9
rocn /wa
in het harL,
iffiaa
Opbloeiende jeugd in ruïneus
gebouw
1iz
Oudeschilder kleuterschool is oud en bouwvallig
„Het Gouden Kalf"
in De Oranjeboom
Sportdag
St. Jozefschool
Nutsbibliotheek
groeide snel
m
i WOENSDAG 24 JULI 1957
'TEXELSE
71e JAARGANG No. 7166
COURANT
Uitgave N.V. *.h. Langeveld de Rooij
Boekhandel -- Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 11 - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boeren!
Bank- Postgiro 652. - Abonn- pr- 2,25 p.
kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. mm
De toekomst van Oudeschild qeconhonteeid met het „grijs" verleden: een ge
bouw, dat allang gesloopt had moeten zijn. De Koningin Wilhelmina Bewaar
school dateert van 1893. Op woensdag 29 juni 1892 werd door het dochtertje
van de burgemeester de eerste steen gelegd.
Vierenzestig jaar geleden, op 3 mei 1893, kreeg Oudeschild zijn „Prinses
Wilhelmina-Bewaarschool". „De eere-voorzitter Jhr. Strick van Linschoten, bur
gemeester van ons eiland, sprak een woord tot inwijding der school". „Zowel deze
als de aanstaande scholieren werden onthaald op krentebrood, koek en chocolade,
terwijl aan het einde van de feestelijkheid aan de kleinen een kleurige prent
werd uitgereikt".
In Skil waren ze best te spreken óver
dit feit en pastoor Wouterlood was on
getwijfeld de tolk van alle aanwezigen,
toen hij. verklaarde „door eigen aan
schouwing te hebben opgemerkt, dat de
kleinen, die een groot gedeelte van de
dag op de straat of op de dijk doorbren
gen, zich, hoe jong ook nog, reeds verve
len, ordeloos worden. Geen wonder: le
digheid is des duivels oorkussen. Orde,
tucht en regelmaat reeds jong te leren
acht spreker dan ook in het belang van
het kind".
Van meet af aan was de school goed
bezocht. Men was ook zeer content met
het gebouw zelf. „De school staat als een
monument ter eere van een tweetal
mannen, die uit niets zulk een schepping
wisten tot stand te brengen, als een hul
de aan de heren Muller en Mets".
Diezelfde school, dat zelfde gebouw
dient nog steeds voor hetzelfde doel: het
bijbrengen van orde, tucht en regelmaat
Het is nog steeds een monument of
mogen wij letterlijk worden: het wordt
zo zoetjesaan een monument, door Van
Dale „inzonderheid een overblijfsel van
vroegere kunst, nijverheid en weten
schap" genoemd. En wie aan een monu
ment denkt, moet in zo'n geval ook aan
monumentenzorg gaan denken, want het
oude gebouiw kraakt in al zijn voegen.
Een somber, donker, aftands, uit de tijd
geraakt geval. Zéker niet monumentaal
te noemen, want dan moet je volgens
Van Dale onder de bekoring geraken van
het grootse en indrukwekkende. Het
tegendeel is waar.
Het is dan ook geen wonder, dat onze
staan de zaken thans?" De juffrouw
meent, dat er schot in zit en dat ze daar
de langste tijd gezeten hebben.
Zo start het interview en de kinderen
worden onderhand zoet gemaakt met
limonade, het royale restant van het
schoolreisje.
Ge hoeft eigenlijk weinig te vragen:
één blik in het rond en Uw conclusie is
dat eveneens: dit gebouw heeft zijn tijd
gehad, ,,'t Is mooi geweest!", voor z'n
eigen tijdvak dan, want in 1893 merkte
de enthousiaste pennevoerder op „een
eenvoudig, net gebouwtje, dat zoowel
door zijn eenvoudig uiterlijk als door het
verschil met de overige daar staande ge
bouwen de aandacht van ingezetene en
vreemdeling trekt". De bewoners van
onze havenplaats hadden de vlag uitge
stoken.
Nu zeggen ze daar „Hoe lang moeten
we 't er nog mee doen?" Met een gebouw,
dat allang tegen de grond had moeten
liggen. De vloer hobbelt lustig mee als
de kinderen er dansen, een groot deel van
de winterdag moet er licht branden,
licht, dat ze pas kunnen inschakelen door
een leidinkje naar het perceel van de
welwillende buren. Op het ogenblik zijn
ze „afgesneden", maar als de donkere
dagen komen - en die staan daar veel
gauwer voor de deur dan bij een modern
gebouw - wordt het contact weer her
steld. De ramen laten bij midzomer vol
doende licht door. al zullen de Hemel-
rijkjes, Drosjes, Vlasjes en Bruintjes er
geen zonnesteek oplopen, maar altijd is
er tekort aan frisse lucht en als je de
ventilatie forceert ontstaat er weer een
gevaarlijke trek. De muren geven in hun
Een zonrijke zomer: dus veel naar buiten. Het schoolplein is echter onbete-
geld en ze happen daar dan ook meer stof dan vitaminen
Texelse Vroedschap op 29 april jl. goed
gunstig beslist heeft op het verzoek van
het bestuur van de Vereniging Koningin
Wilhelmina Bewaarschool te Oudeschild
inzake de gevraagde medewerking tot 't
stichten van een nieuw gebouw, het ver
strekken van de benodigde schoolmidde-
len en stoffering; het verschaffen van de
eerste inrichting van deze school met
ontwikkelingsmateriaal, hulpmiddelen
en schoolbehoeften. Want als ge de wan
kele schutting gepasseerd zijt, alsmede
het onbetegelde, stof rijke schoolplein,
staat ge voor een gebouw, dat de spot
steekt met de begrippen en eisen, die wij
koesteren ten aanzien van het modernè
onderwijs. Ge verschaft U toegang,
staat in een kleine ruimte, blijkbaar de
entree en na opening van een tweede
deur bevindt U zich reeds in de klas.
Tachtig kinderogen kijken U verwon
derd aan, want het gebeurt niet alle da
gen dat daar een volwassene binnen
stapt. „Voor de juf of voor ons(zelf)?"
lijken die ogen te vragen. De juffrouw
mag 't eerst weten: voor een artikeltje
in de Texelaar naar aanleiding van het
bekende verzoek aan de raad en hoe
grauwe verf reliëf aan deze sombere
sfeer. Het bestuur acht het geld voor 'n
nieuw, kwastje verf blijkbaar niet ver
antwoord, temeer daar op het verzoek
welwillend is beslist
„En hiernaast, juffrouw?" Een gam
mele deur-met-veel-glas verschaft ons
toegang tot het belendende speellokaal
met drie aftandse hobbelpaarden, schim
men uit een grijs verleden.
Wij willen ze naar buiten sjouwen om
bet plaatje aantrekkelijker te maken,
„Doe voorzichtig met dié", zegt de juf
frouw, „hij ligt halfuit mekaar".
Riny Dootjes, die zes jaar is geworden
en gauw naar de grote school gaat - hij
zegt het met de air van iemand wiens
ridderorde gereed ligt - en Anne de Vries,
die vijf is, slepen een paard naar buiten.
Er komen kinderen op snelle fietsje langs
de lens, drie jongens willen eerst nog
even een achterwiel vastzetten: ze zijn
vijf jaar.Zo voorlijk als de leerlingen
zijn, zo achterlijk is de entourage en de
tegenstellingen hebben ook hier elkaar
dus weer ontmoet.
„En hierboven is de zolder?" „Ja, maar
hoe het er daar uitziet is me niet bekend,
GETUIGSCHRIFTEN
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
Het getuigschrift voor de primaire
cursus ontvingen:
Corrie Bakker, Den Hoorn; Joukje Bak
ker, Den Burg; Hansje Heymans, Den
Burg; Janie Huisman, Ongeren; Beppie
Idema, Den Burg; Willy Jas, Den Burg;
Ria Kooy, Den Burg; Corrie Maas, .Den
Burg; Kitty van Sambeek, Den Burg;
Mieke van Sambeek, Den Burg; Rita
Schoenmaker, Den Burg; Riet Smit, De
Dennen; Els Witte. Den Burg; Rika
Witte, De Westen; Thea Witte, Den
Burg; Bea Zoetelief, Den Burg; Hinnie
v.d. Berg, Oosterend; Alie Boon, De
Dennen; Dudie Boon, De Dennen; Nellie
Breman, Oosterend; Leonie Buisman,
Den Burg; Hennie Dijker, Oosterend;
Tine Dijker, Qosterend; Jannie Dogger,
Oosterend; Mattie Ellen, Den Burg;
Nelie Kikkert, Oosterend; Corrie Koorn,
De Cocksdorp, Carla Roest, Oosterend;
Ria Schraag, Oosterend; Rietje Smit,
Oosterend; Jannie Vlaming, Oosterend;
Ria Witte, Oostcrend; Lenie Witvliet,
Den Burg; Grietje v.d Zee, Oosterend;
Annie Barhorst, Den Hoorn; Neeltje
Boon, De Cocksdorp; Janna Bruin, Ou
deschild; Tinie Eelman, De Cocksdorp;
Sientje van Heerwaarden, De Waal; Elly
Hin, Den Hoorn; Janneke Kikkert, Oude
schild; Jannie Lap, Den Hoorn, Reina
Lap, Den Hoorn; Ineke v.d. Meer, Oude
schild; Ria van Tongelen, De Cocksdorp;
Jannie Veldman, Midden-Eierland,
Marianne Verberne, De Waal; Willy
Zoer, Oudeschild; Grietje Zijm, Oude
schild.
Voor de nieuwe cursus hebben zich
reeds 50 leerlingen aangemeld.
TELEVISIE OP TEXEL
Op Texel staan momenteel een zestig
tal televisietoestellen. Een flink aantal
zoudt ge zeggen, maar toch komen wij
landelijk nog een heel stuk achterop,
want over het gehele land bedraagt he*
aantal televisietoestellen 165.000 stuks
Texel zou pas gelijk liggen met 165
toestellen, want met 11.000 inwoners
vormen wij een duizendste deel van het
aantal Nederlanders. De laatste maan
den breidt het aantal televisietoestellen
op Texel zich echter sneller uit. Dit is
geen wonder, want dank zij de verster
ker in het Noorden van ons land komt
het beeld veel beter door dan in de be
ginperiode.
GESLAAGD
De heer P. Smit, Heidehof, slaagde te
Haarlem aan de Hogere Technische
School voor electro-techniek.
want er is trap noch trapgat".
Het begin is er dus: een deel van het
volume is al afgeschreven.
In de ruiten ligt het beeld van onze
havenplaats: de molen, de oude kerk.
Daartussen de moderne school, de lagere
school, in de buurt waarvan straks dan
de kleuterschool zal verrijzen, ,,'t Zal zo
lang toch niet meer duren, meent de on
derwijzeres, want de papieren liggen al
bij de minister. Het wachten is op de
beslissing van hogerhand. Als alles goed
gaat hebben we spoedig een nieuwe
school".
Achter de school ligt de speeltuin: twee
schommels zonder touwen. De touwen
zijn óf versleten óf uit veiligheidsover
wegingen weggehaald, want de palen
zijn door en door vergaan.
De sanitaire inrichting g&ét, maar
modern is weer wat anders. Dit alles
neemt blijkbaar niet weg, dat de leidster
iedere dag met nieuwe moed de eerste
boot uit Den Helder, waar zij woont,
naar Texel neemt om met die van half
vier terug te keren. Dank zij de zeer
gunstige winter kon de school regelmatig
blijven draaien. Anders hadden de kin
deren stellig veel ijsvrij gehad, tenzij de
juffrouw op Texel in pension was ge
gaan.
De plaatjes werden gemaakt; de jeugd
in de klas, aan de limonade, de jeugd in
de zon op het plein. De moderne jeugd:
een heel verschil bij vroeger, want in
1893 moest je een petje op je kruin dra
gen, lange, zwarte kousen, want die zon
kon gevaarlijk zijn. Wat wisten wij van
vitaminen? Van de zon-en-lucht thera
pie? De school werd gesticht toen de
„deli" nog over de Hogeberg reed, toen
ze probeerden of hier bloembollen wil
den groeien, toen de nachtwacht nog
rondging en de lantaarnopsteker een
belangrijke figuur was; toen de lijster
vangst nog beoefend werd en toen heel
Skil nog water uit de wezenputten haal
de. Maar. in die tijd beschikte Oude
schild over een gloednieuwe kleuter
school. Een goeie ouwe tijd, zonder in
vesteringsbeperking, zonder het noodza
kelijk geworden éénrichtingsverkeer en
zonder de vraag.hoe lang Skil er zich
voor moet schamen om boven de entree
het bordje „Koningin Wilhelmina-Be
waarschool" in ere te herstellen
De toneelvereniging „Sint Jan" kwam,
waarschijnlijk geïnspireerd door het
succes dat ze aan Den Hoorn steeds
hebben met de strijd om de man (en de
vrouw) op de gedachte om het tien jaar
geleden ten tonele gevoerde stuk „Het
gouden kalf" nog eens voor het voetlicht
te brengen. Ook deze klucht doet name
lijk aan een wedstrijd denken, want
meerdere vrouwenharten klopten razend
snel door de verschijning van een nogal
goed bij kas zittende Amerikaanse neef,
genaamd Eugène van der Bilt (de heer
H. Schrama Hzn.) Maar het lag er
duimendik op, dat de dames (Eva Smith
- mevr. Schrama-Taag en Freule Adinda
- mej. Martha Smit, De Westen) meer
belangstelling voor zijn portemonnaie
hadden dan voor zijn persoonlijkheid.
De familie Smith, waar de rijke neef
plotseling kwam opdagen, kon trouwens
een paar centen goed gebruiken, want ze
bleken overal in de schuld te zitten. Het
plannetje werd gesmeed om Eva aan
Eugène te koppelen en daartoe moest de
aanstaande schoonzoon natuurlijk vor
stelijk worden ontvangen en behandeld.
Wel, wij hebben gebruld om de wijze
waarop de leden van „Sint Jan" een en
ander in scène hebben gezet. Het was 'n
gezellig zomer-stuk, dat door de talrijke
badgasten met graagte verslonden werd.
Het liep allemaal gesmeerd met vlot en
over het algemeen ongekunsteld spel.
Maar - voor U er naast zit - Eva kreeg
'm niet en wie had 'm haar gegund? Wij
vonden het allemaal prettig (ja, ja), dat
de lieftallige, openhartige en tegelijker
tijd hartveroverende Elly, het actieve,
opofferensgezinde nichtje (mej. Annie
Bakker, „Amalia") met de rijkaard
schoot ging.
Aan de hand van het programma lo
pen wij even de rolvertolkers langs: de
heer Niek Luyken was de niet onvrien
delijke, maar door zorgen gekwelde
papa Hij vertolkte die rol behoorlijk.
Magda, zijn vrouw, werd gecreëerd door
mej. Thea Witte. Zij was een der beste
speelsters. Echt de moeder, die het hu
welijksplannetje wel even in orde zou
maken. Haar mimiek en gebaar waren
uitstekend. Zo hebben wij geconstateerd,
dat zij helemaal geen moeite met „haar
houding" had en de handen en armen
frank en vrij wist te bewegen. Velen
hebben daar n! wèl moeite mee en dat
veroorzaakt dan die houterigheid, op
foto's van scènes zo duidelijk te onder
kennen Freddy, hun zoon, was de heer
Wim Visser. Ook goed gespeeld trou
wens. Wim gaat zo langzamerhand tot de
„ingewijden" behoren. Mevr. Schrama
had er zo te zien geen moeite mee om
ons een gevaarlijk meisje voor te tove
ren, een geraffineerd gevalletje, dat al
dadelijk aller antipathie zal hebben ge
wekt.
Annie Bakker wist met gevoel de fi
guur te scheppen, waar iedere rechtge
aarde man voor op de knieën gaat.
Nel Hin Th Rd. had een prachtige,
dankbare rol, want zij mocht als dienst
maagd hele gekke, maar even rake din
gen zeggen en de zaal liet de reactie niet
ontbreken. Je zou niet gezegd hebben,
dat Nel voor het eerst op het toneel
stond!
De heer C. Witte, Gravenstraat, werk
te mee als de dienstwillige huisknecht;
de heer A. van Heerwaarde kwam even
de papa van Eugène aandienen; de heer
H. Schrama scheen de rol van Eugène
gemakkelijk af te gaan. Hij heeft dan
ook al heel wat kilometertjes op de plan
ken afgetippeld en dan „rolt" het van
zelf. De heer B. Staring had vooral
succes als de in het nauw gedreven se
cretaris, die n.l, de rol van rijke jonge
ling moest spelen. Martha Smit was de
vertegenwoordigster van het geslacht,
dat door blauw bloed in toom wordt
gehouden. Die knalrode mantel - „ge
vaar" - stond „de freule" best. Haar
mimiek was uitstekend
Tenslotte nog alle respect voor het op
treden van Sjaan Witte, die als de ver
loofde van Adam Forster wel heel
vreemd stond te kijken, toen zij met een
z.g. doodzieke jongen geconfronteerd
werd.
De regie berusttte bij mevr. Rijk-Kos
ter, die zich voortreffelijk van deze taak
gekweten heeft.
VLIELAND S BADMEESTER
TE PAARD
De badmeester van Vlieland heeft de
beschikking gekregen over een paard
Het dier is door een badgast uit Fries
land gratis aangeboden voor de duur
van het seizoen. De badmeester is een
geboren ruiter en de baders voelen zich
nu dus veiliger dan ooit, want het paard
kan zich nu eenmaal zeer snel ver
plaatsen. Gewapend met reddingslijn,
opblaasbare rubberboot en dito zwem
vest trekt de badmeester daar nu langs
de branding.
Zou 't niks voor badmeester Brugman
zijn?
Meisjes 6, 7 en 8 jaar:
Blokjesrapen: 1. Ada Bakker, 2. Nelly
Huisman; 3. Tilly Witte.
Bal op bordje: 1. Annie Hin; 2. Lia
Nauta; 3. Ria Bakker.
Balgooien: 1. Joke v.d. Weterjng; 2.
Ria Witte; 3. Tilly Witte, Armemieke
Graaf en Tine Leber.
Jongens 6, 7 en 8 jaar:
1. Tommie Bakker; 1. Cor Kuip; 2. Ton
Witte; 2. Martien Veeger; 3. Jan Spaans.
Bal op bordje: 1. Ton Witte; 2. Dik
Witte; 3. Jan Rijk.
Balgooien: 1. Ton Witte; 2. Jan
Koomen; 3. Jan Keesom.
Meisjes 9 en 10 jaar:
Zaklopen: 1. Truus Huisman; 2. Loes
Zoetelief; 3. Christie Swarthof.
Balgooien: 1. Els Timmer; 2. Riet
Graaf; 3. Emmie Witte.
Hardlopen: 1. Lida Boom; 2. Truus
Huisman; 3. Emmie Witte.
Jongens 9 en 10 jaar:
Zaklopen: 1. Bert Witte; 2. Jos Neijens;
3. Martien de Graaf.
Balgooien: 1. Martien de Graaf; 2.
Jan Duin; 3. Hans Bakker; 3. Dick Bak
ker; 3. Bert Segerinck; 3. Ko Lexmond.
Hardlopen: 1. Martien de Graaf; 2. Jos
Neijens; 3. Harry Keesom.
Meisjes 11 en 12 jaar.
Hoogspringen: 1. Rietje Zijm, 1,20 m.;
2. Ada Ran en Moekie Beers 1,15 m.; 3.
Agnes Witte en Nely Witte 1,10 m.
Verspringen: 1. Tine Maas, 4.00 m.; 2.
Afke de Boer 3,80 m.; 3. Agnes Witte
3,70 m.
Hardlopen: 1. Afke de Boer; 2. Tine
Maas; 3. Agnes Witte.
Balgooien: 1. Moekie Beers; 1. Tine
Maas; 2. Rietje Zijm; 2. Afke de Boer;
3. Toke van Sambeek.
Jongens 11 en 12 jaar:
Hoogspringen: 1. Paul Kuip 1,25 m.;
2. Jan Witte 1,20 m.; 3. Wim Jan, Dick
Timmer, Fons Timmer en Hank Witte
1,15 m.
Verspringen: 1. Fons Timmer 3,90 m.;
2. Kees van Heerwaarden 3,58 m.; 3.
Wim v.d. Gracht 3.43 m.
Hardlopen: 1. Fons Timmer; 2. Peter
Dernison; 3 Kees van Heerwaarden.
Balgooien: 1. Paul Kuip; 2. Eddy Stie-
kema; 3. Dick Graaf; 4. Herman van
Sambeek.
Jongens ouder dan 12 jaar:
Hoogspringen: 1. Gerard v.d. Star 1,40
m.; 1. Theo de Graaf 1,40 m.; 2. Wim
Smit 1,35 m.; 2. Kees Maas 1,35 m.; 3.
Theo van Heerwaarden 1,30 m.
Verspringen: 1. Kees Maas 4.15 m.; 2.
Hans Ruiter 4.10 m.; 3. Jan Huisman
3,90 m.
Hardlopen. 1. G. v.d. Star; 2. Kees
Maas; 3. Hans Ruiter.
Balgooien: 1. Kees Maas; 2. Theo van
Heer waarden; 3. Henk Witte.
Meisjes ouder dan 12 jaar:
Hoogspringen: 1. Marietje v.d. Wete
ring 1,05 m.
Verspringen: 1. Marietje v.d. Wetering
3.45 m.
Hardlopen: Marietje v.d. Wetering.
Balgooien: Marietje v.d. Wetering.
Op de 165ste algemene vergadering
van „Het Nut" werd medegedeeld, dat
drie departementen een prijs in ont
vangst mochten nemen voor de gelever
de uitzonderlijke prestaties. Dit waren
Texel, Geldrop en Vorden. Texel kreeg
de prijs 50,voor zeer verdienstelijk
bibliotheekwerk, het aantal Texelse le
zers, dat van de nutsbiblotheek gebruik
maakt, steeg van 40 in 1955 tot 175 in
1957. De heer R. W. Koolhaas, biblio
thecaris van de Nutsbibliotheek, werd
ter gelegenheid hiervan een getuigschrift
aangeboden.
AGENDA VAN DE
CULTURELE RAAD
Woensdag 24 juli
De Koog, 20.15 u. Demonstratie „Wadden-
ruiters".
De Koog, 7.45 uur. Rondgang Gidsen-
band van de Margaretha Sinclair Groep,
afdeling Texel. Na afloop taptoe.
Donderdag 25 juli
Den Burg, Oranjeboom, 20.15 u. „Klein
Toneel" voert op het stuk „Een huis vol
gekken".
Vrijdag 26 juli
Den Burg, Oranjeboom, 20.00 en 21.30 u.
Vertoning „Texelfilm".
Zaterdag 27 juli
Den Burg, „Wezentuin", optreden
Culemborgse boerenkapel „Bont en
Blauw".
De Cocksdorp, 20 uur Volksspelen.
1
Voor de mooiste keuze in m
V mantels naar
SPOORSTRAAT HOEK KONINGSTRAAT 1
