Cjroen 'warL-Jexelsin het harL, HU 6ZB33392B- VALDA Kees Witte Johzu (voorheen de Westen) rijdt in een beste slee door Australië Gestreefd wordt naar billijke tarieven Canadabiedtperspectieven Winterhanden? PUROL Ruilverkaveling ZATERDAG 3 JANUARI 1953 TEXELSE 66e JAARGANG. No. 6G96 COURANT Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags. Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren! Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,80 p. kwart, -f 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm. Texelaars in den Vreemde Kees Witte, voorheen De Westen, thans Australiër, schreef een opgewekte Nieuwjaarsbrief aan de Vereniging van Oud-Leerlingen, waarvan hij jaren lid is geweest. Dat het hem goed gaat blijkt uit zijn mededeling, dat hij een Fordje heeft gekocht. In de anderhalf jaar dat Kees in zijn nieuwe vaderland peest, heeft hij dus al een aardig centje kunnen overhouden en wat lette hem dus een 'auto aan te schaffen?! Kees schrijft o.a.: Ik kocht vorige week op mijn verjaardag een luxe auto. Beter verjaardagscadeau had ik mezelf niet kunnen geven. Ik heb er al mee ge reden, maar hij staat nu weer in de ga rage in de stad. De komende week ga ik er weer heen om dan mijn Australisch rijbewijs met mijn eigen wagen te halen en dan neem ik hem mee naar huis. Het is een 1949 model Ford Prefect, die 30,000 mijl heeft gelopen en nog in heel goede staat verkeert. Er zit een 10 pk. motor in en 'hij loopt 1:15. De prijs was ook niet gek en kwam neer op ongeveer f 5000 in Hollands geld. Het werk in de boomgaard is nog steeds als vorig jaar natuurlijk, alleen meer tractorwerk. Ik heb weken gereden met een oude Mc. Cormicktractor en schijfeg en dan een ander met de nieuwe Ferguson achter me aan, dus er brom den alle dagen twee tractors op de plaats. De grond is dan ook in keurig nette toestapd. Nu hebben we met de oude tractor er slootjes in geploegd voor de bevloeiing, waar we Maandag aan gaan beginnen. Vorig jaar om deze tijd hadden we al viermaal een bevloeiing gedaan, maar nu is die nog steeds uitge steld geworden wegens de regenval. Het is hier nu nl. het natste jaar sinds 1924. Toch stijgt de temperatuur ook wel en het is zelfs heel mooi weer, we hebben de temperatuur gehad van 85-92 graden, maar vorige week was het weer eens em dag van 42 graden en had je het .l;ijna koud na een dag op de tractor. Vorige week was er op dezelfde dag een kleine overstroming in Victoria, een bosbrand in N.-Zuid-Wales en een hittegolf i het Noorden van Australië. Het is soms wel een land van grote verschrikkingen. Ik MOND- EN KLAUWZEERBESTRIJ- DING Het ligt in de bedoeling dat in het a.s. voorjaar tussen 15 Febr. 1953 en het einde van de staltijd (omstreeks 15 April 1953?!) alle runderen, ouder dan twee maanden, geënt worden tegen mond- en klauwzeer met de stammen A, O en C. Deze enting zal op papier vastgelegd worden, zodat van ieder rund nagegaan kan worden wanneer het geënt werd te gen mond- en klauwzeer. Voor runderen, die als tbc-vrij of re- actievrij verkocht worden, zal dan op de verkaring in de daarvoor bestemde ruimte de aantekening gemaakt worden over de bovenbedoelde enting tegen mond- en klauwzeer. Hoe met reagcerders! Voor reageerders zal er dan een apar te verklaring moeten komen, waarop vermeld staat, dat zij geënt zijn te?en mond- en klauwzeer. Maar dan is het ook noodzakelijk, dat de schets van de ze reageerder aan die verklaring wordt gehecht en dat het nummer van de schets op die verklaring wordt geno teerd door uw dierenarts. Belangrijk, ook voor vetweiders! Dit is dus zeer belangrijk voor de af- melkers en zij die nog steeds reageer ders kopen en dus voor de vetweiders. Er zijn weiders, die reeds vroeg koei en voor de vetweiderij kopen, er staan er natuurlijk al verschillende om de melk of om de baat, maar ik zou u wil len adviseren, zorgt u alsnog, dat u de schetsen van deze reageerders in handen krijgt. Wanneer, tengevolge van de ge organiseerde mond- en klauwzeerenting, deze reageerders aanstaande voorjaar geschetst moeten worden omdat er geen schets bij is, kost dit u geld. Wij moeten er naar toe, dat de reageer ders met bijbehorende schets verhan deld worden! Dat is ook om andere rede nen belangrijk! Als er een schets is bij de aangekochte reageerder en deze koe ,,doet het niet" (om andere redenen dan tbc), dan is het mogelijk via de schets het adres van de eerste verkoper op te sporen en dat geeft soms verrassende en verhelderende inlichtingen zoals ons uit de praktijk is gebleken. D. REMPT. Besluit Uw maaltijd met één o! twee Rennies. Om dat snerpend zuurbranden op de maag te blussen. Meer en meer wordt het gewodnte van lijders aan brandend maagzuur, altijd Rennies bij de hand te hebben. Ze zijn één voor één hygiënisch verpakt en on opgemerkt in te nemen waar u maar wilt zonder water of wat ook. En Rennies zijn nog smakelijk ook. Vraag Rennies bij Uw apotheker of drogist. heb hier drie maanden 'n Texelse vriend bij me gehad en heb hem nu bij een van de buren geplaatst. Iedere week ont moeten we elkaar. Ik krijg nu een Hol landse voorman om onder te werken en ga ook vaak bij zijn vrouw op visite, want die zet een heerlijk kopje koffie. C. Witte, c.o. Mis. A. M. Sincl lir ,,Nardoo", Bomawm Extension Victoria, Australia. De a.s. Waterleiding Gedeputeerde Staten zouden er de voorkeur aangeven bij exploitatie van de waterleiding op Texel door het Provin ciaal Waterleidingsbedrijf in Noordhol land hier zoveel mogelijk dezelfde ta rieven toe te passen als in de rest van het verzorgingsgebied van het PWN. Een definitieve beslissing hierover zal eerst kunnen worden genomen, wanneer bekend is of en zo ja, in welke mate het Rijk bereid is in de kosten bij te dragen. Een beslissing in deze is nog niet geval len. Ten aanzien van de waterwinningsmoge lijkheden op ons eiland moet, wat be treft de plaats van waterwinning, met 'n aantal veelal tegenstrijdige factoren reke ning worden gehouden, met name met d invloed van de waterwinning op de bovengronidwaterstand en met de be scherming van, uit een oogpunt van na tuurschoon, belangrijke gebieden Dit zal door het Rijksinstituut voor de Drink watervoorziening bij de opstelling van het definitieve rapport, dat thans ter vasie ligt, in een concept ongetwijfeld geschieden. HET AANTAL HUWELIJKEN IN 1952 Voor de betrokken echtgenoten dè belangrijkste gebeurtenis van het heden ten einde spoedende jaar was ongetwij feld de dag, waarop zij door onze nog steeds togaloze Ambtenaar van de Burgerlijke Stand in de echt werden verbonden. In 1952 heeft 138 maal in de trouwzaal aan de Vismarkt het „Ja woord" geklonken, met andere woorden er werden 69 huwelijken gesloten. Men vraagt zich onwillekeurig af, hoe het mogelijk is, dat zij allen weer een dak boven het hoofd hebben kunnen vinden! Trouwens, 1952 was helemaal geen top jaar; in 1947 werden sinds 1943 de mees te huwelijken gesloten nl. 108 en 1948 volgde met 100 nieuwe paren. Vanaf het vierde oorlogsjaar was het aantal huwelijken: 1943: 56; 1944; 37; 1945: 53; 1946: 85; 1947: 108; 1948: 100; 1949: 67; 1950: 71; 1951: 86 en 1952: 69. Coöp. Boerenleenbank GYMNASTIEK-NIEUWS De data van de opvoering der gym. revue ,,'t Zit in de lucht!" op 17 en 24 Januari a.s. naderen snel en wij kunnen nu dan ook enige nadere mededelingen over deze revue verstrekken. Het programma vermeldt leuke schet sen en liedjes, balletten en gymnastiek- nummers, welke worden verzorgd door de dames van Texel en de herennum mers door leden van het Keurcorps van de Turnkring Holl. Noorderkwartier. Al met al een aantrekkelijk program ma, waarvoor reeds maanden lang is ge repeteerd. Gezien het grote succes van de vorige gymnastiekrevue in 1948, twijfelen we er niet aan, of deze revue zal ook wel weer dik in orde zijn, houd dus een van deze avonden vrij, u zult er geen spijt van hebben. Tevens vestigen wij nog even uw aandacht op de adsp. uitvoe ring op Vrijdag 16 Jan. a.s. Nadere in lichtingen betreffende kaartverkoop enz. in volgend nummer. ESPERANTO EN DE WETENSCHAP Op de Auckland Universiteit te Auck land in Nieuw-Zeeland is een Esperan- to-cursus begonnen met 60 deelnemers. Aan de Volksuniversiteit te Den Haag is in het kader van de parallel lopende cursussen, die aan de Volksuniversitei ten van verschillende landen worden gehouden, een door Mr S. Pragano uit Amsterdam geleide Esperanto-cursus be gonnen 35 deelnemers. Dat Canada uitstekende perspectieven te bieden heeft aan landbouwemigranten die zich daar op de duur zelfstandig wil len vestigen mag wel als algemeen be kend verondersteld worden. Over de wijze waarop de zelfstandige vestiging in de praktijk in zijn werk gaat zijn be langwekkende gegevens te vinden in het proefschrift, waarmee dr ir A. S. Tuinman dezer dagen aand e landbouw hogeschool te Wagemngen promoveerde. Wij lezen daar dat de Canadese land bouwer zich op het ogenblik in een gun stiger economische positie bevindt dan ooit te voren. Oorzaak hiervan is de voortdurende toename der bevolking o.a. door immigratie waardoor de binnenlandse afzet aanzienlijk is ver ruimd, terwijl ook de consumptie per hoofd groter is geworden tengevolge van de stijgende levensstandaard. Intussen is de landbouwbevolking van Canada nog steeds te klein om de rijke mogelijkheden van dit enorme land uit te buiten. De situatie is dan ook zo, dat er niet alleen nog millioenen hectaren grond op ontginning liggen te wachten, maar dat er over heel Canada duizen den reeds ontgonnen gronden met opstal te koop zijn doordat de eigenaars geen opvolger hebben. Voorlopig is er dus nog voor ruime tijd aanbod genoeg om te voorzién in de vraag van Nederlan ders die zich in Canada zelfstandig wil len vestigen. Hoe gaat het overnemen van een be drijf nu in zijn werk? Zoals bekend kan de emigrant geen kapitaal uit Nederland meenemen, zodat hij eerst als werkne mer dienst moet nemen om de nodige gelden bijeen te sparen. Deze gang van zaken is trouwens geheel in het voor deel van de emigrant, daar hij zodoende gelegenheid heeft om aan zijn nieuwe omgeving te wennen en ervaring op te doen met de werkmethoden in Canada, die doorgaans nogal van de Nederland se afwijken. Uit de berekeningen van dr Tuinman blijkt dat de materiele vooruitgang van de Nederlandse landbouwemigranten, die sedert 1947 in Canada binnengekomen zijn, in geldswaarde uitgedrukt na het eerste jaar gemiddeld S 257 bedroeg, na het tweede 1306, na het derde S 2492, na het vierde 4124. Van de tussen 1947 en 1950 aangekomen Nederlandse ge zinnen heeft zich thans ongeveer de helft in hoofdzaak door aankoop, in enkele ge vallen door pacht of deelpadht, zelfstan dig gevestigd Deze vestiging vond ge middeld een kleine twee jaar na aan komst in Canada plaats. De prijs van de door Nederlanders ge kochte bedrijven loopt nogal uiteen, maar het gemiddelde bedrag is ongeveer $7800, waaruit volgt dat deze bedrijven gekocht zijn met behulp van verstrekte credieten. Welke credietfaciliteiten zijn er voor de Nederlandse landbouwemi- grant beschikbaar? Sommige provinci ale regeringen, zoals die van Nova Sco tia, Quebec en New Brunswick, ver strekken leningen voor de aankoop van een bedrijf; vooral in Nova Scotia, dat leningen tot een maximum van 8000 verstrekt tegen 4^ pet. interest, is hier van reeds door verscheidene Nederlan ders gebruik gemaakt. De meeste credie ten blijken echter van particuliere zijde gekomen te zijn; hierbij speelt natuurlijk een belangrijke rol de goede naam en het vertrouwen dat de betreffende immi grant zich heeft weten te verwerven. Als interest wordt bij deze particuliere leningen gemiddeld 4,85 pet. in reke ning gebracht, terwijl de aflossingster mijn varieert van 3 tot 40 jaar met als gemiddelde 11 jaar. Wanneer men de verschillende gevallen van vestiging nagaat, blijkt dat gemiddeld 28,5 pet. in contanten betaald is en 71,5 pet. aJs crediet opgenomen. Naast de aankoop van bedrijven doin zich natuurlijk nog andere financiële problemen voor, zoals de aanschaf van landbouwwerktuigen en levende have of het aanbrengen van verbeteringe Om hierin tegemoet te komen, kunnen uit hoofde van de „Farm Imnrovement Loan Act.", een wet die in 1945 van kracht geworden is, kortlopende lenin gen van ten hoogste 3000 aan land bouwers verstrekt worden. Dit geld wordt niet redhtstreeks door de regering geleend, maar door particuliere banken, waarbij de regering zich echter voor 10 pet. van het eventuele verlies garant stelt. De bank mag niet meer dan 5 pet. interest eisen, terwijl de aflossingster- mijnen variëren van 1 tot 10 jaar. De hierdoor geopende mogelijkheid is tot dusver een groot succes gebleken en vele Nederlanders hebben er reeds van ge profiteerd; deze leningen zijn echter niet bedoeld voor de aankoop van bedrijven, maar moeten beschouwd worden als „sluitstuk" om een reeds aangekocht be drijf in werking te brengen of te verbe teren. Voor hen die nog kapitaal in Neder land hebben staan, bestaat volgens de INGEZONDEN Geachte redactie, Beleefd verzoek ik u onderstaand schrij ven in uw blad op te nemen. In de week van 22-27 December ont vingen verschillende stemgerechtigden voor het Ruilverkavelingsplan Texel een anoniem pamflet met de enigszins ge zwollen kop „Let op, 30 Januari 1953! Landeigenaren ontwaakt!" Niet zonder opzet noem ik dit schrij ven een „pamflet". M.i. draagt het alle kenmerken van een pamflet in de slech te zin van het woord: Ondeskundig! LeugenachtigDemagogisch Laat mij enkele punten van dit ge schrift onder de loupe mogen nemen. De demagogie begint als in het begin van het pamflet gezegd wordt, dat voor rekening van de landeigenaren een be drag van 3 millioen gulden komt, maar dat hier wel een millioen bij komt, om dat de kosten sedert de berekening aan zienlijk zijn gestegen. De begroting voor dit Object is nog slechts enkele maanden gereed en sindsdien zijn de kosten met of practisoh niet gestegen. Bovendien heeft de Rijkscultuurconsulent op de on langs gehouden vergaderingen duidelijk gezegd, dat bij het maken van de begro ting met tegenvallers door stijging van lonen en materialen is rekening gehou den. De begroting is royaal opgezet. Verder wordt gezegd: „U weet dus niet, of het u f 600 of wel f 2600, of mis schien f 3000 per ha kost". Dat kunnen de landeigenaren wel weten! De uitvoe ring van het plan zal een gemiddeld be drag van f400 per ha kosten Op grond van de ervaring in andere ruilverkave lingen kan gezegd worden, dat er uitlo pers van f 550,-, tot f 600 per ha. komen, maar dat verreweg de meeste bedrijven zullen komen tot een bedrag van plm. f 400 per ha. Mogelijk denken sommige tegenstanders van het plan stemming te maken door te zeggen, dat de eigenaren in de P.H. polder en polder Het Noorden veel minder betalen en dat daardoor de kosten voor de rest van het gebied heel hoog zullen zijn. Daar de oppervlakte van de polder Het Noorden en de P. H Polder samen nog niet één vijfde deel van het gehele Ruüverkaveling9gebied bedraagt is er voor deze vreesaanjagerij geen enkele reden. Zelfs wanneer de eigenaren van polder het Noorden en de P.H polder geen cent zouden betalen, zou men voor de rest van het gebied nog niet cp f 500 per ha. komen. En ieder een, die kennis van de plannen heeft ge nomen weet, dat er voor beide genoem de polders nog zeer belangrijke objecten in het plan zijn aangegeven. Het pamflet gaat verder: „Eenmaal voorgestemd, of niet gestemd, wanneer de ruilverkaveling er is, heeft u niets meer te zeggen. Dan bestaat u niet meer", 'k Heb het vermoeden dat dit het geval zou zijn wanneer onze anonieme schrijver het na de aanneming van het plan alleen voor het zeggen zou hebben. De ruilverkavelingswet zegt echter, dat na de aanneming van het plan een Plaatselijke Commissie wordt benoemd en hiervan wordt dan gezegd, dat deze uit ten hoogste vijf leden bestaat, die het vertrouwen van de eigenaars ge- KOU GEVAT... Bedek keel en borst met de pijn stillende Thermogène; de weldadi ge warmte verjaagt verkoudheid. nieten en over een uitgebreide plaatse lijke kennis beschikken. En ik ken nu langzamerhand onze Texelse gemeen schap goed genoeg om te weten, dat de ze 5 mensen opleveren kan, die aan de ze eis voldoen. Ten aanzien van de betaling wordt ge zegd: „Daar (dat is uw nieuwe bezit) kunt u dan een le hypotheek op nemen. De rente, 4 pet. en aflossing, mag u bij deviezenvoorschnften der Nederlandse Bank de mogelijkheid om twee jaar na het vertrek naar Canada een bedrijfsin- ventaris van Nederlands fabrikaat w.o. ook vee begrepen wordt, tot een waarde van hoogstens f 8000 te ontvangen; zij die hiervan geen gebruik maken kunnen na dezelfde periode ook deviezen krijgen tot een bedrag van f 1520,-. Als voor waarde wordt hierbij echter gesteld dat de emigrant zich inmiddels zelfstandig gevestigd heeft. Overigens wordt reeds bij de oorspron kelijke plaatsing van de Nederlandse emigrant bij een werkgever zoveel mo gelijk rekening gehouden met de toe komstige vestigingsmogelijkheden in een bepaald gebied, hetgeen de kansen om spoedig te slagen vooral wanneer de emigrant zich een goede naam in zijn omgeving weet te verwerven aanmer kelijk vergroot. Er moge in dit verband nogmaals aan herinnerd worden dat zij die het vol gend jaar nog naar Canada willen ver trekken zich reeds nu dienen aan te mel den. wijze van gunst 30 jaar over doen. Wat te denken van iemand, die reeds een le hypotheek heeft?" Er is geen sprake van het kunnen nemen van een le hypo theek. De kosten, die de Ruilverkaveling op uw bezit legt hebben niets te maken met een le hypoheek en wat dit betreft, komen zij, die reeds een le hypotheek op hun land hebben dan ook helemaal niet in de knoei. Verder is het een blijk van ondeskundigheid, wanneer de ano nieme schrijver de indruk wil vestigen, dat een rente van 4 pet. moet worden betaald. Er wordt slechts een rente van 2,78 pet. betaald. De rest van de 5 pet. die men jaarlijks betaalt., is aflossing. Vervolgens gaat de schrijver zijn best doen op het gemoed van zijn lezers te werken. „Uw grondgebied met moeite en zorgen door uw voorouders bijeenge sleept, wordt nu als niets geacht. Alleen daarom, weet wat u doet en bedenkt, dat een volk wat z'n Vader(s) land niet ver dedigt, is een verloren volk". Hier slaat de schrijver de plank op een vreselijke wijze mis. De Ruilverka velingswet heeft vooral ten doel en in de gebieden waar de plannen reeds uitgevoerd zijn is duidelijk gebleken, dat dit doel bereikt is om de grond, die onze vaderen in veel gevallen aan de zee ontworsteld hebben zo te gaan ge bruiken, dat een steeds groter aantal Nederlanders van onze bodem gevoed kan worden. Een volk, dat dit niet zou deen is inderdaad een „verloren volk". Een volk, dat leeft, bouwt aan zijn toe komst. De tirade over het bestuur van de Dertig Gemeenschappelijke Polders meen ik over te kunnen slaan. M i. zijn deze heren best in staat om te bepalen, wat ze wél en wat ze niet mogen en kunnen. De schrijver geeft echter blijk van grote ondeskundigheid wanneer hij ver der oreert: „Volgens bestuur der 30 Ge meenschappelijke Polders moeten de ingelanden als de ruilverkaveling er niét komt, zelf alle kosten betalen?" Ik vraag me af. Welke kosten?" Waar schijnlijk ligt hier één van de redenen, waarom de schrijver in de anonimiteit blijft. Hij-zij woont blijkbaar aan één van de Texelse wegen, die al in goede staat zijn en in een gebied, waarin geen overlast van water optreedt. En wat heb je dan nog nodig met anderen, die er in dit opzicht minder goed vóórstaan. Weet de schrijver weilkelijk met, dat er op ons eiland nog talrijke wegen prac tisoh onbegaanbaar zijn en dat de ont watering op vele plaatsen volkomen on voldoende is. En het stemt me tot vol doening, dat het bestuur van de Dertig Polders overtuigd is, dat hier iets gebeu ren moet. Maar onze anonieme schrijver vraagt doodleuk: „Ik vraag me af. Welke kosten?" Je zou bijna gaan ge loven, dat deze schrijver geen Texelaar is. „Een eigenaar-verhuurder wordt door deze regeling als niets geacht". Een nieuw staaltje van demagogie. De schrij ver kan weten, dat in het Pachtbesluit een artikel is opgenomn, waarin gezegd wordt, dat aangebrachte verbeteringen op de pachter kunnen worden verhaald. Maar als men zioh tot doel heeft gesteld eigenaren-verhuurders de schrik op 't lijf te jagen kan je dit veel beter ver zwijgen In dit verband wil ik ook even ingaan op het Ingezonden stuk van mej. A. Keijser. Deze schrijfster vestigt de indruk, dat bezit van land een blok aan 't been is. Hoewel ondergetekende er van overtuigd is, dat in veel gevallen land eigenaren niet aan hun trek komen en dit geldt in het bijzonder land met gebouwen verwondert het me toch telkens, dat er eigenaars en eigenaressen zijn, die stad en land afreizen om door koop hun bezit aan land uit te breiden. Kan men dan zijn geld niet op betere wijze beleggen? De anonieme schrijver meent tenslotte de klap op de vuurpijl te geven wanneer hij aan het slot zegt: „Tenslotte kunt u thans ervaringen opdoen van de stem- methode's, de we sedert de oorlog van de „buren" hebben geleerd". Hier specu leert de schrijver blijkbaar op de afkeer, die wij hebben van bepaalde maatrege len, die wij ons tijdens de bezetting moesten laten welgevallen. Maar ano nieme schrijver, weet u dan niet eens, dat deze stemmethode niet ingevoerd is na de bezettingsjaren. Hij is opgenomen in de Ruilverkavelangswet 1938 en in dit jaar lagen de bezettingsjaren nog vóór ons en was er ook nog geen sprake van een Partij van de Arbeid. Ik vraag me af. Tenslotte. Ik krijg de indruk, dat de schrijver van dit pamflet ook in het bui tenland in de leer is geweest. Zijn ma nier van schrijven doet denken aan prak tijken, die ons Nederlanders voorlopig helemaal nog niet liggen. Geachte redactie, hartelijk dank voor de opname van dit schrijven. C. VAN GRONINGEN. Neem een doos echte PA'S TILLES KEELPIJ N

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1953 | | pagina 1