9
rocn wa
in het
k
Oud ambacht herleeft in
Texels Oudheidskatner
Jb£coru
Waar het weefgetouw niet stilstaat
Succes voor Texels musicerende jeugd
Voor de mooiste keuze in
WOENSDAG 17 JULI 1957
71e JAARGANG No. 7164
TEXELSEWCOURANT
Uitgave N.V. h- Langeveld de Rooij
Boekhandel -- Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren!
Bank- Postgiro 652. - Abonn- pr- 2,25 p.
kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p.
In de Oudheidskamer
wordt niet alleen ge
boetseerd, maar ook
geweven. Hierboven
ziet U de weefstoel in
actie.
Toen ze de Weverstraat haar naam
Igaven kende Texel stellig nog geen ge
meenteraad. De bevolking had toen ken
nelijk nog het privilege om de straten
een passende naam te geven. In de We
verstraat woonden, zoals de naam al
zegt, wevers. Een toerist uit vroeger
dagen schreef ,,de geheele groote Wever
straat op den Burgt hadt haar naam
bekoomen van dat ambacht, hetwelke
aldaar door veelen geoeffent wierdt,
thans is er niet alleen geen weefgetouw,
jmaar zelfs geen spinnewiel, uitgezon
derd de geene, die door het ééne of ander
•ude wijf tot het spinnen van zwarte
|wol gebruikt worden, in het geheele
Eiland te vinden". Dat schreef Pieter
van Cuyck, die omstreeks 1780 een be
zoek aan Texel bracht.
Op het ogenblik wordt er echter weer
geweven en wel in de Oudheidskamer
te Den Burg. Geen weefgetouw, maar
een weefstoel, welke de eigenaresse in
de Achterhoek heeft laten maken. Een
fraai apparaat, dat duizend-en-één mo
gelijkheden biedt. Het staat in de z.g.
opkamer en menig toerist volgt met be
langstelling de verrichtingen van de
weefster, die ondanks de korte oefentijd
reeds een zeer grote slagvaardigheid aan
de dag legt. „Ik heb ze destijds in Zuid-
Frankrijk zien weven en kwam toen op
het idee deze uit de tijd geraakte am-
bachtsvorm op Texel te introduceren. In
Frankrijk heb ik de kunst afgekeken en
met de oppervlakkige kennis keerde ik
naar Texel terug. In Zuid-Frankrijk be
staat een kleine industrie van handweef
sters.
Op de weefstoel worden niet alleen
de stoffen geproduceerd voor leuke,
sportieve tassen, maar ook voor rokken,
blouses, manteltjes, kleedjes, sjaals en
zo meer. Het weefsel heeft diverse con
structies: keperweefsel, linnenweefsel,
ripsweefsel. Eigenlijk zijn de variaties
talloos. Het is de kunst om van het een
voudigste weefsel een artistiek verant
woord geheel te vervaardigen en dat
moet de weefster aangeboren zijn. Veel,
o.a. de techniek, kan men van de leer
meester opsteken, maar op een bepaald
moment komt het geheel en al op de
Persoon aan, die de weefstoel bedient.
Zij moet over een grote dosis fantasie
>eschikken en vindingrijk zijn. Wij heb-
aen ontdekt dat de eigenaresse van het
En dit is een der resultaten van de
verrichtingen aan het weefgestoelte. Een
vlier aardigste tas. Er wordt overigens
°°k complete kleding vervaardigd.
weefgestoelte dat in de opkamer van
onze Texelse Oudheidskamer is opge
steld, uitstekend voor deze moeilijke
taak berekend is en hopen dan ook, dat
zij vele goederen aan de man zal mogen
brengen.
Zoals opgemerkt, wordt het weven al
in een paar honderd jaar niet meer op
ons eiland beoefend. „Voorheen - zo
schreef Pieter van Cuyck in 1780 - spon
nen, weefden en bleekten de vrouwen
haar eigen linnen, waartoe het vlas in
het Eiland zelve gewonnen wierdt, maar
oude boerinnen hebben mij wel al kla
gende verhaalt, dat voorheen geen jonge
dochter ten trouw ging, welke geen lin
nen van haar eigen spinsel in overvloedt
hadt, zoo wel tot haar lijf als voor
tafel en bed. Ik heb dit menigmaal aan
meisjes, waarmede ik gemeenzaam ge
worden was, voorgehouden; maar dan
lachten zij mij hartelijk uit en het ant
woord was „Ben je gek? De jongens zou
den de spinnewielen aan stukken slaan,
als zij bij ons op de kriek kwamen". Nu
houden zij het spinnen voor eene schan
de, maar moeten ook somtijds hunne
huishouding beginnen met één paar hem
den en één paar lakens, want nu moeten
zij het linnen, hetwelke haar viermaal
in het jaar wordt toegevoert, koopen,
waarvan de som telkens omtrent tien
duizend guldens bedraagt".
De heer J. A. van der Vlis schrijft in
het boek „Texel": „Gezien de vele scha
pen op het eiland zou men verwachten,
dat de wolnijverheid een zekere beteke
nis had. In de Franse tijd en gedurende
de laatste oorlog zaten heel wat Texelse
vrouwen regelmatig aan het spinnewiel,
omdat er toen nijpend gebrek aan tex-
tielwaren was. Uit andere tijden is ons
echter niets bekend over het weven en
spinnen van wol, hetzij voor particulier
gebruik, hetzij voor de verkoop".
Het kan inderdaad bevreemden, dat
men op Texel geen wolindustrie vindt.
Misschien is de schapenstapel daar niet
groot genoeg voor?
TOCH NOG NAAR HET GOUD?
Het verhaal over de pogingen tot ber
ging van het goud uit het wrak van de
„Renate Leonardt", in 1917 bij de Ra
zende Bol vergaan, wordt wel wat een
tonig: de bergingsleider, de heer Visser
uit Wormerveer, beweert nog steeds
plannen te koesteren om met zijn toren
uit te varen. Hij treuzelt echter keer op
keer met uitvoering van het plan. Een
dagblad bracht vorige week een jolige
kronkel, door mede te delen, dat een dui
ker, op weg naar het luik, wegens ver
slechtering van het weer zijn onderzoek
ontijdig had moeten staken. Een goeie
mop.
KIND AANGEREDEN
De motorrijder V.d. B., De Koog, snorde
op zijn dekaweetje met iets meer dan
koninklijke vaart door de nogal drukke,
zaterdagse Dorpsstraat te De Koog. Het
4-jarige dochtertje van mevr. Kuip-
Hoogenbosch trippelde de straat op en de
motorrijder zag geen kans meer om uit
te wijken. „Ik had wel geforceerd kunnen
remmen, zo verklaarde hij tot de politie,
maar dan was ik waarschijnlijk in het
grint naast de dorpsstraat geslipt". Op
zaterdagmiddag moet men niet zo haastig
door de drukke Koger Dorpsstraat rijden,
dat geforceerd remmen nodig is. Het
kind werd gelukkig slechts licht gewond.
HOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
17 juli 11.36 en 23.27; 18 juli 11.59 en
23.55; 19 juli 12.26 en 20 juli 0.26 en
12.59.
Aan het strand ongeveer een uur eer
der hoog water.
NEDERLAND TREKT MINDER
BUITENLANDERS
Een van de Nederlandse dagbladen
berichtte zaterdag, dat „De achteruit
gang van het vreemdelingenverkeer aan
onze badplaatsen en grote steden straks,
wanneer de balans over het seizoen
wordt opgemaakt, ontstellend zal blij
ken te zijn". De oorzaken van deze „ver
ontrustende malaise in het toeristisch
bezoek, uit het buitenland, moet men
enerzijds zoeken bij het beleid van vele
hotelbedrijven en anderzijds bij het fu
neste bericht, dat er in Nederland een
griepepidemie zou zijn uitgebroken.
De reisbureaus van de ons omringende
landen klagen unaniem dat toen zij in
het voorjaar voor hun cliënten hotel
ruimte in Nederland wilden reserveren
in de meeste gevallen werd geantwoord,
dat alle kamers waren volgeboekt. Dat
dit niet waar was is wel duidelijk: men
dacht hier, dat er toch wel liefhebbers te
over zouden zijn en wilde zich de pro
visie besparen".
Tot zover een overkants dagblad.
Op Texel bemerkt men gelukkig niets
van de „toeristische malaise": het we
melt hier immers van de badgasten. Het
aantal buitenlanders is groter dan vorig
jaar, terwijl hun verblijf zeker niet kor
ter geworden is.
TEXEL TWEEDE BIJ
MARSWEDSTRIJD
De gymnastiekvereniging „Texel" be
zette met 31,5 punt de tweede plaats bij
de marswedstrijd, zondag gehouden als
onderdeel van het programma, dat te
Den Helder op de HRC-sportdag werd
uitgevoerd. Een groot aantal verenigin
gen uit de kop van onze provincie nam
hieraan deel. Texel kwam precies een
tiende punt te kort, want O.K.K., Den
Helder, behaalde 31,6 punten.
ZWITSERSE NATUURVRIENDEN
OP TEXEL
Een groep van 32 Zwitsers, waaronder
biologen, ornithologen en geologen, heeft
vorige week een kijkje op ons eiland
genomen. Zij legden grote belangstelling
aan de dag voor de flora en fauna en
voor de duinvorming Ook heeft de
groep Vlieland en Terschelling in ogen
schouw genomen.
AGENDA VAN DE
CULTURELE RAAD
Woensdag 17 juli
De Koog, 14 uur, Strandfeest en 's avonds
lampionoptocht,
i De Cocksdorp, 20 uur, Volksspelen.
Den Hoorn, 20.15 uur, demonstratie
„Waddenruiters".
Donderdag 18 juli
Den Burg, 20.15 uur, „Oranjeboom". To
neelver. „St. Jan" voert op „Het gouden
kalf".
Vrijdag 19 juli
Den Burg, Oranjeboom, Texelfilm.
Zaterdag 20 juli
Oosterend, Sportveld, 7 uur, Demonstra
tie gymnastiekver. Oosterend.
NIEUWE
TELEFOONAANSLUITINGEN
Den Burg:no. 569, J. Agter, Privé,
Schoonoord weg; no. 145, H. Bas, veehou
der, Witte Engel, Hoornderweg B 107,
no. 571, Gem. Werkplaats, Slingerweg 9.
De Cocksdorp: no. 233, VW Texel, In
formatiebureau De Cocksdorp, Dorpsstr.
93 (uitsl. 15 juni-eind aug.).
Den Hoorn no. 220, K. Tjepkema,
landbouwer-veehouder, Prins Hendrik
polder H 29, Post Oudeschild.
De Koog: no. 224, Dros' Magazijn, v.
eigenaar C. J. van der Kooi, Dorpsstr. 53.
Oosterend: no. 366, J. J. v.d. Berg,
agent v. Fabo en alle verzekeringen, Pe
perstraat 60 bv; no. 367, G. Bremer en
zn., bakkerij, Kerkplein 11.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Vandaag consultatiebureau
Het consultatiebureau voor Zuigelin
gen wordt gehouden op woensdag 17
juli (vandaag).
Tevens is er dan gelegenheid voor in
enten voor kinderen, die het consultatie
bureau niet bezoeken.
RUS GAF HET MAAR OP
Drie dagen lang heeft het Russische
schip - 4000 ton - dat ter hoogte van
paal 17 zijn kraan zag kapseizen, bij het
wrak wacht gehouen „ten einde nadere
orders uit Moskou af te wachten", maar
in de nacht van zaterdag op zondag is
het schip toch verder gekoerst. Het wrak
zou thans door de marine met diepte
bommen worden opgeruimd.
Niet minder dan achthonderd belang
stellenden hebben zaterdagavond het
bonte programma gevolgd, dat verzorgd
werd door „Texels Jeugd" onder leiding
van de heer Jn. Visser en waaraan het
Dameskoor o.l.v. dezelfde dirigent zijn
zeer gewaardeerde medewerking ver
leende. Een uitstekende avond, waarop
de „beginners, gevorderden en meer-ge-
vorderden" hun beste beentjes hebben
voorgezet. De ruime muzieknis was nau
welijks groot genoeg om de vele accor
deonisten en wat dies meer zij te bergen,
een bewijs, dat onze Texelse jeugd mu-
ziek-minded is geworden, zeker tevens
een bewijs, dat de heer Visser op de
goede weg is. Zelden zal men dan ook
een muziekleraar aantreffen, die op zulk
een prettige, meelevende wijze met zijn
leerlingen omgaat. Dit werk ligt hem
dan ook zeer goed, waarbij zijn tientallen
jarenlange ervaring hem de nodige rou
tine heeft bezorgd.
Van het twintig punten tellende pro
gramma noemen wij „Unique", dat het
jeugdorkest er zeer best uithaalde. Hoe
goed volgden zij de aanwijzingen van de
volijverige dirigent, die ook nog tijdig
ingreep als de twee turvenhoge accor
deonisten de partituur niet snel genoeg
wisten te wijzigen. De draaiorgelimitatie
wekte eveneens ieders bewondering. Dat
klonk geweldig goed. Wij menen te mo
gen vaststellen, dat dit de meest geslaag
de avond van „Texels Jeugd" is gewor
den.
Het Dameskoor kwam thans in de
„Vrij en Blij-stijl" naar voren en ook
deze proef is vuurvast gebleken. De
Ossewa reed lustig an en ook de frisse
vlotte, opgewekte liedjes van Cath. van
Rennés werden met gevoel vertolkt.
Trouwens.... heeft dit koortje onlangs
niet beslag weten te leggen op een eerste
prijs?!
Het trio Mieke Slag, Frans Pieterse
en Nelly Bakker Sd., bracht met verve
„Génova" ten gehore, Koos van Splunter
werd door Ton Witte begeleid. Vorige
week schreven wij al over zijn prima
stem. Alleen was het jammer dat de
microfoon ontbrak, maar om financiële
redenen moet men zich wel eens beper
ken.
André Zoetelief ontpopte zich als een
uitstekend kunstfluiter, maar ook hij
had „groter" publiek bereikt als er een
microfoon ter beschikking was geweest.
Corry Maas en Joke Dros speelden de
Valse Acrobatique en hadden eveneens
een gul applaudiserend publiek. Bij de
Spaanse dans vertolkten Christie Swart-
hof en Mary Zijm het Spaanse echtpaar.
Mary bleek bovendien over de lenigheid
van een toreador te beschikken. Hun
optreden was ingestudeerd o.l.v. mej. Nel
van Swinderen, die eveneens de leuke
costuumpjes had gemaakt.
Bij de draaiorgelimitatie behoorde
natuurlijk een imitatie-orgel: de poppe
tjes verschenen in de persoon van
Conny Schuurman, Ria Keizer en Martha
Bremer. Ook zij deden het bijzonder
aardig.
Aan het slot kwamen twee open op de
Bühne: Adam Keizer en Joh. Witte had
den hun twaalf decemberpakje nog eens
aangetrokken en vierden daarin de
wildste apenstreken bot.
Al met. al dus een zeer geslaagd op
treden, waarmede wij de talrijke mede
werkers van harte feliciteren.
P.S. Gaarne vermelden wij nog de
prima verlichting, waarvoor de heer J.
Ruiter een compliment toekomt.
SPORTDAG R.H.B.S. TEXEL
Donderdag heeft de r.h.b.s. haar sport
dag gevierd. Het weer was bijzonder
gunstig en de prestaties daarmede in
overeenstemming. Begonnen werd met 'n
reeks onderlinge wedstrijden.
De uitslagen waren:
Jongens I (t.m. 13 jaar):
Handbalwerpen: 1. Jan Visser, 45 m., 2.
Theo Zijm; slingerbalwerpen: 1. Kees
van Dijk 38 m., 2. Wim Kiewiet; kastie-
balslaan: 1. Marius van Boven 65 m., 2.
Theo Zijm; verspringen: 1. Kees van
Dijk 4,30 m., 2. Theo Zijm; hoogspringen:
1. Theo Zijm 1,30 m., 2. Kees van Dijk,
doelschieten: 1 Jan Visser 11 punten, 2.
Wim Kiewiet; hardlopen 60 m: 1. Kees
van Dijk 11,1 sec., 2. Wim Kiewiet; veld
loop: 1. Kees van Dijk, 2 Arie de Veij.
Einduitslag: 1. Kees van Dijk, 2. Wim
Kiewiet.
Jongens II {vanaf 14 jaar):
Handbalwerpen: 1. Ton Verheijen 58 m.,
2. Frits Plantinga; slingerbalwerpen: 1.
Leo Keijser 39,5 m., 2. Hans Witte; kas-
tiebalslaan: 1. Kees de Koning 54 m., 2.
Harrie Eelman; verspringen: 1. Sies
Siersma 4,60 m., 2. Ton Verheijen;
hoogspringen: 1. Ton Verheijen 1.55 m.,
2. Bart Scholten; doelschieten: 1. Alfred
Quint 10 punt, 2. Dirk Mantje; hardlo
pen 60 m.: 1. Ton Verheijen 10.2 sec., 2.
Kees de Koning; veldloop: 1. Ton Ver-
INGEZONDEN
Aan de Redactie van de Texelse
Courant.
Mijne Heren,
In Uw artikel „Wat moeten wij doen
bij onweer?" in de Tex. Courant van
woensdag 10 juli j.l. haalt U een radio
praatje aan van de heer M. Scharnnga.
Met het advies, dat de heer Scharringa
geeft, wanneer men zich tijdens zwaar
onweer in het open veld bevindt, n.l.
plat op de grond te gaan liggen, ben ik
het echter helemaal met eens. Juist door
dat plat liggen lopen we groter ririco
dan nodig is. Als ergens in het vrije veld
een bliksem van zo'n paar miljoen volt
in de grond slaat, vloeit de elektriciteit
naar alle kanten rondom weg, juist zoals
de golfjes wegvloeien bij het werpen
van een steen in het water. De spanning
van de stroom neemt daarbij snel af en
is op een meter of vijftien van de plaats
van inslag gereduceerd tot 0Gaat
men nu plat op de grond liggen, dan kan
het gebeuren, dat de handen zich op een
spanningslijn van bijv. 80.000 volt be
vinden en de voeten op een lijn van
60.000 volt. Daar de elektrisch stroom
de weg van de minste weerstand kiest
en een menselijk of dierlijk lichaam beter
geleidt dan de grond waarop men ligt,
gaat er een stroom met een spannings
verschil van 20.000 volt door het lichaam
wat natuurlijk meestal dodelijk is. Zo
behoeft men dus in het geheel niet direct
door de bliksem getroffen te worden om
gedood te worden, zelfs op een meter of
tien, vijftien kan het nog dodelijk zijn,
als men met het lichaam maar genoeg
spanningsverschil overbrugt. Zo kan het
ook gebeuren, dat koeien in de wei zo
vaak getroffen worden omdat zij met
voor- en achterpoten altijd een groot
spanningsverschil overbruggen. Wat
moeten we dus doen bij zwaar onweer
in het veld? Natuurlijk een zo laag mo
gelijk punt opzoeken bijv. een droge
greppel en daar gehurkt gaan zitten, de
voeten zo dicht mogelijk bij elkaar en
dan nog het liefst kortgesloten door bijv.
het blad van een schop of een stuk kip
pengaas. Hierdoor voorkomt men dat het
spanningsverschil door het lichaam
stroomt en men daardoor gedood wordt.
De Zuidafrikaanse negers hebben niet
voor niets een oud gezegde, dat luidt:
Als het onweert, loop dan wat je lopen
kan". Dat is een goed recept, want blijft
men op twee benen staan, dan bestaat
de mogelijkheid, dat tijds de naburige
inslag een spanning tussen de twee be
nen dodelijk is voor de patiënt. Staat men
op één been of loopt men hard, dan is
dit gevaar tenminste uitgeschakeld.
Met de meeste hoogachting,
W. B. Boersma,
Zuid-Eierland.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 15 juli 1957
550 lammeren 5565 (handel vlug); 5
koeien 800—1000; 10 biggen 50—60; 10
nuchtere kalveren 4065.
S.V.C.-nieuws
A.s. zondag neemt het eerste elftal
deel aan een toernooi, dat georganiseerd
wordt door HST uit Amsterdam. Het
festijn vindt plaats op het sportterrein
van Oosterend. Haar eerste wedstrijd
speelt SVC tegen HST, aanvang 12 uur
precies. Het is wel vroeg, maar probeer
allemaal op tijd te zijn.
Gymnieuws:
Tijdens de Texelse sportdag zijn er
nog verschillende voorwerpen blijven lig
gen, o.a. 3 zwarte gymbroekjes, 1 rokje,
1 witte blouse en een paar sokken. De
spullen kunt u nog steeds afhalen bij de
heer Van Tongelen, naast het voetbal
veld.
heijen, 2. Bart Scholten.
Einduitslag: 1. Ton Verheijen, 2. Sies
Siersma.
Meisjes:
Handbalwerpen: 1. Tinie Zuidewind 43
m., 2. Marjan Bakker; slingerbalwerpen:
1. Tinie Zuidewind 32 m., 2. Geertje de
Visser; kastiebalslaan: 1. Tinie Zuide
wind 37 m., 2. Geertje de Visser; ver
springen: 1. Tinie Zuidewind 4.15 m., 2.
Maartje van Groeningen; hoogspringen:
1. Maartje van Groeningen 1,25 m., 2.
Tinie Zuidewind; hardlopen: 1. Maartje
van Groeningen, 2. Ada de Wolf; veld
loop 1. Maartje van Groeningen, 2. Ada
de Wolf.
Einduitslag: 1. Tinie Zuidewind, 2.
Maartje van Groeningen.
's Middags: De driekamp RHBS-ULO-
LHS kon geen doorgang vinden, doordat
de LHS wegens schoolreisje verhinderd
was.
Slagbal: meisjes RHBS-meisjes ULO
2424. De wisselbeker ging naar de
ULO.
Kastie: jongens RHBS-jongens ULO
518. Ook deze wisselbeker was dus
voor de ULO.
mantels naar
SPOORSTRAAT HOEK KONINGSTRAAT
