in een bescher
mend duister moet hullen, doen eenigs-
zins vreemd aan Zij vormden vermoe
delijk een concessie aan de groote massa,
die op haar tijd zich moet ontspannen.
Beter begrijpen wij, dat op de renbaan
een groote militaire parade werd gehou^-
oen, waaraan door troepen van alle wa
pens werd deelgenomen. Turkije kent
immers wel degelijk, evenals wij allen,
de zware zorgen des tijos Het moet zich
geweldige inspanningen getroosten om
als staat-in-opbouw een aanzienlijke
weermacht op de been te houden, waar
van het de financieele lasten moeilijk
kan torsen. Eens te m ?er ondervinden
de Turken, hoè hacheljjk het is, zich een
even wichtspositie te scheppen tusschen
de grootmachten, waardoor het is om
geven De geallieerde troepen in Syrië
en Iran oefenen een gevaarlijke druk op
hen uit, teiwijl de Sov et-machthebbers
steeds duidelijker te vei staan geven, dat
de blijvende onzijdigheid van de Turk-
scHe republiek hun hoogst onwelgevallig
is. Zij zouden niets liever zien dan dat
Turkije zijn neutraliteit liet varen, waar
door in Zuid-Oost-Europa een verschui
ving van evenwicht, mer al de vérstrek
kende gevolgen daarvan zou intreden.
Turkije is bij de voortduur op zijn hoe
de om zich niet te mengen in een twist,
welke het niet aangas i. Daarbij staat
aan de regeerders van Ankara duidelijk
het groote gevaar voor oogen, dat hun
DE ZON.
Za. 6 Nov. op 8.43; onder 18,04
DE MAAN
Za. 6 Nov', op 16.06; onder 1,08
Volle Maan 12 Nov. 3,26
HÓÓG WATER OP TEXELS RKK.
Za. 6 Nov. 2,31 en 15,16
Zo. 7 Nov 4,00 en 16,43
Ma. 3 Nov. 5,i20 en 17,52
Di. 9 Nov. 6,22 en 18,50.
Springtij 13 en 29 November.
aan de befaamde zee-engten zou be
dreigen, indien de USSR de overhand
zou behouden. Zij hebben er niet het
minste lelang bij, de toch reeds wassen
de invloed der Sovjets in het Middel-
landsche Zeegebied door hun toetreden
tot de „vereenigde naties" nog verder te
vergrooten.
HET VERDEELDE ITALIË.
De republikeinsch-fascistische regee
ring, die haar zetel te Venetië heeft ge
vestigd,. heeft jriog altijd handen vol
werk met het opruimen van de chaos,
welke dc uitgeweken regeering-Badoglio
achtergelaten heeft. De Duce heeft, tij
dens een ministerraad, de groote lijnen
van dit herstel geschetst. Er is reeds een
aanvang gemaakt met de reorganisatie
van het binnenlandsche bestuur; de nieu
we fasci zijn in „statu nascendi"; voorbe
reidingen worden, getroffen voor de
groote constitueerende vergadering, die
de grondslag zal moeten leggen van de
sociale Italiaansche republiek. Een zeer
belangrijke factor moet voorts worden
geacht d-? wederopbouw van de It^aan-
sche weermacht, volgens een wetsont
werp, hetwelk door Graziani als minister
van defensie, is ingediend. Hel fascis
tisch- republikeinsche regiem zal alles
doen, wat in zijn vermogen ligtom ten
spoedigste een sterke, moderne militaire
organisatie jn het leven te roepen, in
overeenstemming met de ervaringen dei
afgeloopen vier oorlogsjaren. Tenslotte
wees Mussolini er op, dat in verschillen
de gebieden Italiaansche soldaten reeds
vrijwillig hun plaats aan de zijde van
hun Duitsche kameraden hebben ingeno
men, en dat in de door de mogendheden
van de Spil beheerscht^ provincies orde
en normale toestanden zijn teruggekeerd.
Echter juist thans, nu rust ëp bezin
ning zich gaan openbaren, treedt te dui
delijker aan de dag, hoe noodlottige ge
volgen het verraad van Badoglio en Vic
tor Emanuel heeft gehad. De bezette
Italiaansche gebieden ondervinden al de
hardheid van het geallieerde bestel, dat
zonder mededoogen de belangen dei be
volking aan zijn oorlogvoering offert, in
zulk een mate, dat in steden als Paler
mo en Napels de honger om zich heen-
grijpt en slachtoffers maakt. De bevol
king wo. dt gedwongen de vijand hand
en spandiensten te bewijzen, waarbij
zelfs middeleeuwsche lijfstraf niet wordt-
geschuwd.
Het ergst van alles is echter' te ach
ten, dat-thans aan beide zijden van de
Italiaansche scheidingslijn troepen wor
den geworven, zoodat binnenkort Italia
nen tegen Italianen in het geweer zullen
staan.
SKAGERRAK GESLOTEN.
In Zweden heeft men*dezer dagen on
dervonden, dat men weliswaar zich in
de pers en op openbare vergaderingen
allerlei vrijr.eden ten opzichte van
Duitschland kan veroorloven, doch dat
men desondanks binnen een door de
spilnfachten beheerscht werelddeel zich
bevindt De vrije vaart door 't Skager-
rak gaf de Zweden nog allerlei scheep-
vaaitmogeiijkheden, die in het bij'zonder
voor de ravitailleeringsbehoeften' van 't
land konden worden uitgebuit. Daaraan
is echter voorshands een einde gekomen,
aangezien de Duitsche maritieme autori
teiten deze scheepvaart thans hebben ge
blokkeerd In de Zweedsche zeehaven
Goeteborg bevonden zich n.l. enkele
Noorsche schepen, die voor Britsche re
kening voeren en dientengevolge door de
Zweden tijdelijk werden geïnterneerd.
Duitschland wenscht te voorkomen, dat
deze bodems opnieuw zee kiezen, hel
leen dit vaarverbod door de wateren
van het Skagerrak heeft uitgelokt. Van
Zweedsche kant overweegt men thans 't
convooistelsel in te voeren, hetgeen tot
complicaties zal kunnen leiden. Vermoe
delijk zal deze aangelegenheid slechts
can behoorlijk kunnen worden opgelost,
zoo Stockholm opnieuw de garantie ver
schaft, dat de Noorsche schepen Goete
borg niet zullen verlaten.
COMPLOT TEGEN FRANCO.
Het Spaansche weekblad „El Espanol"
heeft een complot der internationale vrij-
metselaai sbeweging aan het licht ge
bracht door de publicatie van een ge
heim ma<;onniek document van recente
datum, waarin de Spaansche broeders
opgewekt worden, tegen de regeering
van franco een fluistercampagne te be
ginnen. .Betoont u ontevreden, onder
mijnt de positie van Franco, waar u dit
slechts mogelijk lijkt, tracht tusschen
hem en het leger verwijdering te bewer
ken en belooft aan allen, wat zij maar
kunnen verlangen!' zoo heel het in dit
fraaie stuk. De toeleg hierbij was, een
commissie van militairen te vormen, die
een opstand tegen Franco en zijn mili-
tair^ chefs in het leven zou moeten roe
pen, op dezelfde manier als destijds het
bewind van generaal Primo de Rivera
weid ten val gebracht.
De Spaansche vrijmetselaars streefden
daarbij naar het voorloopig herstel dei-
monarchie met Don Juan als democra
tisch regeerend koning. Later zou men
dan wel verder zien Het complot is door
een voormalig loge-lid aan het licht ge
bracht en daarmee in het water geval
len. Men zal wel niet ver mistasten, zoo
GESPREKKEN IN BALLINGSCHAP.
Aldusgeachte collega, weet ik uit de zekerste hron, dat Stalir. zi;n di
visies alleen maar opoffert, opdat wij weer kunnen regeeren".
men veronderstelt dat deze actie deel
uitmaakte van een Britsch-Amerikaan -
sche campagne om zoowel in Spanje als
in Portugal de al te doelbewuste nationa
le regeering op zij te schuiven ten einde
zoo voor de grootmachten hun oude voog
dijschap over het Iberische schiereiland
te herwinnen
De Duitsche soldaat aan het
Oostfront.
Het Roemeensche blad „Capitala" heeft
een artikel gewijd aan de inzet van de
Duitsche weermacht tegen de bolsjewis
tische stormaanval, waarin o a wordt
gezegd: „Sinds maanden brengt de
Duitsche soldaat in een ononderbroken
worsteling ware wonderen van helden
moed tot stand. Zijn strijd tegen een
soms drie- tot vijfvoudige overmacht
wekt de bewondering op van de ge
heele wereld en bezorgt hem zelfs de
achting van zijn tegenstanders. Deze
strijdkracht is inderdaad een wonder van
menschelijke wilskracht. Nooit doen zich
momenten van moedeloosheid voor, zelfs
niet tijdens de zwaarste beproevingen.
De Duitsche soldalen zijn daartoe in
staat, zoo schrijft het blad verder, door
dat de Fuehrer zijn volk vervuld heeft
van geloof in de toekomst Een vclk, dat
zoo staat, kan nooit worden 'overwon
nen. Hel is een eer, het eigen land aan
de .zijde van zulk 'n bondgenoot te ver
dedigen
Koning George dreigt met aftlreden.
De geruchten houden aan, dat er tus
schen Churchill en koning George VI 'n
steeds gróoter wordende verwijdering
aan de dag treedt, ten opzichte van de
Russische pontick en de verhoudihg met
Amerika Koning George moet zich met
Churchills inzichten niet bunnen ver
eenigen, daar hij de toenemende invloed
vreest der communisten» terwijl hij te
vens van meening is, dat Groot-Brittan-
nië ten gevolge van Churchills beleid
met betrekking tot de V S., in een va-
zallenpositie zal geraken. In een drama
tisch onderhoud, dat onlangs moet heb
ben plaats gehad, zou de koning Chur
chill met aftreden hébben gedreigd. Zoo
wordt uit Stockholm gemeld
Het lot van de.vrouw in Sovjet-
Rusland.
In de eerste linies van het Sovjet-front
treft men thans vrouwen aan van 13 tot
23 jaar. Zij doen dienst als piloten, ti
railleurs, artilleristen, zelfs als pantser
soldaten. Vrouwen, die na hun inlijving
een kind verwachtten, werden als sabo
teurs beschouwd en streng gestraft, tot
dat het aantal gevallen zoodanig toenam,
dat men tot andere maatregelen moest
overgaan Volgens de getuigenis van ge
vangenen worden wie in zulke omstan
digheden verkeeren, 1114 in speciale af-
deelingen ondergebracht en in het ach-
terwaartsche gebied gebruikt.
Indien het gezegde waarheid bevat, dat
de mensch de norm van alle dingen is,
dan heeft de Sovjet-Unie, die stelselma
tig haar onderhoorigen tot een nieuwe
soort van eenheidsmateriaal heeft trach
ten te vervormen, juist hierin wel het
allerschrikkelijkste gefaald. Haar re
giem moet eindigen in een ontzaglijk
deficit, indien men het meet naar de
maat van het eenvoudig menschelijke.
Hongersnood in Zuid-Italië.
Honderden kinderen zijn de Jaatste we
ken door honger en zwakte in Campa-
nie, -Calqbrië en Sicilië gestorven. De
bezettingsautoriteiten doen niets, om de
groote nood der bevolking ie lenigen,
terwijl de Engelsche en Amerikaansche
soldaten tegen fantastisch hooge prijzen
de laatste voorraden opkoopen.
Napels zonder stroom, licht,
water.
Napels zit thans zonder electr. stroomT
zonder Jjcht en zonder water. Het voed
selprobleem baart bovendien buitenge-.-
wone zorg. De bevolking leeft voor het
grootste deel van vruchten en groenten,
waarvan de aanvoer echter ten zeerste
wordt belemmerd. Brood is nog maar in
geringe mate beschikbaar, terwijl olijf
olie zoo goed als geheel niet meer voor
handen is
WERP GEEN „SCHERP
TUSSCHEN AARDAPPELSCHILLEN
De aardappelschillen, die de huisvrou
wen zorgvuldig dienen te bewaren en
voor de ophaler klaar zette 1, worden
c'oor de koeien met graagte gegeten.
Niet alleen dat die schillen het melkvee
goed voeden, maar ze werken bovendien
sterk jnelkdrijvennd. Men mnet echter
wél bedenken, dat onaohtzaam in de af
valemmer geworpen „scherp", niet al
leen geen voedsel is, maar dat liet ook
veel schade kan berokkenen aan het vee.
Wat is „scherp?" „Scherp" is alles
wal een koeienmaag niet kan verteren,
zooals oude scheermesjes, naai len, stuk
jes.glas en aardewerk.
Vooral gebroken naalden kunnen ge-^
makkelijk in de schillenemme verdwa
len. Wie onbekend is met vee, weet niet
hoeveel lijden door een gebroken naald
aan een koe veroorzaakt kan worden.
Dus: geen „scherp" in de schillen!
KUNST EN KULTUU
De Amsterdamschc schilder Piet van
Wijngaarden werd 4 November 70 jaar.
De windgraanmolcri te Beek, L., van
1002 O werd gerestaureerd.
Te dure schilderijen. De Overheid
waarschuwt tegen het koopen van te
dure sch'lderijen. Nu men .voor zijn geld
weinig koopen kan, bestaat cie neiging
bij sommigen, om het dan maór in schil
derijen ie beleggen. Maar vergeet niet,
dat men er soms het zes-, zevenvoudige
van .de prijs' van voor drie, vier jaar
voor vraagt. In normale tijd krijgt men
er veel en veel "minder voor terug. Bo
vendien wordt veel aangeboden wat ab
soluut minderwaardig is Ook verval-
schingen van oude meesters zijn talrijk.
Laat u dus door een onpartijdig deskun
dige voorlichten, indien u to: aankoop
overgaat.
In Facstcdnioor heeft men een boot
uit het steenon tijdperk blooigegraven.
Het plm. 5000 jaar oude. vaartuig be
staat uit een uitgeholde elzenboom.
Uit dc bronstijd (1800-800 j. v. Chr.)
werd bij Hajrilee a d. Deensch-Duitschc
grens een boomkist gevqnden. Deze kist
bevatte geweven stoffen, o.a. een krijgs-
mansmuts, welke een hooge dunk gaven
van de stand der weefkunst bij de Ger
manen.
NEDERLANDSCHE VRIJWILLIGERS bij de Duitsche Oorlogsmarine. De in
spectie: De commandant bij het geweerappèl. Hij is tevreden èn betuigt de
Vrijwilligers zijn waardeering. (Andres-Stapk Pax c.)
OM EUROPA'S BESCHAVING.
Het gaat in deze tijd in de eerste plaats
om de vraag, hoe de oorlog zal afloo-
pen, want het gaat om het behoud van
de Europeesche beschaving. In vroeger
eeuwen zijn meer beschavingen ten on
der gegaan en thans staan wij voor de
vraag, cf het Avondland inderdaad
dreigt te verdwijnen. Wij leven in
stormgetij, en wat we vóór alles noodig
hebben, is begrip voor de grootte van
deze lijd.
(Mussert op de 3e Landdag van het
Nat.-Soc. Studentenfront.)
GEEN MACHT TER WERELD
krijgt Duitschland op de knieën.
Wat Duitschland-aangaat is de militai
re toestand aan alle fronten ongeschokt.
Duilschlands vertrouwen is gebaseerd op
de Fuehrer en de Duitsche soldaten.
Daaruit put het Duitsche volk de on
wrikbare zekerheid, dat geen macht ter
wereld in staat is,.Duitschland op de
-knieën te krijgen. Aldus de Rijkscom
missaris, Dr. Seyss Inquart, in een rede,
waarmee hij zich richtte tot het politie
ke leiderscorps, in Arnhem in vergade
ring bijeen. Zijn gelofte, alle krach
ten in de strijd te brengen voor de over
winning, vond in de geestdriftige in
stemming van de politieke leiders van
het Arbeilsbereich sterke weerklank.
SCHOUDER AAN SCHOUDER.
Nedcrlandsche cn Duitsche vrouwen.
Veel leed moet thans vooral in het
zoo zwaar geteisterde Westen van
Duitschland door vrouwen en kinderen
worden gedragen. De houding van de na-
tionaal-socialistische vrouw in deze
moeilijke omstandigheden verdient te
worden geroemd. Onze vijanden weten
zeer goed, ^lat onze soldaten niet klein te
krijgen zijn*en daarom trachten deze vij-
viianden de vrouwen aan te vallen.
De Nederjpndsche en Duitsche vrou
wen moeten daarom schouder aan schou
der staan in dc-ze grootsche strijd..
(Fiau La Fontaine, leidster N. S.
Frauenschafk in *een samenkomst te
Utrecht).
'WIJ WORDEN RIJKER
naarmate we meer aztn anderen
geven.
De eerste Winterhulpstraatcollecte^an
dit seizoen is een groot succes geworden.
Bovendien werd in het tijdvak van 18-
23 Oc'ober nog een bedrag van meer dan
109 duizend gulden aan giften geboekt.
Een prachtig resultaat dat voor de toe
komst de beste verwachtingen doet koes
teren, ook ten aanzien van de straatcol
lecte, welk£ van 6-8 Nov. gehouden
wordt BedenkJ, dat een groot aantal
misdeelde vblksgencoten ondersteuning
behoeft. Laat hen niet vergeefs wach
ten.
Collectanten kunnen we nog steeds
gebruiken. Meldt u op het bureau van
het buurtschapshoofd: Raadhuis, Den'
Burg.
NEDERLANDSCHE VRIJWILLIGERS
Weer een groep naar het Oostfront.
Opnieuw is een groep van bijna 400
Nederlandsche vrijwilligers naar het
oos'front vertrokken om er mee te hel
pen aan het verdelgen van de bolsjewis
ten. I11 de toespraak, welke de heer Van
Geelkerken, plv. leider van de NSB, na
mens de Leider bij het afscheid te Den
Haag hield, verzekerde deze nog eens
met klem, dat de plaats, welke wij na.
de oorlog zullen innemen, afhankelijk is
van de .wijze, waarop wij ons in deze
strijd voor het vaderland hebben ingezet.
Namens SS-Obergruppenfuehrer Rau-
ter hield SS-Sturmbannfuehrer Rouen-*
hoff een rede, waarin deze er aan her
innerde, dat het m deze strijd niet gaat
om Duitschland, Nederland of eenig an
der Germaansch land, maar om 't bestaali
van Eu;opa. Spr. besloot met de wensch,
:lat allen gemeenschappelijk zouden mar-
chceren lot liet doel, het nieuwe-Europa,
is Lereikt.
DE VREEMDE ARBEIDSKRACHTEN
IN DUITSCHLAND.
Van ccn gevaar voor hel Rijk is
geen sprake. Integendeel.
De Anglo-Amerikanen beweren zoo
graag, dat Duitschland door het tewerk
stellen van zooveel vreemde arbeids
krachten de vijand in eigen land heeft
gehaald. Daarop nu *geeft de Deutsche
Allgem. Zeitung een afdoend antwoord.
Het blad ontkent niet, dat met de vele
goedwilienden ook een aantal onver
schilligen of zeits uitgesproken tegen-
'andeis óver de Duitsche grens is geko-
:en f-aar komt bij, dat 'in Duitschland
iet zelden onder moeilijke omstandig-
-don moet worden gewerkt. Er zullen
ond'-r cjie arbeiders wel ontevredenen
uw. n; 00 :j zullen hun zorgen en
1 robieméh hebben, maar zoo stelt
e D AZ. met voldoening vast er zijn
*ot op heden niet dc geringste sympto
men voorhanden, dat zich daaruit dc po-
ihir-kc of zelfsanilitairc voorhoede van de
vijand ontwikkelen zou. Dit is vooral te
danken aan de aanschouwing van het
Oiutsche arbeidsleven; aan het waarne-
raen van de Duitsche arbeider, die steunt
op de nieuwe sociale inrichtingen van
ijn natie.In de arbeidskampen groeit
m suite ht'i Europeesche saamhorig
heidsgevoel. Het regelmatige contact tus
schen Duitsche en buitenlandsche ar
beiders leidt tot wederzijdsch begrip en
wgardeering, iets, waaraan het vroeger
wel eens* heeft ontbroken.
