Cfroen 2tmrLfJexels in het harL,
Belgische jachtvliegtuigen maken de
robben onrustig
Met de „Zeemeeuw" naar Vlieland
De Vliehors werd in enkele jaren drieduizend
vierkante meter groter
Sproeten? SPRUTGL
Landbouwscholieren maakten zeer interessante
fietstocht
De Bonte
Witte Kruis Trein J
Het wordt een
reuze gezellige avond
ZATERDAG 23 JULI 1949
TEXELSE
62e JAARGANG No. 6342
COURANT
Uitgave v.h. Fa. Langeveld De Rooy
Boekhandel - Drukkerij - Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 1 1 - Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek Rorterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenb.
Postgiro 65 2. Abonnementsprijs 2,45 per halfjaar
old ko.tt"
Qe kunt op twee officiële manieren
naar Vlieland reizen: vanuit Harlingen
over de Waddenzee en vanuit de N.O.-
punt van Texel over liet Eierlandse Gat
Wie in de noordelijke provincies van ons
land wonen doen goed in Harlingen aan
boord te gaan van het schip, dat óf
rechtstreeks naar de aanlegsteiger van
Vlieland stoomt, óf een boot is die
dicht bij Vlieland een ander vaartuig
ontmoet en daar de passagiers voor
Vlieland getegenheid geeft 0111 over te
stappen. Vanuit Harlingen vaart men in
twee uur naar Vlieland, de boot legt een
trajeet af van 40 km.; kon zij regelrecht
varen dan zou zij na 28 km. Vlieland
hebben bereikt.
Wie in alle andere provincies wonen,
doen verstandig over het Eierlandse
Gat naar Vlieland te reizen, een prach
tige reis als het weer natuurlijk mee
werkt, hetgeen in nog sterker mate geldt
voor de overtocht vanuit Harlingen. De
tocht vanuit de N.O.-punt van Texel is
beslist de mooiste. Een onvergetelijke
reis! Wij zullen althans nooit de tocht
vergeten, die wij tien jaar geleden naar
Vlieland maakten, toen met een door
onszelf gecharterd scheepje, dat aardig
kon dansen op dat Eierlandse Gat, het
heette de „Qno Vadis". Nog steeds
die tocht voor ogen, maakten wij het
plan nog eens naar Vlieland te gaan, na
10 jaar! Na 10 jaar weer eens kennis te
maken met de Vliehors, met de Sahara
van het Noorden.
Dit plan hebben we uitgevoerd, de
reis zit er weer op, een eendaags uit
stapje, twee uur geleden zaten wij nog
ver ten Noorden van De Cocksdorp,
thans hebben wij de pen al weer om
klemd om de wederwaardigheden op pa
pier te zetten, ja, vóór wij deze dag wil
len besluiten, moet het verhaal er uit en
als het kan moet het Zaterdag nog mee,
althans het eerste gedeelte, want ons
hart is vo! van de trip naar Vlieland en
ortze pen vloeit ervan leeg, ergo: onver
poosd willen wij u vertellen van het
mooie, t interssante, dat aan zo'n uit
stapje verbonden is en wij hopen zeer,
dat wij in staat zullen zijn van deze
plaats uw belangstelling voor een en an
der zodanig te stimuleren, dat u beslist
voornemens zijt om ook aan boord van
TESO's salonbootje de „Zeemeeuw" tc
stappen en u over het Eierlandse Gat te
laten varen!
Niemand mag deze tocht missen, noch
de Texelaar, noch de badgast, ulohher
mee over dit water, waarop het bij gun
stig weer zo gezellig Is, zwerf mee over
de Vliehors, dwaal mee door de duinen
van Vlieland, het eiland, dat eigenlijk 'n
beetje bij Texel hoort, dat als het ware
uit een en hetzelfde nest komt, vol-
bloedse verwantschap is en misschien
eindelijk berouw heeft zo'n vijf ecuwen
geleden heel stout de stevige hand van
de grote broer Texel Ie hebben losgela
ten en alleen op avontuur Is uitgegaan.
Zo voor elkaar.
TBSO heeft de verbindingen goed ge
organiseerd. Zij heeft een uitstekend
aansluitende busdienst in het leven ge
roepen en zonder tijdverlies staat ge
daar op liet uiterste puntje van Texel.
Precies op tijd heeft de bus ons bij de
steiger gebracht, waaraan de „Zee
meeuw" gemeerd ligt.
Wij zijn met een bont gezelschap da
mes en heren, heel jonge mensen en ou
deren van omstreeks vijftig jaar. Enke-
jji ten zijn naar De Oocksdorp gefietst,
maai- de meesten hebiben zich laten rij
den, waar TESO's tarieven zo laag mo
gelijk gesteld zijn.
-De drie gebroeders Boon lopen be
drijvig heen en weer, maken alles voor
de tocht gereed. Het zicht is (Woens
dag) helder, diepblauw de lucht, hier
en daar nog een verdwaald wolkje, dat
een donkere schaduw op de duinen te
kent, een frisse zeewind, die nooit ont
breken mag.
Een der gebroeders Boon kijkt eens of
alle passagiers aan boord zijn, hij con
troleert zijn horloge, (9,15), de „tros"
wordt, losgesmeten en het woord is aan
de „Zeemeeuw", die er best zin in heeft
en dadelijk op volle toeren draait.
„Mijn auto kan daar toch blijven
staan? Hij staat daar toch velig?" heeft
een passagier nog gevraagd. De schip
per heeft hem meteen gerustgesteld: op
Texel is nog- nooit een auto gestolen!
Omze boot is niet de enige schuit die
nu op het Eierlandse Gat dobbert: wij
Hellen verscheidene vissersschepen,
kleine kotters en blazers, die alleman',
achter de garnalen jagen. „Die vissen
hier al de hele zomer lang", vertelt de
schipper, „onder de kust van de Noord
zee zit geen schol meer, alles is doodge-
vist. Nu proberen zij het dus op garna
len".
De robben worden bang.
„Kijk, daar beginnen de vliegers
weer"! wijst de kapitein. Hij kijkt niet
erg vriendelijk naar de machines, die cn-
priolend door het luchtruim boven de
Vliehors jagen. Het zijn piloten van een
Belgisch eskader, dat van 19 Juli tof
eind Aug. oefeningen boven dit gebied
houdt en op liet vliegveld van Leeuwar
den gestationneerd is. „Het lawaai en
die stunts van die vliegtuigen maken de
robben bang, ze jagen de robben weg.
Aan de buitenkant van de Hors heb je
al minder robben dan gewoonlijk. Bui
ten tel je er nog een 60 tot 70, binnen
een 160".
De vuurtoren van De Cocksdorp en
die van Vlieland (hetgeen wij later zul
len ontdekken) heeft een rode vlag
uitgestoken ten teken, dat er geoefend
wordt boven de Hors. De Hors is wel 15
km. lang en de „Zeemeeuw" blijft ver
uit de buurt, zodat er volstrekt geen ge
vaar bij is.
„Ik hoor nog al eens gekke praatjes
over deze tocht", werpt de schipper een
balletje op, „er zijn er die zeggen, dat je
door het water moet waden voor je Vlie
land bereikt. Hoe komt men aan die las
ter? Een enkele mal per seizoen, bij een
dikke zeewind uit het Noordwesten, heb
je kans op een beetje water over een 50-
CO meter en dat reikt dan tot je enkels.
Op dager, als nu is het er kurkdroog, en
De steiger aan Texel's N.O.-punt.
je -ziet dat het heus niet bladstil hoeft tv
zijn!"
Daar gaat weer een vliegtuig. Hot
heeft eer. schietschijf achter zich. Plot
seling komt 'n aanvaller uit de lucht
suizen, hij vliegt met duizelingwekken
de snelheid naar de schijf en vuurt een
reeks mitrailleurkogels af.
„Hij jaagt er zo vijftig achter elkaar
uit. Dénk je, dat die robben dan blijven
liggen?" zegt een lid van de bemanning,
Nee, wij verwachten op dit ogenblik
geen robben op de plaat!
De Vliehors groeit!
Wij schreven onlangs over het uit
stapje, da; de Slufter destijds heeft ge
maakt, dat die rivier zo'n duizend meter
naar het Zuiden is gewandeld, wel nu,
de Vliehors is ook ondeugend gewee.it,
hij heeft sedert de oorlog een duizend of
drie vierkante meters van hel Eierland
se Gat ingepalmd en bij zijn vijftien km
lange zandplaat gevoegd, alsof hij nóg
niet groot genoeg wah, nóg niet eenzaam
genoeg en nóg te weinig op een echte
zandwoestijn geleek.
De schipper vertelt ons van deze land-
aanwinst, hij kan liet precies zien, hij
vaart hier dagelijks, hij heeft hier zijn
hele leven al gevaren, zoals zijn vader
hier bij nacht en ontij voer.
BEKENDMAKING AAN
De Soe. Commissie van de Stichting v.
d Landbouw' al'hier vestigt, in samen
werking met het plaatselijk Arbeidsbu
reau, de aandacht van de landbouwers
op de mogelijkheid tot het indienen van
aanvragen van Oogsteolonnes voor de
periode van 9-29 Aug. a.s.
De aanvragen behoren bij de bekende
voorzitters der rayoncommissies te wor-
d eningediend voor of uiterlijk op Maan
dag 25 Juli a.s.
In verband met de vorgescln-even in
leveringsdatum dezer aanvragen bij de
Prov. Comm. 'te Haarlem, kunnen later
ingediende aanvragen niet meer in be
handeling worden genomen. Er wordt
nogmaals uitdrukkelijk de aandacht op
gevestigd, dat de op 2 Mei jl. ingelever
de, voorlopige algemene, opgaven, geen
enkele aanspraak geven op hulp voor
bovengenoemd tijdvak.
„In 1920 voeren w-ij nog met een ijze-
ren stoomblazer op de plaats, waar je nu
die zware zandplaat ziet liggen als deel
van de Vliehors. Het wrak van de Oak-
ford, hier in 1934 gestrand, ligt thans
onder de Zuid-westpunit van de Vliehors,
de „Liesbet", die hier in 1921 verging,
zit er o'uk en de „Tengo.v" van 1917 's
eveneens onder het zand bedolven! Wat
de Vliehors er bij neemt, slaat de zee er
aan de Noordoostpunt van Texel weer
af!"
„En dat schip daar in het Noordwes
ten?"
„Dat is een Duitse tanker, die liep
daar in dt oorlog aan de grond, z'n kop
steekt lü m. hoven het water uit. Dat
komt doordat-ie boven op een ander
wrak is gelopen 1"
„Waarvan is dat wrak, schipper?"
„Dat daaronder zit? Ik w-eot het niet,
er zitten er zoveel, ik heb eens een kaart
gezien, waarop de strandingen van de
laatste 100 jaar staan aangetekend, het
krioelde ervan, er stonden minstens 150
schepen op
„Kijk, zegt de gids, ineens, zie je die
vogels daar? Dat is een vlucht duiven,
ze gaan waarschijnlijk naar Denemar
ken".
Kranig werk.
Ja, lezers, er is hier heel wat te zien.
En te horen. Te horen uit de mond van
hen, voor wie deze wateren geen ge
heimen meer hebben,
In de cabine van de „Zeemeeuw" die
(laten wij hem een pluimpje geven)
prachtig loopt, ligt een gouden horloge.
De inscriptie vertelt ons van „onver
schrokkenheid en zelfopoffering" van de
leden van de Cocksdorpei: roeiredding-
boot, die 23 Oct. 1921 in de Eierlandse
Gronden de 7 opvarenden van de 3-mas'
schoener „Liesbet" veilig en wel aan de
wal bracht.
Dit horloge heeft toebehoord aan wij
len de heer Maarten Boon Mm., schip
per van de reddingboot. Het Is een ge
schenk van de Duitse regering, „Onder
Stresemann" voegt de schipper er aan
toe! De Brandaris, een motorboot van
Terschelling, was ook ter hulp gelild,
maar toen de schipper van de Brandaris
in de gaten kreeg, dat de Cocksdorpers
hem vóór waren, liet hij de steven wen
den om huiswaarts te keren. Ter hoogte
van het Vlielandse Posthuis werd de
boot echter door een geweldige golf op
genomen, ze dook neer en verging met
alle inzittenden.
Wijlen de heer Maarten Boon werd
ook dcor HM. de Koningin gehuldigd;
met een Gouden Medaille! H»t was een
zware strijd geweest, de twaalf moedige
kerels hadden zeven uur lang aan de
riemen gezeten om het schiD
met de in nood verkerende schipbreuke
lingen te redden. Zo verhaalt de schip
per ons hetgeen zich hier op de zee
heeft afgespeeld en onderwijl gaat de
boot zig-zag door de stromingen, als
maar zoekend naar een plekje diep wa
ter, alsmaar varend langs de uitgestrek
te zandvlakte, waarop dit seizoen dui
zenden sterns hun nesten hebben ge
bouwd Elk nest kreeg drie eieren, waar
uit inmiddels de jongen zijn gekropen,
jonge r ogels, die wellicht al op eigen
benen kunnen staan.
Door dit ongerepte gebied, beheerst
door de kraohtige elementen, waar water
en zand een eeuwigdurend strijd voeren,
waar geen mensenhand totnogtoe enige
wijziging in het verloop heeft kunnen
aanbrengen, waar bij winterdag de
stormwind giert en wild geworden zeeën
over de Hors slaan, waar zomerdag, zo
als nu, een luie badgast -zonder gevaar-
een uiltje kan knappen, door dit voor
ons landrotten geheel vreemde terrein
vaart een rank vaartuig. Full speed. Het
water tussen Texel en Vlieland Hikt zo
smal, een kattesprong, zou je zo zeggen,
maar de boot moet alsmaar onrweggetjes
maken, door deze doolhof van droogten
en ondiepten. De boot doet er een uur
over!
(Wordt vervolgd 1
Dinsdag 12 Juli vertrokken 15 leer
lingen van de 2e en 3e klas van de land
bouwschool en het hoofd met de boot
van 7,45 van Texel om 'n tegenbezoek te
brengen an de jongens uit de Wierin-
germeer.
Om kwart over 10 werden ze in Sloot-
dorp gedistribueerd om hun slaapplaat
sen, die 24 km. uit elkaar lagen op te
zoeken. Tegen 2 uur waren allen weer in
Slootdorp en ging het gezamenlijk naai
de Van Bemmlenhoeve, het grote proef
bedrijf van de Wieringermeer. De aard
appelhut werd bezichtigd en hierna eni
ge van de vele proeven, o.a. verschillen
de bonerrassen en vlasrassen. Duide
lijk werd hier gedemonstreerd, dat door
stikstofvermeerdering roest in het vlas
toeneemt en dat Concurrent zware con
currenten heeft. Percello stond beter.
Na dit bedrijf stond het electrisch ge
maal de Lel.v op het programma. Hier
stonden de machines-f- A.P., zodat hij
de inundatie deze geen schade hebben
ondervonden. Indrukwekkend was het te
horen, dat de opvoerhoogte van het ge
maal 6,10 m. was.
's Avonds werd een voetbalwedstrijd
gespeeld, waarhij de landbouwschool van
Texel met 7-0 werd ingemaakt. De Wie
ringermeer nam dus revanche op hun 3-1
nederlaag bij hun bezoek aan Texel.
De volgende dag ging de reis naar
Lutjewinkel, waar de zuivelfabriek b--
keken werd. Dat was de moeite waard
Deze fabriek, die plm. 30 nnlliocn kg
melk per jaar verwerkt, fabriceerde bo
ter, kaas, melkpoeder en melkproducten
in flessen. Vooral de reinigingsinstalla
tie en vulling van de flessen was zeer
interessant. 25 auto's voeren hier de
melk aan, terwijl 15 andere auto's de
producten afleveren. De ketels worden
met olie gestookt.
's Middags bezocht men Oosfwaard, t
proefbedrijf van landbouwmachines in
de Wieringermeer. Hier kan iedere boer
die mechaniseren wit, gratis) inlicbltingen
krijgen over alle soorten landbouwma
chines. die hier onder alle omstandighe
den gebruikt worden. We kregen een
maaier van koolzaad in het werk zien
en nu bleek meteen het nut van dit be
drijf. Dit werktuig leverde hopeloos
werk. Laat iedere boer toch, voor hij
een machine koopt, hier eerst zijn lich!
eens opsteken, dan verspilt hij geen ka
pitaal aan dingen, waar hij niets aan
heeft.
Vervolgens kwam het. N.A.K. proef
bedrijf aan de beurt, waar lange tijd stil
gestaan werd bij de ziekenstal. Als men
dat ziet, dan huivert men van de veie
afwijkingen. Gelukkig waren op ditzelf
de bedrijf ook heel wat veldjes met
sledh'ts enkele zieke planten, de zgn.
controieveldjes die 'n controle zijn op het
werk var: selecteurs, controleurs m
pootaardappeltelers. Hier zag men, dat
door de N.A.K, Noord-Holland goed
werk verricht was. Na nog de tanvegt-
wassen bekeken te hebben, zocht ieder
zijn legerstede weer op.
De derde dag werd om 8 uur voor het
Domeinenkantoor te Wiieringerwerf ge
start en ging het via Medemblik, Wer-
lershoof en Westwoud naar Oosterlblok-
ker, waar het mooie vee van de Gebr.
Rujjter bezichtig werd. Vooral de kam-
pioenstier van N.-Holland maakte in zijn
ruime box een zeer goede indruk.
Na de koeien kregen de varkens een
beurt, want, omdat wc in de huurt van
de selectiemesterjj te Hoorn waren, werd
deze ook even terloops meegenomen. De
heer de Haan gaf een duidelijke uiteen
zetting vau doel en werkwijze van deze
mesterij. Alle hokken werden hierna be
zichtigd. Jammer, dat geen Texelse var
kens aanwezig waren. Wel vernamen
we, dat ze er wel eens geweest waren.
tegen doorzitten bU
wlelrljden en stuklopen
DAT WAS DE BASIS.
Voor de periode vanaf 3 Juli tot 24
Sept wordt het aantal te leveren eierer.
voor export gebaseerd op het aantal
legkippen aanwezig bij de Mei-Inventa
risatie van welk aantal iedere pluimvee
houder d.d. 3 Juli bericht beeft ontvan
gen.
In verband hiermede is de aanslag
voor het aantal legkippen, aanwezig bij
de Maartregistratie en vernield op hit
stamkaartje met inlegvellen voor bet op
plakken van exportzegels, komen te ver
vallen.
jlliiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiuininiiiiiiii^
Bonte avond, verzorgd door Texels i
beste krachten op het gebied van de g
„lichte Amusement" op ZONDAG 24 g
IUL1 A S-, in de zaal van „Casino"
I aanvang 8 uur
I BAL NA o l.v j
S „DE RHYTHMISCHE EILANDERS"
i Entree f 1,35 bel en plaatsbespreken I
i inbegrepen I
I Kaarten verkrijgbaar bij „Casino" Den j
i Burg Texel en bij Sigarenmagazijn
s C Mets, De Koog, Tèxel.
I Bi) voldoende deelname rijden na I
1 afloop der uitvoering bussen naar 1
i De Koog j
^lllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllF
/UN. MAAN EN HOOG WATER.
De zon komt 23 Juli op om 4,48; onder
om 8,44. Maan: 25 Juli N.M., 1 Aug. E.K.
Hoog water ter rede van Texel: 23 Juli
7,00 en 7,35. 24 Juli 8,00 en 8,32. 25 Juli
8,52 en 9.29. 26 Juli 9,39 en 10,08. 27 Juli
10,25 en 10,50. 28 Juli 11.07 en 11,33. 29
Juli 11.47 en
Aan het strand ongeveer een uur eer
der.
Alle hokken werden bezichtigd.
De reis ging vervolgens langs de zee
dijk naar Volendam, waar even halt ge
houden werd, om de typische kleder
dracht in ogenschouw te nemen op de
dijk. Jammer was het, dat men zo op
dringerig was met fietsenstalling aan
bieden, paling verkopen, enz. Het was
hier echt vreemdelingenindustrie. Moge
het op Texel nooit zover komen!
Via Monnikendam, Broek in Water
land en Schouw werd Amsterdam be
reikt, het einddoel van de reis. 's Avonds
werd in de hoofdstad een wandeling ge
maakt langs het Rijksmuseum, het Con
certgebouw, het Vondelpark, de Stads
schouwburg, het Paleis op de Dam, da
Nieuwe Kerk en het Monument voor de
Gevallenen. Er werd overnacht in de
Jeugdherberg Stadsdoelen. Het wemel
de hier van de buitenlanders, Denen,
Zweden, Zwitsers, Fransen en Engelsen.
De voertaal bleek hier naast Nederlands
hel Engels te zijn. De jongens voelden
zich hier eerst wat onwennig, maar de
volgende dag ging dit beter. Met zijn
zestienen overnachtten de Texelaars op
éón kanier in een gebouw, dat een kwar
tier lopen van de Jeugdherberg af lag.
De vierde dag ging het naar Aals
meer, waar de Bloemenveiling bezocht
werd. Wat een schat van snijbloemen
was daar, vooral anjers en wat ging het
verkopen vlug! Toch was de methode
van veilen goed te volgen.
Na het bloemendorp was Schiphol aan
de beurt, waar we onze ogen uitkeken
naar de vliegtuigen voor binnen- in
buitenlandse lijnen.'Alle vijf minuten
kwam een vliegtuig hinnen of vertrok
er een. Als de nieuwe verkeerstoren
klaar is, kan deee tijd verkort worden
tot 18 seconden.
's Middags gingen we naai- Badhoeve
dorp, waar de grasdrogerij bezichtigd
werd. Hier werd het gras van Schiphol
en het Amsterdamse Bosplan gedroogd
en gemalen tot meel. Ook een machine,
die dorperwten pelde stond op het ter
rein. Deze werkte 4 weken aan een stuk
dag en nacht voor de diepvriesfabriek te
Leiden.
Daar het begon te regenen zocht men
Amsterdam weer op, waar twee jongens
van de groep afdwaalden. Zij kwamen 8
kwartier later bij de Jeugdherberg aan
dan de rest. 's Avonds maakten we een
rondvaart door de grachten en havens
van 'de hoofdstad. Ook hier hoorden we
de verklaring naast het Nederlands in
het Engels.
Zaterdag 16 Juli keerde men huis
waarts via Hembrugiponit, de Zaanstreek
Castrleum, Egmond, Bergen, Schoort,
Hondsbosse Zeewering en Callantsoog.
Op de brede weg van de Hondbosse Ze-'-
wering reden 2 jongens elkaar in de
wielen en vielen over elkaar. Met een
krom voorwiel en wat kapotte spaken
kwam het nog vrij goed af. Men krijgt
zijn ongelukken op de brede wig, waar
men er niet op verdacht is en onacht
zaam wordt en niet in de drukte, waar
eigenlijk ieder moment gevaar dreig;,
zodat men aetief blijft.
De gehele tocht van 320 km werd per
fiets volbracht, terwijl lekke banden
zelf gerepareerd weiden.
Hoogst voldaan keerden de jongens
Zaterdagavond op Texel terug.