9
roen
wa
e
in het hart
Halve eeuwCoöp.Boerenleenbank
In 1904 met 17 leden begonnen rouleert thans
rond zestig inillioen via de jubilerende Bank
Maak 'n «inde aan
dat ondragelijke znurbranden
Het gemaskerde
bal van S.V. „Texel
PUROL
OGENf
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1954
TEXELSE
67e JAARGANG. No. 6813
COURANT
worden;
Dit oude geveltje ging bij de uitbreiding
helaas ten onder
voor
Vlugge en nauwkeurige bediening
VOLGENDE WEEK zal de voorgevel
van de Coöperatieve Boerenleenbank
feestelijk geïllumineerd zijn en aan
weerszijden van het schaap en de koe,
die dan nóg sprakelozer zullen zijn!,
len de jaartallen 1904 en 1954
Ja, de Boerenleenbank jubileert en na
tuurlijk zal dat gedenkwaardige feit niet
ongemerkt voorbij gaan:
zal in Hotel „Texel" een receptie
gehouden en Woensdag, Donderdag en
Vrijdag is er voor alle 1213 leden groot
feest met „het cabaret van de glimlach"
onder leiding van Ton Delmonte.
WELK EEN ENORME VLUCHT nam
deze instelling sinds (haar stichting op
6 Februari 1904! Opgericht werd ze met
17 leden. Dat waren Cl. H. de Boer,
notaris, T. Jansen van Gelder, dökter H.
Over, B. C. H. Haakman, C R. Keijser
A. Langeveld Pzn., graanhandelaar C. M
Veeger, De Westen, K. T. Bakker, Spang,
H. W. Keesom, Den Burg, C. A. Witte,
Den Bur.<?, P. Smit Pzn., D. Keijser Szn.,
Gasthuisstraat, D. Witte Jzn., L. J.
Kikkert, onderwijzer, J. C Visser, schil
der, C. T. Bakker, Haven, N. Min, Bos
wachter en P. Graaf, de eerste kassier,
die tevens muziekleraar was. Een groot
deel bestond uit met-boeren.
In een oude, vergeelde Texelaar lezen
wii: „Met de oprichting van een boeren
leenbank voor Texel wordt het ernst:
in eene bijeenkomst door eenige perso
nen Zaterdagavond in hotel „De Zwaan"
gehouden, werd besloten tot de oprich
ting van een zoodanige bank. Die
eerste stap werd gevolgd door een twee
de: benoeming van bestuursleden en
van commissarissen voor een raad van
Toezicht. Voor het dagelijks bestuur
werden gekozen de heren H. Haakman,
president; A. Langeveld Pzn., vace-pres.;
C. M. Veeger, P. Graaf, kassier. Als com
missarissen voor de raad van Toezicht
werden gekozen de heren Cl. H. de Boer,
notaris, president; Dr H. Over, vice-pres.'»
De jubilerende Bank aan de Vismarkt
VIJFTIG JAREN DIRECTIE
B. C. H HAAKMAN 1904-1908
A. LANGEVELD Pzn. 1908-1920
C W. BAKKER 1920-1923
J KIKKERT Nzn. 1923-1932
C. S. ZIJM 1932-1953
C. H. ROEPER 1953-heden
bestendigd kon blijven, heeft onze Bank
zich mogen ontwikkelen tot wat zij nu
voor ons eiland betekent. Wij kunnen
met voldoening terugzien op het werk,
dat in de afgelopen vijftig jaar tot stand
is gebracht. Ik hoop, dat wij de verdere
groei mogen helpen bewerkstelligen en
de moed en de kracht aan de dag kun
nen leggen ten dienste van de Bank tot
heil van de economische positie van de
I boerenstand in het algemeen en niet te
i vergeten ook die van onze middenstand,
I waaronder onze Bank zeer vele leden
I telt, ja zij is ook de hartëklop van tal
Kijkje in een der kantoren; rechts achter de kluis
N. Min en K T. Bakker.
Nu de zaak zoo wordt aangepakt is de
totstandkoming zeker eene groote schre
de gevorderd. Naar wij vernemen zal
deze bank zich aansluiten bij de Centra
le Boerenleenbank, welke te Utrecht be
staat."
Dat was dus de Coöperatieve Centrale
Raiffeisenbank. „Thans is Texel een van
de tien grootste van de 733 bij de Raif
feisenbank te Utrecht aangesloten ban
ken. Wij mogen zeggen, dat onze bank
gedragen wordt door de Texelse bevol
king, want van de 10.000 zielen zijn er
1213 ldd!" aldus de heer C. H. Roeper,
de huidige voorzitter, die ons in tegen
woordigheid van twee andere leden van
het dagelijks bestuur, de heren H. Leber,
vice-voorzitter en C. W. Bakker, secre
taris en de kassier, de heer Th. M.
Graaf, had uitgenodigd tot een perscon
ferentie in het fraaie gebouw aan de
Vismarkt.
De heer Roeper betoogde:
„Geboren uit de nood der tijden, zon
der middelen, bij een toestand die niet
van middenstandsbedrijven.
Ik huldig vooral de besturen, die in
de dertiger jaren aan het bewind hebben
gezeten en toen voor zulk een moeilijke
taak stonden: enerzijds het beheren
van de spaargelden en anderzijds de
berooide boerenstand te helpen voortbe
staan; besturen, die met vertrouwen en
de nodige ervaring bezield geweest moe
ten zijn om in die moeilijke tijden de
boerenstand te bewaren en de spaarder
voor verlies te behoeden."
De heer Roeper wees er op, dat des
tijds ook op Texel de behoefte bestond
om het credietwezen van de landbouw
in betere banen te leiden. 50 Jaar gele
den bestond op Texel feitelijk geen
landibouwcrediet.
Het kantoor was aanvankelijk geves
tigd in dc Gravenstraat, in het pand,
waarin thans de zuüvelwlinkel van de
heer Jac. Sdhrama is gevestigd. Daar
woonde de eerste kassier, wijlen de heer
P. Graaf, oom van de tegenwoordige
kassier, de heer Th. M. Graaf, die zijn
vader, wijlen de heer C. Graaf, in 1942
opvolgde. Dat de functie
van kassier al die jaren
door de familie Graaf is
ekleed, typeert het gro
te vertrouwen van de
Texelse bevolking jegens
de familie Graaf.
Het eerste jaar bedroeg
het salaris van de kas
sier vijf en twintig gul
den! In de notulen leest
ge, dat de voorzitter in
verband met de salarië
ring betoogde: „Het gel
delijke is niet in over
eenstemming met het
toekomende, maar liefde
voor uw taak moet hier
in meespreken!"
Als een dief in de nacht
„De bevolking van ons eiland moest
voorheen er nog aan wennen zaken te
doen met de Bank: de een wilde voor de
ander^ met graag weten, dat hij naar de
Boerenleenbank moest en als een
dief in de nacht kwam men soms via een
achterdeurtje in het kantoor van de
toenmalige kassier!
In 1910 werd een kamer gehuurd van
het woonhuis van mevr. de wed. Bak-
ker-Zijm, op de hoek van de Zwaan
straat-Warmoesstraat. Daar werd nog
een tweede kamer gehuurd, welke als
vergaderzaal voor het bestuur dienst
deed. De huur bedroeg 25 gulden per
jaar, met inbegrip van vuur en licht.
In 1917 kocht de Bank een eigen ge
bouw en wel het huis van de heer Jan
Leen aan de Molenstraat, geen indruk
wekkend kantoorgebouw nog en voor
elk te leen gevraagd bedrag werd het
bestuur bijeen getrommeld, Zondags of
door de week maakte geen verschil!
Eind 1909 telde de Bank 75 leden en
115 spaarders. Wie geld bij haar willen
opnemen dienen lid te worden. Het be
drag aan spaargelden beliep in 1904
f 22.696,40, aan voorschotten f 5.200.
Thans telt de Bank 1213 leden, 4385
spaarders, de spaargelden geven een to
taal aan van f 3.882.977,57, de voorschot
ten een bedrag van f 2.143.104. Het re
servefonds, in 1909 nog slechts f 1.982,24
is gestegen tot f 357.000.
In 1930 werd het tegenwoordige
gebouw van de Coop. Boeren
leenbank gesticht. Het aantal per_
soneelsleden bedroeg slechts 2
man: de kassier en de boekhoud
ster, mej. M. Haakman, Op 1
Januari volgde de heer Th. M.
Graaf zijn vader, wijlen de heer
C. Graaf als kassier op. Het per
soneel werd allengs uitgebreid
doordat de werkzaamheden hand
over hand en van dag tot dag
toenamen, vooral ingevolge de
geldsanering. Thans is hier aan
de Vismarkt een staf van acht
man in functie!
In 1950 moest het gebouw be
langrijk worden uitgebreid: de
verbouwing kostte liefst rond
f 60.000, terwijl de bouw in 1930
rond f 30.000 was uitgevoerd!
De belangrijke positie die de Bank al
lengs is gaan innemen bewijst wel het
aantal dagboekposten: in 1936 lag dit
om de 8000, in 1940 om de 11.000, in
1945 bedroeg het rond 20.000, in 1950
rond 62.000 en thans 96.000.
„En de groei gaat steeds sneller!" al
dus de heer Roeper, die ons vol trots
het fraaie modern ingerichte gebouw
aan de Vismarkt toonde: de kantoor
ruimten, de machtige kluis, de spreek
cellen en loketten en last bait not least
de grote vergaderzaal.
„We hebben thans voor f 1.227.000 uit
staan onder hypothecair verband en
f 207.000 onder borgstelling. Het eind
cijfer van de laatste balans bedraagt
f 6.197.641In het oprichtingsjaar
f22 761."
96.000 Dagboekposten. U zult zich af
vragen, hoe zo'n betrekkelijk klein aan
tal personeelsleden alle werkzaamheden
af kan! „Wordt er soms gehekst?" Dat
niet, maar men heeft er de beschikking
over de modernste, vernuftigste machi
nes, waarvan wij b v. de boekhoudma
chine, de „Burroughs" noemen, die mis
schien wel 4-5 man vervangt, tal van
rubrieken bijhoudt en o.a. even de rente
voor ons uitrekent! In 1930 werd de
Bank met de eerste telmachine verrijkt,
een prachtig, handig apparaat, maar al
weer volkomen ouderwets als je hem
vergelijkt met de nieuwste telmachine,
die optelt, aftrekt, vermenigvuldigt en
het moet) om een grote schare bruilofts-
gangers te ontvangen!! Ja, de jubilaris
kan trots om zich heen zien! Er is wat
veranderd in die halve eeuw, er is wat
gegroeid! Men paste zich aan bij de
tijdsomstandigheden en terecht merkte
de voorzitter op: „Ongeacht welke op
dracht men ons geeft, op ieder terrein
kunnen wij de opdracht uitvoeren. Met
trots kunnen wij ervan gewagen, dat in
al die vijftig jaren nooit één spaarder
een cent tekort is gekomen!"
Inderdaad en deze prachtige resulta
ten werken de moderne boekhoudsyste
men natuurlijk in de hand! „Alleen de
notulen komen nog in een echt boek
voor, alle andere werkzaamheden gaan
via de kaartsystemen", aldus de kassier.
Op de plaats waar eens wijlen Ards
Poniger zijn eilandgenoten glazen voor
petroleumlampen verkocht of kousen
voor de petroleumstellen, verrees in 1930
het tegenwoordige gebouw van de jubi
lerende bank. Op een hoogst belangrijk
punt: vlak bij de maiikt, waar iedere
Maandag zoveel zaken worden gesloten.
Maandag is dan ook de topdag van de
week! Eens was die Maandag (minder
druk, vrij kort geleden nog: toen Neder
land in de greep van de bezetter lag ge
klonken. In die tijd gebeurde nog een
ernstig incident: een granaat afgevuurd
door luchtdoelartillerie van Den Helder
en bestemd voor een geallieerd vlieg
tuig, raakte uit de koers en sloeg met
Daar verrees in 1930 het gebouw van
de Boerenleenbank
deelt! Je staat er voor! Wij worden rond
geleid en men toont ons de machtige
kluis achter een niet minder machtige
deur. In de 40 safe-loketten is uw bezit
wélgeborgen, dunkt ons! We dalen af
naar de grote arohieflkelder, waar te
vens de ponsinrichting is gevestigd: voor
alle 1213 leden is het adres in blik ge
ponst. Voorheen moest dat aan de vaste-
wal gebeuren, maar nu doen ze dat even
zelf en de kassier demonstreert het ons
in het middernachtelijk uur met liefde!
Langs de twee spreekcellen en de drie
open cellen, door de ruime hal en het
fraai marmeren trappenhuis bereiken
we de grote vergaderzaal, waardig (als
GYMNASTEN VOOR HET VOETLICHT
„Achter de schermen van het cultu
rele leven" wordt in de Molenstraat
reeds.*- lange tijd volop activiteit ont
plooid: daar zijn de leden en adspiran-
ten van onze gymnastiekvereniging
„Texel" op hun repetitieavonden vol
vuur bezig de laatste hand te leggen aan
hun repertoire, waarmee ze Vrijdag
avond 26 Februari a.s. in „Casino" voor
het voetlicht zullen treden. Nadere bij
zonderheden omtrent deze uitvoering
vindt u in de advertentie, terwijl u in
ons blad van volgende week Woensdag
een geillustreerd artikel zult aantreffen
met betrekking tot de oefeningen, die
hun de kunst moeten kweken!
een enorme klap, gepaard gaande met
een even enorme rookontwikkeling,
dwars door het dak van de Bank.
Scherven doorzeefden de vergaderzaal
en ofschoon ze twee zolders passeerden
bleef deze „aanslag" tot materiële scha
de beperkt. Dat gebeurde in September
1944. Het woord Boerenleenbank kwam
op aller lippen, want de roep ging:
„Brand in de Boerenleenbank!".
Thans komt die naam weer op aller
lippen en onder lieel wat prettiger om
standigheden! Dat kon, wij schreven het
reeds, niet ongemerkt voorbij gaan en
terecht zei dc voorzitter: „Wij zijn wel
iswaar niet gewoon aan de weg te tim
meren en ons op de. voorgrond te plaat
sen ligt helemaal niet in onze aard,
maar ter gelegenheid van dit gouden ju
bileum is het toch wel van belang even
stil te staan en om ons heen te zien naar
wat er door dc Bank is bereikt en welke
positie zij thans inneemt."
Drie dagen feest!
Volgende week viert Texel het gouden
jubileum. Dinsdagmiddag recipiëert het
Bestuur in Hotel „Texel" en 24, 25 en
26 Februari wordt er feest gevierd met
de leden, die allemaal persoonlijk zijn
uitgenodigd. Timmerlieden zijn momen
teel bezig tegen de gevel het stramien te
plaatsen waarop straks de heren elec-
triciëns hun vaardigheid inzake de uit
voering van een feestelijke illuminatie
mogen tonen!
Het Bestuur, bestaande uit de heren
C. H. Roeper, voorzitter, H. Leber, vice-
voorzitter, C. W. Bakker, secretaris, S.
Wuis Azn., P J. Witte, P M. Mantje,
S. van der Vis en F. L. de Grave, leden,
zal Dinsdag heel wat handen moeten
drukken. Omtrent de ontvangst mogen
wij niet uit de school klappen, maar wél
kunnen wij u verzekeren dat er menige
f eestsigaar zal worden opgestoken!
Proficiat
BRIGADIER HERINGA OP 4 MAART
Wegens ziekte van de secretaris wer
den wij jammergenoeg onjuist ingelicht
inzake de eerstvolgende ontwikkelings
avonden in Hotel De Zwaan Donder
dagavond j.l. werd daar nl. een onder
linge praatavond gehouden en brigadier
Heringa komt 4 Maart spreken.
BOUWVERGUNNINGEN
De heer A. van Heerwaarden, B 103,
bouw van een kippenhok; de heer W. de
Haas, Kerkplein 12, Oosterend, bouw
van een kippenhok aan de weg door de
Nes.
Neem een ot twee Rennlei,
en op 't zelfde moment is dat zuurbran-
aen geblust. Geen wonder dat talloze
mannen en vrouwen over de hele wereld
dwepen met Rennies en altijd zorgen
ze bij de hand te hebben. Rennies zijn
hygiënisch verpakt één voor één. Ze
zijn smakelijk en.gemakkelijk in te
nemen, zonder water of wat ook.
ONS PLAN de winnaars in de
diverse rubrieken apart te fo
tograferen en zo tot drie
groepsopnamen te komen, viel
in duigen: op zo'n avond en
na de uitslag is organiseren
„uitgesloten, de stemming wil
ineens zo oplopen, dat van
een algehele verwarring, ja
zelfs van bandeloosheid kan
worden gesproken! De oproep
van de zijde van de jury had
tot gevolg dat alle honderd
gemaskerden het podium be
klommen en met een „Hier
benne we, knippen maar!"
lokten zij de vogel uit het
kastje. Maar honderd ver
momden op 150 vierkante
centimeter leidt enkel tot lou-
pewerk en daarom bieden we
2 fragmenten aan: De wiel
renners zijn Dick v.d. Slikke
en Henk Witte, op de andere
plaat van links naar rechts:
D. Dapper, G. Wilner, H. du
Porto, W. van Zeylen en H.
Boon.
V)
Ruwe Handen
DE VERZORGING VAN FOKOOIEN
EN LAMMEREN IN HET VOORJAAR
In de radiorubriek van de afdeling
voorlichting van het ministerie van
landbouw, visserij en voedselvoorzie
ning zal de heer E. J. Bats, hoofdassi
stent bij het Rijksveeteeltconsulenlschap
voor Zuidholland, Maandagavond om
streeks kwart voor acht over Hilver
sum I enkele aanwijzingen geven inzake:
„de verzorging van fokooien en lamme
ren in het voorjaar."
HOEST, GRIEP...
Dc weldadige warmte vanThcr-
mogène stilt de pijn In keel en
borst en verjaagt de aanval.
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
