9 rocn in het harlL, „De schapenhouderij kan thans een belangrijke bijdrage leveren aan het economisch herstel van ons land" ORANJEBAL De Destructor aan de Hallerweg K. Hoogetoorn, voorzitter Texelsch Schapen stamboek in Noordholland Het vuur wercl met succes bestreden WOENSDAG e SEPTEMBER 1950 TEXELSE 63e JAARGANG. No. 6457 COURANT Uitgave N.V. vh. Langeveld DeRooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags Bankrek.: Rotterdamsche Bank en Coöp. Boerenleenbank- Postgiro 652- Abonnementsprijs f2,75 per half jaar. Texel hield zijn iokveedag GERRIT-VAN-JAAP-VAN-GERRIT was Maandagochtend op de Groeneplaats druk bezig met het oppoetsen van een ram, die deze dag zou meedingen naar de zilveren wisselbeker, uitgeloofd door de N.V. TESO voor de beste een-jari ge geregistreerde ram, op Texel geboren: de laatste hand werd gelegd aan het exterieur van een prachtig dier, datwij gaarne de wisselbeker op zijn fiere kop hadden willen zetten zo spontaan, onmiddellijk na z'n entree op het Marktplein maar er waren méér (ernstige) candidaten voor genoemd praedicaat: de rubriek eenjarige rammen telde 15 inzendingen en ach, de leek ziet werkelijk geen verschil. Gelukkig zijn daarvoor deskundigen leden van de jury en die weten het haarfijne van zo'n dier. aanpast legt het locdje. Het verstand rnoet in zaken spreken boven het gevoel! De cijfers hebben uitgewezen, dat de Texelse scha- penboeren zich aangepast hebben, want de schapenstapel is met een derde ingekrompen. Hiervan was het gevolg, dat de kostprijs van de jonge lammeren daalde doordat de fokmoeders met minder duur krachtvoer door de winter konden worden gebracht: zij kregen meer weideruimte, zo dat de eigen bedrijven hen ge durende de winter konden voeden. Een gedeelte van de schapenhouderij die uiteraard onrendabel geworden zou zijn werd vervangen door de rundveehou derij en de akkerbouw. (Spreker merkte op, dat het betoog ,,de kostprijs der lam- meren is verlaagd" misschien wat theo- 1 retisch klinkt en dat de prakticus zal te genwerpen, dat de lonen en voerprijzen zijn gestegen, doch deze omstandigheden zijn nu eenmaal met te voorzien). Met de schapenhouderij gaat het nu goed. Velen zullen in de verleiding zijn om de stapel uit te breiden, daar is geen bezwaar tegen, maar ik wil u wel de raad geven er voor te zorgen, dat de ge hele stapel ook na de uitbreiding door 't bedrijf zelf gevoed kan worden, dus ook wat het krachtvoer betreft. Als men de ze raad in de wind slaat, vrees ik, dat men in dezelfde fout zal vervallen als waaraan men zich vroeger schuldig heeft gemaakt: wij zouden dan weer zgn. étage-schapen krijgen, die met te duur krachtvoer zouden moeten worden onderhouden; een onrendabel bedrijf zou daar het gevolg van zijn. Afgelopen seizoen heeft goede prijzen voor onze lammeren gegeven en ook thans zit er nog muziek in de schapen houderij. De grasgroei is weelderig, de prijzen van vlees en wol zijn stijgende en met de export gaat het goed, allemaal gunstige factoren. De wol staat op een ni veau, dat in een goede verhouding staat tot het nivieau van de andere producten. De oorlogsomstandigheden zijn daaraan wel niet vreemd. De vieesprijzen worden beïn- invloed door de schaarste aan slachtrijpe varkens. Aan de export van slachtscha pen en schapenvlees is de laatste jaren grote aandacht besteed. (Voor Texel blijkt de export van fokschapen naar Peru van betekenis). Wij moeten trach ten de markt te behouden. Een der voor waarden daartoe is, dat wij een product van goede kwaliteit leveren. Alleen door een goede kwaliteit zijn we in staat goe de markten te verkrijgen en te behou den. Door zijn geslotenheid vormt Texel een ideaal gebied vcor wat de gezond heidstoestand van zijn vee betreft. Laten de Texelse fokkers hun vakmanschap echter niet alleen richten op de gezond heid van het schaap, maar ook op de kwaliteit! Gevraagd wordt een vrucht baar schaap met een goede uier en goe de vlees-vetverhouding en een gesloten huid van een behoorlijke fijnheid. Hier voor is registratie nodig, stamboekcon trole op vruchtbaarheid, op rnelkgift (door controle van de lammeren op jon ge leeftijd), keuring van lichaamsbouw en controle op gewicht en kwaliteit van de wol. De practijk bewijst name lijk, dat de fijnheid van de huid en een goede vlees-vet-verhouding samengaan. Spreker schetste het werk van de jury als een voorlichtende taak. Hij wees er ook op, dat het van groot belang is, dat de schapenhouderij lonend blijft en niet meer zoals vroeger door de overheid fi nancieel behoeft te worden gesteund. De schapenhouderij kan thans een belang rijke bijdrage leveren in het economisch herstel van ons land: de export brengt millioenen voor onze deviezenpot op. Dat is niet alleen van belang voor de schapenhouders maar voor het gehele volk. Spreker opende fokveedag met de hoop, dat deze in ieder opzicht aan zijn doel zou mogen beantwoorden. Loco-burgemeester S. de Waard wees op de betekenis van het schaap voor Texel. „Wat zou Texel zijn zonder (zijn) Sic Transit F 5266, vorig jaar de kampioen van de fokveedag, nu ont troond door F 4687. Gaarne laten wij, leken, de beoorde ling dus aan de insiders over! Toch ge loven wij, dat die deskundigen op een Texelse Fokveedag geen gemakkelijke taak hebben, dat zij de uitslag pas na veel wikken en wegen bekend kunnen maken. Ja, het is ieder jaar opnieuw een spannende strijd, welke daar op de Groeneplaats, op de Texelse Fokvee dag wordt geleverd en de boeren zijn dan ook steeds „bar benieuwd" wie met de prijzen gaan strijken. Zoals steeds werd deze fokdag weer georganiseerd door „Het Texelsch Scha penstamboek in N.-H en zoals steeds kwamen het bestuur van dit Stamboek en tal van genodigden bijeen om te luis teren naar de toespraak van de voorzit ter en om te luisteren naar de toespraak van onze burgemeester, i.e. onze loco burgemeester. Om kwart voor tien nam de heer K. Hoogetoorn. voorzitter van Texelsch Schapenstamboek in N.-H. het woord. Hij verwelkomde in het bijzonder het Dagelijks Bestuur van onze gemeente (de heer S. de Waard, loco-burgemeester, de heer Th. R. Hin, wethouder en de heer P. Beemsterboer, gemeente-secretaris). B. en W. werd dank gebracht voor het belangeloos beschikbaar stellen van het marktterrein en voor de prachtige me daille. Spreker heette vervolgens wel kom de heren jury-leden en adspirant jury-leden. „Het is van belang, dat wij jonge mensen opleiden om later de ou deren te kunnen vervangen", aldus spreker. Speciaal verwelkomd werden ook de heren Noordijk en Swart. De voorzitter moest tot zijn spijt me dedelen, dat de Rijksveeteeltconsulent, de heer Ir. L. de Vries, die zich steeds met grote ambitie aan deze tentoonstel lingen wijdt, wegens ernstige ziekte niet naar Texel kon komen (De hierdoor ontstane vacature in de jury werd ver vuld door de heer J de Jonge uit N.- Beemster). Spreker wenst Ir. de Vries een spoedig algeheel herstel toe. Deze Schapcnfokdag is voor de scha penhouderij in het algemeen en voor Texel in het bijzonder een belangrijke dag. Hier kunnen de fokkers tonen wat zij bereikt hebben. Op deze dag plegen ook vele fokdieren van eigenaar te ver wisselen. In de onrust van deze tijd heb ben de fokkers hun vreedzame werk toch weer met dezelfde toewijding ver richt als in andere jaren, zij hebben weer alle zorgen aan hun schapenstapel besteed en aan de lammeren in het voor jaar. Ik heb, aldus de voorzitter, grote waardering voor de beroepsliefde van onze fokkers. Het LEI-rapport werd in 1946 met tegenzin ontvangen, dit rap port toch concludeerde, dat het uit fi- nancieel-economisch oogpunt geboden was om de schapenstapel in te krimpen en het bedrijf gedeeltelijk over te scha kelen op de Rundveefokkerij en de Ak kerbouw. Dat was een bittere pil, want de fokkers zijn aan hun schapen gehecht, maar.... cijfers spreken en de econo mie is nu eenmaal hard en wie zich niet ULO-SCHOOL. Gisteren zijn de lessen aan de Ulo hervat. De school teil niet minder dan VIJFTIG nieuwe leerlingen. OVER HET MARSDIEP. 28 Zwemmers van de Marinewerf te Den Helder deden een poging het Mars diep over te steken. Elf hunner moesten het opgeven, maar cie overige 7 wisten wisten veilig en wel de Texelse kust te bereiken De snelste zwemmer vol bracht het traject in een uur. SCHOUW. Wij herinneren nog even aan de be kendmaking van het bestuur der 30 Gem. Polders, dat de Schouw over de Tochtsloot in het Kogerveld, „vanaf het Waalenburgerhuis, langs het Oudedijkje en verder tot de Staatsgronden", zal plaats hebben op Woensdag 13 Septem ber a.s. TEXEL—VLIELAND. Zondag heeft net motorbootje „De Zeemeeuw" zijn laatste reis Texel-Vlie- land v.v. gemaakt. Op deze lijn is het ongunstige weer in aanmerking geno men een flink aantal personen ver voerd. Ook voor de zgn. robbentochten bestond behoorlijke belangstelling. „De Zeemeeuw" zal de dienst hier volgend jaar met frisse moed hervatten FLESSENPOST. Een Engelse toerist, die 7 Augustus jl. met het luxe schip Queen of the Chan nel" (Koningin van het Kanaal) door het Kanaal kruiste, heeft in de buurt van de Franse kust een briefje in een fles gestopt en in zee geworpen. Deze fles werd Woensdag jl. door de heer De Laat, dir. Paviljoen „Bosch en Duin", Westerslag, bij paal 18 gevonden. „In dien de fles gevonden wordt, wees dan zo goed om mij bericht te doen: Jack Gutteridoe, 24 Thomas Road, Clacton-on -Sea. Essex, England". De vinder zal hem schrijven. HET CONCERT. Voor het concert, dat Texels Fanfare corps en de R K. Zangvereniging „Con Amore" Donderdagavond in het Park te Den Burg hebben gegeven, bestond flinke belangstelling, en men heeft kun nen genieten van een goed verzorgd pro gramma. Het Fanfarecorps speelde we derom voortreffelijk, zeer zuiver was ook de zang van Con Amore, alleen dient de uitspraak nog iets te worden verbeterd Eerst speelde het fanfare: Baniermars (Alb. Meyns); De beide blinden van Toledo (Ouverture E. H. Mehul; arr. Gosling Mol); Fantaisie Ro- mantique (J. R. v.d. Glas); Heil Europa, mars, (F. von Blon). Daarna bracht het koor: Het Russische Vesperkoor (D. Borni- anski). Sneeuwklokje (S. Sanders); Het kerkje (E. Becker); Mijn Moeder's lied (G F. Pauw); Jansen - Cantate (Arthur Claessens); Óns lied van de zee (P. Har- tog). Texels Fanfare speelde vervolgens: Oceana, wals (Francis Popy); lm Rei- che des Indra (ouverture Paul Lincke); Colonel Bogev, mars (K. J. Alford); Ge- denck Clanck, melodiënkrans naar Vale rius (bewerkt door P. J. Wist). Dit laatste nummer werd onmiddellijk gevolgd door de taptoe van B. P. Bisse- link. Het was uitstekend. Jammer ech ter, dat de muziekliefhebbers zoveel hinder ondervinden van de kinderen, die naar hartelust op en van de banken kruipen en elkaar vrolijk toeroepen, terwijl op het podium van de nis ge tracht wordt de puntjes op de „i" te krijgen. De heer Boom ergerde zich zichtbaar, toen de kinderen zo actief wa ren, terwijl het fanfarecorps zich in spande om de luisteraars op de beste muziek te vergasten, welke het geven kon. „Wat moeten we doen?" zei de direc teur van de VVV. „Zo kan het niet lan ger. Ik voel cr veel voor om de kinderen slechts toegang tot het Park de verlenen indien zij onder geleide zijn". Dit zou inderdaad een goede oplossing zijn. schapen?" Gezien de structuur van Texel's bodem in het zuiden van het ei land is het schaap onmisbaar. Mijn colle ga, wethouder Hin, noemde het daar „dieren met gouden bekjes". Het schaap vervult een belangrijke taak in het om wisselingssysteem (achter de koeien). Maarwat zou de schapenhouderij zijn zonder het Schapenstamboek? Wat zouden de fokkers bereiken zonder het Schapenstamboek? Spieker hoopte, dat iedere schapenhouder zich zou laten in schrijven. Aller streven moet gericht blijven op verbetering van het product. Dat het Schapenstamboek daarbij een zeer grote rol speelt, is duidelijk. De heer De Waard hoopte, dat de fokdag een succes zou worden, in het belang yan het Schapenstamooek, de veehouders en de Texelse gemeenschap (Zie vervolg 2e pagina) Brand bij Vonk!" Deze alar merende roep ging natuurlijk als een lopend vuurtje door Den Burg. Redt fietsen en radio's", werd er gezegd, als variant op een zeer bekende Texelse uit drukking en dat deed men dan ook rap- Wij woien (zoals vanzelf spreekt) meteen present om de strijd tussen water en vuur te volgen, en ook hadden wij de ca mera gereed, maar zo van de straat at viel er van de brand weinig te bespeuren: er dwar relde wat rook uit het werk plaatsje, meer niet. Dat de vlam men het gebouwtje niet in een rokende puinhoop hebben veranderd, was te danken aan het kloeke optreden van de brandweer en van hen, die het vuur met emmers zand te lijf gingen. Toch werd er nog aanzienlijke schade aangericht, zoals wij Woensdag reeds meldden. Op de foto (ongeveer in het midden, met hoed op) de commandant van onze brandweer, de heer J. Veldstra. VIJF POND SPEK VOOR EEN GULDEN dat was voor de (tweede) We reldoorlog, in de dagen, dat bv. de lammeren voor 3 gulden verkocht werden. Wat was in die dagen dus een kadaver waard? Niet veel, zoudt ge zeggen, maar als ge weet, dat er ieder jaar zo'n 50,000 kg. afgekeurd materiaal aan de Hal lerweg in de grond moest worden gestopt, is het zonneklaar, dat hier voor een belangrijk bedrag verloren ging. Afgekeurd materiaal! Zeker, maar dat zou men een betere bestemming kunnen geven dan weg te werpen in een kuil, in kuilen, die reeds het gehele terrein, bestemd voor het begraven van kadavers, in beslag namen. Zoals bekend is toen door het Gemeentebestuur overgegaan tot het inrichten van een destructor: aan de Hallerweg verscheen een keurige installatie, waar genoemd materiaal kan worden verwerkt lot het waardevolle vlees-beendermeel en tot technisch vet, ja er wordt zelfs bouillon getapt! Die zaak loopt daar best: er zijn in tussen al 52 varkens van gemiddeld 120 kg. gemest en „afgevoerd" om plaats te maken voor nieuwe adspirant spekbui- ken, die daar zo een maand of vijf bij de heer Grisnich in de kost blijven. De heer E. Noordijk, Hoofd van de Ve- terinair-Hygiënische Dienst heeft ons Donderdagochtend uitgenodigd om de installatie te komen bekijken. Alle afge keurde dieren en organen worden, nadat ze zijn verkleind in een autoclaaf ge bracht er is een grote en een kleine. Aan het materiaal wordt 40 liter water toegevoegd en het geheel wordt door een (Ingezonden mededeling) Er is maar één Dancing en dat is „Casino" Na afloop Volksfeesten op Woensdag en Donderdag a s. wordt op onze spiegelgladde vloer een gezellig gegeven, o.l.v. H. Craanen, in 'n geheel nieuw repertoire. Stemming en gezelligheid, vlugge en nette bediening. Om de stemming der Oranje feesten te verhogen, is onze entree maar 50 CENT (bel. inbegrepen) MIJNENVEGERS. Vrijdagmiddag waren zeven mijnen vegers in actie op de Noordzee, ter hoog te van Texel. Ze „verkenden' het ter rein op enkele kilometers uit de kust. Ontploffingen van zeemijnen hebben we niet gehoord, het is voor de Texelse kust blijkbaar veiliger dan voor die van Ter schelling, waar na de oorlog verschillen de schepen op een mijn liepen. Soms dringt een behoorlijke ontploffing door tot achter de Texelse duinen, de Marine is bezig met het opruimen van de zgn. Kathy-mijnen, welke niet ver uit de kust op de zeebodem of daaronder! rusten.... souvenirs van de Duitsers! NAAR DE JAARBEURS. Een gezelschap Texelaars heeft giste ren per TESO-touringcar een bezoek aan de Jaarbeurs te Utrecht gebracht. Het werd een geslaagde trip.Dinsdag 12 Sep tember a.s. wordt een nieuw uitstapje naar de Jaarbeurs georganiseerd. INGEKOMEN PERSONEN. Wilhelmus F. v.d. Kooij, v. Warmond, Mgr. Aengenentlaan 1 n. Molenstr. 18. Jacob Mijwaard en gez„ v. Velsen, Hya- cinthenstr. 16 n. W 31. Adrianus A. Zuurbier, v. Koedijk, Benedenweg 116 n. Gravenstr. 3. Henncus P. van Lierop. v. Someren, Kraaiendijk 1 n. E 61. VERTROKKEN PERSONEN. Cornells T. B W. Jas, v. Schildereind 94 n. Tilburg, Trouwlaan 212. Lien Ro- bertus v. Warmoesstr. 52 n Winschoten, Blijhamsterstr. 42. Piet M de Groot, van Molenstr. 18 n. Berkhout, Spierdijk, C 69. Koenraad Molenaar v. Dr. J. P Thijs- sestraat 8 n. Schagen, Laagzijde 39. Wouter de Vries en gez .v. W 31 n. Vel sen, Hyacinthenstr. 16. Cornelia J. de Wit, v. E 58 n Voorschoten, Veursche- weg 180. Aafke W. de Vries, v. Schilder eind 74 n. Harderwijk Sanatorium „Son- nevanck". Elisabeth F Slort, v. Wilhel- minalaan 22 n. A'dam, Koninginneweg 3. oliebrander op een temperatuur van 120 gr. gebracht, bij iVz atmosfeer. Vijf uur lang wordt gestoomd, daarna wordt de vloeistof afgetapt: technisch vet en bouillon worden in grote emmers opge vangen: de bouillon wordt door de var kens geconsumeerd en het vet gaat naar een zeepfabriek (alle ziektekiemen zijn natuurlijk dood). De gestoomde massa verhuist door middel van een prachtig werkende takelinrichting naar een in stallatie, waarin het wordt gedroogd: een grote trommel, voorzien van schoe pen alsmaar ronddraaien, terwijl een oliebrander vier uur lang warme lucht (70 gr. is de meesi geschikte tempera tuur) door het materiaal voert. Dat droogt prima. (Buiten ziet men de water damp door een schoorsteentje ontsnap pen). Na deze bewerking beschikt men over zgn. vleesmeel oftewel diermeel, dat varkens graag lusten. (Er zijn al vee houders, die verzocht hebben dit pro duct te jnogen kopen, maar jammerg©- noeg wil de Inspectie van de Volksge zondheid te Haarlem daarvoor geen toe stemming verlenen). Alvorens het meel de varkens wordt gepresenteerd, gaat een monster ervan naar Utrecht, waar het op ziektekiemen wordt onderzocht: steeds heeft men zeer gunstig bericht ontvangen: het meel is puik. De beenderen worden in een electri- sche hamcrmolen tot beendermeel gema len en dit product wordt in de iuiste ver houding aan het vleesmeel toegevoegd. Men krijgt op deze wijze een diermeel van prima kwaliteit. Deze electrische beendermolen maakt 4000 toeren per minuut. Het vet gaat, zoals gezegd, naar een zeepfabriek (in Haarlem). De kwaliteit werd geroemd wij zouden hier een pluim willen steken op de hoed van de heer Grisnich, die met de practische uit voering is belast, maar zijn uitdrukkelij ke wens is, dat wij zijn werk niet roe men. En dus. De installatie, de destructor dus, heeft een capaciteit van 700 liter inhoud. Er kan dus een behoorlijke hoeveelheid af gekeurd materiaal worden verwerkt en naar aanleiding hiervan willen wij graag de aandacht vestigen op hetgeen de heei Noordijk zeide en de publicatie ervan trouwens ook zeer op prijs stelde: „De Gemeente Texel heeft een belangrijk kapitaal in deze destructor geïnvesteerd. Deze zaak kan alleen goed draaien als alle boeren ervan doordrongen zijn, dat alle gestorven dieren naar de destructoi gebracht moeten worden. Van de cada vers wordt een waardevol pioduct ge maakt. Men begrave dus geen enkel ca daver bij de boerderij, maar stelle de melkrijders er even van op de hoogte, dat men een gestorven dier heeft. De „Eendracht" doet op haar beurt hiervan bericht aan de destructor. Men dient daardoor een groot economisch belang! U moet ze eens bekijken, de varkens, die hier gemest worden! Thans worden hier 25 varkens gemest. Binnen afzien bare tijd zullen ze zich ook te goed kun nen doen aan groenvoer, voor de teelt waarvan aan de dienst een perceel grond aan de Hallerweg beschikbaar is gesteld. Hoewel hier dus uitstekend materiaal wordt verkregen en dit een zekere waar de vertegenwoordigt, moet worden aan genomen dat een en ander de gemeente toch een belangrijk bedrag zal kosten. Maar door het werk van de destructor wordt de Volksgezondheid belangrijk ge diend en daarom zal niemand een even tueel „nadelig saldo" als een bezwaar aanvoelen!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1950 | | pagina 1