mmo
KLAROEN
kvrcfe
Candidaatstelling
In j
Noord-Holland/
geniet men
van
TEXELS BIOSCOOP THEATER
WUYS
i
Neern'nAmm"m
Cornells Kuip Mz.
r
Veilig vervoer van
en naar Alkmaar
iedere week per
Dinsdagmorgen
van Texel
Donderdag
morgen
van Alkmaar,
NIEMEIJER'S
KOFFIESURROGAAT
DEN BURG
TELEFOON 27
ZATERDAG 13 NOVEMBER A.S.
KINDERPROGRAMMA
BINNENLAND
WERELDNIEUWS
Texelsche Berichten
KOU
gevat?
Waterschap de 30 Ge
meenschappelijke Polders
op Texel
voor de verkiezing van
een Hoofdingeland ter
voorziening in de door
periodieke aftreding ont
stane vacature van den
heer
(herkiesbaar)
Opgaven van candida-
ten kunnen worden inge
diend op 20 November
1943 bij den Dijkgraaf,
die daartoe te zijnen hui
ze op dien dag zitting
houdt van 2-5 uur n.m
Het College van
Dagelijksch Bestuur
C. KEIJSER Hz.,
Dijkgraaf
D. v. d. OORD,
Secretaris.
!!K ZAG.... zegt Mina Bakgraag, hoe op de huis
houdschool de meisjes het recept - pannekoeken en
flensjes in hun kookboek veranderden
IBoter, melk .eieren, werd met 'n fiksche
haal dóórgestreept Daarvoor in de plaats
kwam toen Panko, bloem en waterl
'n Peja product
Laaddagen op Texel
Vrijdag, Zaterdag en
Maandag
Goederen worden ge
haald en bezorgd bij
J. ZUIDEVVIND Dz.,
Warmoesstraat 73
n m. 2.30 uur brengen wij een
met als hoofdnummer
de Centra-film
Een geluidsfilm
In de hoofdrollen
ILSE PETRI DOORNROOS|E
OLAF BACH DE KONINO
ERNA MORENA DB KONINGIN
MAX. MOL DE ADJUDANT
PAUL WALKER DE HOFNAR
Prijzen der plaatsen 40 en 25 cent
Plaatsbespreken 10 cent per plaats
RECEPTEN.
Kleine broodjes, cadetjes (in antwoord
op een vraag): 10-12 stuks. 250 gram
bloem, 1,5 dl melk. halve afgestv. dessert
lepel zout, 10 g. gist, 50 g. boter, 25 g.
basterdsuiker, een ei (voor het bestrij
ken) Doe de bloem in een kom, maak
er een kuiltje in en doe er de eist bij, na
dat deze met wat lauwe melk vloeibaar
is gemaakt Maak nu van de ingrediënten
een glad beslag dooi van het midden uit
tp roeren en langzamerhand de rest van
de lauwe melk, waarin men eventueel de
boter heeft laten smelten, toe te voegen.
Laat hel zout niet in aanraking komen
met de gist. Dit is te bereiken door het
zout aan de buitenzijde van de bloem te
strooien zoodal het pas op het laatst in
het beslag komt. Kneed het deeg nu zoo
lang. dat het elastisch is geworden en
van de handen loslaat. Voor kleine brood
jes moet 't goed stevig zijn. Laat het nu
in een kom of op een met bloem besto
ven gedeelte van de tafel dichtgedekt ca.
45 mnt rijzen. Werk 't dan met de han
den nog eens flink door en vorm er 10-12
broodjes van, leg deze op een met boter
besmeerd bakblik, bestrijk ze met losge
klopt ei en schuif het blik midden in de
koude oven. Laat de broodjes nu. afge
dekt jjet een vochtig vel bofërhammen-
papier voor de tweede keer rijzen en bak
ze vervolgens bruin en gaar.
Voor wie electr. fornuis hebben. 35-40
mnt onderwarmte, stand 2 (voor ovens
met 5-trapsschakelaar no.l), 15-20 mnt.
volle boven- en onderwarmte; 10 mnt
stroomloos.
OVER DE VROUW
Als vrouwen jong en mooi zijn, heb
ben ze de gave, dit te weten (Shakespea
re)
De man moet verdienen, de vrouw
echter sparen (Maarten Luther)
Het is met betamelijk, een vrouw te
beminnen, die men- zich schamen zou te
huwen (Andreas Capellanus)
VOOR DE JEUGD
291. Maak hier een spreekwoord van:
O- o- ijs v- h- 1-. 292 Met K- een insect,
met B- een knaagdier en met W- een
ambachtsman. 293. Maak hiervan een
stadje: DIJK WAR HER. Inzenden na
no. 300. Met vriendelijke groeten.
JULLIE OOM KO
VANDAAG VOOR ZOOVEEL JAAR.
1614. De eerste gouverneur-generaal
van Ned.-lndië, Pieter Both, draagt het
bestuur over aan Van Reijnst.
1848. De eerste stoommachine, de
Leeghwater, op gang gebracht om de
Haarlemmermeer droog te malen.
EERSTELINGEN.
10. Dc eerste nationale tentoonstelling
werd in 1809 te Haarlem gehouden.
11. De eerste graanzuigers (elevators)
verrezen te Rotterdam in 1905: drie jaar
hebben de arbeiders daartegen gevoch
ten.
12. De eerste proeftuinen, proefboer-
derijen werdën aangelegd en gesticht ten
tijde van Karei de Groote (768-814).
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
ONS GENOEGEN. 77
In de loop der /aren is bijna al het
land verko:h!; het gebouw zelf herbergt
'^winters nog maar een enkel koetje
Hot grootste deel wordt door het zwarte
goud opgeëischt: Do heer Bruin heeft er
nl. een kolenpakljuis gevestigd. Maar
Ons Genoegen slaat er dan toch nog, al
heeft het achterdeel van het. gebouw
door de asbestgolfplaten veel van het
rustieke verloren Wel bijna een4 eeuw
heeft deze boerderij toebehoord aan de
familie Koning. De landerijen strekten
zich uit tot achter de Elemert, terwijl 't
raai het zuiden gelegen Ijoschje van de
heer A, Langeveld toen ook van Ons
Genoegen deel uitmaakte. De familie Ko
ning heeft plm. 25 jaar geleden de boer
derij met ruim acht h.a. land verkocht
aan de heer Jn. Rab, Schildercinde, die
het gebouw en eenig land op zijn beurt
aan verschillende andere personen ver
kocht. De heer B. Kievit werd eigenaar
van de boerderij met anderhalf bunder.
Een 13 faar geleden heeft Kievit, die
naar Canada vertrok, boerderij en land
verkocht aan de heeren Bruin.
Knoei zelf niet, laat uw tabak deskun
dig fermenteeren.
Het pluk- en verzamelverbod geldt nu
ook voor bladeren, geschikt voor tabaks-
surrogaat.
I.uil.-kolonel Clasie, wnd politie-pre-
sident te Den Haag, was 1 Nov. 25 jaar
in politiedienst.
Drie vaten alcohol werden te Muiden
van een motorschuit gestolen, hoewel de
ze schuit door 10 man werd „bewaakt".,..
Zij sprong van een rijdende wagen
Daardoor is te Hoogcveen de 7-j. Klaasje
Santinga doodgereden
Een 48-j. wagenmeesler is op station
Venlo lusschen wagons bekneld geraakt
en daarna overleden.
EeTi 16-j. dienstbode is te Cabouw, Lo-
pik, verdronken, toen ze in het donker
een koe uit de wei zou halen.
In het donker is te Gilze een 20-j fa
brieksmeisje in een 2 m diepe looiput
verdronken
Omtrent Ned. krijgsgevangenen op
Java (voorletters R-S) verstrekt het Roo-
de Kruis te Den Haag inlichtingen
Beurtschipper II. O. te Oudkarspel
brak een been doordat hij door een ka
bel, bekneld raakte. (Dagbl N.H.)
Een zware brand teisterde mandenma
kerij Castelein te Goes. Oorzaak: vonken
uit een kachel. Verzekering dekt de scha
de voor een deel
Door een driewielde kar werd te Bin-
nenwijzend de 5-j. Frans Wever dood
gereden. Het kind viel- onder het rijden
van de wagen.
Tegen diphteric kunnen de 20,000
jongemannen, die in Januari hun ar
beidsdienstplicht moeten vervullen, zich
kosteloos laten inenten.
Het 4-j. zoontje van G te Weesp werd
uit het water gered door de 12-j Erna
Timmermanfc, die reeds lid is van de
Weesper Reddingbrigade.
Als een der laatste dragers van de
Kraton-medaille (Atjeh) is te Amsterdam
op 91-j. leeftijd overleden de gepens
hoofdmachmist der marine A. Boon
Voor de cursussen-Russische taal, in
de vier groote steden door het Ned.
Oost-Instituut op touw gezet, bestaat
groote belangstelling.
Een dokter te Leidschendam was dezer
dagen cïê dupe geworden van 'n fietsen
dief. Maar van de week heeft een on
bekende het rijwiel weer teruggebracht.
Berouw7
Dc 50-j. ongehuwde landbouwer Van
Wiggen te Culemborg werd 100 m., met
het hoofd naar beneden aan zijn wagen
hangende, meegesleurd, toen zijn paar
den op hol sloegen Hij is aan de beko
men wonden overleden.
Voor huisiArsoncel is ingevolge een
besluit van het Dep. van Soc. Zaken een
viije middag (13-18 u.) ingesteld. Dit
geldt o m. niet voor hen, die niet langer
dan tot 15 u. werken en niet voor hen,
die korter dan-7 uur" in functie zijn
Uit een rijdende trein werd bij Hulst
een pakje geworpen, dat door een meisje
werd opgevangen Het bleek Belgische
tabak te bevatten. De politie deed huis
onderzoek bij haar moeder, een weduwe,
en vond veel graan, voor clandestiene
uitvoer naar België bestemd
Een nieuw kortschrift (stenografie) l
werd uitgevonden door Marius den Ou
ter. Het mist de horizontale lijn en kan
typografisch worden weergegeven. Den
Outer is ook uitvinder van de Tachotype
en de Velotype, twee soorten snelscVirijf-
machines).
Een 22-j. meisje uit Drumpt werd te
Hilversum zoo door een trein gewondT
dat een been moest worden afgezet Hoe
laag moet de# streek worden genoemd
van de man, die haar taschje mét f 125,
aannam en een glas water voor haar zou
halen, maar spoorloos verdween
Gevolgen van de mijnwerkers
staking in de V.S. zijn ernstig.
Het ziet er in de V.S. als gevolg van
de mijnwerkersstaking, die wel 530,000
man moet omvatten, niet fraai uit. Roo
sevelt heeft nu op een aantal mijnen wel
beslag gelegd, maar dit kan de bittere
pil niet vergulden Die staking toch is
voor de oorlogsindustrie een zware slag.
Hoogovens 'zullen moeten worden ge
doofd, fabrieken moeten «worden stilge
legd. Ook dc burgerbevolking wordt door
die staking gedupeerd. Er zijn verschei
dene groote steden, waar men met een
tekort aarr brandstof te kampen heeft
GEESTELIJK LEVEN.
Fricsche bijbel. De door Dr. G A.
Wumkes vervaardigde Friesche verta
ling van -de Bijbel is gereedgekomen.
Voor de eerste keer zal een complete Bij
belvertaling in het Friesch verschijnen.
Van de ongeveei 1070 talen, waarin de
Bijbel thans geheel of gedeeltelijk ver
taald is, zijn er niet meer dan 179, die
c-en complete vertaling bezitten. Hel
Friesch komt daar nu als de 180e taal
bij, nadat het reeds door de publicatie
in 1668 van 52 psalmen In de bewerking
van Gijsbert Japiks de 52e taal was,
waarin een deel van de bijbel in verta
ling in druk verscheen. Dat deze Frie
sche vertaling in een behoefte# voorziet,
wordt wel bewezen door het feit, dat
thans reeds bijna de geheele oplage van
5000 exemplaren is uitverkocht!
Nog zeer gunstig weer aan het
oostelijke front.
Het is wel merkwaardig: in tegenstel
ling met hetgeen men er anders ervaart
doen de beruchte regens zich cjan het
oostfront nog niet gelden. Integendeel
het weei begunstigt de operaties ten
zeerste; de wegen zijn nog geen modder
paden geworden. Dit veroorlooft de
Duitsche legerleiding het gebruiken van
zware wapens;'" deze zijn dan ook in
grooten getale in de strijd gebracht. Het
is wel vreemd, masr aan het Z.-Italiaan-
sche front heeft de winter nog eerder
zijn intrede gedaan dan in het barre
Oosten.
VEREENIGDE STATEN.
Chicago telt nu 5 millioen inwoners.
AUSTRALIË.
Op de 4e Austral oorlogsleening is
nog maar votft 60 pet. ingeteekend.
TURKIJE.
Te Ankara wordt onderhandeld
over de ruil van Bulgaarsche steenkool
tegen Turksche katoen.
CHILI?
Chili zit voor 1944 met 'n begroo-
tingstekort van 952 millioen Chileensche
pesos
MAROKKO.
De jodenwijk van Casablanca is
door Marokkanen in brand gestoken 37
Marokkanen en 70 joden werden ge
dood.
THAILAND.
In plaats van Bangkok is nu Petsja-
boen tot hoofdstad van Thailand geko
zen..
EGYPTE.
Op uitnoodiging van Eden (Eng.)
neemt de Turksche minister van buitenl.
zaken te Cairo aan een bespreking met
Eden deel
PORTUGAL.
Door de oorlog zijn reeds 10 Portu-
geeschc* handelsschepen verloren ge
gaan; 85 Portugeezen lieten daarbij het
leven.
ALGIERS.
Aan het slot van ee*n communisti
sche demonstratie te Algiers, waaraan
^por 5000 personen werd deelgenomen,
werd de Algerijnschè Sovjet-republiek
uitgeroepen Bij een botsing met de poli
tie werden drie communisten gedood.
DUITSCHLAND.
Duitsche vrbuwen, die ongeoorloof
de betrekkingen aanknoopten met krijgs
gevangenen, kregen tuchthuisstraf
Berlijn verzekert, dat berichten
over hulp van Britsche troepen aan de
partisanen op de Balkan uit de lucht ge
grepen zijn
ITALIË.
Dc communistische terreur in Italië
neemt voortdurend toe. Reeds werden 10
bendeleden ter dood veroordeeld.
In overleg met de regeering-Badog-
lio zou het plan zijn opgemaakt, van
Sicilië een Amerikaansch Malta te
maken
ENGELAND
Londen meldt het opstellen van vijf
Mexicaansche compagnieën in Z.-Italië
Eden beweert, dat te Moskou o.m.
de grondslag voor de toekomstige vrede
is gelegd
In een Schotsche machinefabriek
wordt door 10,000 personen, meest vrou
wen, gestaakt. (Glasgow).
Eerst beweerden de Engelschen dat
de Duitschers de Universiteitsbibliotheek
van Napels hadden verwoest; vthans
maakt Londen bekend dat de bibliotheek
volkomen ongeschonden is.
WAT ZEGT DIE NAAM?
65. Beierland, naar Sabina van Beie
ren. dochter van de Paltsgraaf, die in
1544 huwde met Lamoraal, Graaf van
Egmond In 1557 liet zij met de inpol
dering beginnen.
66. Bastiaan dc Lange-polder (Zeel.),
naar Sebastiaan de Lange, die daar in
1572, in des strijd tegen de Spanjaarden
zijn schip "ih de lucht liet springen.
KONIJNENFOKVEREEN. KOTEX.
Dinsdag a.s. houdt Kotex sen leden
vergadering ter bespreking van de a.s
Tafelkeuring. Aller opkomst is dringend
gewenscht. (Zie adv R
VAN EEN GOUDEN BRUILOFT.
Woensdag 10 Nov hoopt het echtpaar
P. Koorn-F. Koorn-Kooiman zijn vijftig
jarige echtvereeniging te vieren.
„LJefst met al te veel drukte op die
dag" vonden ze. toen we dezer dagen een
praatje maakten. De kinderen hebben
echter uit de school geklapt, want in dit
nummer hebben ze een adv. in feest
randje doen plaatsen. Dan kan „de Tes-
selaar", waarop het echtpaar reeds sinds
jaar en dag geabonneerd is. moeilijk de
pen laten liggen
„Maar, zoo'n heel stuk in de krant.
dat moest toch niet". Nu, dat hoeft ook
niet. 't Gaat er om, dat we kunnen ver
tellen, dat ze allebei nog kras zijn én in
hun huisje in de Molenstraat een zonnige
levensavond genieten De bruid loopt
naar de tachtig en Koorn heeft de acht
kruisjes er al weer drie jaar opzitten.
De zuster en zwager van de bruid, t het
echtpaar Kuiper-Kooiman, 'vierden vorig
jaar hun gouden biuiloft. Wel een bij
zonderheid!
Al komt ouderom veelal met gebreken,
vele ouderen onder on& staan nog in hel
volle leven en vaak willen ze met eens
weten, dat ze al zoo oud zijn!
Bij het in-de-rij-staan Voor een winkel
klonk het onlangs. „Laat dat ouwe
mensch toch vóór!" Maar het oude moe
dertje, op wie dat sloeg, antwoordde, een
tikje beleedigd: „Oud mensch. ik ben
toch nog geen oud mensch.
Dat is de geest, die jong blijft en die
geest troffen we ook bij ons gouden
bruidspaar aan. Nog yele, gelukkige ja
ren! J.
PRAATAVOND LANDBOUWSCHOL.
III.
De bestrijding van „kweek".
Piet List Jz. hield een inleiding over
de bestrijding van kweek, op de lichtere
Texelsche gronden wel bekend, 'n hard
nekkig goedje. Spr. behandelde uitvoerig
de „ojjdergrondsche kuiperijen" van de
wortelstokken, die .bij de voortplanting
een groote rol. spelen. Naar zijn meening
komt er van zaadvorming weinig terecht.
Op verschillende manieren kan kweek be
streden worden Men tele op kweek-
lapd gewassen welke voorjaars vroeg
opschieten en spoedig een dichte laag
vonr.er. (rogge, aardappelen). Vorig jaar,
aldus cie inleider, hebben We een stuk
land door dc teelt van aardappelen vol
komen van de kweekplaag verast. Zoo
lang de aardappelen nog niet dichtslaan
iedere week doorrijden. Ook tijdens de
winter houde men het land zwart
Kweek groeit nl. het heele jaar door en
is winterhard. Spr. heeft eens een boer
bezig gezien met het opruimen van
kweek. De man laadde z'n wagen vol
Zeer onvoorzichtig, want raakt er onder
weg een bosje over boord, dan loop je
groote kans, da* een schoon perceel even
eens aangetast wordt. Het is d»us ge
wenscht ploeg of eg, op een kweek-land
gebruikt, grondig te reinigen, voordat
een ander stuk aangesneden wordt Voor
aardappelkuilen of bloembollendek ne
me men geen stroo met kweek. Spr.
eindigde zijn advies met de hoop uit te
spreken, „dat nu niet meteen alle
kweek op Texel verdwijnt, want hel
hoort nu eenmaal bij de natuur.
Natuurlijk kwam ook hierop critiek
los: Sommigen achtten de zaadvorming
van veel belang. Spr. meende, dat je be
ter geen schijfegge kunt aanwenden,
maar Jb Kikkert P.H. Polder, had erva
ren, dat je wel succes hebt, wanneer
je het land over weer met de schijfeg
bewerkt en daarna met eg en cultivator.
Anderen stempelden de schijfeg als 'n
moordenaar van de structuur van lichte
zandgrond. Beter is het-de vork te ne
men, een omslachtig werk, maar radi
caal! Dit zou men kunnen toepassen, als
de kweek pas opduikt. Ook een aardap-
pelrooimachine zou goed werk doen.
Een cursus?
Na het „kweek-gekwaak" werd het
houden van cursussen ter sprake ge
bracht. Leo v.d. Geest, die het onder
werp Plantenveredeling aanroerde,
oogstte veel bijval. Wel 12 leden gaven
zich meteen op. Met het oog op de teelt
van zaaizaad, waaraan op Texel nogal
aandacht wordt besteed, is 't gewenscht
dat deze cursus doorgang vindt. Belang
stellenden gëven zich nog op! J.
VERPLICHTE OPENSTELLING,
van winkels.
Van 1 Nov. tot 1 Maart moeten bak
kers-; kruideniers-, melk-, groenten-,
fruit- en slagerswinkels geopend zijn van
10-13 uur.
Overige winkels (uitgezonderd slijte
rijen en kantoormachinewinkels):
Maandags van 13-17 uur;
Zaterdags van 10-18 uur.
Overige werkdagen van 10-17 uur».
DE WAAL.
TENTOONSTELLING O. L. SCHOOL
Vorig jaar schreven we over de uitste
kend geslaagde tentoonstelling 1942. Wat
een lof moeten we leerlingen en onder
wijzend personeel ditmaal wel toezwaai
en, nu de expositie met een keurcollec-
tie handenarbeid en handwerken (han
denarbeid in speciale zin) was uitge
breid 7 Vorig jaar bepaalde ze zich tot
bloemen en cartonnagewerk. De honder
den belangstellenden hebben zeker geen
spijt van hun bezoek gehad. Men kon
zich een paar uur verlustigen in het vele
moois, dat kinderhanden hadden ge
wrocht Want wat hadden ze allemaal
hun best gedaan.%Wat zal het klokje van
gehoorzaamheid vaak zijn verwenscht,
als ze bijna de laatste hand aan hun
schepping konden leggen. Ja, de jeugd
stond in vuur en vlam en het groote suc
ces heeft ze dubbel en dwars verdiend.
We denken aan de prachtige trailers" i
trekkarretjes. Wat zullen die een tijd en
een hoofdbreken hebben gekost. En dan
die taschjes, boekomslagen, schortjes,
zoovoort, allemaal staaltjes van* hand-
werkmeesterschap.
Tot bestrijding van de kosten werden
verlotinkjes gehouden Wat bofte die Ma
lie du Porto. Zij won driemaarachtereen
de hoofdprijs: een konijr^ een taart en
een vliegmachine (handenarbeid). Maar
de naam van de pop, Joris, werd dooi
niemand geraden. Het miniatuur-slaapka
merameublement- viel ten deel aan fara
Plaatsman-Voigt. Zij schatte het aantal
erwten in de flesch op 4680 en er zaten
ei 4661 in Wel driehonderd bezoeken
(sters) namen aan deze raderij deel. Al
zoo is deze tentoonstelling in ieder op
zicht geslaagd; het is een echt feest ge
weest, voor jong en oud;, een aanspo
ring om de tentoonstelling een vaste
plaats op het schoolprogramma te geven,
(Jan de Waal)
VAN DF. BOEKENPLANK.
(Voorhanden in Boekhandel Parkstraat)
Lientje bij de kabouters, door K Zwer
ver, 30 platen, 80 blz. Ing. f 0,70.
Raadselboek met een verzameling var
de beste rijmraadsels. 32 blz. Ing. f 0,20.
Thijl Uilenspiegel. De beste kluchten,
32 blz. Ing f 0,20. I
Julius Caesar, door Shakespeare, in d<
vertaling van EH. Verkade, vignetten
Rie Cramer. 94 blz. Ing. f 0,70.
Leer uzelf beter schrijven, door G. var
der Beek. Voor hen, die de schooljarer
achter de rug hebben. Met veel duidelij
ke voorbeelden. 104 blz. Ing f 0,95.
(Ingezonden Mededeeling)
HYGIENE EN VEILIC 'ÏSII)
566. Netelroos. Zoo noemt men dl
huiduitslag, welke door hevige jeuk ei
door het ontstaan van verheven plekkei
wordt gekenmerkt. Ook „galbulten" zijl
een vorm van netelroos. Heel vaak kar
netelroos optreden na het eten van be
paalde spijzen, waar men „niet teger
kan". Soms is de oorzaak niet te vindei
en treedt de ziekie als een soort epide
mie op; ze duurt dan eenige dagen. D
jeuk kan kwellend zijn. Droog houden ei
poederen is op de duur nog het beste
(L. F. C. Mees, arts)
't Is winter, zorgt voor Uw ge
zondheid, nu meer dan ooit
Neemt bij de eerste verschijn
selen AKKERTJES, dan zet
xoo'n kou gewoonlijk niet door.
De Nederig rtdsche Pijnstillei
P1429/1. Verantwoordelijk voor d
geheele inhoud: G. Joh. Duinker. -
Plaatsvervanger J. de Waal, Den Burj
Uitg. en Drukkerij Fa. Langeveld
De Rooij, Den Burg, Texel.
V»
