9
roen /wa
in het harL,
Behalve hebzuchtige strandrovers
heeft Texel ook vele dappere
redders gekend
Vrijdag komt de Raad bijeen
Laat ons dansenallen vrolijk zijn f'
HaÊÉ&ll&èïSË
Het Adspiranten B-elftcd van de S.V. Texel
won de Koger Wisselprijs
De bazar te Cocksdorp bracht f768,50 op
WOENSDAG 23 JULI 1952
TEXELSE
65e JAARGANG. No. 6650
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart. 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
Vergadering van de Raad der ge
meente Texel op Vrijdag, 25 Juli 1952,
des namiddags 2.30 uur ten gemeente-
huize.
Texel, 17 Juli 1952
De Burgemeester van Texel.
DE KONING.
1. Notulen
2. Ingekomen stukken en mededelingen
3. Aanstelling van de heer G: van der
Struijs tot technisch ambtenaar in vaste
dienst
4. Benoeming van een onderwijzeres
aan de openbare lagere sohool te De
Koog. Aanbevolen wordt mevrouw A.
Tiessen-Spaans te Den Burg
5. Benoeming van een onderwijzeres
aan de opebare lagere school te De
Cocksdorp. Aanbevolen wordt me juf. M.
Oostenhuis, aldaar
6. Benoeming van een onderwijzeres
aan de openbare lagere school te Zuid-
Eierland. Aanbevolen wordt mejuf. P.
Druif, te Eierland
7. Benoeming van een onderwijzeres
aan de openbare lagere school te Den
Hoorn. Aanbevolen wordt mejuf. A. van
der Sterre te Oudeschild
8. Verlening van eervol ontslag aan
mejuf. C. E. Groot als onderwijzeres aan
de openbare lagere school te Zuid-Eier-
land
9 Vaststelling van een verordening,
houdende regelen met betrekking tot
controle op de met geldelijk beheer en
met boekhouding belaste ambtenaren,
alsmede tot het onderzoeken naar de
deugdelijkheid der rekening
10. Vaststelling van de tweede verorde
ning tot wijziging van de „Verordening
tot heffing van marktgeld en weegloon
in de gemeente Texel"
11 Vaststelling van de tweede verorde
ning tot wijziging van de „Verordening
op de heffing van begraafreohten in de
gemeente Texel"
12. Vaststelling van de vierde verorde
ning tot wijziging van de „Verordening
tot heffing van keurloon in de gemeente
Texel", alsmede tot intrekking van de
„Verordening op de „Verordening op de
invordering van keurlonen in de ge
meente Texel"
13. Vaststelling van de eerste verorde
ning tot wijziging van de „Verordening
op de heffing van keuringsgeld voor de
keuring van in te voeren vee"
14. Vaststelling van de tweede wijziging
van het „Reglement voor de Sociale
Dienst in de gemeente Texel"
15. Vaststelling van de vijfde wijziging
van het „Reglement van het Algemeen
Weeshuis tc Texel"
16. Vaststelling van een subsidie-veror
dening voor het bijzonder kleuteronder
wijs
17. Aangaan van een rekening-courant
overeenkomst tussen de N.V. Texelsohe
Electriciteits Maatschappij en de N.V.
Bank voor Nederlandse Gemeenten, met
borgtocht van de gemeente Texel
18. Onttrekking aan het openbaar ver
keer van de voormalige rijwielpaden
door het Westerslag en langs de Koger-
vveg
19. Benaming weg nabij huize „Bis-
pmekihof" te De Koog.
20. Overdracht van het onderhoud van
de bij besluit van 26 September 1951, no.
XII, van de Buurtschap Zuid-Haffel in
ondeihoud overgenomen wegen aan het
Waterschap De Dertig gemeenschappe
lijke Polders op Texel
21. Aankoop van een auto ten behoeve
van de reinigingsdienst
22. Beoordeling van diverse verzoeken
om een tegemoetkoming als bedoeld in
artikel 13 der Lager-onderwijswetl920
23. Beoordeling van de aanvrage van het
bestuur van de Vereniging tot oprichting
en instandhouding van scholen met de
Bijbel te Oosterend om op grond van ar
tikel 72 der Lagere onderwijswet 1920
gelden te mo-gen ontvangen voor:
a. het bijbouwen van een vierde les
lokaal aan het "schoolgebouw der Vere
niging;
b. het treffen, in afwachting van het
gereedkomen van het nieuw te bouwen
leslokaal, van een noodvoorziening, be
staande uit het inrichten van een leslo
kaal op de zolder van het schoolgebouw,
alsmede voor de daarmede verband hou
dende uitgaven;
c. het aanschaffen van de benodigde
inventaris
24. Verkoop van grond te De Koog aan
de heer P. de Graaf te Amsterdam
25. Verkoop van grond te De Koog aan
de heer F. L. van Ingen Suhenau, aldaar.
Uit het boek „Texel"'
ONDANKS alle verbeteringen in kustverlichting en betonning, radio en radar
stranden er jaarlijks nóg schepen op de gevaarlijke Nederlandse kust. Heeft men
eens een redding bij stormweer meegemaakt, zag men de overlevenden van een
schipbreuk uitgeput aan wal brengen of was men getuige bij het bergen van lij
ken op het strand, dan pas beseft men wat een schipbreuk ook in deze tijd nog
betekent. Maar hoeveel rampzaliger was een stranding in vroeger jaren, toen de
op roof beluste kustbevolking slechts dacht aan het bergen der aangespoelde
goederen en de overheid alléén maar ordonnanties uitvaardigde met het doel
zelf niet te kort te komen aldus wordt opgemerkt in het boek „Texel, Land en
Volk in de loop der eeuwen", door J. A. van der Vlis.
Maar in 1769 kwa
men er voorschriften,
die zich niet beperk
ten tot de zorg voor
de eigendommen van
reders en kooplieden,
doch de eerste grond
slagen legden voor een
staatsreddingswezen.
Toen werd o.a. gede
creteerd: „niemand sal
bij nagt of tijden van
storm met krielen,
sakken of sloopen,
mitsgaders met bijlen,
saagen, hamers of
diergelijke instrumen
ten langs het strand
mogen loopen, op
poene van arbitraire
correctie". Zij, die zich
ten onrechte uitgaven
als schelpen- of garnalenvissers, maar
in werkelijkheid op buit uit waren, zou
den „sonder verschoon gegeeselt, ge
brandmerkt en voor al hun leven ver
bannen worden".
Het publieke geweten begon te spre
ken, men kon er zich niet meer mee
verenigen, dat ieder jaar tientallen schip
breukelingen de dood in de golven von
den, die men had kunnen redden. In
cidenteel waren er, lang voordat de red
dingboten bestonden, reeds dappere red
dingen verricht, doch het bleven spon
tane daden van enkelingen. Toch dient
men ook hier de hulpvaardigheid der
kustbevolking niet te onderschatten. De
Texelaars zijn van oudsher behulpzaam
en geneigd te steunen als de nood aan
de man komt. Het uitgavenboek der dia
kon ie te Den Hoorn getuigt daarvan als
we lezen, dat in 1690 voor „2 verloeren
schipluden (schipbreukelingen dus) 6
stuivers" geschonken worden.
reddeloos verloren
In 1798 kwam in de Texelse ge
meenteraad een brief aan het be
stuur der domeinen ter sprake,
waarin de schout en strandvonder,
Martinus Langeveld, het plaatsen
van enkele vaartuigen langs het
strand „tot redding van ongelukkige
schipbreukelingen" bepleitte.
Langeveld kwam een paar weken later
op dit onderwerp terug en sprak: „Het
was ons en alle ware menschenvrien-
den altoos tegen de borst, de weinige
zorgen van 's lands wegen besteed, omme
ongelukkige schipbreukelingen him leven
te redden, daar men uit hoofde van ge
mis der nodige vaartuigen op de stran
den, maar te dikwerf velen voor oogen
jammerlijk moest zien omkomen. Deze
taferelen, medeburgers, deden ons
menige keer met minachting neerzien op
de wetgevers, die meer op het behouden
der goederen dachten, waarvoor men
langs de zeekusten aan barre stranden
SCHIETOEFENINGEN
De Burgemeester der gemeente Texel
maakt bekend, dat in de periode van 21
Juli 1952 tot en met 26 Juli 1952 zonder
voorafgaande waarschuwing op de Hors
zal worden geschoten.
Wanneer de rode vlaggen gehesen zijn
ia het ten strengste verboden de Hors te
betreden.
Texel, 21 Juli 1952.
De Burgemeester van Texel,
C. DE KONING.
MC. TEXEL ORGANISEERT ZONDAG
EEN VOSSENJACHT
Zondag a.s. houdt de Motor Club Texel
een Vossenjacht voor motoren en auto's.
De start vindt, plaats om 2.30 uur van
af de Waalderweg, Centraal Bureau. Er
zit tevens nog een aardigheidje aan ver
bonden, iedere rijder krijgt ook een foto
mee, welke afbeelding moet v/orden op
gezocht Dus alle liefhebbers Zondag
op tijd aan de start. Zie advertentie in
het nummer van Zaterdag a.s.
,x"~.
S. V. Texel.
Het is een goed initiatief geweest dat
VV De Koog nam tot dit adspiranten-
tournooi. Jammer was het dat Oosterend
verstek liet gaan. Een wegblijver is dan
ooi-zaak dat het programma veranderd
moet worden, waardoor dan een der deel_
nomers gedupeerd wordt, welke eer nu
aan Tex. Boys te beurt viel.
Texel B won gemakkelijk, met 6-0 van
ZDH a. Ook van De Cocksdorp werd
gewonnen met 3-0 waarna de beslis
sing moest vallen tegen Tex. Boys a.
Dit werd een goede wedstrijd, waarbij
de ploegen aan elkaar gewaagd waren.
Tex. Boys nam met een goed verrassend
schot van Bogaard de leiding, maar nog
voor de rust ging Kees Boot door de
verdediging en maakt mooi gelijk. Dit
verhoogde de spanning. In de 2de helft
werd T iets sterker, maar achterhoede
en ook keper Henk waren er goed in en
gaven weinig kans. Uit een voorzet van
pakhuizen stichtte.... terwijl men het
leven van zijn arme natuurgenoot ver
gat, die op een stuk hout in zee dreef,
of op zijn best op een masteloos wrak".
Het zou nog wel een jaar of wat duren
voor de enthousiaste schout zijn verlan
gens werkelijkheid zag worden. De zéér
vooruitstrevende gemeenteraad van 1798
voelde weliswaar veel voor allerlei nieu
wigheden, maar had evenzeer een broer
tje dood aan geld uitgeven als sommige
van dergelijk colleges, die later Texel re
geerden! aldus vervolgt het boek „Texel"
waaraan wij alle gegevens voor dit arti
kel ontlenen.
Dappere vissers van Oosterend en
Oudeschild.
In December 1804 werd de Zweedse
brik Gustaf Adolph in de Eierlandse
gronden totaal verbrijzeld. De beman
ning redde ziah met een boot, maar kon
niet verder komen dan op een zandbank,
kilometers uit de kust. Oestervissers van
Oosterend, die in de Rogsloot met hun
bootjes lagen, zagen in de morgen van de
5de December op de bank beweging. Zij
begrepen, dat daar mensen in nood ver
keerden en besloten er heen te gaan.
Onderweg kregen enigen spijt van het
haastig genomen besluit: Volgens voor
schrift zouden de geredden met de red
ders in quarantaine moeten, d.w.z., veer
tig dagen zouden zij in de biezen hutten
onder een ijzige koude grote ontberin
gen lijden. Toen besloot de dappere
schipper Cornelis Jansz. Kuyper, er al
leen met zijn scheepje op af te gaan. Al
le schipbreukelingen bracht hij veilig in
de armzalige hutten op het Eierlandse
strand en hij getroostte zich geheel on
voorbereid een quarantaine op de woeste
zandvlakte.
Begin Januari 1805 was op de Schar
een Pruisische driemaster, een galjoot
schip, komend van Bordeaux, door zware
ijsgang aan de grond gelopen. Door de
dikke mist hadden de Texelaars het
schip niet opgemerkt. Af en toe klonk
van ver over het water het luiden van
een scheepsklok. Toen vermoedde men,
dat er wat gaande was. Vergeefs tracht
ten enkele jonge kerels van Oudeschild
door het ijs het wrak te benaderen, ook
een poging van e^n groep mannen, die
met een transportschip in de haven la
gen, draaide op niets uit. Eindelijk keer
de de wind, weken de ijssahotsen van
een en gelukte het na een ongelooflijk
zware en moeilijke tocht aan de schip
pers Auke Luijtte, Klaas Gomes, Jan
Sijbrand Krijnen, Gulf Slot en Pieter
Isbr. Brouwer in de vroege morgen de
gehele equipage behouden in Oudeschild
te brengen.
Hieruit blijkt dus, dat Texel behalve
hebzuchtige strandrovers, gelukkig ook
vele dappere redders heeft gekend! Zij
moesten, zo vond de strandvonder Mar
tinus Langeveld, de bevolking ten voor-
Max scoorde Ruut die snel gestart was,
het winnende doelpunt. In de laatste mi
nuut hadden onze jongens geluk toen
de kleine Zoetelief uit een corner juist
naast het doel kopte.
Hiermede wonnen onze jongens de
wisselprijs en mogen die volgend jaar
verdedigen. Goed gedaan en geluk ge
wenst.
Aan VV De Koog onze dank voor de
piettige sportdag voor de jeugd.
S.V. De Cocksdorp
Zondag werd met adsp. a deelgeno
men aan de seriedag voor adsp. aan De
Koog. De spelers waren allen vol goede
moed. Maar aan De Koog zakte dit wel
dra in de schoenen daar Oosterend a
niet kwam opdagen. Nu werd SVC a au
tomatisch in de winnaarsronde geplaatst
tegen de adsp. van Texel en Tex. Boys
die natuurlijk hun wedstrijden gemak
kelijk wisten te winnen.
Om 2 uur werd de eerste wedstrijd ge
speeld SVC - Texel, uitslag 0-3. Daar ook
de Boys van T verloren 3-1, moest SVC
en de Boys uitmaken wie de tv/eede prijs
in bezit kreeg. In deze wedstrijd weid er
direct flink aangepakt door onze jongens
en spoedig geeft P. Saai ons de leiding
1-0. Maar d.e B laten zich niet onbetuigt
en als de doelman van S iets twijfelt, is
de stand 1-1. Toch Cees laat het niet zit
ten en uit een mooie voorzet van Frans
doelpunt hij onhoudbaar 2-1. Nog voor
de rust weten de B gelijk te maken waar
DE TEXELSE VOLKSDANSGROEP is de
laatste maanden wel actief: op alle
dorpen geven zij demonstraties en de
inwoners worden dan uitgenodigd tot
deelname, waaraan door velen spon
taan wordt gevolg gegeven.
Maandagavond hebben de volksdan
sers een programma afgewerkt op het
parkeerterrein in de duinen achter De
Koog, waarvan bovenstaand een foto.
Dinsdag 29 Juli a.s. treden zij in De
Cocksdorp op en Dinsdag 5 Augustus
bij Hotel Bosch en Duin, Dennen.
de keper van S zeker niet vrij uit gaat
2-2. Met deze stand gaat de rust in.
Zeer hard wordt er nu gewerkt om
het winnende doelpunt. Bij een
S aanval weet de B back geen andere
kans meer als met de hand de bal weg
te slaan. De hiervoor gegeven penalty
wordt goed door Cees genomen en weer
is de stand in ons voordeel 3-2. Nog en
kele minuten zijn dan te spelen en in de
resterende tijd weten de Boys opnieuw
gelijk te maken met een hard schot 3-3.
Als de officiële speeltijd verstreken is, is
de stand nog gelijk en wordt met straf
schoppen deze wedstrijd in het voordeel
van SVC beslist. Zo heeft SVC a op de
2de prijs beslag gelegd.
Training. De asp. training is voorlopig
stop gezet in verband met de vacantie.
De eerste training is nu Vrijdag 22 Aug.
om 7 uur. Ook de kleine asp. van de gym
afd., die staan onder leiding van A.
Waldus, de eerste dag hiervan is Dins
dag 19 Augustus.
Nog een mededeling: Op de Seried^g van
de handbal-afd. zijn twee stel gymschoe
nen achtergebleven. Van wie zijn deze?
Zaterdagavond werd in de O.L. School
te De Cocksdorp een bazar gehouden ten
bate van een op te richten Kleuterschool.
Er is hard gewerkt door het bestuur.
Eén maal per week werd door dames een
bijeenkomst gehouden in de school voor
het maken van goederen, ook werd door
vele dames thuis gewerkt. Verdei was
er grote medewerking van de bewoners
beeld worden gesteld. Hij nodigde de
gemeenteraad met de schepenen en de
dijkgraaf in de kerk aan de Binnenburg.
Naast de officieel genodigden was het
gebouw door vele Texelaars tot de laat
ste plaats bezet. Langeveld beklom de
preekstoel en memoreerde de moedige
reddingen. Bij de uitreiking van de „ge
denkstukken" ontving Kuyper een zil
veren tabaksdoos, de met name genoemde
redders van Oude Schild werden grote
zilveren gedenkpenningen met inscrip
tie ter hand gesteld en allen ontvingen
een op perkament gedrukte oorkonde
met de vermelding hunner heldendaad.
Tot zijn grote genoegen kon de schout
nog mededelen, dat een menslievend in
woner van Oude Schild een bedrag van
f 100 ter verdeling onder de gehuldigden
beschikbaar stelde.
Kort na bovenstaande gebeurtenis
strandde in de Eierlandse gronden het
Engelse troepentransportschip The Eli
sabeth op weg naar de mond van de We-
zer. De bevolking deed wat in haar ver
mogen was, van de 280 opvarenden wer
den er 137 gered, doordat zij zich gedu
rende een half etmaal in het want wis
ten te houden. De Texelaars gaven heel
wax kledingstukken voor de geredden,
maar de Franse commandant van het ei
land liet de geredden gevankelijk naar
De Schans vervoeren en behield de bes
te kledingstukken voor zichzelfBo
vendien werd er geklaagd dat de solda
ten de redding door dronkenschap be
moeilijkt hadden.
In het laatste deel van dit hoofdstuk
zal worden verteld over het reddingswe
zen op Texel door de N.Z.H.R.M.
uit het dorp door giften in levensmidde
len, speelgoed, boeken enz.
Ook de schoolkinderen werkten mee,
zij verkochten lootjes en haalden prijzen
op.
Te ruim acht uur werd de bazar door
de heer Lefferman geopend. De belang
stelling was groot. Twee lokalen waren
voor dit doel disponibel gesteld. Er was
een grote toeloop van kopers voor de
textiel, een pracht collectie was er opge
steld. Verder was er reuze animo voor
diverse attracties, zoals: sjoelen, ballero,
rad van avontuur, touwtje trekken, ra
den enz. Ook de grabbelton voor de kin
deren vond gretig aftrek. Mevr. Buis kon
f 12.- incasseren. De bloemenstand was
schitterend, velen gingen met bloe
men huiswaarts. Een verfrissende drank
(want het was er warm) en een ijsje deed
de mens goed. Zelfs de waarzegster ont
brak niet, en vele jonge dames en heren
waren na de uitslag verheugd over hun
toekomst; het was meestal een rijk en
gelukkig leven. Het was van 8 tot 11
uur een groot succes in de bazar.
De bruto opbrengst was f 768,50.
Hiervolgen de uitslagen van de geluk
kige prijswinnaars:
Ballero, 1 Mej. Schaatstra, Leeuwarden,
2 H. Dop, 3 L. Laan, 4 Mej. A. Feikema,
5 C. Laan.
Sjoelen bak 1. 1 C. Zuidema, 2 idem, 3
G. Jansen, 4 C. Zuidema.
Sjoelen bak 2. 1 C. Zuidema, 2 Joh. Zui
dema, 3 G. Troost, 4 Jac. vd. Kooi Gzn.
Boontjes raden, aantal 6348. 1 Mej. R.
Barhorst 6380, 2 P. Zoetelief 6278, 3 C.
Laan 6213, 4 P. Kikkert 6213.
Naam beer: Bruno. 1 Mej. A. v. Sijp.
Gehouden verloting a 25 cent. 945 sprei
niet afgehaald. 930 ontbijtlaken Mevr.
Zuidema-Klinge. 981 presenteerblad niet
afgehaald. 907 slaapkamerkleedje niet
afgehaald.
Gehouden verloting a 10 cent 535 pre
senteerblad H. Boer. 206 gehaakt kleedje
niet afgehaald. 76 twee worsten niet af
gehaald.
Tenslotte hartelijk dank voor de
spontane medewerking van de gehele
bevolking, om deze bazar zo uitstekend
te doen slagen.
