Kandidaatstelling
jonge mensen
(gezellig dansen
nieuwe bril
Snuif en wrijf
Hoe Jantje Kruizemunt een erfenis kreeg
Permanent
MOTOREN
FA. W. G. MANSHANDEN
'n Cadeautje
VROEGER
1 of 2
Spruiten pluk kers
Alles wordt duurder
Houdt de avond van de 21ste
November vrij
Vandaag
Bomenplanten
Kwekerij „De Terp"
R. BAKKER, Groeneplaats
De moeilijke keus
Mr Hendrikse over „Coöperatie in het algemeen"
Op uitnodiging van de gezamenlijke
Texelse coöperaties hield mr. Hendrik-
se, adjunct-directeur van het Centraal
Bureau te Rotterdam, Vrijdagavond in
„De Oranjeboom" een causerie over
„Coöperatie in het algemeen". De be
langstelling voor deze causerie was niet
groot. De voorzitter, de heer C. H. Roe
per vond het jammer, dat de op
komst niet bevredigend was, maar hij
weet dit aan de mogelijkheid, dat deze
avond te vroeg in het seizoen was be
legd. Het verheugde spreker zulk een
groot percentage dames te mogen be
groeten, daaruit blijkt, dat ook zij be
langstelling voor de coöperatie aan de
dag leggen, aldus spreker.
De heer Hendrikse vond het een goe
de gedachte, dat ook de dames waren
uitgenodigd: „De vrouw moet hier niet
alleen meeleven met het landbouwbe
drijf, maar ook met de coöperatie op de
hoogte komen, want de coöperatie heeft
een taak, die het gehele boerengezin
omvat.
Spreker behandelde eerst uitvoerig
het doel van de Aankoop Coöperatie.
„Een vorm van samenwerking van zelf
standige ondernemers, de boeren, die
zich verenigen tot bevordering van hun
bedrijfsbelangen. Uitgangspunt blijft het
boerenbedrijf. Een coöperatie kan voor
ons nooit andere betekenis hebben dan
dat zij het landbouwbedrijf dient. Dit
gebeurt hier door gezamenlijke aankoop
en gemeenschappelijke afzet De Coöp
aankoopvereniging kan men zo zien, dat
de boer een bepaald deel van zijn onder-
nemerstaak legt in een nieuwe, gemeen
schappelijke onderneming, de coöpera
tie, die dat onderdeel voor hem ver
zorgt, de coöperatie is niets anders dan
de voortzetting, verlengstuk, van het
volkomen zelfstandige landbouwbedrijf.
Als de boer zich niet verenigt, is hij de
speelbal van allerlei machten, waarop
hij niet de minste invloed kan uitoefe
nen. Wanneer wij de landbouwcoöpera
tie definiëren, dan dient zij voor de be
vordering en handhaving van de zelf
standigheid en onafhankelijkheid van
het bedrijf van de boer zelf. De ken
merken van de coöperatie zijn: 1ste. het
landbouwbedrijf staat voorop, het per
soonlijke element is primair; 2de. de co-
operatie is gekleed in een door en door
democr vorm: de leden hebben gelijke
iechten en gelijke plichten Democra
tisch is de opbouw van haar organen, de
algemene vergadering heeft het laatste
woord. 3de. een volkomen vrijwilligheid,
ze staat open voor een ieder, die zijn
bedrijf behoorlijk uitoefent, het is dus
geen afgesloten gemeenschap. Een 4e
kenmerk is een volkomen nationaal ka
rakter, dwz. onlosmakelijk met de Ned
bodem verbonden. Onze coöperatie kan
nooit worden opgekocht door interna
tionale belangen, zoals de Unilever.
Spreker schetste hierop de betekenis in
de handel en verklaarde: „Wij zijn ge
groeid tot een der grootste commerciële
handelslichamen in ons land, onze om
zet is gestegen tot boven de 170 millioen
gld. De economische unie met België
vlot niet zo zeer doordat de productie
kosten van bijna alle producten daar
veel hoger zijn. Onze kosten steken zo
gunstig af dank zij onze goede organisa
tie. In België bestaat bij het ministerie
een afdeling die de coöperatieve ontwik
keling moet bevorderen opdat de land
bouw meer rationeel wordt geregeld.
Onze overheid heeft de coöperatie nooit
gesteund of gestimuleerd, maar dat
hoeft ook niet dat wensen wij niet, want
het coöperatief initiatief moet uitgaan
van de boer zelf. Altijd moet men voor
ogen houden, dat de coöperatie de boer
moet dienen, waar nodig moeten kleine
verenigingen bij elkaar gevoegd wor
den om een beter geheel te verkrijgen.
Daarbij dient er voor te worden gezorgd
dat de boer met te ver van zijn vereni
ging komt af te staan, de band van de
leden tot de coöperatie moet zo hecht
mogelijk zijn, maar aan de andere kant
moeten wij ook niet te klein ingesteld
zijn, opdat de kostprijs niet te hoog
wordt.
Onze centrale organisatie treedt op
als groothandelaar en importeur, samen
met de R.K. zusterorganisatie heeft zij
55-60 pet. van de meststoffenmarkt on
der zich.
Wij blijven, aldus spreker, niet stil
staan bij de aan- en verkoop der pro
ducten. Hierna noemde spreker de vele
belangen, welke voor de coop, boer wor
den behartigd. Spreker betoogde, dat
het van groot belang is, dat tussen de
prijs, die de boer maakt en die, welke
de consument betaalt, niet te veel ver
schil zit, er mag geen „onverteerbaar
brok" tussen de distnbutieschakels voor
komen Dat de distributie-sector nauwe
lijks doelmatig en efficiënt geregeld is
komt doordat het aantal mensen, dat er
zich mee bemoeit te groot is. Let wel, ik
val geen bepaalde volksgroep aan, wij
hebben elkander nodig, ieder strijdt ten
slotte voor zijn eigen zaak, de particu
liere handel heeft ook gelijk, dat hij
voor zijn eigen zaak strijdt, maar hij
mag het de boer niet kwalijk nemen,
dat die zulks eveneens doet! Over de
distributie hebben wij zo onze bepaalde
ideeën. Als in Nederland voor 23,000
tuinders teeltvergunnmgen zijn uitge
reikt zijn daar nog altijd 18000 detaillis
ten en 4000 grossiers, dus samen even
veel als producenten. Dat is niet in het
belang van ons volk.
Een van de doeleinden van de Aan
koop Coop, is de kartelvorming zoveel
mogelijk te doorbreken, want de trust
vorming beoogt uitsluiting van de con
currentie en mededinging. Spreker
noemde de standsorganisatie de stem
van de boer, de coop, diens daad.
Na een korte pauze beantwoordde
spreker verschillende vragen. Gevraagd
werd o.a hoe het komt, dat de vrije han
del vaak goedkoper kan leveren en vaak
groter kwantum op de bon verstrekt.
Spreker was er zekei van, dat de vrije
handel dan in het ene gebied extra winst
maakt om elders extra voordelig te kun
nen noteren. En wat het kwantum be
treft moest hij als zijn oordeel uitspre
ken, dat de samenstelling van het pro
duct in dat geval een belangrijke rol
speelt Van coop, moeheid onder de
jeugd is geen sprake, maar niet voldoen
de is, dat zij zich aansluiten zonder
meer: zij moeten de coop, daadwerke
lijk steunen door in de besturen of ra
den van toezicht zitting te nemen.
Na dit betoog, dat met grote belang
stelling werd gevolgd, werd een filmpje
gedraaid van de viering van het gouden
jubileum van het Centraal Bureau te
Rotterdam. De titel daarvan was „De
Gouden Ploeg".
Uw verkoudheid van neus,
keel ofborst weg met
Nadruk verboden.
door G. Th- BOTMAiN-
■VT.U ''<j
Nr. 38.
DURE CORRECTIE.
Een Texelse taxi-eigenaar was in ho
ger beroep gegaan van een vonnis van
de kantonrechter, omdat hij meende, dat
hij, vergeleken bij de straf, die enkele
collega's hadden gekregen, wel wat erg
slecht was weggekomen.
Hij had met zijn taxi herhaaldelijk op
Zondag gewerkt, omdat hij meende, dat
eigen rijders dit wel mochten. Overigens
waren in zijn werkboekje talloze werk
tijden achterna veranderd. De rechter
noemde dit geknoei, maar de man hield
vol, dat er niet de minste kwade trouw
aan te pas kwam.
De kwestie was, dat hij, om behoorlijk
te kunnen zien wat hij schreef, een bril
bij de hand moest hebben. En wanneer
je 's avonds rustig thuis de krant had
zitten lezen, kon net zijn dat je het ding
ergens neerlegde en het ding verder
vergat. Zo was het herhaaldelijk ge
beurd, dat hij niet precies had kunnen
zien, wat hij invulde en dan later, wan
neer hij zijn trouwe bril weer op de
neus had, de nodige correcties had moe
ten aanbrengen.
Op het ogenblik hield hij zich trouw
aan de voorschriften. Van vergeten was
geen sprake meer, zodat hij wellicht tot
de conclusie is gekomen, dat voor zulke
gevallen een reserve bril uitstekende
diensten kan verrichten.
De officier van justitie bleek niet erg
onder de indruk van de argumentatie en
vorderde bevestiging van het vonnis
van de kantonrechter: 37 maai een boete
jvan f 3.Uitspraak 7 November.
Nr. 37. KEES VAN LEEUWEN.
Kees heeft 13 Octo
ber zijn elfde verjaar
dag gevierd. Hij woont
in Zuid-Eierland, u
weet wel in die mo
del ne streek, waar ze
zelfs een prima wa
terleiding hebben met
toestemming van Ge
deputeerden! Kees
j heeft verscheidene
liefhebberijen: mooie
dingen maken met de
mecano, tekenen, fi
guurzagen en verven met waterverf. Dat
hij ondanks al die hobby's zijn lessen op
school uitstekend leert, blijkt uit zijn
rapport, dat hem met gemak naar de 5e
klas had gebracht. Kees speelt ook graag
met zijn vlieger, zijn broertje Piet en hij
hebben er allebei een gekregen van hun
vader.
Wat moet je later worden, Kees? Vlie
genier of monteur?
BEA ZOETELIEF.
91. Meneer Kruizemunt kwam met
een smak op de grond terecht. De angst
verschafte hem vleugelen en in twee
tellen zat hij boven op de muur. De po
litieagent krabbelde ook gauw overeind
en wilde hem pakken; maar o wee,
daar kwam de hond weer aanhollen, en
daar het beest olijk baar nog niet vol
doende afgericht was om dieven van
politie-agenten te onderscheiden, greep
hij de agent bij z'n kleren....
92. Terwijl de agent nog steeds met de
hond aan het worstelen was, maakte
meneer Kruizemunt benen; loop je niet,
zo heb je niet. Door de stille nachtelijke
stad rende hij, in zijn dunne gevange
nispakje; vervolgens liep hij de stad uit,
naar de plaats, waar hij volgens af
spraak op de piloot en Jantje had moe
ten wachten. Maar eer hij daar was,
brak er een hevig cnweer los, gevolgd
door een slagregen.
Bea heeft vorige
week Donderdag, 19
October, haar 9de
verjaardag gevierd
jBl :-£j Zijn er veel vrien-
dinnetjes op het
'A.v feest geweest, Bea?
Jullie hebt zeker
i ook wel leuke re-
j kenspelletjes gedaan
want je schrijft, dat
je rekenen het fijn
ste vak vindt. Dan
krijg je later mis-
eens een goeie functie bij
Ome Piet, want volgens sommigen
die het voelen kunnen is die populai
re Oom ook een knoert in het cijferen!
Wij lezen, dat jij ook graag breit. Wij
zouden zeggen: zet maar wat warm on
dergoed op de naaiden, want het begint
al aardig op echt winterweer te lijken!
Ja, nu woon je nog dicht bij de school,
maar straks ga je zeker liever naar de
Emmalaan, al is het verder!
schien nog
Hel College van Dagel.
Bestuur van het Water
schap „De 30 Gem. Polders
op Texel" brengt ter open
bare kennis, dat op ZATER
DAG, 25 NOVEMBER 1950
zal plaats hebben de can-
didaatstelling voor de
verkiezing van twee Hoofd
ingelanden ter voorziening
in de vacatures ontstaan
door periodieke aftreding
van de heren
C. P. EELMAN
P. M. MANTJE
(beiden herkiesbaar)
Op die dag kunnen bij
de dijkgraaf te dien huize
van 2-5 uur n.m schrifte
lijke opgaven van candi-
daten worden ingeleverd.
Formulieren verkrijgbaar
bij de Secretaris.
Texel, 21 October 1950.
Het College van Dagelijks
Bestuur
P. BAKKER Az Dijkgraaf
D. v.d. OORD, Secretaris
Voor een betere
slaagt U zeker in
Oosterend
KAPPER BAKKER, Telef.37
B.S.A. D.K W. MA1CO
uit voorraad leverbaar
vanaf f995,-.
Den Helder, Middenweg
Telefoon 2953
voor groot of klein I
Dan moet U immers
bij J. P. STAM zijn?
toen U klein was, wil
de U met alle geweld
groot worden. NU
ziet U in dat dit ook
z'n nadelen kan heb
ben. Gelukkig niet
wat de kleding be
treft, want wij heb
ben een bijzonder
ruime collectie JA
PONNEN en MAN
TELS in grote maten!
Daar is zeker iets ge
schikts voor U bij.
Komt U vanmiddag
nog even passen in
BEaatffllSEBHïfli
DEN HELDER
gevraagd.
Adres: M. S. Langeveld
en Zoon.
Wie wil
aan eerste hypotheek
helpen voor solide pand
tegen niet te hoge rente?
Brieven onder no. 925
bureau van dit blad.
Maar wij doen niet mee.
Vraagt U eens prijs
Stoomwasserij „Texel" zorgt
voor U!
voor contact met de stichting van Zelfstandige
Handel en Industrie.
Spreker: de heer B. H. J. Doppen.
J|linillllllllllllllllllllllllllll)lllllllllllllllllllllllllllllll)lllllllllllllllll!lllllllllllllllllllUIIIII!lllllllllllUIIIIIIQ|(L
Zondagavond
in „Casino".
I Aanvang 8 uur
%llllllllllllllllllllllllllllllllOllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfllllllllll!lllllllll>UIIIIIIIIUll^
demonstreren wij de
Hoover wasmachine
en Hoover stofzuiger
in Hotel De Hoop
DE COCKSDORP
Van 3 30 tot 5 30 uur
is een zaak van vertrouwen
want U doet daarmee werk voor
vele jaren, ja vaak voor mensenlevens.
Bedenk daarom wel dat het van veel
belang is om goed te overleggen en
het goede materiaal te betrekken van
te Wieringerwerf, J. Kruit
Telefoon 150
Ons werk van Voorjaar 1950 bij eliénten in Polder
Eierland zal een ieder overtuigen dat ook op Texel
de manier van Erfbeplanting, zoals die in de Wie-
ringermeer gebruikelijk is, in de kort't mogelijke
tijd het beste resultaat geeft tegen de laagst mo
gelijke kosten van aanleg en onderhoud.
Vraag nog heden inlichhngen, rechtstreeks of bij
|ac. Hm Czn. Den Burg, alwaar al onze artikelen
ook verkrijgbaar zijn.
Ook voor Uw
zorgen wij in zeer korte tijd.
Wij hebhen een ruime keuze
moderne monturen
in voordelige prijzen
ERKEND LEVERANCIER
VOOR
ALLE ZIEKENFONDSEN
FEUILLETON
30.) Hugh had mooi praten; ze was ze
nuwachtig en bedroefd.
Toen ze de hoorn neerlegde, merkte
ze, dat Freda al weer in de winkel was
en daar opgewonden praatte met een
man. Het bleek een verslaggever te zijn.
Een nieuwe verwikkeling. De kranten
hadden een roman ontdekt, een welkom
gegeven in de komkommertijd. Zij
zochten nu alle bloemenwinkels af. Het
was interessant, 7oveel inlichtingen ze
verzameld hadden in die korte tijd. Ze
waren in alle bloemenwinkels geweest
in deze buurt om te ontdekken, waar
Jill werkte. Haar naam wisten ze al.
Nu hier werkte ze niet, loog
Freda met de moed der wanhoop.
Jill slaakte een zucht van verlichting
en zij ging op de sofa in de achterkamer
zitten en luisterde, wat er verder ge
beurde. De verslaggever liet zich met
afschepen. Hij kende zijn mensen en de
leugens, die ze hem gewoonlijk vertel
den, maakten niet veel indruk op hem.
Op dit ogenblik kwam madame opge
wonden de winkel binnen. Ze was laat,
maar in de beste stemming. Ze vroeg
wat meneer wenste en nauwelijks merk
te ze wat er aan de hand was of ze be
greep, dat hier Reclame met een grote
R voor haar zaak in zat.
Natuurlijk, zei ze stralend, vóórdat
Freda het voorkomen kon. Natuur
lijk! Het is echt een roman! Maar....
voorlopig nog mondje dicht. Ik zal haar
roepen, dan kunt u haar zien. En ma
dame zeilde naar de achterkamer, één
en al glimlach.
Neen ik kom niet, zei Jill. En ze
bleef er bij.
Madame was woedend en werd nog
bozer, toen Freda, nadat de verslagge
ver was weggegaan, Jill's zijde koos.
Toen Hugh eindelijk verscheen vond
hij een Jill met rode ogen en een bitse
madame. Deze romantische reclame
voor haar bloemen was de kans van
haar leven en Jill gedroeg zich als een
zottin! Jill had mets te verliezen en zij
had alles te winnen. Het was onmense
lijk. O, die meisjes van tegenwoordig!
Ze was blij, dat ze zelf nooit
een dochter had gehad, nu ze zich bijna
iedere dag moest ergeren aan de dwaas
heid van andermans dochters.
Hugh was koel en streng.
Hij vond, dat ze beter op de broche
had moeten passen. Ze was natuurlijk
verzekerd, maar geld kon het verlies
niet goedmaken. Zijn moeder was er
zeer aan gehecht. Hij zou een adverten
tie plaatsen en zich tot de Ondergrond-
spoorweg wenden en zien, wat er van
kwam. Hij was een totaal andere Hugh
dan de man, die gisteren zo zacht voor
haar geweest was!
Hij kocht rozen voor zijn moeder en
was zeer ontstemd over de kranten. Na
tuurlijk lady Honor, zei hij. Die had dit
balletje aan het rollen gebracht net
iets voor haar! Jill moest zicfc met geen
enkele verslaggever inlaten, zich volko
men op de achtergrond houden.
Jill zei hem, dat madame niet te ver
trouwen was, wat de kranten betrof en
Hugh ging met madame spreken.
Hoewel madame erg minzaam tegen
hem was bij dat gesprek, was ze alles
behalve minzaam tegen de meisjes, toen
hij weg was. Ze debiteerde felle hate
lijkheden. Het was een afschuwelijke
dag.
Maar tegen de avond werd het beter.
Toen madame naar huis was gegaan
nog steeds woedend, omdat ze verschei
dene verslaggevers had moeten wegstu
ren, maar weer getroost, omdat een
persfotograaf haar gekiekt had bij het
verlaten van de winkel ging de tele
foon. Freda ging er heen en liet de
klant, die net was binnengekomen, aan
Jill over.
Even later, toen de klant de winkel
verliet, kwam Freda dansend de kamer
uit.
Alles is goed. Je tasje is terecht!
Terecht?
Ja. De Ondergrond belde op. Een
oude man heeft hel gevonden. Of je
maar nar het station wilt komen.
O, Freda, gelukkig!
Ja, bel nu eerst Hugh Clare op en
vertel het hem.
Dat doe ik niet, zei Jill.
Ze had ten slotte óók haar trots en
geen zin om telkens door de telefoon
bitse opmerkingen aan te horen. Neen,
zij dacht er niet aan, hem weer op te
bellen. Freda mocht het doen als ze er
zin in had.
En dus telefoneerde Freda en gaf een
boodschap af, want Hugh was niet thuis.
Jill ging naar het Ondérgrondstation
om haar tas te halen en kocht onderweg
een paar avondbladen. In elke krant
stond Hugh's portret met de onzinnig
ste onderschriften. Hij zou er woest over
zijn, maar dit was tenminste niet haar
schuld. Eigenlijk was alles zijn eigen
schuld. Hij kende Harcourt en lady Ho-
nor. Hij had heel goed met Bessie een
manier kunnen afspreken om ze niet
binnen te laten als Jill er was.
Maar de tas was teruggevonden
dat was tenminste één goed ding.
Doch toen ze op het station kwam,
verdween alle gevoel van blijdschap.
Het tasje was er inderdaad, maar er zat
geen broche meer in. Haar zakdoekje en
wat los geld was het enige, dat ze er in
vond.
Nu toch aan Hugh telefoneren? Neen
ze dacht er met aan. Ze zou het hem
de volgende dag .vel vertellen als hij in
de winkel kwam.
Ze ging naar huis.
Dick zou pas laat thuiskomen, want hij
had veel werk met de boeken. De ge
dachte aan die boeken maakte haar nog
altijd ongerust. Het was niet het juiste
werk voor Dick. Hij kon zo licht weer
vergissingen maxen in moeilijkheden
komen
Montie was ook uit maar dat was mis
schien maar beter. Doch hier blijven zit
ten mokken, was ook niet goed. Ze
moest bezigheid zoeken, die haar ge
dachten afleidde. Het schrijfbureau in
de woonkamer moest nodig een beurt
hebben. Dat zou ze nu meteen maar
doen. Ze nam de boeken en papieren van
het bureau en legde die op de vloer en
juist toen alles daar door elkaar lag,
werd er op de deur geklopt.
Ze deed open en daar stond Hugh
voor haar. Ze kreeg een kleur van
schrik. Dat hij nu net in die rommel
moest komen! En ze werd even kwaad.
Hij zou zeker boos worden als ze zo
maar bij hem aan huis kwam Waarom
deed hij dat dan zelf bij haar?
Kom binnen, zei ze koel.
Hij kwam binnen en zei:
Ik ben vandaag weer lelijk tegen je
geweest en kom je om vergeving vra
gen. En hij glimlachte. Die glimlach kon
ze niet weerstaan. Ze zei:
O, Hugh 't is vreselijk' Mijn tas
je is gevonden, maar de broche is er uit
gehaald.
Dat weet ik. Freda heeft getelefo
neerd. Maar daarom kom in niet. Ik
kom om je te zeggen, dat het mij spijt,
dat ik mezelf weer vergat, toen je op
belde.
Neem die stoel, zei ze, blij om zijn
vriendelijke woorden. Het is hier een
erge rommel, omdat ik bezig ben aan
het bureau.
Hij deed wat ze zei. Een vaag mede
lijden kwam bij hem op, omdat zij hier
in deze kleine, .varme kamer onder het
dak moest wonen. Zij zag aan zijn ge
zicht, wat hij dacht.
Het is hier nu zo heet door het
weer zei ze. Maar, ^deze flat is goedkoop,
omdat het op de bovenste verdieping is.
Daarom hebben Dick en ik het genomen.
(Wordt vervolgd).