U
PRIJSKAARTJES
3
nmEfl
wrijfwas
Het wapen van Breeck
U kunt het
Texels Bioscoop Theater
i
I V
je Nederlandse
Grote doos: ct.
C. P. MOOJEN,
Practisch
onverslijtbaar
Wist U,
Motorrijwielen en
Bromfietsen
W. Koopman
Mantje's
Schoenhandei
Schulte's Tarwebrood het beste!
Sint Nicolaas-
en Kerst-
BOEKHANDEL
PARKSTRAAT
-m
J J LI I..I III
Natuurlijk weet u, dat wij, het Ne
derlandse Volk, een goed deel van onze
grote naam, onze oude roem en, wat
tooh ook wel belangrijk is, van onze na
tionale rijkdommen die we intussen
weer verloren hebben te danken
hebben aan het feit, dat we een zeeva
rende natie waren. En waarschijnlijk
weet u ook, dat, om maar iets te noe
men, onze taal zo rijk is aan kernachti
ge gezegden, spreekwoorden en uit
drukkingen aan de zeevaart ontleend.
U en ik, wij zijn geen mensen, die zich
gemakkelijk op sleeptouw laten nemen,
met alle winden meedraaien, telkens
iets over een andere boeg gooien, aller
lei ballast meeslepen door het leven,
spijkers op laag water zoeken, ons in
de mailing nemen, onze zaken maar la
ten waaien en dadelijk bakzeil halen als
het ons tegenloopt; we durven, als
schipper naast God, met ons schip recht
door zee te gaan, op ons eigen kompas
te zeilen, zonder ons iets aan te trekken
van de beste stuurlieden, die immers
tooh altijd aan de wal staan, we weten
de bakens te verzetten, als het getij
verloopt en een goede reede te bezeilen,
als het nodig mag blijken. En dit heb
ben wij dan te danken aan onze voorva
deren* die hun ervaring, hun wijsheid,
hun goed inzicht niet bij moeders pap
pot hebben opgedaan, maar zoekers wa
ren, die, zoals onze dichter J. C. Bloem
schrijft, de zee bezeilden om een droom.
En natuurlijk is het niet ieder van ons
gegeven om al deze zoekers de zeeën te
bevaren. Als u een kwekerij beheert
ergens in het Westland, een landbouw
bedrijf heeft in het Noorden van Fries
land, vertegenwoordiger is voor een
chocoladefabriek of de vrouw is van
een plattelandspredikant op het een of
andere Drentse dorpje, is de kans niet
bijster groot, dat u ooit met de „Willem
Barendsz" een reisje van 8 maanden
zult maken naar het Zuidpoolgebied. En
toch hoevelen zijn er met onder u,
die zo dikwijls eens bij zichzelf dachten
en soms ook zeilden: „Wat zou ik daar
graag eens een kijkje gaan nemen". Hoe
groot was uw belangstelling niet, toen
captain Carlson met zijn „Flying Enter
prise" over de verbolgen, kolkende en
schuimende golven van de Atlantische
Oceaan dobberde? Met hoeveel spanning
volgt u, als u tenminste een soheep-
vaartgolf op uw radiotoestel hebt, niet
de tochten van de reddingboten, uitge
varen om de bemanning van een boot,
die schipbreuk heeft geleden, behouden
aan wal te brengen? Hoe sterk komt u
niet onder de indruk van de zeekaste
len in onze grote havens, wanneer u
daar toevallig eens een bezoek brengt?
En hoe aandachtig luistert u niet naar
de verhalen van de een of andere zee
man, die, even toevallig misschien, in
uw kennissenkring verzeild is geraakt?
Hoe dikwijls brengt u dat niet het ge
voel, dat u er meer, veel meer over zou
willen horen?
Het is niet onmogelijk er meer over
te horen, meer van te weten te komen,
hoe de zeeman reilt en zeilt. Het is niet
onmogelijk om, na een drukke, ver
moeiende dag vol beslommeringen in
uw eigen werkkring of bedrijf, wat ont-
snanning te zoeken in de wereld, waar
wonderen tot de meest alledaagse ge
beurtenissen schijnen te behoren.
Het is zelfs helemaal niet onmogelijk!
U behoeft slechts een boek ter hand te
nemen en u 'kunt van de zee en het
zeemansleven zoveel te weten komen
als u maar wilt. U kunt, zonder dat het
u enige moeite kost, meeleven met onze
matrozen en stuurlieden op de lijnvaart
of bij de wilde vaart. U kunt een zee
sleper volgen, als hij zijn zware last
traag over de evenaar naar het andere
einde van de wereld brengt en tevens
enig indruk krijgen van het leven van
de vrouwen en moeders die hun man
nen en zonen teilkens opnieuw voor we
ken, maanden, soms voor jaren, de we
reld in laten trekken. U kunt met onze
baggeraars naar Venezuela, Chili, China
of Australië gaan. U kunt meeleven met
het volk, dat op onze moderne schepen,
die geweldige hotels lijken, de zeven
zeeën bevaren en met het volk, dat
jaren, eeuwen geleden, in wrakke hul
ken, nieuwe werelden gingen ontdek
ken.
Werkelijk, u kunt, om slechts enkele
voorbeelden te noemen, met Jozef Con
rad in een typhoon een tocht op leven
FILMNIEUWS
„DE AVONTUREN VAN CAPTAIN
CLARK"
Gregory Peck is de onverschrokken
held in de film „De avonturen van cap
tain Clank", die komend weekend in
Texels Bioscoop Theater op het doek
wordt gebracht. Het begint al goed,
want als Clank in San Francisco z'n hui
zen goed verkocht heeft, zet hij de
bloemetjes flink buiten, bijgestaan door
de gehele bemanning. Hij ontmoet daar
het Russische meisje Maria: zij worden
op elkaar verliefd, doch Clark weet niet,
dat zij een gravin is en naar Alaska
moet om (gedwongen) in het huwelijk te
treden met prins Semyon.
De bioscoopbezoekers leven mee met
'n spannende zeilwedstrijd, die (natuur
lijk) door Clailk wordt gewonnen. En
dan krijgt hij ruzie met de prins, die
hem gevangen neemt en ter dood zal
brengen. Hoe Clark ontsnapt en tezamen
met Maria gelukkig wordt, kan men be
ter zelf gaan zien, want „De avonturen
van Captain Clark" zijn zeer de moeite
waard. Het verhaal is in kleuren opge
nomen. Ann Blyth speelt de rol van
Maria.
„DE LAATSTE GRENS"
Dit verhaal speelt zich af in het mid
den der 19e eeuw en brengt ons in aan
raking met landverhuizers in Amerika.
In het kort gezegd: de landverhuizers
komen in conflict met bandieten en het
kwaad wordt flink gestraft. De bandieten
onderscheppen voedsel en vee, dat
voor de landverhuizers bestemd is met
het doel dit te verkopen aan gouddelvers
van Portland, dat in een ware goud
koorts leeft. Teneinde ook de romantiek
een plaatsje te geven speelt de aan
trekkelijke Julia Adams een der hoofd
rollen en na de vele hachelijke avontu
ren is het de ware held die ook over
haar zegeviert
Neerlands nieuws.
O.a.: De 90-jarige Jan van Zutphen
vertelt over zijn levenswerk. Onthulling
van een monument ter nagedachtenis
van Mgr. Nolens in Venlo. Paul Henri
Spaak in Rotterdam aan de vooravond
van het congres van Europa. Bezoek
van H.M. de Koningin aan Duiveland.
De KLM-,,Liftmaster" en 7 andere ma
chines vertrekken voor de Ohristahurdh-
race.
Buitenlands nieuws.
O.a.: De 40ste autosalon te Parijs ge
opend. Wereld-dierendag in Brussel.
Vlootmanoeuvres in de Middellandse
Zee. Verdrag Spanje-Ver. Staten gete
kend. Voorhistorische vis bij Madagas
kar gevangen. De luchtrace naar Nieuw-
Zeeland begonnen. Twee opvallende hu
welijken in de Ver. Staten.
KATHOLIEKE KERKLIJST
van de parochie St. Martinus Oudeschild
Zaterdag 5-8 biechth. op de hele uren,
om 7,30 Oct.-oefening met uitstelling.
Zondag, 22e Zondag na Pinksteren en
Hoogfeest van Christus-Koningschap.
Om 7,30 de gelezen H. Mis, om 9 uur
comm. uitr., en om 10 u. de Hoogmis. Na
de Hoogmis uitstelling v.h. H. Sacra
ment en Oct.-gebeden met Tantum Er
go. 's Av. 7 uur feestelijk lof t.e.v.
Christus-Koning met toespraak, toewij
ding, litanie tot het H. Hart en Te Deum
Iedere dag 's av. 7,30 Oct.-oefening. Za
terdag, vigilie v. Allerheiligen, geboden
vasten- en onthoudingsdag, 's middags
5-8 op de hele uren biedhtgel. en om
7,30 Oct.-oefening. Zondag a.s., 23e Zon
dag na Pinksteren en Allenheiligendag.
St. Martha: A. Bakker en N. Hin.
en dood maken door de Chinese Zee en
u kunt, als u daaraan de voorkeur
geeft, getuide zijn van Scott's heldhaf
tige pogingen om de Zuidpool te berei
ken.
U kunt dat, niet als toenst, die alles
wat er te zien is eens even oppervlak
kig bekijkt en dan weer naar huis gaat
zonder meer te hebben opgedaan dan 'n
vage indruk, maar u kunt, met de man
nen, die de zeeën bevaren, hun erva
ringen oodoen, lief en leed delen, bele
ven wat er te beleven valt, hun erva
ringen, uw verstandelijk inzicht verrij
ken en uw menseliike gevoelens ver
diepen. Dat alles kimt u!
K. van der Geest.
U/at ik ook probeer, dat
wrijven blijft een heel
w/erk
„Qebruik toch
geen gewone was
met PELI gaat 't
vlugger en beter!"
9 Grote do.,: 55
Snel en goed krijgen Uw meubelen
en vloeren de mooiste glans met PELI.
Edele wassoorten geven U zonder
moeite dit prachtige resultaat. U ruikt
de echte terpentijn I
Voor schitterende glans
PELI
de enige mei Vlldosol.
Doodt houtworm en andere
schadelijke hulslnsecien.
geel, bruin, rood en wit
Grote bus: 110 ct.
geel en bruin
«7-3
Alle Verzekeringen
kunt U sluiten bij
Den Burg, Telef. 278.
Vraagt vrijblijvend offerte
Nieuwe schoenen nodig 7 G«
„fort*-schoenen dragen mei ge
pende robberzolen 1 Neusje
ven de zalnv que sierlijkheid en
pasvorm. En weinig reparatie
kosten, want de rubbcrzolen
worden 6 maanden schriftelijk
gegarandeerd
U bespaart met tedere stap
«fort*-schoenen lopen lange/ en
rijn absoluut waterdicht.
Prachtige coOectie voor heren
en Jongelui, zowel tn bottines
ab molières.
dat Wim Koopman alle merken
motorrijwielen en bromfietsen
vakkundig repareert en revi
seert
U belt en wij komen halen.
Tevens leveren wij alle merken
TFLEFOON 50
Motorhandel
OOSTEREND
Voor betere
Kinderschoenen
Straks een nóg fleuriger
etalage met
Prijs van f 1.50 tot f 3.10
per 100
INGEZONDEN
Vlaardingen, 19-10-'53.
Geachte redactie,
Mijn geheile kamptijd heb ik doorge
bracht in gezelschap van de heer Th.
Luidinga, welke van Terschelling af
komstig is en wij spraken natuurlijk veel
over de eilanden. Van hem hoorde ik
voor het eerst over de crarxberrie die op
Terschelling groeit. Hij vertelde mij wat
men van de bes kon maken en welk een
belangrijke bron van inkomsten de
cranberriecultuur voor het eiland is.
In 1950 was ik met de mijnenvegers op
Terschelling gestationneerd en heb toen
van de gelegenheid gebruik gemaakt om
uit te zoeken in welke omgeving deze
bes 't best groeit. Dit bleken zeer natte
duinpannen te zijn, zoals wij ook op
Texel wel vinden. Ik heb toen 't besluit
genomen te trachten de cranberrie ook
op Texel in te voeren en heb 10 kg.
bessen van de heer Zaadnoordijk ge
kocht. Plm. 7 kg. hiervan veranderde in
jam, doch 3 kg., de beste vruchten, heb
ben wij op Texel op verscheidene plaat
sen uitgezaaid*. Ik hoop, dat u de vind
plaatsen niet bekend maakt, opdat de
bes eerst de gelegenheid krijgt zich te
vermenigvuldigen.
G. GIELIS.
Wij danken de heer Gielis voor zijn
schrijven. Maar of hij de pionier is? Dit
moeten wij betwijfelen. De mogelijk
heid bestaat, dat de door ons geconsu
meerde cranberries destijds door hem
zijn gezaaid, maar.het is evengoed
mogelijk, dat deze planten al 37 jaar ge
leden zijn gezet, want een Texelaar
schrijft ons, dat hij er toen als jongen
van 15 jaar getuige van was, dat er
cranberries werden geplant. De planters
zelf, zo gaat hij verder, zijn overleden.
„Er staan, ails ze er allemaal doorgeko
men zijn, drie veldjes. Ze kwamen van
Terschelling".
HOOFDPIJN! <-
Mijnharde Hoofdpijnpoeders. Doos 30 ct
Mijnhardt Hoofdpijntabletten Koker 80 ct.
INGEZONDEN
De Koog, 18 October 1953.
M.H.
Toen u daar zo genoot van die cran-
berriepluikkerij in de Texelse duinen,
heeft u ziah wellicht ook afgevraagd,
hoe die bessen daar gekomen zijn. Ik
kan u daar volledig over inlichten.
Veile jaren geleden, het kan wel 30
jaar geleden zijn, na een excursie, wel
ke mijn man (wijlen de heer A. Epe,
bosbouwkundig ambtenaar bh. Staats
bosbeheer) naar Vlieland en Terschel
ling gemaakt had, kreeg hij het plan ook
hier de cranberries te planten. Hij liet
voor dit doel een mand met zoden waar
de plantjes in voorkwamen van Ter
schelling komen en plantte deze op de
bewuste plaats in de duinen.
De cranberrie vereist een vochtige
bodem, liefst een plaats welke in de
winter onder water staat. Dit bleek ook
in 1947, toen we zulk een prachtige, dro
ge zomer hadden. De cranberries wa
ren toen geheel verdroogd en het heeft
2 jaren geduurd eer ze zich weer her
steld hadden en enkele vruchten droe
gen. Gezien de vele jaren welke de
planten er al staan en de droge Texelse
duinen, betwijfel ik sterk of er hier
voor de oultuur van cranberries moge
lijkheid bestaat.
Heerlijke gelei kunt u maken volgens
onderstaand recept:
Neem 0,45 kg. bessen, 4 dl. water,
laat dit ongeveer een half uur koken en
pers dan alles door een zeef, zodat al
leen de schillen overblijven, welke men
weg kan doen. Het uitgeperste vruch
tensap wordt dan nog een kwartier op
gekookt en daarna onder gestadig roe
ren en naar gelang van smaak 400-500
gram witte suiker bijgevoegd. Dit
mengsel laat men op klein vuur zacht
koiken, zonder deksel en af en toe om
roeren met houten of zilveren lepel tot
dat de vereiste dikte is verkregen.
De jam kan als andere jam bewaard
worden, doch alleen in geglazuurde pot
ten of glas. Men wachtte zich voor blik
ken emmertjes. Gebruik goed geëmail
leerd gereedschap. De zuren dezer bes
sen zijn zo sterk dat ze het ijzer aantas
ten en de iam bedorven wordt.
Ik hoop u hiermede voldoende te heb
ben ingelicht.
Met de meeste hoogachting,
N. Epe-Kelderhuis, De Koog, Texel.
FEUILLETON
door T. LODEWIJK
12). Je moet me tijd geven, Harm.
Het is, denk ik, allemaal veel moeilij
ker dan jij het ziet. Je bent zo enthou
siast, zo roekeloos. Het gaat niet altijd
van een leien dakje. Het is méér ge
beurd, dat twee mensen van elkaar hiel
den en elkaar niet kregen.
Nou ja, in romans, smaalde hij.
Wij moderne mensen denken daar an
ders over. We worden niet geleefd, we
leven zélf
Harm, de bus! ontdekte Marian
opeens. Ik moet we?. Anders loop ik de
bus mis.
Over een uur gaat er wéér een!
ontdekte hij blijmoedig.
Ja, wat zou je lachen! Als je maar
weet, dat ik werk te doen heb!
Het werd hem plotseling zo warm om
het hart toen hij er zich van bev/ost
werd, hoe vertrouwelijk zij tweeën met
elkaar gepraat hadden. Hij was zo biij
om dit alles, om dit verloop van de
zaak. Hoe had hij kunnen vermoeden,
dat die ongenaakbare Marian tooh ook
werkelijk iets voor hem voelde? Hoe
had hij kunnen denken, dat zij nu reeds
als vrienden met elkaar praatten? Hij
zou haar graag hebben omhelsd en haar
alles gezegd van wat hij van haar
dacht. Maar zijn nuchter inzicht won
het. Hij moest niets overhaasten. Marian
had gelijk.
Ik ga maar met de volgende bus
stelde zij voor.
Ja meende hij dat lijkt me 't
beste.
Jij zou te veel verbeelding krijgen
als ik ja zei kaatste ze terug en op
eens brak haar oude, vrolijke lach weer
door. Zoals ze daar stond, vond hij hiar
onweerstaanbaar.
Snel namen ze afscheid, de bus ronk
te reeds de hoek om.
Toen Marian in de bijna lege bus naar
huis reed, schudde ze bestraffend het
hoofd over zichzelf.
Ze had dit helemaal verkeerd aange
pakt. Erger, ze had het niet eens aange
pakt. Ze had het over ziah laten komen,
hem het initiatief gelaten. Niets van al
les wat ze zich voorgenomen had hem te
zeggen als ze hem weer zou ontmoeten,
had ze geuit. De eerste de beste keer dat
deze jongen haar zei dat hij haar aardig
vond, had ze hem laten merken, dat ook
zij hem wel mocht. Dat was helemaal
niet je dat. Marian, ging ze verder met
haar beschuldiging. Je moet zulke
jongens aan het lijntje houden, tussen
hopen en vrezen. Je moet jezelf op
waarde houden, niet maar meteen toe
geven.
Maar dan bedacht ze, hoe het toch al
moeilijk genoeg zou zijn. Haar pad zou
zeker niet over rozen gaan. Moest ze
dan daarenboven nog gaan comediespe-
len? Als er nu iemand was, die eerlijk
van haar hield, die met haar samen
hoe wonderlijk klonk dat die met
haar samen de toekomst in wilde en in
durfde, ondanks alle moeilijkheden,
moest je je dan aanstellen alsof het je
niets schelen kon? Wat dat nodig voor
een jongen als Harm Verdonok?
Maar wat wist ze van Harm Ver
donok? Zo goed als niets. Was hij te
vertrouwen?
Marian besloot af te gaan op haar In
tuïtie. Reeds in de trein had hij een goe
de indruk op haar gemaakt. En die goe
de mdruik was bevestigd.
Ze besloot hem te vertrouwen.
Ze besloot alle zorgen van zich af te
zetten. Ziah alleen maar te verheugen
om het feit, dat er nu voortaan iemand
was die om haar gaf. En al het andere....
in een vlaag van zorgeloosheid dacht ze:
alles sal reg kom.
Neuriënd liep ze van de bus naar
huis, en zelfs het gezicht van het forse,
nieuwe gebouw aan de overkant kon
haar goede humeur niet bederven. Want
dat was het huis van Harm!
„DE GOUDEN LEEUW"
Eindelijk kwam de dag, waarop de
opening van „De Gouden Leeuw" plaats
had.
Korstiaan van Vueren behoefde niet
achter zijn tapkast vandaan te komen
om de vrachtwagens te zien arriveren
die allerlei goederen aanbrachten. Wa
gens van meubelmagazijnen, van instal-
leerders. Zijn publiëk hield hem wel op
de hoogte van wat er daar aan de over
kant precies gebeurde.
Het werd hem duidelijk: het zou wat
ze in Beeok noemden „een prachttent"
worden, alles even modern en up to
•date. Vijanden van Korstiaan, en dat
waren er maar heel weinig, lachten en
zeiden dat hij nu zijn keel wel aan de
kapstok kon hangen. Zijn vrienden en
trouwe klanten vonden het een schan
daal dat daar vlak tegenover „Het Wa
pen" zo'n kermistent werd opgericht.
Zelfs in de raad kwam er nog oppositie
tegen het voorstel van B. en W. een
paar bomen te vellen om ruimte te
krijgen voor het parkeren. Er werd ge
zegd dat het gehele stadsplein er door
bedorven werd en er werd nog veel
meer gezegd dat niets met de zaak te
maken had.
De burgemeester echter vond het
prima, dat er een moderne, grote zaak
in Breeck zou komen, het was nodig
met het oog op het toerisme, de plaats
breidde zich uitkortom het voorstel
kwam er door met 8 tegen 5 stemmen.
En nu was het dan zo ver.
Om drie uur gingen de deuren van het
nieuwe café-restaurant open.
Alleen nog maar de „bon-ton", voor
genodigden.
Verdonok, de eigenaar van de nieuwe
zaak had met zijn zoon Harm overleed
of hij ook de collega's uit de plaats zou
uitnodigen. Aan de ene kant was het
wellicht of hij hen de ogen wou uitste
ken, anderzijds behoefden zij er toch
mets anders in te zien dan collegialiteit.
Hij begreep niet waarom de jongen
zo'n kleur gekregen had, toen hij de
naam van de eigenaar van Het Wapen
van BreeCk noemde.
Weet je Harm zei de oude heer
VerdonCk het is voor die Van Vueren
natuurlijk geen pretje. Ik weet niet hoe
veel schade hij er van heeft, maar voor
deel brengt het hem niet. Ik zou het
niet leuk vinden wanneer hij de in
druk kreeg dat alleen om hem dwars te
zitten ik hem 'n uitnodiging zou sturen.
Ik zou het tooh maar doen, vader
antwoordde Harm. Hij kan altijd
wegblijven en dan heeft u tenminste
gehandeld zoals het past.
Verhoogt het aanzien van Uw
handen Altijd gaal. zacht en welverzorgd
De volgende avond ontmoette Harm
Marian in Vierhouten, waar ze des
avonds les had. Hij had er een gewoonte
van gemaakt dan ook in de stad te zijn
en ze wisten ook een klein restaurantje,
waarvan de eigenaar zich voor zijn gas
ten weinig interesseerde, waar practisah
nooit iemand uit Breeck een voet zette,
en daar praatten ze dan een uurtje. In
de bus stapten ze dan apart en gingen
ver van elkaar zitten. Marian haatte de
ze comedie, maar ze voelde tooh ook wel
dat het nodig was. Noch voor Harm,
noch voor haar zou het prettig zijn,
wanneer hun beider vaders ontijdig
lucht zouden krijgen van de vriendschap
tussen de twee jongelui. De situatie
was, zonder dat, al gecompliceerd ge
noeg.
(Wordt vervolgd).