Cjroen 'wartsjexels in het harL> sdeMet de bloembollenteelt staat het er goed voor De bloemen gaan weer bloeien mm Ziek of half ziek Vandaag is Marijke jarig I Melkaanvoer aan de „Eendracht" steeg met twee millioen kg. De heer C. Kuip benoemd tot ere-lid van C.Z. de „Eendracht" Waarom komt Texel niet met meer soorten op de markt ZATERDAG 18 FEBRUARI 1950 TEXELSE 63e JAARGANG. No. 6401 COURANT Uitgave v.h Fa Langeveld 6c De Roojr Boekhandel - Drukkerij - Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 1 1 Tel. 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags Bankrek Rotterdamse he Bank en CoÖp. Boerenleenb. Postgiro 65 2. Abonnementsprijs f 2,45 per halfjaar ,.Ja, 't schiet nou op, over een dag ol veertien Moeien de crocussen!" aldus 'n Texelse bloembollenkweker, die met een vijftigtal vakgenoten naai- De Lindeboom was gekomen om daar te luisteren naar een causerie door de heer D. v. Egmond, directeur van 'net H.B.G., over „Narcis sencultuur". Inderdaad, het schiet ge lukkig op, want het winterweer ligt ons niet- Wij verlangen allemaal, bewust of onbewust, naar liet voorjaar en de zo mer. Naar de maanden, waarin de bloe men in volle pracht bloeien! Er staan trouwens al heel wat bloemen in de mooiste kleuren te pronken. Daar voor hoef je heus niet naar een tentoon stelling te gaan: er zullen weinig wonin gen zijn waar niet een groot deel van de vensterbank in beslag wordt genomen door potten met narcissen, crocussen, liyaeinthen (op het glas) enz. Menig huisvrouw heeft de planten al in volle bloei en is niet weinig trots als zij de lof krijgt toegezwaaid: ..Hé. zeg, lieb ,ie nou al bloemen! Wat staan ze prach tig!" Bloemen.... wat is het leven zonder bloemen! Wij denken hierbij zuiver aan t ,,zie, hoe schoon zij bloeien", maar de bollenkweker-oni-den-brode bekijkt zo'n bloem natuur!ijk heel anders! Zeker, ook hij iheeft oog voor de bloemenpracht, maar hij ziet méér. hij ziet 6ók de com merciële zaak Hij moet ervan bestaan. Als ge over het eiland gaat. passeert ge heel wat bollenvelden. Daar is nu nog weinig aan te zien, weinig bekoorlijks, want alom zitten de planten nog wegge doken onder liet gele dek, maarU heeft het gelezen ,,over een dag of veer- ien bloeien de crocussen" en als liet weer er zich dan voor leent, wordt het lek opgeruimd en zullen de wandelaar liet -meest), de fietser en de automobi- st (liet. minst) getroffen worden door le kleurenpracht, overal waar de bollen velden zijn. Fn thans kunnen wij reeds (met Jan Prins) zeggen: ..Er hangt ver engen in de lucht, er dwarrelt een ver dwaalde vlucht, van kleuren langs de wegen!" Heel wat Texelaars vinden thans een beslaan met de teelt van bloembollen. Wie dit mooie vak goed verstaat en dus behoorlijk product op de markt brengt, verdient er thans een goede bo terham mee. T)e bollen zijn duur. De rocus doet bv. f 4,50 per kdo. Ze zijn wel eens verkoeht voor f 4.per mud. Daarvoor kon je ze natuurlijk niet, rooien 11 er bleven in die 'beroerde jaren dan iok heel wat bolletjes zitten waar ze ge zet waren. Overigens tot. vreugde van de vlieg... De jongeren onder ons weten er niet van, maar ouderen kunnen ons vertellen dat- er in huil jeugd nog geen bollenvel den op het eiland waren. In 1890 werd np Texel een proef genomen met de ioembollenteelt Hel resultaat was zeer .mistig. Twee jaar later duikt (in de Texelse Crt.) weer een bericht op over liet werk van een pionier. Een landeige- :aar aan Den Hoorn, zo lezen we, heeft van elders een hoeveelheid bloembollen doen komen, om daarmee een akker te beplanten. Een week later stelt ..B." in een inge zonden stuk naar aanleiding van liet lericht over bollencultuur de volgen- "1de vraag: „Kan met enige grond gunstig resultaat, verwacht worden, en wie geeft in dit blad enige inlichtingen omtrent dit nieuwe vak"? In het volgende num mer schrijft P. II. Schreuder vanuit Am sterdam: „Misschien kunt u de heer II. met de opname van het volgende dienen: Enige jaren geleden heb ik ook in ver eniging met een ander beproefd de bloembollencultuur op Texel in beoefe ning te brengen. We lieten daartoe de grond van een goed beschutte tuin dooi en deskundige onderzoeken, zo ook in de polder lipt. Noorden. De laatste bleek ongeschikt te zijn, terwijl het op de eer ste met- goede verwachting kon worden beproefd. Onder toezicht van genoemde deskun dige werd daarop de grond goed 'be werkt, flink bemest met oude koemest en lenige bedden met crocussen, tulpen, ,e| hyacinthen en narcissen beplant, alle van de sterkste soorten, die dus de mees te kans van slagen aanboden. Het gevolg was, dat we prachtige bed- it] den met- flink ontwikkelde bloemen had den en de bollen bij het rooien 'n ruim beschot opleverden- Alleen met de hya- cinthen waren de 'bloei en het beschot onbevredigend. Met de overige soorten konden we het volgend najaar driemaal zoveel oppervlakte beplanten als de eer ste keer. Ook hij de tweede teelt waren we tevreden met de uitkomst, hoewel we nu het bewerken, planten en rooien op z! ons eigen houtje hadden gedaan en de hloemen te lang op de steel hadden laten staan waardoor de hollen zich minder goed ontwikkelen. Omstandigheden, van onze wil onafhankelijk, maakten dat we van verdere teelt hebben afgezien, of schoon we de vvaai-de onzer bollen kon den schatten op f 200, terwijl we aan in koop van bollen, arbeidsloon, bemesten enz. f80 hadden uitgegeven. Mocht het bovenstaande er toe bijdra gen, om de heer B. uit te lokken ook 'n proef te wagen, dan moet ik hem in gemoede aanraden, de hulp in te roepen van een vakman, n'et alleen voor het eerste, maar ook voor liet tweede en des noods nog voor het derde cultuur,jaar. Nog moet ik opmerken, dat de waarde der leverbare 'bollen het ene jaar ontzet tend veel kan verschillen met die van het andere, zoals trouwens ieder bollpnkvve- ker hem wel zal vertellen- Dat de bloem'Böllenteelt met dei- tijd een flinke tak van bestaan worde voor veel Texelaars, wenst hartelijk Uw dw dnr. P. H. Schreudar." Wie die .,B." is geweest, weten we niet maar het kan zijn. dat hij toentertijd schapen hield en.... dat was toen geen winstgevend bedrijf: de lammeren deden toen hij om inlichtingen over de bollen- cnltmir vroeg (Sept. 1892) f 4,50-f 6,50- Keren wij nu terug tot de causerie, Dinsdagavond 14 Febr- gehouden: De heer Van Egmond v ing zijn praat je aan met de opmerking, dat het al weer 20 jaar geleden was, dat. liij op Texel 'n i ui-sus hield over de narcissencultuur. Het was na die strenge winter van 1929, toen zovele bollen dood vroren, toen er voor kapitalen verloren gingen! De nar- eissencultuur was bier reeds algemeen verbreid. Texel kweekte voiop Spurren en Sions. Dat de vorst van 1929 zoveel schade kon aanrichten kwam doordat men de bollen op ouwerwetse manier plantte, dus niet goed behandelde. Als er geen \orst optrad ging dat wel goed, maar kwam er wél strenge vorst, dan nas men de dupe er van. Spr- herinnert er aan, dat Texel om - s reeks 1930 reeds een grote afdeling van het II.B.G. rijk was het HBG ging later een fusie aan met ..Bloembol len cultuur". De Texelaars, aldus spr.. zijn altijd tamelijk actief geweest De ou dere narcissenkwekers hebben die cul tuur, vooral wat de teelt van Spurren en Sions betrof, een goede naam bezorgd. Het pad van de kwekers ging echter niet over rozen, want allerlei ziekten speel den hen parten- In 1923 was de Keu ringsdienst van de Narcissencultuur in liet leven geroepen, de heer J. v. Leeu wen was van meet af aan als controleur aan deze belangrijke,dienst verbonden. I e Texelaars hebben er geld en moeite voor over gehad om hun vakkennis zo veel mogelijk te verrijken. Zij hebben ingezien, dat liet artikel gezond en gaaf en van degelijke kwaliteit moest zijn om liet volle vertrouwen van de handel te verkrijgen. ,jxa-, «sast- v, FILM-NIEUWS. MOEDER S JONGEN. Een alleraardigste film, waarin men zal meeleven niet Tommy Martin, een vrolijke jongen, die karakter toont en moeilijkheden overwint. Hij heeft een mooie, zuivere stem en kan roem en rijkdom verwerven, maar hij kiest een betere weg: hij blijft by zijn moeder en weet haar gelukkig te maken. In deze film ontmoeten wij tevens de •6-jarige kunstschaatsenrijdster Irene Dare. Ook van haar zult u zeer genie ten! Neerlands Nieuws- Ger-rit Voorting wint veldrit in het Amsterdamse hos. Biljartkainpioensehap hoofdklasse driebanden te Enschedé TJskaleidoscoop- Prins Bernhard in W- Ind-ië. LEZING EN FILM COOP P.T.V. „TEXEL". De door de Coop. PTV „Texel" en de Vereniging v- Oud-leerlingen Landb. School georganiseerde lezing en filmver toning welke op 31 Jan. jl. gehouden zou worden toen door de winter en gladd- w egen geen doorgang kon vinden, zal nu plaatsvinden op Dinsdag 21 Febr. a.s., 's avonds 8 uur in de Landbouwschool. Ir. B H. v.d. Zanden. Rijkspluimvee- teeltcpnsuient zal dan een inleiding houden over Huisvesting van onze hoenderrassen". Een film zal u duide lijk maken wat er alzo op het gebied van de pluim veeteelt gaande is. Nu d pluimveeteelt voor velen een belangrij ke bron van inkomsten is, mag u zeker deze gelegenheid om uw kennis op dit gebied te v errijken, niet- voorbij laten gaan. Dan will en we nog wijzen op een 2 de belangrijke lezing en wel die van de lieer G. Houtman, leraar aan de Rijks- tuinbouwschool te Hoorn, die zal spre ken over: „Plantenziekten en beschadi gingen. Hun bestrijding met oude en nieuwe middelen". Deze avond wordt ge houden op Vrijdag 24 Febr-, 's avonds 8 uur in de Landbouwschool. duor een griepaanval of gevatte koude? Sanapihn (Mijn hardt) helpt U erin een paar dagen van .1 buisje25tabl.40et5Ulabl 75ct Onze kwekers hebben vele tegenslagen ondervonden, maar nu staat het er met de bollenteelt gelukkig weer goed voor! Nu komt ook het Texelse produet weer in aanzien, vooral wat de Sions betreft (de Spurren worden vervangen door be tere soorten trompetnarcissen). Het is spr. altijd een raadsel geweest, dat Texel zich in hoofdzaak bepaald heeft bij de teelt van deze twee soorten (Spurren en Sions)- Dat is immers te riskant. Toen Duitsland dat deze soorten graag kocht uit de maikt was, viel er geen brood meer mee te verdienen! Blijft niet eenzijdig, maar wijzigt de oulturn-, zoals men dat ook in de Zuid doet. Daar teelt de kweker wel een 20-tal soorten, zodat het risico wordt verdeeld. Hier op Texel, kunnen ook andere soorten narcissen met goed resuitaat worden geteeld, hier zelfs beter nog dan in de Zuid. Neem nou de King Alfred. Het product van de Zuid kan niet tegen dat van Texel op! Dit is de exporteurs ook bekend en dat zelfde geldt eveneens voor de Helios en andere soorten. Spr. merkt op, dat aan het Moei- en groei v ermogen van de planten hoge ei sen worden gesteld, dat geldt voor iede re variëteit. Wat wij van de plant eisen, eist die plant wederkerig van ons nl-, dat wij haar goed verzorgen, dat wij haar i-n ieder stadium geven waaraan zij be hoefte heeft. Bewerk de grond' zo goed mogelijk: door draineren en greppelen moet het water worden afgevoerd, want verzopen bollen leveren een slecht ge was! Tijdens de groeiperiode moet de wortel voldoende water kunnen opne men. fn de Zuid hebben de kwekers het wat dat betreft makkelijker dank zij het feit, dat het waterpeil daar meer con stant is dan lner. De waterafvoer dient in orde te worden gemaakt voordat men gaat planten. Wanneer men na het plan ten ontdekt, dat er te veel water is en dan aan de afvoer gaat werken is men feitelijk te laat. Belangrijk is ook de diepte van het planten. Vroeger plantte men de narcis ui het algemeen tamelijk diep, 10-12 cm. grond op de kop. Men kreeg als resul taat een goed gesloten langwerpige dub- belneus. Niet het i'eit, dat er niet diep genoeg was geplant in 1929 was de directe oor zaak van de ramp, maar de schade was in de allereerste plaats te wijten aan het feit, dat de grond zeer droog was en de vorst diep in de bodem drong, daar door vroor de bolbodem uit elkaar. De. bollen moeten in vochtige grond zitten, daarmede dient bij liet planten rekening te worden gehouden. DE methode van planten noemt spr. het overschieten ill bedden. Een nieuwe methode is het in- rooi-en. Dat werkt- heel makkelijk, het schijnt een ruwe manier, maar werpt goede resultaten af. Maakt de grond goed los, er mogen geen harde platen in voorkomen Maakt (le kruipvoor by inrooien nog dezelfde dag gelijk. Anders komen de bedden hol le liggen en de hollen, die daar zijn ge plant krijgen dan bij regen te veel vocht cn dat wordt schadelijk. Ook wor den er bollen ingeploegd. Als men over een grote partij beschikt kan men ple zierig met een ploegje werken. Zet de regels een voet uit elkaar, dan kan lief gewas goed worden schoon ge houden. Men kan ook weer met de ploeg schaar rooien, maar voor kleine kwekers val't dat niet voordeliger uit. Spr. wijst vervolgens op de hoge on kosten aan arbeidsloon bij de teelt van narcissen, maar gelukkig zijn de finan ciële uitkomsten nu goed dank zij de grote vraag door het, buitenland. Er- is dit jaar zeer veel geëxporteerd en wij j hopen, dat het zal toenemen. I Gok aan lret afdekken dient veel zorg te worden besteed opdat het land niet I gaat stuiven. Ook op Texel ligt v eel land dat behoorlijk kan stuiven Verstoven I land geeft minder goed tot zeer slecht gewas (liet ene of andere gewas scheelt veel). Dekt luchtig, opdat de plant- mak kelijk door het riet kan komen en veel zonlicht krijgt-. Het. afdekken met heel fijn stro veroorzaakt tot de sterftijd toe gele randen aan het blad. Dat schaadt het gewas ook in de groei. Het dek dient tijdig te worden afgenomen, maar men iate het dek rustig liggen als men nog vorst verwacht- Vorig jaar waren al ver schillende grote hoeken uit het riet ge nomen toen nachtvorsten de koppen de den bevriezen. Fortuna's zijn daar zeer gevoelig voor en zo zijn er meer soorten die daar de dupe van worden. Met Sions zal het wel schikken. (Wordt vrvolgd Hier is dan Marijke, de Benjamin. Nu drie jaar geleden verkeerde Neder land in feestvreugde om haar komst. Sinds is Maria Christina (zoals haar of ficiële naam luidt) het troetelkind van ons Koninklijk gezin. Helaas is het met onze jongste Oran jetelg niet zo voorspoedig gegaan als velen gehoopt hadden. Daarom wordt zij ook met extra zorgen omringd en een heel kleiu beetje verwend. Maai- in welk gezin is dat niet het geval met de jongste? Drie jaar is zij en we horen gelukkig niet meCT over ernstige ziekten. Het gaat dus goed op Soesldijk en als w e de kleine zien trippelen, herinnert niets meer aan de angstige ogentolkken van 2 jaar terug. Ze speelt^ vrolijk mee met haar zusjes- Ze kan al aardig praten en zingt ook liedjes. Als er hoge gasten komen op het pa leis. wil ze graag precies weten wie dat nu allemaal zijn. Maar ook die nieuws gierigheid wordt veelal bevredigd, want lal van bezoekers zijn m de gelegenheid Marijke even goedendag te zeggen. Ook haar verjaardag wordt nog zon der papa gevierd. Maar de Prins belt vaak op en ook de 18e zal er een blij kinderstemmetje zijn, dat opgetogen ,,Dag papa!" in de telefoon roept. Wij wensen baar een plezierige ver jaardag! De fabriek maakte gemiddeld duizend Edammertjes per dag In zijn openingswoord spreekt de voor- zitter, de heer C- Roeper Mzn., er zijn genoegen over uit, dat de vergadering door zoveel leden is bezocht. Hij heet hen van harte welkom. De ere-voorzitter de heer C. Stoepker en het bestuurslid de lieer C. Kuip waren verhinderd. Het afgelopen jaar was niet ongunstig De melkaanvoer was 2 millioen kg. meer dan het voorgaande jaar De verbouwing vordert, al deed de winter vertraging- ontstaan. Het bestuur nam strengere maatregelen wat betreft de uitbetaling naar de kwaliteit der melk. (Zie ontle ning aan Jaarverslag iir volgend nr.) Nadat de secretaris, de heer C. H. Roeper Lzn., de notulen van de op 10 Juni en 4 Juli 1049 gehouden vergade ring heeft gelezen volgt ballotage van 23 nieuwe led-en. In totaal zijn nu 362 i boeren lid van de Eendracht"- Met de leveranci-ers-nict-leden laten nu al meer i dan 400 veehouders hun melk door deze fabriek verwerken! De heer A. Dros Bton. had in de vori ge vergadering voorgesteld om bij de verkiezing van een nieuw bestuurslid 'n i ouleringssysteem toe te passen (be- halve voor de functie van voorzitter en secretaris). De voorz. deelt thans mede. dat 3 bestuursleden daar tegen zijn, 4 er voor. Bij een dergelijke geringe meer derheid pleegt het bestuur doorgaans geen wijzigingen in te voeren als men daartoe na overleg tot overeenstemming kan komen. (Tijdens de rondvraag merk te de heer J. C- Rab nog op, dat het voor de vereniging van belang Is, dat meerdere leden, door een roulerings- systeem beter inzicht krijgen t.a.v de leiding, maar de voorz. meende, dat zulks zijn mee en tegen heeft). j Texel binnenkort (weer) vrij van runder t.b-c. De voorz. had van de heer Reitsnia, veearts, verbonden aan de Gezondheids dienst voor dieren in N.-Holland, ver nomen, dat net resultaat van de zgn. dubbele test van reageerders op rundei- t b c zeer #oed is- Van 24 stallen, waarvan een zeker gedeelte koeien bij de eerste ;nspuiting reageerde, bleek nu slechts 20 pet. te reageren. Als bij d-e nog te testen stallen een gelijke afname voorkomt* blijven er slechts 50 reageerders over- Die zullen natuur lijk zo spoedig mogelijk worden verwij derd. Hierna brengt de directeur, de heer W'ieringa. het Jaarverslag uit (Zie vol gt nd nr.). Bestuur. De lieren C. H. Roeper en Jac. Roe per worden resp- met 168 en 167 stem men herkozen. In de vacature C. Kuip, (zie ook elders) wordt na tweede stem ming gekozen de heer Jac. Hin. de Nes (102 st Als opvolger van de heer Jac. Iiin. die als iid van de fin. comm. niet herkiesbaar was, wordt na tweede stem ming gekozen de heer A. Huisman, Bar- gen (90 stemmen). De voorwaarden tot toetreding van nieuwe leden en die voor de verwerking van melk van niet-leden blijven onge wijzigd. Rondvraag. 'De heer De Graaf, Romvlust, stelt voor om bestuursleden, die de leeftijd van 65 jaar hebben bereikt, niet herkies baar te stellen. Op verzoek van de heer Van Rossum zal de aankoop van melk poeder voor de opfok van kalveren on der ogenl wordenl gezien.De ..Eendracht" kan de poeder niet. zelf maken; dat kost te veel grotere fabrieken moeten dit zelfs in samenwerking produceren! In antwoord op een opmerking van de heer Veeger, „Emma", deelt de voorzit ter mede, dat de „Eendracht" geen melk meer uitvent* er wordt nog wel melk via liet filiaal verkocht- De heer Goënga wordt uitvoerig uiteengezet hoe de wei distributie in zijn werk gaat. Dat- er wei wordt weggegooid of bij niet-lede>n 'be landt is mogelijk, maar daarop is geen controle mogelijk. Gestreefd wordt naar zo gunstig mogelijke verdeling. Het m elk vervoer naar de fabriek wordt ook weer eens onder de loupe genomen. Door de straks in gebruik te nemen nieu- we ontvanger kan veel worden verbe terd. De heer Van Rossum stelt voor om zeer ondeugdelijke melk te retour neren. In zijn slotwoord dankt de voorz. de aanwezigen voor de aangename en vlotte besprekingen „Jammer, dat de bestuurs- rkiezingen zoveel tijd in beslag ne men!" Hij hoopt, dal allen ook weer op de volgende vergadering present zullen zijn en' dat het de bedrijven goed moge gaan. In do Woensdagavond gehouden le denvergadering van de C.Z. Eendracht" is het bestuurslid, de heet- C. Kuip, De Koog, tot ere-lid benoemd. Hij stelde zich niet- meer herkiesbaar Welnu, w ij kun nen zeggen, dat do heer Kuip mee]- dan zijn portie heeft geleverd om de „Een dracht" tot groei en bloei te brengen- Hij was destijds aanwezig bij de geboor te van deze onderneming, waarin thans practisch alle Texelse melkveehouders verenigd zijn: hij maakte deel uit van de commissie, die in 1929 het voorbereiden de werk verricht heeft om de „Een dracht" in het leven te roepen. Met hem val op 31 Maart a.s. het laatste lid van die commissie het bestuur verlaten. Dat was een commissie, die van meet af aan heeft geloofd, dat de door haar begeer de eendracht tot stand zou komen. De vooi ziitc-i' van de „Eendracht", lieer C. Roeper Mzn.. schetste de grote verdiensten van 't scheidende bestuurs lid- Hij herinnerde aan het moeilijke en zware werk. dat genoemde commissie op haar schouders nam. Er waren moed en volharding voor nodig! Ruim 20 jaar ge leden telde het eiland vier zuivelfabrie ken. De ..Eendracht" werd gesticht met het vooropgezette doel in de naaste toe komst tot één fabriek voor heel Texel te komen en daarin is men geslaagd. De Eendracht" heeft in die tijd de gehele persoon van de lieer Kuip gevraagd. Hij heeft zijn moeiten en zorgen volledig beloond gezien: het werk is met succes bekroond. Er kwam één fabriek en nu tot slot (voorlopig tot slot) de grote uit breiding die hopelijk voor 1 April ge reed zal komen. Bij de besprekingen van de plannen voor deze uitbreiding merkte de beer Kuip eens op: „Dat is niets, dan was de oprichting heel wat anders!" In derdaad, nu staat men veel steviger dan toen heel Texel nog niet achter die com missie stond! De hechte banden van vriendschap tussen de heer Kuip en de ..Eendracht" mogen niet verbroken worden, aldus de voorzitter. De mededeling, dat de heer Kuip met ingang van 1 April a.s is be noemd tot ere-lid ontlokte de vergade ring, die uitstekend was bezocht, een spontaan applaus. Ere-lid uit dank en erkentelijkheid voor wat de heer Kuip voor de „Een dracht" heeft gedaan!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1950 | | pagina 1