Cjrocn 'Zwartrjexels in het harL,
Zilvermijn in
gootsteen put
ermetele plannen om bij paal 12
door te breken tijdig onderkend
,De Meid" trok een stampvolle zaal
De Waterwolf blijft gevaarlijk
[oordvlak en Grote Vlak zullen door dijkje
worden afgesloten
Texelaars emigreren
Naar de Temito
Televisie ook op Texel
SANAPIRIN jaagt keu en pijn uit Uw body. Overtreft alles!
rTERDAG 6 OCTOBER 1951
EXELSE
65e JAARGANG. No. 6569
COURANT
(Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 3,15 p.
half jaar. Advertenties 8 ct. per m.m.
s. haa
Ze
met dl
naa
te ver|
en ge
ar ni|
s. Wa
tis
srend
«g.
fiksel
ir 7it|
elf-
t 2e|
naai
BIJ PAAL 12 wordt „vandaag of mor
een doorbraak verwacht. Dat heeft
ien niet dezer dagen (tot grote schrik)
tdekt, och neen, dat wist men al lang.
.angzaam maar zeker sluipt de Water
golf toe. Als die het voor 't zeggen had,
uden de tuunwoaltjes van Texel's bin-
icnland het misschien nog eens kwaad
verduren krijgen en dan zou de hele
•randende) ruilverkavelingskwestie in
geheel ander daglicht komen te
laan, waar een boze springvloed er wcl-
icht in zou slagen deze aangelegenheid
i minder dan geen tijd op te lossen.
Maar de mannen van Waterstaat ken-
len de zee. Ons kent ons, zouden we
;unnen zeggen, waar Holland en Water-
nel synoniem zijn, waar ons lage land-
altijd een hardnekkige strijd tegen de
ie heeft gestreden, worstelde èn boven
wand De Waterwolf heeft, de competi-
;ie gedurende de eeuwen, in haar geheel
iverzien, het kampioenschap nimmer
:unnen behalen, maar voor de rol van
iekkensluiter heeft hij zich ook nooit
laten gebruiken!
De zee is nog steeds in vorm en blijft
iotief Het oude spelletje blijft up to da-
e, gloednieuw. Daarvan getuigt de strijd
lie de mannen van Waterstaat onafge-
roken voeren. Op het ogenblik zijn ze
lezig twee zanddammen, of dijkjes zo
;e wilt, aan te leggen, pal achter paal 12.
laar verwacht men binnenkort een
loorbraak. Door het dunne duinrichel-
Itje dat de zee hier ten zuiden van de
(hoge, stoere duinklomp achter de bun-
;erresten (De Chinese Muur) heeft over
gelaten. Een smalle, lage duinrichel. De
zee heeft het nog even gespaard als een
'dessert voor een copieus diner, dat zij
in de loop der jaren gretig naar binnen
heeft geschrokt. Wanneer dat kleine
'weerstandje duin zal worden verzwol
gen, kan natuurlijk op geen dag worden
voorzien, maar dat het gebeurt is wel
buiten kijf en daarom worden nu de
dijkjes gelegd. Het ene dijkje, dat 120
meter lang wordt, sluit het Grote Vlak
af en het andere, dat 100 meter wordt,
zal er voor zorgen, dat het water het
Noordvlak niet zal binnendringen. Men
spreekt van een kunstmatig duin. In tc
taal zal zo'n 3000 m3 zand worden ver
spit. Het materiaal wordt ter plaatse ge
wonnen, men ontieent het aan het duin,
dat strategisch weinig waarde heeft. Dit
werk wordt door Daalder's Aannemers
maatschappij, te Alkmaar, uitgevoerd.
De weg naar paal 12 zal door een van
de dammen worden gekruist. Deze dijk
jes liggen tamelijk dicht achter de dui
nenrij, die aan het strand staat. Breed
zijn hier de duinen, want als ge bij 'Hoe
ve „Heidehof" de straatweg naar ht!
strand inslaat, vindt ge links en rechts
van die lange weg duingebied. De zee
staat om zo te zeggen nog ver van de
eerste tuinwal! Een schoon gebied met
vlakten tussen de duinen: Nattevalk.
Pietrosenvlak, Heidevlak, Grote Vlak,
Noordvlak. Ge passeert de Zwarte Ri
chel, waar .achter een smalle vlakte ligt
en onmiddellijk daarachter bevindt zich
de zwakke duingordel, die aan het strand
grenst. En veertig jaar geleden (een uit
die tijd daterende kaart ligt voor ons)
was die laatste duinrichel nog zeer
breed. Per jaar is hier gemiddeld tien
meter duin weggeslagen en wij zien
thans, dat hier inderdaad zo'n vierhon
derd metei natuurlijke verdediging ver
loren is gegaan.
Als de gordel, die thans aan zee staat.
(Ingezonden mededeling).
Mevrouw G. te H. bemerkte tijdens het
afwassen dat een theelepeltje in de
gootsteen verdween. Haar echtgenoot
maakte het afvoerputje open en ontdek
te toen tot zijn grote verbazing een hele
collectie tafelzilver in de put: alle verlo
ren gewaande lepels en vorken waren in
de loop van de tijd door de gootsteen
verdwenen!
Iets dergelijks zal U wel niet overko
men, maar toch raakt in ieder huisgezin
wel eens tafelgerei zoek.
Geen nood: wanneer U de waardepun-
ten van Niemeijer's Thee en Koffie
spaart, kunt U geheel zonder kosten in
het bezit komen van het prachige ,,Sa-
fira"-t.afelbestek, vlekvnj door-en-door
U geniet dubbel wanneer U Nie
meijer's Thee en Koffie gebruikt: hoe
zeldzaam geurig is zo'n kopje Gala-
Thee en welk een pittig kopje koffie zet
U van Niemeijer's-Paarsmerk.
En op beide: waardepunten voor „Sa-
fira"!
Indien U nog geen cadeaulijst mocht
hebben, vraagt er dan nog heden even
een per briefkaart aan Niemeijer-Gronin-
gen (dat adres is voldoende).
De zee knabbelt aan Texel's duin...
doorbreekt, kan het water onbelemmerd
het Grote Vlak binnenstromen en ook
het Noordvlak is dan niet veilig meer,
waai zich in de Zwarte Richel een poort
bevindt. Op deze critieke plaatsen ko
men de dijkjes. Het hiaat in de Zwarte
Richel wordt dus opgevuld en de ope
ning naar het Grote Vlak zal eveneens
verdwijnen. Hoe vlug de zee hier op
treedt, blijkt zeer duidelijk uit de tegen
woordige positie van de bunkerwerken
van paal 12. De muur voor de bunkers,
aan de Noordzeezijde dus, lag eerst ge
lijk met de duinvoet, thans zou een
groot leger achter de op het strand
geworpen (maar destijds i n de duinen
gebouwde) bunkers kunnen omtrekken!
Overigens geeft de zee blijk met al dat
opgesmikkelde zand geen raad te weten,
want bij paal 17 is sprake van enige
nieuwe duinvorming!
Nieuwe dijkjes bij paal 12. De man
nen die daar aan het werk zijn hebben
heel wat minder bekijk dan de vaklie
den, die bezig zijn met de bouw van het
nieuwe Postkantoor te Den Burg. Ach,
paal 12, het is zo ver! Wij nemen graag
aan, dat het duin, waar Ijs Witte zijn
auto vol spit, zelfs met het minste be
grip heeft van de strijd die zijn broe
ders aan Texel'r Westkust te voeren
hebben!
WONING MET SCHUUR
De bouw van een woning met schuur
voor de heer L. Roeper, Het Noorden,
werd onderhands opgedragen aan:
P. J. Kooger, De Waal, timmerwerk;
C. de Kort. Oosterend, metselwerk; J.
Oele, Den Burg, lood- en zinkwerk
Architect is de heer W J. L. Boogaard.
De laatste maanden iijn weer ver
scheidene Texelaars geëmigreerd. Naar
Canada vertrokkei. it heren J. Vetter,
J. du Porto, KL de Vries, A van Beek
en de dames A en D. Boulogne. Naar
Australië: J. van Lenten en gezin en L.
Koningsveld en echtgenote (hun brief
vindt ge in dit nummer). Naar Nieuw-
Zeeland: de heren J. C. Barhorst en
Wester, uit Eierland.
Gisteren zijn drie gezinsleden van de
familie J. v d. Star, Eierland, per vlieg
tuig naar Nieuw-Zeeland vertrokken. De
overige (vier) gezinsleden hopen hen in
December per schip te volgen. De fami
lie Ant. Witte, Molenstraat, Den Burg,
vertrekt op 14 November met het s. s.
„Waterman" naar Australië. Ook de
heer W. Bakker, Weverstraat, zal die da
tum met de „Waterman" gaan emigre
ren. Diens broer Dick Bakker, hoopt hem
spoedig te kunnen volgen.
De familie L Dijt. Den Burg, vertrekt
17 October per vliegtuig naar Australië.
Op passagemogelijkheid wachten: de
heer Kaan en echtgenote Minister Ruys-
weg, De Koog (Australië), de heer P. Dijt
en gezin, Den Burg (Australië), de heer
Van Uden, Eierland (Nieuw-Zeeland)
de heer C. J. Vendel (Australië), de he
ren KL Druif en A. Jansen, Eierland
(Australië), die reeds een werkgever ge
vonden hebben.
In December gaat de „Sibajak" met
emigranten naar Nieuw-Zeeland. Onder
de reizigers zullen wel enige Texelaars
zijn!
Na 1 Juni was het aantal nieuwe aan
meldingen aan het Arbeidsbureau- voor
Nieuw-Zeeland 2, voor Canada 5 en voor
Australië 5.
Jammer is, dat 8 grote gezinnen, die
reeds alles voor emigratie gereed had
den, niet weg kunnen doordat zij nog niet
in het bezit zijn van een huisvestings
verklaring. Zodra zij kunnen aantonen,
dat in hun nieuwe vaderland een huis
voor hen gereserveerd is, kunnen ook zij
emigreren.
Zo wordt de tentoonstelling Maandag
geopend,
Dan trekt ied're Tess'laar, waar of hij
mag zijn.
Per auto, dresseerkar, per ploffert of
lopend,
Naar dit glorieus Middenstandersfestijn
Daar zullen de Texelse zakenlui tonen
Wat of zij vermogen op eigen terrein;
Welaan boeren, burgers; komt, ziet,
overtuigt u,
OP naar de TEMITO, daar moet gij
straks zijn!
Ik wil hier geen namen van firma's
gaan noemen,
Nóch wat er voor moois wel tentoonge
steld wordt.
Misschien zou 'k per ongeluk iemand
vergeten
En liefst doe ik niemand in deze te kort.
Maar dit weet ik wèl, dat het dwaas is
om elders,
Dus ovei 't Marsdiep aan het wink'len
te gaan,
Want hij, die hier zoekt zal ook zeker
goed slagen.
En waarlijk niet duurder, daar kunt gij
op aan!
TEMITO dat is thans het wachtwoord
voor allen,
TEMITOdaar moet iedereen nu naar
toe!
Daar worden ontelbare vele artik'len
Getoond aan de koopgrage kijkers en
hoe!
En daarom: komt op, uit uw huizen en
hoven,
TEMITO die roept u, de boel staat reeds
klaar,
En Maandag dan worden de deuren
geopend,
En 't is er in alles Oké, reken maar!
HUIB DE RIJMELAAR.
„TELEVISIE". Reeds lange tijd heb
ben wij daarover kunnen lezen. Televi
sie in Holland! „En Texel krijgt het
ook!" zo werd beweerd. „Jan Agter zorgt
er voor!zei men Ach, velen twijfelden
eraan, immers de zender te Lopik zou
niet verder kunnen reiken dan 70 kilo
meter. Die zender staat in 't hartje van
Zuid-Holland en ons eiland ligt daar dus
zo'n 130 km. vandaan! „Daarvoor komen
wij niet in aanmerking", zeiden velen
pessimistisch. En dat waren niet alleen
de. leken, want dme weken geleden werd
de heer Jan Agter op een vergadering
van Radio-Handelaren smadelijk uitge
lachen door zijn collega's, die opmerk
ten, dat Texel immers ver buiten het
meetbereik van Lopik lag! Maar de
Texelaar trok zich daar niks van aan en
liet zo'n televisie-apparaat aanrukken.
Inmiddels heeft de praktijk bewezen, dat
ook Texel de televisieuitzendingen kan
volgen Verscheidene keren heeft men
een prachtig beeld ontvangen!
Zu ook Dinsdagmiddag. Hij was knal,
zuiver als een nieuwe film en het gezel
schap Texelaars genoot dan ook volop.
„Mag ik vanavond weer komen kij
ken?" vroeg er een. „Als er plaats is, na
tuurlijk!" klonk do invitatie.
Dien avond, Dinsdagavond 2 October
startte de Televisie officiéél. Alle dag
bladen hebben er zoals vanzelf spreekt,
reeds uitvoerig over geschreven. Ook op
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 28 Sept. tot en met 4 Oct. 1951
Geboren: Cornells J. zv Jan S. Dijk-
sen en Anna G. Grismgt. Cornells W. zv
Wijbrand N. Pereboom en Marina C.
Kuijper. Minke dv Jacob Bakker en Lou-
wina M. de Jong. Gerard zv Pieter v. d.
Slikke en Cornelia C. Koorn. Anneke dv
Jan Blom en Geertruida de Graaf. Dina
dv Gijsbertus C. Kikkert en Hendrika
Werther.
Ondertrouwd: Taeke Jonker en Joe-
kina M. Lap. Cornells M. Bakker en An
na P. Bakker. Simon Keijzer en Dieu-
wertje Koning.
Getrouwd: Willem C. Veeger en Cor
nelia Th. van Roij. Anne C. Boon en Ali-
da M. Haker.
Overleden: Bouwe Bakker, echtg. van
Cornelia M. Bremer, 74 jaar.
Gevonden voorwerpen:
bruine alpino, rood kindervestje, rood
kindermutsje, 2 portemonnaie's, kinder
armbandje, padvindersmes.
INGEKOMEN PERSONEN
Nicolaas A. Kool v. Jutphaas, Utrecht
se straatweg 31 n. De Koog 81. Johannes
Dob v. Canada n. Schilderend 95. Antje
Blom en gezin v. Gieten, Boddeveld 1 n.
Oudeschild 133. Geesje Poelman v. Hei-
loo, Kennemerstraatweg 278 n. Schilder
end 47.
VERTROKKEN PERSONEN.
Jan C. van Moort v. C 45b n. Utrecht,
Homeruslaan 85bis. Brigitta A. E. de
Wit, v. E 58 n. Castricum, Pernéstr. 36.
Poulina Terpstra v. B 78 n. Heemstede,
„Meer en Bos". Maartje Daalder v. De
Koog 24 n. A'dam, Archimedeslaan 27
bov. Pieter Boonacker v. Kogerstr. 11 n.
Schermerhorn A 92. Antonius A. van
Beek v. E 116 n. Canada. Johannes van
Loo en gezin v. C 94 n. IJmuiden, Sein-
postweg. Clasina H. Hoogvorst v. Sui-
kerweg 12 n. Den Helder, Singel 42.
ZILVEREN JUBILEUM
Donderdag 11 October a.s. is het 25
jaar geleden, dat de heer J. v.d. Pijl Sr.
als technisch ambtenaar in dienst trad
van het waterschap de Dertig Gemeen
schappelijke Polders. Wij komen hier
nog uitvoeriger op terug.
DIENSTREGELING N.V. T.E.S.O.
Ingaande 7 October:
Op werkdagen:
Van Texel: 5,30; 7,50; 11,45; 14,40; 17,50
Van Den Helder: 6,30; 10,30; 13,20; 16,20,
(Zat. 16,30); 19,30
Op Zon- en alg. erkende chr. feestdagen:
Van Texel: 7,50, 11,45; 18,00.
Van Den Helder: 10,30; 13,20; 19,30.
Boeiend spel van het Nederlands Volks Toneel
„De Oranjeboom" was eivol toen het
Nederlands Volks Toneel daar Woens
dagavond „De Meid", comedie van de
haat, in 2 bedrijven door Herman Heijer-
mans, en „Warme melk en Sterren",
schets uit het Amerikaanse Leven, voor
het voetlicht bracht.
De voorzitter van de Texelse Bestuur-
derenbond de heer D. Dapper, sprak zijn
vreugde uit over de grote belangstel
ling. Hij verwelkomde in het bijzonder
burgemeester De Koning en echtgenote
en de spelers van het NVT. Het meren
deel der aanwezigen, aldus spreker,
wordt gevormd door leden van onze vak
beweging. Men wil breken met de oude
sleur en verlangt naar een avond, waar
op ech'.e kunst, genoten zal kunnen wor
den. Dat ons een mooie avond wacht,
daarvan zijn wij allen overtuigd als wij
ons hel stuk „Asfaltjeugd", vorig jaar
door het NVT opgevoerd, in herinnering
brengen.
En hierop was het woord aan „De
Meid „Wat een exemplaar" hoorden
wij tijdens het stuk nu en dan ergens in
de zaal opmerken. Ja, dat was er nu be
paald niet een om zonder handschoenen
aan te pakken! Zij had wat je noemt
haar op de tanden.
Moet u weten, dat ze indertijd nog vas
te verkering had gehad, maar hij was
ontijdig van de haak geglipt en nou zat
ze nog steeds in het ouwe vak, dat ze
met een zekere opstandigheid uitleefde.
Vleugjes bitterheid, vleugjes haat,
vleugjes van een soort liefde en min of
meer onbewuste plichtsbetrachting. Die
Annemie (zo heette ze) was reeds op
jeugdige leeftijd bij de familie de Pauw
sterk, gaaf spel, dat ieder door de schrij
ver geboden effect bijzonder gerouti
neerd benutte. Bnllant van woord en
gebaar. Mevrouw (Emmy Lopez Dias)
was een innemend type en wij konden
haar fout wel vergeeflijk achten, waar
zij zo'n vreselijke behoefte had aan
(veel) liefde en begrip. Haar situatie was
nog minder aanlokkelijk door de hou
ding van de meid, die haar af en toe
eens zo'n beetje lekker wilde pesten.
Geen wonder, dat die dansleraar niet
veel moeite had met zijn slachtoffer.
Echt het type, dat maar al te spoedig
beneveld wordt en waarvan de (nette)
wereld zegt: „O, dié...."
Dc heer des huizes (Ferd. Sterneberg),
gaf eveneens een prima vertolking. Op
en top zakenman, een geschikte kerel.
Zeer beschaafd. Het was hem aan te zien
dat hem een zware slag trof, toen hij de
misstap vernam. Hijzelf was sterk en zou
zich overal en onder alle omstandighe
den v/el beheersen kunnen. Dat hij een
verzoening wenste, was de vrucht van
zijn wetenschap, dat ook de geest van
zijn vrouwtje zeer gewillig was, maar
Tante Be'.tina (Bé Schenk) was echt
zo'n bemoeial van een tante. Je zucht als
ze in het vizier komt. Die rol speelde ze
heel knap en we beklaagden het nichtje
dan ook zeer. Voldoening schonk dan
telkens het optreden van Annemie, die
ook maling had aan de deftige sfeer,
waarin de tante zich hulde.
Dirk, de kruier (Jan Hudling) en diens
vrouw (Truus Louwman) gaven een rake
„bekentenis" van hun mentaliteit toen
zij op de verjaarsdagsfuif van Annemie
op een borrel, een sigaar en gebakjes
werden getracteerd. Ook de wasbaas
Texel zaten de toeschouwers om kwart
over acht vol spanning voor het toestel.
Onder de aanwezigen merkten we ook
burgemeester De Koning op. Nadat Je
anne de Roos als omroepster de uitzen
ding had aangekondigd, werden we ge
confronteerd met Staatssecretaris Cals
van O K. en W en daarna werd het
woord gevoerd door Prof Kors, voorzit
ter van de N.T.S. Vervolgens een film
pje over de Deense studio, die gelijk
startte en een spel „De Toverspiegel".
In tegenstelling tot het prachtige zuive
re beeld, dat zich 's middags had
laten zien, was het beeld nu na
een goed begin dikwijls ne
gatief en nogal beweeglijk, zodat
de demonstrateur, de heer Wim Gris
mgt, telkens weer moest bijstellen. Een
paar keer belde het ANP op met de
vraag hoe de uitzending was. In haar
nieuws van 11 uur maakte zij ook de
ontvangst op Texel wereldkundig. Den
Helder zcu een uitstekende ontvangst
gehad hebben, maar bij nadere informa
ties bleek zulks niet het geval te zijn ge
weest. Nu, ja. alles is betrekkelijk: te
voren was Den Helder er nog niet in
geslaagd een beeld te produceren en
toen zij bij de officiële uitzending wer
kelijk enig effect sorteerde sprak zij van
„uitstekend". Friesland en Groningen
waren ook nog niet wat je noemt, of
schoon de toeschouwers tevreden waren.
Het geluid was ook op Texel uit
stekend.
Dit was de eerste uitzending. De heer
W. H. Lap, die zich nog als de dag van
gisteren het experiment met het eerste
radio-toestel op Texel (in hotel Texel),
herinnerde, zei: „Toen was je in de
wolken als je maar een schreeuw door
de loud-speaker hoorde!"
Zo gaat dat. Ook de televisie zal de
kinderziekte heel spoedig ie boven zijn!
in dienst getreden Of ze toen ook al zo
weinig last van schuchterheid had, ver
meldt de geschiedenis ons niet, maar een
feit is, dat de dochter van de overleden
mevrouw, dat die dochter, die nu reeds
zes jaar gehuwd is, niet tegen de grillen
van Annemie op kan. Want die meid wil
erg graag de baas spelen. Als zij ach
ter een door haar mevrouwtje gepleegd
ernstig feit komt, heeft zij een prachtig
wapen in handen. Meneer mag t niet we
ten wat zijn wederhelft in een zwak
ogenblik heeft uitgehaald! Dan bezon
digt de meid zich aan chantage en opdat
manlief die al een paar maanden op
reis is er niks van te weten zal komen
van hetgeen er tussen mevrouw en de
zangleraar heeft plaats gehad, wordt de
meid nu en dan geld en goed toegestopt.
Maar meneer, terug van de reis, is niet
van gisteren en uit allerlei rare voorval
len vooral de zwakke houding van
mevrouw tegenover de meid valt hem
op trekt hij de conclusie, dat er iets
heel ernstigs is gebeurd en 't mevrouw
tje bekent onder een stortvloed van
traantjes. Dat er toch nog verzoening
mogelijk bleek was.ook voor de meid
een groot raadsel: „Wat een karakter!"
was haar laatste woord, voordat 't doek
voor goed viel.
De heer Dapper zei aan het slot van
de avond: „Wij hebben zeer genoten van
deze succesvolle kunstavond. En stellen
er prijs op het NVT nog meerdere ma
len hier te zien. U brengt het culturele
peil der arbeidersbeweging omhoog".
Namens de Bestuurderenbond huldigde
hij het gezelschap met bloemen, mede
ter gelegenheid van het eerste lustrum
Dit was inderdaad een genotvolle
avond. Een ieder werd geboeid door het
sublieme spel. Vooral de meid (Annie
Verhulst) was geweldig goed. Mooi,
(Hep van Delft) gaf een zuivere creatie.
Na de pauze werd opgevoerd de schets
„Warme melk en Sterren". Emmy Lopez
Dias en jan Hudling voerden ons naar
een verre van romantische woning, waar
een jong echtpaar elkaar van begin tot
eind in de haren zat (een keer ook let
terlijk). Een grappig gevalletje, waarom,
hartelijk gelachen werd.
Jammer, dat er ook tijdens de opvoe
ringen door menigeen zo krachtig aan
sigaar of sigaret werd getrokken. Vele
met-rokers hadden daar werkelijk veel
hinder van!
(Ingezonden mededeling)
'i
U presteert méér
onder het genot van
de geionde en
verfrissende
