9
roen /wa
in het harL
American
De Hoornder o.l. school bestaat
drie kwart eeuw
Stuurt Texelstroom het op een
uitputtingsoorlog aan
Op 24 April 1876 werd de eerste steen gelegd
door Jan Mzn Daalder
Op reis
Culturele Raad adviseerde Teso tot in richting
van huiswerkbox voor de scholieren
Texels Museum zal Oudheidkamer beheren
Nieuwe zinkstukkeri voor het Horntje
^e,,,*asseijcJ
goed
Goud in wrak bij Razende
Bol blijft lokken
WOENSDAG 21 APRIL 1954
TEXELSE
68. JAARGANG No- 6830
COURAN
Uitgave N.V. v.h. Langevcdd de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
ns
Dit is de oud? school, die bijna 75 jaar bestaatZo,
op een mooie vjorjaarsdag, lijkt het nog zon slecht
bouwsel niet, maar bij regen treden er vele lekkages
op. „Het verhelpen van de gebreken zou slechts met
zeer hoge kosten kunnen geschieden, terwijl alsdan
geen redelijke oplossing zou worden verkregenal
dus het gemeentebestuur. Daarom is de uitgave van
180.000 voor de nieuwe school ten volle verantwoord.
Den Hoorn krijgt bin
nen afzienbare tijd
een nieuwe moderne
school. De bouw er
van is op de door de
minister van Onder
wijs, Kunsten en
Wetenschappen sa
mengestelde urgen-
tielijst scholenbouw
1954 geplaatst en B-
en W. schreven vori
ge week al aan de
Raad onzer gemeente,
dat het dringend ge
wenst is over te gaan
tot de bouw van een
nieuwe schooi te Den
Hoorn. De school zal
dan op een veel gun
stiger punt verrijzen,
niet meer aan de
Dorpsstraat.
Toen de jeugdige Jan
Mzn. Daalder op de
24ste April 1879 de
eerste steen van de
tegenwoordige vele
gebreken vertonende
school, gelegen aan
de Dorpsstraat plaat
ste, toen was Den Hoorn nog een dorp,
waarin men kleuters van vroeg tot laat
in de Dorpsstraat kon laten spelen,
maar ook Den Hoorn werd opgenomen
in het moderne tijdsbeeld: auto's zijn er
geen bijzondere verschijningen meer en
het aantal Hoornders dat bromfietst
zouden wij met gaarne de kost willen
geven.
Eindelijk dus een nieuwe school voor
Den Hoorn, dat op 24 April a-s. precies
vijf-en-zeventig jaar geleden de eerste
steen voor de tegenwoordig nog in ge
bruik zijnde school zag leggen. Mis
schien vond men het een keurig gebouw
maar dan moet u rekening houden met
de toenmalige maatstaf. Heeft u wel
eens kinderen van toen in hun hechte
kleding gezien? Zelfs bij eendenkukel-
tjes weer liepen en speelden ze in dikke
kleren en wie dorst het aan, de zon te
laten stralen op ontblote armen of ont
blote benen?? En waarom dus een
school met een zee aan licht en. lucht?
,,De ventilatie, alsmede de natuurlijke
lichtinval voldoen niet aan redelijke ei
sen" zeggen B en W nu. Vroeger had
men daar volstrekt geen oog voor- De
zon was goed om bij te lichten en lucht
kon o zo gevaarlijk zijn als die ging
tochten".
,,De eerste school stond op de plaats
waar Gernt Kikkert z'n timmermans
werkplaats heeft gebouwd" aldus ver
telde ons een oudere Hoornder. U kunt
er van op aan, dat die eerste sahool hele
maal spotte met de begrippen, welke wij
hebben t.a-v. de eisen, welke aan de mo
derne schoolgebouwen worden gesteld
Nee, Den Hoorn krijgt met alleen een
nieuwe sahool omdat de leerlingen ge
stoord worden door het verkeer door de
belendende Dorpsstraat: bij de „vele ge
breken" denken wij allereerst aan de
lekkages bij regenval en aan de water
doorlatende muren. Dat is een ongezon
de toestand en daarom feliciteren wij
Den Hoorn en haar jeugd met het
Woensdagmiddag in de Raadszaal geno
men besluit-
Verschijnf Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
SCHOOLVOETBAL
Evenals vorige jaren zal in de maand
Mei het schoolvoetbaltournooi wederom
plaats vinden.
Een en ander is thans geregeld en de
loting heeft plaats gehad met het vol
gende resultaat.
Groep A: terrein Emmalaan.
1. OLS Den Burg
2- De Cocksdorp
3. Oosterend
4. CVO Den Buig
5. Den Hoorn
Groep B: terrein Hollewalsweg
6- RK School Den Burg
7. Eierland
8. Oudeschild
9. De Waal
10- De Koog
Er wordt gespeeld op Zaterdag 15 Mei
en Zaterdag 22 Mei.
De finale tussen de twee hoogst ge
plaatste ploegen uit beide groepen heeft
op een nader vast te stellen datum
plaats. In één der volgende Texelse Cou
ranten zal het wedstrijdschema worden
opgenomen, met de aanvangstijden en de
namen der schiedsrechters.
Jongens jullie weten nu het een en
ander en ga in de Paasvacantie maar al
vast een fris partijtje oefenen-
BOND PLATTELANDSVROUWEN
De laatste bijeenkomst wordt in ver-
oand met de ULO-avond een week vroe
ger gehouden en wel op 22 April. Hot is
bezwaarlijk om op zo'n korte termijn
convocatie's rond te sturen zodat dit be
richt als uitnodiging voor de leden geldt-
Wij rekenen voor de laatste maal in dit
seizoen op een flinke opkomst.
dan Uw spoorkaartje ge- (jJ
haaldbijdeV.V.V..,Texel"
PLOEGEN MET MUZIEK, OOK IETS
VOOR DE TEXELSE LANDBOUWER??
De landbouwer P. G. Goelema te Dut
ten rijdt tegenwoordig voor zijn genoe
gen op zijn tractor. Als eerste in Neder
land kan hij tijdens het ploegen, e<^en
en andere werkzaamheden luisteren naar
muziek, weerberichten en wat er verder
van zijn gading in de aether is.
Zijn (Diesel-tractor is daartoe uitge
rust met een Philios autoradio-ontvang
toestel, dat in een metalen kastje achter
zijn zitplaats is aangebracht. Het toestel
speelt op een normale accu en het *.*e-
luidsvolume overtreft verre het gebrom
van de motor. Op 200 meter afstand is
de muziek nog goed te horen.
Bij regenachtig weer kan de voorzijde
van het kastje, waarin zowel ontvangap
paraat als luidspreker een plaats hebben
gevonden en dat bovendien nog als
klankkast werkt, door middel van een
plastic-kapje worden afgeschermd. De
heer Goelema vindt on zijn modern be
drijf tijdens het vaak geestdodende werk
op het land een radio onmisbaar
Deze maand kwam dg Culturele
Raad wederom bijeen. Het College van
B. en W. heeft inmiddels verschillende
door deze Raad uitgebrachte adviezen
overgenomen Hierover valt het navol
gende mede te delen.
Scholierenvervoer
Het is gebleken, dat onder een be
langrijk deel van de bootscholieren de
wens leeft om aan boord van de „Dok
ter Wagemaker" huiswerk te kunnen
maken De bestaande accomodatie van
de boot is hiervoor echter ongeschikt.
Door de N.V. TESO zal - in samenwer
king met de gemeente - op advies van
de. Culturele Raad worden overgegaan
tot de inrichting van een huiswerkbox
aan boord van genoemd schip- De Cul
turele Raad heeft goede hoop, dat de in
richting spoedig zijn beslag zal kunnen
krijgen. De vestiging van een jeugdbi
bliotheek aan boord heeft eveneens zeer
goede kansen.
Noordhollands Philharmonisch Orkest
Het concert van het Noordhollands
Fhilharmonisch Orkest op Donderdag 3
Juni a.s. in de Ned- Herv. Kerk te Den
Burg zal doorgang kunnen vinden. Voor
het concert blijkt een bemoedigende be
langstelling te bestaan In de loop van
Mei zal een voorverkoop van kaarten op
alle dorpen worden georganiseerd, tegen
prijzen van f 1,50 en f2,De vereni
gingen die reeds plaatskaarten bestelden
zullen deze direct bij aanvang van de
voorverkoop ontvangen. De muziekcom-
missie van de C. R- zal vooraf een toe-
.ichting op het te geven programma in
de courant doen opnemen.
Contact-orgaan muziek- en
zangverenigingen
De vorming van een contact-orgaan
voor muziek- en zangverenigingen wordt
door de C. R ten zeerste toegejuicht.
Verwacht wordt, dat het orgaan voor
de ontwikkeling van zang en muziek van
zeer grote betekenis zal kunnen zijn.
Het is verheugend dat een gelijke be
reidheid tot samenwerking en onderling
overleg ook aanwezig is bij de toneel
verenigingen. Ook hier zal een samen
werking en een onderling overleg van
grote waarde kunnen zijn-
Jeugd-enquêtc
De Jeugd-enquête heeft thans zijn defi
nitieve vorm gekregen. Het wordt wen
selijk geacht met de enouête een proef
le nemen, teneinde te kunnen beoorde
len of de resultaten aan de gestelde ver
wachtingen zullen voldoen Als proef
school is uitgekozen de o.l- school te
Den Hoorn. De enquête zal spoedig na
de Paasvacantie worden ingesteld.
Combinatie oudheidskamer - Texels
museum.
De gemeenteraad heeft besloten het
door de Culturele Raad uitgebrachte ad
vies inzake de inrichting van het per
ceel Kogerstraat 1 tot oudheidskamer op
te volgen De oudheidskamer zal wor
den overgedragen aan de „Stichting
Texels Museum", die voor inrichting en
beheer zal zorgdragen. De Stichting
Texels Museum heeft zich reeds bereid
verklaard het gebouw over te nemen
van de gemeente. De Culturele Raad
acht het niet mogelijk met het perceel
nog dit seizoen een zodanige opzet te
verkrijgen, dat een verantwoorde start
mogelijk is- In verband hiermede zal
eerst na afloop van het seizoen 1954 een
aanvang worden gemaakt met de in
richting van het gebouw.
Stichting Dorpshuis Den Hoorn
De vorming van een voorlopig be
stuur te Den Hoorn voor de stichting
van een dorpshuis acht de Culturele
Raad zeer bemoedigend. De Raad be
sloot in principe het voorlopig bestuur
alle mogelijke medewerking te verlenen-
0~ 25 Mei a.s zal de Raad wederom
bijeenkomen-
EERBIED VOOR DE DIEREN
De Ned. Ver- tot Bescherming van
Dieren doet weer een ernstig beroep op
de politie, de ouders, de opvoeders en de
jeugd, om aandacht te schenken aan on
ze gevleugelde vrienden de vogels, die
nestelen gaan. Verleden jaar werden in
de maanden April, Mei en Juni duizen
den vogelnesten uitgehaald en vernietigd
Laten wij toch voor ogen houden het
i woord van AJbert Schweizer, n.l. „Eer
bied voor alles wat leeft en groeit"
Wij kunnen onze vogels niet missen-
Voor een groot percentage is ons land
cultuurland en dat wil zeggen, dat* wij
de vogelstand ijverig moeten bescher
men. Wij denken aan insectenplagen en
de nadelige gevolgen ten aanzien van de
oogst.
Gebruikers van gerookte paling heb
ben nogal eens de gewoonte om de kop
pen, waarin scherpe vishaakjes zijn, op
straat en in vuilnisemmers te deponeren.
Honden en katten eten hiervan, met al
le ellendige gevolgen van dien. Het ver
dient daarom aanbeveling om deze kop
pen, voordat men ze aan dieren te eten
geeft, te verwijderen van de haakjes,
dan wel dat men deze koppen vernietigt
(verbrandt)-
DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN
HET CADEAU-STELSEL
In haar rapport inzake de wenselijk
heid tot regeling van het cadeau-stelsel
komt de commissie uit de Kamers van
Koophandel in Nederland tot de con
clusie, dat het vraagstuk van het ca
deau-stelsel dermate gecompliceerd is,
dat het uiterst moeilijk moet worden ge
acht tot een objectieve beoordeling te
geraken. Het komt aan de commissie dan
ook aanbevelenswaardig voor, dat de
Kamers van Koophandel en Fabrieken
zich van een uitspraak m deze materie
onthouden.
Dit rapport heeft een onderwerp van
bespreking uitgemaakt in de Commissie
voor MiddenstandSbelangen en in het
Bestuur onzer Kamer-
Als conclusie daarvan kan worden
medegedeeld, dat het Bestuur in over
weging geeft te besluiten, dat de Kamer
van oordeel is, dat het wenselijk is op
korte termijn een wettelijke regeling in
het leven te roepen.
Zoals sommige Texelaars wel weten -
de vissers weten het in ieder geval - is
de Texelstroom een water, waarmede
degenen, die verantwoordelijk zijn voor
het be- en onderhoud der dijken, ge
ducht rekening hebben te houden.
Texelstroom toch richt zich vanuit het
Waddengebied via het Horntje langs de
Stuifdijk op Kaaphoofd, het punt, gele
gen nabij de vuurtoren van Huisduinen
Voor de polder Het Horntje, het bolwerk
van Texels Zuidoostpunt, heeft de Rijks
waterstaat dan ook een zeer zware dijk
aangelegd- Voortdurend wordt die dijk
aangevallen en sinds 1908 heeft men
daar al meer dan honderd zinkstukken
onder de oppervlakte laten verdwijnen.
„DE MOK" GAAT FEESTVIEREN
Het cabaretgezelschap van André Car-
rèl zal morgen in De Oranjeboom een
avond met baj na verzorgen voor de
jongens van het Ampme-oefenkamp De
Mek, die inderdaad wel eens een ver
zetje mogen hebben Er komt een band
van zeven voortreffelijke musici mee en
het belooft dan ook een aardige avond
te worden, tenzijnu ja, u voelt het
ook zonder strepen wel, dat „De Mok"
geen feest kan vieren zonder een aantal
Texelse schonen in hun midden en zij,
alsmede andere burgers worden hierbij
hartelijk uitgenodigd voor het cabaret
dat gratis toegankelijk is. Kaarten ver
krijgbaar bij de VVV in de Parkstraat
en in De Oranjeboom zelf.
GIFTEN WITTE KRUIS
Oosterend: J. K. 2,50, J. H. 2,50; W.T
2,50; M E 2,50; J. B. 2,50; W W. 1,
J. V- 2.50; J. T 2,50. Den Burg: C H.
2,50, fam. B. 2,50; fam H. 2,50; R. H.
2,50; M. J- B. 2,50; D V. 2,50; B. 7,50;
H. S- 1,—; C. v. G. 1.—; H K. 2,50; J. H.
2,50; C. v. B 2,50; P. vd S. 2,50; Oude
schild S. H 5,50, De Waal H. H 2,50;
fam. M. 2,50; Den Hoorn W- W. 5.
Verrassend goed smaakt zo'n
zelfgeroldc Amerikaanse sigaret
van „American Star"
„American Star" is échte
Amerikaanse sigarettentabak,
bijzonder zacht en geurig.
Let op het moderne platte pakje,
handig om uit le rollen!
ccut
NIEMEIJER'S TABAK - TABAK UP Z'N BEST!
Daar ter plaatse wordt regelmatig ge
peild en steeds weer ervaart men wat
Texelstroom wel vermag. Vóór de dijk
vindt men de z.g stortberm, maar nog
meer voorwaarts, wij zouden kunnen
zeggen in de vuurlinie, bevinden zich zg.
zjnkstukken. Vorig jaar heeft men er
zeggen in de vuurlinie, bevinden zich zg.
zullen er niet minder dan 14 worden ge
deponeerd met een gezamenlijke opper
vlakte van ruim 12.000 m2.
Dit werk is dezer dagen opgedragen
aan de fa. Weynands en Corned te Wer
kendam- Vier maanden zal de uitvoe
ring ervan in beslag nemen. Inmiddels
is reeds een aanvang gemaakt met de
vervaardiging van het eerste zinkstuk,
waarvoor het materiaal van elders
wordt aangevoerd. Sinds 1908 heeft de
verdediging van Het Horntje al enige
millioenen gekost, zodat het alle schijn
heeft alsof Texelstroom het op een uit-
ppttingsoorlog aanstuurt
Reeds geruime tijd bestaan plannen tot
berging van het goud in het in de eerste
wereldoorlog in de buurt van de Razen
de Bol getorpedeerde Duitse schip Rena-
te Leonhardt. De Nederlandse initiatief
nemers hebben een coöperatieve ber
gingsvereniging Renate Leonhardt u-a.,
opgericht. Men wil de berging uitvoeren
met een grote werkput.
De voorbereidingen zijn al ver gevor-
dcid. Dezer dagen zal opnieuw een schip
werden gezonden naar de plaats waar
het gezonken schip ligt- Aldus „Het
Vrije Volk"
Men zal hier peilingen verrichten en
nagaan of er zach nog veranderingen
hebben voorgedaan. Er zal weer een
Wichelroedeloper meegaan Dit werd
meegedeeld door de juridische adviseur
van de bergingsverenigimg. mr. dr P.
Lucas in Den Haag.
Wat het goud betreft beschikken de
.mtiatiefnemers niet alleen over de ver
klaringen van enige vroegere Duitse
schepelingen. Ook een ervaren wiohel-
:oedeloper heeft enkele malen boven en
uendom het wrak gevaren en toen tel
kens op precies dezelfde plaats een ster
ke uitslag op goud met de roede verkre
gen- Er zou zich in het wrak 17.000 kg
gtud ter waarde van 72 millioen gul
den bevinden. Voorts wordt aange
nomen, dat er nog een grote partij ca
caoboter in het schip aanwezig is. De
heer Lucas deelde mee, dat er naar
schatting nog wel de helft van de partij
700 ton aanwezig is, die na raffi
nage nog ongeveer drie millioen gulden
zou opbrengen. Er zou dezer dagen al
een bod van f 5,per kg zijn gedaan.
De peilingen werden verricht door de
bekende duiker P van der Schans.
De aan de berging verbonden kosten
zullen ongeveer 350.000 gulden bedragen.
Financiers in Zwitserland hebben zich
bereid verklaard de hele zaak de
„concessie" voor de berging te kopen.
De inii ti atief nemers voelen hiervoor
oJhter niets- In de eerste plaats niet, om
dat bij succes de grote winst in dat geval
naar het buitenland gaat en.in de tweede
plaats, omdat het hun eer te na ös de
berging te laten uitvoeren door buiten
landse financiers in plaats van door ei
gen landgenoten.
Er is evenwel nc - niet voldoende ka
pitaal om de berging te doen uitvoeren.
Daarom heeft het bestuur besloten de
gelegenheid te openen voor een aandeel
in de onderneming in te schrijven.
Men heeft daarbij gedacht aan aan
delen in stukken van 25, 50 en 100 gul
den, waarbij men betrekkelijk weinig
riskeert- Daarover zal nog een prospec
tus verschijnen. In dit verband merkte
de heer Lucas op, dat bij een volledig
slagen van de berging er, na aftrek van
de verschillende kosten onder andere
een flinke post voor door de vereniging
te betalen vennootschapsbelasting
naar schatting veertigmaai de nominale
waarde van het aandeel kan worden uit
betaald.
Zou onverhoopt de berging van het
goud mislukken, dan blijft nog de lading
cacaoboter over.
En als de berging geheel zou misluk
ken? De heer Lucas zei, dat theoretisch
deze mogelijkheid bestaat- Het is echter
volgens hem bijna niet aan te nemen, dat
hel met de moderne hulpmiddelen in het
uiterste geval niet zou lukken ten min
ste de lading cacaoboter los te krijgen.
Dan zou men in eik geva] voldoende
hebben om de ondernemingskosten en
de mleggelden (aandelen) van de in
schrijvers/deelnemers te dekken. Ten
slotte werd nog meegedeeld, dat Llovds
in Londen zich bereid hebben verklaard
de wer.krvut en het vervoer daarvan te
verzekeren.
