S
I
Cjroèn 'warL-Jexels in het harL,
B
Texels
vertoont
Gemeentebegroting
tekort van meer dan
zes ton
Onze Gemeenteraad had geen
moeite met de agenda
De oudste vijf deelnemers uit
Den Hoorn
Wilde zee speelde „vijand'' parten
A/X
Rheumatische Pijnen
maken U oud vóór Uw tijd.
TEXELSE
veel
Vlek
rmet
n het
datU
jgen.
alend
werk,
igste
zijn
jken,
VOENSDAG 22 SEPTEMBER 1954
69e JAARGANG No. 6872
COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langevftld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652.-Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart. -|- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.mm.
De Texelse Gemeentebegroting voor 1955 vertoont een aanzienlijk tekort: on-
anks de meerdere opbrengst van de beide uitkeringen uit het Gemeentefonds
het, aldus B en W in hun toelichting, niet mogelijk deze begroting te doen
luiten: een bedrag van f671.711,blijft nl. ongedekt. „Wij hebben derhalve
iet voornemen, zo vervolgen B en W, een verzoek te richten tot de Minister
an Binnenlandse Zaken om de algemene uitkering uit het gemeentefonds voor
iet jaar 1955 met voornoemd bedrag subjectief te verhogen, teneinde dekking
e vinden voor het nog aanwezige begrotingstekort''.
De stijging der uitgaven, zo lezen wij
erder, dient in hoofdzaak te worden
oegesohreven aan de voortschrijdende
ntwikkeling van de gemeente Texel.
)e stijging van het begrotingstekort zal
1955 niet tot stilstand komen: voor
atere jaren wordt nl. een verdere toe-
ame van behoefte aan dekkingsmidde-
en verwacht.
De eerste suppletoire begroting wijst
tuiten de bijzondere investeringen een
edrag van f 1.328.000,aan, waarin
200.000,voor aanleg en verbetering
'an de riolering te Den Burg en Oude-
ohild. Andere voorname posten zijn:
25.000.,wegens voorbereidende
werkzaamheden en wel voor het geven
an de opdracht aan een architect in
erband met het plan tot de bouw van
en nieuw raadhuis; f 18.900,voor 126
»randkranen; kosten opruiming krotten
15.000,aanleg straat naar de nieuw
bouwen o.l. school te Den Hoorn
22.000,verlenging Witte Weg tot
an het strand bij paal 9 f42.000,
vaarin is begrepen de aanleg van een
rkeergelegenheid!; f 11.000,voor
'erwijdering van het gedeelte rijwiel-
>ad vanaf woning H. Kooger tot de
:oupure aan de haven te Oudeschild en
ervanging daarvan door bestrating;
4.800,voor verbetering van de Wijde
teeg te Oudeschild; verbetering dorps
traten f 28.600,voor gedeelten Ko-
(erstraat, Warmoesstraat, Weverstraat
Schilderend en gedeelte Dorpsstraat
)en Hoorn; f 22.000,voor de Groene-
)laats, welks bestrating zeer ongelijk is,
:erwiji mede daardoor de afwatering
eel te wensen overlaat; f 18.000,voor
erlenging van de Beatrixlaan (dus de
•oormalige Suikerweg) tot aan de Wes-
erweg; f 30.000,voor realisering uit-
reidingsplan Den Burg i(Groeneplaats)
net name voor de aankoop van enkele
landen; aanleg trottoirs langs Witte-
cruisweg, Schoonoordweg, Schilderend
?n Beatrixlaan, totaal f 50.000; f24.000
oor rijwielpaden; f 10.600 voor beplan-
ing langs de wegen en rijwielpaden,
ïierin is f 1.000 begrepen voor beplan-
ing langs de Krimweg; revisie wegen
als flO.000; nieuwe vrachtauto f14.000;
ueuwe werkplaats f 15.000; bouwrijp
maken van gronden te Oosterend
18.000; te De Koog f 11.200; plan-Zuid,
Den Burg f17.000; uitbreiding o.l. school
Dosterend f31.000; idem School met de
Bijbel te Oosterend f46.000; Kleuter-
ichool Den Burg f 110.000; meubilair
20.000; idem te De Cocksdorp resp.
39.000 en f3.000; idem Oudeschild
66.000 en f 9.000. Het is de bedoeling,
lat deze scholen aan de thans ter
Plaatse werkzame verenigingen worden
werhuurd. Sportveld, in nader te bepa-
dorp, f 16.000; verbetering sportac-
:omodatie f 10.000; verbetering sport-
eld Den Hoorn f 2.500; 2de gymlokaal
Den Burg f 105.000; inventaris daarvoor
10.000; f 50.000 voor restauratie toren
kerk Den Hoorn. Verwacht wordt, dat
het rijk een subsidie verleent van 45 pet
en de provincie van 15 pet, blijft voor
de gemeente f20.000; kosten feest- en
speelweide in Plan-Zuid f 12.500 Ge
tracht zal worden de voor dit doel be
nodigde grond aan te kopen; daar deze
weide tevens als ijsbaan zal worden in
gericht, dient er een pomp met wind
molen op te worden geplaatst, wat
f 2.500 zal kosten; bouw kleedruimte en
tribune op het gemeentelijk sportveld
te Den Burg f 10.500; f15.000 voor de in
richting van een Dorpshuis te Den
Hoorn; f 60.000 voor de uitbreiding van
huize „Irene" en f 10.000 voor de bijbe
horende aankoop van inventaris. B en
W merken op, dat de huisvesting van de
minder gesitueerde bejaarden op het ei
land momenteel van dien aard is, dat
deze de vergelijking met die in andere
gemeenten niet kan doorstaan. Daarom
is het noodzakelijk, dat op dit gebied
voorzieningen worden getroffen. Ten
slotte lezen wij nog dat de kosten van
het bouwen van een burgemeesterswo
ning, welke vorig jaar op verzoek van
Ged. Staten werden afgevoerd, omdat
de plannen nog niet voldoende vastston
den, thans niet opnieuw geraamd zijn.
Bij het constateren van het aanzien
lijke begrotingstekort rijst, aldus B en
W, wellicht de vraag of de bronnen van
inkomsten van de gemeente niet meer
kunnen worden geactiveerd, ten einde
tot een hogere opbrengst hiervan te ge
raken.
Ten aanzien van dit punt kunnen wij
jnededelen, dat de bijdragen van derden
in de kosten van door de gemeente ge
troffen voorzieningen of verrichte dien
sten en de opbrengsten van verhuur of
verkoop van gemeente-eigendommen zo
hoog mogelijk zijn opgevoerd. Hoewel
wij er van overtuigd zijn, dat de totale
belastingdruk op de Texelse bevolking
de maximaal toelaatbare grens heeft
bereikt, zijn wij voornerpens hierom
trent een nader onderzoek in te stellen.
Mocht dit onderzoek uitwijzen dat niet
temin zekere, heffingen voor verhoging
in aanmerking zouden komen, dan zul
len nadere voorstellen daaromtrent
worden gedaan.
BERIJDEN VAN BROMFIETSEN
De Burgemeester van Texel wijst met
nadruk er op, dat het personen jonger
dan 16 jaar verboden is een rijwiel met
hulpmotor te berijden.
Hij verzoekt de ouders van deze per
sonen dringend er op toe te zien dat zij
niet de beschikking over een rijwiel
met hulpmotor krijgen en doet voorts
een beroep op alle houders of huurders
van een bromfiets om deze niet aan
personen beneden 16 jaar af te geven.
Overtreding van bovengenoemd ver
bod betekent een ernstig gevaar, niet
alleen voor betrokkene zelf maar ook
voor andere weggebruikers.
Texel, 16 September 1954.
De burgemeester /oornoemd,
C. DE KONING
DE DIJK WERD VERSTERKT
De laatste weken heeft men auto's'
beladen met zware klei in de richting
van de Mok zien rijden. Zij voerden ma
teriaal aan voor de versterking van de
binnenzijde der Stuifdijk, die nu be
kleed is met een betonnen glooiing vol
gens het nieuwste systeem. Ook aan de
overzijde van de Mokbaai zal de kust
worden versterkt. Voor de duinen zal
een extra duinrichel worden aangelegd
in de richting van het Molwerk.
BIJZONDER BELANGRIJKE PUN
TEN bevatte de Agenda der Raadsver
gadering Vrijdagmiddag met. Het kwam
denkelijk omdat geen der raadsleden
evenmin bijzonder snel weer thuis
moest zijn, dat onze Vroedschap toch
nog een paar uur lang in de stijlvolle
raadszaal bijeenibleef, want - werkelijk -
men had de gehele aganda plus rond
vraag binnen het uur kunnen afhande
len. De gemoedelijkheid genoot ditmaal
een ruime plaats. Het ging allemaal
verrassend vlot. Als je al honderden zit
tingen hebt meegemaakt weet je toch
wel waar je aan toe bent en toen punt
18 aan de orde kwam - het door de
School met de Bijbel gedane verzoek
gelden te mogen ontvangen voor de
bouw van een vierde leslokaal en andere
voorzieningen - zaten wij met een
scherpgeslepen potlood in de aanval.
Echter ook dit punt werd zonder één
woord doorgehamerd. En terwijl de
Vroede Vaderen (een rare uitdrukking,
nu wij de laatste jaren ook twee vrou
welijke Raadsleden rond de groene ta
fel vinden) onder het genot van 'n kop
ie koffie telkens weer in een soort kof
fiepraatje-niveau belandden i(gaat dat
hier altijd zo? - zo vroeg ons een inval
ler-collega), bladerden wij eens in een
geweldig boekwerk, dat op de omslag
versierd was met een prachtige teke
ning van ons eiland en de begroting der
inkomsten en uitgaven, met daarbij be
horende toelichting voor de dienst van
1955 bevatte. Dit boek begint in mineur:
er is een tekort begroot van rond
f 672.000, wat twee ton meer nog is dan
voor dit jaar, maar als U ook ziet wat
ie gemeente allemaal op haar verlang
lijstje heeft geplant, zal Uw verwonde
ring wellicht enigermate in het stadium
van grondig begrip evolueren. De
hoofdoorzaken van dit grote en zoveel
grotere tekort dan vorig jaar zijn een
gevolg van het feit, dat ten behoeve van
de verbetering der riolering, wegen en
straten, alsmede ten behoeve van onder
wijs en sport veel hogere bedragen ge
raamd zijn dan voorheen. In een apart
stukje komen wij hier op terug.
22 Van de 23 op de agenda geplaatste
voorstellen werden conform aangeno
men; punt 4, „aankoop van gronden te
De Koog van de N.H. Gemeente en van
de Diaconie der N.H. Gemeente aldaar"
moest worden afgevoerd: door een plot
selinge wijziging in de situatie moest 't
besluit tot de transactie nog even wor
den uitgesteld. De onderhandelingen
worden dus voortgezet.
De heren Alb. Dros Bzn. Joh. Daalder
en J. Buisman werden herbenoemd tot
leden van de „Woningcommissie", ter
wijl de heer M. W. Koom de plaats in
nam van de heer C. W. van Ingen Sche-
nau, die ontslag had aangeboden.
Met alleen de stem van mevr. Vrij-
dag-Keijser tegen werd besloten deel te
nemen aan de gemeenschappelijke rege
ling tot exploitatie van het Centraal
Ziekenhuis te Alkmaar. „Alkmaar is
geen hogerop van Den Helder", be
toogde zij, „Alkmaar komt voor Texel
hoofdzakelijk neer op de specialist voor
neus-, keel- en oorkwalen. Zo ver van
Alkmaar gelegen horen wij niet in een
dergelijke stichting. Was Alkmaar meer
gespecialiseerd dan Den Helder dan
stond de zaak anders''.
De voorzitter antwoordde, dat deel
name geen financiële consequenties in
houdt: als er geen verpleegdagen zijn,
behoeven wij niets te betalen. Mevr.
Vrijdag: „Maar dan treden wij toch toe
tot een stichting, waarbij de gevolgen
nu eenmaal nooit te voorzien zijn. Ik
val niet over de financiële kwestie t.a.v.
de verpleegdagkosten, maar heb enkel
bezwaar tegen deelname".
Vervolgens werden burgemeester De
Koning en de heer S. van der Vis be
noemd tot vertegenwoordigers der ge
meente in de Raad van Bestuur van het
Centraal Ziekenhuis te Alkmaar.
Hierna kwam de exploitatie van het
Parkeerterrein aan het Westerslag ter
sprake. Mevr. Vrijdag wilde weten wel
ke baten verpachting van het Parkeer
terrein aldaar geeft. Voorz.: „Dit wordt
niet verpacht". Mevr. Vrijdag: „Dat
auto's parkeergeld moeten betalen vind
ik een anti-reclame voor onze VW. (Te
De Koog parkeert men toch ook gratis?
- red.) Voor rijwielen, die daar onder 'n
beschut dak kunnen worden geplaatst
ligt dat anders". De heer W. Wassenaar
was het daar mee eens: „Ik erger mij
altijd dood als ik in een vreemde plaats
gekomen bij het parkeren gedwongen
ben te betalen. Zo maakt men er een
VVV-industrie van". De heer Hin: „Ik
vind, dat de geruststelling, dat je bezit
bewaakt wordt, toch wel een paar cen
ten waard is. De jeugd heeft anders
maar vrij spel! De heer P. Smit: „Zo'n
Parkeerplaats met gelegenheid tot ke
ren is voor automobilisten 'n goed ding.
Ik heb er meer dan eens een auto moe
ten vlotslepen. Dat voor fietsen die er
beschut staan tegen de zon ook betaald
moet worden vind ik niet onlogisch.
Overigens schijnt men niet verplicht te
zijn, zijn fiets in de officiële stalling te
plaatsen: talloze rijwielen worden aan
de kant van de weg of in de duinen
neergezet".
Mevr. Vrijdag: „Het detoneert in onze
vrije, Texelse opvatting".
De voorzitter achtte de huidige gang
van zaken echter volkomen juist, mede
met het oog op verdere plannen op het
gebied van parkeerterreinen voor auto's
en rijwielen.
Mevr. J. Koning-Bruin vroeg of die
f 2.000,uitgetrokken voor de school
tandartsendienst, wel goed besteed wa
ren. Zij meende, dat de dienst niet zo
bijzonder goed werkt. De voorzitter
moest haar in het gelijk stellen.
Rondvraag.
De heer K. Beumkes las een stukje
voor uit de Texelaar, waarin medege
deeld werd, dat vissers van elders weer
mosselenzaad gaan vissen. „Texel staat
daar blijkbaar weer naast!" Voorz.: „Ik
meen toch, dat er vorig jaar ook door
Texelaars op gevist is? Ik zal eens met
het bestuur van D.E.T.V. in contact
treden".
De heer Beumkes lichtte nog toe, dat
de garnalenschuiten juist goed geschikt
zijn voor het vissen van mosselenzaad.
Niet voor de visserij op mosselen zelf;
dan zouden ze nl. eerst omgebouwd
moeten worden.
De heer Beumkes had vernomen, dat
TESO voornemens is de autobusdienst
zodanig te beperken, dat de schoolbus
sen komen te vervallen. „Dat zou een
ramp betekenen voor onze scholieren'*.
Voorz „Wij ontvingen van de zijde van
TESO een schrijven, dat in verband met
de exploitatie-moeilijkheden, rigou
reuze beperkingen noodzakelijk zijn.
Wij kwamen daarna in een bespreking
met TESO tot de conclusie, dat TESO
het tekort niet meer op die schaal kan
blijven dragen. De vraag is „Kan de ge
meente voor dekking zorgen?" Wij me
nen van niet. De heer Beumkes ver
klaarde deze mening niet te kunnen de
len: het tekort op de schoolbusdiensten
zou best door de gemeente kunnen wor
den gedekt, aldus de heer Beumkes. De
heer Hin: „Ik wil dit onderwerp graag
nog eens in B en W bespreken". De heer
(Zie vervolg pag. 4)
Samen 408 jaar. Na de rondrit kwamen de ouden van dagen van Den Hoorn
in „Loodsmanswclvaren" bijeen. Daar maakten wij een foto van de vijf oudste
deelnemers: voorste rij van links naar rechts: mevr. de wed. N. Zegel-Duinker,
81, en mevr. de wed. J. Huisman-Gielis, 83, achterste rij: de heren J. Boon Izn,
83, IJ. Lap, 81, en W. de Graaf, 80. (Zie verslag 2de pagina)
GEMEENTE-BEGROTING
DIENST 1955
Burgemeester en wethouders van Texel
brengen ter openbare kennis, dat de
begroting van inkomsten en uitgaven
der gemeente voor het dienstjaar 1955
vanaf heden tot de dag der behandeling
in de gemeenteraad ter secretarie voor
een ieder ter lezing is nedergelegd en
tegen betaling der kosten algemeen ver
krijgbaar gesteld.
Texel, 17 September 1954.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester, C. DE KONING.
De Secretaris, P. BEEMSTERBOER
BESTUUR POLDER EIERLAND
De heer A. Garritsen is bij Koninklijk
Besluit van 10 September j.l. benoemd
tot Heemraad van de polder Eierland.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd 20 September 1954:
28 graskalveren 225325; 20 schapen
90110; 90 lammeren 6085; 25 ram
men 100160; 60 biggen 5570.
HERV GEMEENTE DEN HOORN
Donderdag 23 September, n.m. 3 uur
Huwelijksinzegening door Ds Van Rhijn
De oefening was nu eenmaal vastge
steld, maar het weer was verre van
geschikt: mariniers zouden door vijf
landingsvaartuigen vlak voor de Texel
se kust worden afgezet om er de strijd
aan te binden met de Nationale Reserve
Dat was voor Woensdag- op Donder
dagnacht op de agenda geplaatst. De
zee was wild, maar het plan moest
worden uitgevoerd Het ging aanvanke
lijk trouwens prima, totdat een der bo
ten motordefect kreeg. Hierdoor was
hij aan de krachtige branding overge
leverd en weinige ogenblikken later -
het was vloed - zat het landingsvaartuig
bijna tot aan de duinrand, terwijl even
later een tweede boot op het strand
werd geworpen. Deze kwam daar te
recht door het breken van een tros, die
tot overmaat van ramp in een der
schroeven draaide.De mariniers
zaten nog aan boord en kwamen zo
doende kurkdroog over.
Toen wij deze foto Zondagmiddag
namen werd bij paal 9, waar de ene
boot zit, druk gewerkt aan de voorbe-
Laat het zo ver niet komen begin
bijtijds Uw Kruschen: kuur. Iedere mor
gen de kleine dagelijkse dosis zo veel
als er op een stuiver gaat en ge voelt
U al gauw een heel ander mens. Dat
doet Kruschenfe bloedzuiverende wer
king, een ware stimulans voor lever,
nieren en ingewanden. Een heerlijk
middel: Kruschen Salts smakeloos in
Uw morgen kopje thee.
PUBLICATIE
VAN DE CULTURELE RAAD
Donderdag 23 September
Den Burg, Hotel „Texel", Ver van
Plattelandsvrouwen, lezing toneelspeel
ster en demonstratie pottebakkerskunst.
Zaterdag 25 September
Den Burg, Paardensportver 10 uur,
aanvang concours hippique.
leidingen tot het vlotbrengen. Sommige
Hoornders dachten, dat dit karwei wel
een dag pf wat zou moeten duren. Bij
paal 10 zat de tweede boot, een vaar
tuig van veel groter afmetingen (zie de
foto) en de wachtlopende marinier ver
moedde, dat die de eerste weken nog
wel op deze plaatst-rust zal staan, ten
zij een flinke Zuid-westerstorm een
handje komt helpen, met dezelfde
kracht als gedurende die onfortuinlijke
oefening.
VAN KUNSTHISTORISCHE WAARDE
In de gemeente Texel bevinden zich
enkele objecten van kunsthistorische
waarde, aldus lezen wij in de toelich
ting op de eerste suppletoire begroting
voor 1955. Gezien de toestand waarin
deze objecten verkeren, is restauratie
noodzakelijk.
Voor dit doel wordt, onder aftrek van
de eventueel toe te kennen rijks- en
provinciale subsidie, een bedrag van
f 15.000,uitgetrokken. Om bepaalde
redenen worden bedoelde eigendommen
thans niet met name genoemd, aldus
besluit de toelichting.
UITBREIDINGSPLAN
ZUID-EIERLAND
Het Hoofd van het gemeentebestuur
van Texel brengt ter openbare kennis,
dat het door de Raad dier gemeente op
17 September 1954 vastgestelde uitbrei-
dingsplan-in-onderdelen voor Zuid-
Eierland ter gemeente-secretarie van
22 September 1954 af gedurende veer
tien dagen voor een ieder ter inzage ligt
De bij het uitbreidingsplan-in-onder-
delen behorende bebouwingsvoorschrif
ten liggen mede ter inzage.
Binnen zes weken, na afloop van de
termijn van tervisielegging, kunnen de
belanghebbenden, die zich met bezwa
ren tot de Raad hebben gewend, bij Ge
deputeerde Staten bezwaren tegen het
plan indienen.
Texel, 18 September 1945.
Het Hoofd van het gemeentebestuur
voornoemd, C. DE KONING
