9 rocn /wa in het harL, R.K. kerk te Oosterend viert jubileum )0-iaar geleden gesticht Melk is goed voor elk! De Waddeneilanden hielden geslaagde conferentie op Texel ZATERDAG 22 OCTOBER 1955 70e JAARGANG No. 6985 Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel- 11 Verschijnt Woensdags en Zaterdags. Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl- Bank- Postgiro 652. - Abonn. pr. f 1,95 p. kwart. 20 ct incasso. Adv- 8 ct p- mm. Vijftig jaar geleden maakte wijlen de heer W. LBakker, Oosterend, bo venstaande foto's: links de oude en in 1905 gesloopte Sint Maartenskerk van Oosterend, rechts de nieuwe, die thans alweer een halve eeuw bestaat. In het midden een beeld van het feest ter gelegenheid van de eerste steen legging. Maandag 24 October is het vijftig jaar geleden, dat Oosterend een nieuwe R.K. Kerk kreeg. Maandag zal dit feit feestelijk worden herdacht. Om negen uur wordt de feestdag begonnen met een plechtige dienst, waarbij ook verschil lende geestelijken aanwezig zullen zijn, die het R.K. Parochieleven op ons eiland hebben gediend. Zo verwacht men de aanwezigheid van Pastoor Brinkman, thans Deken te Noordwijkerhout, Pastoor Gussenhoven, thans te Warmond, ter wijl ook de komst van enige kapelaans, die hier vroeger gewerkt hebben, tege moet mag worden gezien. Bij gebrek aan ruimte kunnen ook de kerkgangers van dit koor gebruik makert. Na de dienst in de kerk zullen alle le den van de Oosterender Parochie aanzit ten aan een feesielijk ontbijt in „Het Wapen van Amsterdam". Dat de jeugd evenmin vergeten is, blijkt uit het voor hen samengestelde programma, dat om halt drie begint. Om zeven uur 's avonds hoopt men weer in de kerk bijeen te komen om aanwezig te zijn bij het Lof, waarna om half negen, wederom in Het Wapen van Amsterdam" een feestavond begint. Deze zal door eigen krachten worden verzorgd. Hoofdschotel zal zijn de op voering van het bekende blijspel „Drie is te veel", een stuk, dat destijds door da R.K. Toneelvereniging „Sint Jan" met' zoveel succes voor het voetlicht werd gebracht en dat nu door Ooster ender krachten gegeven zal worden. Het wordt dus een drukke, maar blijde dag, vooral voor de feestcommissie, die al verscheidene werkzaamheden achter de rug heeft. Zij is als volgt samenge steld: voorzitter kapelaan Vos, secreta ris, de heer B. Roest, leden de heren W. Witte, Marius Witte, Th. Kuip en S. Zijm. Er is alle reden om feest te vieren, want de Parochie van Oosterend denkt nog altijd met vreugde terug aan die grote dag in 1905, toen het nieuwe kerk gebouw ingewijd werd, nadat op 30 Mei door pastoor G. Buijsman van Den Burg de eerste steen was gelegd, want de Pa rochianen hadden nooit anders gekend dan het oude gebouw, dat in het dak het jaartal 1786 droeg. Dit kon worden ge sticht dank zij „de mildheid van Trijn tje Jans Key, wed. van Jan Otto Bult man". Zoals U weet is deze kerk een bijkerk, ressorterend onder Den Burg. Dat is echter niet altijd zo geweest: toen in 1828 Oudeschild een zelfstandige paro chie werd, werd Oosterend door de ker kelijke overheid bij Oudeschild gevoegd, maar om practische redenen - de geeste lijken van Oudeschild moesten steeds een moeilijke reis over de Waddenzee- dijk maken - werd Oosterend naderhand bij Den Burg ingedeeld. De in 1786 gebouwde kerk zag Oos terend door een heel wat beter gebouw vervangen, wat duidelijk uit bijgaande foto's blijkt. links ziet U het in Mei 1905 gesloopte gebouw en rechts het te genwoordige. In het midden de eerste steenlegging op 30 Mei 1905. Deze foto's werden gemaakt door wijlen de heer W. L. Bakker, die met zijn camera over heel het eiland zwierf. Op de echte foto zien we duidelijk de mensen staan, in hun voor die tijd moderne kleren. De meisjes en vrouwen, evenals de jongens en mannen, allemaal keurig behoofd- dekseld - in die dagen diende je nu een maal zo weinig mogelijk contact met „die gevaarlijke zon" op te nemen. Rechts langs de Oosterender weg zien wij twee lange wagens, waarop de eer ste hokken lammeren alweer verscheept zijn. Tegenover de nieuwe kerk staat een landhek met een nog maagdelijke weide: aan die kant stonden nog geen wonin gen. Ja, sinds 1905 is er te Oosterend wel zo het een en ander veranderd. Als je toen gezegd zoudt hebben, dat er een „Verlengde Peperstraat" nodig zou zijn om de nieuwe huizen een plaatsje te geven, dat er een Julianastraat bij zou komen en een kottervloot, die het ha venbeeld van Oudeschild zou gaan be heersen, zouden ze toen wellicht ge smaald hebben: „Laat naar je kijken." Maar de moderne tijd kreeg ook Oos- - terend in haar greep. In 1905 schreef de krant nog met trots van de nieuwe diligence als „No 2 der vernieuwing". Dit rijtuig had, zo lezen wij, wel wat lang op zich laten wachten, doch op 18 October 1905 kon dit voor het eerst in gebruik worden genomen. „Een gewensehte verbetering voor het reisend publiek". Oosterend binnenrijdend is de R.K. Kerk stellig niet het gebouw, dat domi neert: bij zomerdag zien de toeristen het halfverscholen achter de groeiende bo men en de grote motor-reclameborden springen wellicht véél meer in het oog, zo men nog niet geboeid werd door de hoge, oude toren van de Hervormde Kerk, de oudste kerk van Oosterend, ja van het^ï Texel. Gebouwd in het hart van het dorp en omgeven door een rui me begraafplaats staat daar de kerk, die eens aan Sint Maarten was gewijd. „Deskundigen zijn het er over eens" - zo schrijft de heer J. A. van der Vlis in zijn iboek „Texel" - „dat het oudste deel van deze kerk reeds in de twaalfde eeuw werd gebouwd en dat de toren evenals die van het vroegere dorp de Westen van latere datum is". Na de hervorming moesten de Rooms- katholieken dus naar een ander gebouw voor hun samenkomsten uitzien. Hoe lang zij het zonder een echt kerkgebouw hebben moetan stellen, vermeldt de his torie niet, maar in ieder geval konden zij toch in 1786 de eerste steen leggen voor een eigen kerk. In 1925 werd tijdens het priesterschap van pastoor Hosemans de pastorie ge bouwd, welke als kosterswoning dienst doet. De parochie telt 150 zielen en het ge bouw biedt plaats aan niet veel minder parochianen. Iedere week wordt er de Mis gezongen of gelezen. Ter gelegenheid van het jubileum heeft men de kerk met een koor ver rijkt. Dit is gebouwd door de heer Jn. Smit, Den Burg. Het gebouw, waarom het nu gaat, is een mooi bouwwerk. „Een allerkeurigst gebouw, waarvan de eer der uitvoering toekomt aan den heer G. Kuip, te De Koog. Het plan werd gemaakt door den architect C. L. M. Rob'berts, te Haarlem. Wij meenen ook even te mogen wijzen op de fraaie pronkscharnieren en de zuiver symmetrisch afgewerkte ijzeren kruk, aan de groote kerkdeuren aange bracht, als handwerk van den smid J. Breman, alhier. Het geheele gebouw - zo vervolgde de verslaggever - met zijne gekleurde vensters ziet er zoowel van buiten als van binnen smaakvol uit en is een sieraad voor 'Oosterend. De aan nemer mag met voldoening op zijn ar beid nederzien". Op 26 October 1905 meldde de krant: „Heden werd de nieuwe R.K. Kerk te Oosterend plechtig ingewijd. Velen, zoo wel andersdenkenden als Katholieken, waren opgegaan tot bijwoning van de plechtigheid. Voor het nieuwe gebouw, waarvan we reeds in een vorig nummer een en ander mededeelden, waren aan gebracht de nationale en de pauselijke Meuren, waaronder de spreuk „In fide nihil haesians". Ook van enkele parti culiere gebouwen woei het Nederland- sche dundoek". Op 2 November meldde de krant: „De heer W. L. Bakker, alhier, heeft uitste kend geslaagde „kiekjes" van het nieu we R.K. Kerkgebouw vervaardigd. Reeds eerder werd vermeld, dat ook van het oude gebouw, voor dat het gesloopt werd, opnamen gedaan zijn. De beide foto's vormen keurige pendanten". Wij wensen de Parochie van Oosterend een goede dag! VOLKSDANSGROEP „TEXEL" Dinsdagavond is de eerste dansavond gehouden. Verschillende nieuwe ge zichten mochten we welkom heten. Het is alleen jammer, dat er geen „mannen" bij waren. Die zijn er toch wel? Jongens, laat je niet terugschrikken, maar kom ook a.s. Dinsdag om 8 uur naar de Jeugdherberg. BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 14 tot en met 20 October 1955 Geboren: Cornelis Philip, zv Teunis Duinker en Helena de Ruijter; Maria Geertruida, dv Johannes de Graaf en Petronella J. M. Jansen; Aannegiene Johanna, dv Pieter R. Smit en Hendrika Blom; Alexander Johannes Theodorus zv Grrit Knol en Willemina J. Conster- mans. Ondertrouwd: Adrianus van Wenger- den en Pietje Trap; Jacobus Schotanus en Jacoba de Blaauw; Gerrit Visser en Willemina Oosterhof; Cornelis Oosterhof en Geertje Henstra. Getrouwd: Harm J. Beute en Roelofke M. A. Faber. Gevonden voorwerpen: Fototoestel, vulpotlood, blauwe kinder- jopper, speelgoed, onderdeel waterpas. INGEKOMEN PERSONEN Hendrik Zwinnen, van Amsterdam, IJselstraat 83hs naar Den Burg, Schil derend 46; Maria E. Bays, van Wierin- gen, WesterMief 12 naar De Waal 30; Alexander W. F. Waardenburg, van Den Haag, Riouwstraat 152 naar De Koog 96; Siebren Dragtstra, van Assen, Groningerstraat 168 naar Oudeschild 128; Alida Lap, van Leeuwarden, Ayl- vastraat 27 naar Den Burg, Gr oeneplaats 12. VERTROKKEN PERSONEN Inse Bonne, van K 45 naar Bloemendaal, Lage Duin en Daalscheweg 8; Adrianus C. J. van Rooijen, van De Cocksdorp 1 naar Nieuwkoop, Dorpsstraat 35; Johan na H. Bakker, van Oosterend, Weststr. 10 naar Heerhugc waard, Middenweg 546; Andries J. Bloem, van Den Hoorn 40 naar Terschelling, Midsland 37; Nelly Spigt, van Den Burg, Schilderend 76 naar Haarlem, Westergracht 53rd; Gerrit Schoenmaker, vn Beatrixlaan 13, Den Burg naar Arnhem, Vijverlaan 172; Pie ter K. Schaatsenberg, van Oudeschild 106, naar Apeldoorn, Zutphensestr. 106. De Nutskleuterschool te Den Burg valt de eer te beurt de eerste Texelse onderwijsinrichting te zijn, welke haar leerlingen dagelijks een glas, op de juiste temperatuur gebrachte, melk of freert. „Doet Uw Mnd ook mee?" Zo luidde de vraag op het verspreide formulier en het effect was wel bijzonder gunstig: alle ouders bleken er prompt vóór te zijn en de jeugd zelf heeft dit initiatief ook al bijzonder gunstig ontvangen: toen wij Maandagochtend om half elf „de proef op de som" bijwoonden, scheen het of alle kinderen al verlangend naar het glas-met-een-rietje hadden uitgezien. Alle honderd leerlingen deden dapper mee aan de wedstrijd, wie 'm het eerst leeggelurkt had. Deze melk wordt tegen gereduceerde prijs door de „Eendracht" geleverd via de melkslijter H. Boon, die het product op de juiste temperatuur brengt. „Hij heeft nooit willen drinken en het zal nu ook wel niet gaan", aldus de Schiermonnikoog, Ameland, Terschelling, Vlieland, Texel, de vijf Neder landse Waddeneilanden, hebben twee dagen lang hun afgevaardigden op het eiland Texel bijeen gezien met het doel de gemeenschappelijke belangen ten opzichte van het vreemdelingenverkeer voor de tiende maal in successie on der de loupe te hemen en zo mogelijk voort te gaan op de weg tot steeds hechtere samenwerking. Wel, wij mogen, gezien de besprekingen en beslui ten, zeggen, dat deze welhaast traditie geworden „Waddenconferentie" we derom het gewenste effect heeft gebracht. zou worden bestendigd. Trouwens, het samenwerken voor hetzelfde doel nl. het voeren van propaganda, het uitwis selen van elkanders gedachten en nog vele andere zaken, is ons aller belang. Wij zien, dat het sociaal toerisme steeds meer veld wint en dat het met vacan- tie gaan als een dringende eis wordt gezien. Als wij deze ontwikkeling in 't oog houden, dan zullen wij ook paraat moeten zijn om ons aandeel te verkrij gen in de baten, welke hier voor onze leden in het verschiet liggen, en dat zij zich hiervoor zullen moeten inspan nen. Een Duitser vertelde mij, dat de Wadden voor het Ruin-gebied de meest aangewezen badplaatsen zijn. Hij ver telde, dat hij 350 km van de Hollandse Waddenkust af woont en hier vlugger en gemakkelijker kan komen dan op de Duitse eilanden. Scheveningen, Noord- wijk, Zandvoort enz. zijn veel te druk en te kostbaar, aldus deze buitenlander. Ik kan mij goed voorstellen, aldus de heer Rab, dat wij onze Oosterburen niet allen even blij ontvangen, vooral zij niet, die hiervan in eigen kring iets ervaren hebben en zij zullen zich moei lijk zo hoog kunnen verheffen om ge makkelijk over dit feit heen te stappen, maar toch hebben wij de plicht dit als christenen serieus te betrachten. Onze eilanden zijn recreatieoorden bij uitnemendheid. Wij hebben van onze kant er in de eerste plaats voor te zor gen, dat de verbinding goed is en ten tweede voor een goede accomodatie. De tijd eist dit immers. Wat de accomodatie betreft zal dit in de eerste plaats gedaan moeten worden door de ondernemingen zelf, dus door de hotels, pensions, kampeerhuizen enz. Ook ligt hier voor de plaatselijke over heden een taak de helpende hand te bieden en bij het ontbreken van parti culier initiatief zo mogelijk zelf daad werkelijk op te treden. Wij leven thans in een periode van hoogconjunctuur, de ondernemers zul len behoorlijke winsten kunnen maken en zij zijn dan ook aangewezen hun be drijven uit te breiden en aan te passen aan de eisen van vandaag. Dit lijkt mij ook nog juist in de lijn der gevoerde belastingpolitiek, welke iedere ondernemer practisch belasting vrij laat investeren, welke gelegenheid men met beide handen moet aangrij pen. De heer Rab vermeldde voorts met voldoening van de gestes van diverse instanties, waardoor de kosten van deze conferentie zo laag mogelijk konden worden gehouden: hij noemde in dit verband B. W., de TESO, die gratis De directeur van de VW „Texel", de heer J. C. Quint, die de vergaderingen leidde, noemde terecht het grootste winstpunt van deze meeting het besluit om de samenwerking verder te ver stevigen. Eén der middelen daartoe zal zijn de stichting van een eigen streek- VVV. Dit laatste zit weliswaar nog niet in kannen en kruiken, maar wel geven wij de vorming ervan een goede kans van slagen, waar de vergadering de volledige steun gegeven heeft aan de werkcommissie, die een en ander in studie gaat nemen onder het motto: „Doorgaan in de koers van een eigen streek-VW". De vijf Waddeneilanden bijeen. Een stunt op zichzelf, deze samenwerking en de kleine Noordzee-eilandjes zien wij dan ook in dit licht gaarne als de gróte vijf en misschien wel allereerst om de, mogen wij het noemen, welda dige, opgewekte sfeer, waar zovele con ferenties, die stellig meer geruchtma kend zijn, zo dikwijls van gespeend blijven en in een resultaatloos einde doodlopen. De beste sfeer. Maar hoe kan het fei telijk anders, na zo'n opperbest seizoen, dat alle Waddeneilanden van de gulle rijkdom des zomers deed profiteren?? De conferentie begon in „Casino", het feestelijk versierde „Casino" mogen wij wel zeggen, want bloemist W. G. Rijk had zich in opdracht van de direc tie, de heer Zijm, uitstekend van zijn taak gekweten: het gebouw was opge luisterd met tal van met zorg en liefde samengestelde bloemstukjes, terwijl boven het podium het woord „VVV" ook al in (Gouden) bloemenpracht prijkte. Wij vermelden deze geste even speciaal, want zo'n gebaar mist het effect nu eenmaal nooit. Toen de heer J. C. Rab als voorzitter van de VW Texel een begroetings- en openingswoord sprak, waren er tal van personen, diverse instanties vertegen woordigend, bijeen, o.a. de colleges van B. W. der vijf Waddeneilanden en van Texel zagen wij o.a. de besturen der beide Middenstandsverenigingen en de President-commissaris der N.V. TESO, de heer C. J. de Lugt. Ook wa ren er vele vertegenwoordigers van de Pers, o.a. van het A.N.P., zodat deze conferentie, wat betreft de publiciteit reeds als geslaagd mag worden be schouwd. De heer Rab constateerde, dat gedu rende de afgelopen tien jaar de goede harmonie is behouden en sprak de hoop uit, dat deze nog in lengte van jaren sceptische toelichting van een moeder. „Maar hier gaat het tot onze verbazing wél", aldus mevr. De Koning, hoofd van de school. Een ander kind, dat de melk thuis prompt teruggaf, houdt de vitaminen er hier muurvast in. Maar ja, schoolmelk is dan ook véél lekkerder, niet waar! ZONDAGSDIENST DEN BURG DOKTER VAN LOON (ingaande Zaterdagavond 6 uur) ae boot- en busvervoer en de rondrit aanbood, de lunch, aangeboden door de beide middenstandsver., en de verschil lende hotelhouders en zaalverhuurders, die eveneens belangrijke medewerking hebben verleend. De heer Rab besloot met: „Zet Uw schouders onder deze mooie taak, het gaat om het dienen van hen, die va- cantie en verstrooiing zoeken en om het verdienen van het dagelijks brood van onze eilandgenoten". Na nog de hoop te hebben uitgesproken, dat de conferentie tot vruchtdragende resul taten zou mogen leiden, gaf spreker het woord aan de heer Quint, voorzitter van de werkcommissie. Streek-VVV De heer Quint besprak vervolgens de gevoerde propaganda en andere werk zaamheden en leidde hierna de plannen in voor het volgende jaar. Het belang rijkste was wel het plan tot vorming van een eigen streek-VW. „Als verte genwoordigers van een stukje Neder land-Overzee verkeren wij in een uit zonderingspositie. Wij willen dit tot uit drukking gebracht zien in de vorming van een eigen streek-WV, waar onze belangen door geen enkele instantie beter kunnen worden behartigd dan door zulk een orgaan. De stichting daar van zal niet slag op stoot kunnen ge schieden, temeer waar er nog enige be lemmeringen weggenomen dienen te worden, maar als wij ons hierachter zet ten mag de kans van slagen groot wor den geacht. Ook dit zal ons een middel zijn om de ontwikkeling der stroom vacantiegangers voor te blijven. Wij voelen ons meer verwant aan elkaar dan b.v. ten opzichte van de provincies, waartoe deze vijf eilanden staatkundig behoren, wat uiteraard niet zeggen wil, dat straks de leuze Texel los van Noordholland" of de andere eilanden idem van Friesland zal zijn, in tegen deel, men. blijft in contact met een provinciale VVV." Besloten werd ook om naast de folder ,en gezamenlijke lijst van hotels en pensions uit te geven. De heer O. van der Gronden, Dir. Binnenland van de ANVV, „Het buitenland Snakt ernaar". De heer Quint leidde vervolgens de spreker van de avond in, de heer Ch. J. Belmon, vertegenwoordiger van de ANVV in West-Duitsland, over het on derwerp: „Hoe kunnen wij de buiten landers ook in het voorseizoen trekken". De heer Quint merkte op, dat er steeds meer buitenlanders komen, maar dat het voorseizoen over het algemeen nog vrij slap is. „Ik heb mijn bril in Diisseldorf ge-"* kocht en kijk dus door de Duitse bril", aldus de heer Belmon. „Ik ben hier van de zomer met vacantie geweest en moet zeggen, dat het machtig is, dit gebied kunnen wij in het buitenland verkopen. Na zoveel jaren, want ten tijde van het Nazi-regiem mochten de Duitsers hun vacantie niet in het buitenland door brengen. Toen dus de kans eindelijk schoon was om de grenzen weer over te steken, ontstond er een geweldige drang en die neemt nog steeds toe, waar' zij practisch geen monetaire moeilijk heden ondervinden: met 1500 Mark kun je je behoorlijk redden, niet waar! In de allereerste plaats was daar Neder land om de stoot op te vangen, want geografisch ligt ons land veel gunstiger dan menig Duits recreatieoord. De Duitsers hebben doorgaans flink geld op zak, mede doordat de vrouw ook werkt. (Slot volgt)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1955 | | pagina 1