9 rocn wa het harL, Texels Ouwe Sunderklaas werd op alle dorpen weer spontaan gevierd kt as In mistige Slufter verdwaald ,De Koger school, die heeft een autohus gekocht Het 12-Decemberfeest in Oudeschild der en; Dop, sek, WOENSDAG 17 DECEMBER 1952 TEXELSE 66e JAARGANG. No. 6692 COURANT Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 Tel. 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags. Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl. Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,80 p. kwart, -f- 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm. Den Burg, Vrijdag, 12 December. HET LAATSTE ZONLICHT is aan de einder in rose-violette kleurschakeringen uitgedoofd, aan de einder, waar ons eiland zijn duinenrij, sterk afwisselend in hoogte en breedte, paraat weet om weerstand te bieden aan 't geweld van de altijd weer verraderlijk opkomende waterwolf. Vanaf de bijna 40 meter hoge gemeentetoren, eeuwen geleden door verre voorgeslachten aan de Binnenburg gebouwd, hoog boven de lage huizen, overziet een pienter haantje de drie, vier cirkels van straatjes, waarin maar weinig vertier valt waar te nemen: ach, het dorp vertoont zijn winters aspect, al sinds het begin van de lange herfst, toen de laatste toeristen weer naar het Vasteland overstaken. Er zullen nog heel wat kolenschuiten naar het eiland moeten overvaren, éér de lieve lente weer voldoende zonne warmte zal produceren. c: Straks zal de duisternis gaan vallen en dan zullen de sunderklazcn te voorschijn komen, waar vandaan? Nee, dat ontdek je nooit, ze zijn er ineens! Hoe dit feest is ontstaan? Wie de eerste buffelhoorn heeft laten loeien en vermomd zijnde, de gekste capriolen ging maken? Wie de uitvinder van het sunderklaasspelen is? Volgens een bekend folklorist (Van der Ven) moet dit feest van heidense oor sprong zijn, ontstaan uit blijdschap bij het opnieuw lengen der dagen na de win ter. Maar, enfin, niemand piekert zich daar een punthoofd van, er wordt ge speeld, eenmaal in het jaar gaan vele eilandbewoners incognito door de stra ten. Ouwe Sunderklaas, een prachtgelegen- heid voor Dieuwertje om eens de nieuw- gemeubileerde woonkamer van Frouwtje of Guurtje te bekijken, die ze nooit spreekt, maar naar wie ze wel nieuws gierig is. Onder de beschutting van grim en vreemde kleding, sprekend met piepstem, voert zij de conversatie met vriend en niet-vriend, die haar niet herkennen zullen! Het speulen moet al eeuwen in zwang zijn. Volgens een honderd jaar geleden geschreven werkje over „Texel en zijne bewoners" is het St. Nicolaasfeest voor Texel's opkomend geslacht eene milde bron van vreugde. En de schrijver ver telt, dat de sunderklazen in de meeste huizen vrij entree hebben; en zo men hun een glas wijn of punch of een kop chocolade presenteert, zijn ze doorgaans zo vrij, daarvan te profiteren. De meeste burgers zetten dan ook licht voor hunne ramen en zo 't weder niet al te koud of ongunstig is, is het tot middernacht vol leven en beweging op de straat". Zo es het nog! Het is een spontaan feest, dat algemeen gevierd wordt, zij 't dan, dat de meesten het meevieren als toeschouwer en niet als speler! Onze burgemeester gaat ieder jaar naar een onder dorp om de festiviteiten mee te vieren. De verhouding van Texel's eerste ma gistraat tot de burgerij is wel eens an ders geweest: eens waren er burgemees ters, die trachtten aan het sunderklaas- i'eest een einde te maken. In 1816 werd het zich vermommen strafbaar gesteld. Wie daar maling aan had, zou een boete van tien gulden krijgen en „hij zal wor den opgebracht", zo luidde de bekendma king, „teneinde ontmaskerd en. herkend te worden". Want, de sunderklazen wa ren er op uit, aldus het betoog, om de in woners te verontrusten, de voorbijgan gers op publieke straten te molesteren en voorts twist en tweedracht te ver wekken". Twist? Een bejaarde Texelaar, die wij kort voor Ouwe Sunderklaas 1952 even aanklampten, vertelde ons dat er vroe- Een lekkernij: verrukkelijk van smaak, pittig van aroma, croquant van samenstelling. 35 ct. per 100 gr. KtNGFABRIEKEN TONNEMA N.V HOOG WATER TER REDE VAN TEXEL 17 Dec. 9,22 en 9.32. 18 Dec. 10,06 en 10,22. 19 Dec. 10,50 en 11,12. Aan het strand is het ongeveer een uur eerder hoog water. ger dikwijls in Den Burg stevig gevoch ten werd tussen bewoners van Ooster end, Oudeschild en Den Burg. Misschien heeft de overheid daarom gemeend een einde te moeten maken aan dit feest, dat in handgemeen ontaardde, als de geest rijke dranken hun invloed deden gelden. Een 60 jaar geleden nog was ouwe sun derklaas strikt verboden. Toch pleegde men dit verbod te ontduiken door de kraag van z'n jas hoog op te zetten en zich wat te „schminken" met lammerenmerk- krijt. Zo zoetjesaan drong men brutaler op en tenslotte liet de overheid het spe len maar oogluikend toe. Toen de duisternis begon te heersen en hier en daar de eerste lichtjes werden ontstoken, rende me plotseling een troepje jongens voorbij: kennelijk had den ze een sunderklaas ontdekt! Ja, dat klopte: een stukje verder in de donkere straat was een sunderklaas van nog geen twee turven hoog uit het niets te voor schijn geschoten en gewapend met een stevige stok kwam hij de betogers tege moet. Een veel te grote herenhoed maak te hem tot een grappige vertoning, hij sloeg met z'n stok op de stenen en dreig de een ieder met een geducht pak slaag, zo ge hem te dicht dorst naderen! En er kwamen meer sunderklazen. Twee hun ner een oud vrouwtje en een slaap wandelaar, raakten zowaar slaags achter een boom en zij kijfden daarbij als vol wassenen! Een straatveger overrompelde een hele bende van uitgelaten jongens en meisjes, die het hazenpad kozen, toen hij zijn emmer, aan een touw gebonden, in een grote cirkel over de straat liet vonken. De kinderen amuseerden zich best. Het feest voor de groten brak natuur lijk eerst 'n dik uur later aan: nadat de dagtaak er op zit, moet men zich nog gaan verkleden en dat vergt voor wie er veel werk van maken, natuurlijk veel tijd! De jury was weer present om de sunderklazen te beoordelen. Kort na achten was het druk in de straten, heel wat kijkers, en het aantal sunderklazen viel ons ook niet tegen. Het aantal grote stukken was aanmerkelijke kleiner dan anders en dat juichen we wel toe, waar de straten niet op zulke grote vertonin gen berekend zijn en het publiek ook een groot deel van de ruimte vullen moet! Zo bleef de vereniging van oud-leerlingen ook dit jaar nog in hecht verband bijeen: zij stelden een groep boeren voor, die als het ware bij elkaar op de schoot zaten wegens het gebrek aan (cultuur—)grond. En op een volgwagen zat te toekomst: emigratie naar nieuw gebied, dat door ontginning bestaansmogelijkheid zal scheppen voor wie thans geen plaats meer dn het eigen land is. Dan was er van de afdeling wagens een keurig ver zorgde muzieknis met een compleet, 35 man tellend Tiroler Jodelgezelschap, dat zo veel meer indruk zou maken als wat het eigen (ei-)land de toerist kan bieden. Veel bekijks had ook de reclame voor de snelkookpannen en de demon- stratrdces waren wèlbespraakt! „Sinte Maarten wordt vermoord!" had een ver dediger van de échte folklore in een har- ti- gedichtje in de krant betoogd en, dit werd beklemtoond door sintmaarten, ge flankeerd door een lugubere strop en een koor van kinderen bezong wat deze al truïst al niet aan goede dingen heeft ge daan. Zeer veel werk hadden de tinnen soldaatjes van hun costuum gemaakt, iedere maarschalk zou hen met trots in zijn garderegiment geplaatst hebben! Schril contrast was het optreden van het huisgezin van Jan Steen! U kent het incident dat Leeuwarden schiep toen daar de argeloze Sint de jeugd door de blonde lokken kwam strijken: ze bekogel den hem met rotte appels. De Goedhei- ligman liet ons zien, dat hij een volgen de keer beter beslagen ten ijs zal ko men, hij was uitgerust met een stalen helm en een vervaarlijk steekwapen, en zijn knechten hadden de baret ook maar voor deugdelijker defensiemateriaal ver wisseld! Voorts zagen wij verscheidene aparte sunderklazen: een charmant vrouwtje wierp zich op als propagandiste voor waterleiding en een overkantse tekenaar die dit eens goed wilde bekijken, voelde weldra volop nattigheidZeer ge- Men kan verdwalen in een grote stad, maar men kan (zelfs als Texelaar!) ook op het Gouden Bolt je zelf de koers kwijt raken. Dat ondervond een plaatsgenote, die bij goed weer uit De Koog vertrok ken, voornemens was om via de Sluf ter en Eierland weer naar huis te fiet sen. Bij de Slufter aangeland begon de mist op te zetten en het duurde niet lang of de wielrijdster was het spoor volko men kwijt. Eerst laat in de avond het was roetnacht werd haar hulpgeroep gehoord en toen waren leed en ontbe ringen spoedig vergeten! EENZAAM IN DE NACHT. Dat zong niet de zingende zwerver, doch hier gold het een klaaglied van een Oosterender meisje van een jaar of vier. Vader en moeder waren naar de bu ren en toen de kleine, wakker geworden, tegen eenen ontdekte, dat haar ouders weg waren, was ze zo in haar nachtja ponnetje en op blote voeten huilend de straat opgegaan.... Vader en moeder hebben ontijdig moeten opbreken. DAMCLUB TEXEL Uitslagen van 11 December: A.: C. v. Heerwaarden-G. Dros 2-0; S. v. Heerwaarden-P. Kooij 2-0; J. Vinke S. Bakker 2-0. B.: J. N. Rijk-A. v.d. Slikke 1-1; W. A. v. Zeijlen-J. Hooijberg 0-2;- Joh. D. Bak- ker-N. de Graaf 2-0; J. P. Stam-A. Vin ke 1-1. C.: D. v.d. Werf-Jb. v. Heerwaarden 1-1; P. Bakker-H. Gomes 1-1. D S. v. Heerwaarden Johzn.-P. v. d. Vis 2-0; C. Vinke-F. Schuit 2-0. Vrijdagavond speelt ons 2e tegen De Cocksdorp, aanvang 8 uur in Hotel De Graaf. Zondag speelde het le tiental tegen Winkel. Na een prettige dammiddag gin gen de punten met onze Winkeler vrien den mee. Winkel Texel: J. Helder C. Dijker 1—1 C. Lodder S. v. Heerwaarden 02 T. Mantel S. Ros 0—2 H. Suidendorp C. v. Heerwaarden 02 H. Bergman S. Bakker 20 Jb. v.d. Welle C. v. d. Werf 20 M. Hamelink G. Dros 20 A. v.d. Welle P. Kooij 1—1 C. Hartog J. Hooijberg 11 B. v. Dijk A. yinke 20 Eindstand 119. GESLAAGD Oudeschild. Onze vroegere plaat- genoot, de heer Jur. Beumkes, behaalde te Den Haag het diploma gemeentefi- nanciën, eerste deel. PROTESTANTSE KERKDIENSTEN N.H. GEMEENTE OOSTEREND. Hedenavond 8 uur samenkomst in Het Noorden ten huize van de Familie Vla ming (Eutopia). slaagd was ook de vondst: „Als het Te- so-aandeel binnenkomt juicht heel het huisgezin (de Texelse vroedschap). De violist met zijn Texel symphonie en par tituurdrager waren natuurlijk ook ge duchte rivalen voor een prijs! Dan wa ren er diverse geiten, bruidsparen, een slangenbezweerder,.een omgekeerde we reld, vier ouwe wijven, dae allemaal even hard liepen en nochtans elkaar niet kon den krijgen, de bekende Oily B. Bom mel van het Handelsblad kinderverhaal, was keurig verzorgd, nét een plaatje matrozen, beren en hun geleiders, een kip en een ei, duizendmaal vergroot, een écht oud-Texels paar, dat zó keurig speelde, dat men meende inderdaad met stokoude mensen te doen te hebben, een raket naar de maan en niet te vergeten de groep volksdansers, die uw verslagge ver niet heeft gezien, waar zij ook an dere dorpen wilden doorhuppelen. Een hier en daar kikkernakend schaap, geleid door een belastingambtenaar ver haalde van de druk, waaronder de Middenstand gebukt gaat; een figuur omgeven met vliegende schotels; 'n half om half figuur en niet te vergeten de fi guren uit sprookjesland!! In totaal waren er zo'n 180 sunderklazen. Tenslotte 't actueelste aller vraagstuk ken: de veerdienst Texel-Den Helder. U weet, wat de minister gezegd heeft en u weet ook, dat lang niet iedereeen de mi nisteriële visie deelt! Het liep al tegen twaalven toen de ju ry de uitslag bekend kon maken. Op straat was toen niet veel volk meer: men zocht gezelligheid in hotels etc. of was al naar andere dorpen vertrokken. De uitslag was: groepen: 1. Sint Maar ten wordt vermoord; 2. de Tirölers; 3. tinnen soldaatjes. Paren: 1. de Texel symphonie; 2. het geschoren schaap en de belastingman; 3. de duvel en zijn ouweEnkelingen: 1. Als het Teso- aandeel binnenkomt; 2. vliegende scho tels; 3. de gemeentebok met de agent, de slangenbezweerder en half om half. De prijzen zijn: groepen f 12,50, f 10 en f 7,50; paren f 7,50, f 5 en f 2,50; enkelin gen: f5, f 4 en drie prijzen van f 2, De prijzen kunnen worden afgehaald in Boekhandel Parkstraat. INGEZONDEN STEMMING RUILVERKAVELING Naar aanleiding van het bericht over de stemming „Ruilverkaveling" moe* mij namens vele andere stemgerechtigden onderstaand van 't hart. Men rekent op plm. 1600 stemge rechtigden terwijl men op ongeveer 1000 stemlustigen kan rekenen. Immers, ie mand met een eigen huisj:- zonder bij liggende grond van betekenis zal zich geen daggeld laten ontgaan om aan deze mi dubieuze stemming dee' te nemeen. Ergo: het stembureau bepnt reeds met een voorlopige winst, welke wij gevoeg lijk op plm. 500 stemmen kunnen stellen. Wie niet verschijnt wordt immers ge acht er voor te zijn. Het kan echter ook nog iets offeiële/: Waarom stuurt men geen stembiljetten rond? Dan kan (of moet) een ieder min of meer belangheb bende meestemmen. Dan krijgt men een eerlijk overzicht van de Texelse meningen in deze toch wel hoogst belangrijke aangelegenheid NIC. DROS, Harkebuurt, Texel. (De waarnemend dijkgraaf hebben wij om inlichtingen verzocht. De heer Zijm merkte op, dat de stemming niet van de zijde der 30 Polders uitgaat; overigens zag ook hij liever een stem ming aan de hand van biljetten. Red.) TEXELSE MARKT Den Burg, 15 Dec. 1952. Aangevoerd: 13 koeien f 700-f 850. 15 graskalveren f 275-f 325. 2 paarden f850-f 950. 30 big gen f 40-f65. 22 n. kalveren f 45-f 70. „SINTE MAARTEN" WON DE BEKER De beker van de Texelse Courant ii gewonnen door de groep „Sinte Maar+en wordt vermoord". (Groep GDS Den Burg; in Skil's Dorpsstraat flaneerde nl. eveneens een dergelijke groep. Zie de resp. verslagen in dit nummer). DIAKENVERKIEZINGEN Voor de Doopsgezinde gemeenten zijn Zondag enige diakenverkiezingen ge houden. Voor Den Burg werd de heer Laan benoemd, voor De Waal de heer W. Kikkert, voor Oosterend de heer Joh. Roeper en voor Den Hoorn de heer C. P. Drijver. BILJARTNIEUWS Naar we vernemen zullen leden van biljartclub Texel Zaterdag 20 December a.s. met de boot van 10 voor drie per bus naar Hoorn vertrekken teneinde deel te nemen aan een returnmatch. WACHTLOKAAL VOOR TESO De N.V. TESO heeft ten behoeve van haar busdienst „Het Wapen van Am sterdam" als wachtlokaal gekozen. Dit lokaal is vanaf de eerste dienst voor het publiek open gesteld. „Voor onze VVV tot in demod der!" Aldus het devies van een Koger 1 Ouwe Sunderklaas, die de schoonheid van Texel bezong. De man droeg een manchester pak en zijn zwarte krullebol een zwarte alpino, ,,'t Is 'm precies!" gnuifden de dorpelingen en sommigen fluisterden: „Daan is weer in topvorm!" Maar zijn neef Maarten had ook zijn avond: hij imiteerde een niet minder populair ingezetene en bakte ze don kerbruin, de motor met de startinrich ting van het Fanny Blankers systeem ontbrak natuurlijk niet en weer een andere neef, Klaas, deed verdienstelijk werk als reporter. Dit waren zo maar drie willekeurige Sunderklazen, drie van de tientallen, die Vrijdagavond in De Koog rondsprongen en er de goeie, ouwe sunderklaassfeer brachten. Ja, ook in De Koog hebben ze er weer puur werk van gemaakt. Neem nou bv. die autobus-op-bijna-ware grootte, de .Koger Schooltouringcar". U zult wil len weten waar dat op slaat? Wel, dit was „Het plan van Zwan". „Jan Zwan dat is een reuzevent, die geeft hieraan zijn laatste cent" en verder „Meester Drevels vaste hand, brengt ons door heel Nederland, dank zij onze Jan"! Dit ge zelschap was op weg „Naar de Bollen", 't Waren allemaal lieverdjes van leerlin gen van juf, die toch maar heel wat met ze te stellen had! En de chauffeur had op zijn beurt de handen vol aan de motor, die sloeg en bulderde als een ge vangen olifant. En toch werd het een fijn daagje! (De heer Zwan had op de Ouderavond de vraag gesteld of ze zélf geen autobus konden exploiteren, omdat de schoolreis- reisjes tegenwoordig zo'n mirakel hoog bedrag uit de kas wegroven. De menin gen hierover liepen sterk uiteen, hetgeen Vrendagavond op ondubbelzinnige wijze werd gedemonstreerd. Deze bus verwierf de eerste groeps- prijs. Hieraan hadden meegewerkt de echtparen A. Daalder, P. Vermeulen, S. van Koningsveld, J. Jellema en de heer P. Eelman en de ontwerper was de heer Klaasenbosch. Nr. 2 werd het echtpaar C. Groenhof, dat blijkbaar uit ons rust huis was ontsnapt. 3. werden de gega digden voor ons rusthuis en de burge- ORGEL VAN DE WAAL NAAR DEN HOORN De Doopsgezinde kerk van De Waal heeft het in de oorlog zodanig te verduren gehad, dat men besloot het interieur met te herstellen en sindsdien worden de kerkdiensten in de kerkekamer geh.m- den. Het orgel is nu naar Den Hoorn overgeplaatst en daar zal het Zondag a.s. worden ingewijd. Tex. Boysnicuws Zondag jl. is het hele programma dooi de KNVB afgelast. Hierdoor hadden wij een week gedwongen rust. Toch moeten we blijven trainen! Zorg er voor dat de Donderdagavond voor jullie vrij blijft opdat we allemaal op de training kun nen komen. De laatste paar weken liet dit wel wat te wensen over, maar laten we aannemen dat dit door de St. Nicolaas drukte kwam Dus Boys tot Donderdag. Hieronder de stand van de afdeling van het le elftal, bijgewerkt tot op he den:, Flevo 11 11 0 0 22 Holl. T. 10 8 0 2 16 Geel Zwart 11 6 1 4 13 Zeemacht 10 5 2 3 12 Wiron 9 4 14 9 Con Zelo 10 4 1 5 9 Schoorl 11 4 1 6 9 Tex. Boys 9 4 0 5 8 Petten 11 4 0 7 8 Duinranders 10 2 3 5 7 Oosterend 10 2 1 7 5 Kolp. Boyi 10 1 2 7 4 meester stond te trappelen van onge duld om dit gebouw te kunnen openen (Van Heerwaarden 2 x, echtpaar Gomes en Zoetelief.) 4. De nachtvlinders (leden van de familie Hopman), 5. Texelse Folklore, Luilak, Sinte Maarten en Ou we Sunderklaas: de dames Bonne, Daal der en de heer van Eerden; 6. Laat bloe men uw tolk zijn, dit waren keurige tul pen (de dames Hillen-Buisman, Bonne- Bakker, Kikkert-Henstra, Bonne en mej. Martie Werkhoven, 4 kruiken bols: de echtparen C. Daalder-Bonne en W. Ver hagen-Kikkert. En verder zagen wij nog Inse Bonne als Donald Duck. De kinderen. Ook de kinderen kwamen goed voor de dag. 1. werd de speeltuin: Corry Hen- ny en Wim de Visser, Hans en Dicky Peeters; 2. Gerda, Tineke en Harry Wuis en Tinie de Visser; 3. Leenden Daalder en Henk Kiewiet als man met aapje; 4. Rietje en Leentje Zwan als Sneeuwdui- veltjes; 5. Henk Koopman als harmonica speler; 6. Hans Eelman als bezorger vén de Ochtendbladen; 7. Thea eti Gei da Bakker als Percil; 8. Ineke Drevel en Irene Eelman als schooltandverz >rgsiers; 9. Boukje Pranger als Spaans Danseres je. En dan was er nog een alleraardigst meisje, welker hoed en jurkje zacht glin sterde van het zilverpapier en zij voerde een bord mee waarop stond: „Gooi geeïi zilverpapier op de grond, maar spaar het voor een blinde-geleide hond!" U ziet wel, dat de jury een drukke taak had! Tot diep in de nacht hebben de Ouwe Sunderklazen en hun vereerders pret gevierd in Hotel „De Toekomst waar een ijverige band er de stemmmg goed in hield! Het Ouwe Sunderklaasfeest te Oude schild is weer achter de rug. Het is ge zellig geweest, maar denderend was het niet. Er waren wel aardige vondsten, maar buitengewone dingen vallen niet te vermelden. Er wordt over het algemeen te weinig werk van de uitbeeldingen ge maakt, zodat velen niet boven de gewone verkleedpartij uitkomen. Nadat de Ouwe Beppies de straat had den verlaten, kwamen de Sunderklazen aan bod. De Sinte Maartenkwestie schijnt de ge moederen wel beroerd te hebben, want het probleem werd van vele kanten be licht. Een galg waaraan een pop bengel de en daarboven het waarschuwende woord „Praag" was wel erg actueel. Kennelijk verwoede schaatsenrijders vroegen om een ijsbaan voor Oudeschild. Iets voor de feestcommissie? Een aantal leerlingen van de huishoudschool (soep- sohool) maakten reclame voor deze nut tige instelling, waarbij de soep niet ont brak! Bij de pomp kreeg men voorts de belevenissen te horen van enige leden van het TESO-personeel. De waterleiding stond ook in de belangstelling. Geen „pleetje" meer maar een modern closet, en geen dooie muizen etc. meer in het water. Jansen en Tilanus met hun vrien din Pia in het land der Trougels kregen veel bijval. Verder zagen we: Fanny Blankers, Faroek met Haremvrouwen, Krukelaar, compleet met kor etc. Popeye de Sailorman, een paar propagandisten voor de ouderwetse wollen kleren etc. Wat ons verbaasde was, dat niemand aandacht had geschonken aan het feit, dat het Horntje van de baan is. Voor Ou deschild toch een zeer bijzondere gebeur tenis. De Sinterklazen zijn vroeg begonnen en waren ook weer zeer vlug van de straat. Met een gezellig Sinterklaasbal in het Eigen Gebouw werd het feest besloten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1952 | | pagina 1