Cjroen '/wirtsjexels in het harL,
BURG
N. W. J. Schumaker, een geboren
bloembollenkweker
0
Grote belangstelling voor Vogeltocht
Wie konden zingen, zongen mee!
EXTRACT
ÏOENSDAG 3 MEI 1950
TEXELSE
63e JAARGANG. No. 6422
COURANT
itgave N.V. v.h. Fa. Langeveld De Rooy
loekhandel Drukkerij Bibliotheek
)en Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdafi
Bankrek.: Rotterdamsche Bank en Coop.
Boerenleenbank- Postgiro 652
Abonnementsprijs f 2,45 per hall ja«r.
Notaris Dikkers plantte in 1888 de eerste bollen
IN DE LENTE breekt het nieuwe leven baan. Dan worden de lammeren gebo-
n, dan kruipen de kuikens uit het ei, dan gaan de huisvrouwen heel sterk
aar „een skoon huus" verlangen, dan ontspruit het hout en dan gaan de bloe
ien weer bloeien. Bloemen! Wij kunnen ons de lente niet indenken zonder bloe
ien En het :s dan ook geen wonder, dat de dichter, juichend over de nieuwe
»nt' altijd weer spreekt over de schoonheid, de rijkdom van onze flora.
Wie op Texel aan bloemen denkt, denkt doorgaans meieen aan het bloem -
tollenvak, want dat neemt op ons eiland een belangrijke plaats in! Niet zo lang
,og: een halve eeuw geleden is hier de bloembollencultuur begonnen- Het was
en nieuw vak, men stond er dus vreemd tegenover. Zij, die de eerste bollenvel-
!en aanlegden waren dus pioniers. De Texelse pioniers waren de heren W. en
f. W. J. Schumaker. De heer W. Schumaker is reeds verscheidene jaren geleden
•verleden, maar de heer N W. J. Schumaker leeft nog en de bollenteelt gaat
em nog steeds ter harte!
Wij hebben hem eens opgezocht in die aardige villa aan de Kogerweg, onder
le rook van onze badplaats.
Interview op „Bispinckhoi"
Het interview liep gesmeei'd: cl» lieei
Wliumakier zat weldra op zijn praatstoe1
n nlevrouw Schumaker toonde zich eien
riendedij'ke gastvrouw. Na een dik uur
lamen »e afscheid- Van wie? Tja, van
;en krasse haas, wien ge liet volstrekt
liet aanziet, dat bij reeds 82 jaar lang
liet l'ief en leed van de wereld hoeft niee-
:emaakt. Hij is nog zo gezond als een
s, levenslustig, actief. Zijn gelheugen
ook nog prima. Hij heeft ons verteld
an de groei en bloei van de bollencul-
tnur op Texel, van de voorspoed, van de
-geinslagen. Hij vermeldde ze zeer ob-
etief, die tegenslagen, hij morde niet.
hij klaagde niet, hij scheen ze te aan
vaarden zonder meer- Hij vond 'liet he
lemaal niet vervelend, dat wij. leken.
'im zoveel vroegen. Integendeel: hij had
r plezier in om over de bollenteelt te
bomen, .la, liet was, zoals mevr- Schu
maker opmerkte: ..Mijn man is een g?-
boren kweker" Die moet je juist heb
ben voor zo'n artikel! 82 Jaar, welk een
zegen als je dan nog zo vitaal, zo jong
bent als Sühumaksr! Het staat, voor ons
s een paal boven water, dat zijn liefde
oor liet interessante bloembollenkwe-
kersbedrijf hom zo vitaal gehouden
heeft.
Schuin aker", zo begonnen we, „weet
u wie het eerst bollen op Texel plantte?"
„Dat was notaris G. .1. O. D- Dikkers
Toen die in 1888 uit Winkel naar Texel
kwam, bradht hij Dubbele von Sions
mee- Mijn broer -Willem, v as klerk op
diens kantoor- Willem", zei de notaris
op een keer- ,,moet je mi'n bloeiende nar-
cissen eens zien!" Ja, mijn broer wilde
die bollen wel eens zien. Ze bloeiden
prachtig en toen de notaris hem vertel
de, dat er met bollen,cultuur best wat te
verdienen zou zijn. dacht m'n broer er
sterk over oen ook eens wat van dat
goed te kapen Hij stelde mo voor eens
een proef te nemen. Ik liad altijd veel
van de plantenwereld gehouden, op de
normaalschool bad ik eens een le prijs
behaald met een verzameling gedroogde
planten. Ik was er dus meieen voor te
vinden. Die proef slaagde naar wens:
we 'hadden al gauw door. dat de narcis
sen ihet op Texel best zoudui doen. hier
'heb je zeer geschikte grond. Je moet di
luviale (oeroude) grond hebben, zur»
grond- Achter de boerderij „Welgele
gen" aan de rand van Den Burg, legden
we een tuin aan- Naderhand, toen we de
teelt uitbreidden, begonnen we bollen bij
De Koog te planten daar aohter die
dennen. In die tijd gingen de gebreoders
Kalis (beiden zijn overleden) eveneens
pionieren-
We begonnen hier met de nareis „Fle-
vo". die op Texel groeide, maar kochten
al spoedig een partijtje Gorden Spur, af
komstig van een landgoed te Wassenaar-
Deize bloem was donkerder, mooier en
sterker dan de Flsvo en vroeger voor de
broei. Wij teelden weldra zo'n 10,000
R.R. (700 R.R. is een lia.) Golden Spur-
ren- Dat ging best- Wij maakten er re
clame mee en leverden kleine partijtjes
bollen over heel Texel. Dat ge/beurde op
afbetaling van de winst, die de kleinere,
beginnende kwekers er mee behaalden-
En brachten ze goede prijzen op?
Ja, we mochten niet klagen! In 1927
op 1928 hebben we Golden Spuraen ver
kocht voor 7,5 cent per bol- Op het ogen
blik doen de allerbeste Sions 10 cent
per bol- Met die 7,5 cent van toen deed
je meer dan met de 10 oent van tegen-
wooidiglMon verwacht dit jaar grotere
uitvoermogelijkilieden en dan zullen de
prijzen wel wal stijgen.
Twee ton schade!
U heeft door die strenge winter van
1929 zoveel schade gelede,r!
Ja, dat was een zware s,ag, er is
toen voor 2 ton aan bollen bevroren. 13
Bunder bollen naar de maan- Hoofdza
kelijk Golden Spurren-
Dekte u dan niet voldoende af?
Och, wij waren geen strenge winter
gewend. Enkel de gevaarlijke plaatsen
toet lichte zandgrond, waar kans op
droogivriczen bestond, werden afgedekt,
maar door die strenge winter met IS
graden vorst ging alles verloren....
Volhardend.
En wat heeft u toen gedaan, na die
enorme strop?
Gewoon doorgegaan natuurlijk. Wij
begonnen opnieuw op „Rdo".
De heer Schumaker staarde eens naar
'Tuiten, waar de narcissen zacht heen en
weer bogen mooigel» bloemen op
sleviige stengels- Ze bloei n er kris kras
in de tuin, rondom ..B'ispmukhof". Er
.Honden ook heel wat sneeuwklokjes,
hoofdzakelijk rond de stammen der
vruchtbomen.
Soms fcwa-m een zware bui aanzet-
ten. Met scherpe 'hagel en felle windsto-
len, de hemel verdonkerde, lammeren
huppelden naar de luwte revende tuin-
wal. Maar de bloemen van de narcissen
konden de benen niet nemen Geen nood,
ze konden een stootje hebben!
Toen wij dit bedachten kwam de vol
gend» vergelijking in ons op:
Schumaker, deze vitale figuur, en de
narcissen, ze zijn beiden pioniers van 't
zuiverste water: de narcissen (en de
sneeuwklokjes natuurlijk nok) tarten het
geweld van de winter, die het voorjaar
zo lang mogelijk wil tegenhouden. Die de
strengste maatregelen treil om de voor
boden van de Lente tot de aftocht te
dwingen, maar die herauten gaan door,
zo geven liet niet op. En ieder jaar ko
men ze met nieuwe moed terug!
Schumaker heeft het ook nooit opgege
ven, troffen hem harde tegenslagen, hij
ging gewoon door. Hij versaagde nim
mer.
82 Jaar- Een kweker, die met trots
over het Texelse product spreekt „Onze
Texelse bollen hebben op de veilingen
aan -het Vasteland een aparte plaats"
(een ereplaats bedoelt hij). Wie had dat.
in 188S durven dromen? Notaris Dik
kers?
Sriliumaker is o,p en top vakman- Hij
vertelde ons hoe de bollen zich ontwik
kelen, de tijd die ze nodig hebben om
van plantgoed uit te dijen tot de lever
bare bol- Hij vertelde van de successen
en debScles met nieuwe soorten. Van de
grondsoorten, die de bollen vragen.
..Waar je beste spurren teelt, kweek je
geen beste Sions".
,.0p Texel teel je vee) boter crocnssen
dan aan het. vasteland- Daarom heeft
men in de bollenstreek een belangrijk
deel van de crocussen opgeruimd, van
daar dat ze zo duur zijn, f 4,50 per kg-
De eerste 2 jaar gaat het aan het vaste
land wel goed met de teelt van gele ero-
oussen, maar daarna krijgt men met
ziekten te kampen en die zijn dan snel
en ingrijpend.
BOLLENTEELT OP TEXEL-
In bijgaand artikel vertelt de heer N.
W- J. Schumaker ons een en ander over
ontstaan, groei en bloei van de bollen
teelt op Texel. In 1888 plantte notaris
Dikkers de eerste bollen om zijn t-ui-ntje
wat te verfraaien, ulians heeft ons ei
land 70 ha- bloembollen- waarvan 40 ha.
narcissen- De overige 30 ha- worden vnl.
beplant met erooussen, tulpen en lelies.
Texel voert jaarlijks voor een half mllli-
oen aan bollen uit!
Bij de beer G. Zeeman, staan 124 kwe
kers ingeschreven. 16 van hen lieten
Bakker. In 1940, zo schrijft ons dl heer
Zeeman, vroeg iemand aan mij of ik ook
een zekere Bakker op Texel kende, die-, -
bollen kweekte. Daar de voornaam niet
vernield was moest ik 't antwoord voor
lopig schuldig blijiven, want in dat jaar
waren er 22 kwekers, die Bakker heet
ten
Wij leken vroegen de -heer Zee
man of hij ons eens wilde schrijven
welke soorten bollen op Texel worden
geteeld. Prompt stuurde hij de gewens
te gegevens. Hij zond ons een lijst, waar
op 8 rassen voorkwamen n onder die
rassen zalen weer heel wat soorten! Te
eel om op te noemen. Soorten boven de
500 R.R waren: Golden Spur (4020 R
R.). King Alfred (3182 RR.l, Garlto (563
R.R Mrs. F- II- Krelage (560 R.R.), He
lios (1535 R.R.), Cheerfulness (760 R.R.),
Von Sion (19,920 R R
WAT DEDEN DE LAMMEREN?
27 April jl- werden op de markt te
DELFT 60 ..weide-lammeren" aange
voeld. Ze werden verkocht voor 2835
gld. „Schapen met lam" deden 110-145
gulden-
Te ZWOLLE worden 28 April 139
lammeren aangevoerd. Ze brachten 20-30
g.ld op.
Te LEEUWARDEN werden 125 lam
meren verkocht voor 23-32 glcb
VOGELTOCHT 1950 zal zeker heel wat meer deelnemers tellen dan vorig
jaar. Toen verschenen 525 personen aan de start (van 10 tot 60 jaar en nog ou
der), nu kunnen wij zeker op een 800-1000 man rekenen- De organisatie is bij
de heer D. P. de Jong, Zandvaart, Breezand, official van de Ned. Wandelsport
bond weer in goede handen. Hij kwam ons enthousiast vertellen, dat de belang
stelling van de zijde der Amsterdammers zeer groot is. De leden van de Am
sterdamse Wandelsportvereni
gingen was allen een folder ge
stuurd en 300-400 van hen zijn al
vast besloten om naar het Vo
geleiland te komen! „Alle dagen
ontvang ik nu brieven om inlich
tingen, het zal druk worden!"
aldus de heer De Jong, die ons
verzocht de Texelaars ook weer
tol deelname op te wekken. Jong
en „oud". Voor de schooljeugd
zal een speciaal parcours van 10
km. worden uitqestippeld Wie
tien jaar is kan al meewandelen.
Het inschrijfgeld voor de jongens
en meisjes van 10-16 jaar be
draagt f 0,50 en voor de volwas
senen f 1,35 Dat bedrag is zo
laag mogelijk gehouden, opdat
iedereen mee kan. Men ontvangt
niet alleen een prachtig souve-
In Mei dan leggen alle vogels ©en ©i-
Op 29 Mei wordt een grote Vogeltocht
gehouden- Allen die ..vlug en flink ter
keen" zijn. worden hartelijk uitgenodigd.
nirs, maar heeft bovendien qratis entrée tot de zgn. contactavond, welke Zater
dagavond 27 Mei in „Casino" zal worden gehouden. Daarvoor wordt een aan
trekkelijk programma samengesteld „Weer en Wind" uit Anna-Paulowna zal
een toneelstukje opvoeren, zangers en guitaristen uit Amsterdam zullen even
eens hun talenten tonen, er zal een leuke West-Friese voordracht worden gege
ven, enz. enz.
In de week van 22-27 Mei wordt een Friese Elfstedentocht gehouden. Ver
schillende groepen die daaraan deelnemen komen na afloop naar Texel om de
Vogeltocht te „doen". Er komen ook scholen van het Vasteland!
Zondag, le Pinksterdag zullen velen naar de broeakolonies willen kijken ©n
daarom zullen verschillende excursies op touw worden gezet.
Tot 10 Mei kan men zich opgeven bij de VVV-bureaux op ons eiland. Doet
dat omgaand, want dan kan de# leiding zien, hoeveel Texelaars meewandelen.
Dit tijdig weten komt de organisatie tengoede
Vorig jaar liep burgemeester mr. G. D. Rehorst het 25 km. parcours mee, na
tuurlijk rekent men thans op 'de aanwezigheid van onze loco-burgemeester
het worde een traditie!
Geslaagd Kinderfeest
AOH'l'flEN .SPEELLIEDJES EN EEN
OPERETTE, zie daar liet uitgebreide
programma, waarop de Kindérzangklas-
se van mevrouw Rooim-Wiikeshuis ons
Zaterdagmiddag in ,,De Oranjeboom"
heeft vergast. Van twee tot tegen zessen
hebben ze gezongen en gesprongen en
allemaal waren ze verrukt over dit fijne
feest en die ouders waren natuurlijk zo
wel mogelijk van de partij, want wie wil
zijn zoon of dochter niet horen zingen!?
En spelen dat ongedwongen, natuur
lijk» spel, zoals kinderen dat kunnen
doen, viij en blij, ongekunsteld, verre
(p.og) van alle raffinement. Ja, deze
sfeer, d«K kinderwereld, waarin wij
giaag onze gedachten terugvoeren, deze
sfeer dwingt tot meeleven en meevieren.
En dat dit festijn dan wier mogelijk
was na heel veel studie, is te danken
aan de wjjlze waarop de leidster de tem-
Schumaker heeft heel wat proefvelden
aangelegd en onderhouden 111 opdracht
van het Rijk. eens had hij hier het uit
gebreidste proefveld \an het hele land!
Onderscheidingen.
,.U zult menigmaal aan tentoonstellin
gen hebben deelgenomen!"
„Natuurlijk, tentoonstellingen zijn
piaohtig, ze demonstreren .vat de kwe
ker vermag".
„Heeft u medailles? Of zo?
,,lk zal ze even voor u halen", zei me
vrouw Suiiumaker, die het gesprek vol
belangstelling had gevolgd en er intus
sen voor gezorgd had, dat de thee op
tijd geserveerd werd
Toen kwamen de medailles op tafel:
Gouden, zilveren en bronzen medailles,
v ele eerste prijzen- De meeste waren be
haald op de Grote tentoonstelling in 1908
van de Holl. Mij- van landbouw. Prij
zen voor planten er bloemen, inamgel-
vvortelen, verzameling knollen en wor
telgewassen. een le prijs voor een veu
len, tulpenbollen, narcissen. levend:
hijenvolken, („Tot verleden jaar heb ik
bij-en gehouden"), eerste prijs voor cro
cussen, 1 bronzen medaille (le Utreoht)
voor zijn Sint Bcrnhard liond, waarvoor
ze .hem eens duizend gulden boden, een
2e prijs voor sdlioonrijden met kar ?n 1
paard op h»t concours te De Koog, ge
houden op 3 Sept. 1924- En tenslotte za
gen we nog een zilveren medaille ter
herinnering aan zijn zilveren jubileum
als secretaris van de afd. Texel van de
Centrale Landbouw Onderlinge (1910-
1935). Nadien was hij voorzitter. Hij ver
kreeg de medaille uil handen van de mi
nister van Landbouw, Z- E. Posthuma-
„En ik ben al 55 jaar lid van de ver
eniging Het Warmbloed Stamboek-
paard", zo besloot de heer Schumaker.
Bij ons afscheid hebben wij hem ste
vig de hand gedrukt en de wens uitge
sproken: ,.Nog vele jaren!"
gels in handen houdt» want acli, liet valt
waarempel niet mee om negentig kinde
ren in hel gelid te houden! Wie zou in
haar plaats willen (reden? Op de repeti-
lies en op de uitvoering zelf? Wij ken
nen de jeugd en -weten dat liet een hele
loer is om ze naar onze hand te zetten.
18 Speelliedjes, wij zullen ze maar
kat achter kat noemen, want anders zou
het programma zeker de gehele krant
vullen! En er is meer gebeurd, dezer da
gen!
Na het alleraardigste opennin'gslied
verscheen de iongste afdeling met vier
liedjes. In „een rjj,toertje" zongen solo
Fransje Pieterse, Aris van Zeijïen Jzn-
en Marrus Gielis Kzn- In ..vrolijke mu
zikantjes" Piet van der SLifcke, Ooster
end en S Kjijser, uit De Westen; in
,-zo'n snoeiper" Gerie Poel en Simon Ko-
gelberg, de jongste zanger! ..Wiegelied
je" Margriet Breeuvver. Moekie Beers,
Edith Visser en Rietje Kerkhof.
De middelklasse bradht: „Ben mooie
zomerdag" met Boontje en Maiiska
Kunst; ,,Zo'n rare neger", ..Kleine Mie-
ke" Bea Zoetelief, (danste zo parmantig
dat ze haar feestaiuts verloor:), „De klei
ne muzikant" Mar ja Bakker, ..Het vlin
dertje en liet meisje" Tliea Lips, en
Ireentje Hoogewoning. „Wiegeliedje" de
nisjes van Egmond uit Eierland. en
Ireentje Swarb
De grote meisjes zongen: „Het mei
kevertje", El'y van Leersum, „Het
krekeltje en net meisje" Nel van Swin-
deren en Corrie Ee'jnan, Kogerweg;
„Het bijltje" Ilannie Bakker. Janny van
der Berg en Alie Visser; „Het. bosvo-
geltje" Guurt je van Sw in de ren, ..Van 'n
vogeltje en een meisje", ..Sneeuvvprin-
sesje" Jann.v Koorn, „Winter in Hol
land" Mary bros was de sneeuwpop, de
meisjes, die he,m toezongen waren: Jan
n.v Ties, Martha Tjonfc. Hanny Roeper
en Anneke Bakker-
Bmiispaar in de sneeuw: Bebbi
Breeuw er en Nelie Keijser. De Westen.
Na de pauze werd de leuke operette
,.Dp sneeuwmannetjes" opgevoerrd. De
meisjes, die met op lijd naar bed wilden
waren Hanny Rump. Tiny Raven, Lida
Veenema, Atje Schalkwijk, Anita Beein-
serboer en Hanny Vlas. Stwitortje was
Annie Wejjdt. Maar.... toen kwam
Klaas Vaak (Tiny van Leersum) en die
maakte korte metten. De sneeuwmanne
tjes een lange reeks deden ijverig
hun best om d» weg te banen voor de
sneeuwkoningin (Guurtje van Swinde-
ren) en toen de Koningin op haar troon
harl plaats genomen moesten de weer
spannige kinderen 'n bittere pil slikken.
Gelukkig kwam 'liet goed af, want de
Koningin had oen warm kloppend hart.
Zij bood hun de kans om een beter rap
port te tonen en die gelegenheid grepen
zij dan ook met. beide handen aan!
Na afloop hebben wij do kinderen van
de operette op de foto gezet- Ze komen
Zaterdag in de krant-
L. VAN HOORN RIDDER IN DE
ORDE VAN ORANJE-NASSAU.
De heer L. van Hoorn, secretaris-pen-
n ingmeesiter-opzidhter van polder Eier
land, is ter gelegenheid van de v erjaar
dag van H.M. de Koningin benoemd tot
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau-
1 Ajpril 1949 vierde de heer Van Hoorn
zijn zilveren jubileum als seer.-penning-
nioester-opzidhter van genoemd» polder-
Wij wensen ham met deze ondersohei-
dmg van harte geluk!
OPENSTELLING POSTKANTOREN
Dienst op 5 Mei (Nationale Feestdag).
Het PTT-kantoor te Den Burg is voor
post-, telegraaf- en telefoondienst ge
opend als op Zaterdag (8,3013 uur).
Op die dag vervalt de 2c bestelling.
Voorts is er des avonds géén gelegen
heid tot het afhalen van dagbladen en
andere stukken
De overige kantoren op het eiland zijn
voor bet publiek als volgt, geopend:
De Cocksdorp: van 9-13 uur voor post
en telegiaaf; wan 8-13 uur voor de tel '-
loondienst-
Oosterend: van 9-13 uur voor post, te-
bigraaf en telefoon.
■Oudesr'lüild: van 9-13 uur voor post,
'begraaf en telefoon.
Eierland: van 9-10 uur voor post, van
8-13 uur voor telegraaf en telefoon.
Den Hoorn: van 8-10,30 uui voor post.
van 8-T3 uur voor telegraaf en telefoon-
De Koog: van 8,30-11 uur voor post,
van 8-1.3 uur voor telegraaf en telefoon.
'De Waal: van 9-11 uur voor post- van
8.30-12,30 uur voor telegraaf en telefoon-
In de postverzending is geen wijziging
gebracht, deze vindt plaats als op Zater
dag.
SCHUUR STOND IN LICHTERLAAIE
Ieder geloei van de sirene betekent
gelukkig nog geen grote brand! Maar ie
dere keer dat de sirene te keer gaat,
wordt ons gelukkig wèl liet bewijs gele
verd, dat onze TexeJse Brandweer pa
raat is!
Zn was het, ook Viijdagmiddag toen
omstreeks half zes alarm werd gegeven.
Brand in de Westermient!"
Er was brand ontstaan in een houten
.'■cliuur, grenzend aan de woning van de
familie v- d. Berg. aan de rand van ons
Dennenbos. Een emmer met toer, welke
op een petroleumstel werd verwarmd,
was omgevallen en de inhoud gaan bran
den. Felle vlammen lekten op, tot aan de
houten zoldering, die het vuur gretig
overnam. De brand werd ontdekt door
een kind, dat van school thuis kwam.
Aan het kordate optreden van de familie
v. d. Berg is het te danken, dat de rode
haan de strijd spoedig moest staken.
Toen de brandweer verscheen had men
juist de laatste emmer bluswater leagge-
kiept Gezien het gschroaide haar van
verschillende brand!)(strijders was 't er
heet toegegaan!
De schuur was dezer dagen juist ge
reed gemankt om te worden betrokken
door de familie, die haar won.ng gemeu
bileerd pleegt te verhuren...
Het is te hopen, dal de verzekering bij
baar uitkering rekening houdt met bet
flinke optreden van de familie v. d- B.!
(Ingezonden mededeling).
U BENT ER ZO
MET EEN MOSQUITO
