9 rocn in het harL, Bet ontstaan van Het Witte Kruis en een aantal hoogtepunten uit de geschiedenis van onze afdeling gedurende de afgelopen vijftig jaar „Drijvers vogelweide De Bol' Vereniging Veilig Verkeer „Texel" WOENSDAG 9 MEI 1956 70e JAARGANG No. 7042 TEXELSEWCOURANT Uitgave N.V. v.h. Lanqeveld de Rooij Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel 11 Verschijnt woensdags en zaterdags. Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl- Bank- Postgiro 652- - Abonn. pr. f 1,95 p kwart. 20 ct incasso. Adv- 8 ct p mm. Dr. Adr. Wagemaker, die ervan over tuigd was, dat een afdeling van het Witte Kruis ook op Texel haar grote nut zou kunnen hebben, voelde zich ver plicht in de beide op Texel verschijnen de couranten van 10 en 11 januari 1906 de volgende oproep te plaatsen: „Belangstellenden in de vereniging het Witte Kruis - zowel vrouwen als mannen - worden uitgenodigd een vergadering bij te wonen in het ho tel Texel op den 15 Januari ten acht uur des avonds, teneinde te trach ten een afdeling op te richten!" Een 20-tal vrouwen en een groot aan tal mannen - wat dat betreft is er in 50 jaren niets veranderd, want ook heden ten dage laten de dames op onze alge mene ledenvergaderingen zich niet zien - gaven aan deze oproep gehoor, zodat de grote zaal van het hotel Texel bij kans geheel gevuld was. Het resultaat van deze vergadering was bemoedigend. ,j- Er werd een voorlopig comité benoemd Bmet de opdracht ook op de andere dor- pen propaganda-vergaderingen te hou den. Ook deze vergaderingen onder voorzitterschap van Dr. Wagemaker werden druk bezocht, zodat op 20 april 1906 wederom een vergadering kon wor den belegd en tot oprichting van een afdeling van het Witte Kruis worden besloten. Een definitief bestuur werd ge kozen en de statuten der vereniging vastgesteld. Aan het initiatief en de grote voort varendheid van Dr. Adr. Wagemaker heeft Texel de oprichting van het Witte Kruis te danken. De doelstelling van het Witte Kruis, vastgelegd in z'n statuten luidt als volgt: Het helpen bevorderen van de alge mene gezondheidsbelangen, daaronder begrepen wijkverpleging, kraamverzor- ging, zuigelingenbescherming en bestrij ding der tuberculose als volksziekte in haar gehele omvang onder alle lagen der bevolking, zonder onderscheid van godsdienstige of politieke richting. Het afweren en beteugelen van be smettelijke ziekten; Het verlenen van hulp bij epidemieën en gewone ziektegevallen. Wanneer wij dan ook nu ter gelegen heid van dit jubileum aan de achter ons iggende 50 jaren een korte beschouwing wijden, in het bijzonder aan de laatste 10 jaren van ons bestaan, dan mogen wij toch zeker zonder voorbehoud con stateren, dat het Witte Kruis op Texel is uitgegroeid tot een organisatie die in alle opzichten aan haar doelstelling leeft voldaan en zoveel mogelijk binnen de perken van de tot haar beschikking 'taande financiën in onze huidige samen- eving de belangen der Volksgezondheid towel preventief als curatief dient. Gestart in 1906 met 300 leden bedraagt iet ledental op het ogenblik 2416, het geen evenwel nog niet zeggen wil dat nu dan ook elk gezin op Texel lid is van onze afdeling. De betekenis van het de vies van het Witte Kruis „Door allen oor allen" of „Het Witte Kruis in ieder luis", is in menig huisgezin nog niet doorgedrongen. Er zijn naar onze smaak nog te veel mensen, die zich daadwer kelijk afzijdig houden van het grote sociale werk dat door onze afdeling wordt verricht. Eén ding staat evenwel als een paal K>ven water: Texel zonder een Witte iis zou eenvoudig niet meer denkbaar Het eerste werk van de jonge vereni ging bestond uit het zoeken naar een ge schikte gelegenheid om de aan te schaf fen verplegingsartikelen onder te bren gen en het aanstellen van een magazijn meester. Het was evenwel wenselijk iemand te benoemen, bezield met vol doende ambitie en toegerust met enige administratieve kennis om de jonge ver ging zonder salaris te dienen. Het jfeek dat de heer D. Mentz bereid was feze functie op zich te nemen. Met in- ïang van 1 januari 1908 werd besloten ie heer Mentz een vergoeding toe te ^nnen van f 1,50 per maand, waarvoor ieze funetionnaris ten zeerste erkente- ijk was. De Doopsgezinde Gemeente op rexel - een van de oprichters der afde- llng in de persoon van Ds. Kuperus - ttelde de oude consistoriekamer voor lagazijn beschikbaar. Was in 1906 - althans volgens de no tulen van die tijd - de magazijnmeester inll °e ^er verenigin6- tegenwoordig zijn m )riZe wijkverpleegsters de pijlers waarop Onze organisatie rust. Een zeer omvang- onze wijkverpleeg sters de pijlers waarop onze organisatie rust 50 Jaar Witte Kruis op Texel. De secretaris, de heer H. K. Rem mers, heeft de notulenboeken van de oprichting tot heden nog eens opengeslagen en aan de hand van de daaruit verzamelde gegevens een interessant over zicht samengesteld, waarvan wij hier het eerste deel publiceren. rijke, verantwoordelijke sociale taak rust op haar schouders en zowel in het ver leden als in het heden hebben onze zusters op Texel zich op voorbeeldige wijze van die taak gekweten. De contributie voor de vereniging werd vastgesteld op f 1,per jaar, te innen in de maand juni, wanneer de verdiensten het meest ruim inkwamen. Verbandtrommels werden aangeschaft en bij de bestuursleden op de dorpen ge deponeerd, de handelsvereniging Wilhcl- mina was bereid gratis ijs te verstrek ken aan leden van het Witte Kruis. Na verloop van enige jaren werd de behoefte hoe langer hoe meer gevoeld, dat men de beschikking kreeg over een beter magazijn. Het in gebruik zijnde lokaal voldeed op geen stukken na aan de eisen die men er redelijkerwijze aan zou mogen stellen. Men begon derhalve uit te zien naar een geschikt bouwterrein en gaf tege lijkertijd aan een architect in Zd.-Schar- woude opdracht 'n magazijn met woning te ontwerpen voor het Witte Kruis met de waarschuwing erbij een grote regen bak voor tenminste 1000 emmers water niet te vergeten. Bij schaarste aan goed drinkwater zou de burgerij dan tegen 'n zeer billijke vergoeding voor die tijd z.g. zuiver water kunnen bekomen, dat toch altijd nog beter was dan het slootwater, waarmede de mensen zich in droge zo mers moesten behelpen. In die tijd was er van een tvaterleiding dus nog geen sprake en het zou nog tientallen jaren duren alvorens deze voorziening ook voor Texel een feit zou worden. Wat het bouwterrein betrof, er waren in die tijd meerdere mogelijkheden, maar na lang wikken en wegen trad het Witte Kruis in onderhandeling met de heer C. Boon, die bereid was in alles zijn medewerking te verlenen. De gevolgen van dit contract hebben het Witte Kruis in latere jaren op de rand van een fail lissement gebracht. De aan te leggen weg moest dusdanig geprojecteerd en uitgevoerd worden, dat men niet in conflict kwam met de ge meentelijke verordeningen. Het Bestuur van die tijd zag zich dus ook reeds voor tal van moeilijke problemen gesteld, die tenslotte na een reeks van procedures met de heer Boon en onderhandelingen met het gemeentebestuur in gunstige zin voor het Witte Kruis werden opgelost. Notaris Mulder - in die dagen be stuurslid en juridisch adviseur van onze afdeling - heeft het Witte Kruis inzake bovengenoemde processen onschatbare diensten bewezen. Mede aan hem is het in de eerste plaats te danken dat de laffe aanvallen van de heer Boon, ver vat in kwaadaardige dagvaardingen, met succes konden worden afgeslagen. In verband met deze aan het Witte Kruis verleende grote verdiensten werd de heer Mulder in de vergadering van 15 mei 1930 benoemd tot Erelid van het Witte Kruis. Het eerste evenement in de geschie denis van het Witte Kruis was dan de eerste steenlegging van het nieuwe wijk- gebouw op 9 oktober 1910 door mej. E. A. Wagemaker. Op 15 februari 1911 werd dit gebouw in gebruik genomen. Ter gelegenheid hiervan werd een ge denkplaat opgehangen in het magazijn. Dit wijkgebouw is heden nog steeds in gebruik, met dien verstande dat er later een woonkamer werd aangebouwd. In 1913 werd gesproken over de wen selijkheid van wijkverpleegsters. De be zwaren van financiële aard waren even wel groot. Mevr. Gaarland, de echtge note van de Burgemeester, was hier mede bezig. Zij bezocht verschillende kergenootschappen om zo te trachten enige jaarlijkse contributiën te verkrij gen, waaruit de wijkverpleegster, met 'n toelage van het Witte Kruis, betaald zou kunnen worden. Maarde uitge breidheid van de gemeente maakt dat er wel drie nodig zouden zijn, hetgeen een uitgaaf van 3 x f 800,zou vragen. In 1914 werd op Texel de Algemene PROMENADEDEK BLIJFT EERSTE KLASSE Naar wij vernemen heeft de N.V. TESO om technische redenen moeten af zien van het plan om het promenade dek van „De Dageraad" gedurende het seizoen een eenklassedek te doen zijn. De tweede klasse bezit jammergenoeg geen bovendek, daar dit aan het autovervoer is opgeofferd. GESLAAGD Martha Keijser, Ongeren, Antie Eel- man, De Waal, en Ada IJska, voorheen woonachtig te De Waal, behaalden in het Wilhelmina Gasthuis te Amsterdam het verpleegstersdiploma. ONDERWIJSNIEUWS Onze vroegere eilandgenoot, de heer A. C. Bakker, „Spyk", thans werkzaam te Nieuwe Niedorp, is benoemd tot hoofd van de r.k. school te Espel, N.O Polder. TEXEL-HARLINGEN WORDT OPGEHEVEN Naar wij vernemen heeft de N.V. TESO besloten de dienst Texel-Harlin- gen met ingang van 1 juni a.s. op te heffen, daar deze dienst economisch niet langer verantwoord is. Het schip ,,De Twee Gebroeders" wordt te koop aangeboden. De dienst Texel-Harlingen werd door de heer J. Plaatsman geopend, die dit bedrijf overdroeg aan de heer J. v.d. Vis. In 1942 werd de N.V. TESO eigenaar. TEXELSE MARKT Aangevoerd 7 mei 1956: 3 koeien 675750; 4 schapen 8595; 22 biggen 4555; 72 nuchtere kalveren 37,50—60. AANBESTEDING RUILVERKAVELING TEXEL Door de Plaatselijke Commissie voor de Ruilverkaveling Texel werd vrijdag ochtend in Hotel „Texel" de aanleg van een aantal wegen aanbesteed. De uitslag was: Fa. J. de Vries W. van der Wiel, Hilversum, f 445.000,voor uitvoering met hoogovenslakken en f 465.000,voor uitvoering met schraal beton; N.V. Noord Ned. Wegenbouw, Harlingen, voor 1. f 480.000: Aannemersmij De Moei Hermes, Alkmaar, voor 1. f468.300, De begroting was voor 1. f 385.800, voor 2. f 401.250,De gunning is aan gehouden. Het betreft de volgende wegen: De weg naar „De Zeshonderd", die vanaf de Schilderweg ter hoogte van het Aardap- pelselectiebedrijf in de richting van Spang loopt; de Hoofdweg door het Noorden; deel Eerste Dwarsweg door 't Noorden, nl. vanaf de Hoofdweg in de richting van Eierland; en de verbinding tussen de kaai bij Sint Markus en de Tweede Dwarsweg door het Noorden. Texelsche Wijkverpleging opgericht. De eerste zuster was Zr. Mets. Deze vereni ging werd jaarlijks door het Witte Kruis gesubsidiëerd. In februari 1911 nam de heer Mentz ontslag als magazijnmeester. In zijn plaats werd benoemd het echtpaar Johannes Boogaard. In mei 1920 nam het echtpaar Boo gaard ontslag. Dit was in zoverre een gelukkige samenloop van omstandighe den, dat hierdoor de woning vrij kwam, welke op verzoek van de Wijkverple ging aan deze vereniging beschikbaar werd gesteld voor huisvesting van de familie Meyer. Mevr. Meyer met drie dochters, waarvan twee wijkverpleeg sters werd in dienst genomen door de A. T. Wijkverpleging. Mevr. Meyer werd door het Witte Kruis aangesteld als magazijnbewaar ster, zodat op deze wijze het woning vraagstuk voor de beide wijkverpleeg sters was opgelost. Na de eindeloze procesvoering met C. Boon kon het Witte Kruis op 2 februari 1938 de Wittekruiswëg overdragen aan de gemeente Texel. Behalve het uitgeven van verplegings artikelen aan leden van het Witte Kruis, liet de afdeling een achttal ligtenten bouwen ten behoeve van tuberculose patiënten. Zij kreeg de beschikking over een ontsmettingsapparaat, terwijl zij verder haar bemiddeling verleende voor het opzenden van besmette kledingstuk ken en beddegoed naar de ontsmettings inrichting van het Witte Kruis te Alk maar. In 1922 begon men een fonds te stich ten voor aankoop van een ziekenauto. In juli 1927 werd de levering en exploi tatie van de ziekenauto gegund aan de heer E. Boekei. 9 Februari 1933 wordt een nieuwe ziekenauto besteld, een studiebaker. Tot 1944 blijft deze auto in exploitatie bij de heer Boekei, waarna dit vervoer met die auto overgenomen werd door de N.V. TESO Op 3 december 1946 werd deze zieken auto overgedragen aan de N.V. TESO, die daarmede de zorg voor het zieken- vervoer voor haar rekening nam en voor dat doel een nieuwe ziekenauto in be drijf stelde. Na het overlijden van mevr. Meyer werd de oudste dochter, mej. F. J. E. Meyer, aangesteld als magazijnbewaar ster. (Slot volgt) „De Bol", het vogelrijke natuurreservaat bij de molen van Het Noorden, is gisteren herdoopt in „Drijver's Vogelweide De Bol". Na Thijsse's Fienweid en Burdet's Hop is dus een derde ornitholoog, nu de heer J. Drijver, vernoemdOm twee uur vond op het broedterrein de onthul ling splechtigheid plaats in tegenwoordigheid van de directie van de Vereni ging voor Natuurmonumenten en andere genodigden HET SEIZOEN WERD GEOPEND Die Oudeschilder amateurvisser moge dan de eerste zijn geweest, die het zilte nat op temperatuur en vochtgehalte heeft onderzocht, het is toch een feit, dat hij zo ongeveer de on-officièle opening van het badseizoen heeft verricht, want zondag hebben wij aan het Westerslag en bij Ceres al verschillende personen 'n bad zien nemen. Erg vroeg is dat trou wens niet, maar het lijkt vroeg doordat het voorjaar zelf aan de late kant is. De bomen aanzelen nog met het ontvouwen van de bladeren en de weiden zijn over het algemeen nog lang niet diep-groen. Een ambtenaar, belast met het onder houd van onze plantsoenen, overlegde ons krasse bewijzen van de traagheid, waarmede het voorjaar zich ontwikkelt. Maar goed, het kómt! De Dennenbossen hebben zondag tal loze eilandgenoten en ook verscheidene vreemdelingen aangetrokken en langs de weg Dennen-Westerslag hebben wij nog nooit zoveel publiek gezien. De mensen waren al écht in de zomerstemming. Het aantal wielrijders was zeer groot en ook hebben wij maar niet geprobeerd om het aantal motorrijders '(met duo engelen) te tellen. Ja, zo'n mooie, zondoorstraalde dag, doet een mens goed, vooral als je er zo spaarzamelijk door bedeeld wordt als dit voorjaar. Intussen vordert het voorsei zoen al weer flink' morgen vieren wij reeds weer de Hemelvaart. De N.V. TESO laat morgen een extra dienst varen, terwijl morgen ook de Dokter Wagemaker in de vaart zal zijn, evenals gedurende het Pinksterweekend. DE RUITERSPORT OP TEXEL Er zijn nog steeds verscheidene paar den op Texel en de paardensport heeft dan ook nog steeds verschillende beoefe naars, die zich verenigd hebben in „De Waddenruiters", welke vereniging vorig jaar wegens haar tien-jarig bestaan met een medaille werd verrast. Omvangrijk is het aantal leden echter niet, het is zelfs te klein en daarom worden pogin gen in het werk gesteld om de ruiter sport op Texel nieuw leven in te blazen De advertentie meldt nadere bijzonder heden. BISSCHOP VAN HAARLEM NAAR TEXEL Op donderdag 14 juni zal mgr. Huy- berts, bisschop van Haarlem, met de boot van 4,45 uur uit Den Helder naar Texel reizen om de volgende dag het Heilig Vormsel toe te dienen. Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling om de bisschop door een ruiterstoet, wij mogen wel zeggen de traditionele ruiterstoet, te doen escorteren MOEDERS OPGELET! HEDEN GEEN CONSULTATIEBUREAU Het consultatiebureau dat vandaag zou worden gehouden, is uitgesteld tot woensdag 16 mei a.s. A Wegen en delen van wegen kunnen in het belang der verkeersveiligheid geslo ten worden verklaard voor bepaalde soorten verkeer. Hiertoe worden bij deze wegen en ge deelten van wegen verkeersborden ge plaatst, die praktisch alle van gelijke grondvorm zijn. Vraag: Wat betekent een rond wit bord, met rode rand? Antwoord Een met deze borden aangeduide weg is verboden voor alle verkeer, in beide richtingen. (Voetgangers worden hierbij uitgesloten). Dit bord komt dus voor aan beide kanten van de straat, zodat het verkeer van beide richtingen op de hoogte wordt gesteld met dit verbod. ZILVEREN JUBILEUM Vrijdag 11 mei is de heer A. Stiggel- bout 25 jaar werkzaam bij de Gemeente Texel. Wegens familieomstandigheden is de viering van dit feit uitgesteld tot vol gende week. HOOIKEURINGS WEDSTRIJD VERENIGING VAN OUDLEERLINGEN Eerste prijs M. C. Kuip Czn., Rozen burg, „Het Wereldverkeer door alle eeuwenaangeboden door N.V. TESO. Tweede pnjs J. Rutten, Eendracht- polder, „De Wereld blijft rijk" aange boden door de Coöperatieve Aankoop vereniging „Centraal Bureau" te Texel. Derde prijs A. Hin, Dijkmanshuizen, „Energie bestormt de wereld" aangebo den door de fa. J. C. Rab. Vierde prijs H. de Lugt, „Padang", Eierland, „Albert Schweitzer", aangebo den door de Coöperatieve Zuivelfabriek „Eendracht" te Texel. Vijfde prijs G. Bakker, Atlas, Den Hoorn, „Kampvuren langs de evenaar", aangeboden door de Coöperatieve Ver eniging PTV. Zesde prijs T. Huisman, Kogerweg, Den Burg, „Woudlopers Gods", aange boden door de Vereniging van Oudleer lingen van de Landbouwschool. MEITELLING 1956 De Voedselcommissaris voor Noord- Holland vestigt de aandacht van land bouwers, veehouders en tuinders er op, dat van 2 t.m. 29 mei wederom de grote telling van land- en tuinbouw zal wor den gehouden. De geregistreerden zullen een oproep ontvangen om op zitdagen de gegevens, die zullen worden gevraagd, te verstrekken. Gezien het nut van deze telling wordt, een dringend beroep op allen gedaan om op tijd op de zitdagen te komen. Het medebrengen van het ingevulde oproepformulier zal het oponthoud tot een minumum beperken. Het inzenden van het ingevulde oproepformulier is niet voldoende. De originele tellingsfor- mulicren moeten door de geregistreerde of diens gemachtigde worden onderte kend. De gemachtigde dient een schrif telijke machtiging mede te brengen. Indien U geen oproep ontvangt, maar wel: 1. tenminste 50 are bouwland of gras land exploiteert; 2. voor de verkoop tuinbouwprodukten, bloembollen, bloem- of boomkwekerij gewassen teelt; 3. houder bent van: rundvee, fokzeugen, meer dan één mestvarken, meer dan één schaap, meer dan 50 kippen, bent U verplicht zich te laten registreren bij Uw bureauhouder en Uw bedrijfsge gevens voor deze telling te verstrekken. Voor het slagen van deze telling is aller medewerking onontbeerlijk. CULTURELE RAAD Donderdag 10 mei Den Burg, Oranjeboom, Heropvoering van het toneelstuk „Ciske de Rat" door de toneelvereniging „Sint Jan". Zaterdag 12 mei Den Burg, Oranjeboom, 2,30 uur. Op voering jeugdtoneelstuk „De groene hoed" door de toneelvereniging „Het Masker". Texel, 2 uur start „Peerless" fietspuzzel- en prestatierit. AANGIFTE LEERLINGEN Burgemeester en Wethouders van Texel maken bekend, dat op 1 septem ber a.s. nieuwe leerlingen kunnen wor den toegelaten tot de openbare lagere scholen en de openbare school voor uit gebreid lager onderwijs in deze gemeente Om te kunnen worden toegelaten tot een openbare lagere school moeten de kinderen vóór 1 oktober a.s. de leeftijd van zes jaren hebben bereikt; voor de toelating tot de openbare school voor U.L.O. moet de zesde klasse der lagere school zijn doorlopen. De aangifte behoort te geschieden bij het betrokken hoofd der school in het tijdvak van 7 tot en met 12 mei 1956. Texel, 3 mei 1956 Burgemeester en Wethouders van Texel, C DE KONING. Burgemeester. P. BEEMSTERBOEPi. Secretaris.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1956 | | pagina 1