Cjrocn TjvarL-Jexels in het harL,
Doeksen vecht voor de bevrijding van de „Virgo"
Zcd cle Vliehors zijn prooi binnenkort
moeten loslaten
Zonsondergang aan zee
De zesde lam meren markt had een vlot verloop
Vinger onder zoek door de afdeling
anthropologic van de Rijksuniversiteit
v__
WOENSDAG 24 JUNI 1953
66e JAARGANG. No. 6745
TEXELSEWCOURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld De Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,80 p.
kwart, -f 15 ct. incasso. Adv. 8 c. p. mm.
De 5400 ton metende Zweedse boot „Virgo", die op 1 Februari 's nachts om
drie uur op de Vliehors strandde. Rechts van het schip de sleepboot Storte-
melk", die, toen wij Woensdagmorgen deze foto maakten, bezig was met het
graven van een vaargeul van diep water naar het schip. Op de voorgrond de
wand van het dok.
HET VALT sterk te betwijfelen of de dienst Texel-Vlieland wel tot het einde
van dit seizoen reclame zal kunnen maken met „o.a. boottocht naar punt, van
waar men in enkele minuten de „Virgo" heeft bereikt!"? want de rederij Doeksen
is druk bezig met de laatste loodjes inzake de berging Van dit schip. De moge
lijkheid bestaat nl., dat de Zweed over een goeie week vlot komt. Nu zal de
dienst Texel-Vlieland daar niet zoveel schade van ondervinden, want de robben
hebben op de zandbanken voor goed hun domein gekozen en zelfs afgezien
van de robben, blijft de tocht over het Eierlandse Gat een alleraardigste trip!
Toen de „Virgo" door de huizenhoge
zee op deze uitgestrekte zandplaat werd
geworpen, was er van de Vliehors,
die kilometers lang en kilometers breed
is, niets meer te zien: er stond meer dan
twee meter water boven! Drenkelingen
zouden het reddingshuisje nooit hebben
bereikt, want ook daar stond meer dan
twee meter water en dat water was ook
ver van de eigenlijke Noordzee nog
zeer woest: het sloeg de vloer van dit
huisje in splinters en maakte tegelijker
tijd de telefoonverbinding met de be
woonde wereld vanuit dit gebouwtje
onklaar.
In die verschrikkelijke nacht 's mor
gens om 3 uur strandde de Zweed,
een reus van 5400 ton, dus ongeveer ter
grootte van de „Alesia", die in 1923 bij
paal 10 op Texel vastliep. „Als die weg
komt, komt alles weer weg!" zei een
jutter, die tientallen „blijvertjes" kon
opnoemen, maar rederij Doeksen durfde
het wel aan en geloofde in succes. „We
gaan er een dok omheen bouwen!" zeiden
ze en al spoedig werden auto's vol mate
riaal naar de plaats van de stranding ge
bracht.
Ze bouwden een dok van 400 meter
lengte, waar voor zo'n f 50,000 hout aan
vertimmerd werd! De stoom winches van
de Zweed kregen via sterke kabels con
tact met ankers, die hedht in de gronden
van de Noordzee waren gepoot en zo
wist het schip zich stukje bij beetje zee
waarts te bewegen. Woensdag jl. was er
al een vordering van 120 meter!, nadat
het schip eerst van parallel aan lood
recht op de zee was gemanoeuvreerd. In
tussen werd het tijd voor de sleepboot
„Stortemelk" om een diepe en lange
vaargeul naar vrij water te maken en
Woensdag jl. zat dat karwei er al goed
deels op. Om stroming en zuiging rond
om het schip te verkrijgen, maakte men
het dok aan de zeezijde open. Bij het
lustige weer en de nagenoeg gladde zee
van die dag liepen er bij vloed toch al
aardig wat golven tot aan het midden
van het schip en bij eb had de „Virgo"
toch nog altijd voeling met de zee! Bij
half tij water had men 2 vaam water
(3,60 meter) pal achter het schip. Bij
een flink tij water zou men dus al een
behoorlijke kans op vlot brengen héb
ben! Misschien dat men nog even een
zandzuiger laat aanrukken om het de
sleepboten straks een tikje lichter te
maken.
De „Virgo" is in 1946 gebouwd en
vertegenwoordigt een waarde van plm. 4
Het leven begint bij veertig -
ook met Uw Rheumatiek!
Rheuraatische Pijnen
liggen op de loer.
Neem U in acht neem Kruschen.
Regelmatig! De zes minerale zouten
van Kruschen stimuleren Uw bloedzui
verende organen. Zolang die maar krach
tig blijven werken, worden pijnverwök-
kende onzuiverheden op natuurlijke wij
ze afgevoerd en hebt U van rheumatiek
geen weet.
millioen -gulden. De bergingspogingen
zijn dus wel verantwoord! Een groot
aantal waterpompen werd ingeschakeld
om het dok vol te krijgen: men pompte
30,000 m3 water binnen. Dat was dan
zo de berekening buiten het water, dat
weet weg te glippen en het verlies aan
welwater. Iedere dag wordt -tien ton zoet
water van Vlieland aangevoerd, be
stemd voor drinkwater, voor de ketels
enz. Het schip is van een oliestook-m-
richting voorzien en draait op turbines.
AANGEZIEN wij nergens een bordje
verboden toegang ontdekten stapten wij
via de dokwand over een brug de trap
naar het dek van de „Virgo" op. Bij de
reling hing een bordje „No Admittance"
wat wèl verboden toegang betekent,
maar door ons als 'n formaliteit werd be
schouwd Drie meter verder op het
dek stond echter al een kwaadwillige ons
op te wachten: een bulldog, die zijn wel
verzorgd gebit toonde. Hij beet echter
met en behoedzaam slopen wij langs
hem heen. Aan de achterzijde van het
schip hielden zich mensen op. Wij daar
heen. De mannen hadden helemaal geen
aandacht voor de bezoeker: ze volgden
de prestaties van de sleepboot „Storte
melk", die belast bleek met het maken
van een vaargeul. Een man in een sub
tropisch pak bleek kapitein Sjöheim te
zijn. Wij troffen hem in een prima stem
ming, want ze vorderden goed en al zijn
verlangen is: zo spoedig mogelijk in vrij
water te komen. Hartelijk drukte hij
ons de vijf en was meteen een beste
vriend, toen wij vertelden zijn overbuur
te zijn! Een uurtje later zagen wij hem
opnieuw en toen in vol ornaat en nog
weer een poosje later namen wij een
foto van de kapitein en zijn jonge vrouw,
die helemaal uit Canada (Montreal) was
overgekomen!
Uitvoerig hebben wij als bescheiden
krantenman natuurlijk met gepolst,
maar het schijnt dat hun huwelijk in Pa
rijs werd gesloten, enkele weken gele
den, want bij voltrekking van het hu
welijk in Nederland zou het wel drie
maanden hebben geduurd eer de zaak
zijn beslag had gekregen. Mevrouw Sjö
heim had het zich op het hoogste dék
van het schip gemakkelijk gemaakt in
een hangmat en kortte zich de tijd met
het lezen van „Hamlet".
Nog even later genoten wij van de
goede zorgen, die de Deense kok in op
dracht van de heer Folkert Doeksen aan
ons inwendig wezen besteedde. Daarop
werd 't weer zoetjesaan tijd om de lange
weg over de Vliehors naar de steiger
van de „Zeemeeuw" in te slaan. Duurde
de heenreis drie kwartier, terug vroeg
de weg een vol uur, mede doordat men
de koers hier maar al te gauw kwijt
raakt: men loopt over een enigermate
glooiend Vlak waardoor de steiger pas
na een goeie kilometer zichtbaar wordt
en er bestaat nauwelijks enige oriënte-
ringsmogelij'kheid. Natuurlijk heeft men
wel enige houvast aan de duinen van
Vlieland, doch die zijn zo breed en bo
vendien wordt men regelmatig afgeleid
door de straaljagers, die een intens ge
bruik plegen te maken van het mooie
zomerweer! Soms kunt ge ook de pas in-
De dag verging in zonnebrand,
Nu daalt de avond over 't strand
En neigt de zon, van 't schijnen moe,
Heel langzaam naar de kimme toe.
Toch geeft ze mij nog voor het gaan
Een lange, blinkend gouden baan,
Een weg, zo glanzend geplaveid,
Die naar een ver Geluksland leidt.
Je zou die weg wel willen gaan,
Maar. moet van ver nog blijven
staan.
Wij mensen zijn van deze tijd.
't Geluksland is: de Eeuwigheid.
Maar als ik stil naar huis toe ga,
En steeds nog bij dit wonder sta,
Dan sterkt mij dit, 't zij jong of oud,
Voor elk is er die baan van goud!
Den Hoorn. T. Kikkert-Bruin.
ZEILWEDSTRIJDEN VAN KMJC op
NOORDZEE EN REDE VAN TEXEL
Evenals vorige jaren zal de Koninklij
ke Marine Jacht Club op 4 en 5 Juli na
tionale zeilwedstrijden organiseren op de
Noordzee en de rede van Texel.
PLAN TOT VERBREDING VAN DE
BINNENBURG
door verkleining van het kerkhof
Naar we vernemen bestaat het plan
om de muur van 't kerkhof aan de Bin-
nenbuirg, welke grotendeels is afgebro
ken, te verwijderen en een nieuwe muur
te maken, welke op de nieuw te projec
teren rooilijn komt, waardoor de Bin-
nenburg daar 2,60 meter breder zal wor
den. Op de bij de straat te trekken baan
zal een trottoir worden aangelegd, zoals
reeds eerder bij de verruiming van de
Parkstraat in de buurt van het Postkan
toor is geschied. De kwestie der beplan
ting ter plaatse (enkele van de zware ie
pen aan de Binnenburg zijn verre van
iklokgaaf meer) is nog in studie.
DRAMA OP ZEE
In September van vorig jaar veroor
zaakte de 20-jarige visser D. J. K. op de
Waddenzee opzettelijk een aanvaring
met de HA 58, omdat de schipper daar
van tot driemaal toe vlak voor K.'s schip
ging vissen.
Voor het Leeuwarder gerechtshof werd
deswege deze week 2 maanden gevange
nisstraf tegen hem geeist. Verdachte
werd verdedigd door mr Van Raay, die
clementie vroeg. Twee getuigen a de
charge, de heren L. Visser en L. Velt-
man, verklaarden, dat de aanvaring geen
gevaarlijk karaker heeft gehad en dat de
schipper van de HA 58 tegen goed vis-
sersgebruik had gehandeld door telkens
vlak voor verdachte te gaan vissen Uit
spraak over 14 dagen. (Harl. Crt.)
OPENING NIEUWE ZAKEN
DE KOOG
Hoewel de officiële opening vastge
steld was op vandaag, heeft de heer Sijb.
Langeveld zijn ïjssalon in De Koog Za
terdagmiddag reeds geopend. De Koger
jeugd, tuk op het in uitzicht gestelde
gratis ijsje, verdrong zich voor het op
aantrekkelijke wijze verbouwde dorps
huisje en kon zich, als eerste, al likkend
van de kwaliteit van het ijs overtuigen.
Van buiten gezien is er niet zoveel ver
anderd aan de ouderwetse woning, aan
de Dorpsstraat 53, maar van binnen is
het een echte ijssalon, met lichte tegels,
een moderne Italiaanse ijsmachine en
een gelegenheid om zittend de consump
ties te gebruiken.
Schilder-, timmer- en metselwerk wer
den uitgevoerd resp. door de heren D. J.
Roeper, P. Eelman en W. Boon, terwijl
Lutterman de tegels zette.
Het was ook Zaterdagmiddag, dat de
heer C. J. van der Kooi in de voormalige
winkel van de heer C. M. Bakker, een fi
liaal opende. Behalve levensmiddelen 'is
er ook een ruime keuze souvenirs en
strandartikelen.
houden als iets heel nietigs uw aan
dacht trekt: daar scharrelden twee jon
ge vogels, nog geen uur uit de dob, over
de wijde zandvlakte rond en honderd
meter hoog boven hen hingen visdiefjes
luid ikrijsend in de lucht. Inmiddels kwam
ook de „Zeemeeuw" weer Noordwaarts
varen en van ver hoorde je de monoto
ne slag van de motor. Ten slotte komt ge
over de steiger weer aan boord om
Texelwaarts te keren. Langs vele ba
kens, dennenstokken, getooid met de
pluim van dennennaalden, die al op
grote afstand zichtbaar zijn.
Terug weer een heel andere route
dan 's morgens, nu hier en daar de
zandplaten waren drooggevallen. Ei-
dereenden koesterden zich in de zon,
aan de rand van de Vliehors. De man
netjes vielen duidelijk te onderscheiden
door het vele wit in hun donkere pak.
Hier en daar ontdekte je een donkere
bal op het water, wat dan later de kop
van een zeehond bleek te zijn. Wij ge
noten volop van deze zomertocht op dit
prachtige water. En de robben genoten
niet minder, want een half jaar lang
dienen de jagers hun spuiten thuis te
laten!
„Wat er vorige week afging, is er nu
weer bijgekomen!" aldus de conclusie j
van 'n wolveehouder, Maandag jl. op de
zesde lammerenmarkt. Ja, het ging vlot
en de prijzen lagen zeker 5-6 gulden ho
ger dan op de voorgaande markt, toen
van de 2000 lammeren er niet minder
dan 400 onverkocht huiswaarts gingen!
Maar Maandag was het marktbeeld heel
wat beter: er was maar een geringe aan
voer, nl. 700 stuks en de belangstelling
van de zijde der handelaren was groot.
Eigenlijk waren een 800 lammeren inge
schreven, maar deze moeten reeds voor
de markt aan de man zijn gebracht.
Trouwens, naar we vernemen schijnen
de afgelopen week verscheidene verko
pen op de boerderij zelf („in het land") te
WACHTMEESTER DINGEMANSE
leverde betere prestatie, maar raakte de
veldloop-wisselbeker toch kwijt!
De Vrijdagmiddag door de Rijkspolitie-
sportvereniging, District Alkmaar, in de
Westermient georganiseerde wedstrijden
hebben weer de verlangde spanning te
weeg gebracht. Er werden drie veldlopen
gehouden door soms sterk geacciden
teerd terrein. De A^klasse met 10 deelne
mers, leeftijd tot en met 32 jaar, ging
over een afstand van 3200 meter, de B-
klasse, met 9 deelnemers, eveneens over
3200 meter, was voor sportminnende
agenten van 33 tot 38 jaar en de C-klasse
was weer over 2000 meter voor de oud
jes (vanaf 38 jaar), die met zes man sterk
aan de start kwamen. In de A-klasse
eindigde wachtmeester N. Drijfhout op
de vierde plaats. Het was een vinnige
wedstrijd, waarbij het aan spanning en
verrassing niet ontbrak; in de B-klasse
moest wachtmeester J. Dingemanse zijn
titel en wisselbeker verdedigen: deze be
ker had hij eerst in de A-iklassse en later
in de B-klasse weten te veroveren. Bij
hernieuwde triumph zou deze beker zijn
defimtief bezit worden. U begrijpt dus,
dat alles op alles werd gezet om weder
om het kampioenschap in de wacht te
slepen. Ofschoon deze uitstekende loper
nog beter prestatie leverde dan vorig
jaar, toen de afstand van 3200 meter in
12 min. 36 sec. werd afgelegd, moest de
titelhouder nu met de derde plaats te
vreden zijn (en dat was hij ook wel) met
de prachtige tijd van 12 min. 30,9 sec. De
beker ging over naar wachtmeester J.
Koopman van de Vastewal.
De toeschouwers, o.w. we burgemeester
en mevrouw De Koning opmerkten, kre
gen vervolgens een spannende volley-
ball-wedstrijd te zien, waarbij de eerste
en de derde game voor de Texelaars
was. In Hotel Bosch en Duin werden de
prijzen uitgereikt door de dictrictscom-
mandant, majoor Hoogkamer.
hebben plaats gehad. Dat is altijd een
gunstig teken! En zo kwamen de meeste
van de 400 lammeren, die vorige week
niet van eigenaar verwisselden, Maandag
niet aan een trip naar het marktplein
toe. Dat zal de dieren overigens niet heb
ben gespeten, want het was om met
de Skilders te spreken „bloedhèèt".
Ja, de zomer is in het land en heeft
prachtig ingezet! En laten wij nu vooral
niet klagen, dat het zo warm is! Ook dat
is bovendien maar een idee fixe, want er
waren Maandag dames met tot aan de
enkels reikende pantalons en een toerist
op hogere leeftijd stapte om half twaalf
lustig in zijn colbert en daar een water
proof regenjas overheen door de straten
van Den Burg.
Om half 12 hadden Jb. Gomes c.s. alle
hokken op twee na van een merk voor
zien Was het aantal lammeren gering,
we menen ook wel eens meer badgasten
op de markt gezien te hebben, blijkbaar
gaven velen de voorkeur aan het pretti
ger contact met de golven van onze
Noordzee of aan de koelte van de bossen!
Op de tweede zomer- en zomerse dag
in Juni hadden we de laatste van de zes
grote lammerenmarkten. In totaal wer
den er 12,625 lammeren aangevoerd of
960 meer dan vorig jaar en 2,125 meer
dan in 1951. Hieruit moge blijken, dat de
Texelse wolveestapel weer enigermate
toeneemt. Als ook de kwaliteit van de
dieren excelsior gaat en ongetwijfeld
wordt daarnaar gestreefd mogen wij
tevreden zijn, want Texel is nog altijd
een schapenland bij uitstek!
DE ZESDE NA OORLOGSE
LAMMERENMARKT
1946
1200
f 17-<f 25,—
1947
1060
f 19-f 26,
1948
900
f 24-f 32,—
1949
850
f 28-f 38,—
1950
850
f 37-f 44,—
1951
700
f 55-f 70,—
1952
750
f 60—f 76,
1953
700
f 43-f 53,
TEXELSE MARKT
Den Burg, 22 Juni 1953. Aangevoerd:
800 lammeren f 43-f 53; 1 koe f725-
f775; 10 biggen f40-f55; 12 n. kalveren
f 42-f 65.
VOOR DE VLUCHTELINGEN
Op 1 Juli zou de trekking plaats vin
den van de loterij, welke eind vorig jaar
op ons eiland werd georganiseerd ten
bate van de Vluchtelingenactie. Door de
ramp van 1 Februari kwam de verkoop
van de loten lange tijd sti'l te staan. In
verband hiermede is besloten de trek
king uit te stellen tot nader te bepalen
datum. Heeft u al een lot? Of is u de
hoofdprijs (huis ter waarde van f 25000)
onverschillig? Voor een kwartje dingt u
mee!
Hoewel men heel in het algemeen
wel een voorstelling heeft van de wijze
waarop de Nederlandse bevolking de te
genwoordige samenstelling heeft bereikt,
resteren er toch nog tal van vragen.
Weliswaar zijn de gegevens der ge
schreven historie beschikbaar en levert
ook het systematisch onderzoek van oud
heidkundige bodemvondsten heel wat re
sultaten op, toch moet er nog zeer veel
werk verricht worden voor het zover is,
dat onze kinderen op de scholen de juis
te gang van zaken kan worden vertéld.
Ten bewijze van de verwantschap tus
sen de zgn. West-Friezen (die groten
deels in N.iHolland wonen) en de Frie
zen in Friesland levert de geschiedenis
een grote hoeveelheid feiten. Het is ech
ter de vraag in hoeverre men door het
onderzoek van de tegenwoordige bevol
king mede een argument voor deze ver
wantschap zou kunnen aanvoeren.
De afdeling voor Anthropologie van de
Rijksuniversiteit houdt zich in het bij
zonder bezig met de wordingsgeschiede
nis van de Nederlandse bevolking: waar
komen wij eigenlijk vandaan en hoe is
de verwantschap tussen verschillende
Nederlandse groepen?
Het zou het mooiste zijn indien men
kon beschikken over een groot aantal
waarnemingen bij Nederlanders die heel
lang geleden ons land bewoonden, zodat
men deze gegevens kon vergelijken met
die van tegenwoordiger bewoners. Der
gelijke gegevens zijn moeilijk te ver
gelijken.
Men kan ook proberen bij de tegen
woordige mensen eigenschappen te on
derzoeken, waarvan wij weten dat zij
slechts verkregen kunnen worden door
dat zij van de ene generatie op de vol
gende worden overgebracht. Dit zijn de
zgn. erfelijke kenmerken. Als wij deze
onderzoeken is wellicht een conclusie
over vorige generaties mogelijk.
Welnu, de vingerafdrukken zijn der
gelijke kenmerken. Medewerkers van de
Utrechtse Universiteit zullen nu, o. 1. v.
Dr J. Huizinga, de docent in de anthro
pologic van deze Universiteit, een gro
te hoeveelheid vingerafdrukken verza
melen in verschillende Nederlandse
plaatsen en dan trachten verschuilende
conclusies te trekken.
Morgenavond zal dr J. Huizin
ga, privaat-docent in de Anthro
pologie voor de betrokken on
derwijskrachten en een aantal
genodigden een voordracht hou
den over de Rassen van Europa,
waarbij in het bijzonder het on
derzoek van erfelijke kenmer
ken, in dit geval vingerafdruk
ken bij de schoolkinderen, nader
zal worden toegelicht.
Zie hierover uitvoeriger in bij
gaand artikeltje.
Ook op Texel zal dit onderzoek plaats
vinden. Hiertoe is natuurlijk niet alleen
de medewerking van verschillende auto
riteiten nodig (deze waren terstond be
reid alles te doen om dit onderzoek te
doen slagen), doch juist de ouders van
schoolgaande kinderen moeten hun me
dewerking verlenen.
Het onderzoek vindt namelijk plaats
bij schoolkinderen! De onderzoekers wil
len graag ook de geboorteplaats van de
ouders en grootouders van het kind we
ten. Hiertoe worden kleine formuliertjes
mee naar huis gegeven waarop de ou
ders deze plaatsen kunnen invullen.
Op zekere dag worden dan de vinger
afdrukken van alle tien vingers op een
speciaal papier opgenomen (dit gebeurt
op de school) en dan kunnen de mensen
van de Utrechtse Universiteit aan het
eigenlijke werk beginnen.
Af en toe zullen de voorlopige resulta
ten van het onderzoek bekend worden
gemaakt. Het is te hopen dat later de
kinderen van hen die nu hun vingers
lieten onderzoeken op de schoolbanken
al deze nieuwe kennis zullen kunnen op
doen.
Anthropologie is een moeilijke weten
schap en zodoende is er al heel veel door
dilettanten bedorven Het moet ernstig
gebeuren, want het gaat om belangrijke
dingen: een volk dat voor zijn herkomst
en verleden geen belangstelling heeft, is
niet waard dat het een toekomst heeft.
H.
