Cjroen '/hmrtsjéxels in het harL,
KING
New-Yorkers gaan
eerst naar Parijs!
pepermunt
Professor Dr W. H. Keesom wordt
Donderdag 75 jaar
Kolonie grote sterns
groeit hard
Kapitein Klakkebos gaat naar Amerika
De natuur in
met de
natuurzuivere
TONNEMA - SNEEK
25 jaar geleden bracht hij het helium in
vaste toestand
Elke poetsing met IVOROL is een ware mondwassing
HOOFDPIJN!
ZATERDAG 16 JUNI 1951
64e JAARGANG. No. 6537
Uitqcive N.V vh Lanqeveld A De Rooii
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel li
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f3,15p.
half jaar. Advertenties 8 ct. per in.m.
Vorig jaar werden op de Schorren ach
ter polder De Eendracht meer dan 24000
kapmeeuweieren geraapt, niet door
kwaadwilligen, maar in opdracht van de
Vereniging tot behoud van Natuurmonu
menten, die heel goed begreep, dat de
kapmeeuw niet de overhand op het ei
land moet krijgen, want enfin een ie
der kent de gedragingen van deze vogels!
De kapmeeuwen vonden het helemaal
niet aardig, dat de, vogelwachter en
diens assistenten hun eieren raapten, ze
werden baldadig, ja we kunnen wel spre
ken van jaloers, want de van hun eieren
beroofde meeuwen pikten de eieren van
de grote sterns stuk!
Dat was voor de grote sterns dus een
lelijk ding. Bovendien werd het broed-
terrein van de grote sterns vorig jaar
driemaal door een bijzonder hoge zee
blank gezet, zodat slechts weinig jongen
het levenslicht zagen. Ook bleken zij ver
ontrust te worden door de eierrapers,
met het gevolg, dat vele paartjes naar
rustiger oorden (bv. Het Griend) emi
greerden. Door dit alles telde men op de
schorren vorig jaar nog slechts 700-1000
nesten van de grote stern Men heeft
daarom besloten dit jaar geen ingrijpen
de maatregelen meer le treffen: er zijn
slechts een paar kisten meeuweneieren
geraapt. Door deze rust heeft de kolonie
grote sterns zich weer uitnemend her
steld: thans broeden er al weer 4000
paartjes en er scharrelen al heel wat jon
gen rond. De meeuwen hebben op een
zeker gedeelte van de schorren dus
waar de grote sterns huizen volkomen
rust gekregen. De kans is dus groot, dat
de kolonie grote sterns weer spoedig
haar vooroorlogse sterkte (20-25000 paar
tjes!) terug krijgt. Op de terreinen van
Natuurmonumenten broeden thans min
der meeuwen dan vorig jaar. op de Fien-
weid en in Thijsse's Hob zelfs veel min
der.
KLEIDUIVEN WEDSTRIJD
Zaterdagmiddag 23 Juni organiseert
de Texelse Jagersvereniging te Den Burg
een kleiduivenwedstrijd.
NIEUWE BADMEESTER
De heer W. H. Brugmans, Dr. Jac. P.
Thijssestraat, Den Burg, werd benoemd
tot badmeester. De vorige badmeester,
de heer L. van Heerwaarden, is onlangs
naar Australië geëmigreerd.
(Ingezonden mededeling).
In New-York werd een opinie-onderzoek
gehouden, waaruit bleek, dat er in de
eerste plaats belangstelling bestaat voor
het 2000-jarig bestaan van Parijs. Over
het algemeen bezoeken de New-Yorkers
pas daarna het Engelse Festival.
Voor het grootste deel van de Neder
landse vrouwen js deze vraag niet be
langrijk, want zij genieten volop van hun
vacantie in eigen land. Oók als het on
verhoopt een ochtend of middag regent.
De gezelligheid in eigen kring doet de
regen vergeten, terwijl moeder 'n heerlijk
kopje kolfie of thee schenkt. Natuurlijk
van Niemeijer, want daar genieten allen
van en voor moeder is er dan nog de
waardebon op elk pakje koffie en thee
voor het prachtige „Safira'-tafelgerei!
Ook U kunt dubbel" genieten van Uw
kopje koffie en thee De onovertroffen
kwaliteit van Niemeijer's pittige Paars-
merk-Koffie, geurige Gala-Thee en Prin-
cess-Thee voldoet U volkomen. Boven
dien is U straks zonder enige kosten de
gelukkige eigenares van het schitterende
„Saf ira"-tafelbestek
U ontvangt de geïllustreerde geschen-
kenlijst direct franco thuis als U even
een briefkaart schrijft aan Niemeijer-
Groningen.
BEZOEK ASSENAREN
In aansluiting aan ons vorig bericht,
delen wij mede, dat het programma op
30 Juni als volgt is samengesteld:
Aankomst Den Burg plm. 5.30, waar
na ontvangst door de pleegouders in het
Park 7 uur officiële ontvangst ten raad-
huize door het gemeentebestuur. 7,30
kranslegging bij het monument voor ge-
Zo werden de Texelaars /orig jaar in
Assen verwelkomd
vallenen aan de Kogerstraat, waarna
rondgang door Den Burg met muziek
van Texels Fanfarecorps.
8 uur: Aanvang concert Asser Man
nenkoor in het Park.
Zondagmiddag 2 uur vanaf de Groene-
plaats rondrit met au obussen voor de
Assenaren tot 6 uur.
Maandag vertrek boot 11,45 uur.
Een woord van aanbeveling dit concert
bij te wonen is wellicht overbodig. Het
koor is 80 man sterk en geniet een uit
stekende naam. Het programma is met
zorg samengesteld. Reserveert u deze
avond dus voor de Assenaren. U toont
daardoor niet alleen uw belangstelling
voor hetgeen die avonu op cultureel ge
bied ten beste zal worden gegeven, maar
jn uw aanwezigheid getuigt u ook van de
sympathie voor hen, die zoveel voor de
van huis en hof vercireven Texelaars
hebben gedaan.
BOUWVERGUNNINGEN
Behoudens hogere goedkeuring heb
ben B. en VV. de volgende bouwvergun
ningen verleend:
C. Bakker Kzn Spang, verbouw woon
huis, H. Alta, „De Bremikker", Gerrits-
land. bouw van een aantal latrines.
HOE BESPAREN WE WATER OP
GRASLAND
Mededelingen van de Rijksland-
bouwvoorlichtingsdicnst te Schagen.
Er zijn vele mogelijkheden, die een
boer ter beschikking staan om het water
op of in grasland te biengen Laten we
noemen beregenen, bevloeien of infiltre
ren. Wanneer n boer niet over één van
deze mogelijkheden beschikt, is er nog
een ouwerwets middel om water te be
sparen.
Vroeger vyas het nog wel eens gewoon
te, om goed kaal land te voorzien van een
dun laagje bagger, evenwel natte bagger,
die met een sleeptrog over het land werd
gebracht. De hoeveelheid behoeft niet zo
heel groot te zijn.
Het slib (natte bagger), wordt met de
kettingeg over het land uitgesmeerd en
door de zonnewarmte droogt het geheel
uit tot een laag vilt, die we het best kun
nen vergelijken met een laag papier.
(Deze methode wordt :n Cahfornië veel
toegepast Men plant daar de koolplan-
ten door een laag courantenpapier heen,
zodat de grond geen water kan verdam
pen, omdat het papier zulks tegengaat).
Het water uit de ondergrond blijft be
spaard. Het gras begint te groeien en
groeit door de blubber heen. Het merk
waardige is, dat men met deze bagger-
methode een prachtige dichte zode krijgt
de bagger blijkt nl. tevens een goede be
mesting te zijn Hei enige moeilijke is,
dat men de bakkerbeugel weer moet
hanteren Beloond wordt hei zeker.
door G. TH. ROTMAN
(Nadruk verboden).
81. Nu, het begon dan ook allesbehalve
mooi. „Trek die vent een matrozenpak
aan en laat hem het dek zwabberen!"
beval de kapitein van het schip. En nog
geen kwartier later was kapitein Klak
kebos bezig, zwabber je niet, zo heb je
niet. Een potige matroos stond vlak ach
ter hem, die hem telkens, als hij niet ge
noeg naar zijn zin opschoot, een schop
gaf.
82 „Ach, ach", zuchtte kapitein Klak
kebos, terwijl hij het zweet van zijn voor
hoofd veegde. „ach, ach, zo moest mijn
arme Ophelia me nou eens zien!" Ach,
wie weet, hoever ze hier op het ogenblik
vandaan is!" „Opschieten! Niet staan
suffen!" brulde de matroos achter hem
En tegelijk kreeg kapitein Klakkebos
een schop, dat hij van de grond omhoog
vloog!
„KERMIS-BRIDGE"
„Groot Slem" organiseert op Maandag
25 Juni een „kermis-bridge" in Hotel De
Graaf.
VEERTIG JAAR GETROUWD
Het echtpaar J. Schagen en H. Scha-
gen-Boon, Warmoesstraat, Den Burg,
vierde gisteren zijn veertigjarig huwe
lijksfeest.
VERLOF
Op diens verzoek hebben B. en W. het
verlof A van de heer J. Hooyberg, De
Cocksdorp, ingetrokken en overgedragen
aan de heer C. Hooyberg. Voorts verleen
den B. en W. verlof A aan de heer J. J.
Bakker, Gerritsland en verlof B aan de
heer M. van Schoonhoven, „Bosch en
Zee" De Koog.
PUBLIEKE VERKOPING
Ten overstaan van Notaris Mulder werd
Woensdag in het „Eigen Gebouw" te
Oudeschild voor de heer J. Huisman Czn
Kogerstraat, Den Burg, publiek verkocht
een woonhuis met schuur en erf te Ou
deschild, nr. 257, groot 1 are en 80 c a.
Koper werd de heer J. J. Govers, Eier-
land voor f 3040,
137 BADHOKJES
Op het strand ten zuiden van de bad-
weg te De Koog staan thans reeds 85
badhokjês e.d. en ten noorden ervan 52.
In totaal dus niet minder dan 137 De
exploitanten van deze hokjes hebben tot
dusverre echter nog niet veel hokjes ver
huurd: het weer leende zich de meeste
dagen meer voor een wandeling door de
(beschuttende) bossen dan voor een duik
in de golven of spel op het strand
We hopen dan ook, dat de tweede helft
van Juni en daar zijn we alweer aan
bezig! - ons wat beter weer bezorgen wil!
ZON, MAAN EN HOOG WATER.
De zon komt 16 Juni op om 4,17; on
der om 9.05 Maan: 14 Juni V.M., 26 Ju
ni LK Hoog water ter rede van Texel.
16 Juni 5,48 en 6,39. 17 Juni 6,53 en 7,33.
18 Juni 7,44 en 8,24 19 Juni 8,41 en 9,22.
20 Juni 9,41 en 10,15. 21 Juni 10,39 en
11,05. 22 Juni 11,34 er. 11,50.
Aan het strand is het ongeveer 1 uur
°erder hoog water.
Donderdag 21 Juni a s. is het 75 jaar
geleden, dat professor dr. W H. Keesom
te Den Burg op Tex°l het levenslicht
aanschouwde.
Professor Keesom. Er welt iets van trots
om die woorden, want wij denken daar
bij: ónze professor Keesom! Iedereen
weet het: deze geleerde slaagde er op
25 Juni 1926 in het helium in vaste toe
stand te brengen. Het helium was het
laatste gas, dal nog niet in vaste toe
stand was gebracht! De bescheiden na
tuurkundige gewerden uit binnen- en
buitenland de welsprekendste bewijzen
van eerbied en eer. Heel de wereld
sprak over dit succes en u begrijpt, dat
de Texelaars ook de mond vol hadden
over hetgeen hun professor gepresteerd
had! 3 Augustus werd Professor Keesom
op de Groeneplaats door Texel's burgerij
op hartelijke wijze gehuldigd. Een der
sprekers zeide: „Hooggeachte professor.
Geheel Texel was vol van uw vinding,
arbeiders en boeren, onderwijzers en
kooplui spraken over het helium. Een
buitenlander, die hier enige tijd vertoef
de, zei mij. „Wat zijn de mensen hier
toch merkwaardig ontwikkeld: mijn hos
pita sprak over het vastmaken van heli
um en de voorwerker sprak over het
helium".
In het huldigingslied wervi o.a. gezon
gen:
„Een wereldroem verwierft g'uw naam
Door kunde en noeste vlijt.
Tot trots van alle Tex'laars saam,
Daar gij één der hunnen zijt".
De kranten schreven:
„Een nieuw wetenschappelijk succes is
heden bereikt door Professor Keesom, in
het Natuurkundig Laboratorium te Lei
den, waar nl. het hehum door hem in
vaste toestand is gebracht. Zoals men
weet is helium het eerst vloeibaar ge
maakt door wijlen Prof Kamerlingh On
nes en wel in het jaar 1908. Zijn opvolger,
Prof. Keesom, slaagde er kort geleden in,
met behulp van zee - krachtige pompen,
bij zeer lage temperatuur, een zeer grote
druk te verkrijgen. Men benaderde het
absolute nulpunt tot op 0,9. Het helium
bleef echter ook bij deze bijzonder lage
temperatuur vloeibaar Prof. Keesom
stelde in Juni 1.1. en heden het helium
aan een nog lagere temperatuur bloot,
tegelijk met een zeer hoge druk
Duidelijk bleek, dai bij 4,25 graad K.
het helium vast wordt (bij een druk van
150 atmosferen), terwijl bij een tempera
tuur van 0,6 graad K helium in die toe
stand komt bij een druk van 28 at
mosferen. Terwijl bij de eerste proeven
het element in een metalen buis was
vastgemaakt, gelukte het nu ook het re
sultaat in een glazen buis ie bereiken.
Het is een heldere, kristalachtige en
doorzichtige massa
20 Juli 1927 meldde de Texelaar:
Naar we gisteravond uit Leiden ver
namen, heeft Prof Keesom :n het cryo-
geenlaboratorium aldaar in samenwer
king met prof. Wolfke (Warschau) een
zeer belangrijk succes geboekt door
vloeibaar helium in een nieuwe toestand
\an vloeibaarheid te brengen".
Augustus 1926 werd Prof. Keesom bij
K.B. benoemd tot Ridder in de Orde van
de Nederlandsche Leeuw. Maart 1927
werd hij benoemd tot corresponderend
lid der Pauselijke Academie Dei Nuovi
Lincei te Rome, 29 Juni 192'7 werd hij
benoemd tot eredoctor van de Universi
teit te Leuven; ultimo October werd
Prof Keesom benoemd tot eredoctor van
de Technische Hogeschool te Warschau.
Professor Keesom 75 jaar oud. Bij de
huldiging op de G» oeneplaats, nu 25
jaar geleden, gewaagde hij met waarde
ring van het hier genoten onderwijs. De
heren De Braai, Louis Kikkert. Klein-
bentmek en Van Ooyen werden door
oem dankbaar herdacht. Ook thans zal
hij bij het vieren van zijn 75ste verjaar
dag ongetwijfeld in gedachten weer op
het eiland uit zijn jeugd vertoeven
Texel immers was hem zeer dierbaar en
vaak nog stak hij over naar Het Gouden
Boltje om er zijn vacantie door te bren
gen.
Nog vele jaren in goede gezondheid
wensen wij ónze professor gaarne van
harte toe.
CABARET
Op Zaterdag 30 Juni wordt in „De
Oranjeboom" een cabaretavond gegeven;
Gerard Walden en Berry Kievits, die
reeds zoveel succes op Texel hebben ge
oogst, zullen het programma verzorgen
en dat wil dus zeggen: een denderend
programma.
BROMWIELRIJDSTER REED GEWOON
DOOR
Mej.W. zou, komende van de Groene
plaats, met een sierlijke zwaai de Zwaan-
straat inbrommen, maar aan het begin
van die straat stond een groot hek met
bord „inrijden verboden"
„Remmen", dacht ze, maar de rem
van de bromfiets weigerde en met een
flinke gang reed ze tegen het hek op. De
barricade week, ja, ze sprong zelfs om
hoog en de bromfiets ging gewoon door.
Op de hoek van de Warmoesstraat
beidde een stratenmaker de van schrik
gillende dame met open armen, maar
daar kon ze van de gemotoriseerde fiets
afspringen
S.V. De Cocksdorp.
Door omstandigheden kon Zondag de
demifinale om de SVC-beker niet ge
speeld worden Maar morgen is het dan
zo ver. We hopen op een sportieve strijd
en dat de spelende clubs er van bewust
zijn dat het in de eerste plaats gaat om
het spelpeil op Texel te verbeteren en
dan pas als beloning voor het best, spe
lend elftal de wisselbeker. Het bestuur
zal ten zeerste optreden tegen die sport
liefhebbers die een ander inzicht hebben.
Veel is ook op sportgebied te doen: we
denken o.a aan de opvoeding van de
jeugd en zij krijgt een verkeerde in
druk van de sport als de groten elkaar
te hard te lijf gaan.
De eerste wedstrijd Tex. Boys 1-Texel
Mijabardt's Hoofdpunpoeder* Doo« 45 cent
2 vangt aan om 1,30; SVC 1-De Koog 1
om 2,30. Terreindiensl B. Dootjes, H. v.
Boven en W. v. Heerwaarden. Zorgen de
heren er voor, dat alles piekfijn in orde
is?
SVC 1: W. Verseput
H v. Boven P de Jong N v Egmond
L. v. Hergen E. v. Beek
B. Dootjes Jb. v.d. Berg A. Dootjes, W. v
Heerwaarden H. Hooijschuur
Res.: H. v.d. Berg, achterhoede, H. v.
Sijp, voorhoede.
INGEZONDEN
M. d. R.
Met belangstelling las ik in uw num
mer van Woensdag jl. het artikeltje „In
halen verboden". Halverwege daarin
schrijft u:„Nuwe hei toch over veilig(er)
verkeer hebben" Over een jeep, ja, red.,
ook dat is een acrobaat met dat ding,
maar hoe denkt u over enkele motorrij
ders, ik zeg enkele, want het zijn altijd
dezelfde die hun motor niet rijden om
hem te gebruiken, maar die hem, om het
rond te zeggen misbruiken. Er zijn nl
maar een paar van die sinjeurs die rnet
hun motoren Den Burg op stelten zetten
en het verkeer zeer zeker in gevaar
brengen. Het is geen motorrijden wat die
knapen doen, doch het meest mogelijk
onvoorzichtig rondrennen met een oor
verdovend lawaai.
Nu schrijft u wel, dat u hoopt, dat de
politie deze snelheidsmaniak in het vi
zier krijgt, maar ik hoop ten stelligste,
dat de politie deze roekeloze motormani
akken, eens terdege aan de land zal voe
len.
Weet u wat me ook nog opviel: Zon
dagmorgen hoorde ik op een der terras
sen van een hotel op de Groeneplaats op
merken: We zijn hier gekomen voor
rust, welke hier op Texel volgens de V.
V.V.-reclame valt te genieten. Ik logeer
hier in dit hotel, doch werd hedennacht
om 12,30 uur opgeschrikt door het ont
zettende lawaai van ik weet niet hoeveel
motorfietsen". Ik dacht, ja dat klopt, de
M.C. Purmerend was cp visite en wist er
ook wel van af om do nachtelijke rust
met hun machines te breken.
Ik dacht verder 'nier is werk voor de
VVV om iets recht Ie zetten en goed te
maken. Nu las ik ook in uw blad, dat a.s
Zaterdag, dus vandaag de M.C. Texel
weer een zgn. puzzle-rit organiseert en
vanzelfsprekend veel lawaai op de Groe
neplaats en vele oorverdovende demon
straties (op niks af). Wat Zaterdag ook
het geval is: er komen juist die middag
vele vreemdelingen aan en wanneer men
dan met zulk een oorverdovend lawaai
en gevaar wordt verwelkomd, noem ik
het „welkom vreemdeling op onze rusti
ge Parel der Waddeneilanden" niet juist.
Is het niet mogelijk, dat dergelijke
motorwedstrijden hun startplaats kiezen
buiten het dorp en zij zich te voet naar
hun clublokaal begeven?
Een en ander was mets erg geweest
als dit bij motorrijden was gebleven,
maar dat lawaai, dat je bijna door de
grond gaat,.nee, dat kan niet. Als er
straks een badgast wordt aangereden,
die hier een week komt voor plezier, wat
kan dit dan een ellende veroorzaken én
voor de betrokken motorrijder én voor de
gast en diens familie Demp hier de put
voordat het kalf verdronken is.
Geachte redactie, ik dank u namens
velen. J- C. R. Wzn.