Cjrocn Twa
in het harL.
CZ„Eendracht" herdenkt 25-jarig bestaan
ZATERDAG 12 MAART 1955
69e JAARGANG No. 6921
TEXELSE^COURANT
Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 -Tel. 11
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,95 p.
kwart, -f- 20 ct. incasso. Adv. 8 c. p.nun.
11 millioen
kg melk over
laatste boekjaar
voor
3 millioen gulden mm
aan
zuivelproducten
afgezet
Nadat de bussen melk van hun inhoud zijn ontdaan, verdwijnen ze automa
tisch in de nieuwe bussenspoelmachine» die een capaciteit heeft van 400 bussen
per uur. Eerst in koud water, dan warm water en vervolgens een hete douche.
Tenslotte krijgen ze een bad van hete lucht. De deksel loopt naast de bus mee en
wordt aan het einde van de behandeling weer netjes op de bus geplaatst. Rechts
een der melkontvangers, de heer J. Slikker.
Op 1 April bestaat de coöperatieve
zuivelfabriek „Eendracht" G.A. 25 jaar.
Het in 1928, door een klein groepje vee
houders genomen initiatief heeft voor
Texel een, enorme betekenis gekregen:
dit boekjaar zal door de fabriek nl meer
dan elf millioen kg melk zijn verwerkt
en een afzet aan zuivelproducten van
rond drie millioen gulden. Nagenoeg
iedere Texelse veehouder is lid van de
Eendracht, dat een bloeiend bedrijf is
dank zij de kundige leiding.
„De Eendracht" jubileert, maar zij
niet alleen: ook is het 25 jaar geleden,
dat de heer C. Roeper Mzn., voorzitter»
tot bestuurslid werd benoemd en na eni
ge tijd de functie van secretaris te heb
ben bekleed, berust nu bij hem sinds
enige tijd het voorzitterschap, overgeno
men uit handen van de heer C. Stoep
ker, die destijds tot Ere-voorzitter be
noemd werd.
Op de Dinsdagavond in Hotel Texel
gehouden jaarvergadering, welke een
zeer druk bezoek ten deel viel, heeft de
voorzitter een uitvoerig historisch over-
was het bestuur niet gelukt de melk van
de leden op Texel zelf te doen verwer
ken en besloten werd de melk elders te
verkopen. Dit geschiedde aan de N.V.
Hollandia te Vlaardingen; de melk
moest te 't Zand geleverd worden. *De
bedoeling was om de eigen fabriek in
of nabij de Ruigedijk te bouwen, maar
op 18 Juli 1929 stelde het bestuur voor
de fabriek aan de nieuwe weg Den
Burg-Oudeschild te laten verrijzen. Daar
zou goed bedrijfswater te vinden zijn
entevens koesterde men de stille hoop,
dat -daar,- op het centrale punt van Texel
eens een zuivelfabriek zou worden ge
ëxploiteerd, waarvan alle Texelse boe
ren lid zouden zijn.
Op 30 September 1929 werd ten over
staan van notaris Mulder de akte van
oprichtingverleden met 33 leden. Van
deze oprichters zijn thans nog tien per
sonen lid.
In Augustus 1929 vond de aanbeste
ding plaats. De laagste inschrijvers wa
ren de heren gebr. Schoenmaker voor
f 42.850,terwijl de installatie voor
Noem mij de kwaliteit van de melk en ik zal zeggen, hoe het product zal zijn.
Van goede melk hangt alles af. Daarom vormt het laboratorium, waarvan bo
venstaande foto een beeld geeft, een belangrijk onderdeel van iedere melkfa
briek. Van links naar rechts de heren Th. Hoogenbosch en D. Bootsma.
zicht gegeven, terwijl ook de „Medede
lingen" door de directeur, de heer M.
Wieringa, in „jubileum-formaat" het
licht zagen.
De voorzitter werd namens de vereni
ging door de vice-voorzitter, de heer M.
C. Bakker, „Spyk", hartelijk toegespro
ken. In een op rijm gestelde toespraak
gewaagde spreker van de verdiensten
van de voorzitter, die hij huldigde om
diens trouw, standvastigheid en plichts
besef. Als stoffelijke blijk van waarde
ring werd de heer Roeper een fraaie
klok aangeboden.
De voorzitter, de heer C. Roeper Mzn.,
begon zijn zeer uitvoerig overzicht van
de geschiedenis der C.Z. „Eendracht"
met een herinnering aan de diverse ver
gaderingen, welke in Café Westdorp,
Zuid-Eierland, werden gehouden. Op 29
Januari 1929 riep een voorlopige com
missie een vergadering bijeen, die door
31 personen werd bijgewoond. Tot be
stuursleden werden gekozen de heren
C. Stoepker, voorzitter, P. Meindertsma,
secretaris, G. Leber, C. Kuip en C. Roe
per Mzn. Tot leden van de financiële
commissie de heren J. Roeper Jaczn.,
J. G. Flens en P. J. Koorn. Deze ver
gadering, om tien uur begonnen, werd
eerst om vier uur beëindigd. In een op
1 Maart 1929 gehouden vergadering
werd de naam „Eendracht" gekozen. Het
f 19.320,'werd opgedragen aan de N-V.
J. en H. W. van der Ploeg, Apeldoorn.
Op 13 Februari 1930 werd de heer H.
Boer tot directeur benoemd. Het was 'n
grote verlichting voor het bestuur, en
vooral voor de voorzitter, de heer C.
Stoepker, toen de directeur zijn werk
zaamheden aanvaardde. Tot die datum
was het vooral de heer Stoepker die in
alles de leiding had.
Op 24 Maart 1930 werd het melkrij-
den aanbesteed en gegund aan de heren
A. M. van Liere, P. Kuijper en R. Kooi
man.
Op de avond van de 31ste Maart werd
bij het flauwe schijnsel van een wal
mende lantaarn de eerste melk ontvan
gen en de volgende dag, 1 April 1930,
verwerkt.
Aan het einde van het eerste boek
jaar bleek de oprichting totaal f88.117,
te hebben gekost.
Op 10 Juli 1930 vond de officiële ope
ning plaats.
In het eerste jaar werd 2.221.071 kg
melk verwerkt, geleverd door 93 per
sonen.
Op 1 Febr. 1932 werden 45 aandeel
houders van „De Hoop", De Waal, als
lid toegelaten (Inmiddels was met De
Hoop nl. een fusie tot stand gebracht).
Op die datum werd besloten tot uit
breiding. De vereniging telde toen 83
leden. De heren C. H. Roeper en M.
Zuidewind werden tot bestuurslid geko
zen. Spoedig vond ook de verwerking
van schapenmelk plaats.
Op 24 Sept. 1934 werd de heer A. H.
L, Ens tot opvolger van de heer H. Boer
benoemd.
De crisis duurde onverminderd voort,
de melkaanvoer kon in het zesde boek
jaar de 3 millioen kg niet meer halen.
Op 2 Mei 1938 nam de heer P. Mein
dertsma afscheid als secretaris, welke
functie hij acht jaar lang had vervuld.
Hij was de persoon, die de allereerste
stoot tot de oprichting heeft gegeven!
Op 25 April 1938 werd de heer C.
Roeper Mzn. tot secretaris benoemd.
Op 29 October 1940 verliet de heer
Ens ons eiland en nadat de heer De
Boer, Alkmaar, drie weken als waar
nemend directeur had gefungeerd, werd
onze tegenwoordige directeur, de heer
M. Wieringa, op 18 November 1940 met
de leiding belast. De heer Ens heeft hier
geen gemakkelijke tijd meegemaakt,
maar toch kon op onze bezittingen flink
worden afgeschreven. Kort na de oorlog
is de heer Ens op betrekkelijk jonge
leeftijd overleden. De voorzitter memo
reerde eveneens het heengaan van de
heer M. Zuidewind op 25 Maart 1941.
De heer C. Stoepker nam op 21 Fe
bruari 1944 afscheid als voorzitter. On
noemlijk veel hebben wij. aan hem te
danken en de leden uitten hun waarde
ring door hem tot Ere-voorzitter te be
noemen. In de plaats van de heer Stoep
ker werd de heer Jac. Roeper Johzn. tot
bestuurslid gekozen.
Op 13 April 1944 werd de heer C.
Roeper Mzn. tot voorzitter benoemd en
de heer G. H. Roeper tot secretaris.
Op 27 Juni 1944 verloor de vereniging
wederom een bestuurslid: wij betreur
den teen het heengaan van de heer G.
Leber, een der oprichters.
De melkaanvoer was in de oorlog ge
daald tot 1,5 millioen kg per jaar, of
schoon de melk van Den Hoorn ook nog
in de „Eendracht" verwerkt werd.
Op 1 October 1945 werd de heer M.
C. Bakker tot bestuurslid benoemd als
opvolger van wijlen de heer G. Leber.
Door de fusie met „De Onderneming -
1946 - ging een lang gekoesterde wens
in vervulling en hiermede brak de tijd
aan, dat de „Eendracht" zich ten volle
kon ontplooien.
Op 12 Maart 1946 werden de heren
W. A. Bakker en N. J. Kikkert tot lid
van het bestuur benoemd. Wij hebben
de moed van de Hoornders bewonderd
door hun fabriek „De Onderneming" op
te heffen en de hoop uitgesproken, dat
zij zich spoedig geheel bij de „Een
dracht" thuis zouden voelen. De melk
aanvoer nam van die tijd af hard toe.
Op 10 Juni 1949 werd de fa. E. Zon,
Julianadorp, uitbreiding van de fabriek
opgedragen voor f 141.850,
Op 15 Febr. 1950 legde de heer C.
Kuip, De Koog, een der oprichters, zijn
bestuursfunctie neer. Hij werd tot Ere
lid benoemd. De heer J. Hin volgde hem
op.
Nadien werd de melkaanvoer steeds
groter en werd meerdere malen een be
roep op de leden gedaan verschillende
verbouwingen en uitbreidingen goed te
keuren. Het verheugt ons, dat de leden
zoveel vertrouwen in hun bestuur heb
ben. getoond.
En zo werd de „Eendracht" tot wat
zij nu is en nu presteren kan: het afge
lopen boekjaar werd ruim 11 millioen
kg melk verwerkt, aangevoerd door 420
leden en enkele losse leveranciers. Met
de overtuiging, dat de vereniging de
toekomst vol vertrouwen tegemoet kan
gaan, besloot de voorzitter zijn over
zicht.
De directeur, de heer M. Wieringa,
kon in zijn uitvoerige mededelingen be
ginnen met op te merken, dat op de dag
van de vergadering juist de elf millioen-
ste kg melk, aangevoerd over het afge
lopen boekjaar, was gepasseerd. Een feit
dat nog niet eerder aan de fabriek was
voorgekomen. In het laatste boekjaar -
dat 20 Maart eindigt - zal ruim 165.000
kg boter gemaakt zijn, 400.000 kg vol
vette kaas, 580.000 kg 40 plus. Daarnaast
door de verwerking van rond 4 millioen
liter wei 240.000 kg weibrokken. Voor
Texel ongekende hoeveelheden en 1954-
1955 zal voor de zuivelfabriek wel eens
een topjaar kunnen zijn.
De producten waren in doorsnee goed
tot best. Een paar maal kuil- en voeder-
smaak hebben belet, dat wij een Bonds-
diploma verwierven. Juist de allerlaat
ste keuring bracht de teleurstelling.
Bij de kaas mocht het ons als no. 3 in
1954 gelukken op de keuringen voor
jonge Edammers een medaille in brons
te behalen. Bij de keuringen voor oude
briegen Edammers 40 plus mochten wij
het genoegen smaken over 1954 als nr. 1
uit de bus .te komen: een zilveren me
daille.
Dat voor belegen Goudse volvet geen
prijs behaald werd, lag stellig niet aan
de kaasmakerij: het kwaad werd ver
oorzaakt door de boterzuurbacteriën.
Vrijwel zeker komt de besmetting uit
het kuilvoer. Voer dit product aldus ad
viseerde de directeur, zo doelmatig mo
gelijk en als het dit jaar nog niet zo is,
zorgt er dan in de komende jaren voor,
dat het op 1 Maart verbruikt is. Want
juist in het voorjaar, als alles weer op
25-JARIG BESTAAN AFDELING
TEXEL BLOEMBOLLENCULTUUR
Heden bestaat de afdeling Texel van
de Algemene Vereniging voor Bloembol
lencultuur 25 jaar. Naar aanleiding van
dit jubileum hebben wij de heer H.
Bruyn, voorzitter, om een historisch
overzicht verzocht (Eerste publicatie
vindt U in ons volgend nummer). De
leden zullen het jubileum vieren met 'n
trip naar de Bollenstreek.
hogere temperatuur komt, beginnen ook
de boterzuurbacteriën zich te roeren en
stichten zij hun kwaad in ons kostelijke
product.
Ten aanzien van de afzetmogelijkhe
den liet de directeur een optimistisch
geluid horen: De Ned. zuivelindustrie
staat internationaal in het voorste ge
lid. Haar productie-mogelijkheden zijn
gevariëerd en daarom kunnen de pro
ducenten vertrouwen in de toekomst
hebben: wij zullen niet zomaar met onze
productie blijven zitten.
„De Eendracht" zette in het afgelopen
boekjaar voor rond drie millioen gulden
aan producten af. Door steeds te trach
ten hogere opbrengsten in kg uit de
melk te halen "zijn wij in staat geweest
een goed saldo te vormen. Aan het einde
van ons 25ste boekjaar zal er een
flink bedrag beschikbaar zijn in de
vorm van nabetaling en ledenkapitaal.
Het werk in de fabriek
Het is uiterst moeilijk om voldoend
personeel aan te trekken. Daarom is een
arbeidseconoom in de arm genomen en
nu kan met het gelijke aantal arbeids
krachten meer werk worden verricht en
deze zomer misschien zelfs met minder
manuren het werk worden uitgevoerd.
Daarvoor is echter een vijfde kaasbak
nodig. Ook de bewerking der kaasbak
ken zal daardoor meer uniform worden
en uiteindelijk de opbrengst per 100 1.
kaasmelk iets hoger. Over één jaar zou
die verhoging 9000 kg kaas kunnen zijn.
Uitvoerig stond de directeur ook stil
bij de garantieprijs voor de melk, die
te laag is, vooral voor de kleine bedrij
ven, ook al krijgen die er een toeslag
boven. Wij weten natuurlijk niet, wat. er
in laatste instantie in de Raad van Mi
nisters is verhandeld over dit onder
werp, maar het lijkt er wel op, dat zich
hier een stroming heeft baan gebroken,
die voor de naaste toekomst geen goeds
belooft. De anti-agrarische tendenzen
in ons volk zijn altijd sterk geweest.
Bedrijf aangepast.
Het eigen bedrijf onder de loupe ne
mend merkte de directeur op, dat dit
aan de melkstroom is aangepast. Dit
heeft veel geld voor investeringen ge
vergd, maar daarnaast is ook steeds
weer afgeschreven. Het bedrijf zal nu en
dan 'nog wel eens een voorziening nodig
hebben, maar alleen na grondige voor
bereiding en voorberekening. Weest U
daarvan overtuigd. Intussen zijn wij
technisch behoorlijk op peil en kunnen
wij meedoen met de rest.
Ook de afzet loopt goed. Natuurlijk is
het niet vanzelf gegaan, om de steeds
groter wordende stroom boter en kaas
hun weg te doen vinden, maar wij heb-
.ben toch in de loop der laatste jaren
vaste relaties gekregen,, die grote kwan-
tums afnemen. Zo maar, op goed ver
trouwen, zonder monster of wat ook.
Maar dat sluit in, dat ons product goed
moet zijn.
Zorgt U voor goede melk en wij zul
len met al ons kunnen daaruit goede
producten maken.
Ingekomen was een schrijven van de
Ere-voorzitter, de heer C. Stoepker, die
verhinderd was de vergadering bij te
wonen (Op dezelfde dag werd nl. een
andere vergadering gehouden, waar de
heer Stoepker als administrateur - hij is
84 jaar! - aanwezig moest zijn.
Het bestuursvoorstel tot aankoop van
een vijfde kaasbak genoot aller instem
ming.
Bestuur. De heer C. Roeper Mzn. werd
met 153 stemmen herkozen, de heer N.
J. Kikkert met 148 stemmen en de heer
W. H. Bakker eveneens met 148 stem
men.
Als lid van de fin. commissie werd de
heer F. Roeper met 97 stemmen tot op
volger van de heer A. Wuis Azn. be
noemd.
De vergadering ging accoord met het
voorstel de V-t ct korting aan niet-leden
leveranciers te laten vervallen. Het ver
schil in prijs komt nu dus alleen nog
uit in het niet verkrijgen van leden
kapitaal.
De Rondvraag, die doorgaans de ton
gen goed los maakt, was wel bijzonder
kort: niemand vroeg namelijk het woord!
Dat het tóch nog een late vergadering
werd lag voor de hand, want het bestuur
wilde het zilveren jubileum niet onop
gemerkt voorbij laten gaan!
In zijn slotwoord dankte de voorzitter
voor de prettige sfeer op de vergadering.
Wij gaan een nieuwe periode van 25
jaar tegemoet en uit de mededelingen
heeft U kunnen opmaken, dat het be
stuur en directeur geladen zijn met acti
viteiten en als ook de leden er de schou
ders onder zetten, zal dit ontegenzegge
lijk leiden tot succes voor de Texelse
boerenstand.
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 4 tot eh met 10 Maart 1955
Geboren: Bertha Maria, dv Emiel M.
de Jaeger en Janna C. van Sijp; Jan
Marinus, zv Meindert. Hoep en Geér-
truida van Boven; Johannes Jan, zv
Jacob Dros en Elisabeth N. Schuiten
maker; Carla, dv Hubrecht Verijzer en
Marchje Biigel; Johanna Hendrika, dv
Enne Tuinema en Helena van Kooten.
Ondertrouwd: Dirk Wuis en Grietje
de Wit.
Overleden: Lucas Schagen, oud 71 jr.
Gevonden voorwerpen:
handschoen, bruine leren wanten, glacé
handschoen, waterpomptang, kinder
wantjes, motorhandschoenen, wieldop
van auto.
DE ARBEIDSVOORZIENING VOOR
HET A.S. SEIZOEN IN DE TEXELSE
LANDBOUW
Bovengenoemde vooi-ziening dreigt
steeds moeilijker te worden. Wij willen
dan ook niet nalaten om de diverse
Texelse landbouwers in overweging te
geven zich goed te beraden, alvorens 't
areaal intensieve gewassen in hun zaai-
plan vast te stellen. Dit areaal zal nl.
o.i. zeker niet groter mogen zijn dan in
1954 het geval was. Daarom zal ieder 'n
steentje moeten bijdragen om dit op be
scheiden schaal te houden.
Diverse werken, zoals ruilverkaveling,
waterleiding, dijkwerken etc. zullen.nl.
verscheidene arbeidskrachten van Texel
aantrekken voor het a.s. seizoen.
Vorig jaar is het met behulp van de
betrokken instanties nog gelukt om bui
ten ons eiland bronnen aan te boren,
waar nog tijdig mensen waren te ver
krijgen. Vele van deze bronnen zijn nu
echter, door diverse omstandigheden,
reeds gedeeltelijk of zelfs geheel opge
droogd.
De enige mogelijkheid ligt nu nog
hierin, dat alle belanghebbende land
bouwers zo spoedig mogelijk opgeven
hoeveel vreemde arbeiders zij denken
nodig te hebben om hun bedrijf voor
1955 te kunnen voeren.
Hiervoor bestaat nu reeds a.s. Maan
dagochtend 14 Maart in de serre van
Hotel „Texel" de gelegenheid, terwijl de
laatste gelegenheid hiertoe zal bestaan
op Maandagmorgen 21 Maart d.a.v.
Wij hopen weer op vlotte medewer
king van de Texelse Landbouwers, daar
hier toch wel grote belangen op het spel
staan. Wij hopen ook dat een ieder er
van doordrongen is, dat te late meldin
gen, absoluut niet meer in behandeling
kunnen worden genomen.
De Soc. Commissie van de Stichting
voor de Landbouw op Texel.
SPROETEN^Sr*
;omen vroeg in 't voorjaar
<ooP tijdig SPRUTOL
GYM J IT VOERING IN EIERLAND
Zaterdag 19 Maart zal door de gym-
afdeling van SVC een uitvoering worden
gegeven in de tot een feestzaal omgeto
verde garage van de heer B. Dros,
plaats biedend aan plm. 200 man. Dit
wordt de eerste keer dat de gym van
Durp voor het voetlicht treedt. Maan
denlang is er door de dames onder de
kundige leiding van de heer A. Keizer
geoefend voor een programma, dat door
30 personen zal worden uitgevoerd.
Vrije oefeningen, brug, paard, rekstok,
schetsen, zang, muziek enz. Totaal 23
nummers.
De uitvoering vindt in de polder
plaats doordat in De Cocksdorp zelf
geen zaal met voldoende hoogte be
schikbaar is. Dank zij de medewerking
van B en W en de heer Van Dienst zal
3VC koffie, limonade enz. mogen schen
ken, alsmede warme worstjes mogen
verkopen. De zaal zal, zoals vanzelf
spreekt, verwarmd zijn.
Wie iets voor de te houden verloting
willen afstaan, gelieven dit aan de heer
Jb. van der Kooi af te geven. Er zullen
bussen vanaf De Cocksdorp rijden a 25
ct. per persoon. Verplichte opgave tot
Zaterdagmiddag 1 uur aan de heer W.
Verseput.
De Cocksdorp en Eierland wacht een
avond, zoals nog nimmer op dit gebied
geboden werd.
P.S. Er wordt reeds om half acht
begonnen. (Zie ook adv.)
Brandend zuur op Uw maag
dooft prompt
met een of twee Rennies.
Geen wonder» dat iedereen Rennies kent
en. roemt. Niet zonder reden hebben
acht van de tien mensen Rennies stee
vast bij de hand. Voor eigen gebruik of
om bij te springen als 't lot van zuur-
branden anderen treft. Water of wat
ook komt er niet aan te pas. Gewoon,
als was 't een snoepje, laten smelten op
de tong- En Rennies zijn nog smakelijk
ook.
NIEUWE
TELEFOONAANSLUITINGEN
Den Burg: nr. 482, J. H. Brügemann,
,,'t Boekhuis", Boekhandel, Kantoor
boekhandel, Leesbibliotheek, Binnen-
burg 3.
De Cocksdorp: nr. 57, C. A. Hapke,
veehouder, Duinweg C 102a.
