Cjrocn ^warL-Jexels in het harL,
CO
Pater Witte nog steeds „Texelaar'
vertelde van zijn werk in Afrika
H.H. Adverteerders
uiterlijk Donderdag
23 December a.s.
12 uur 's middags
Op ras
Onze veehouders blij ven
op hun hoede
Bollenkweken,
thans een goed lonend
vak
WOENSDAG 22 DECEMBER 1954
TEXELSE
69e JAARGANG No. 6898
COU RAN]
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbu9 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. -Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p mm
Voor een uitstekend bezet „Casino''
heeft Pater M. Witte Donderdagavond
een praatje gehouden over zijn werk in
Kenya, over dit land en zijn bewoners.
Die grote belangstelling - bij voorver
koop waren er al tweehonderd kaarten
aan de man gebracht - is ongetwijfeld
te danken aan de grote populariteit,
welke deze succesvolle missionaris ge
niet. En deze populariteit beperkt zich
heus niet tot de grenzen van het eiland,
waarop hij het levenslicht zag: toen hij,
kort voor zijn vertrek naar ons land
nog een bezoek bracht aan een concen
tratiekamp, waarin duizenden leden
van de Mau Mau huisden, slaagde hij
erin contact aan te knopen, iets wat de
andere blanken daar in de verste verte
niet lukken wilde. Want die Mau Mau
leden haten de blanke en hun eed be-
helst:„Snij iedere blanke, als je daar
toe de gelegenheid hebt of krijgt, de
nek af".
„Die Mau Mau, aldus Pater Witte,
moeten wij eigenlijk zien als de prijs,
die de beschaving daar te betalen heeft
wegens haar te grote haast, ja de voor
uitgang is feitelijk veel te snel gegaan.
Als je nagaat, dat wij hier een kleine
tweeduizend jaar geleden in dieren
huiden rondliepen i(en de duistere win
terdagen met koehoorngeluiden tracht
ten te verjagen, ja serieus - red.) en
wij er twintig eeuwen over mochten
doen om te klimmen tot het peil, waar
op wij thans leven, dan is het toch wel
duidelijk, dat je brokken moet maken
als je hals over kop aan de slag gaat,
waarbij je de inheemsen meteen laat
profiteren van de nieuwe wetten, die
wel goed passen in de beschaafde we
reld, doch die totaal geen invloed kun
nen hebben daar, waar het heidendom
nog welig tiert. Daar zijn nog veel
heidenen. Pater Witte heeft niet alle
jonge mensen als leerling kunnen in
schrijven: ach, er zijn er honderddui
zenden, die nog met het staartje in de
boom hangen. Een klein percentage,
het staartje fris afgeknapt, komt naar
de school van Pater Witte, die precies
weet hoe hij met zijn pupillen moet
omspringen}- Pupillen uit wijde omge
ving envan allerlei stam.
De meeste Kenya-negers zijn nog
heidenen en is het dus een wonder, dat
de Mau Mau zoveel aanhang heeft ge
kregen7 Hoe die beweging is ontstaan?
Vanwaar die naam? Aannemelijk lijkt
de volgende verklaring: aan de woning
van enige blanken, die op de zwarte
lijst stonden, hing op zekere ochtend
het kadaver van een kat. Wellicht van
daar de naam Mau Mau.
Toen Pater Witte zeven jaar geleden
van Texel naar Afrika terugging was
daar alles nog oais en vreê. Maar twee
jaar geleden brak ineens het kwaad
van de Mau Mau los. Spreker vertel
de over de gruweldaden die daar be
dreven worden. De overheid staat voor
een zeer moeilijke taak, want overdag
zoeken de booswichten het hogergp: ze
verdwijnen in het oerwoud, om na het
vallen van de duisternis weer af te da
len naar de dichtbevolkte gebieden aan
de voet van de berg.
Hoe die Mau Mau beweging ontstaan
is? Wel, doordat blanken zich vestigden
in gebieden, die door de nheemsen zelf
waren verlaten. Honger, pest en
sprinkhanen hadden de bevolknig drie
zwarte, magere jaren bezorgd. Zij wa
ren weggetrokken, zodat het eens zo
vruchtbare gebied, bestaande uit fraaie
tuinen, waarin zowel de producten van
het tropische klimaat als die welke wij
in Europa kennen met succes werden
verbouwd, zodat dat ganse gebied wel
dra tot één wildernis werd.
Nadat de blanken er de zaak weer op
poten hadden gezet en er prachtige
plantages hadden aangelegd, die enor
me rijkdommen opleverden, herinner
den de inheemsen, de vroegere eige
naars, zich weer de periode, waain zij-
Deze pagina is ongecorrigeerd
A
In verband met de komende
feestdagen zal de Texelse Cou
rant Vrijdag verschijnen.
Wij verzoeken U vriendelijk
Uw advertentie-tekst zo spoedig
mogelijk te zenden, en wel
Wij danken U voor Uw mede
werking.
Dir. Tex. Courant.
zelf heer en meester waren in die
streek. Prompt eisten zij land en rijk
dom op. De tegenwoordige bezitters
voelen daar echter weinig voor. Zie
hier de oorzaak van het conflict. Het
gebied waar het om gaat maakt in
tussen slechts een gering percentage uit
van het vele vruchtbare land. Ja, er is
neg volop ruimte. De inheemsen eisen
echter ook het vroegere niemandsland
op.
Iedere dag moest de radio melding
n.nken van nieuwe overvallen, waar
bij vele slachtoffers vielen. „Ik heb ze
er op gewezen, dat de Mau Mau gnuift
als zij die successen verneemt, dat
spoort hun aan. „Vermeld de overval
len niet meer", aldus adviseerde ik.
Momenteel hoor je dan ook geen gru
weldaden meer via de radio, wat bui
tenstaanders de indruk geeft, dat de
Mau Mau zijn activiteit gaat staken.
Maar niets is minder waar en ik vrees,
dat wij daar de eerste tijd nog lang
niet in een veilig land leven.
Tot zijn voldoening bemerkte Pater
Wit dat de door hem opgeleide en
opgevoede negers niet aan de terreur
deel ïemen, wel is het hem bekend, dat
oud leerlingen als slachtoffer van de
Mau Mau zijn gevallen. Nu is daar ook
een verkeerde politiek gevolgd inzake
de poging het gevaar te bezweren: alle
koks, huisboys, enz., werkzaam in de
steden, werden naar de rimboe terug
gestuurd, toen in de steden zelfs blan
ken als slachtoffer van hun eigen per
soneel vielen. Die maatregel moet wel
averechts werken.
In'.ussen wordt de Engelse regering
becri'ceerd, omdat zij te „soepel" zou
zijn. Inderdaad zouden de Duitsers an
ders optreden, als die daar de lakens
konden uitdelen.
Pater Witte heeft zoals U begrijpt,
r iet alleen over de Mau Mau gespro
ken. Hij heeft tal van onderwerpen be
handeld: de ontdekkingsreizen van de
Portugezen in de Vijftiende eeuw, hij
gaf ons een indruk van de onmetelijke
grootte van dit werelddeel, van de mo-
gelijkheden en de moeilijkheden, die
men er ontmoet en last but not least
van zijn eigen werkterrein. Hoe graag
zouden wij niet eens een kijkje komen
nemen, daar waar Pater Witte zijn
jongens (met het fris afgekapte staar
tje) de beginselen der beschaving
tracht bij te brengen. Hoe gaarne zou
den wij hem zien instrueren bij de
bouw van nieuwe scholen, die zijn jon
gens zelf lieten verrijzen.
Echter, Kenya is heel, heel ver weg.
Toen wij Pater Witte in een kort inter
view dit verlangen kenbaar maakten,
antwoordde hij prompt: „Kom, dat
kan best als je eens een jaar of vier
je gewone vacanties overslaat''.
Ja, Pater Witte is een optimistische
figuur, een doorzetter, een waardig
vertegenwoordiger van ons eiland. En
daarom zijn wij zo trots op hem, daar
om verslinden wij iedere keer opnieuw
zijn interessante blieven, die wij via
ons b'nd onder aller oog mogen bren
gen. Als er wat meer van deze men
den waren, zouden er stellig minder
Mau Mau leden ontstaan en een veili
ger wereld ons deel zijn. Ook daarom
zijn wij wel wat trots op het feit, dat
de r.-.an, die zoveel goed werk in Afrika
verricht, in zijn hart nog altijd voor
honderd pet. Texelaar is gebleven.
dan Uw spoorkaartje ge- Tj
haaldbijdc V.V.V. „Texel"
JLUGD EN MUZIEK
Vrijdagmiddag werd in „De Oranje
boom" de laatste van de drie muziek-
middagen voor de jeugd gehouden.
Evenals de vorige middagen berustte
de leiding weer in handen van de heer
Max Vredenburg, Directeur van de
Stichting Jeugd en Muziek.
Het programma werd nu verzorgd
door het Radio Philharmonisch Sextet
(fluit, hobo, clarinet, hoorn en piano).
Gebracht werden Oud-Nederlandse
Dansen uit het Antwerpsch Liedtboeck,
Suite naar Rameau, Menuet uit de
Suite in Oude Stijl, Capriccio over
Deense en Russische volksliederen en
variatie j over In Holland staat een
huis. Alle werken werden ingeleid door
de heer Vredenburg.
Na afloop werden een aantal prijzen
toegekerd aan degenen, die deelgeno
men ha iden aan een muziekprijsvraag.
Het aantal goede oplossingen was zo
groot, dat er moest worden geloot.
Het valt te betreuren, dat het gepro
jecteerde avondconcert wegens onvol
doende belangstelling niet doorging.
Om geen financieel risico te lopen zou
het concert alleen doorgaan indien te
voren kon worden vastgesteld hoeveel
mensen dit concert zouden bezoeken.
Het aantal aanmeldingen was echter
zeer gering.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd 20 December 1954:
6 graskalveren 180250; 3 schapen
85110; 30 biggen 4060; 4 nuchtere
kalveren 3555
Texel is door de Vereniging tot be
strijding van t.b.c. onder het rundvee
en andere veeziekten vrijgemaakt van
de runder-t.b.c., bovendien heeft men
staatsvijand nummer 2, het abortus
bang, ook beteugeld en tot sneuvelen
bereid gemaakt. Is het dus een wonder,
dat de Vrijdagavond in Hotel „Texel"
gehouden algemene vergadering de
kalmte en de rust genoot, die een mens
geniet na gedane arbeid?? De zaak is
immers rond. Maar toch moeten de
Texelse veehouders op hun qui vive
büjven. „Ik doe een beroep op U te blij
ven opletten en bij aankoop van dieren
te eisen, dat ze óók vrij zijn van het
abortus, want in de invoer schuilt het
gevaar". Aldus het advies van de voor
zitter, de heer E. Noordqk, die er trou
wens niet aan twijfeld-e of de vereni
ging kon ook in deze op de volle steun
van haar leden rekenen, temeer waar
men door het met de bestrijding van de
t.b.c. bei-eikte resultaat ten zeerse is
aangemoedigd.
De heer dr. Rempt, directeur van de
Prov. Gezondheidsdienst voor Dieren
in Noordholland, deelde mee, dat p'er
1 Januari a.s. in de gehele provincie
geen reageerders meer mogen worden
aangehouden. Het gevaar blijft bestaan,
want er is hier meer vogel-t.b.c. dan
d!e meeste mensen vermoeden. Er ble
ken b.v. enige pinken door te zijn be
smet. Heeft men verdachte kippen,
laat ze dan niet lopen, maar stuur ze
onverwijld naar Alkmaar. Ze worden
gratis behandeld. Alleen het vervoer is
voor rekening van d!e eigenaar.
De heer Rempt wees erop, dat het
buitenland steeds hoger eisen stelt. Wij
moeten mee, want de concurrentie
loert allerwege. Weest bij aankoop aan
de vastewal voorzichtig. Stel de eis, dat
uit de aanvoersverklaring blijkt, dat
het betreffende rund ook abortus vrij
is. Ook in Friesland zijn vrije koeien
verkrijgbaar.
Hoe groot het kwaad van het abortus
momenteel nog is, illustreerde spreker
met cijfers: in Friesland moet de jaar
lijkse schade op 2 millioen gulden
worden gerekend, in Noordholland op
iVz millioen. Verdenkt men een koe
van ziekte, isoleer haar dan onmiddel
lijk.. Niet op de paardenstal plaatsen,
maar volledig isoleren. Melk deze koe
het laatste en trek daarvoor een andere
overall aan en gebruik daarvoor apart
gereedschap. Was ook uw handen na
het melken van dit verdachte rund,
want de ziekte (het abortus) is ook voor
de mens zelf gevaarlijk. Met voorbeel
den omschreef de heer Rempt de ern
stige gevolgen van de besmetting bij de
mens. Drink nimmer ongekookte melk
en vooral niet van een koe, die verwer
per is. Dit geldt eveneens voor onge-
pasteuriseerde room.
In zijn openingswoord had de voor
zitter ook een speciaal woord van wel
kom gericht tot de heer Th. R. Hin,
wethouder, alsmede de heer Hogetoom,
bestuurslid van een aan de vastewal
werkzaam zijnde vereniging op vee-
teeltgebied.
„De t.b.c.-bestrijding gaat op wiel
tjes, hebben wij het zelf in de hand
de runderstapel vrij te houden en wat
dat waard is, behoef ik niet meer te
omschrijven".
Tenslotte deed spreker nog enige me
dedelingen inzake het abortus-onder
zoek.
Nadat de secretaris-penningmeester,
de heer Jac. Roeper Johzn., de notulen
had voorgelezen (leg ze, evenals met
die van de Gemeenteraad gebeurt, ter
inzage - red.) werd het jaarverslag uit
gebracht. Texel is practisch ook vrij
van het abortus. Het t.b.c. onderzoek
he d weer een vlot verloop. Op 478 be
drijven werden 7264 dieren onderzocht.
Op drie bedrijven werd in totaal acht
reageerders aangetroffen. Ook de run-
derhorselbestrijding dient met onver
slapte aandacht te worden voortgezet.
Nadat de heer Roeper ook zijn finan
cieel overzicht had gegeven werd door
de heren H. J. Keijser en F. Keijser het
rapport hierover uitgebracht. „Het was
natuurlijk weer in orde". Aldus de heer
H. J. Keijser.
De heren Joh. Bakker, Hogerstraat
en T. Huisman, Kogerweg, werden tot
rekeningnazieners voor de komende pe
riode benoemd.
Als opvolger van de heer M. C. Bak
ker, „Spyk", die niet herkiesbaar was,
werd de heer C. Hin Hzn., „Witte En
gel" gekozen.
Nadat de heer H. de Boer dierenarts,
had medegedeeld, dat Texel op 1 Sept.
jl. 162 officieel erkende abortus-vrije
bedriiven telde met 2110 dieren, een
derde van het totaal, werd overgegaan
tot de vertoning van een drietal films,
die bijzonder in de smaak vielen.
Dat men voldaan was, bleek ook wel
tijdens de rondvraag, welke maar een
heel enkele vraag uitlokte.
Om elf uur volgde sluiting.
Toen de heer H. Bruijn, voorzitter
van de afdeling Texel der Kon. Ver.
voor Bloembollencultuur Donderdag
avond in „De Lindeboom" de algemene
vergadering opende kon hij 57 leden
welkom heten. Over de gang van zaken
in het afgelopen jaar mogen we, aldus
de voorzitter, zeer zeker tevreden zijn,
daar zowel de oogst als de prijzen van
goed tot zeer goed waren.
Toch waren de weersomstandigheden
van dien aard, dat er op een matige
oogst werd gerekend. We hebben im
mers een tamelijk strenge winter ge
had, terwijl er in het voorjaar veel te
weinig regen is gevallen. Maar dank zij
het feit dat van Mei tot Juli geen hoge
temperaturen ontstonden, zijn de ge
wassen lang groen gebleven, waardoor
de oogst uiteindelijk toch nog mee ge
vallen is.
Gedurende de oogsttijd is er veel
regen gevallen, waardoor de aflevering
met veel moeite gepaard ging. T.a.v.
het prijsverioop der narcissen vertoon
den de Golden Harvest en de King Al
fred een lichte daling, terwijl de Rem-
biandt en de Carlton iets in prijs op
liepen.
Schrikbarend duur
De Sions zijn geleidelijk in prijs ge
stegen, vooral na half Augustus, toen
bleek dat er weinig op de veilingen
werd aangevoerd, zijn ze schrikbarend
duur geweest. Eigenlijk veel te duur,
want door de exporteurs is er veel geld
bijgelegd. Er waren dit voorjaar, toen
de prijs zo om de f 1,30 schommelde,
veel Sions in het buitenland verkocht,
en het is jammer, dat we in Augustus
niet in staat waren voldoende te leve
ren, waardoor de prijzen abnormaal
hoog opliepen. Dit kan een gevaar ople
veren voor het volgend jaar. Daar de
exporteurs deze zomer leergeld hebben
betaald en de Sions nu al duur zijn, is
de buitenlandse prijs belangrijk ver
hoogd en zullen we moeten afwachten
of het buitenland deze hoge prijzen zal
willen betalen.
Dank zij de strenge winter, waardoor
algemeen verwacht werd, dat de oogst
beneden middelmatig zou blijven, liep
de prijs der gele crocussen tot aan de
rooitijd langzaam op. Toen de oogst
echter meeviel, ontstond er na half
Augustus een daling, hetgeen de laat
ste jaren nog niet was voorgekomen.
Hieruit moge blijken, dat het beplante
oppervlakte thans ruim voldoende is
om aan de vraag te voldoen. Nu de
prijs voor het volgend jaar iets is ge
daald, mogen we rekenen dat de uit
voer zal worden vergroot, zodat er een
evenwichtstoestand tussen vraag en
aanbod kan ontstaan, waardoor het
huidige prijspeil zich mogelijk zal kun
nen handhaven, hierbij gesteund door
het feit, dat er voor het volgend jaar
al veel is verkocht.
De Narcisvlieg trof het niet
De narcis vliegen hebben over 1954
geen reden tot juichen gehad. Het kou
de voorjaar heeft er toe bijgedragen,
dat we weinig schade van hen hebben
ondervonden. Doch dit mag voor ons
geen reden zijn om het nu maar weer
rustig aan te doen. Integendeel, wo
moeten onze bollen blijven behandelen
en al het opschot moet tot het
laatst vernietigd worden. Vooral dit
laatste baart ons nog grote zorgen en U
kunt er van verzekerd zijn, dat we dit
voorjaar (nu er, dank zij de zo zeer ge
slaagde heffing, weer geld in kas is)
weer alles in het werk zullen stellen
om de nalatigen op te sporen en hen er
op te wijzen dat de boel tot het laatst
moet worden opgeruimd. Alleen door
Uw aller medewerking, maar dan ook
niet één uitgezonderd, kunnen we onze
narcissencultuur gezond houden. Tot
slot wil ik nog even naar voren bren
gen, aldus de voorzitter, dat onze afd.
Texel volgend jaar Maart haar zilveren
jubileum hoopt te herdenken.
De notulen en jaarverslag werden
door de waarnemend secretaris, de heer
J. Huisman, voorgelezen en onveran
derd goedgekeurd.
Uit het verslag van de penningmees
ter bleek, dat er een voordelig saldo
was van f 862,24. Aangemerkt moet
worden, dat hiervan een bedrag van
f 300,gestort is in het fonds ter be
strijding van de narcisvlieg..
Boeken en bescheiden waren nage
zien door de heren R. S. Smit en G.
Koorn, die een en ander in orde be
vonden.
Bij de bestuursverkiezing werd de
heer I. Bruijn met algemene stemmen
herkozen. Tot afgevaardigden naar
Haarlem werden benoemd de heren M.
Breman en A. de Smidt. De uitgebreide
beschrijvingsbrief was reeds door het
bestuur doorgenomen en daaruit wer
den alleen de belangrijkste punten be
handeld. De vergadering kon zich in
zijn geheel achter het hoofdbestuur
scharen, zodat we hier spoedig door
heen geworsteld waren. Gevraagd werd
om afgevaardigden naar de vergadering
van „De Narcis" te zenden. Er bestaat
VLIEIIORS MILITAIR TERREIN?
Er heerst, volgens de Harlinger
Courant, op het ogenblik een ernstige
ongerustheid over de hardnekkige ge
ruchten, die de ronde doen, dat de
Vliehors tot militair terrein verklaard
zal worden. Gevreesd wordt, dat het
vreemdelingenverkeer, de bron van in
komen voor zeer velen, er zeer nadelige
gevolgen van zal ondervinden.
(Wij zullen maar hopen, dat dit ge
rucht uit de lucht is gegrepen, want
waar gehakt wordt, vallen spaanders
en de Vliehors is onze naaste buur.
Zou dit inderdaad militair terrein wor
den, dan zou de Vliehors niet meer
door burgers (toeristen) mogen worden
betreden en de zomerdienst van de
N.V. TESO zou daardoor moeten wor
den opgeheven. Red. T.C.)
BENOEMD
Den Hoorn. De heer L. Goënga
werd benoemd tot hulpbesteller bij de
PTT.
Agent voor Texel:
C. K00IJMAN, Den Burg, Tel. 3.
MOEDERS OPGELET!
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, Woensdag Consultatieurcau
De uren voor de buitendorpen zijn
gewijzigd: de baby's worden nl. ver
wacht tussen half vier en half vijf.
Voor Den Burg blijft de tijd gelijk.
echter veel kans dat we hier een onder
afdeling van die groep krijgen, dan zijn
deze moeilijkheden meteen opgelost,
Wat de nieuwe wijze van stemmen be
treft, dit kan voor ons nimmer nadelig
zijn. De oprichting van een groep Cro
cussen of Bijgoedkwekers werd dank
baar ontvangen. Op 27 December a.s.
zal in Haarlem de eerste bespreking
worden gehouden. Bij voorbaat gaven
reeds bijna alle bijgoedkwekers zich op
als lid Zij die niet op de vergadering
aanwezig waren, worden verzocht zich
op te geven bij het bestuur. Want ook
hier geldt: „Eendracht maakt macht".
Wanneer we hier een flink aantal leden
krijgen, hebben we de toezegging, dat
ook van deze groep een onderafdeling
op Texel komt. Dan gaan we pas in de
goede richting.
Uitspraak dient bespoedigd
Bij de rondvraag in Haarlem zal de
vraag gesteld worden of er bij het
scheidsgerecht niet meer spoed kan
worden betracht t a v. de uitspraken.
Hier zijn gevallen bekend, dat er drie
maanden later nog geen uitspraak was
gedaan Wel moesten de kosten betaald
worden. Dit is niet juist.
Het bestuur is van mening, dat we
ons 25-jarig jubileum het beste kunnen
vieren door er met zijn allen eens een
dagje op uit te gaan. Zulks zal op eigen
kosten moeten geschieden, maar aldus
de voorzitter, als we ons allemaal een
beetje jarig voelen, kan het een gezel
lige dag worden.
Beetje overdreven
Bij de Rondvraag werd medegedeeld,
dat er een partij bollen (import) onbe
handeld zou zijn opgeplant. Hierin zou
den 10 tot 40% narcisvliegen bevinden.
De vergadering uitte hierover in hef
tige bewoordingen haar misnoegen, en
terecht, want waar gaan we heen met
onze narcisviiegbestrijding? Behande
len maar en uitsteken maar, heffingen
betalen en wat al meer. Wat baat ons
dit alles, wanneer er leden zijn, die op
deze manier al ons werk vernietigen.
Dan is het vechten tegen de bierkaai.
Wij moeten de handen ineen slaan en
pal staan tegen onze aardsvijand de
narcisvlieg. Dit komt ons allen en heel
Texel ten goede. Tussen haakjes zij me
degedeeld dat het bestuur met de be
treffende importeur de volgende dag
deze partij is gaan onderzoeken. Op
verschillende plaatsen werd deze partij
opgerooid en onderzocht. We kwamen
tot de conclusie, dat er zich slechts 1%
narcisvliegen in bevond. Dit is voor ons
allen een hele geruststelling.
Nadat nog het houden van voorlich
tingsavonden ter sprake was gekomen,
werd de vergadering gesloten. Jn. H.
