Cjroen kwarts Jexelin het
EcMofott
Waarom gaan we met vacantie?
/l/luqv(in
Een halve eeuw vogelbescherming
m
„We willen weer eens wat anders"
V acantiespreiding
„Vergeet - hen - niet"
Was Uw wo! veilig in
40 jaar Priester
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1949
TEXELSE
62e JAARGANG No. 6348
COURANT
Uitgivt v.h Fa. Langeveld Dc Rooy
Boekhandel - Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek Rotterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenb.
Postgiro 65 2 Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar
Augustus, de hoogtfjmaand van het
zomerseizoen, Zaterdag de hoogtijdag
van de week.
De gemiddelde vacantieganger blijft
dit jaar aanmerkelijk korter op ons ei
land in vergelijking met vorige Jaren.
Het gevolg ls, dat er, vooral Zaterdags
zo'n grote, stroom van vaeanticgangers
naar en van ons eiland trekt, dat van een
„normale" dienstregeling volgens het
rooster geen sprake meer kan zijn.
„Conducteur", roept een vacantiegan
ger op do boot, ,,de trein wacht toch ze
ker wel in Den Helder?" „Natuurlijk" is
de opinie van een ander, „de bootver
binding staat nu ook in het spoorboek
je, het is allemaal één. dus wacht men
op elkaar".
„Als de trein niet wacht en het a>
i leen van Heldersen moet hebben (Den
Helder is na de oorlog toch een dode
stad?) dan rijdt hij helemaal voor niets',
meent een andere vacantieganger.
Aan de conducteur de weinig benij
denswaardige taak zich uit deze situatie
te redden.... Hij doet dit op nu niet
direct diplomatieke wijze: „U bent toch
vacantieganger niet, dus u heeft toch de
tijd?" is zijn antwoord tot de vaeantic
gangers (historisch!).
De bootbussen in Den Helder trach
ten het verloren terrein in te halen, en
vliegen gelijk straaljagers langs de ma
jestueuze Hoofdgracht, en Kanaalweg,
doch vaak echter tevergeefs. Na de com
fortabele boottocht nemen we plaats in
de overvdïïe treinen en onwillekeurig
komt de gedachte bij ons op: Waarom
gaan al die mensen met vacantie!?
Immers, de jaarlijkse verpozing van
éént twee of drie weken, die hoofd- en
handarbeiders zich gunnen of die hun
gegund wordt, is onverbrekelijk verbon-
dei) 'met taferelen van hevig geïrriteerde
pa's, die hnn opstandig kroost klappen
om de oren toedienen. Of van kampeer
ders met kolossale rugzakken welke te
gen uw neuzen bonzen als een bij bokv
training gemiste punching-ball.
Ja, die kampeerders! Zij hebben zeer
harige benen, spelen guitaar en mando
line, doen treincoupé weergalmen van
geluid en voeren van alles uit, behalve
kamperen.
De overvolle treinen vormen een groei
zame voedingsbodem voor twisten. „Me
neer, mug dat raampje dicht", vraagt 'n
bleek gezinshoofd met. effen stem. De
aangesprokene, zijn minachting kwalijk
verhullend, trekt of draait het glas lang
zaam omhoog. „Het is hier niet uit te
houden", verklaart na 5 minuten een
dikke juffrouw, die goed is voor ettelij
ke calorieën. De man die op de tocht
stond constateert dan kort daarop dit ie
mand het raam weer geopend moet heb
ben. „Mer.eer", vermaant hij met 'n stem,
„ik heb pas 14 dagen ziek gelegen. Kan
dat raam niet dicht?"
„Meneer", is het antwoord van de
klomp vlees geworden onwellevendheid.
„van een beetje frisse lucht ga je niet
dood!"
Ach, die vacanties, begeleidingsver
schijnsel van onze gemechani5»erde be
schaving!
Evenwel: de mensen gaan met vacan
tie. Daar helpt niets aan. Ook gij, lezer,
hoe honkvast ook, -hoe gehecht aan uw
werk, hoe gewend aan de tredmolen van
het dagelijks bestaan: op een zeker
ogenblik bekruipt u aan uw met papie
ren en kantoorboeken bedekt bureau dc
lust u in het water te begeven, u op een
zonnig terras te koesteren, u languit in
de warme hei neer te werpen, af te da
len in een duinpan of langs eindeloze
fietspaden vooruit te trappen tuss°n
blinkende zandheuvels, kortom iets te
doen wat ge anders niet doet. Gij verlaat
uw huis, gij gooit uw kleren van u af,
gij verteert bespaarde gelden (als gü die
hebt en anders verteert gü het niet-be-
spaarde). A'ls gü uw domicilie hebt langs
de kust zult gü de behoefte voelen ont
waken het binnenland in te trekken en
wanneer gü ergens in een polder, in het
veen of tussen de 'hossen woont, be
kruipt u een onweerstaanbaar verlangen
naar door zeewater gedrenkte strand °u
branding. Gü, die moppert als de lift
niet werkt, waardoor gü twee etages
moet klimmen, wilt nu torens bestijgen
om over heuvelland-met-dennen uit te
zien. Gy, die de wind verwenst, omdat
hij u op de straathoek de hoed van h
hoofd tilt, verlangt nu naar het geluid
van klapperende zeilen in een flinke
bries. Gij zijt, kortom, redeloos. Dat is
de zucht naar vacantie. En gü beweegt
hemel en aarde om nog een plaats te
ZON. M4AN EN HOOG WATER.
De zon komt 13 Aug. op om 5,21; onder
om 8,08. Maan: 16 Aug. L.K 24 Aug.
N.M. Hoog water ter rede van Texel: 13
Aug. en 12,08. 14 Aug. 0,26 en 12,37.
15 Aug. 0,53 en 1,05 16 Aug. 1,21 en 1,39
17 Aug. 1,56 en 2,21. 18 Aug. 2,38 en 3,14
19 Aug. 3,39 en 4,30.
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water
krijgen in een volgeboekt vacantieeen-
trum, of gaat er op goed geluk maar
heen.... en bezorgd dan ongewild de
verantwoordelijke persoon hiervoor grij
ze haren
Hoe moeten we aan die volte in trei
nen en hotels ontkomen? „Vacantie-
spreiding", roept de A.N.V.V. De regen
val in millimeters bedraagt immers gei
de laatste, jaren in Juni 56, in Juli 70, in
Aug 80 en in Sept. 68, In Juni schijnt
de zon 214 uur, in Juli 204, en in Aug.
slechts 193 uur. Viel dit jaar de zomer
niet op Pasen en Pinksteren?
Deze spreiding zou ook het gewone
economisch verkeer belangrijk bevorde
ren. Raakten door al die drukte de kran
ten blijkbaar iets onmisbaars voor dc
vacantiegangers op een Zaterdag in
Juli niet op een dwaalspoor en kwam al
dit geestelijk voedsel bestemd voor ge
heel Texel, niet allemaal in De Koog?
En om van de vorige week Zaterdag
maar te zwijgen? De bussen Wilden
blijkbaar graag voor het middernacht!-
lijk uur op hun plaats van bestemming
zijn en hadden zo'n haast, zodat de dor
pen 'hun Zaterdagkrantje eerst Zondag
morgen ontvingen, terwij] Oosterend nu
nog steeds er óp wacht?
En belopen we niet de kans dat de tij-
delijk-importeerde kracht welke zitting
houdt, achter het ene loketje dat ons
postkantoor telt op een Maandagmorgen
eens niet op tijd aanwezig is, doch in de
vacantiegangersstroom ten onder is ge
gaan?
Maar laten we niet pessimistisch wor
den, het zou in elk geval toch „we^r
eens iets anders" zijn.
3. Een oude kous met dubbeltjes geldt
wel eens als synVbool van zuinigheid.
Maar er is een betere manier om te spa
ren: zorgen, dat Uw wollen garderobe
als nieuw blijft.
Dit kan op een eenvoudige manier
Niet wassen in gewone zeep, die wol doet
krimpen, stug worden en slijten, maar
in alkalivide Echfalon, waarin Uw wol
als nieuw blijft.
Dp meest kenmerkende eigenschap
van de zonnebloem is, dat zjj, reeds vóór
zy bloeit, haar knop wendt in de rich
ting van de zon.
Deze gtdachte moet het Comité Post
zegelactie „Vergect-hen-niet" voor de
geest hebben gestaan, toen liet de speci
ale postzegels, die de PTT in de maan
den Aug. en Sept. in de waarden van 5
et. (2+31, 10 et.. (6+4), 15 ct. (10+5) 40
ct. (30+10) verkrijgbaar stelt ten bate
van genoemd Comité, gesierd zag met 't
zonnébloem-entbleem. De drie organisa
ties immers, die in dit Comité verenigd
zijn - het Rode Kruis, de Niwin en de
Stichting „Ndderland helpt Indië" die
de opbrengst van de toeslag op deze
postzegels gelükelyk zullen verdelen en
ieder op eigen terrein aanwenden ter le
niging ven leed, zowel in Nederland als
vooral ook in Indonesië, willen niet an
ders dan door eed gebogen hoofden op
richten en naar de zon toekeren. Een
onbegonnen werk, meent u? Misschien
wèl. Maar het feit, dat er toch altüd
leed, véél leed zelfs, in deze wereld zal
blijven bestaan, kan cn mag geen red -n
zün, dan ook maar v an elke poging af
te zieri. Integendeel zelfs zonder te
weten of de knop ooit in volle luister zal
openbloeien, moet deze worden gewend
in de richting van de zegenende zon!
Maar om ook tot bloei te komen, heeft
bij uistek de zonnebloem water, veel
water zelfs, nodig. Evenzo hebben dc
genoemde organisaties „geld als water"
nodig om haar werk met 3ucees te kun
nen bekronen. De Postzegelactie „Ver-
geet-hen-niet" is nu hét middel voor ons
allen, om dit water, zü het dan met
druppels tegelijk, aan te dragen.
Maar als büna 10 milloen Nederlan
ders allemaal voor een paar druppels
zorgen, in de vorm van enkele centen
toeslag op de „Vergeethenniet"-
postzegels, dan vormen die millioenen
druppels met elkaar een brede straal.
Laat daarom in de komende weken
niemand aehtenblyven, want door aller
hande leed en zorg gebogen cn ver
schraalde levens rekenen ook op u!
DE BENOEMING DIRECTIE RUST
HUIS „IRENE".
In de gemeenteraadsvergadering van
vorige week werd het echtpaar M. van
Doorn, W. van Doorn-Eikel uit Gorin-
chem, benoemd tot directeur en directri
ce van net Rusthuis „Irene".
Thans deelt men ons mede, dat ge
noemd echtpaar de benoeming niet aan
vaard heeft.
VERDRONKEN.
Dinsdagmiddag is aan het Westerslag
verdronken de 20-jarige mej. A. S. uit
Amstelveen. Zü was als dienstbode met
een dame op ons eiland te logeren.
Diezelfde middag moest de badmee;-
terL. v. Heenvaarden, te De Koog ook
enkele dringende waarschuwingen late.i
horen.
Laat men op 't gereserveerde gedeel
te van het strand te De Koog loeh voor
al stipt de bevelen van de badmeester
opvolgen en wees op de andere stukken
strand van Texel, waar men op eigen ri
sico zwemt, vooral voorzichtig. Mer
brengt 't leven van anderen'ook in gevaar
Mevr. de Wed. Bremer, Oosterend, de
oudste vrouw van ons eiland werd deze
week 91 jaar.
WEER THUISGEKOMEN.
De Cocksdorp Gisteren is de heer M.
Reuvers weer thuisgekomen. Gedurende
anderhalf jaar was hü opgenomen in 't
Sanatorium „Zonnegloren" te Sosst. De
heer R. is thans volkomen genezen. Een
woord van grote dank aan doctoren en
verplegend personeel is hier zeker op
zün plaats. Onze felicitatie. K.
ALK A LI VRIJ
35 cl par pak Netto 100 gr.
AANBESTEDING
Uitslag aanbesteding boerderij „Dc
Vryheid", eig. J. Roeper, Hoofdweg,
Eieriand.
In massa: Gebr. Bruin f17843,
Giessen f 18480,Venema cn Bakker
f21350.--; Duin f21000.—; Jac. Drijver
1' 20300,—
M. Bakker, electra f465; Jn. Oele,
loodgieterswerk f1470; D. Roeper, schil
derwerk f 437,—; Firma Bakker en
Koorn, timmerwerk f 6800,M. Koorn
timm. f6652; D. Trap, metselw. ƒ9800;
Gebr. Timmer, timmerw. f7800; De Wilt
eleetr. f 470 en Agter electr. en loodg.
f 1910. -. Gunning aangehouden.
beveiligt U en Uw kinderen ter
wijl U slaapt tegen muggcbetcn.
FLACON 50 en 90 ct.
HEK-INENTING.
KOSTELOZE REVACCINATIE
TEGEN POKKEN.
Aansluitend op de berichten inizak
gevaar van binnenkomen in ons land van
gevallen van pokken en het advies, in
\eri>and hiermede door dP Geneeskun
dige Hoofdinspecteur van de Volksge
zondheid via couranten en radio gepu
bliceerd, maken Burgemeester en Wet
houders van Texel bekend, dat, gelegen
heid wordt gegeven tot kosteloze her
inenting tegen pokken van personen bo
ven twee jaar, die reeds eerder zijn in
geënt
voor l)en Burg cn Wijk B:
op Donderdag 18 Augustus a.s. des na
middags van 35 uur in de o.l. school te
Den Burg, NIeuwstraat.
Ten einde abuizen by het opnemen
van namen en voornamen te voorkomen,
dienen trouwboekjes, waarin de namen
van de betreffende personen zyn opgeno
men, te worden medegebracht.
Voor de overige dorpen en wijken
volgt zo spoedig mogelijk een nadere me
dedeling in dit blad.
Texel, 10 Augustus 1949.
Burgemeester en Wethouders van Texel
De Burgemeester, TH. R. HIN, l.-b.
De Secretaris, A v. DIENST, l.-secr.
Eerst omstreeks 1870 gingen stemmen
op om nuttige dieren, w.o. de vogels de
belangrijkste plaats innemen, terwille
van de landbouw te beschermen Als ge
volg daarvan kwam in 1880 een wet tot
stand, welke het vangen van een groot
aantal insecten-etende vogels verbood,
maar welke hef doden van vogels ais le
pelaars, purperreigers, kluten, enz. nog
vrij liet. By haar oprichting kon „Vogel
bescherming" dus al aanstonds gaan
ijveren voor een betere wettelijke vogel
bescherming en de noodzaak daartoe
deed zich vooral gevoelen in de jaren
1907 en '08, de jaren van de zgn. „stern-
tjesmoord", toen onder de sterns 'n war.'
slachting werd aangericht om aan de
vraag naar versiering van dameshoeden
te voldoen. In 1009 kwam hieraan een
einde doordat alle sterns onder voor de
landbouw nuttige vogels werden gerang
schikt.
De nieuwe Vogelwet, die in 1912 tot
stand kwam, huldigde voor liet eerst het
principe, dat alle in Europa in het wi'.d
levende vogels beschermd dienden te
worden, met uitzondering van die soor
ten welke als schadelijk voor de land-,
tuin- en bosbouw wjsrden beschouwd
Door dize Wbt werd een einde gemaakt
aan vogelverdelging op grote schaal: de
vinkenbanen, de leeuwerikvangst en de.
lysters'.rikkerü werden verboden en he;
oude premiestelsel voor het doden van
roofvogels waaronder zelfs arenden, bui
zerds en wouwen, werd afgeschaft.
De Vogelwet 1936 en de daarin in 1947
aangebrachte wijzigingen waren1 in
hoofdzaak verbeteringen en aanvullin
gen van de Wet van 1912. In 1947 werd
o.a. h'et kopen en het onder zich hebben
van beschermde vogels verboden.
Van veel belang voor de vogclbescher-
ining is natuurlijk ook de Jachtwet, w.o.
het kopen en het onder zich hebben van
beschermde vogels verboden.
Van feel belang voor de vogelbescher
ming is natuurlijk ook de Jachtwet,
waaronder immers die vogels vallen,
welke als jachtwild worden beschouwd.
By de totstandkoming van de tegen
woordige Jachtwet in 1923 heeft „Vogel
bescherming", samen met andere orga
nisaties, welen te bereiken, dat o.a. geen
jacht, meer mag worden gemaakt op
kwartelkoningen, op waterhoenders,
kemphanen, op alle soorten ruiters
(waartoe ook tureluurs behoren), op
grutto's, op wulpen, op alle soorten
strandlopers en op alle soorten plevie
ren, met uitzondering slechts van de
goudplevier. Ons land was het eerste ter
wereld, waar een dergelyke inkrimping
van de lyst van wildsoorten tot stand
kwam. Bovendien werd in de loop dei-
jaren nog bereikt, dat niet meer gejaagd
mag worden op andere vogelsoorten, zo
als zwanen, bergeenden, eidereenden,
brandgar.zen en Canadese ganzen In het
algemeen heeft de regeling van de jacht
tijden steeds de aandacht van de Vereni
ging gehad. Vroeger werd de jacht pas
gesloten in het voorjaar, zelfs pas in het
hroedseizoen, doch nu zy'n wy in Neder
land zover gekomen, dat de jacht op
vrijwel alle verenwild gesloten wordt op
1'5 Januari. Alleen ganzen mochten dit
jaar nog tot 15 Febr. gejaagd worden.
Hiertegenover moet men in het oog hou
den, dal de sterke stijging van het aan
tal jagers, een gedeelte van de voorde
len van de verkorting van dc jachttijd
weer te niet heeft gedaan
Behalve de wettelijke regeling van de
vogelbescherming, hadden tal van an
dere zaken de voortdurende belangstel
ling van de Ver. Zo wordt één van de
beste vormen van de bescherming van
waterwild gevormd door de stichting
van uitgestrekte reservaten, waar de
jacht verboden is. In ons land is daar
van een behoorlijk aantal tot stand ge
komen, vnl. aan de Waddenkust, aan de
oevers van het IJsselmeer en op de pin
ten en slikken in de Z.-Holl. en Zeeuw
se wateren.
Op het gebied van de verontreiniging
van het zeewater door olieresten, waar
ieder jaar nog talloze vogels aan ten of
fer vallen, konden nog geen positieve
resultaten worden bereikt, vooral ook
omdat <li( een onderwerp is, dat interna
tionaal dient le worden geregeld. Meer
succes werd bereikt met de bestryding
\un de vogelsterfte, veroorzaakt door
de vuurtorens. Door liet aanbrengen van
zgn. beschermingslampen werden goed»
resultaten bereikt.
Een andere en in de laatste jaren
steeds meer uitbreidende zorg van de
Ver. zijn de bewakingsdiensten, waar
mee in 1917 op bescheiden schaal be
gonnen werd, maar die thans reeds een
uitgave van ongeveer f 10,000 per jaar
vereisen. Deze bewakingsdiensten be
staan in het aanstellen van vogelwach-
lers met politipnele bevoegdheid in be-
langi'ü'ke broedgebieden. Daarnaast heb
ben overal in het land in de laatste tijd
de zgn. vogelbeschermingswachten een
grote vlucht genomen. Van oudsher
heeft dc Ver. steeds een nauw contact
gehouden met de politie en er naar ge
streefd de pol'itie-amibtenaren voor ls
lichten over de betekenis en inhoud van
dP wettelijke vogelbt scheriningsvoor-
sohri'flen. Het zou te ver voeren, nog al
le andere onderdelen van het werk der
Ver. te vermelden. Wij noemen slechts
dé strijd tegen verboden vangmiddelsn,
als paaiklemnien. staltnetten en kanon-
geweren, de bestrijding van de clande
stiene kieviten- en keniphanenvangst. Ai
met al kan men zeggen, dat, wanneer de
Ver. er niet was geweest, het er voor de
vogelstand thans aanmerkelyk ongunsti
ger zou uitzien en wy mogen de Ver.
daarom wei toewensen, dat zij zich nog
vele jaren met even grote voortvarend
heid aan haar taak moge wijden.
Pastoor L. G. van Ruyvsn, We+
Kruiskade 56 Rotterdam -C. is geen on
bekende voor Texel Van 1929 tot 1 Nov.
1935 is Pastoor op Texel werkzaam ge
weest en wü herinneren ons uit deze pe
riode o.a nog de opening van de nieu
we R.K. school, de bouw van een nieuws
kosterswoning en de oprichting van de
jongens- en meisjescongregatie. En wat
voor ruime plaats pastoor van Ruyven
in de harten van zijn parochianen in
nam, bleek overduidelijk op 15 Aug. 1931
toen pastoor zün zilveren priesterfeest
vierde (het was toen de eerste maal dat
een pastoor op Texel zyn jubileum vier
de).
Pastoor van Ruyven volgde indertijd
pastoor Nagel op, die naar Assendelft
vertrok. 1 Nov. 1935 werd pastoor van
Ruyven te R'dam benoemd, en werd
pastoor Brinkman zyn opvolger.
Op 10 Oct. 18S4 werd pastoor Ruyven
le Poeldijk geboren, na studie aan de
seminaria te Hageveld en Warmond
werd hy op 15 Aug. 1909 tot priester
gewyd. Maandag a.s. viert hy dus zyin
veertigjarig priesterschap en vele Texe
laars zullen een ogenblik met. hun ge
dachten by dit feit stilstaan.
PASTOOR L. G VAN RUYVEN.
GESLAAGD.
Vorige week behaalde onze plaalsge
noot G. Bakker bet Middenstandsdiploma
na één jaar de algemene Middenstands
cursus te hebben gevolgd.