Cjroen 27warLrJexels in het harL,
JPente
Gereformeerde Knapenvereniging „Timotheus"
vierde 30-jarig bestaan
Burgemeester Rehorst ontstak Vrijdag
de herstelde vuurtoren
C. v. Heerwaarden werkte tijdens de oorlog
bij een Duitse boer
Pater Engelbertus sprak voor de K.A.B.
„Fietsendieven"
WOENSDAG 29 MAART 1950
TEXELSE
63e JAARGANG. No- 6412
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Fa. Langeveld De Rooy i.o.
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek.: Rotterdamsche Bank en Coöp.
Boerenleenbank Postgiro 652-
Abonnementsprijs f 2,45 per half jaar.
Lang te voren was er verlangd naar de
avond van de jaarvergadering der Gc-
ref. Knapenvereniging te Oosterend.
I.ang ook nog zal die in de herinnering
blijven van de jongens en meisjes, maar
ook van de ouderen, die aanwezig waren-
Ai verschillende malen moest de datum
veranderd worden, maar eindelijk werd
dan bepaald het jaarfeest te houden op
25 Maart. En het was niet alleen een
jaarfeest, maar tevens werd herdacht dat
het de 30e verjaardag der K-V. was-
Gelukkig Is dit wel doorgegaan. Met
algemene stemmen was besloten, dat er
dien avond ..sukelaad" geschonken zou
worden. En 't Is niet bij ..sukelaad" al
leen gebleven!
De voorzitter de K-V. opende de avond
en heette allen wolkom, maar het pro
gramma beloofde heel veel, zodat spre
ker dat eerst blaar wilde afhandelen.
„Er is geen feest zonder zang", aldus de
heer Bremer en daarom waren allen
voorzien van een zangprogramma, waar
uit die avond zo nu en dan dapper is ge
zongen-
Bij alle vergaderingen behoort een
zakelijk gedeelte- 'Dat werd dus eerst af
gehandeld.
Piet Drijver gaf en keurig verslag van
de laatste twee jaren en prees aan het
eind de voorzitter- Hierop meende de
heer Bremer even te moeten antwoorden-
„Niemand moei denken, dat het voor mij
ook maar enigszins een offer genoemd
mag worden ik doe dit werk met het
grootste plezier. Sommige ouders heb
ben wel eens gezegd: ,,daar gaat Oor
Bremer zich weer een uurtje opofferen"-
Helemaal niet. Laat vooral niemand dat
denken". In ieder geval doet de heer
Br. hier prachtig werk er. daar hij toch
een groot gezin heeft, mag dit wel dub
bel gewaardeerd worden. Maar hij is
hier de juiste man op de juiste plaats,
zoals Ds. de Woif later ook zei-
Gerrie v.d. Brink gaf als secretaresse
der kleine meisjesver-, ook een verslag,
dat prima in elkaar zat- Ja, de MV was
ook aanwezig, want als in een gezin
broertje jarig is, wil zusje dat ook een
beetje zijn-
Klaas Eelman Gzn- hield een inleiding
over Moees' "oeping. Het valt niet mee.
0111 voor Oen zaal vol mensen je eigen
stem ie laten Moren, maar Klaas bracht
het er keurig af, evenals alle andere
jonge lui, die als spreker of spreekster
moesten optreden.
Tussen de verschillende punten van 't
programma gaf de teer Bremer enige
toelichtingen en vertelde dan iets van
zijn werk op de K-V- Mot de inleidingen
over Bijbelse onderwerpen gaat het wel
goed. maar met de Vaden. Geschiedenis
loopt het minder vlot. Als er geen stokje
voor gestoken werd. zou minstens vier
maal per jaar- ,,De inneming van den
Briel" besproken worden, evenals „het
verzet van Leiden" een geliefkoosd on
derwerp is.
Maar er steekt immers ook e/en voor
deel in. dat je enkele dingen heel goed
weet, dan dat je van alles(n) iets weet-
Lief thick was ook aamv ezig; in de per
soon van Piet Kuiper dan. Een rnize-
penroingmeester, die goed weet. hoe je
de touwtjes in handen moet 'houden-
Saartje Meohielsen gaf de inhoud \an
de kas der KJ- M- V. te kennen. Nu. di?
was minder goed gevuld, maar later op
de avond is er gelukkig nog wel nat bij
gekomen.
Over Johannes de Doper hield Corrie
Brouwer een inleiding, zodat, de „kna
pen" eens konden horen, wat op die i er-
gepresteerd wordt- Dat vie! hun niet te
gen. want de meisjes zouden met hen
wedijveren.
Na een korte pauze kwam het tweede
gedeelte van het feest. Baron Evert Bolt
wist op een wijze, alrof hij alle dagen
niet anders doet. zijn liuSsknedht, Feddie
Nee, dot was niet aardig van 'm.
Die kienders hodde al dagenlang lope
sjouwen mil allerlei spulle tooi de
meierblis in nou het er ien in de nacht
van Zaterdag op Sundag de tlauwe
streek uuthaalt om de meierblis an de
Kogerweg bee 'I Dojeman in brand te
steke 't is 's nachts na ien uur beurt.
]a, dol is begrotelik voor de jongens,
maar os ze d'r achter komme wie 'm dot
levert het, is de rakker nag niet jarig,
wónt we krigge strakkies weer luilak
51 60-
I)e feestelijke jaarvergadering
van de Gereformeerde Knapenver-
einiging .Timotheus" en de Ge
reformeerde Meisjesvereniging
„Het Mosterdzaadje" te Oosteren'd
was al een paar keer uitgesteld,
maar Zaterdagavond kwam men
dan toch bijeen U'it bet begaande
verslag blijkt, dat Je aanwezigen
zich best hebben vermaakt. De ra-
itailteringsdierst. dlie vernomen
had, dat er wei 51 punten op het
programma stonden, begreep, dat
er van zijn kant voor een behoor
lijk tegenwicht moest worden ge
zorgd- Dat is dan ook gebeuld: er
wend niet minder dan 60 liter melk
gekocht, zodat men volop „suke
laad" kon drinken.
Beyert Lzn.. de laan uit te sturen- Van
verschillende ver. waren afgevaardigden
aanwezig, die allen gelegenheid kregen,
hun felicitaties over te brengen- Dooi
de K. M.V- werden enkele kinderliedjes
uitgebeeld- Die Hamieke en Janneke
waren flinke klantjes. D'e kleine kleu
tertjes zaten over korenbloemen te bab
belen en Dietske en M-iekc beloofden de
mensen, dat ze nog wel eens een paar
worden, maar dat geloven we niet. hoor!
Theo van Bekkum betoonde zich een
waar süheerwonder, maar Evert v-d-
Brink kwam er slecht af. Maar ja, als je
ook door een slager geschoren wordt!
Laai Oosterend die Jannie Brouwer
maar in de gaten houden, want o, wat
wist ze Roediie Daalder er tussen te ne
men. Wat een sterke dames zijn dat an
ders. want ze kunnen een mand met 100
lieren met één hand gemakkelijk dra
gen-. Bram, Felddie, Oorrie Kuiper, Fok-
Ico, Douwie, Jannlie Vlaming en Wieb
droegen enkele gedichtjes voor. Gefoo-
declamators zijn er op die vereniging
hoor! ..Slimme Jet" (I- Bremer) is toch
zo dom nog niet. want ze kent wel 100
spreekwoorden uit haar hool'd- Maar als
je die niet. goed gebruikt, ja. dan jaag j3
'de klanten wog. Dat ondervond Jopie v.
d. Slikke wel, die maar geduld moet
■hebben met zo'n hulpje. Piet Kuiper on
derging in „niel meerderjarig" een ver
jongingskuur, maar Jan Brouwer kon
naar zijn geld fluiten- Enno Bolt had
gelukkig gebn blijvend gebrek door de
aanrijding, maar evengoed werd de da
der uitbetaald-
Kindersproke" werd aardig en vlot
voorgedragen door limine. Dr. Piet heeft
nog niet veel champagne gedronken in
z'n leven, want hij wist niel. hoe 'net
.■■maakte. Toch vond hij het lekker en we
zullen maar hopen, dat hij er voortaan
niet meer van snoept- Ja. er werd keu
rig voorgedragen en 51 nummers wer
den afgewerkt in recordtijd. Om 12 uur
v.as het afgelopen en dat is ook laat ge
noeg voor „knapen"- Niet vergeefs was
alle moeite gedaan, want ieder ging vol
daan naar huis
'k Heb de kriebel in mijn kuiten
En ik wil meteen naar buiten,
Want de Lente die is daar.
Laat de mensen nu maar klagen,
Over d' onrust dezer daqen,
IK ga fietsen, reken maar!
Ja, m'n vrienden, het is lente,
Wèg de zorgen over centen,
Over duuate en veel meer.
Die het laatst leeft heeft toch alles
(En dan heb je nóg de dalles)
Waarom dat gelamenteer
Het'is Lenteallerwegen
Kom je de bewijzen tegen,
Waar je ook de ogen slaat.
Lamm'ren, die door 't land heen hollen
Katers, die zitten te krollen,
En een leeuwerik, die slaat.
Lente! lees ik in de kranten,
Uitverkoop aan alle kanten,
Ga ons krantje maai eens na-
Laat je kamers nu behangen,
Wit de muren en de gangen,
Koopt een nieuwe jas voor ma.
Lente! de natuur loopt uit, en
Paartjes lopen vrijend buiten
In de prille voorjaarstijd.
Och, wie wil zich niet vermeiden
In dit mooist der jaargetijden,
Waar de blije merel fluit?
Lente! Lente is gekomen!
't Leeft aan heesters en aan bomen,
't Groeit en bloeit in bos en wei.
Laat het nog een beetje kil zijn
En ook zelfs noq geen April zijn,
Het is Lente! dus wees blij!
HUJB DE RIJMELAAR.
De zee sluipt nader, maar t.z.t. komt er een dijk
tussen Texel en Vlieland
Zo is de vuurtoren dan weer in ere
hersteld. Dat heeft hij dubbel en dwars
verdiend, want sinds hij zijn eerste stra
len de duisternis inzond - dat is al w eer
86 jaar geleden, niet één Texelaar weet
daar nog van sindsdien heeft de toien
een belangrijke functie vervuld. (De af
gelopen tien jaar uitgezonderd, maar dal
lag 'm niet aan de toren, zoals we alle
maal weten).
Burgemeester ltehorst viel de eer te
beurt em liet licht te ontsteken: hij haal
de de handle over eii de installatie zorgde
vóór de rest: de toren ..brandde" weer.
Een eenvoudige plechtigheid.
De Minister van Marine en diens
Staatssecretaris waren voornemens ge
weest de plechtigheid bij te wonen,
maar door ambtsbezigheden waren zij
verlui nderd.
Het rundvee bleef er het hele jaar binnen
C'. van Heerwaaiden Wzn., Graven
straat, heeft tijdens de oorlog bij een
Duitse hoer gewerkt. Op de Praatavond
van de oud-leerlingen der landbouw
school heeft hij van zijn belevenissen
verteld, mooie en minder mooie peri
odenHij werkte op een boerderij,
die gelegen was in een der uitlopers van
het Harlzgehergte, onder de rooi; van
Bronswijk- Het bedrijf was 20 bunder
bouwland en 1 bunder weiland. De
grondsoort leek volgens hem op löss. De
boer hield 20 stuks vee en veel pluim
vee van diverse rassen-
Het rundvee bleef liet gehele jaar op
stal- in de zomer werd er iedere dag
verse klaver gemaaid, bij winterdag
voerden ze gras- en klaverhooi, inge
kuilde suikerbieten- koppen en blad. en
dient de retraite, waar men geestelijke
infecties ontvangt, die ook voor het. ge
zin en omgeving van zeer groot nut zijn.
Wij moeten, zo besloot spreker, niet al
leen de R- K. Sue. beginselen kénnen,
maar ook hel-,ven en uitdragen als men
sen, dip weten wat zij willen.
Pater Engelbertus heel'; in De Zwaan
voor de leden van de K A-B. een voor
dracht gehouden over de materiële be
langen van de mens- Spreker werd inge
leid door de vice-voorzitter. de heer
Lcxmond. die het betreurde, dat. er zo
weinig KAB-leden waren opgekomen.
Over de geestelijke belangen is ai zo
dikwijls gesproken, aldus spreker en
daarom wil ik liet nu eens hebben over
de stoffelijke belangen. Stoffelijk welzijn
is een der voorwaarden tol het scheppen
lau tevredenheid in iiet gezin- Om dat
stoffelijk welzijn li kunnen verkrijgen,
moet het loon, dat men voor zijn arbeid
ontvangt, zodanig zijn, dat men er een
normaal gtizin van kan onderhouden.
Onder een „normaal gezin" versta ik een
gezin zo groot of zo klein- zoals de
Voorzienigheid dit heeft gewild. Krach
tens strikte rechtvaardigheid moet men
in oen zelfde stand voor gelijke arbeid,
onverschillig door wie verricht, gelijk
loon verdienen, maar om de maatschap
pelijke of sociale rechtvaardigheid moet
oen gezinshoofd zoveel kunnen verdie
nen, dat hii met zijn gezin even goed
kan leven als zij met geen, één of twee
kinderen. Kinderbijslag is niet zo maar
een fooi maar het is een verdienste voor
het gezinshoofd zelf Hij moet in liet le
vensonderhoud van z'n gezin kunnen
voorzien. En het moet niet nodig zijn,
dat de vrouw er nog iets bij moet verdie
nen- Zij moet zich geheel en al kunnen
wijden aan haar gezin. Kinderen beho
ren niet op straat grootgebracht te wor
den
Spreker wees op de woningtoestanden
De KAB dringt er bij de regering voor
al op aan. dat er fatsoenlijke gezinswo
ningen zullen wodden gebouwd-
Na de pauze deelde spreker nog mede.
dat hier en retraite-fonds in oprichting
is. waal-voor hij aller medewerking in
riep. Van tijd tot tijd moet men gelegen
heid 'hebben tot zelfinkeer. Daartoe
Komend weekend draait in de Bios do
Italiaanse film „Fietsendieven". Zij ver
dient bijzondere aandacht, want zij is 'n
zeer goede film-
Het Parool schreef: Deze film behoort
tut liet beste wat wij ooit in den bioscoop
zagen vei tonen. De Tijd: Deze film
kan gerust beschouwd worden als een
san de meest aantrekkelijke, menselijke
en ook artistiek vviantvvoorde fims, die
de laatste jaren verschenen zijn. Het pa
rool zij dus: ga deze film zien. Het
Vrije Volk: De kameraadschap tussen
de vader en de kleine zoon is met onver
getelijk fijne humor en een ontroerende
innigheid g&g.wen.
„Bij hel schrijven van een filmrubriek
in een courant", zo merkte een der dag
blad-recensenten op, „verleert, men liet
inheien een beetje, want wat er gewoon
lijk te zien valt. is van een troosteloze
middelmatigheid waarbij de woorden in
je pen bevriezen- Ix»at mij u nu echter
op liet hart mogen binden, dat u deze
sublieme film móét gaan zien. Ge krijgt
geen opgewekte leugens voorgezet, maar
een stuk grauwe armoe dat even bekla
genswaardig eindigt als het begon,
maar ge komt de bioscoop rijker uit dan
ge er in ging.
TEXELSE MARKT
Den Burg, 27 Maart 1950- Aangevoerd:
10 koeien f700-f850. 2 paaiden f600-
f 750- 20 schapen f 75-f 90- 26 biggen f 45
-f 65. 48 n. kalveren f 35-f 50-
stro. In het najaar veel suikerbietenhlad
en verder rogge- en gsrstemeel. Een
kwart van het bedrijf weid met suiker
bieten bebouwd. Voorts groeiden er ha
ver, haver en gerst door elkaar, winter
tarwe, rogge, winterg&rst, koolzaad, erw
ten en wikke- Het blijvend weiland, meer
in de dalen gelegen (liet was er ontzet
tend nat>. gaf een grof gewas Het werd
tweemaal gemaaid, gedeeltelijk met de
'hand- Een dag of tien w end het ge
maaide product in zwat gelaten en daar
na op walen gereden en van daaruit op
de wagen getast
Het ploegwerk werd donr paarden
verricht, later door ossen; zeer zwaar
werk. Ook na de weersinvloeden, regen
en droogte, was het weer een compacte
massa. Wel werd er het hele jaar door
mest gereden, zo niet naai' de voederge
wassen, dan wel naar de percelen, welke
in de stoppels lagen. Gier en mest wer
den afzonderlijk bewaard wel werd er
veel stro in ds mest verwerkt, dat vooraf
gesneden werd.
1213 Dagen voordat men suikerbie
ten ging zaaien werd liet desbetreffend?
land met kalkstikstof bestrooid ter be
strijding van onkruid Door veel in de
biijfpi te hakken (dus wieden) zou er
volgens de boer, veel aan het suikerge
halte en kwantum toegedaan winden
Voor het rooien weiden eerst de koppen
eraf gesneden, daarna werden de bieten
met een klein vorkje gelicht en gerooid.
Daarop werden ze naar d suikerfabriek
gereden. Meer dan twee ton kon men
niet laden- Jammer, dat spreker niet wist
welk ras verbouwd werd, opbrengst, uit
betaling naar gehalte, of kwantum, ook
idem van andere gewassen.
Het werktuigenpark bestond uit zwaai
en lomp materiaal de rolblokken bv.
waren zesdelig- Het boerderijtype kwam
overeen met dat van Zuid-Limburg, doch
liet w oonhuis stond alleen. De mssthewa-
riivg hëvnml zich niel op de binnenplaats
maar opzij van de schuur, de koeien
werden gestald zoals ze dat in Z -Hol-
land doen-
Het rundvee leek veel op liet Fries-
Hollandse veeslag. maar de opbrengst
was niet zo hoog, de melk werd afgele
verd aan de fabriek. Pas afgekalfde
koeien w erden viermaal daags gemolken-
De melkwinning was onhygiënisch-
De varkensstapel was een bont aller
lei: zwarte beren en witte zeugen gaven
bonte nakomelingen, welke tot 200 pond
geniest werden.
Ook dit onderwerp ontlokte een ge
animeerde discussie
De voorzitter dankte de sprekers en
nodigde allen uit om de volgende avond
eind Maart (zie Tex- Ort-), weder
om te bezoeken.
C. J- W„ ass- R.L.V.D.
De Directeur-Generaal van het Loods
wezen, sciiout-bij-naelH ,1. Callenfels.
drukte er zijn spijt over uit, dat de Mi
nister niet aanwezig kon zijn- Hij beet
le de aanwezigen van harte welkom en
schetste vervolgens lief en leed van dn
toren, die in 1S68 werd gebouwd. Van
een naar v erhouding zwak petroleum
licht kwam men tenslotte tot liet elec-
trisch licht. De tegenwoordig uitstraling
is driemaal zo sterk als voor 1940- De
gehele installatie is van Nederlands fa-
In ikaal. hetgeen ons een belangrijk be
drag aan deviezen heeft bespaard! Zes
torens werden in de oorlog beschadigd,
resp. vernield. Huisduinen kon Sept- '49
weer worden ontstoken. T°xel zal nu vol
gen Gceree, West-Kapel] West-
Si'houwcn en Ameland wachten nog op
herstel. Spr- nraolit dank aan allen, die
hadden medegewerkt tot voltooiing van
dit machtig stuk werk dat van de aller
modernste uitvindingen is voorzien.
Het vertrouwde licht dat de Eierlanders
!0 jaar lang hébben moeten missen, zaï
wederom zowel bij dag ais bij nacht ewn
vertrouwd baken zijn voor hen dis de
zeeën bevaren. Hierna stelde spreker het
helleer der toren in de vertrouwde han
den van lipt hoofd van de Texelse kust
wacht. de lieer W- J. Witters en diens
staf
De Directeur-Generaal merkte nog op,
dat een belangrijke vraag was geweest,
de plaats waar de toren zou moeten
worden opgebouwd- Nadat men wist, dat
Waterstaat de plannen voor een verbin
ding van Texel met Vlieland had klaar
liggen, bleek, dat liet verantwoord was.
om de toren op dezelfde plek te herbou
wen, dus niet ver van de zee. „Hope
lijk zal Waterstaat ons nok nu niet in de
steek laten", ildus spreker-
(Dat zal Waterstaat zeker niet, maar
wanneer dte dijk tussen Texel en Vlie
land wordt gelegd is nog niet te zeggen.
Wij hebben ons met een desbetreffende
v raag tot de heer C. W- Hcule, technisch
ambtenaar van Rijks Waterstaat te
Texel gewend. Hij kon ons mededelen,
dat de dijk inderdaad komt. maar wan
neer is nog niel bekend. Red.)
Na de toespraak van de Directeur-Ge
neraal werd Burgemeester Rehorst uit
genodigd om net lidhl te ontsteken.
Vervolgens werd de toren in ogen
schouw genomen. Onder lien, die bij deze
plechtigheid tegenwoordig waren, merk
ten wij o.a- on: kapitein-luitenant ter zet,
H- Tichelman. Directeur Loodswezen de
heer C- v Diggelen, Hoofd techn. dienst
ne heer F- v. Sehagen, chef van de bouw
kundige dienst, tevens ontwerper van
de herstelde toren Voorzitter red-
dingscomm- NZHRM. de heer W H.
imp, Techn ambtenaar Rijkswaterstaat
de 'heer W. Heule. Commissaris
Loodswezen Den Helder de heer A- Ch.
v. Lieshout, Hoofd kustwacht Texel dhr
W- J, Witters. Hoofd der kustwacht te
Huis 'ninen de heer J de Jong. verte
genwoordigers diverse Texelse hedrjj-
ui en het personeel van d^ffChttoren-
Vuor de toerist.
Zo heeft Texel zijn toren terug. En de
VVV ten bijzondere attractie, want het
hond waarop vermeld stond dat. de toren
wegens restauratie niet bezichtigd kon
worden, is weggenomen: d, toeristen
zullen bij hun bezoek aan De Cocksdorp
en omgeving van een buitengewoon
mooi uitzicht kunnen genieten! Bij zo-
meidag! da. dan zul de torenwachter het
r niet eenzaam hebben! Dan zal hij ze
telkens horen, de enthousiaste uitroepen
vanwege die prachtig blauwe zee. die
leuke, wit gekuifde go'.fjes, dip kris
kras kronkelende stroompjes, die zonbe
schenen zandplaat (V)iehors), Maar na
de zomer volgt altijd weer een herfst,
niet herfststormen, een winter met
winterstormen en een voorjaar
met voorjaar;stui-menDan zijn
er geen badgasten, weinig blauwe
luchten en geen gezellige stroompjes.
DanAch. we weten het immers!
Dan Is het daar niet pluis. En daarom
is de 24ste Maart 1950 voor de Texelse
Kustwacht zulk een belangrijke dag ge
weest!
