Cfroen <2warts jexeh in het harL,
Restauratie N.H. Kerk Oudeschild
wordt tijd
Nog enkele dagen
Architect Royaard's tekeningen tonen
belangrijke wijzigingen
I'Toren herkrijgt vorm
L van t uóór. Je brancl
U stalt Uw fiets
veilig bij Zegel
Hoe bestaat t
Texelse reizigers waren hun hotel kwijt
Kostbare taxi speurtocht
Kellner „verspeelde
tientje
Lebbii
iria wilde graag poseren
Bouwvakarbeiders krijgen hun pensioen
Jaarlijks 20 millioen aan premies
WOENSDAG 21 JUNI 1950
[TEXELSE
63e JAARGANG. No. 6436
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Fa. Langeveld De Rooy
3oekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Bankrek.: Rotterdamsche Bank en Coöp.
Boerenleenbank- Postgiro 652-
Abonnementsprijs f 2,75 per half jaar.
NEE, we gingen niet naai Oudeschild om Texel'z oudste motor(bakfiets)rijdei
te interviewen. Dat is de heer Gerrit Bakker, een 80-jarige grijsaard, die 15
jaar geleden op z'n motorbakfiets klom en die Viijdagmiddag vol energie be
zig was met het opknappen van zijn vehikel. Ook gingen wij niet kijken of
de baggermolen al bezig was, in en voor de haven. Of hoeveel toeristen on
ze Dokter Wagemaker aan boord had. Wij waren naar Oudeschild gegaan
om eens een kijkje te nemen op de tentoonstelling van allerlei oude voorwer
pen, welke Donderdag in de N-H. kerk is geopend. Het batig saldo van deze
tentoonstelling is bestemd voor het Kerk-Restauratiefonds.
i
-
r
r
Restauratie.... Dat wordt tijd! In
ons blad van 21 Sept. 1937 vinden wij 'n
artikel over deze kerk en daarin wordt
geschreven over de verzakkingen, die
zich hier voordoen. Merkwaardig is,
dat die verzakkingen zich juist
voordoen bij de later bijge
bouwde gedeelten, de noordelijke vleu
gel en de catechisatiekamer". Zo staat
er. Nu leven wij in 1950 en sinds 1937
is er niets verbeterd. Toch heeft het er
alle schijn van, dat deze kerk binnen
niet al te lange tijd flink onder handen
zal worden genomen: wij vonden er gro
te tekeningen door de bekende architect
Royaards uit Bergen die o.a, ook met
de restauratie van de N.H. kerk te Den
Burg en Den Hoorn is belast en wij
dachten: als er één restauratie zijn be-
;lag heeft gehad volgen er wel meer!
Die tekeningen toonden ons, hoe de
plannen zijn van de architect, hoe de
gerestaureerde kerk er waarschijnlijk
zal uitzien. Tegenwoordig ligt de ingang
aan de Oostzijde, vroeger betrad men de
kerk via een westelijke ingang en het
ligt in de bedoeling om de ingang weer
op de oorspronkelijke plaats aan te
brengen.
De preekstoel verhuist dan een heel
stuk Oostwaarts.
Oorspronkelijk was deze kerk kleiner:
in 1740 is de noordelijke vleugel bijge
bouwd, waar die vleugel het oudere ge
deelte raakt, ziet men een lelijke ver
zakking. Bijgebouwd.... kerkvergro-
ting. Ja, dat was destijds nodig, maar te
genwoordig heeft men ruimte genoeg
zonder die vleugel.ach, Oudeschild
is zoveel groter geweest.Die vleugel
zal bij de restauartie door een muur
worden afgesloten. Het nieuwe apparte
ment zal dienst doen als verenigingslo
kaal en consistoriekamer. Het orgel zal
verhuizen naar een plaats boven de
nieuwe ingang.
Rondneuzend op de tentoonstelling
treft men een tekening van de brand,
welke de toien in 1903 heeft geteisterd.
De tekening is gemaakt door de 14-ja-
rige B. Schellinger. Men ziet duidelijk de
vormen van de oude toren, ofschoon de
vlammen naar alle kanten uitslaan.
Architect Royaards nu. wil de toren zijn
oorspronkelijke vorm terug geven.
„Brand!"
Donderdagavond, 6 Aug. 1903 werd
Oudeschild opgeschrikt door de uitroep
Brand in de toren!" De bliksem was
ingeslagen.
De correspondent van ons blad meldde:
„Weldra stond de houten toren in
ichterlaaie en de brandspuit van Oude
schild was niet bij machte het vuur te
duiten. Per renbode verzocht men assis-
entie der brandweer te Den Burg, daar
nen vreesde, dat het kerkgebouw ook
verloren zou gaan. Het duurde niet lang
'f de Aanjager van Den Burg ver-
icheen op het terrein van de brand en
errichtte goede diensten. Om circa vijf
ur 's morgens was men de brand mees-
t en alleen de toren was een prooi der
lammen geworden Het kerkgebouw
,eeft echter grote waterschade geleden;
'er en daar is de vloer verzakt. De
:htkronen, kerkelijke boeken en regis-
rs had men reeds in veiligheid ge
acht. Het geheel levert nu een treurig
:houwspel op".
Herstel aanbesteed,
in. Door de bouwkundige M. A. te Nuijl,
1> alhier, zo lezen wij een half jaar later,
Werd 27 Jan. 1904 namens de kerk
voogdij en notabelen te Oudeschild aan-
lat
besteed het doen van herstellingen aan
de N.H. kerk en pastorie.
De uitslag was:
R. Daalder, Den Burg f 3542,P.
Zoetelief, Den Burg f3128,Gebr. van
Pelt, Den Helder f 3065,—, G. Schellin
ger f 3058,J. v. Wessem, Den Burg
f 2971,J. Veen, Oudeschild f 2980,
C. Huisman, Den Burg f 2960,T. v. d.
Ster, Den Helder f 2893,
De raming was f3032,Het werk
werd aan de laagste inschrijver gegund.
April 1904 meldde onze correspondent:
,.De kerktoren der Herv. Gem. is nu
kant en klaar en doet zijn bouwmeesters,
de heren gebr. T. en S. de Wijn alhier,
alle eer aan.
Eenvoud kenmerk van 't ware, wordt
ook door de nieuwe toren ons herinnerd.
Wat lang gemist werd en in een werke
lijke behoefte voorziet, is het geregeld
slaan van de torenklok en 't juist aan
wijzen van de tijd op heldere wijzerbor-
den, welke op drie plaatsen van de to
ren zijn aangebracht".
9 Aug. 1904 werd het gerestaureerde
kerkgebouw heropend. Hierover lezen
wij: ,,Ds. Post van Hoorn trad als feest
redenaar op naar aanleiding van He
breeën 10:25 „Wij moeten onze eigen
bijeenkomst niet verzuimen, zoals som
migen dat gewoon zijn, maar elkander
aansporen en dat des te meer, naarmate
gij de dag ziet naderen".
Aan het slot bracht de predikant dank
aan de Synode en voorts aan allen, die
tot dit herstellingswerk hadden bijge
dragen. De gemeente zong na de preek
staande Ds. Post de bekende bede toe:
,,Dat 's Heren zegen op u daal' voor
welk blijk van vriendelijke gezindheid
de predikant in hartelijke bewoordingen
zijn dank uitsprak.
Ons dorp heeft nu weer een net, een
voudig bedehuis; vindt het nu ook wat
drukker bezoek!"
In ons volgend slotartikel vertellen
wij u een en ander van de tentoonstel
ling zelf.
KOGERWEG WORDT BREDER.
Maandag is men begonnen met het
verbreden van de Kogerweg en wel van
af Tubantia lot De Koog. Deze weg, die
ihans 4 meter breed is, zal op 5 metre
worden gebracht, in de bochten op 5V£
meter. Dit werk, dat door de Dertig
Polders zal worden uitgevoerd, zal onge
veer een week duren.
(Ingezonden mededeling).
KATWIJK VECHT VOOR EEN HAVEN
Verzoekschrift met 7000 handtekenin
gen naar minister-president.
Vrijdag jl. werd aan de minister-pre
sident door vertegenwoordigers van de
visserij in Katwijk een verzoekschrift
met 7000 handtekeningen aangeboden
waarin een dringend beroep op de rege
ring wordt gedaan de aanleg van een ha
ven te Katwijk doen uitvoeren.
Dit werd medegedeeld op een bijeen
komst door de Stichtingscommissie Zee
haven Katv^ijk in het raadhuis voor de
Nederlandse pers georganiseerd. De bur
gemeester, mr. W. J. Woldringh zeide,
dat men de belangen van een vissers
plaats van 20,000 inwoners niet maar
zonder meer opzij kan zetten en dat
Katwijk daarom recht heeft op een toe
gang tot zee.
De voorzitter der Stichtingscommis
sie, de heer P. de Bruin zeide aan de
hand van cijfers dat voor elke logger per
seizoen f 6300 moet worden uitgegeven
om van Katwijk binnendoor naar IJmui-
den ter visvangst te gaan. Dit betekent
voor de hele Katwijkse vissersvloot jaar
lijks een totaal van f 400,000 aan onnodi
ge uitgaven plus voor iedere reis twee
dagen tijdverlies. Het uitgeven van die
kosten kan men niet volhouden.
Het probleem van de havenkosten
acht de Katwijkse visserij met het moei
lijkste. Immers, Nederland heeft aan
Marshall-hulp 303 millioen gulden ont
vangen, waarvan tot heden 240,3 mil
lioen is uitgegeven. In de lange lijst van
hulpverleningen komt het zwaargeteis-
terde visserij-bedrijf niet voor. En men
vraagt zich daarom af, of de 6^ 7 mil
lioen voor een Katwijkse vissershaven
er werkelijk niet af zouden kunnen.
(Kan Texel daarvan misschien ook een
graantje meepikken? Red. Texelse
Courant).
Een bakker te Den Hoorn had laatst
Zijn broodjes weer gebakken
En dacht, ik zal ze nu meteen
Maar in de wagen pakken.
Mijn bakkerij is meer dan vol,
Ik kan mij haast niet keren.
En bovendien kan dan mijn knecht
Hem zó om tien uur smeren.
Want men mag bij verordening
Vóór tien uur in de morgen
Geen krentenmik of ander brood
Van die dag gaan bezorgen.
Zoals gedacht werd, werd gedaan,
Het brood ging in de wagen
En onze bakker was alweer
Aan ander werk geslagen.
Maar plots kwam een politieagent
De bakkerij instappen.
„Ha!" dacht de bakker, „die probeert
De Hoornder dief te snappen
Doch niets daarvan, de bakker kreeg
Een „bon" te incasseren.
Omdat hij reeds zijn broden in
De kar deed deponeren
En of de bakker nu al zei
Dat hij er niet mee ventte,
Het gaf geen zier, dus kostte het
De deegkneder zijn centen
Moraal:
't Is nog als tijdens Farao.
Toen Jozef zat gevangen,t
De één loopt door een list vrij rond,
De bakker die moet hangen
HU1B DE RIJMELAAR.
Nog enkele dagen en dan is het voor
ons de grote dag. Zaterdag komen de
gasten uit Haarlem en IJmuiden. Ze ar
riveren met de boot van 4,20 uur uit Den
Helder. Vanaf Oudeschild gaat het ge
zelschap regelrecht naar Iïotel De Hoop,
waar de officiële ontvangst door ons be
stuur zal plaats vinden, (kwart voor zes).
Het bestuur verzoekt bij deze dat één
der pleegouders dan aanwezig zal zijn
voor het afhalen der gasten. Mocht ie
mand door onvoorziene omstandigheden
verhinderd zijn, laat men hiervan dan
bericht doen aan het bestuur.
Na kennis gemaakt te hebben, wordt
men weer om plm. half 8 op het sport
terrein verwacht, daar het terrein om
kwart voor acht officieel wordt geopend.
Zondagmorgen 9 uur wordt een rond
rit over het eiland gemaakt tot plm 12
uur. En dan om half 2 het grote gebeu
ren. Verdere bijzonderheden worden de
pleegouders bekend gemaakt.
Wat betreft de toegang tot het terrein:
voor leden, donateurs en medewerken
den is er gelegenheid geweest tot het
afhalen van reductiekaarten. Deze wor
den nu niet meer verstrekt. De uitge
reikte kaarten met het stempel van SVC
er op zijn strikt persoonlijk. Alleen dan
is het speldje geldig als daarbij een
kaart getoond kan worden met het bo
vengenoemd stempel en de houder hier
van lid, donateur of medespeler in het
openluchtspel is. Hier wordt zwaar con
trole op uitgeoefend. Dus een gewaar
schuwd man telt voor twee. Verder is 't
terrein veerdeeld in vakken. Ieder lette
goed op zijn vakletter, rij en nummer.
Het oude terrein is bij deze gelegenheid
parkeerterrein voor auto's, bussen en
fietsen. Dit laatste vervoermiddel mag
in geen geval langs de weg gegooid wor
den. De hoofdingang van het nieuwe
terrein is bij de hoek van het oude voet
balveld. Vandaar gaat een ieder te voet
naar het terrein.
Ook Zaterdagmiddag al. De opper
wachtmeester der marechaussee, de heer
P. Smit zal met zijn gehele staf ter as
sistentie aanwezig zijn, opdat alles rede
lijk en goed verloopt. Bij goed weer en
aller medewerking kan dit feest ten vol
le slagen.
Ten slotte nog een mededeling. Vanaf
heden wordt personen, die niet meespe
len in het openluchtspel 's avonds geen
toegang verschaft op het terrein. Be
waart uw belangstelling tot Zaterdag,
opdat men rustig zijn laatste repeti
ties kan houden. Bij voorbaat onze dank!
Het Bestuur.
Een der 85 deelnemers aan de excur
sie, welke de Coop. Aankoop Vereniging
G.A. heeft georganiseerd, doet ons het
volgende relaas:
We vertrokken met de eerste boot van
Texel. Keurig ingerichte TESO-bussen
brachten ons daarop naar Aalsmeer,
waar wij de wereldbekende bloemenvei
ling in ogenschouw namen. Ja, wij ston
den versteld van de pracht collecties
bloemen en planten in de schoonste
kleuren. Vervolgens bekeken we de K
R.O. studio en daarna de „Mekog", een
zusterfabnek van de N.V. de Bataafse
Petroleum Mij. en de Kon. Ned. Hoog
ovens en Staalfabrieken N.V. De „Me
kog" werd in 1928 opgericht. In Sept. '29
werd een begin gemaakt met de ammo-
niak-synthese en de bereiding van zwa
velzure ammoniak, welke later werden
vervolgd door de fabricage van salpeter
zuur van kalksalpeter en andere chemi
sche producten.
Verdwaald.
In Amsterdam werd gedineerd en ge
logeerd. Na het diner kon iedereen de
hoofdstad gaan bewandelen en bezichti
gen. Enkele tochtgenoten dwaalden wat
ver af van het hotel en toen het nachte
lijk uur aanbrak, wisten ze noch hotel
noch straat terug te vinden. Een taxi
werd aangeroepen en deze chauffeur
reed ettelijke hotels af om de verdool
den bij hun collega's te bezorgen. Het
kilometertellertje draaide rustig door
totdat omstreeks 3 uur in de nacht (mor
gen) het juiste hotel werd gevonden. Een
korte nacht was hiervan het gevolg.
De volgende dag bracht men een be
zoek aan een veevoederfabriek en silo-
bedrijf te Rotterdam. Vandaar had men
een schitterend uitzicht over de haven
stad De Maastunnel deed ieder perplex
staan. Van 1937-1942 heeft men aan deze
tunnel gebouwd. Een rondvaart door de
haven van Rotterdam voldeed aan de
hoogste verwachtingen. Terug werd nog
even gepauzeerd op het Bloemendaalse
Kopje. Tijdens de terugreis op de boot
vond om. nog een imitatie trouwpartij
plaats, waar de heer P. Dros Nzn. als
.om drie uur in de nacht.
voorzanger optrad. Leut en plezier tot
aan het einde. Namens alle leden be
dank ik langs deze weg bestuur en orga
nisatoren voor de leerzame en prettige
dagen! EEN DEELNEMER.
Zondagmiddag ging de grote onbeken
de rond op Texel en bezocht achtereen
volgens Oudeschild, Den Burg en De
Koog. Wij hadden het geluk hem te
ontmoeten in Hotel „De Toekomst" te
De Koog, alwaar enige gasten uit Pen
sion „Elck dat Wils" aan de kellner al
daar hun consumptie bestelden. Een van
de gasten vroeg de kellner „wat zal het
zijn?" waarop een serie consumptie-arti
kelen werd opgesomd en de bestelling
gedaan. Een der gasten merkte op, dat
de kellner diende te zeggen: „Een glaas
je bier, heren, het bier is weer best"
Immers hiermede kan zowel hij als zijn
patroon elk f 10 verdienen. Tijdens dit
gesprek komt wederom een gast binnen
en zegt de kellner „wat zal u gebrui
ken?" Wederom noemt de kellner enige
artikelen op, doch opnieuw NIET het
bier. De gast overhandigt de kellner een
kaartje met „Jammer". Had u gezegd
.Het bier is weer best" dan had u zowel
als uw pacrc-on f 10 gehad. Na een siga-
iet te hebben gepresenteerd verdwijnt
de grote onbekende. Een teleurgestelde
patroon en kellner achterlatend.
Lth. SCHONAGEN,
le v. Swindenstraat 103. Amsterdam.
En dit is LEBBINA.
fokker-eigenaar Joh.
Kikkert, van W ester-
geest. Op Texel ver
wierf deze 3-jarige
merrie een eerste
premie, in Scha gen
een derde. Een lief
peerd, dat keurig
voor onze camera
poseerde. Let o-a. op
haar fier opgehou
den hoofd en de
fraaie stand van
benen!
MIENTERGLOP GE-ELECTRIFI-
CEERD.
De Texelse Electriciteits Maatschappij
heeft een kabel gelegd door het Mien-
terglop nabij De Koog en thans zijn de
electriciens Van der Vis en Daalder be
zig met het aansluiten van diverse wo
ningen, totaal 6 stuks.
KNEUTJE BROEDT IN HOOISTAPEL.
Enkele ogenbliken nadat achter Sar-
rasani hooistapels waren opgezet streek
een kneutjespaar op een der roken neer
en begon meteen aan de nestbouw. Za
terdag lagen er al vier lichtblauwe be
spikkelde eitjes in. Het kneutje broedt
13 dagen. „Zo lang zal ik de rook maar
laten staan", aldus de landbouwer-vo
gelvriend.
KIND GERED.
Postbode C. Troost heeft Vrijdag het
2-jarig zoontje van de familie Kooistra,
Het-Noorden, van een wisse dood gered.
Troost reed door het Noorden toen hij
ontdekte, dat het kind op een smalle
plank stond, welke over de diepe tocht
sloot lag. De kleine waaghals had een
kruiwagentje in de hand. Ineens ver
loor het kind zijn evenwicht en viel te
water. Troost fietste zo hard hij kon
naar de plaats des onheils en sprong in
de sloot. Hij mocht het genoegen sma
ken het knaapje meteen te vinden en uit
het modderige water op te halen. De ou
ders waren de wereld te rijk en zij uit
ten hun waardering o.a. door de redder
van hun kind een doos sigaren aan te
bieden!
Het zal niet lang meer duren of de
bouwvakarbeiders hebben een pensioen
regeling. Het Bedrijfspensioenfonds is
met zijn voorbereidende werkzaamhe
den vrijwel gereed gekomen. Men be
hoeft nog slechts op de knop te druk
ken en het apparaat treedt in werking.
Dit bedrijfspensioenfonds voor de
bouwvakken wordt het grootste in ons
land. Waarschijnlijk zuilen er 160 a
200,000 arbeiders bij aangesloten zijn.
Naar schatting zal jaarlijks 20 millioen
gulden aan premies worden opgebracht.
Als straks de pensioenregeling voor de
bouwvakarbeiders in werking treedt be
tekent dit een belangrijke verbétering in
hun sociale positie. Juist in de bouwvak
ken immers verandert men van werk
gever en dit had tot gevolg dat de ar
beiders zelf voor hun oude dag moesten
zorgen. Door deze pensioenregeling krij
gen de bouwarbeiders een positie die
men kan vergelijken met de man die al
tijd in vast dienstverband heeft gewerkt.
Er was heel wat voorbereiding nodig
om dit fonds te laten functionneren. De
ze voorbereiding vond plaats onder lei
ding van de heer K. B. de Boer, direc
teur van het Vacantie- en Risicofonds
voor de Bouwvakken. Er zijn thans
100,000 arbeiders geregistreerd. Deze
hebben zich vrijwillig aangemeld. Het
fonds kan onmiddellijk gaan werken zo
dra de Minister deelneming voor de on
georganiseerden verplicht stelt. Zulks
in verband met de wet van 17 Maart
1949 tot verplichte deelneming in een
Bedrijfspensioenfonds. De aanvraag hier
toe is reeds ingediend. De schilders
stichtten een eigen pensioenfonds, met
de voorbereiding daarvan is men even
eens zo goed als gereed.
De uitkering van het Pensioenfonds
bedraagt ca. f 13 op 65-jarige leeftijd.
Als men nu het bedrag van de Invalidi-
teitsrenten op f 8 stelt, komt men op f 21
per week.
Voor de arbeiders die op middelbare
leeftijd zijn gekomen is ook een regeling
getroffen. Zij zullen een pensioen krij
gen van 20 cent per week voor ieder
jaar dat zij in de bouwvakken hebben
gewerkt. Zodat men straks direct uitke
ring kan doen aan hen die 65 jaar wor
den. De premie-inning wordt gekoppeld
aan de vacantiebonnen die elke week
aan de arbeiders worden verstrekt. Ar
beiders die zich nog niet hebben laten
registreren, kunnen kaarten aanvragen
op het adres Herman Heyermansweg 20
te Amsterdam. Tot administrateur van
het Bedrijfspensioenfonds is benoemd
de heer J. J. v. d. Berg.
GESLAAGD.
Onze plaatsgenoot, de heer W. Boon
W.Jzn., slaagde aan de Kweekschool te
Den Helder voor onderwijzer.
De heer W. v. Liere Azn., te Ooster
end, behaalde te Alkmaar het (zware)
chauffeurs vakdiploma.
ZITTING CONSULTATIEBUREAU.
HEDEN, 21 Juni houdt het Con
sultatiebureau voor Zuigelingen weer
zitting op de bekende uren.
