Cjrom ZZwarL-Jexels in het
f
Stichting Culturele Raad op ons eiland
Voorstel vau B. en W.
Aan- en verkoop van
grond door Gemeente
Het Stationsgebouw van vliegveld Texel
Verkoop van Diermeel-surplus naar de Vastewal
Hoover demonstratie
FoeiOosterend
Seumerfeugelszwerven uit over het
Vriendschapseiland
Maar de echte seumer laat nog verstek gaan
WOENSDAG 10 JUNI 1953
TEXELSE
66e JAARGANG. No. 6741
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart. 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
In 1951 besloot de Raad voor het eerst
een bedrag beschikbaar te stellen voor
subsidieverlening aan verenigingen en
instellingen, die 'n cultureel of opvoed
kundig doel nastreven. Een bijzondere
moeilijkheid welke zich bij de verdeling
der beschikbare gelden voordoet is de
beantwoording van de vraag welke ver
enigingen of instellingen voor een subsi
die in aanmerking komen en welke nor
men voor de bepaling van de subsidie
moeten worden aangelegd. Het is duide
lijk, dat in verband met de financiële po
sitie van de gemeente bij de toekenning
van dergelijke subsidies een zekere be
perking in acht moet worden genomen,
aldus B. en W. in hun schrijven aan de
gemeenteraad en zij vervolgen:
Wij hebben gezocht naar een betere
methode van verdeling van de beschik
baar gestelde gelden en mene deze te
hebben gevonden in de instelling van een
zgn. Culturele Raad. Deze Raad kan wor
den belast met de verdeling van de door
u beschikbaar gestelde middelen. Indien
tot leden worden benoemd personen, die
representatief zijn voor de verschillen
de vormen van cultuuruitingen in deze
gemeente, kan wellicht worden bereikt,
dat een zo objectief mogelijke beoorde
ling bij de verdeling zal geschieden.
Naar de mening van B en W. zijn in
deze gemeente voorkomende vormen van
cultuurbeoefening samen te vatten in on
derstaande groepen:
1. onderwijs, 2. bibliotheken; 3. musea;
4. wetenschappelijke verzamelingen; 5.
tentoonstellingen; 6. monumenten; 7.
natuurschoon; 8 folklore; 9. kunst en
wetenschap; 10. lichamelijke opvoeding;
11. zedelijke opvoeding; 12. jeugdvor-
ming.
B. en W. vervolgen: Evenals als dat op
ander terrein het geval is, zijn de bemoei
ingen van de gemeente met betrekking
tot de behartiging van de culturele be
langen sterk uitgebreid. Bij de behande
ling in ons college van dergelijke zaken,
evenals bij de voorbereiding van ver
schillende raadsvoorstellen hebben wij
meerdere malen het niet aanwezig zijn
van een lichaam, dat advies kan ver
strekken in aangelegenheden op cultureel
gebied, als een gemis gevoeld. Ook om
deze redenen zouden wij de instelling
van een culturele raad toejuichen. Daar
naast kan een dergelijke raad in vele
opzichten stimulerend werken door al
lerlei instellingen en verenigingen die
zich op cultureel terrein bewegen voor
te lichten en van advies te dienen, ter
wijl verder de culturele raad door zijn
werkzaamheid ongetwijfeld van belang
zal zijn voor verhoging van het cultureel
bewustzijn van onze Texelse gemeen
schap. Dit geldt temeer, omdat het naar
onze mening aanbeveling verdient, het al
B en W stellen de raad voor 2 perce
len grond aan te kopen van mevr. C. A.
H Keijser-Breesnee, Alkmaar. Deze per
celen, resp. 7414 m2 (met schuur) en
5000 m2, beide gelegen aan de Wester-
weg te Den Burg, kunnen worden aan
gekocht voor f 14,000,-. Deze gronden
liggen in het uitbreidingsplan (woning
bouw).
Voorts zal grond te De Waal worden
gekocht en wel ten behoeve van de te
bouwen nieuwe o.l. school, 3000 m2
grond van de heer A. Kooiman Jaczn.,
mej. A. Dalmeijer, beiden te Texel, de
heer S. Dalmeijer, te Leiden en mevr. W.
C. Dalmeijer te Alkmaar; 275 m2 van de
N.H gemeente te De Waal en 275 m2
van de heer D. Roeper Jzn, Den Burg.
Er is een prijs overeengekomen van f 0,75
per m2 Word dus resp. f 2250, f 206,20 en
f206,25.
De gemeente Texel is voornemens 4900
m2 grond, gelegen te Eierland, te verko
pen aan de heer F. A. Maesschalök, al
daar, die voornemens is een woning te
bouwen als lid van de N.V. Bouwkas
Noord-Nederlandse Gemeenten. De prijs
zal f2450 bedragen of f 0,50 per m2.
TEN BEHOEVE VAN HET ONDER
HOUD DER NUTSBOUWWONINGEN
TE OUDESCHILD
Het bestuur van de Nutsbouwstiohting
1e Texel heeft verzocht om de aflossing
van het gemeentelijk voorschot voor de
bouw van de zes woningen te Oudeschild
gedurende de jaren 1953 t.m. 1955 te mo
gen opschorten. De bedoeling hiervan is
om de aldus vrijkomende middelen voor
extra onderhoud van deze woningen aan
te wenden. Het betreft hier vnl. het bui-
enverfwerk, waarin noodzakelijk dit jaar
moet worden voorzien, wil het houtwerk
niet door verrotting worden aangetast.
De kosten van het schilderwerk zullen
rond f 1000 bedragen. In het onderhouds-
fonds komt voor dit doel slechts een be
drag van f 300 beschikbaar, zodat er een
tekort blijft van f 700. Dit tekort kan
door uitstel van de aflossing, waardoor
in 3 jaren tijd 3 x f 233,69 of ruim f 701
vrijkomt, worden gedekt.
of niet toekennen van bedragen uit de
door uw raad beschikbaar te stellen mid
delen niet afhankelijk te doen stellen
van eventuele exploitatietekorten van de
,:clruL-»e"duc verenigingen en instellingen, boven "de gewone subsidie van f 1300,-
doch dat hoofdzakelijk moet worden ge-
VOOR TEXEL'S MUSEUM
Gelukkig hebben B en W open oog
voor de financiële moeilijkheden van
Texel's Museum. Naar aanleiding van
een cri de coeur van dit museum stellen
B en W de raad voor over 1953 een ex
tra subsidie toe te kennen ad f 1196,50r
let op de activiteiten en de prestaties.
Het is duidelijk, dat het niet de bedoe
ling is, dat de culturele raad bij de ver
deling van de beschikbare middelen zioh
bindt voor meerdere jaren, dus dat de
toe te kennen bijdragen het karakter
van vaste subsidies krijgen.
De culturele raad zal uit negen leden
bestaan. Een dezer leden, tevens voor
zitter, wordt door B en W uit hun mid
den aangewezen. De overige leden wor
den benoemd door de gemeenteraad op
voordracht van B en W. Als secretaris
zal optreden een door B enW aan te wij
zen gemeente-ambtenaar, die geen deel
uit maakt van de culturele raad.
ELECTRIFICATIE VAN HET NOOR
DEN EN GERRITSLAND
Het electrisehe net op ons eiland wordt
gestaag uitgebreid, na de eilectrificatie
van Spang is men thans bezig met de
aanleg van een electrisch net door de P.
H. Polder en binnenkort zullen de elec
trisehe leidingen ook door de polder Het
Noorden en het Gerritsland worden aan
gelegd Ten behoeve van de electrifica-
tie van Het Noorden en het Gerritsland
zal na goedkeuring door de raad voor de
T.E.M. een lening worden aangegegaan
met de N.V. Bank voor Nederlandse Ge
meenten, groot f 65,000,
de
Zoals bekend werd destijds aan onze leiding van de opmerkingen in
gemeente ontheffing verleend t.a.v. de bij raadsvergadering van 15 Nov. 1952 en
de Vleeskeurmgswet voorgeschreven gelet op de uitkomsten van de varkens
vernietiging of onbruikbaarmaking van houderij hebben B en W gemeend van
vlees voor voedsel voor mens en dier. een aanzienlijke uitbreiding van de var-
De ontheffing geschiedde onder meer kenshouderij te moeten afzien. Zij stellen
onder de voorwaarde, dat de gemeente
het vlees zou doen verwerken tot dier
meel, terwijl het geproduceerde diermeel
uitsluitend in de gemeente aan varkens
op aangewezen bedrijven zou mogen
worden gevoerd.
De hoeveelheid geproduceerd diermeel
overtrof evenwel verre de behoefte van
de aangesloten consumenten, terwijl ook
het eigen verbruik voor de varkenshou
derij slechts een* klein deel van de pro-
ductie beliep. Een mogelijkheid om het
overschot af te zetten, waaromtrent B.
en W. zich lange tijd hebben beraden,
zou zijn geweest de varkenshouderij aan
zienlijk uit te breiden. Hiervoor zijn
evenwel aanzienlijke investeringen nood
zakelijk, terwijl de gemeente zich bo
vendien verder begeeft op een terrein,
hetwelk niet bij uitstek een gemeente
lijk werkterrein is, mede naar aan-
de raad thans voor om het overtollige
diermeel aan de Vleeskeuringsdienst
ring „Barsingerhorn" te verkopen B en j bovenqedeelte zal als
W menen dat zodoende een bevredigende
en financieel aanvaardbare oplossing van
net probleem van het diermeel-overschot
zal zijn verkregen.
DE VIERDE LAMMERENMARKT
Zoals uit onderstaand staatje blijkt,
was de aanvoer op de 4de lammeren-
Maandag jl. behoorlijk. De prijzen kwa
men ongeveer overeen met die van vori
ge week. De handel was stug: omstreeks
12 uur was nog een ruim aantal hokken
onverkocht.
Jaar
Aanvoer
Prijs
1946
2480
f 17-f 25,
1947
2480
f 18-f 25,-
1948
2200
f 22-f 32,—
1949
1800
f 28—f 36,—
1950
2285
37-f 44,—
1951
1900
f 50-f 67,50
1952
2000
f 58-f 73,—
1953
2300
f 42-f 53,—
Op uitnodiging van de firma Jan Ag-
ter hebben enige experts van de Hoover
fabrieken, die op een enorme productie
van wasmachines en stofzuigers kunnen
bogen (in ons land draaien eventjes zo'n
honderdduizend wasmachines), Donder
dagavond in de Landbouwhuishoudschool
voor een sterk geïnteresseerd gehoor een
keurige demonstratie gegeven. Mej. De
Boer verzorgde de wasdémonstratie, ter
wijl de heer Alma alle bijzonderheden
omtrent de stofzuiger uiteenzette, waarna
de heer Beets de prachtige vindingen in
troduceerde met hoogst interessante en
veelzeggende cijfers. Een eenvoudig re
kensommetje wees uit, dat de Hoover zioh
zelf betaalt in vergelijking met hetgeen
een zgn. goedkope stofzuiger kost. Op
een prima uitgevoerde prospectus stond
o.a. „de beste wasmachine die te koop
is". Dat is makkelijk gezegd, maar mej.
de Boer zette uiteen, waaróm de Hoover
zoveel schoner wast (wat trouwens óók
op het vouwblaadje in enkele zinnen be
toogd werd). Iedere bezoekster kreeg bo
vendien een lange lijst van tips. Eerst de
witte was, het bonte goed en tenslotte
het „erge vuile goed' zoals overalls en
werkgoed. Al deze werkzaamheden wer
den keurig door de willige Hoover ver
richt. Een hoogtepunt was natuurlijk de
verschijning van de brandschoon gewor
den overalls, een staaltje van waskun9t
dus! Gedemonstreerd werd de behande
ling van katoenen wasgoed, de normale
lading is 3 kg. droge was. en teer was
goed, zoals wol, kunstzijde, zijde en dun
ne of losse weefsels van katoen (bv. vi
trage, molton, imitatie-handweefstoffen).
We vernamen o a dat de wastijd voor de
tere weefsels veel korter is dan voor de
witte en de bonte was.
De avond werd opgeluisterd met een
mooie kleurenfilm, terwijl in de pauze
thee met gebak werd geserveerd. Als
bijzondere attractie looft de firma Agter
bovendien een prijs uit ter waarde van
f 15,- voor wie de interessantse mening
geeft inzake de nieuwe Hoover wasma
chine.
Op mijn wederwoord van Woensdag
Kreeg ik pas uit Oosterend
Van een abonné een schrijven.
Naam, adres is mij bekend.
En wat deze echte Tess'laar
Daarin uit de doeken doet.
Maakt dat ik nu in de krant óók
,,Foei, Oostrenders" schrijven moet.
Want in deze brief gewaagt men
Van een vandalisme, dat
Niet geëvenaard zal worden
In de griebes van een stad.
't Schijnt dat men daar bij de mensen
Taarten, cake en weet ik wat,
Als er ergens feest gevierd wordt,
Zomaar uit de huizen jat.
Nu kan dat in lichte mate
Wel een stuk folklore zijn
Maar in alles zijn er grenzen
En zo ook op dit terrein.
Verder wordt er op gewezen
Dat de jeugd het heeft bestaan
't Kamphuisje van twee verpleegsters
Door de ramen in te gaan.
Dat de qoede naam van Texel
Daardoor hevig wordt geschaad,
Zal een ieder wel begrijpen.
Dat is méér dan kattekwaad!
Dit is nu een stem van Texel,
Van een echte Tesselaar.
Dus is dan 't geschrijf van Klijck en
Van den Broek dan toch wél waar?
Neen! want alle Tesselaren
Scheren over ene kam
Geeft een valse stand van zaken,
Daarom dat ik het niet nam.
Dat hier óók vandalen lopen,
Ongetwijfeld, dat is waar,
Maar das zaak voor de politie
En niet voor uw
RIJMELAAR.
DIT is een maquette van het te bou
wen stationsgebouw met woning etc.
voor de havenmeester. Op 19 Juni a.s.
zal door B en W de openbare aanbeste
ding hiervan plaats vinden. Het wordt
een fraai geheel, dat uit zacht crème
kleurige steen zal worden opgetrokken.
Op de voorgrond het hoger oprij
zende gebouw dus ziet u de woning,
welks benedengedeelte voor de haven
meester zal zijn bestemd en waarin te
vens de keuken voor de restauratie en
privé gebruik zal zijn gevestigd. Het
loqeerqeleqen-
heid dienen voor qasten (vliegeniers
e.a.). Het front wordt 6,80 meter hoog en
tien meter breed. Het hierachter gelegen
gebouw heeft rechts de restauratie plus
bar en daarachter komt weer een groot
en breed terras met glazen wind
scherm! Aan alle zijden is overvloed
aan glas geprojecteerd. Het linker deel
van het achterste gebouw zal dienen als
domein voor de KLM, die er haar kan
toren zal vestigen o.a. voor de verkoop
van tickets, kantoor voor de haven
meester, bagageruimte, luchtverkeers
beveiliging en een grote hall. Dit ge
bouw krijgt een totale breedte van 22
meter en een diepte van tien meter. De
lucifershoutjes, links op de maquette,
stellen de geparkeerde voertuiqen voor.
Daarachter zal in de naaste toekomst
nog een garage verrijzen.
Overdenking inzake Tennisballen en Vistuig
Op Texel hebben wij talrijke vereniging-
gen, dat ïs waar, maar zoals gemeld zit
het met de aanleg van een tennisbaan
nog lang niet in kannen en kruiken Be
langstelling voor de tennissport bestaat
er wel voldoende, maar de kosten welke
de aanleg van een baan met zich brengt,
zijn aan de hoge kant en daar zijn de
stoutö pogingen, door emge enthousiaslte
tennissportliefhebbers aangewend, dan
ook op afgestuit. Op Vlieland heeft intus
sen een particulier, een hotelhouder, het
gepresteerd om een tennisbaan te laten
aanleggen. Is er op Texel geen hotelbe-
drijf, dat dit voorbeeld kan volgen, of
kan dit niet door een combinatie van ho
telhouders tot stand worden gebracht?!
Tijdens het seizoen zouden zij hun gas
ten hiermede zeer verplichten en voor
en na het seizoen zouden de Texelse lief
hebbers gaarne van zo'n baan gebruik
willen malken.
Wie neemt (nemen) het initiatief hier
toe?
Zoals ook bekend is onze VVV Texel,
altijd zoekend naar nieuwe attracties,
voornemens om straks in het volst van
het seizoen een hengelsportwedstrijd
voor Gasten en Texelaars te organiseren.
Dit zal dan wel weer aan de oever van
de Noordzee zijn, want hier zit dikwijls
volop platvis, die men gemakkelijk met
hengels en werplijnen aan de haak kan
krijgen. Als aas worden pieren gebezigd.
Deze zijn er met minder volop verkrijg
baar: men spit ze in de Slufter en verder
overal op de drooggevallen gronden bui
ten de Waddenzeedijk. In een diep gat in
de grond kan men de pieren nog vrij lang
in leven houden ook en u weet, dat een
actief aas de eetlust der rovers prikkelt.
De VVV is hiermee op een aardig idee
„HET REGENT, o wat regent het, ik hoor 'l in mijn warme bed aldus
dichtte eens De Genestet en hij vervolgde: „Nu worden alle mensen nat, de
boeren glijden op hun gat!" Als hij nit had geleefd en de regen had zien stro
men, nu, in Mei en begin Juni, zou hij zeker zijn diep leedwezen hebben be
tuigd met de beklagenswaardige toeristen, die naar Texel kwamen om de vogels
te horen kwinkeleren, om der duinentop te zien schitteren in de zonnegloed. Nee,
onze toeristen treffen het bar slecht. Het lijkt tot dusverre (Maandagochtend)
wel alsof tijdens dc Pinksterdagen al het mooie weer verbruikt is.
onherbergzamer dan welk
Bij die veronderstelling houden wij
dus ons koude hart stijf vast, want die
lange winter hebben wij de moed er en
kel kunnen inhouden omdat wij in de
geest alweer vooruit waren getrokken,
naar een vogeleiland vol zon en warmte.
Die prijs doet ons telken jaar de zware
premie van een eiland in de winter zon
der mopperen betalen.
Iedere dag weer slecht, regenachtig
en koud weer. Je schaamt je als gebo
ren en getogen Texelaar voor alle toe
risten, die af en toe het hotel of pension
maar weer eens gaan verlaten om een
wandelingetje te maken inde re
gen, of hopelijk tussen een paar buien
door (wat natuurlijk nou net nooit uit
komt!). Wij gunnen de vreemdelingen,
onze gasten graag allemaal een zonni
ge vacantie, want juist dan is Texel hét
gouden bolt je. Texel is bij mooi weer
schoner dan welk plekje ter wereld ook,
maar juist
gebied ook als de weerqoden hun
kwaje gezichten tonen, 't Is nu zo, dat
niet alleen de toeristen, maar óók de
boeren op het weer mopperen en dat is
een lelijk ding.
Regen over Texel. Herinnert u zich nog
de schrikbarend grote droogte, die ons
eiland vorig jaar teisterde? Het begon al
in Mei: in de hele maand Mei viel toen
slechts 14,2 mm. water, dus nog met de
helft van Mei 1951, toen er 35 mm. wa
ter omlaag kwam, en nog geen derde van
Mei 1950, toen 52,2 mm. de stand was. In
Mei van dit jaar viel er op Texel 28,3
mm. water. Behalve de beide schone
Pinksterdagen was het weer verre van
ideaal Pinkster 1953 blijft al in onze
herinnering voortleven als iets bovenna
tuurlijks! De laatste weken zijn wij dikke
maatjes met onze wintergarderobe en
dan te bedenken, dat je huid hier en daar
gekomen. Het moest zo zijn, dat hieruit
een Texelse hengelsportvereniging kon
groeien. Deze gedachte kwam in ons op
toen wij dezer dagen in de Wieringer
Courant een uitgebreid verslag lazen van
de hengelsportvereniging „De Wiennger-
meer". In Wieringerwerf hebben ze 25
leden, in Middenmeer 27 en in Slootdorp
10. Voor de leden zal een wedstrijd wor
den georganiseerd op de vangst van
snoek in de maand Juli en op de baars
in de maand September, terwijl dit sei
zoen in elk dorp voor de jeugd tot en met
14 jaar eveneens wedstrijden zullen wor
den gehouden. En wel in elk dorp. Daar
na zullen de winnaars van elk der dor
pen elkaar bekampen. Tenslotte delen
wij uit dit verslag nog mede, dat door
de vereniging prijzen waren uitgeloofd
voor de vangst van de grootste of de
zwaarste vis.
Zou op Texel ook niet een hengelsport
vereniging kunnen worden opgericht?
Men kan niet alleen aan de Noord- en
Waddenzeekant zijn geluk beproeven,
maar ook in de Texelse binnenwateren,
waar het aloude viswater Weegeswaal
nog altijd snoek moet herbergen. De laat
ste tijd wordt door enkele enthousiast
hengelaars bovendien de hengel uitge
worpen in het nieuwe kanaal van polder
Eierland. Een der hengelaars toonde ons
een emmer vol vorens, al is dit nog geen
karper, hij behoort toch tot de familie
der karpers en kan wel 30 cm. lang wor
den. De grootste der uit het kanaal ge
trokken vorens mochten er trouwens ook
best zijn. Met deze vorens kan men weer
achter de snoek aan. U ziet dus, dat er
ook op Texel voor de hengelsportliefheb
bers veel te genieten valt. Onze speciale
hengelsport-medewerker zal hierover
binnenkort wel iets meer vertellen!
nog plekjes vertoont van een tè intens
contact met de Pinkster-zonnestralen!
En dat je op 24 en 25 Mei in zwembroek
aan het strand stond en een praatje
maakte met badmeester Bruggemans of
met Daalder, Maas of Kikkert, die hun
attributen strandtenten, badhokjes,
•ligstoelen enz. al weer langs de zee-
reep hadden gepoot.
Het was blijkbaar weer eens te mooi
om waar te zijn. Sindsdien hebben wii al
ons optimisme finaal moeten laten va
ren. Een me lksli iter vertelde ons Dinsdag
dat hij van 20 klanten had vernomen, dat
ze de kachel maar weer hadden gezet en
dat doet de Hollandse huisvrouw toch
niet gauw als het hele huus skoon is! Dit
illustreert wel de bittere noodzaak. De
ijsshops, de laatste weken als paddestoe
len uit de grond geschoten, stonden daar
aan de smalle straten van ons dorp in
een eenzame wereld, die geen contact
had met de rest van de aarde. Ja, soms
zag je een kind gretig aan een ijsje nip
pen, en je griezelde onwillekeurig.
Mei ging voorbij en Juni kreeg een
kans, maar de eerste drie dagen was het
al weer helemaal mis: er viel 45 mm. wa
ter, op de 2de Juni werd 's morgens om
8 uur de eerste keer de regenval in Juni
gemeten: 42,1 mm. Voor de hele maand
Juni hebben wij nu wel voldoende vocht
gehad, dunkt ons!
Moge spoedig echt zomers weer aan
breken, velen moeten het hiervan im
mers hebben, wij denken óók aan de vo
gelwachters op hun wat al te eenzame
post.