9 roen /wa in het harL, "ïïftir jji van der Star een succesvolle Texelse emigrant Va zes jaar eigenaar van 160 runderen en inventaris Begroting kwam terug B en W stelden voor kapitaal- dienst met ruim half miljoen gulden teverlagen IJSDAG 26 FEBRUARI 1858 fEXELSE 72e JAARGANG No. 7211 COURANT e N.V. t-h LcmqeTeld de Rooi] icmdel -- Diukkerij Bibliotheek 3urg - Texel - Poetbue 11 - Tel. 11 Verschijnt woensdags en zaterdags Bank: R'damse Bank, Coöp. Boere.il Bank Postgiro 652. - Ahonn pr 2,25 p. kwart. 20 ct incasso. Adv- 10 ct p. ma huize van de familie Huisman, Den Hoorn, hebben wij een praatje !n maken met onze vroegere eiland- n de heer J. C. van der Star en Van der Star-Halsema, die ruim •eken geleden in Nieuw Zeeland op 5.000 ton grote boot stapten om een Je vakantie te nemen. In juni willen eer naar Nieuw-Zeeland, hun nieu- aderland, terug. 18 januari 1952 vertrok de familie der Star als emigrant naar Nieuw- ind; twee van hun kinderen, Joop en c, waren in oktober van 1951 ver en, die waren namelijk vooruitge- omdat de reis van de familie niet genoeg startte en de Nieuw-Zeeland- "latie, die 'het betreffende bedrijf de heer Van der Star had bestemd Deetje ongeduldig begon te worden. )irk de Vries, ook een oud-Zuid ander, die de tip had gegeven, advi- le daarom niet te lang te wachten, het was een mooie plaats, die hij hen had uitgezocht. De Vries en der Star zijn vrienden en uit het ek, dat wij met Van der Star had- begrepen wij, dat Dirk nog altijd een plaats in zijn hart heeft. Voor de iie op Texel heeft Van der Star een foto van Dirk's gezin (twee doch- n een zoon) meegenomen, voorlopig de familie het daar mee doen, want maakt nog geen plannen voor een ntie, dat komt stellig mede door feit, dat zijn vrouw geen Texelse is! •p en Freek waren per KLM ver en, dat kostte 9000,maar ja, er nu eenmaal veel van af. en ze in 1952 emigreerden was Hans kleuter van vier, thans zien wij een e knaap tussen het Nieuw-Zeelandse staan, tussen koeien, die machinaal fen gemolken. De tweeling Corry en worden zestien. Hanna is intussen een Nieuw-Zeelander getrouwd, Lhard Wals, die op een conserven- ek een leidende functie heeft en de isfoto's van Vroon tonen haar aan ïjde van Gordon Lock, die op een woont. Joop was al getrouwd (met Joore), toen hij emigreerde, maar. k is nog altijd vrijgezel. „Als je een >pe vrouw voor 'm weet.want in w-Zeeland bestaat een groot tekort meisjes van huwbare leeftijd". Wij Len beloofd eens voor Freek uit te boert hij nog altijd met groot plezier en uitstekend resultaat voort: in december 1956 kon de laatste schuld worden afge lost en was Van der Star eigenaar ge worden van een veestapel van 160 koeien en de bijbehorende inventaris. Emigreren naar Nieuw-Zeeland. Ze gingen per vliegtuig, zeven man tegelijk, nadat de .pioniers" al eerder vertrokken waren. In totaal kwam die tocht op 23.000, te staan. Als een „poor fellow" stond ik op de Nieuw-Zeelandse bodem". Maar Van der Star heeft van meet af aan goed aangepakt. Ze zeggen hier op Texel al, dat Van der Star geluk gehad heeft. In ieder geval heeft hij geen ram pen meegemaakt. Hij en zijn kinderen hebben hard gewerkt en. het vak kundig bekeken. Dit zouden ze in Eier- land niet bereikt hebben. De koeien worden machinaal gemol ken. Twaalf tegelijk en dat duurt twee uur per keer. In de beste tijd van het jaar gooien ze dagelijks 60 bussen melk van 40 liter vol. Uit de test bleek, dat de koeien meer dan 5 pet. vet fabriceren en later in de tijd zelfs 6,8 pet. De koeien zijn zelf lichter van gewicht dan het Ne derlandse veebeslag. Wij bekijken de foto's en zien dan een mooi, licht heuvelachtig landschap, waar in boompartijen geen zelfzaamheid vor men. „Geen rimboe, maar wel uitge strekt". We zitten met 27 farms in een gebied met een omtrek van 12 mijl". Het klimaat is prachtig, de winter on derscheidt zich van de zomertijd door lichte nachtvorst. De schaatsen komen daar echter nooit uit het vet! Als de koeien drooggemaakt worden, krijgen ze gedurende die 6-10 weken du rende droge tijd hooi en ingekuild gras bij het rantsoen. Ze worden dan bij huis gehaald en gaan de wei weer in als de kalftijd achter de rug is en er ook met een weer volop fris gras op het land :taat. Deze koeien dragen geen horens, ze worden er wel mee geboren, maar op jeugdige leeftijd worden die verwijderd, wat de rust in de gelederen aanmerkelijk bevordert. Het bedrijf ligt 300 voet hoog. Tot het tweede Nieuw-Zeelandse jaar be heerde hij ook nog een farm van 35 bun der en ze melkten toen 168 koeien, maar die farm lag 4,5 mijl uit de buurt en dat was op de duur toch te bezwaarlijk. Wij zien ook een foto van een landschap, dat veel weg heeft van een sneeuwklokjes akker, maar dit blijkt een dikbevolkte schapenweide te zijn: de dieren waren bij elkaar gedreven met het oog op de scheertijd. Die boerderij telde 4000 schapen. Ook hadden ze wolvee op het bedrijf van de Schotse eigenaar, maar Van der Star voelde niets voor het schapenbedrijf en al gauw hebben ze die dieren opgeruimd. De melk wordt door tankauto's opge haald. Op het bedrijf gaat de melk via de melkmachine over een koeler, met water in de top en ijs in het benedendeel. Daarna wordt de melk in een groot reser voir gestort en 's morgens bijtijds opge haald. De betrokken fabriek heeft 27 tankauto's rijden, in het drukste van het jaar gaan die vijf maal per route met een volle tank naar de fabriek. Je hebt in Nieuw-Zeeland veel last van melkziekte, maar door goed op te letten kan je de verliespost tot een mini mum reduceren. Bijtijds inspuiten kan veel narigheid voorkomen. Die melk ziekte is niet de enige kwaal daar: in ok tober, als het gras zo verschrikkelijk hard gaat groeien ze hebben daar dan im mers het voorjaar te pakken treedt het verschijnsel „wind" op. Dagelijkse con trole is noodzakelijk. De Nieuw-Zeelan- ders zelf ondergaan die verschijnselen echter meer als een noodlot en rekenen een zeker, vast percentage tot het nor male verlies Toen Van der Star en zijn echtgenote de reis begonnen was de hooitijd juist achter de rug (vlak voor de kerst n.l.). In oktober wordt de graskuil gemaakt. Ze maken met de eigen pers 4000 pakken hooi van 80 pond per jaar. Ze oogsten 250 pakken van een bunder. De twee-jarige koeien brengen 300 - 450 op, de melk ongeveer 20 cent per liter. De Nieuw-Zeelanders zijn een goed slag volk, maar de jeugd beschikt maar al te gauw over een welgevulde portemonnaie als zakgeld. Ze leren de waarde van het geld zodoende niet beseffen en dat wreekt zich uiteraard. Wij informeren natuurlijk ook naar de positie van andere Texelaars in Nieuw- Zeeland. Wel, Dirk de Vries zit 45 mijl verder, te Te Awamutu, op een melk fabriek. Hij is daar al lang werkzaam. In die stad woont ook Piet Keesom, die nog altijd zijn volle energie aan het garage bedrijf geeft. Hendrik Donker woont 34 mijl uit de buurt en zit ook op een boer derij. Die maakt het eveneens goed. Wij hebben zijn mooie woning bewonderd. VERTROKKEN PERSONEN Douwe Dijker, van Den Hoorn 38 naar Egmond aan Zee, 3e Oosterberg 3; Nelly Agter ev Drijver, van Den Hoorn 63 naar Haarlemmermeer, Willem de Zwijger- laan 11; Geertruida J. M. Bakker, van H 8 naar De Bilt, Gezichtslaan 170, Bilt- hoven; Wilhelmina T. van Alphen, van E 77 naar Goirle, Tilburgseweg 117. REGLEMENT ALGEMEEN WEESHUIS Nu binnenkort het nieuwe gebouw van het Algemeen Weeshuis in gebruik geno men zal worden, heeft het bestuur zich beraden over de wijze, waarop de exploi tatie in de toekomst zal moeten plaats vinden, aldus B. en W. aan de raad. Terecht is het bestuur van mening, dat de verzorging van wezen, die onvoldoen de middelen bezitten, de hoofdtaak moet blijven. Daarnaast echter wordt het noodzake lijk geacht de werkkring enigszins uit te breiden, en wel door de mogelijkheid te openen kinderen op te nemen, wier ou ders of verzorgers, al dan niet tijdelijk, niet in staat zijn hen te verzorgen. Dit kunnen derhalve betreffen kinderen, wier ouders door ziekte deze verzorging niet op zich kunnen nemen, maar ook kinde ren, wier ouders uit de ouderlijke macht zijn ontzet, en die via een kinderbescher mingsorganisatie worden geplaatst. In het verleden heeft de Sociale Dienst in deze gemeente meerdere malen een beroep in deze zin op het Algemeen Weeshuis gedaan, doch door gebrek aan ruimte moesten deze verzoeken tot dus ver steeds worden afgewezen Voor deze kinderen zou dan vanzelf sprekend een vergoeding verschuldigd zijn, welke door het bestuur zal worden vastgesteld. Deze nieuwe taak van het Algemeen Weeshuis zal tot gevolg kun nen hebben dat gemakkelijker een slui tende exploitatie kan worden verkregen. In dit verband acht het bestuur nog een tweede maatregel noodzakelijk. Anders dan tot dusver is geschied wil het bestuur thans niet een vader en moeder van het weeshuis aanstellen op een vast salaris met enkele emolumenten, doch de beloning thans uitsluitend doen bestaan uit vrije inwoning en verlichting en verwarming tot een door het bestuur onder goedkeuring van de raad vast te stellen bedrag, alsmede een vergoeding per maand voor elk kind, dat in het weeshuis is opgenomen. Wij kunnen met deze plannen van Het bestuur volledig instemmen. Immers, zou de vroegere toestand bestendigd worden, dan zouden de inkomsten grotendeels nodig zijn voor het salaris en de emolu menten van de vader en moeder Bovendien werd, zoals reeds werd op gemerkt, het Algemeen Weeshuis reeds meermalen verzocht dergelijke kinderen op te nemen. Er kan dan ook gezegd worden, dat, indien in deze geest wordt besloten, de gemeenschap een dienst wordt bewezen, terwijl anderzijds de mogelijkheid voor een sluitende exploitatie wordt gescha pen. Om deze plannen te kunnen ver wezenlijken is een wijziging van het re glement van het Algemeen Weeshuis noodzakelijk. Vorig jaar is die ook op de basis 50-50 begonnen. De zoon Jan E. van der Star 30 jaar, is chare melker met 39 pet Freek, 28 jaar bijna, zagen wij met glun derend gezicht op een gloednieuwe trac tor rijden. Hij heeft daar de ruimte, want het land- telt nog geen drie miljoen in woners en is achtmaal zo groot als Ne derland. Van der Star keek eens door het raam en zei „Kijk, een maartse bui". Die had den ze daar zes jaar lang „gemist". Maar mevrouw Van der Star had intussen wè1 rekening met het komende grillige Hol landse klimaat gehouden, want onderweg had ze rustig en onverstoord zitten breien aan een wollen trui, waarin je je bij 20 graden vorst zeker nog kiplekker zal voelen. Van der Star in de Nieuw- Zeelandse wol, een der belangrijkste pro ducten van het land, een der belangrijk ste artikelen tevens, die het schaap le vert het dier, waar Van der Star niet van houdt! Door het Panamakanaal koersten ze oostwaarts en ondernamen op Curasao nog een interessante tocht. Tijdens het passeren van de evenaar heeft mevr. Van der Star haar man misschien wel ge vraagd even te passen, of de trui-in-wor- ding wel goed aansloot. Want onder alle omstandigheden bewaren de Van der Stars hun zakelijke inslag. Vandaar stel lig hun succes onder moeilijke omstan digheden, hun feeling om zich terstond aan te passen. Deze mensen kunnen ovei- al ter wereld iets bereiken en Boven Jan komen. Natuurlijk moet er gelegenheid toe zijn en omdat die nu juist in Neder land helemaal ontbrak besloten ze te emigreren. Gefeliciteerd met het succes, Van der Star! Op 20 november hebben Gedeputeerde Staten de begroting van inkomsten en 1 uitgaven voor 1958 van deze gemeente i teruggezonden. Bij deze brief was een nota van opmerkingen gevoegd, waarin in overweging werd gegeven maatregelen I te treffen tot het verhogen der inkomsten en tot het verlagen der uitgaven, als ge volg waarvan een reëel evenwicht tussen de inkomsten en uitgaven zou kunnen worden verkregen Wij hebben getracht, voor zoveel als mogelijk en verantwoord is, aan dit advies gevolg te geven, aldus B en W. aan de Raad. Doordat najaar 1957 aan een aantal werklieden uit de gemeentedienst ontslag werd verleend kon een groot aantal be grotingsposten worden verlaagd. Een en mder is in het ontwerp van de 11e be grotingswijziging geregeld. Verder is de kapitaaldienst van de be groting aan 'n zeer nauwgezet onderzoek onderworpen. In de 10e begrotingswijzi ging wordt de raad voorgesteld onder staande objecten van de begroting 1958 af te voeren. Onder de drang van de be stedingsbeperking en met het oog op het schrijven van Gedeputeerde Staten heb ben wij de kapitaaldienst post voor post tegen elkaar afgewogen. Het resultaat is, dat wordt voorgesteld de volgende posten af te voeren: Huisnummering 3.565, Straatnaamborden 7.585, Uitbreiden garage gemeentewerken 12.150,— Aankoop trilwals voor gemeentewerken 18.200,— j Verbeteren dorpsstraten verlagen met i 27.000,— I Uitbreiden riolering Oosterend 38.500,— 1 Bouwrijpmaken gronden M.-Eierland i 28.000,— I Uitbreiden o.l.s. Oudeschild 86.500,j Aankoop meubilair o.l.s. Oudeschild 7.000,— Bouw o.l.s. M.-Eierland 138.200,— Bouw 2e gymnastieklokaal Den Burg j 174.000,— Aankoop meubilair gymnastieklokaal 16.000,— Gereedmaken industrieterrein Den Burg 13.300,— Totaal 570.000,— Hieronder volgt een overzicht van het verloop van" het begrotingstekort van de dienst 1958. In de oorspronkelijke begroting bedraagt het tekort 241.365, Door beschikking over het vermoede lijk bedrag der saldi-reserve (batige sal di van vorige jaren) kon worden gedekt 104.820,Ongedekt in de oorspronke lijke begroting 136.545, In de 5e begrotingswijziging werden de uitkeringspercentages van de algemene en belastinguitkering uit het gemeente fonds opgevoerd tot respectievelijk 148 en 143, waardoor het begrotingstekort kon worden verminderd met 17.657, en 14.499,Samen 32.156,Blijft nog 104.389,—. In de 10e begrotingswijziging wordt voorgesteld een bedrag ad. 570.000, izie boven) van de kapitaaldienst af te voeren, waardoor de gewone dienst zal worden ontlast met 13.543,aan af schrijving en met 14.250,aan rente is in totaal met 27.703,Blijft 76.686,—. In de 11e begrotingswijziging zijn de gevolgen geregeld van het ontslag van een aantal werklieden, t.w. een besparing van 58.083,Tevens werd door ons de ambtelijke personeelsbezetting van de dienst gemeentewerken aan een kritische beschouwing onderworpen. Een eerste uitvloeisel hiervan is, dat aan twee amb tenaren ontslag werd aangezegd. Voorts werden de algemene en belas tinguitkering afgestemd op het juiste aantal inwoners, waardoor een in totaal hogere opbrengst kan worden geraamd van 7273,Tenslotte werd de post „rente van kasgeld" verlaagd met een bedrag ad 3250, Thans resteert derhalve nog als onge dekt tekort van de begroting 1958 een bedrag ad 8.080, Aangenomen mag worden, dat het resterende bedrag ad 8.080,geen verder beletsel zal zijn voor de goedkeu ring van de begroting. De afvoering van bovenomschreven kapitaalsobjecten en de toegepaste ver mindering van een groot aantal posten van de gewone dienst vervult ons met grote zorg. Het investeringsprogramma wordt hierdoor teruggebracht tot een niveau, dat nauwelijks meer verantwoord is te achten. Ook de gewone dienst ondergaat een zware aderlating. Deze gang van zaken betreuren v/ij ten zeerste. In feite ligt aan deze wijze van be grotingsbehandeling een duidelijke struisvogelpolitiek ten gronslag, want het is onvermijdelijk dat in de loop van het dienstjaar het tekort bij verschillende suppletoire begrotingen weer zal stijgen. Dit is een onontkoombare consequen tie van allerlei zaken, die nu eenmaal een bepaalde ontwikkeling met zich mee brengen, b.v. de ruilverkaveling en de totstandkoming van de waterleiding. De waterleiding geeft duidelijke gevolgen t a v. de riolering, terwijl als uitvloeisel van de ruilverkaveling dikwijls maatre gelen van gemeentewege worden ver langd, welke, zo zij achterwege zouden blijven, tot consequentie zouden hebben, dat eenmalige kansen voorgoed of voor een zeer lange periode zouden worden gemist. Helaas zijn wij niettemin door de noodzaak tot het beperken der bestedin gen en der investeringen gedwongen U deze voorstellen te doen. DS. J. A. RAABE JR. 45 JAAR PREDIKANT Zondag 23 februari j l. was het vijfen veertig jaar geleden, dat ds. J. A. Raabe jr. van Zwartsluis werd bevestigd als predikant in de Nederlands Hervorm de Kerk. Ds. Raabe werd op 30 november 1884 te Vianen geboren, bezocht eerst de rijks h.b.s. te Gouda, daarna die te Utrecht, deed vervolgens aanvullend staatsexa men en studeerde verder nog aan de rijks universiteit te Utrecht. Nadat ds. Raabe in 1911 door het provinciaal kerk bestuur van Groningen was toegelaten tot de evangeliebediening in de Neder landse Hervormde Kerk en hij eerst van 1 november 1911 tot 31 december 1912 te Rotterdam-Delfshaven veertien maanden hulpprediker was geweest, werd hij op 23 februari 1913 te Oosterhout in de classis Nijmegen in het ambt bevestigd. In de cember 1922 verwisselde de jubilaris deze gemeente met die van Den Burg op Texel, waar hem in verband met zijn benoeming tot predikant-voorganger van de hervormde evangelisatievereniging te Winschoten met ingang van 23 juni 1929 eervol ontslag met de bevoegdheid van emeritus werd verleend. Drie jaar later keerde ds. Raabe weer als dienstdoend predikant in de Nederlandse Hervormde Kerk terug en deed hij op 5 juni 1932 zijn intree als predikant van de Her vormde gemeente van Zwartsluis, waar hem met ingang van 1 januari 1952 op zevenenzestig jarige leeftijd emeritaat werd verleend. Tijdens zijn ambtsbediening te Ooster hout heeft ds. Raabe een jaar aardrijks kunde gedoceerd aan het christelijk ly ceum te Arnhem. Verder was hij te Oosterhout praetor van de ring Eist, te Den Burg praetor van de ring Texel en te Zwartsluis praetor van de ring Vol- lenhove en enige jaren praeses van het classicaal bestuur van Kampen. Ds. Raabe was vroeger vele jaren reisleider bij de Nederlandse Christelijke Reis- vereniging en ook enige jaren bij de Ne derlandse Reisvereniging. In verschillen de dag- en weekbladen o.a. in het Alge meen Handelsblad en in de Haagse Post publiceerde hij af en toe reisindrukken. AANVULLENDE AGENDA Aanvullende agenda voor de vergade ring van de Raad der gemeente Texel, te houden op dinsdag 25 februari 1958. Texel, 20 februari 1958. De Burgemeester van Texel, C. DE KONING 39 Vaststelling van de 2e wijziging van de I.Z.A.-regeling Noordholland. 40. Stemming over de vaststelling van de balans van de N.V. T.E.M. per 31 decem ber 1956 en van de verlies- en winstreke ning over 1956. 41. Vaststelling van de 6e wijziging van het Reglement voor het Algemeen Wees huis. 42. Goedkeuring van de salarisregeling van de vader en moeder van het Alge meen Weeshuis. 43. Uitgifte in erfpacht van een strookje grond te Den Burg aan de heer C. Kooi man, aldaar. 4. Voorgedragen wordt voor de benoe ming van een hoofd van de openbare lagere school te Oosterend, de heer Th. van der Snoek te Voorburg. ITT——n—771 Voor de mooiste keuze In mantels naar MMMHi UiM.lrUT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1958 | | pagina 1