Cjrocn ^tmrL'Jexels in het harL,
De heer Jur Beumkes vandaag
voor het laatst in functie
Alleeu echt
Van 1907 (oprichtingsjaar) af conducteur
bij T.E.S.O.
Aan Jur Beumkes
KIESPIJN?-*-
Huidgenezing
ZATERDAG 23 JANUARI 19S4
67« JAARGANG. No. 6805
TEXELSEWCOURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coop. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
DE HEER JURR. BEUMKES neemt
vandaag afscheid als hoofdconducteur
der N.V Texels Eigen Stoomboot On
derneming.
Dinsdag. 26 Januani, wordt hij 65
jaar en heeft hij derhalve recht op pen
sioen- Als van de zomer de Vrienden
van Texel naar ons mooie Vogeleiland
zullen over varen en de opvolger van
de heer Beumkes hun kaartje komt
kninpen zullen ze misschien denken
„Beumkes met aan boord? Zeker een
vrije dag!" De heer Beumlkes is de aller
bekendste figuur onzer Eigen Stoom
boot Onderneming èn doordat hij zo
dagelijks het schip van voor naar achter
en van onder tot boven doorkruist met
de stereotype vraag „Enkeltje? O, re
tourtje, zo, naar (volgt plaats van be
stemming), nou goede reis dan maar,
hoor!" én doordat hij van de oprichting
in 1907 af bij de Texelse boot in dienst
is-
Wij hebben de heer Beumkes mo°en
interviewen dooh begonnen niet bij 1907,'
maar zo omstreeks 1900. Een Oudeschil
der knaap verlaat omstreeks de eeuw
wisseling de lagere school. Niet met de
kreet „Hoera, geen schoolmuren meer,
maar mee met de skuut!" maar in de
wetenschap, dat hij verstandiger doet
wat méér kennis te vergaren door leer
ling te worden van de zg. Franse school
aan de Nieuwstraat te Den Burg- Daar
werd hij opgeleid voor ambtenaar bij de
Spoorwegen, maar toen vele Hollanders,
werkzaam bij de Spoorwegen in Zuid-
Afrika, repatriëerden en hier te lande
aan een baantje bij het spoor moesten
worden geholpen zag Jurrie zich de
kans op een vlugge aanstelling bij de
spoorwegen ontnomen. Hij verbet na
2,5 jaar blokken de Franse school en
koos een andere richting. Wij zien hem
dan gedurende enige jaren varen op het
beurtschip van wijlen de heer D. Bruin,
in verband met zijn plannen in het be
zit te komen van het diploma van kom-
DE HEER JUR- BEUMKES
werd. Omdat deze man te hoge prijzen
berekende je betaalde in 1907 80 ct
voor een retourtje in de 2e kajuit, wat
in die dagen een hele hoop geld was
(een onderwijzer verdiende toen b. v.
11 galden in de week!) en omdat zijn
boten nu met bepaald tot de orde der
luxe zeeschepen konden worden gere
kend! sprongen de Texelaars op stok. De
kogel raakte door de kerk naar aanlei
ding van een ingezonden stuk in de
Texelaar van 18 April 1907, waarop de
Texelaars een commissie benoemden, die
eens met Bosman moest gaan praten.
Deze eerste commissie bestond uit de he
ren dokter Wagemaker. dokter Over- H.
Flens, makelaar, en H- Haakman, wol
handelaar. Hun plaatsvervangers waren
Burgemeester Hiddingh en notaris Dik
kere. De onderhandelingen met Bosman
konden de koude oorlog tussen passagier
cn stoombootdirectie echter niet doen
beëindigen en daarop sloegen de eilan-
Zo heeft de heer Beumkes de haven van
rechts „De Dageraad" van TESJ, links de
bootje, van Bosman.
gekend:
rader-
mies te water. Juist in die tijd werd
TESO in het leven geroepen Daaraan
zit, zoals wij Texelaars weten, 'n inte
ressante voorgeschiedenis verbonden! De
heer Beumkes kan ons daar een behoor
lijk boekje over open doen: alles wat de
TESO, de verbinding Texel-Den Helder
betreft, heeft hij in een foliant verza
meld Ge treft er knipsels in aan, talloze
door hem zelf beschreven bladzijden en
een legio aantal foto's. Hij kan u reeds
een gedocumenteerd verslag bezorgen
van de verbinding, zoals die een hon
derd jaar geleden werd' onderhouden
met de overkant. Omstreeks 1860 voe
ren hier de passagiersschepen „Bello"
en ,,Sjeesje'', zeilschepen ter grootte van
een garnalenschuitje, model schokker.
Toentertijd werd ongericht de „Am-
sterdam-Texelsche Stoomboot Mij- door
notaris W. H. Bruno Bok. die een oud
stoombootje kocht, dat „Ada van Hol
land" werd gedoopt. De stoomketel werd
in die dagen met zout water gevuld, zo
dat het ding iedere week een dag uit
de vaart moest om een flinke schoon
maakbeurt aan de ketel te ondergaan.
Een der zeilscheepjes nam dan waar.
Soms vertrok zo'n zeilscheepje al daags
te voren naar het Horntje. waar ze het
anker lieten vallen en waar anderdaags
de post aan boord gebracht werd.
„En de passagiers, meneer Beumkes7
„Och, die waren er in die dagen prac-
tisch nog niet!"
Spoedig werd de oude Ada door een
nieuwe stoomboot vervangen, welke in
1878 in Nederland was gebouwd-
Bosman op het toneel
In 1882 ging deze maatschappij over
in handen van de heer Bosman, een
A'lkmaarder. die meerdere rederijen be
heerde en ook In de dienst Texel-Den
Helder wel winst zag... 28 Jaar lang
onderhielden de boten van Bosman de
dienst op Den Helder, het laatste jaar
heeft Bosman niet best geboerd, want
toen had hij te concurreren (tegen de
„Eigen Boot", die in 1907 opgericht
ders meteen maar spijkers met koppen
ook. Opgericht werd „De Nieuwe Texel
se Stoomboot Onderneming". Iedere
Texelaar werd in de gelegenheid gesteld
tot het nemen van een aandeel, dat va
rieerde van de 5-1000 gulden- „Wij als
jongens kochten ook zo'n aandeeltje van
vijf gulden", aldus de heer Beumkes.
„Met welke boot kwam uwes?"
Als wij tegenwoordig een „vreemde
ling' ontmoeten en deze blijkt ons een
of ander artikel te willen leveren, zal
Nu de grote dag van scheiden
Binnenkort dan voor u slaat
En gij na een dienst van jaren
Texels boot verlaten gaat,
Wil ik gaarne, mededichter.
Hieraan wijden een klein lied,
Omdat ied're Tesselaar u
Node slechts vertrekken ziet.
Van de oprichting van TESO
Tot vandaag de dag aan toe,
Hebt g' aan boord van onze boten
Trouw uw taak verricht, en hoe!
Altijd vriend'lijk en voorkomend,
Steeds een praatje en een lach.
Of het vroeg was in de morgen
Of na een zeer lange dag.
Ook al was de tocht dan daag'lijks
Naar Den Helder niet zo ver,
Deze afstand door de jaren
Maakt u tot zee-millionnair.
Al het wel en wee van TESO
Hebt gij daag'lijks meegemaakt,
En gij zijt, al deed de boot 't soms,
Nimmer uit de koers geraakt.
Hoeveel kaartjes hebt gij, Beumkes,
Door de jaren reeds verkocht,
Hoeveel malen de kajuiten
En de dekken reeds bezocht.
Hoeveel trouwe vriendschapsbanden
Zijn er in die tijd gelegd,
Hoeveel maal, het kaartje reikend
Vriend'lijk: „Goeie reis!" gezegd?
Inderdaad, gij en de TESO
Waren onaf scheid'lijk één,
En nu gaat ge als bemanning
Van de boot voor altijd heen.
Nu, wij hopen hart'lijk Beumkes,
Dat ge maar zeer lange tijd
Van 't pensioen dat gij verdiend hebt
Ook zult trekken uw profijt.
En al is dan de ontmoeting
Op de boot aanstonds gedaan,
'k Denk dat men u toch wel daag'lijks
Aan de haven kan zien staan.
Beumkes, dank voor al uw vriendschap
En voor uw hulpvaardigheid,
Aan de reizigers bewezen
In die lange, lange tijd.
'k Wens u met uw vrouw nog jaren
Ongestoorde vreugd en rust,
En dat iedereen u dat gunt,
Daarvan ben ik mij bewust
HUIB DE RIJMELAAR.
met zijn autobussen. Maar.de Texe
laars liepen er niet in ja, ook de bewo
ners van Den Helder bleken solidair
met hun overburen en kwamen zij als
toeristen voor een dagje naar Texel, dan
stapten zij-prompt op de Texelse boot!
Beroerd voor het personeel van Bos
man en voor de Chauffeurs, die altijd
maar voor de flauwe kuj heen en weer
gingen!"
De eerste boot van de Texelaars was
de Baron Rengers uit Kampen- Op 4
Aug. 1908 zag het langs de Oude Schil-
derweg zwart van de Texelaars, alle
maal c<p weg naar S/kil om hun nieuwe
boot te begroeten- Dat was de Dageraad.
In het welkomstlied aan de Dageraad
lezen wij o.a-:
Reeds acht en twintig jaren lang
Werd Texel steeds geknecht,
Toen is door ons de strijd aanvaard
Voor vrijheid en voor recht!
Op een der foto's bij dit artikel ziet u
in de haven links de Dageraad en rechts
de „Ada", de raderboot van Bosman,
die deze concurrentiestrijd een goed jaar
volhield, totdat het postvervoer in han
den van de eilanders kwam- De Texelse
Onderneming nam al het materiaal van
Bosman over, toen deze er tenslotte de
brui aan gaf
Teso biedt heluende hand
TESO heeft in de 47 jaar van haar
bestaan 18 maal hulp kunnen bieden
aan in nood verkerende zeelieden. „We
hebben 60 mensen hulp geboden, waar-
SCHIETOEFENINGEN
De Burgemeester van Texel maakt
bekend, dat op 25 Januari 1954 en van 3
Februari tot en met 5 Februari 1954
zonder voorafgaande waarschuwing op
de „Hors" zal worden geschoten-
Het is daarom ten strengste verboden,
wanneer de rode vlaggen gehesen zijn,
de Hors te betreden.
Voorts zal er op 25 Januari 1954 van
13,00 tot 15,00 uur een oefening worden
gehouden met pyro-techmsche signalen.
Texel, 20 Januari 1954-
De Burgemeester van Texel.
C DE KONING
TESO voelt, zoals al
gemeen bekend, zeer
weinig voor plan „Het
Horntje", maar een en
kele maal heeft zii tóch
via het Horntje de ver
binding met de Over
kant moeten onderhou
den en wel bij winter
dag, toen Oudeschild
wegens bijzonder zware
ijsgang niet te bereiken
viel. Hierboven een op
name in Fèbr. 1929.
Vele handen komen in
actie bij het aan boord
brengen van bussen
melk voor Den Helder
het niet bij ons opkomen hem te vragen
hoe hij gereisd heeft, maar toen Bos
man de Eigen Boot op alle mogelijke
manieren trachtte te torpeteren, was
het wachtwoord der Texelaars „Met de
Eigen Boot". Als een handelsreiziger
zich met een winkelier confronteerde,
moest hij eerst zijn bootkaartje tonen
alvorens hij zaken kon doen! Had hij het
ongeluk met de „verkeerde" boot te
zijn overgestoken, dan kon hij zijn bie
zen wel pakken!
Bosman zette tijdens de concurrentie
met de Eigen Boot de reizigers niet al
leen gratis over de plas, maar vervoer
de hen ook nog voor niets en niemendal
van er 20 zonder onze komst stellig
verdronken zouden zijn", aldus de heer
Beumkes. wie wij bij het chapiter „ge
vaar" en passant naar lastige reizen
vroegen, wamt ook op dat kleiine Wad
denzeetje kan het geducht spoken en 'n
kleine boot wij laten de Marsdiep en
de Wagemaker buiten beschouwing
kan het dan zwaar te verduren krijgen.
„Op 30 September 1911 werden we
midden op de route door een orkaan
overvallen. De kleine „Ada" had het
benauwd en wij niet minder! We maak
ten die dag onze laatste dienst- De 'heer
C. Duinker was toen kapitein". De le
zers herinneren zich nog ons interview
met kapitein Duinker, die de „Ada"
wonder boven wonder heelhuids wist
binnen te loodsen.
Groot gevaar was ook verbonden aan
de reis op 16 Februan 1940 De Dokter
Wagemaker raakte toen in het zware iis
bekneld en dreef machteloos met de
stroom mee in de richting van de Ra
zende Bol Angstig dicht waren ze de
mijnenvelden genaderd, toen de ijsbre-
ker „Alcyon" de Texelse boot bereikte
en uit de gevaarlijke zóne wegsleepte.
„Gelukkig, dat wij toen die sergeant
seiner aan boord hadden: die kreeg con
tact met de Heideree vuurtoren. Dat het
inderdaad levensgevaarlijk was geweest
bewijst het feit, dat de marine juist een
oorlogsschip opdracht had gegeven zich
ten spoedigste naar de Wagemaker te
begeven.
Treffers
Dikwijls moest de dienst dus onder
moeilijke omstandigheden worden ge
houden. Daarbij denken wij dan in de
eerste plaats aan de perioden van mist.
Enige keren is de Texelse boot in onge
wenst contact gekomen met andere
schepen:
Dicht voor Den Helder waren we eens
wijlen de heer N. Pongers was nog
machinist door een mijnenveger in
de flank genomen. Wonder boven won
der bleef de schade beperkt tot het
springen van enige pijpen in de madhi
nekamer. Later ook voor de oorlog
nog had de Marsdiep op zijn beurt
een ander vaartuig op de schoen geno
men het was het visserecheepje de TX 8
van de heer W. Dijker. Het was een be
hoorlijke tik geweest en uit voorzorg
stapten de vissers op de Marsdiep
over, waarna men met de TX 8 op
sleeptouw koers zette naar Den Helder.
24 uur op Texelstroom-
Een ander avontuur beleefden Beum
kes en zijn makkers toen de Wagema
ker op 10 Maart 1946, om 10,40 uit Den
Helder vertrokken, dwars voor de Ou
deschilder school in het ijs vastliep,
muurvast. Met hekken en over ijsschot-
sen werd contact met de wal onderhou
den en zo ook kon de proviandering van
de passagieis worden uitgevoerd. De
volgende dag om 10,15 kwam het schip
bij vloed weer vlot.
De eertijds zo onbelangrijke dienst
Texel-Den Helder is in de loop der ja
ren uitgegroeid tot een grote onderne
ming, waarin enorme bedragen worden
omgezet. Dertig jaar geleden kwam de
eerste autobus met Teso naar Texel, de
mensen stonden met open mond te kij
ken als in die dagen een automobiel de
boot afreed! Tegenwoordig slokt het
grole dek van de Wagemaker zo'n 20
auto's op-
Van 1907-1908 een periode van l1/
jaar werden 61,010 passagiers ver
voerd. In 1928 noteerde Teso er 97,056
Daarna gaat het met sprongen omhoog
mede door het vrije vervoer van scho
lieren, zieken en bezoekers van zieken
In 1935 gaan meer dan 150,000 personen
met Teso over, m 1946 280,000, in 1947
342,000 en vergissen we ons met, dan
werden vorig jaar een 360,000 passa
giers vervoerd! Hoog bezoek kreeg de
Texelse boot op 28 en 29 Juli 1913 toen
wijlen ZKH Prins Hendrik met Baron
van Tuyl van Serooskerken op Texel
kwam jagen en in Februari 1953 toen
H.M- Koningin Juliana met de Wage
maker naar ons eiland kwam om hier de
door de storm aangerichte schade
ogenschouw te nemen.
De heer Beumkes heeft gevaren on
der de directeuren Haakman, Stompff en
Van der Vlies en onder de kapiteins De
Gróót, Duinker. List en Vlas.
Vandaag zal hij zijn laatste kaartjes
uitreiken. Nu is het de beurt van de
passagiers om hém te vragen „Waar
heen gaat de reis?" In hun knusse wo
ning aan de Sohilderweg wachit hun een
mooie levensavond, want de heer en
mevrouw Beumkes-Pool genieten beiden
nog een goede gezondheid- „Je zult me
van de zomer wel vaak op de fiets zien!"
verzekert Beumkes ons. Maar.eerst
komt nog het afscheid. D'r zal wel op
gemerkt worden, dat ze destijds uit die
60 sollicitanten de goeie hebben uitge
pikt! Zestig man voor een functie, die..-
een tientje per week opleverde! .,Maar
een onderwijzer had in die dagen ook
maar elf gulden!" Sinds 1907 is er in
vele opzichten nogal wat veranderd
maar de heer Beumkes is innerlijk altijd
dezelfde, vriendelijke, opgeruimde, blij
moedige eilandgenoot gebleven, een ech
te Oudesohalder, wie de levenskunst een
trouw metgezel wilde zijn!
Beumkes, namens al „uw" passagiers:
nog vele mooie jaren toegewenst!
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
Geboren: Marijo dv Jacob Kok en
Marietje Koopman. Gertrude Franoisca
en Carla Josephina dochters van Haitze
Pieterse en Mechelina Kieboom. Etje
dv Willem Huijsman en Willemke v. d.
Meer. Jeannette dv Jan Medema en
Trijntje Leegwater.
Ondertrouwd: Lamfoertus L. Garthoff
en Johanna Bakker
Getrouwd: Petrus Vroone en Anna
Maria Zijm.
Overleden: Dieuwertje Dogger, 70 jr.,
echtrt v. Adriaan Weijdt Cornelis Lipjes
81 jr., wedn. v. Cornelisje van Westen.
Sijmen Wassenaar 86 jr., wedn. van
Grietje Vellinga. Willem van der Hoek,
81 jr. wedn. v. Anne Kalis. Carla Jose
phina Pieterse. 3 dagen.
Gevonden voorwerpen
1 paar witte kindersokjes, 1 pr. hand
schoenen, 1 portemonnaie met inh., 1
shawl, 1 vulpen, 1 pr. kinderwantjes.
VERTROKKEN PERSONEN
Willy M- Bloem, v. Den Hoorn 40 n
Zeist Stichting Woudschoten. Geertrui-
da 1' Istelle v. Weststr. 29 Oosterend n.
Den Helder, Hoogstraat 88.
INGEKOMEN PERSONEN
Gene.
REVUE VERENIGING VAN
OUD-LEERLINGEN
De kaarten voor de tweede uitvoering
op 30 Januari zijn uitverkocht.
Op Woensdag 27 Januari om 2 uur 's
middags wordt de revue opgevoerd voor
de hoogste klassen van de lagere scholen
en de leerlingen van de huishoudschool,
landbouwschool en ULO.
zijn Mijnhardt's Poeders als de
naam Mijnhardt er op voorkomt.
FILMNIEUWS
„VERBODEN SPEL"
Alle bladen schreven met groot enthou
siasme over deze bijzonder goede film,
vervaardigd door de Fransman René
Clement-
Er is in deze film niets dat hapert,
niets dat uit de toon valt. Tragiek en
humor wisselen elkander af volgens de
meest perfecte Shakespeariaanse metho
de en de atm^feer in het boerengezin,
waarin de vijfjarige Paulette te land
komt, is weergegeven met dezelfde
kiacht als een gebeurde in de beroem
de vooroorlogse film „Goupdls Mains
Rouges"-
De uitwerking van het gegeven is
meesterlijk Deze film mag men niet
micicn.
„TOUR DE FRANCE"
Ml. welk een trots was heel Holland
vervuld, wegens de fantastische resul
taten, welke opze renners in de Tour de
France wisten te behalen! Het enthousi
asme sloeg nota bene zo sterk naar ons
eiland over, dat onze volijverige Feest
commissie besloot ook hier een soort
Tour de France te organiseren en u
weet, dat dit hét feit van het sportsei-
-oen werd! Nog altijd denken wij met
plezier aan die grote dag terug en u
kunt er van op aan, dat bij een volgen
de tour nog meer deelnemers aan de
start zullen verschijnen, vooral waar de
organisatie nog beter ten ijs zal komen!
Texels Bioscoop Theater heeft voor
komend weekend ook de film van de
échte Tour de France gehuurd. Deze
film biedt meer dan alleen maar een
korte reportage van de tour- Men heeft
een film gemaakt van ca. 2200 meter.
Wij vergezellen de renners vanaf hun
vertrek, verlustigen ons in de entoura
ge. de atmosfeer in de dorpjes, waarin
de komst der renners met spanning
wordt tegemoet gezien. We maken in
terviews mee met de Nederlandse ploeg
en voorts wordt in de film een groot
aantal internationale opnamen ver
weckt- De gehele film is in het Neder
lands gecommentarieerd
Nederlands nieuws
O-a.: Dr Albert Plesman H-F.C
Oud-Internationals te Haarlem De va-
cantie van de Koninklijke Familie in
Grindelwald-
Buitenlands nieuws
O.a.: De spoorwegramp in Nieuw-
Zeeland Raketten filmen de aarde.
Mijnhardt Kiespijnpoeders. Doos 50 ct.
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. Doos 50 ct.
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 23 Jan- op om 8,32, on
der om 5,01. Maan: 27 Jan. L.K-, 3 Febr
N.M- Hoog water ter rede van Texel: 23
Jan. 0,08 en 0,09; 24 Jan. 0,40 en 0,39; 25
Jan. 1,13 en 1,11, 26 Jan- 1,46 en 1,42; 27
Jan. 2,23 en 2,24; 28 Jan 3,08 en 3,14; 29
Jan. 4,06 en 4,20.
Aan het strand is het ongeveer een uui
eerder hoog water.
Huidzuiverheid- Huid 11 1
