is 4 7e bU Texelse Courant vee mannenwerk De man achter de schermen binnenkort voor het voetlicht Texel staat er zeer gunstig voor Aan Tante Betje Sinte, Sinte Maarten, de kalfjes dragen staarten Ruwe handen PUROL .Liever een stout kind dan een kind dat liegt' Inderdaad: Er gaat niets hoven 'n pijp goede tabak! Ruwe lippen?PUR0L uterdaf ■STEKENDEN JEUGD ZANGLUSTIG De pogingen van mej. Marry Bremer om te Oosterend een Kinderzangclub in het leven te roepen is met groot succes bekroond: de club telt nu al meer dan 60 leden, wier leeftijd variëert van 6-12 jaar. Er wordt iedere Zaterdagmiddag gerepeteerd in het gebouw voor Chr. Belangen aan de Peperstraat. ZON, MAAN EN HOOG WATER. De zon komt 4 Nov. op om 7,43; on der om 5,04. Maan: 10 Nov. N.M., 16 Nov. E.K. Hoog water ter rede van Texel: 4 Nov. 3,07 en 3,46. 5 Nov. 4,29 en 5,13. 6 Nov. 5,51 en 6,30. 7 Nov. 6.57 en 7,25. 8 Nov. 7,45 en 8,08. 9 Nov. 8,27 en 8,52. 10 Nov. 9,13 en 9,36. Aan het strand is het ongeveer een uur eerder hoog water. Men schreef 10 Augustus 1939, toen in ons land de eerste sporen aan het licht kwamen van wellicht een der af grijselijkste misdaden, die ooit werden gepleegd. De meesten van ons herinneren zich ongetwijfeld de opzienbarende kran- De politie-deskundige C. J. van Ledden Hulsenbosch in zijn werkkamer. tenberichten van die datum over het vinden van een menselijk lichaam, dat onder de meest merkwaardige omstan digheden werd gevonden in een koffer bij Terschuur. Maar nog opzienbarender waren de journalistieke berichten twee dagen la ter, toen Scotland Yard de Nederlandse VISAFSLAG OUDESCHILD. Aangevoerd van 22 t.m. 29 Oct. 1950: 1112 kg bot; 2330 kg garnalen; 5 kg haring; 162 kg kabeljauw; 8 kg rog; 446 kg schar; 7162 kg schol; 184 kg poon; 498 kg tarbot; 6240 kg tong; 1180 kg wulken; 1742 kg wijting; 1 kg kreeft; i 212 kg kruikels; 11 kg zalm; 50 kg haai; 7000 kg garnalenpuf; 2300 kg bliek. VERSTEKELINGEN AAN BOORD. Twee Helderse jongetjes, 6 en 8 jaar oud, wilden wel eens wat meer van de wijde wereld zien. Zij kropen heimelijk aan boord van de „Dokter Wagemaker" en voeren weldra in de riching van het Gouden Boltje. Toen de conducteur ver scheen verborgen zij zich in de buurt van de machine. Hoe op Texel voet aan wal gezet? Bij net verlaten van de boot moet je je reisbiljet afgeven! Ze doken een of ander pamDiertje op, maar liepen toen tegen de lamp. Inmiddels was T.E. S.O. door de ongerust geworden ouders opgebeld en zo Konden de verstekelin gen met de volgende dienst naar het Vasteland teruggebracht worden. Die zijn vast en zeker met blote be nen naar bed gejaagd! MOTOR-SCOOTER OP TEXEL. EENS zullen wij op een zon-be- schenen bank voor het Rusthuis, pra tend over die goeie ouwe tijd elkan der vragen- „Zeg weet jij er nog van, dat er van die dingen waren met peda len, die je rond moest draaien om voor uit te komen, eh.hoe heetten die ook al weer? Waren dat geen fietsen?" En dan zullen wij hoofdschuddend zeg gen: „Och, och, die mensen van toen waren te beklagen!" Want eens, geachte lezers, zal iedereen in het bezit zijn van een motorvoertuig(je). Misschien ligt dat tijdperk niet eens zo heel ver meer van ons af, want thans rijden er op Texel al heel wat rijwielen met hulpmotor en dezer dagen nodigde Garagebedrijf W. G. Manshanden, Den Helder, ons uit om een tochtje te maken op een motor scooter (een „Lutz"). Wij stapten er ogenblikkelijk op, gaven gas, lieten de koppeling vieren en de motor ronkte dat het een lust was. Een zeer laag ge bouwd voertuig met een bijzondere veerkracht. Loopt tot 40 km. per uur en gebruikt nog geen 2 liter benzine per 100 km. Wegenbelasting slechts een tientje per jaar. Een pracht Sinterklaas cadeau kost f 825. Speciaal voor wie bestellingen moeten rondbrengen, want met één handgreep monteert u er een ruim bagagerek op. Tart de felste wind. Kracht werd o.m. bewezen door duo passagier te laten meerijden! Het idee van een jongen. Het was in het jaar 1935, dat een jon gen de Cushman Motor Works, een kleine motoren-fabriek, binnenstapte Hij was op zoek naar wat onderdelen van een oud-motortje, welke hij wilde gebruiken om een motorfiets te bou wen. Aan zijn bezoek nu heeft de fa briek te danken, dat zij thans een van de belangrijkste producenten is van de „motor-scooter", welke ook in Europa en vooral in Italië grote populariteit ge niet. De jongen deed nl. de bedrijfslei der het idee aan de hand om de oude, onverkochte bendne-motoren in te bou wen in een klein roort motorfiets. Na enkele proefnemingen ontstond de „mo tor-scooter". Op het ogenblik produ ceert de Cushman Motor Works per jaar meer dan 10,000 scooters. politie telefonisch feliciteerde met de arrestatie van de pleger van dit misdrijf een arrestatie die inmiddels door de of ficier van Justitie te Bandoeng was ver richt. Hoe was dat mogelijk? Misschien wel voor 95 pet. was dit het werk geweest van de politie-deskundige C. J. van Ledden Huisenbosch, de eeiste en zeker veruit de grootste detective, die Nederland ooit heeft gekend. De feiten, hierboven medegedeeld heb ben algemene bekendheid verkregen. Wat de meeste mensen niet bekend is geworden, is het 'antwoord op de vraag: „HOE heeft onze grote detective dat kunnen doen?" Dit en nog veel meer komt de heer C. J. van Ledden Hulsenbosch ons bin nenkort zelf vertellen. De R. K. Ontwik kelingsclub zal deze bekende figuur persoonlijk bij u introduceren. Texel wacht een unieke gelegenheid om kennis te maken met een der inte ressantste en meest spannende beroepen van onze tijd. Zoals steeds is ook deze avond voor een ieder (boven 18 jaar) toegankelijk. UIT INDONESIË. Zuster D. J. Witte en de famiïïöL.K. de Vries komen 9 December met de „WïL lem Ruijs" in Holland aan. Beste, brave tante Betje 'k Dank u zeer voor uw gedicht. Dat op deze torenkwestie Werpen wil een ander licht. Moog'lijk dat 'k door de redactie Iets verkeerd ben voorgelicht (1) En zodoende werd 'k een dwaalhcht, Wat vergeeflijk is. allicht. Dat de Vroedschap heel raar opkeek. Och, dat vind ik niet zo'n strop, De bevolking kijkt óók wel eens Vreemd van onze Vioedschap ap. Niettemin, dat woord „Vermaak'lijk" Lijkt me toch een beetje raar, Want dat vroeger óók betaald werd, Wéét ik mede rijmelaar! Maar ik dacht dat dat bestemd was Voor het torenonderhoud, Want nogmaals, het woord vermaak' lijk Vind ik wel een beetje stout. Kijk, onder dat woord versta je Lol, jolijt, gijn, pret, vermaak. Maar het uitzicht van de toren Is een heel, héél and're zaak. Want daar boven op de toren Word je stil van 't geen je ziet. Je ontroert van alle schoonheid, Die natuur alom daar biedt. Of beschouwt u Muy en Slufter Oók als een vermaak'lijkheid? Nee, ik kan 't niet met u eens zijn, Hoe oprecht mij dat ook spijt. 'k Val niet over de betaling, Die er vroeger ook reeds was. Maar VERMAAK'LIJKHEIDSBELAS- TING Tante, dat is mij te kras! HUIB DE RIJMELAAR. (1) O.i. niet! Red. 11 November zal de'jeugd het aloude feest van Sint Maarten weer gaan vie ren. Hoe is dit volksfeest ontstaan? Waar om heeft men er de naam van Sinte Maarten aan verbonden? Zoals de meeste oude volksgebruiken en volksfeesten is ook de St. Maartens- viering van heidense oorsprong. Toen de christelijke beschaving zich meer en meer verbreidde, zocht men naar middelen om deze heidense volks feesten te kerstenen. Eenvoudig verbie den kon men niet, daar waren zij te diep voor geworteld Men stelde toen in de plaats van deze heidense meestal ri- tuële gebruiken een meer aan het ka rakter van het christendom aangepast volksgebruik. Indien men dan ook in St. Maarten op het witte paard ce gekerstende Ullr (wintergod) ziet naar wie ook de Sint Maartensstad Utrecht (Ullr-Utrecht) zou gedoopt zijn en wien, als god van de sneeuw, de gans met haar witte veder dons gewijd was, dan moet hierin het symbool liggen van het afscheid van de zomer, dat met de ziel van het oud-wor dende jaar wegvliegt. Daarom ontstak men, zoals heden ten dage nog in Limburg en Brabant ge bruikelijk is, overal de vuren, als een offer voor de wintergod Ullr. In de ste den, waar vuurtjesstoken practisch on mogelijk is, trekt de jeugd rond met blikken bussen en potten, waarin zij hooi, jute, turf e.d. laten smeulen en met deze primitieve wierookvaten trek ken zij onder veel lawaai rond. Twee vormen dus van vuuroffers voor de wintergod Ullr. Zoals reeds gezegd, heeft men deze heidense feesten in later tijden geker stend en heeft men tegenover de win tergod Ullr de populaire volksheilige uit die dagen, de Heilige Martinus ofte wel Sint Maarten, gesteld. Deze Sint Martinus bekleedde, zoals in die dagen georuikelijk, een wereld lijk en geestelijk ambt. Hij was Bisschop van Tours, doch tevens wereldlijk heer ser en daarom zien wij hem dan ook worden de Sint Maarten-liedjes nog ge zongen ter ere van de goede Sinte Maar ten en in zijn naam vragen u de kinde ren thans om een aalmoes in de vorm van een appel, een peer of een snoepje. De Sint Maartensviering heeft zich uit de ondergang der eeuwen weten te redden tot de tegenwoordige tijd. Vele oude volksgebruiken en volksfeesten gingen verloren. Genoegen, ontspanning en vermaak zijn voorwaarden des le vens, die nimmer ongestraft kunnen worden miskend. Moge daarom het al oude Sint Maartensfeest tot in lengte van dagen vreugde en blijdschap bren gen in aller kinderharten. Geeft met milde hand, Texelaars, en bij voorkeur géén geld, want hierdoor zou het feest kunnen ontaarden in een bedelpartij, waaraan vooral de opge schoten jeugd, die feitelijk niet meer met een lampionnetje behoort te lopen, zich zal bezondigen. De snoep is thans van de bon en ook het fruit is in ruime mate verkrijgbaar. Lang niet alle kin deren kennen meer de aloude St. Maar ten-liedjes. Vóór de beloning late men de kinderen eerst één of meerdere lied jes uitzingen. Mogen wij als feestcommissie, die te vens, waar nodig, de oude folkloristi sche gebruiken op Texel doet herleven, hierbij een vriendelijk beroep doen op het onderwijzend personeel om thans reeds in het zanguurtje de St. Maarten- liedjes met de jeugd door te nemen. De feestcommissie is teruggekomen van haar oorspronkelijk plan om des avonds een optocht te houden met Texels Fanfare, aangezien vele kinde ren hierdoor in plaats van de huizen langs te gaan, zullen wachten tot de muziek verschijnt. Ook zullen geen prijzen worden toegekend voor de mooi ste lampions. Kortom, de commissie is van oordeel, dat, waar het St. Maarten feest nog in volle glorie leeft, er voor haar geen taak is weggelegd. Namens de Feestcommisise suö-commissie „Folklore" F. F. GERRITSMA. Abortus be str i) ding Texel staat er ten aanzien van de abor- tus-bestrijding buitengewoon gunstig voor, omdat hier maar zeer weinig posi tieve bedreven voorkomen. Toch dienen de Texelse veehouders waakzaam te zijn, want de practijk heeft ons geleerd dat er dit jaar toch weer positieven bij gekomen zijn en dikwijls is de aankoop van vee van buiten het eiland daar de oorzaak van, aldus de heer D. Rempt, directeur van de provinciale gezond heidsdienst voor dieren in N.-Holland, op de vergadering, welke de Coop. Zui velfabriek „Eendracht" Vrijdagavond in Hotel Texel heeft gehouden. De heer Rempt vervolgde: De Texel se veehouder die koeien koopt aan de vaste wal moet niet alleen vragen naar een koe met een deugdelijke witte ver klaring, hij moet er tevens bij bedingen, dat de koe Abortus-vrij moet zijn, Zo niet, dan gaat de koop niet door. De veehouders kennen hier de ver schrikkingen van de Abortus Bang niet, maar een flinke abortus-uitbraak op een boerderij kan handen met geld kos ten. De koeien kalven ontijdig, de kal veren worden dood geboren of gaan dood kort na de geboorte, de koe komt niet op de volle melkgift. Daarna tobt men dan nog dikwijls met het drachtig krijgen van de verwerpers, waardoor men op minder gewenste tijden kalve ren krijgt, enz. Kortom, schade tot en met. Voorkomen is ook hier beter dan ge nezen. Laten wij, aldus de heer Rempt, er daarom naar streven dat Texel zo spoedig mogelijk abortus-vrij wordt. De besmettelijkheid werd reeds in 1876 bewezen, vanaf 1910 is men met het bloedonderzoek begonnen en sinds dien is wel gebleken, dat het aantal be smette dieren veel groter is dan men op grond van de abortusgevallen had ver moed. In de meeste landen rekent men 20-30 pet. van de rundveestapel besmet met de Bangse-bacil. In 1933 conclu deerde men, dat in Nederland 40 pet. der koeien besmet was. Het kalf van een be smette koe wordt als regel niet-besmet geboren en de eerste 3-5 maanden blijft het immuum tegen de ziekte. In een eenmaal besmette streek breidt het be smettelijk verwerpen zich geleidelijk uit. In te voren met besmette stallen kan de ziekte snel om zich heen grijpen. Heeft geen invoer van vee plaats op zo'n bedrijf, dan verliest de besmetting op de duur haar ernstige aard en kan zij jaren lang sluimerend vaak ongemerkt aanwezig blijven. Spontane besmetting komt bij de stedelijke bevolking hoofd zakelijk tot stand door het gebruik van dierenartsen, veehouders en slagers bo vendien door direct contact met het be smette vee. De bacillen hopen zich op in de room- laag van de melk (evenals de tbc-bacil- len) en het gebruik van slagroom of kof fieroom die van niet-gepasteuriseerde melk is bereid, is dan ook uit hygi ënisch oogpunt bedenkelijk te achten. Boter is niet gevaarlijk en karnemelk ook niet. Ter bestrijding van de ziekte heeft men in geheel Noordholland nu 2 jaar lang in de loop van de zomer busmon sters melk onderzocht van alle 13,000 bedrijven. Wat moeten wij doen op bedrijven waar abortus voorkomt? Op bedrijven met 1 of meer positieve dieren en waar het proces nogal rustig verloopt (geen of weinig verwerpen), kan men volstaan met de pinken voor behoedend te laten inspuiten Dit moet (Ingezonden mededeling) gebeuren op de leeftijd van 4-8 maan den en practisch is het dus zo, dat vóór 1 Januari al het jongvee geënt moet zijn. Op bedrijven waar plotseling meer dere verwerpers optreden kunnen wij behalve de pinken ook de drachtige die- ïen laten inspuiten tot de 6e maand van de drachtigheid. In het algemeen zijn de geënte dieren een paar dagen koortsig en worden dan weer normaal. De melk gift is ook een paar dagen minder. Woensdag hebben wij al verteld, dat de Chr. Kleuterschool te Oosterend er fi nancieel gezien niet best voor staat: een tekort van tegen de f 300 is geen klei nigheid. Wij hopen, dat dit financiële probleem kan worden opgelost! Onze correspondent heeft ons een uitvoerig verslag gezonden van de jaarvergade ring welke Donderdag 26 October, werd gehouden. Gelukkig worden daarin ook minder duistere dingen vermeld! Toen de voorzitter, de heer S. van Heerdingen, de vergadering opende, was het lokaal tot in alle hoeken met leden en donateurs gevuld. U ziet, de belang stelling is er! De voorzitter verheugde zich over de grote opkomst. Na het fi nanciële probleem te hebben aange roerd, memoreerde spreker het heen gaan van de penningmeester, de heer W. Eelman, die de vereniging plotseling door de dood ontviel. In hem verliest de vereniging een stuwende kracht. Ter na gedachtenis van de overledene werd een minuut stilte betracht. De heer C. Bremer, secretaris, las hierna zijn jaarverslag. Mej. Riet Bre mer nam 1 Juni afscheid en werd opge volgd door mej. Nijhuis. Er waren' ze ven bestuursvergaderingen gehouden met het doel een woning te verkrijgen voor mej. Nijhuis. Jammer genoeg kon de gewenste oplossing niet worden ge vonden en tenslotte heeft het bestuur van het Gebouw voor Chr. Belangen een gedeelte van dat gebouw afgestaan om door mej. Nijhuis te worden bewoond. Dat bestuur stelde bovendien de achter het gebouw gelegen tuin beschikbaar als speelterrein. Ook de secretaris me moreerde het overlijden van de heer W. sprak Jaap Lange. ..Laatst zat ik met een moeilijk geval te kijken. Ik sleepte de ploegbaas erbij en vroeg wat hij er V3!r ('acl,t...l1ij haalt z'n tabaksdoos voor de dag Stopeerst 'npijp" zegt ie „dan zal 't wel lukken'.' En laat ie nou gelijk hebben gehad." zowel als soldaat, als bisschop afge beeld. Deze heilige had een warm hart voor de armen en stond om z'n grote liefde daarvoor bekend. Wij zien hem dan ook vaak afgebeeld als ruiter, die een slip van zijn soldatenmantel af snijdt om een bedelaar z'n naaktheid te laten bedekken. Nu deze grote Heilige heeft het op de lange duur gewonnen van de wintergod Ullr. Op zijn naamdag, op 11 November, de dag waarop vroeger de vuuroffers aan Ullr gebracht werden, trekt de jeugd rond terwijl zij hun St. Maarten liedjes zingen. Niemand denkt meer aan de oorspron kelijke betekenis van dit feest. En toch zijn de kunstig uitgesneden pompoenen en suikerbieten en lampions met het brandende kaarsje erin terug te brengen tot dit oude heidense volksfeest. En in latere gekerstende tijden werden en DAMCLUB TEXEL. Uitslagen van 27 October: A.: G. DrosD. Lap 1-1; S. v. Heerw. J C. v.d. Star 2-0; J. C. v.d. StarS. v. Heerw. 1-1; P. KooijC. v.d. Werf 2-0; S BakkerC. v Heerw. 1-1; D. Lap C. Dijker 0-2. B.: C. P. BurgerV/. J. Boon 2-0; J. Kik kertJoh. D. Bakker 1-1; A. v.d. Slik- keJb. v. Lente 2-0; J. VonkJ. Stam 2-0; J. Vinke—Jb. v. Lente 2-0. C.: A. VinkeD.v.d. Werf 0-2; D. v.d. WerfA. Vinke 1-1; N. de GraafB. Leen 0-2; B.LeenN. de Graaf 0-2; A. HommaJac. v. Heerw. 2-0; H. Gomes W. A. v. Zeijlen 1-1; P. BakkerJac. v. Heerw. 2-0; Jac. v. Heerw.P. Bak ker 0-2. Het resultaat van de Zondagmiddag gespeelde comp. wedstrijd Damclub Texel 1-HDC 3 was een 13-7 overwin ning voor de thuisclub na een spannen de en vooral sportieve wedstrijd. (Ingezonden mededeling). Texel HDC 3: S. Ros P. Vost Sr. 2—0 S. v. Heerw. S. Simonse 20 C. Dijker Rietveld 20 C. v. Heerw. Bommezijn 20 G. Dros J. Brouwer 11 J. C. v.d. Star P. Kwast 02 C. v.d. Werf L. Kaan 0—2 P. Kooij W. Wieren 2—0 W. J. Boon Stoop 11 J. Stam Oost Jr. 11 Eindstand 137 Eelman. Spr. herdacht hem als e trouw bestuurslid. Hij hoopte, dat C het achtergebleven gezin de kracht willen geven om het grote verlies te kunnen dragen. Hoe moeten wij onze kinderen opvoeden? Mej. Nijhuis, hoofd van de school, hield daarna een causerie over het on derwerp „Hoe moeten wij onze kinderen opvoeden?" Opvoeden is leiding geven, dus opzet telijk en doelbewust meewerken aan het ontwikkelingsproces. Het kind is geen volwassene in zakformaat, maar eer mens in groei. Alle geestelijke en licha melijke functies moeten nog ontwikkeld, geoefend en gevormd worden. God laat ons zijn medearbeiders zijn. Een zware taak, maar tevens een heerlijke verant woordelijkheid wordt hierbij op onze schouders gelegd. Onze eigen zonden en gebreken kunnen wij dikwijls heel vroeg in onze Kinderen terugvinden. Daartegen moeten wij met begrip en liefde, maar ook met vastheid optreden. De opvoeding begint bij de geboorte: daar kunnen wij nooit te vroeg mee Be ginnen, wel te laat! Leert, zo veir rigs3- spr., uw kind gehoorzaam te zij; De Bijbel leert ons, dat de eerste ij ensen gevallen zijn door hun ongehoorzaam heid. De opvoeders mogen nooit met hun gezag laten spelen. Opvoeden is geen spelletje, maar een dure plicht. De leugen./ Heel dikwijls kunnen wij een k een leugen betrappen. Is het oi, heid spreken van een kind steeds bewuste leugen of zijn er ook nog an dere oorzaken, die tot onwaarheid spre ken leiden? Wij moeten hierin voor zichtig zijn. Een kind is nog niet volko men ontwikkeld en in het waarner"*»" van een bepaalde situatie kan het z vergissen. Door het trekken van v keerde conclusies kan soms een hee_^ verhaal worden opgedist. Als wij in zo'n geval voelen, dat er iets niet klopt moe-; ten wij niet bestraffen maar het kind: wel duidelijk proberen te maken, dat het verkeerd heeft gezien. Met de be wuste leugen wil het kind ons .bedrie gen. Dan moet net gewezen worderr^op' het 9e gebod. W'j moeten het kind vooi ogen houden, dat wij nog liever een stout kind zien dan een kind, dat liegt. Als wij in het begin te streng optreden i lopen wij de kans, dat wij het vertrou- wen van het kiod verspelen. Het is be- ter het kind te laten voelen, df* ver verdriet van hebben als wij hetop een leugen betrappen. Een kjiet scherp, als het ons op een lei)>e- trapt komt zijn achting voor oge- vaar. Is onze taak moeilijk? Wlat God ons wil helpen. Hij zal open als wij ons kind willen wijzen Za ligmaker, Jezus Christus. Wftffl, hen leren met al Hun noden tot cit Kindervriend te .«&>j De causerie vragen. De heer woord op zijn v woord: „Volgens slaan, maar met als een kind een an of andere manier hoe*, leen dan moet het volgen eens voelen". Tot rekeningnazieners w. noemd mevr. Vlaming-Breme^ heer Jan Trap Dzn. De avond werd besloten met het J tonen van drie zeer interessante fi Op de Walvisvaart, Indonesische 1 chelaars en de Gelaarsde kat.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1950 | | pagina 3