rnrnmoEi
w\
Verslag Ledenvergadering C.Z. „Eendracht"
te Texel
Terug uit Indonesië
Waar stond de kerk?
Nieuwe spelling
Te ruim 8 uur opende de voorz., de heer
C. Roeper Mzn., de op 8 Mei j.l. gehouden
vergadering. Er zijn ongeveer 50 leden
aanwezig. Spr. betreurt het, dat er niet
meer leden aan de oproep gevolg hebben
gegeven, doch drukke werkzaamheden op
de boerderij zullen wel oorzaak zijn. Na
dat de notulen der vorige vergadering
zijn goedgekeurd, worden 32 nieuwe le
den aangenomen.
Uit het financieel overzicht blijkt, dat
op het einde van het jaar een saldo aan
wezig was van f29,564,61. Dit saldo werd
voorgesteld, te verdelen als volgt:
Bijschrijving ledenkapitaal f 8652,76
Afschrijving en reservering 17000.
Rente ledenkapitaal 872,73
Reservering voor belastingen 3039,12
Fabriek, filiaal en 4 woningen en twee
auto's staan thans op de balans voor
f 51390,Het res. fonds bedraagt
f 13750,en het iedenkapitaal (dus het
aandeel van de leden in eigen zaak) be
draagt nu f37743,94
De melkaanvoer in het afgelopen boek
jaar was 3,952,071 kg. met een gemiddeld
vetgehalte v. 3,35 3 pet. De prijs af boer
derij voor melk met gemidd. vetgehalte
bedroeg 15,78 ct.
Afgeleverd werd 577720 kg boter.
243935 kg. 40 plus kaas, 1951 kg. volvette
kaas. 840623 liter gestand, melk. 36773 1.
cons, karnemelk, 125271 1. voerkarnemelk.
Uit de balansverklaring van de Bond v.
Coop. Zuivelfabrieken te Alkmaar blijkt,
dat door haar ambtenaren en de fin. com
missie alles in goede orde werd bevonden
en dat zij zich met de verdeling van het
saldo kunnen verenigen.
Daar niemand uit de vergadering ver
der nog iets heeft op of aan te merken,
wordt de eindbalans per 29 Maart 1947
goedgekeurd.
In aanvulling op het jaarverslag geven
wij de volgende punten. In net afgelopen
boekjaar werd aangeschaft een auto en
een pasteur. Talrijke rep. werden verricht
zodat de achterstand wat dit betreft, werd
ingehaald. De aanschaffingen en onder
houd van rep. vorderden een bedrag van
circa f 500. Óndanks dat de strenge win
ter het onmogelijk maakte om tot wer
ving van een ledênactie over te gaan, tra
den 36 nieuwe leden toe. Zes leden be
dankten, zodat momenteel het ledenaantal
237 bedraagt
Het melkvervoer is weer iets gewijzigd
Doordat S. Keijser uitviel, is deze route
en een klein deel van de route van Brou
wer in handen van IJ. Witte. De heer
Witte bezit één auto, heeft recht op een
tweede wagen, doch de toewijzing daartoe
wordt niet vlot verleend. Mocht de R.V.I.
niet bereid zijn, op korte termijn een auto
te geven, dan zal Witte weer uitvallen.
Met Brouwer verkeren we in hetzelfde
geval, deze moeilijkheden op dit punt du
ren nu al vanaf 1940.
In de periode 7 Juli '4618 Jan. 1947
werden 3035 kwaliteitskaartjes aan de
boeren verzonden. De beoordeling van de
kwaliteit, welke volgens een soepele
methode wordt gevolgd, gaf het volgende
resultaat te zien: le klas 30 pet., 2e klas
d.i. de normale klasse, 62 pet. en de 3e
klasse 8 pet. Dit kon dus nog wel wat be
ter. Met 1 April 1947 werd weer begon
nen met de kwaliteit van de melk in re
kening te brengen. Klasse 1 krijgt een
toeslag van f 0,25 en klasse 3 'n korting
van f 0,25 per 100 kg.
Schoonmaakmiddelen kunnen thans in
voldoende mate geleverd worden. De
voorraad aan de fabriek bedraagt 850
kg. soda. Geef emballage aan de melkrij
der mee. Boenders zijn ook voorradig. Er
zijn nog 40 melkbussen beschikbaar
Met de hygiënische dienst van de Ge
meente is de samenwerking goed Men
kan thans dus verwachten, dat de heren
Noordijk en Van Leeuwen regelmatig de
bedrijven komen bezoeken, waar aanmer
kingen zijn op kwaliteit.
In totaal zijn er 130 boeren die hun
koeien laten controleren Een groot deel
hiervan is bij de fabriekscontrole en bij
hen komt dus geen monsternemer.. Het
bemonsteren der melk moeten ze zelf
doen. Dit werk dient serieus en tijdig te
geschieden want als enige boeren mon
sterkistjes te laat opsturen naai de fa
briek, loopt de zaak vast. Werk ten volle
mee.
De F.N.Z. deed verleden herfst een op
roep aan alle Coöp fabrieken om bij te
dragen aan een fonds van bijzondere doel
einden. De bestemming van dit fonds is,
om fabrieken, die verwoest zijn, of grote
schade hebben opgelopen, te helpen met
een renteloos voorschot, daar de Molest-
uitkering van het Rijk hopeloos lang op
zich laat wachten. Aanvankelijk werd ge
meend. hier niet aan mee te doen, daar
op Texel ook schade door oorlog is ont
staan. De bestuursleden, die de Bonds
vergadering te Alkmaar, waarin 1 deze
zaak werd behandeld, meemaakten, kwa
men daar tot de conclusie, dat we beslist
wel mee moesten doen. Over alle melk
van de Coöp Zuivelfabrieken in Neder
land betekent dit 1 millioen gld. Voor ons
bedroeg dit f 2300. Dit is nog niet betaald,
maar is in de te betalen onkosten opge
nomen
In geheel Nederland wordt dit voorjaar
een sterke actie gevoerd voor de runder-
horzelbestrijding; daarbij zijn de zuivel
fabrieken ingeschakeld. Ook wij doen
daar aan mee door voor iedereen derris-
poeder beschikbaar te stellen. Door een
overvloed van werkzaamheden hebben
wij ook oud-leerl. v d. L.L.S. niet durven
vragen om deze poeder in distributie te
brengen. Opvallend is nu, dat de eerste
keer in Hotel ,,De Zwaan" veel meer der-
rispoeder werd meegenomen, -dan de
tweede keer. Terwijl de poeder, die wij
nu nog hebben, volgens werkelijke bere
kening wel nodig zal zijn op Texel, voor
al ook omdat de 3e behandeling in de wei
van het meeste belang is, met het oog op
de voortplanting van de horzels.
Op de verleden jaar gehouden vergad.
werden ongev. 600 koeien aangenomen
voor kunstmatige inseminatie. De oplei
ding van de inseminator was oorzaak, dat
de werkzaamheden niet in Mei 1947 kon
den aanvangen. Hopelijk vindt de oplei
ding in de a.s. herfst plaats en kan in '48
begonnen worden.
De richtprijs voor melk is voor de zo
mer 1947 vastgesteld op 14 ct. per kg.
melk, met 3,3 pet. vet, een cent lager dus
dan de richtprijs van verleden jaar. Be
rekeningen van het Landb. Econ. Insti
tuut hebben evenwel aangetoond, dat
voor de boer de kostprijs ca. 1,2 cent la
ger is. Men verwacht, dat de richtprijs
voor de a s. winter 17 cent zal zijn.
Vele leden in de verg. brachten naar
voren, dat er verschil dient te komen bij
de levering van melk door leden en met-
leden Bij stemming blijkt, dat 28 stem
men de thans gevolgde wijze willen blij
ven voeren en 25 stemmen voor wijziging
zijn, zodat op dezelfde wijze Ihanfc wordt
doorgewerkt.
Bij de bestuursverkiezing werden de
heren C. Kuip, C. Roeper Lzn en Jac.
Roeper Johz. allen herkozen. Tot lid van
de fin. comm. wordt gekozen de heer Jac
Hin uit de Nes.
Bij de rondvraag werden verschillen
de vragen beantwoord. Zo wekte de rij
tijd van de melkauto s ontstem
ming bij sommige leden. Men zal trachten
de auto later te laten rijden.
R.K. BOND VAN HANDELS-, KAN
TOOR- EN WINKELBEDIENDEN.
Sinds enige weken bestaat hier op
Texel een afd. van bovengenoemde bond.
Een groot deel van de op ons eiland
werkende Rooms Katholieke Handels-
Kantoor- en Winkelbedienden zijn
thans in deze afd. georganiseerd. Het
voorlopig bestuur wordt gevormd door
F. F Gerritsma, voorz.; R. J. Timmer,
secr., en Th. v. Heerwaarden, penningm.
In zijn geheel maakt de afd. deel uit van
de Kath. Arbeidersbeweging, afd. Texel.
De nog niet in onze bond georgani
seerde werknemers van bovengenoemde
categorie wekken wij hierbij op zich niet
afzijdig te houden, doch het voorbeeld te
volgen van de Metaal- en Transportarb..
die reeds veel door eendrachtig samen
werken wisten te bereiken. Eendracht
maakt macht en dat geldt juist voor de
meest rechteloze werknemer, de handels-,
kantoor- en winkelbediende.
In de Texelse Courant van 10 Mei lazen
wij tot onze voldoening, dat er op Texel
ook een Algem. Bond van Handels- en
Kantoorbedienden in oprichting is. Het
bestuur roept deze afd een hartelijk wel
kom toe en hoopt op een vruchtbare sa
menwerking. G.
OPLOSSING DAMPROBLEEM No. 12
Er wordt gewonnen door: Wit 2823,
zwart 19x28, wit 3530, zwart 25x23, wit
3833 en zwart staat plotseling verloren
Op 18—22 of 17—22 volgt wit 31—27.
door G. TH. ROTMAN.
DE GEBROEDERS KNOOPENSCHAAR
(Nadruk verboden)
55. Jodocus, die eerlijk als goud was,
had namelijk gedacht: ,,Pieter heeft de
duiten; die zal dus wel betalen!" Daar
Pieter echter juist in de telefooncel was,
dacht de kellner niet anders, of Jodocus
wou zonder betalen weglopen. Hij
schreeuwde dus de hele buurt bij elkaar,
en weldra zag de verbouwereerde Jodo
cus, die er niets van begreep, een hele
oreigende menigte op zich afkomen, en
daar waren nog twee politieagenten bij
óók!
56. Och, och, Jodocus had zijn hele le
ven nog niet zo gelopen als nu! Hij sloeg
de hoek om, maar nog steeds zat die vre
selijke mensenmenigte hem op de hie
len. Ha! daar zag hij een schutting! Mis
schien lag er een tuin achter of een stuk
bouwgrondHij nam dus een flinke
sprong en liet zich, z'n tong tegen z'n
vervolgers uitstekend, er over vallen.
INGEZONDEN.
Texel. 6 Mei 1947
Aan de redacteur der Texelse Courant
Den Burg, Texel
M.H.,
Ondergetekende verzoekt beleefd het vol
gende in de .Texelaar" te willen op ne
men:
Het is de middag van de bevrijding van de
Nationale feestdag als ik onderstaande re
gels schrijf. Somber staan vele gezichten
van ouderen: teleurgesteld kijken vele
kinderogen mij aan. Hen en hun kinderen
intresseert het niet dat er over 14 dagen
feest zal zün. Zij zijn niet alleen Texelaars
maar ook Nederlanders Zii zijn teleurge
steld omdat nu. terwijl heel Holland feest
viert, zij ook od deze dag uiting dachten
te geven aan de vreugde, die in hun har
ten heerst over de Bevriiding en dat de
gelegenheid hiertoe nu niet wordt gebo
den.
Maar mensen, komen jullie nu niet
steeds met klachten hierover bij mij. Door
mij werden niet anders dan de eerste be
vrijdingsfeesten georganiseerd en de stoot
gegeven tot het direct oprichten van het
voorlopig monument voor de gevallenen.
Na die tijd heb ik niet meer in het bestuur
gezeten.
Jullie gevoelens kan ik echter tenvolle
onderstrepen. Ook ik vraag mij af waar
om, bij mijn weten alleen op Texel, op
deze allerbelangrijkste dag markt moest
worden gehouden, zodat vele winkels nu
's morgens geopend moesten zijn en velen
uit hun feestvierende dorpen naar Den
Burg moesten komen.
Ook het bestuur der Oranje-vereniging
bleef in gebreke en handelde in deze niet
goed. Wij hadden van hen leiding ver
wacht. Maar aan de andere kant weet ik
ook. dat ook daar het vele werk wat ver
zet moet worden voor een goed georgani
seerd feest, neer komt op de schouders van
enkelen.
Doch laten we ophouden Deze dag komt
niet meer terug, maar als er straks een
oproep komt van de Oranjevereniging
tot een algemene vergadering, wees dan
allen present Kom dan met jullie inzich
ten en eventuele klachten, maar geef dan
ook de volle medewerking, opdat wij ook
aan Den Burg weer komen tot een waar
dige viering van onze Nationale gedenk
dagen.
Met vriendelijke dank voor de plaatsing,
J. Agter.
DE WAAL. Zoals we reeds meldden, is
de soldaat S. Bor uit De Waal met de
,,Kota Inten" uit Indonesië teruggekeerd.
Met dit s.s. zijn een 360 gewonden in het
vaderland aangekomen. Hierbij waren zo
wel zwaar als licht gewonden. Bor be
hoorde tot de laatste. Hij is niet gewond
door de oorlog, doch het is een overblijf
sel uit zijn onderduiktijd op Texel, Bor
komt uit Den Helder en was hiei in 1944
als onderduiker. Hij moest ook naar As
sen, maar dook onder en moest toen meer
malen in een vochtige kelder verblijf hou
den. Het gevolg was ischias en hij onder
vond ook in Indië hiervan nog nadelige
gevolgen
Gelukkig is zijn toestand niet van ern
stige aard en zal Bor zijn dienstplicht
weer spoedig kunnen hervatten. Het is
niet onmogelijk, aldus vertelde Bor ons,
dat ik eerst nog naar Duitsland ga om
dienst te doen bij de bezettingstroepen en
dan later weer naar Indie.
Bor verrichtte gedurende de bezettings
tijd als zovelen, illegaal werk en hij heeft
toen met levensgevaar verscheidene Rus
sen het leven gered tijdens de Aprildagen
van 1945. Met de bevrijding was hij nog
in dienst bij de binnenlandse strijdkrach
ten Na dien tekende hij als vrijwilliger en
heeft thans 7Vs maand in het mooie In
dië doorgebracht.
,,Het is een pracht land en ik ben blij,
dat ik er geweest ben", aldus Bor. Hij
zeide verder, maar weinig gevechtshande
lingen te hebben meegemaakt, ook omdat
hij dienst deed als chauffeur, belast met
aanvoer van materialen en levensmidde
len voor de troepen. Dit was tussen Bata
via en Bandoeng.
Hoewel Indië een rijk land is, zijn er
nog vele misstanden. Er worden lage lo
nen uitbetaald en besmettelijke ziekten
komen er nog maar al te vaak voor He
laas zijn er weinig doctoren beschikbaar
In vele plaatsen hebben de Nederlanders
goed werk kunnen doen, door de inlan
ders te helpen. Meermalen kwam het vol
gens Bor voor, dat de Nederlanders met
gejuich werden ontvangen Dr. Vellenga
had hij ook nog in Indië gesproken. ,,Er is
voor ons nog een belangrijke taak wegge
legd in Indië, was de mening van Bor.
Het R K. thuisfront en de Band Ned -
Inclië, doen prachtig werk door het con
tact te onderhouden met de jongens in
Indië. Met veel lof sprak onze verteller
nog over Dr. van Mook en Generaal
Spoor, die alles doen om in Indië tot een
zuivere toestand te komen. De militairen
hebben echter ook wel in de gaten, dat er
bij vele duigen politiek achter zit, zoals
bv. de invloed van Engeland en Amerika.
De ambonezen en Soendanezen zijn
pracht kerels en erg op Holland gesteld,
zij vierden ook gezamenlijk met ons feest
bij de geboorte van Prinses Margriet.
Vele dingen hebben wij verder met Bor
besproken en kwam iedere keer tot uiting,
wat een mooi land Indië wel is. Wij heb
ben als onze mening de wens uitgespro
ken, dat de partijen spoedig tot elkaar zul
len komen en dat er een eensgezinde sa
menwerking uit voort mag vloeien en
geen koloniale oorlog.
Het is niet gemakkelijk, inderdaad,
doch wij geloven, dat er voor Nederland
nog een schone taak in Indië te verrich
ten is en er voor vele jongeren nog een
goede toekomst is weggelegd, in dit land,
mits er geen oorlog komt. Z.
Ds. Buskes heeft in dit boekje een voor
treffelijke schets gegeven van het kerke
lijk verzet. Hij begint in dit boekje de si
tuatie te schetsen van de kerk voor de
oorlog. De hoogtepunten van onze vader
landse geschiedenis waren in de regei
ook hoogtepunten van onze kerkgeschie
denis. De 19e en het begin van de 20e
eeuw hebben weinig van deze hoog
punten opgeleverd
En de kerk heeft m de vooroorlog-
ren zeker iict de betekenis gehr-d, d:e
had ir» de 16e ea 17e eeuw.
In de bezettingsjaren is er gepre*
Velen hebben zich bij deze prediki
meer dan vroeger met hart en ziel aan
arbeid voor deze prediking gegeven.
Buskes zet dan uiteen, wat hem daai
heeft gedwongen.
Doch, wanneer men ons de vraag st<
hoe de houding der kerk tegenover
oorlogsbedrijf als zodanig -s gewei
kunnen wij niet anders, dan antwoord
dat de kerk tekort geschoten is, (pag
Hierna worden behandeld' Het offi
ele en openlijke verzet der kerk. Alle
langrijke brieven en onderhouden en
kondigingen zijn hier opgenomen. He!
van grote historische betekenis, dat
dit alles goed weten en later nog
kunnen naslaan. Al te gemakkelijk v
den deze belangrijke zaken vergeten
verkeerd geciteerd.
Een zeer belangrijk hoofdstuk is
wijd aan „illegaal werk". Ditmaal niet
B.S. en de L K.P. Ook op andere wi
werd en moest er zeer belangrijk w<
worden gedaan Wij willen hier bv. y
zen op de afgifte van valse persoons
doopbewijzen, waardoor velen geholp
konden worden. Het hoofdstuk ,,Waan
ring en Uitzicht" besluit dit zeer lezei
waardige boekje. Geen droge opsoi
ming van feiten, doch een boekje,
spreekt van hart tot hart.
Wilt ge 't leren, komt 't proberen,
't Is niet zwaar, doe 't maar!
Grote bomen, worden kleiner,
Daar de schrijver
Zich gaat snoeien, met het groeien,
En hen klooft, en ontrooft,
Van een letter.
Maar de strootjes, staan op poptjes,
En ze spreken, wat een feest.
Is 't geweest.
Bomen kleiner, bomen fijner,
Maar wij kleine, hele reine,
Blanke strootjes.
Schrijft men met. twee ootjes!
TREZE.
DE COLORADOKEVER EN DE EXPORT
VAN BLOEMBOLLEN NAAR
SCANDINAVIË.
De plantenziektenkundigen van de
Scandinavische landen hebben op een
conferentie te Kopenhagen met België en
Nederland een ontwerp opgesteld voor
invoerbepalingen voor planten en plan
tendelen, dat ter goedkeuring aan de re
geringen van de Scandinavische landen
zal worden voorgelegd.
De zendingen bloembollen naar de Scan
dinavische landen moeten vergezeld zijn
van een certifaat, waarin verklaard wordt
dat de bloembollen vóór de verzending
ontsmet zijn met D.D.T.-stuifpoeder, en
dat het aardappelgewas op het bedrijf be
spoten is geweest met calcium-arsenaat.
De Plantenziektenkundige Dienst zal
nog nader bekendmaken voor welke ge
deelten van Nederland een algemene
spuitplicht zal gelden.
De bloembollenkwekers zullen wegens
de contracten met hun personeel de aard
appelteelt niet geheel kunnen missen. Zij
zullen echter de zg padteelt dienen na te
laten en het Bedrijfschap voor Sierteelt
producten raadt hun aan, de aardappel
teelt zodanig te concentreren, dat de be
spuitingen gemakkelijk en goed kunnerr
worden uitgevoerd.
NIEUW LANDBOUWCONTRACT DOOR
LANDARB. BOND AANVAARD.
Bij een stemming onder de leden van de
Ned. Landarbeidersbond is gebleken, dat
70 pet. van de leden, die aan deze stem
ming hebben deelgenomen, zich hebben
uitgesproken vóór aanvaarding van de
nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst
voor het landbouwbedrijf, die met ingang
van 1 Mei 1947 in werking is getreden.
De grote meerderheid van de betrokken
leden heeft daarmede het hoofdbestuur
van genoemde bond gemachtigd tot het
tekenen van het contract over te gaan.
TINBAGGERMOLENS IN CONVOOI
NAAR INDIE.
Een belangrijke gebeurtenis, zo verne
men wij, staat er binnenkort te gebeuren
op het gebied van de Nederl. zeesleep
vaart. Er zullen nl. door L Smit Co's
Intern. Sleepdienst te Maassluis 4 tinbag
germolens in convooi naar Indië worden
gesleept, welke zijn gebouwd op de wer
ven van J. en K. Smit en Gusto, nadat
de onderdelen door gecombineerde wer
ven zijn vervaardigd.
Aan het convooi zal ook de tinbagger
molen Kalmoa, die wegens de vertraging
tijdens de stormen bij de Franse kust ont
staan, naar Kinderdijk is teruggekeerd,
dèelnemen. De drie overige molens, welke
van 't convooi deel uit zullen maken, zijn
„Singkep", de ..Mendanou" en de „Ma-
ras".
De „Singkep" en de „Maras" zijn thans
in aanbouw op de werf van Gusto" te
Schiedam. De bouw van de „Mendanou"
is ook reeds gedeeltelijk voltooid. Deze
molen staat op de werf van J. en K. Smit
te Kinderdijk
Het convooi zal, zo vernemen wij nog,
in Aug de Nieuwe Waterweg verlaten
voor deze belangrijke reis naar Indië.
RECEPTEN.
Citroengruel. 1 liter water, 75 gr. (3/4
kopje) gortgrutten, 2 citroenen, 1 appel,
kaneel, 2 eetlepels stroop. 2 eetlepels sui
ker, zout Het water met iets zout aan de
kook brengen De gortgrutten er in gaar
koken, (plm. 15 min.). Stukjes citroen, ge
raspte schil en de klem gesneden appel, de
laatste 5 min. meekoken. Stroop, suiker
en kaneel toevoegen en dit gerecht warm
of koud opdienen.
BIJZONDER TEELTRECHT 1947
vroege aardappelen met of zoni
nacultuur.
Het aangevraagde bijzonder tuinbou
teeltrecht voor de teelt van vroege aa
appelen wordt verleend. De vergunn
gen zullen t.z.t. worden toegezonden.
RADAR-STATION WORDT
JEUGDHERBERG.
Een gebouw, dat de Duitsers oouwd
voor hun oorlogsvoering en ter bestem
ging van hun heerschappij, wordt thj
een plaats, waar de jeugd uit alle lanc
elkaar in vriendschap en vrede zul
ontmoeten.
In de duinen bij Schoorl bouwden
Duitsers een Radar-station. Het gebo
staat er nog en het wordt thans inger
als een van de jeugdherbergen van
Ned. Jeugdherberg Centrale. Het gebo
leent zich zeer goed daarvoor en enk
binnenhuis-architecten zullen het int<
eur zo inrichten, dat niets er in meer h
innert aan het doel, waarvoor het
spronkelijk werd gebouwd.
De nieuwe jeugdherberg wordt wa
schijnlijk in het voorjaar geopend en
N.J.H C., die tijdens de oorlog een aan
van haar gebouwen verloren zag
terwijl andere onder leiding van het N
B.-bewind geheel leeg werden gehaa
zal daarmede weer een tehuis voor
jeugd rijker zijn. Bovendien een tehu
dat in een prachtige omgeving staat,
midden \an de mooie Noord-Hollan<
duinen en nabij het strand. Reeds d<
zomer verwacht de NJHC een groot
zoek van buitenlandse trekkers aan
land Wanneer straks deze jongeren in
jeugdherberg te Schoorl tezamen
kunnen wij alleen maar dankbaarheid
voelen over het doel waarvoor dit
bouw thans wordt gebruikt. Een plaa
die eens oedoeld was voor oorlog en v
nietiging zal nu dienen om de banden 1
vriendschap tussen de jeugd van alle li
een te verstevigen.
HET GEBRUIK VAN DE CULTUUI
GROND IN DE PROV. N.-HOLLANI
In de oorlogsjaren zijn op Duitse
ingrijpende wijzigingen tot stand ge
men in het gebruik van de cultuurgn
in ons land. Ten dele waren zuiver
taire overwegingen aanleiding hiertoe,
dele hielden zij ook in meerdere of n
dere mate mate verband met de voedi
voorziening van het Nederlandse vc
Tot de eerste groep behoorden de inum
ties e.d., tot de laatste categorie kon o
het verplicht scheuren van grasland gei
kend worden.
De onttrekking van de bodem r -
normale bestemming ten behoeve
recte of indirecte oorlogsdoeleinder
vatte in onze provincie bijna 40,U y.
cultuurgrond. Nu deze onttrekking geh
geliquideerd is, beschikt N.-Holland o
204,000 ha cultuurgrond, waarvan 68,
ha. beteeld is met akkerbouwgewas
en 113,000 ha. grasland is. Vóór de o
log waren deze oppervlakten resp. 54,
en 130,000 ha. en aan het einde van
bezettingstijd 51,000 en 103,000 ha.
In de akkerbouw besloeg 't tarwe-a
aal in 1939 15000 ha., aan het einde van
oorlog bleek dit, ondanks de innundat
ingekrompij te zijn tot 14 000 ha., m<
thans omvat het 16 v 17000 ha. proceni
reel bleef de uitbrei ■'mg van het tarv
areaal dus ten achtc bij de uitbreidi
van de totale akkerbouw. Aanvankel
maakte het daarvan 27 pet. uit, than„ n
maar 24 pet.
Met de rogge staat het anders. D<
graansoort is in N.-Holland van m n<
betekenis dan de tarwe, maar het are
dat vóór de bezettingstijd een omvang 1
van 1700 ha., is sedertdien uitgebreid
2,800 ha., welhaast het 3-voudige dus
voor de oorlog.
Een soortgelijk beeld geeft de aardi
pelteelt te zien. Van 4800 ha. in 1939 n
het areaal van dit gewas tot het eii
van de oorlog toe tot 8200 ha. en sede
dien tot 9600 ha.
Met suikerbieten waren in 1939 in oi
provincie beteeld 4500 ha., in het eei
jaar na de bevrijding tengevolge van
gebrek aan arbeidskrachten slechts 1
ha., en thans weer 2850 ha. De verbo
van dit gewas heeft zich in N. Holla
dus aanmerkelijk minder hersteld dan
ders in ons land.
Als totale indruk resulteert uit deze
gevens, dat zich in N.-Holland op de di
niet veel zal handhaven van de verscl
vingen in het bodemgebruik, die tus
1940 en 1945 door de oorlogsomstandig
den werden voorgeschreven.
