Dit jaar opnieuw bevolkingsonderzoek
op tuberculose
Proef het STERLING is beier!
op STERLING m De beste shag
Het wapen van Breeck
Je rookt het allerbeste van de Virginia-oogst.
Die volle, milde geur en smaak vind je alle'én
bij STERLING. Koop die lekkerste shag van
Nederland en proef het!
Bf
Bim en Bam
Op reis
dan Uw spoorkaartje ge- {jj
haald bij de V.V. V. „Texel"
Het leven begint bi] veertig -
ook met Uw Rbeumatiek!
Rheumatische Pijnen
liggen op de loer.
In het voorjaar van 1950 werd de
Texelse bevolking voor het eerst on- 1
derworpen aan een onderzoek op tbc.
Dit onderzoek werd destijds georgani
seerd door de afdeling Texel van Het
Witte Kruis en is een groot succes ge
worden. Ruim 93 pet. van de bevolking
werd doorgelicht. Bij een 20-tal perso
nen werden gesloten of dubieus actieve
tbc-processen ontdekt. Deze personen
werden nader onderzocht en een gedeel
te van hen moest ter verpleging in een
sanatorium worden opgenomen. Geluk
kig zijn inmiddels deze verpleegden al
len weer gezond en wel in de Texelse
samenleving teruggekeerd. Dit resul
taat heeft het nut van een massa-onder
zoek wel bewezen en al was het na
tuurlijk voor de betrokken personen
niet prettig, dat in enkele gevallen op
name in een sanatorium noodzakelijk
was, door het onderzoek kon erger wor
den voorkomen en het gevaar van be
smetting van anderen worden verme
den.
De afdeling Texel van Het Witte
Kruis is dan ook voornemens dit jaar
wederom een dergelijk onderzoek te or
ganiseren. Het Centraal Bureau voor
Keuringen op medisöh-hygiënisch ge
bied heeft zich reeds verklaard het on
derzoek uit te voeren in de periode van
18 Maart-7 April a.s Een na-onderzoek
zal plaats vinden in de eerste helft van
de maand Mei a.s.
De kosten van het fotografisch-
sdhermbeeld-onderzoek bedragen f 1,20
per persoon. Evenals zulks een vorige
maal is geschied, zullen ook tihans voor
af de voor de doorlichting verschuldig
de bijdragen worden geïnd. Uiteraard
is het effect van een massa-onderzoek
het grootst, indien de gehele Texelse be
volking wordt onderzocht. Verwacht
mag evenwel worden, dat een gedeelte
van de bevolking óf niet óf slechts ge
deeltelijk in staat zal zijn de verschul
digde kosten te voldoen. Daarom zou het
bestuur van de afd. Texel van Het Wit
te Kruis gaarne zien, dat zij, die daartoe
in staat zijn vrijwillig een hogere bij
drage geven dan normaal zou moeten
worden berekend. Het vorige onderzoek
gaf een prachtige demonstratie te zien
van wat samenwerking op Texel ver
mag. Het bestuur van Het Witte Kruis
vleit zich met de hoop, dat ook het a.s.
onderzoek eenzelfde vorm van een
drachtige samenwerking te zien zal
geven.
Dit jaar zullen onderzocht kunnen
worden alle personen, van drie jaar en
ouder. Het onderzoek zal wederom
plaats vinden in alle dorpen en voorts
in de buurtschappen Midden-Eierland
en Zuid-Eierland. Het ligt voorts in de
bedoeling in elk dorp ook tenminste één
avond-onderzoek te organiseren, zodat
het voor een ieder zo gemakkelijk mo
gelijk wordt gemaakt zich te doen on
derzoeken.
In de komende 3 weken zullen, zoals
hierboven reeds werd vermeld, de huis
bezoekers langs komen om het aantal
door te lichten personen te noteren en
de bijdragen te innen. Bespreekt reeds
thans dit onderwerp in huiselijke kring,
opdat de huisbezoekers geen tweede
keer terug behoeven te komen. Be
spreekt het ook met eventuele kostgan
gers en legt het verschuldigde bedrag
reeds thans op zij. Hierdoor zal 't huis
bezoek zo vlug mogelijk kunnen worden
afgewerkt.
Het Witte Kruis-bestuur rekent erop,
dat de gehele Texelse bevolking zich zal
laten onderzoeken. Het onderzoek is
voor de gezondheidszorg van een zo
groot belang, dat zulks nauwelijks na
dere toelichting behoeft. Men hoort wel
de mening verkondigen, dat de strijd te
gen de tbc gewonnen is Niets is minder
waar. Zolang nog bij elk onderzoek be
smette personen worden aangetroffen
kan men van een gewonnen strijd niet
spreken. Voorts zijn er ook nog meerde
re plaatsen, waar zelfs bij een tweede
onderzoek nog ontstellende resultaten
worden geconstateerd. j
Dat Texel bij de bestrijding van tbc
nog bijzondere aandacht verdient is over
het algemeen minder bekend.
Blijkens een mededeling van de Ne
derlandse Centrale Vereniging tot be
strijding der tuberculose is het aantal
sterfgevallen aan tuberculose in de ge
meente Texel over de jaren 1947 tot en
met 1951 beduidend hoger geweest dan
in de meeste gemeenten van Nederland.
Dit is een reden te meer om de strijd
tegen de tbc met des te meer energie
aan te vatten.
De waarde van een tweede massa-on
derzoek moet dus zeker niet onder
schat worden.
De afd. Texel van Het Witte Kruis
hoopt, dat de Texelse bevolking een
drachtig zal besluiten van de geboden
gelegenheid tot onderzoek op t.b.c. ge
bruik te maken.
Schept echter ook voor de minder
draagkrachtigen de gelegenheid zich te
laten doorlichten. U kunt dit doen door
een hogere bijdrage te verlenen dan
f 1,20 per persoon! Immers juist de niet-
onderzochte groep zou een besmettings
bron kunnen zijn voor de grote groep
wei-onderzochten. Het is daarom zaak,
dat de gehele Texelse bevolking wordt
doorgelicht.
Mag het Witte Kruis-bestuur op uw
medewerking rekenen? Gezien de erva
ringen van de vorige maal is deze vraag
voor het bestuur nauwelijks een vraag
meer! Texel zal weer eens tonen, wat
door goede samenwerking bereikt kan
worden.
Het bestuur van de afdeling Texel
van Het Witte Kruis.
BEKENDMAKING VOOR HET
GEMEENTEPERSONEEL
Het gemeentebestuur van Texel maakt
in verband met bovenstaande publica
tie van het bestuur van de afdeling
Texel van „Het Witte Kruis" bekend,
dat er vanwege de gemeente in de loop
van het jaar 1954 geen personeels-door-
lichting zal worden georganiseerd.
Het gemeentebestuur adviseert de
personeelsleden van de gemeente van
de hierboven vermelde gelegenheid tot
onderzoek op t.b.c. gebruik te maken
zowel voor zichzelf als voor hun ge
zinsleden.
Hoewel het laatste personeelsonder-
zoek in Juli-Septemberl953 plaatsvond
is het gewenst tenminste éénmaal per
jaar opnieuw te worden onderzocht.
Het gemeentebestuur hoopt, dat het
gemeentepersoneel zonder uitzondering
aan het welslagen van de massa-idoor-
liohtmg zal medewerken.
Texel. 28 Januari 1954.
Het gemeentebestuur voormeld,
De Burgemeester C. DE KONING.
De Secretaris, P. BEEMSTERBOER.
DE JEUGD VOOR IIET VOETLICHT
Wie een leuke avond, verzorgd door de
jeugd, willen meevieren, raden wij aan
de 5de Februari a.s. te reserveren, want
dan komen de leden van de Zuid-Eier-
landse Jongens- en Meisjesvereniging
voor het voetlicht in de Kapel aldaar.
„Wat brengen ze?" was onze vraag.
Antwoord: „Dat is nog een geheim!"
Wél kon men ons verzekeren, dat ze al
lemaal hun beste beentje zullen voor
zetten. Laat-ie volstromen!
UITGESTELD WEGENS DE VORST
De aangekondigde filmavond van de
Vrouwenbond van het NVV zal wegens
de vorst (spreker en films moeten uit
Lochem komen!) geen doorgang vinden.
KRAAMZORGCENTRUM EN DE
VORST
Wegens de slechte verbinding Den
HelderTexel v.v. houdt Kraamzorg-
centrum Den Helder en Omstreken mor
gen geen zitting. Aanvragen gelieve men
in dit geval schriftelijk te doen en wel
zo spoedig mogelijk. Het adres luidt:
Breewaterstraat 70, Den Helder.
„AVANTI" GEEFT UITVOERING
Accordeonvereniging „Avanti", diri
gent de heer Brouwer, geeft Donderdag
11 Februari een uitvoering in De Oran
jeboom. Na de pauze wordt een blijspel
letje voor het voetlicht gebracht, geti
teld „Liefde zoekt List".
Naar men ons mededeelt heeft „Avan
ti" voor het publiek ook nog een bijzon
dere verrassing in petto!
ZAT]
De
j ter
N<
I oiële
I in 1
gen
land
reed
j de
I land
I dnn
I won
I land
de
nen
wer.
min
Ged
1 bedi
om
wer
D
de
I vloe
den
mer
met
IJSPRET TE OUDESCHILD
Rondom Oudescihild is niet veel goed
ijs. Het meest wordt gereden op de
Schilsloot achter de Herv. Kerk. Enige
dames verkopen daar chocolade en ande
re lekkernijen om de prijzen voor de
kinderwedstrijden te verdienen.
Er worden door de jeugd wel tochten
gemaakt maar bijna overal is het ijs hob
belig, zodat het rijden daar geen plezier
meer is.
WEDSTRIJDEN TE COCKSDORP
Morgenmiddag om twee uur wordt
door IJsclub „Eierland" te De Cocks-
dorp een hardrijderij met hindernissen
georganiseerd voor leden van de vereni
ging. Ten einde de animo te verdroten
heeft men aan het hardrijden dus ook
een aantal hindernissen verbonden, op
dat niet al vooruit valt op te maken wie
met de prijzen schoot zullen gaan. Zon
dagmiddag jl. is immers duidelijk geble
ken, wie in dit geval de beste papieren
zouden hebben! Het devies van het Be
stuur is: „Hoe meer deelnemers, hoe gro
ter vreugd!"
'(CS»
Die arme mevrouw Nijlpaard
zit tranen met tuiten te hui
len. Ze heeft zo'n ontzettende
kiespijn en de nijlpaardarts
is juist met vacantie. Bim
en Bam willen de tand wel
trekken, maar dat ding zit
zo vast, het is zo'n grote.
Slimme Bam heeft een idee.
„We maken een touw vast
aan de olifant," zegt hij. En
dat doen ze. Het ene eind
van het touw aan de staart
van Jumbo en het andere aan
de zieke tand. Dan pakken
ze twee wortels, gooien de
ene voor Jumbo en de ande
re voor mevrouw Nijlpaard.
Alle dieren staan te kijken
wat er nu wel zal gebeuren.
De olifant en het nijlpaard
rennen allebei op de wortel
af en roets, daar vliegt de
tand eruit. En mevrouw Nijl
paard heeft er haast niets
van gevoeld, vooral niet nu
er nog een heerlijke wortel
als beloning ligt te wachten.
BUURTVERENIGING WEVERSTRAAT
Op Dinsdag 16 Februari zal de Buurt
vereniging „Door Dik en Dun" haar
jaarlijkse bijeenkomst houden in Hotel
„Texel".
Na afloop van de jaarvergadering zal
de PTT enkele interessante films over
het postbedrijf vertonen, o.a. de film
over de kabellegging naar Texel, een
prachtige kleurenfilm „Post voor de
Biesbosch,'' enz. De heer Kleinman
voorlichtingsambtenaar PTT, zal bij de
films een korte causerie houden.
We kunnen u tevens mededelen dat de
films op verschillende plaatsen met een
groot succes zijn vertoond en twijfelen
daarom niet of de buurtvereniging wacht
een mooie avond.
De avond wordt besloten met gezellig
samenzijn, afgewisseld door muziek,
dans, zang en voordrachten.
Buurtgenoten, houdt dus deze avond
vrij!
„FAN 'T IENE YN 'T OARE".
Niettegenstaande de koude Oosten
wind hadden vele belangstellenden
Maandagavond de tocht naar Casino on
dernomen, waar het gezelschap Tetman
de Vries bovenstaande revue ten tonele
bracht. Nadat de voorzitter van de Frys-
ke Krite op Texel, de heer D. de Jong,
om goed acht uur deze feestelijke bij
eenkomst had geopend, was de kou,
dank zij de vlotte conférence, spoedig
vergeten.
Het was, zoals de leider van het gezel
schap ons mededeelde, de tiende revue
waarmee men voor het voetlicht kwam,
en zo ongeveer de 2000 ste voorstelling
van hen. Het succes is dus voor Tetman
de Vries en de zijnen niet achterwege
gebleven in de afgelopen jaren.
Een volledig verslag samen te stellen
van hetgeen door dit gezelschap in de
loop van de avond naar voren werd ge
bracht is niet doenlijk. Wij zullen ons
daarom beperken tot hetgeen o.i. de
hoogtepunten vormden, en dan zouden
wij eerst willen noemen Brolma's kos
telijk geschreven toneelstuk „De Jon-
kerpólle". De harde striid van de kleine
boer op de bouwgrond in de slechte cri- 3
sis jaren werd in dit stuk nog eens in
onze herinnering gebracht. Het was, zo
als men dat tegenwoordig zegt, toneel-
spel op hoog niveau.
In een ander genre, nl. meer humoris
tisch, beviel ons de créatie van Jaring
de Vries als „het mannetje, dat belasting
betalen moest" het beste. Zonder aan de
kwaliteiten van de andere spelers iets
af te willen doen, zouden wij deze mede
werker, die ons door zijn bescheiden- j
heid steeds weer inneemt, de uitblinker
van de avond willen noemen. Zijn mi-
miek, vooral aan het slot in de sketch
„Tocht van ouden van dagen" waarin
hii de verongelijkte, zich zwaar gepas
seerd voelende grijsaard uitbeeldt, was
onvergelijkelijk. Trouwens. in elke
sketch was Jaring de man, die, qua to
neelspel, de toon aangaf. De gebroeders
de Vries vullen elkaar op de planken
goed aan. Tetman, uitbundig, bespraakt k
en goed propagandist voor eigen zaak. F
Jaring, beheerst, en soms met een sim- fe
pel gebaar meer uitdrukkend, dan Tet-
man in vele woorden.
De overige leden van het gezelschap
waren zeer verdienstelijk. Mevrouw Tet
man de Vries had veel succes met de uit
beelding van het vrouwtje, dat geheel
vervuld was met vacantieplannen.
Pianist Huisman begeleidde de zang
nummers zeer muzikaal en bleek over
een mooie, geschoolde tenorstem te be
schikken. De zang vonden we overigens
het zwakke punt in het programma. De
ode aan de oude dorpstoren was, wat
tekst en melodie betrof, vrij sentimen
teel. Er werd in deze revue minder ge
zongen dan in de vorige revue's welke
wij meemaakten, en dit is ongetwijfeld
een verbetering.
Al met al was het een gezellige, goed
geslaagde Friese avond en de hernieuw-
de kennismaking met Tetman de Vries
is de leden van de Krite zeker goed be-
vallen.
Belangeloze medewerking, waarvoor
het bestuur van de Krite zeer erkente-
lijk is. werd verleend door Mevr. Craa- I
nen (piano) en door de families Van der
Kooi en Van Koningsveld, welke spon
taan zorgden voor het onderbrengen van
de leden van het optredende gezelschap.
Sj. Hoekstra
FEUILLETON
door T. LODEWIJK
38) Vader! riep Hans, zijn ge
zicht glanzend.
Ja nou zei Verdonck zo onver
schillig als hem maar mogelijk was
ehstaan die stoelen in zaal I al
goed? Zou je daar niet es effe naar gaan
kijken? Je bent niet voor je plezier op
de wereld.
Ik ga al, chef! lachte Hans en
sprong als een gazelle de deur uit.
Verdonck zag zijn zoon na.
't Was wel niet zo officieel grin
nikte hij maar nou ja, zó kan 't ook!
En nu morgen eens een gezellig woordje
onder vrienden met de heer Sartorius!
EEN KWESTIE VAN LICHT
Ik wou zei Marian wel eens
even gaan kijken naarnaar ons
huis. Ga je mee?
Natuurlijk zei Harm. Hij stak
zijn arm door de hare en samen gingen
ze de deur van De Gouden Leeuw uit.
Harm voelde zich gelukkiger dan enig
ander mensenkind. Hier ging hij, met
Marian, arm in arm, dwars over het
marktplein van Breeck, en hij wist hoe
van achter de ramen zijn vaders blik
hem volgde. Nu geen stiekum geschar
rel meer, geen ontmoetingen in Vierhou
ten, geen net-doen-of-we-mekaar-niet-
kennen. Al die geheimzinnigheid was nu
plotseling, als door een wonder, achter
de rug. Marian en hijdie waren
voortaan samen. Openlijk en voor ie
dereen.
Manan zelf was stil. Toch was ook
haar blijdschap groot Ook zij was ver
wonderd. dat zo plotseling alles ten goe
de was gekeerd. Ze had vader Verdonck
spontaan op beide wangen gekust en
mevrouw Verdonck had zelfs een beetje
geschreid. Van blijdschap.
Frans had ze gezegd, tegen haar
man dit is het mooiste ogenblik dat
je me ooit geschonken hebt!
Marian begreep, dat niet alleen veel
van haar zorgen geweken waren, maar
vond dat het zo machtig royaal en
breed gezien was van vader Verdonck
dat hij juist nu de kogel door de kerk
had gejaagd, want hij had het gedaan.
Zijn toespelingen en zonderlinge hou
ding van gisteren hadden haar erVan
overtuigd, dat hij reeds lang wist, en
dat hij juist de zaak nu geforceerd had.
Hoe langer ze er over dacht, hoe meer
waardering en erkentelijkheid groeide
tegenover Harms vader, die door geen
omstandigheden het geluk van zijn kind
in de weg wilde laten treden.
Korstiaan van Vueren had wel heel
verwonderd opgekeken, toen Harm en
Marian zijn kamer binnen waren ge
wandeld en zij hem had verteld, dat zij
beiden voortaan samen door het leven
wilden gaan.
Zijn gezicht had allerlei aandoenin
gen weerspiegeld en verscheidene malen
had hij geschud, alsof hij iets niet be
greep. Toen had hij zijn hand uitgesto
ken naar Harm en die stevig gedrukt.
Marian had zijn gezicht tussen haar
handen genomen en zacht gevraagd:
Vader, vindt u het goed van Harm....
en mij?
Ik weet het met had hij moeilijk
teruggezegd ik weet het niet. Er is
zoveelik kan het niet zeggen nu.
Later misschien.
Maar had Marian bijna gesmeekt
bent u niet een heel klein beetje blij
voor mij?
Toen was opeens weer die wonderlij
ke tedere uitdrukking over zijn gezicht
gegleden. Zijn koude handen hadden
haar polsen omklemd.
Voor jou.ach kind, ik wou je al
tijd zo graag gelukkig zien.
Maar nu bén ik toah gelukkig. Ja,
héél gelukkig, ondanks alles. Kunt u
het niet aan me zien?
En Korstiaan van Vueren had geglim
lacht. Hij had werkelijk geglimlacht.
Ja zei hij op zijn oude, droge manier
ik ben niet blind.
Ze had wel begrepen waarop hij had
gedoeld. Hij zag zoveel zwarigheden in
't verschiet. Voor hem en voor haar.
Morgen.... Sartorius.... maar daar
daar moest ze nu niet aan denken.
Leunend op Harm keek ze naar de
zwarte, stinkende bouwval die eens Het
Wapen van Breeck was geweest. Enkele
leeglopers stonden er bij, er was een
agent geposteerd. De muren stonden nog
overeind en zelfs was achteraan een
klein deel van het gebouw nog vrijwel
intact. Maar verder zag alles er even
troosteloos en smerig uit, zwart, nat,
vies. Glasscherven, verbogen ijzer, ge
blakerde tafels en stoelen, een berg
rommel. En daar tussen in liep een man
met een zwarte leren jas en maakte no
tities.
Zou dat iemand van de politie zijn?
fluisterde Marian.
Nee, antwoordde Harm stellig -
ik ken die man. Wacht eens.... dat is
iemand van de verzekering. Wij hebben
hem indertijd ook gehad. Aardige
vent.
Zeg Harm, durf jij
Hem wat vragen? O ja, nee heb je
al, ja kun je altijd krijgen. Hij kent me
vast nog wel. Kom maar mee.
Ze stapten over de rommel heen naar
de man die met ziin rug naar hen toe
stond. De agent maakte een gebaar,
alsof hij hen wilde tegenhouden, maar
liet zijn arm weer zakken en keek wat
er zou gaan gebeuren.
De verzekeringsagent keek schichtig
om, toen hij voetstappen hoorde kner
sen over gebroken glas, maar glim
lachte amicaal toen hij Harm herkende.
Ah meneer Verdonck, komt u eens kij
ken? Beroerd geval hier, niet?
Ja antwoordde Harm vooral voor
deze dame. Dit is juffrouw Van Vueren,
de dochter van de eigenaar van het ge
bouw. Ze is.hij aarzelde even ,n
zei toen trots mijn verloofde.
Zo de verzekeringsagent liet
niets merken van zijn verbazing over
zo'n geclompliceerd geval juffrouw
Van Vueren, mijn naa-m is Konings-
bruggen. Lelijke strop voor uw vader,
hoe is het met hem?
't Gaat wel antwoordde Marian
voorzichtig hij moet nog steeds rust
houden. Het is een hele schok voor hem
Neem U In acht - neem KrnicheiL
Regelmatig! De zes minerale zouten
van Kruschen stimuleren Uw bloedzui
verende organen. Zolang die maar krach
tig blijven werken, worden pijnverwek-
kende onzuiverheden op natuurlijke wij- i
ze afgevoerd en hebt U van rheumatiek
geen weet.
geweest.
Hij stond' op en zweeg. Marian be
greep, hoe moeilijk de situatie voor hem
was. Wat moest hij zeggen? Hij wist na
tuurlijk wel, hoe de brand was ont
staan.
Zo stonden ze tegenover elkaar, tot
Marian opeens besloot, ferm de knoop
door te hakken.
Weet u, zei ze moeilijk hoe het j
is gebeurd?
Hij knipte listig met de ogen en stelde
een wedervraag: Weet u het?
Ik weet het.
Zo, antwoordde hij u weet het. J
Tenminste, u dénkt dat u het weet, to
niet?
Marian staarde hem verbaasd aan.
Harm fixeerde het gezicht van de j
man tegenover hem. Koningsbruggen 3
keek zo zonderling, het was net of hij 13
iets achter de hand hield.
Ja, ik denk wel dat ik het weet j
zei Marian, nu zeer op haar hoede.
Wat bedoelt u daarmee?
