Cjroen <2warL-Jexels in het harL,
De Texelse sneeuwklok-expeditie
had goed resultaat
Zaterdag Groot Paardensportfeest
Busdiensten T.E.S.O.
Werkobject voor Texelse
werklozen
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1952
TEXELSE
66e JAARGANG. No. 6668
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart, -f- 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
Op een winterse dag in Februari wordt
van de boot die Texel verbindt met Den
Helder, een autobus gereden. Merkwaar
dig, 't is de bus die anders tienduizenden
vacantiegangers van het andere eind van
het eiland vervoert. Er zitten maar vier
passagiers in. Er is iets dat me treft. Het
moet het Franse opschrift zijn:
„La Perce Neige". Wat betekent dat
en waar gaat dat heen?
Het wordt het begin van een speur
tocht. La perce neige betekent: het
sneeuwklokje. Na veel informaties op
Texel weet ik het. Ze zijn naar Frankrijk
gegaan, naar de Loire.
Op Texel heb ik onder de bomen hele
velden sneeuwklokjes in bloei gezien.
Spierwitte bloempjes tussen groen loof.
Vroegere bollenvelden. Ik moet er het
mijne van hebben. In Mei ga ik die Hol
landers opzoeken in Frankrijk.
Er is geen woord Frans bij
Hotel de la Plage is de pleisterplaats.
Het strandhotel is met slecht, maar naar
onze begrippen is er geen strand te be
kennen. Boven de gelagkamer zijn er
wat kamers. Kamers als een kloostercel:
een plavuizenvloer, een bed en een was
tafel met een kan water. Maar het uit
zicht vergoedt alles. Een prachtig heu
vellandschap strekt zich onder mij uit.
De vrouw des huizes beheert de zaken.
Mannen werken hier allen op het land.
„Kunt ,U mij zeggen waar hier ergens
Hollanders zijn?"
„O ja, driehonderd meter verder staat
een autobus aan de rivier."
Inderdaad, na een korte wandeling
zie ik op zijn Hollands de was aan de
lijn hangen. Dat kan niet missen. De al
tijd bezige Dieuwertje Schol is juist be
zig er nog een paar mannenhemden bij
te hangen.
Dieuwertje is het nichtje van de chef
d' equipe, Piet Kikkert van Texel, die in
de bossen wroet met zijn helpers Jan
Bonne en Tjeerd Douma. Ik zou zeggen,
bij die namen is geen woord Frans.
Dieuwertje zorgt voor alles, koken, was
sen en het „huis" schoonhouden.
Het „huis" is de oude Texelse autobus,
door de gebroeders Kikkert, bollenkwe-
kers op Texel, omgebouwd tot woon- en
slaapverblijf.
Die gebroeders Kikkert, daar gaat het
om. Die zijn bezig op Texel sneeuwklok
jes in cultuur te brengen. Poten, laten
groeien en bloeien en wachten tot de bol
letjes groter worden en zich vermenig
vuldigen en dan op de veiling er mee.
Dat poten nu is de moeilijkheid. De
Texelse grond is uitermate geschikt voor
sneeuwklokjes. Zandig, niet te droog en
luwte onder de bomen. Om te poten
moet je bolletjes hebben. Dat pootgoed
halen de gebroeders Kikkert uit Frank
rijk. Ze graven ze uit de grond. Daar
voor hebben ze hun expeditie op touw
gezet, die hun massa's geld kost.
De cost gaet voor de bact uyt.
Ze hebben een autobus gekocht en in
gericht. Voor drie maanden eten en geld
meegenomen. Ten eerste om deviezen te
besparen, ten tweede omdat er niets gaat
boven Hollandse aardappelen. Dat Fran
se eten met knoflook ligt hun niet. En
dus opent Dieuwertje dagelijks nieuwe
blikken slabonen, andijvie en gehakt.
„Wil je me even wijzen waar de man
nen zijn?"
„Wel, ga maar langs de rivier, tot u
een eilandje ziet en dan maar roepen".
Mijn roep wordt prompt dubbel beant
woord, eenmaal door de echo en eenmaal
door de Hollanders. Er komt iemand te
voorschijn uit de struiken, gooit een cano
los van de wal en peddelt tegen de ster
ke stroom naar me toe: „Bonjour, mon
sieur".
„Zeg maar goeiendag", is mijn ant
woord.
„Ha, een Hollander", zegt Jan Bonne.
„In maanden geen Hollander gezien.
Gaat u een beetje achterin zitten en goed
in het midden blijven. De punt moet bo
ven water blijven, anders hou ik de boot
niet tegen de stroom. De eerste keer dat
ik over moest met onze spullen, heb ik er
een kwartier over gedaan. Nu gaat het in
een paar minuten."
Ik moet denken aan woudlopersverha-
len uit Canada: een cano op een snel-
stromende rivier, tussen de bomen een
tent, planten in een kreek en nieuwsgie
rige geiten rond het bivak, bestaande uit
een oude legertent.
„'t Is net halitien, tijd voor een boter
ham, de andere komen zó".
Daar komen ze: Piet Kikkert en
Teerd Douma. Ze knipperen tegen het
felle licht, terwijl ze uit de donkere
struiken kruipen. Ze vallen aan op het
meegebrachte brood, belegd met rook
vlees en bruine suiker. Een slok koffie
uit de fles en dan een sigaretje rollen.
Overigens het laatste shagje. Voor de 3
maanden die ze hier doorbrengen, had
den ze een flinke voorraad shag meege
nomen.
Onder het vertellen van hun ervarin
gen lag 'het laatste pakje shag naast de
koffiefles. Plotseling maakt Jan Bonne
'n luchtsprong. „Ze zijn er met mijn shag
vandoor!" Een van de bokken, die de
slager uit het dorp hier laat grazen, had
het te pakken gekregen.
,,'t Is op", zegt Jan mismoedig, „nou
maar verder Gauloises roken".
Gauloises zijn de Franse zwarte siga
retten, die de meeste Hollanders (behal
ve de ,,Spiegel"-fotograaf) niet graag ro
ken. In plaats van te mopperen staan de
mannen resoluut op, grijpen hun korte
schopjes, „graafjes" zeggen ze op Texel,
en duiken het bos in.
Daar wroeten ze uur na uur systema
tisch de grond óm, telkens de witte bol
letjes van de sneeuwklok in de mand
gooiend. Het loof van de sneeuwklokjes
is verdwenen, weggerot, alleen de bol
letjes zitten nog in de grond.
„Hoe weten jullie eigenlijk dat ze hier
zitten?"
„Ja, dat is ons geheim", zegt Piet Kik
kert. „Voor we deze expeditie onderna
men, ben ik op verkenning uitgegaan.
Overal geneusd, gepraat met eigenaren
van bossen, om het recht tot graven te
verkrijgen. We kunnen ze ook wel schoon
van de bevolking kopen. Dat is natuur
lijk duurder dan dat we het zelf doen.
Ze verkopen ze hier aan Franse expor
teurs, die ze direct naar het buitenland
verkopen. Het verschil met ons is, dat
we ze niet meteen verkopen, maar ze op
Texel in cultuur brengen, om, net als de
bollenkwekers het doen, tot vermeerde
ring te komen. Enfin, u heeft onze vel
den gezien", zegt hij met enige trots.
„Ons resultaat komt pas na jaren hard
werken; bovendien gaan er tienduizen
den guldens in zitten".
Het Franse sneeuwklokje in de
Texelse bossen.
Aan het eind van de dag gaan de bol
letjes op hopen, afgedekt met aarde. Na
enige tijd, als het nog aanwezige loof
weggerot is, worden ze uitgezeefd en
dan komt 't transport naar de boerderij.
Een spannende onderneming. Het re
sultaat van weken werken, de witte bol
letje worden in zakken met de cano over
de rivier gezet. Vol spanning slaan de
achterblijvenden de tocht van het wan
kele bootje gade. Een verraderlijke
draaikolk zou het ding kunnen doen om
slaan. Maar het loopt steeds goed af. Ei
landers weten zo'n beetje hoe ze op het
water moeten manoeuvreren.
De tocht op de trailer van de Franse
boer lijkt op een triomftocht. De talrijke
honden op het erf blaffen tegen de
brommende tractor, kalkoenen en kippen
rennen weg. De oogst komt binnen.
Op de zolder van de boer komt de
laatste fase. Zorgvuldig wordt de oogst
uitgespreid, wachtend tot uit al de ver
spreid liggende bossen de bolletjes zijn
opgehaald.
Bij de avondklok van zeven uur zijn
de vier verenigd in de bus. Dieuwertje
zorgt voor gebakken aardappelen of pan
nekoeken, om iets van „bij moeder thuis"
in den vreemde te hebben. En dan een
uurtje praten en breien, de Texelse Cou
rant lezen met het nieuws over die en
die, of een praatje met de Franse boer,
die gewend is zijn avondmaal laat te ge
bruiken.
Het plan de compagne voor de volgen
de dag wordt besproken. Als een kapi
tein op een schip geeft Piet Kikkert met
weinig woorden zijn consignes. „Morgen
ochtend om zes uur starten we met de
bus. Alles inpakken. We zetten hem in
het bos waar verleden maand de hout
hakkers waren. We gaan te kooi".
Eenvoudige Hollanders gaan energie
opdoen voor een nieuwe dag van hard
werken. Doodgewoon ploeteren in de
Franse bodem, waarvan in Februari, als
de winter ons gaat verlaten, stralend wit
het resultaat boven de grond komt:
het Franse sneeuwklokje in Texels
bossen. („De Spiegel").
Op verzoek van vele Texelaars en an
deren vraag ik nog even antwoord te
mogen geven op het laatste ingezonden
stukje van de heer Van Groningen in de
courant van 30 Augustus j.l.
Zelf was ik reeds tevreden met de op
en aanmerkingen van de heer Van Gro
ningen, want mijn doel is bereikt: er
wordt geboord en er bestaan plannen
tot proefnemingen. Laten we hopen dat
het niet alleen bij plannen blijft, maar
dat er inderdaad proeven worden geno
men met de grond diep los te maken,
hoe dan ook, diepspitten zal altijd de
beste resultaten geven omdat men de bo
venste laag teelaarde dan zeker boven
kan houden en ook de grondlagen beter
kan vermengen, en vooral ook de plaat
selijke vaste lagen beter ontdekt en naar
omstandigheden kan bewerken Vooral
met spitten kan men het land ook met
een goed egaliseren.
Het was verheugend te lezen dat de
heer Van Groningen het eigenlijk hele
maal met mij eens is wat de grondbewer
king tot een bepaalde diepte betreft en
dat is toch immers de hoofdzaak, als het
maar gebeurt en vooral proeven in het
groot en vooral op die soort gronden,
Op de Algemene Vergadering van Aan
deelhouders der N. V. Texels Eigen
Stoombootonderneming, moest de laat
ste jaren de mededeling worden gedaan,
dat de Busonderneming „het zorgen
kindje" was, er moest geld bij! De Pre
sident-Commissaris heeft al meerdere
malen de vrees uitgesproken, dat bij be
stendiging van de onrendabiliteit op di
verse lijnen beperkingen zouden moeten
worden ingevoerd. Uit de heden in dit
blad gepubliceerde Winterdicnstregeling,
welke 5 October a.s. zal ingaan, blijkt,
dat de maatregel, welke velen vreesden,
thans genomen is met als gevolg een
minder frequente dienst op verschillende
routes.
Er waren altijd nog zeer optimistische
aandeelhouders, zoals bv. van Het Horn-
tje, die hoopten, dat de busdienst ook
nog eens tot de verst afgelegen plekjes
van ons goede eiland zou doordringen,
doch de thans ingevoerde beperkingen
hebben hun hoop wel krachtig de bodem
ingeslagen!
Vergelijken wij de winterdienstrege-
ling die thans voor de deur staat met die
van vorig jaar, dan springt allereerst in
het oog, dat De Koog opgenomen wordt
in de route De Cocksdorp- Eierland-Den
Burg!
Verschillende zeer onrendabele dien
sten op De Koog zijn hieraan niet vreemd:
de bus die bv. om 8 uur van Den Burg
naar De Koog reed, had zeer dikwijls
geen passagiers aan boord!
Deze dienst komt te vervallen, evenals
die van 6,40 op De Koog. Vanuit Den
Burg kan men bij winterdag dus nie!
eerder naar De Koog dan om half 12. De
eerste bus naar Den Burg gaat nu tien
minuten later en wel om 7,10, de tweede
bus gaat een kwartier later en wel om
8,45. In plaats van cfe diensten 16,15 uur
en 18,00 komt de dienst 17,10.
Donderdags kan men met het oog op
vergaderingbezcek om 19,25 naar Den
Burg, maar deze dienst gaat niet meer
op Dinsdagavond. De busdienst op
Maandag om 9 uur van Den Burg ver
valt, evenals die van 19,15 van Den Burg
welke op Donderdag- en Dinsdagavond
ging.
Konden wij Zondags zesmaal van Den
Burg naar De Koog en omgekeerd, thans
is de dienst op Zondag tot twee mogelijk
heden beperkt: om 19,25 van De Koog en
om 23,00 van Den Burg naar De Koog.
De bewoners van Den Hoorn zullen
het ook met minder busdiensten moeten
doen: de eerste dienst, om 7 uur van Den
Hoorn, vervalt, evenals die van 11,45, 18
en 19,30 (Donderdags en Dinsdags). Kon
den we voorheen bij winterdag 7 maal
naar Den Hoorn, (Dinsdag en Donderdag
8 maal), thans is dit beprekt tot viermaal
van Den Burg. Zondags heeft Den
Hoorn straks dus helemaal geen busver
binding meer vorige winter nog 19,45
van Den Burg, via Oudesohild, dank zij
de inmiddels gestaakte, Zondags rond-
dienst. Van Den Hoorn kon men dan
om 20,35 via De Westen naar Den Burg.
De dienst 21.15 van De Cocksdorp naar
Den Burg vervalt ook, terwijl die van 19
uur alléén op Donderdag komt te rijden.
Die van 's Maandags 8,30 van Den Burg
naar De Cocksdorp vervalt, terwijl we
alléén Donderdagsavonds om 23 uur naar
het hoge noorden kunnen.
De eerste bus van Den Burg naar
Oosterend gaat om 8 uur in plaats van
om 6,40.
welke het eerst verdrogen. „Dan zullen
we bij de eerstvolgende droge zomer de
resultaten zien of niet?" hoor ik al ver-
scheidenen zeggen of denken.
Men behoeft er echter niet aan te twij
felen en dat zijn reeds zeer velen met
mij eens, en wie de afgelopen zomer zijn
ogen goed de kost heeft gegeven, vooral
in Eierland, maar ook over geheel Texel,
zal het met mij eens zijn, dat er heel
veel schade is ontstaan en dat deze
droogteschade over jaren genomen, veel
meer geld gaat kosten dan diepspitten.
Sommige lezers hebben de indruk ge
kregen, dat de heer Van Groningen het
niet leuk vindt dat ik er de aandacht op
heb gevestigd, omdat hij reeds voordat
ik er over schreef, met dit probleem be
zig was. Ik wil er nadrukkelijk op wij
zen, dat het niet mijn bedoeling is ge
weest onder een andermans duiven te
gaan schieten en het kan misschien tot
troost zijn, dat ik heb gelezen, dat men
in Rusland reeds voor mijn tijd diep-
spitproeven nam en met groot resultaat.
Mijn ouwe vriend Siem de Waal in
Afrika zal meteen begrijpen, als hij dit
leest, dat hij met zijn ingezonden stukje
heeft aangetoond, dat hij mij verkeerd
heeft begrepen of hij heeft zich ver
keerd uitgedrukt, de bedoeling was goed
evenals de heer Kuyper uit Diemen, en
ik dank de iheren voor hun medewerking
in deze zo belangrijke zaak voor het al
gemeen belang. Laten we hopen, dat er
reeds dit najaar en winter aan wordt
begonnen, want het is toch een werkob
ject voor werklozen, waar goud wordt
gedolven voor ons overbevolkte vader
land.
Leest allen maar eens goed pagina 7
van De Volkskrant van Zaterdag 20
September 1952.
Hoogachtend, TH. REUVERS,
't Molenbosch, 22 Sept. 1952.
Ergens op een Texelse boerderij gaf een
Tcxe'se boer een hoogstandje weg, waar
bij z'jn vijf-jarig dochtertje de leidsel
stevig vast hield.
TEXELSE MARKT
Don Burg, 22 Sept. 1952. Aangevoerd.
5 koeien f 750-f 900. 17 pinken f 450-
550. 33 graskalveren f 215Lf 350. 50 scha
pen f 85-f 120. 34 lammeren f 60-f 90. 42
rammen f 120-f 200. 27 biggen f 50-f 65.
2 paarden f 850-f 950.
S. V. Texel.
Een sombere Zondag. De enkele re
genbuien met opklaringen, zoals werd
aangekondigd, werden enkele opklarin
gen met in hoofdzaak regenbuien.
Texel 2 heeft het nadeel daarvan sterk
gevoeld en vooral wanneer een te zwak
elftal tot extra prestaties moet komen is
gunstig weer van het grootste belang.
VVW toonde zich beter bestand door
vooral beter voetbal, vooral in de twee
de helft was er één elftal dat speelde
waartegen ons 2e eigenlijk een stuntelig
figuur maakte. Onze verdedigers, die
zelf de grootste moeite hadden met de
bal en het gladde veld, ondervonden niet
de minste steun der voorhoede, zodat de
moeizaam weggewerkte ballen m een
niemandsland terecht kwamen en de V-
verdediging zonder moeite het spel naar
onze helft verplaatste. Texel 2 werd met
een 42 nederlaag naar de kleed
kamer gestuurd. De binnenspelers
kennen hun taak en plaats blijk
baar niet. We voorzien voor Texel 2 een
zeer moeilijk seizoen. Keeper Jan zou
den we graag weer in z'n betere vorm
zien, daarvoor zal trainen en het spel
leren begrijpen een eerste voorwaarde
zijn. Texel 2, er kan veel verbeterd,
maar stellig niet zonder training.
Voor Texel 3-Watervogels 4 werd het
terrein afgekeurd.
Texel A trok naar Petten om de P.
adsp. A te bekampen. Erg veel strijd was
er niet voor nodig. Ondanks de vele
regen, die ons tot het einde gezelschap
bleef houden, namen ze het spel in han
den en bij de rust was het 5-0 in ons
voordeel, deze stand werd-in de 2e helft
lot 14-0 opgevoerd. Dikwijls zagen we
goede staaltjes voetbal, maar het moet
toch niet zo worden, dat René en Leen
het gehele voorhoedespel voor hen bei
den willen bestemmen, gerust die drie
anderen in de voorhoede zijn dikwijls in
balbehandeling en spelinzicht de betere.
Als we er dus in slagen een volledig ho
mogene aanvalslijn te vormen, zijn we
veel gewonnen. Onze B-ploeg zorgde
voor een goed begin door met 8-2 van
SVCA te winnen. Direct gaf „Buisie" ons
de leiding met een scherp laag schot,
waar de S-keeper overheen dook. Wel
volgden de aanvallen regelmatig op het
doel der bezoekers, maar de keeper wist
meestal op fantastische wijze te redden.
Prachtig speelden onze spelertjes samen
en we hebben dan ook van prettig spel
kunnen genieten. Denk er echter om dat
dié speler, die zich het beste opstelt, de
bal moet hebben.
De senioren trainen vanaf heden in het
Gymlokaal, aanvang acht uur.
Zondag a.s.: Texel 2-Succes2; Texel A-
Watervogels A, SVC 2-Texel 3.
Zaterdag: ZDH A-Texel B.
Texel 1 gaat naar Limmen.
KEESOM EN KIKKERT en de andere leden van
het Bestuur van de Paardensport zijn er al vol
van: Zaterdag a.s. zal ons eiland staan in Het
teken van de Paardensport, dan krijgen we 'n
groot Concours Hippigue op het terrein naast
Rusthuis Irene" aan de Hollewalsweg te Den
Burg. Ja, dit belooft een fijne dag te worden
voor allen die zich voor het paard en de paar
densport interesseren. Het feest begint 's mor
gens om 10 uur met rinqrijden met versierde
karren, U weet wel met tilbury's en zo, die leu
ke, gracieuze wagentjes waarvan er in vroeger
jaren zoveel op
ons eiland reden,
hoog op de wielen
en sterk in de zwe
ving der veren.
En nóg vroeger
vóór Uw en onze
tijd - reed daarin
de jonge boer met
zijn zijden petje op
en naast zich het
meisje zijner keuze
met de Texelse kap.
Een man die een
honderd jaar gele
den ons eiland be
zocht, wist van de
Texelse schonen te
vertellen: De Texel
se vrouwen sprei
den in hare klee
ding een zeer goe
den smaak ten toon
en onder hen merkt
men er velen op,
die alle aanspraak
mogen maken op
schoonheid. Zij zijn
zeer blank en zacht
bloozend, terwijl de
bevallige vriende
lijkheid, die uit ve
ler ogen straalt,
gepaard met eene
betamelijke onge
dwongenheid, nog verhoogd wordt door
eene even bevallige houding, welke een
inderdaad beminnelijk geheel vormt".
Over het „geheel" gesproken: Zaterdag
gaat 't ook om prijzen voor het schoonst
geheel! Interessant, én voor de kijker én
voor de deelnemer, is ook de „Tally-ho",
waarbij de paarden resp. moeten stappen,
draven en galopperen! 't Middags tal van
wedstrijden, waaraan iedere paardenbe-
zitter kan deelnemen en waarbij allerlei
soorten wagens zullen worden gebruikt:
eenspan voor 2-wielige rijtuigen, in twee
klassen. Eerst nl. alleen voor paarden
die nog nimmer een prijs hebben be
haald en daarna een open klasse, waar
aan ook de winnaars van het voorgaande
concours dienen deel te nemen. Dat zal
dus zeer spannend worden, daar het dan
gaat tussen de nieuwe en de oude ster
ren!
Voorts meldt het programma twee
span voor 4-wieligc rijtuigen, eenspan
voor driewielde karren en tweespan voor
oogstwagens. Bij de laatste twee wed
strijden dienen fokmerriën te worden ge
bruikt. Een der grootste attracties zal
zijn het optreden van de heer Piet de
Wit uit 't Zand. Hij komt met zijn ge
dresseerde paarden naar ons eiland. De
kunstjes, die hij zijn trouwe viervoeters
heeft geleerd zullen een ieder verbazen.
Op de fiets rijdt hij over hen heen, hij
rijdt onder hen door, hij kruipt met hen
te kooi en wordt door zijn paarden ge
wekt. En niet te vergeten de staaltjes
hoge school rijden. En tenslotte noemen
wij nog de springnummers van de Wad-
denruiters.
Wij hopen, dat de zon ook op de 27ste
September zal stralen en dat het druk
zal zijn langs de lijnen! Ja, Bestuur van
onze Paardensport, succes toegewenst!
DAMCLUB TEXEL
De eerste speelavond is al weer voor
bij en de stemming was direct weer als
vanouds. Iemand, die onze vereniging
een goed hart toedraagt, heeft een ren
teloos voorschot beschikbaar gesteld om
ons materiaal belangrijk uit te breiden.
Het bestuur is voor dit sympathieke ge
baar zeer erkentelijk.
Nu verschillende nieuwe leden zijn
toegetreden vragen we even aandacht
voor het volgende: De speelavonden £ijn
Vrijdags en beginnen om half 8, terwijl
tot 8,15 uur op iemand wordt gewacht.
Het sturen van afbericht bij verhin
dering spreekt vanzelf. Ook willen wg
even wijzen op de spelregel, dat aanra
ken van een stuk betekent, dat het be
trokken stuk moet worden opgespeeld.
De uitslagen waren:
A.: S. Ros-S. v. Heerwaarden 0-2; C. v.
Heerwaarden-C. Dijker 2-0; P. Jansen
J. Vinken 0-2; C. v.d. Werf-P. Kooij 0-2.
B.: J. Kikkert-J. P. Stam 1-1; W. J.
Boon-J Hooijberg 2-0; C. P. Burger-A.
Vinke 1-1; W. A. v. Zeijlen-Joh. D. Bak
ker 0-2.
C„ P. Bakker-D. v.d. Werf 1-1; Jb.
Koorn-Joh. v. Heerwaarden 2-0; H. Go-
mes-J. A. v. Enst 2-0.
D.: D. Roeper-F. v. Sambeek 2-0; S. v.
Heerwaaren Johz.-C. Vinke 2-0.
