«IÉ
Walvissententoonstelling in de
„Vergulde Kikkert
Raadsel in Nijmegen
JAARVERSLAG WITTE KRUIS
Aan het jaarverslag ontlenen wij:
In 1957 vond de opening plaats van een
kringbureau voor de t.b.c.-bestrijding; er
werd een begin gemaakt met de inentin
gen tegen de kinderverlamming. De ge
meente Texel bracht de jaarlijkse subsi
die van 1.400,of 5.400,
In verband met de bestedingsbeperking
in de wijkverpleging werd door onze
afdeling door tussenkomst van het Hoofd
bestuur een verzoek gericht aan de Minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezond
heid, minister Suurhoff, om in aanmer
king te mogen komen voor rijkssubsidie
voor een aan te stellen vierde wijkver
pleegster, in verband met de steeds toe
nemende werkzaamheden van onze zus
ters en het definitief vertrek van de r.-k.
Zusters te De Cocksdorp. Een soortgelijk
verzoek werd gericht aan het gemeente
bestuur van Texel.
Bezoek badhuis
In 1957 werden de volgende baden
verstrekt:
10.113 douches voor volwassenen (10.768)
2.963 douches voor kinderen 3.313)
561 kuipbaden v. volwassenen 631)
216 kuipbaden voor kinderen 213)
13.853 baden (in 1956 14.925)
Een verschil derhalve van 1072 baden.
Ten opzichte van 1956 is dit verschil
hoofdzakelijk een gevolg van de aanslui
ting van diverse percelen in Den Burg op
het waterleidingnet, waardoor een vrij
groot aantal gezinnen, welke anders re
gelmatig van het badhuis gebruik maak
te, er toe over gingen een douche-inrich
ting in hun woning te laten aanbrengen,
terwijl bovendien een groot aantal nieu
we woningen gereed kwamen en werden
betrokken welke voorzien waren van een
badgelegenheid.
Consultatiebureau
Dit gedeelte van ons wijkgebouw werd
ook in 1957 ten behoeve van diverse tak
ken van dienst zeer druk bezocht, het
wordt nu reeds een zaak van passen en
meten teneinde aan alle aanvragen te
kunnen voldoen.
Op 5 september 1957 werd het kring
bureau Texel voor de tuberculosebestrij
ding officiëel geopend. Dit bureau ver
zorgt twee zittingen per maand, waardoor
het tijdrovende reizen naar Den Helder
en terug is komen te vervallen. Een zeer
belangrijke verbetering voor Texel, waar
voor wij het Bestuur van de Noordhol
landse vereniging voor de tuberculose
bestrijding dan ook bijzonder erkentelijk
zijn. Voor het beschikbaar stellen van het
gebouw, schoonhouden, verwarming enz.
is een huurprijs overeengekomen van
1000,per jaar.
15 oktober 4957 werd een begin ge
maakt met de inenting tegen polio. Ou
ders van kinderen van de jaarklasse
1955 werden in de gelegenheid gesteld
hun kind tegen deze gevreesde ziekte te
laten inenten. Van de 225 hiervoor in
aanmerking komende kinderen werden
195 ingeënt.
Er vonden moedercursussen plaats, ter
wijl de diverse bestralingen als van hoog-
tezon en U.K.G. eveneens in het C.B.
worden verricht.
Het bureau Texel van de Medische
Sportkeuring maakte eveneens gebruik
van ons gebouw ten behoeve van hun
keuringen.
De belangstelling voor het zuigelingen,
kleuter- en rheumabureau is ook in 1957
bijzonder groot geweest.
De schoolartsendienst, het bureau voor
de geestelijke Volksgezondheid, zorg voor
lichamelijk gehandicapten, het kraamcen-
Irum Texel maken voor hun zittingen ge-
bruik van het C.B.
Zuigelingenbureau: Aantal zittingen 26,
aantal consulten 1624; aantal nieuw in-
geschrevenen 188.
Kleuterbureau: Aantal zittingen 20;
aantal consulten 698; aantal nieuw inge-
schrevenen 134.
I Rheumabureau: Aantal zittingen 12;
1 aantal consulten 289; aantal nieuw inge-
schrevenen 41.
Bureau t.b.c.-bestrijding: Aantal zittin
gen 7; aantal consulten 232; aantal nieuw
ingeschrevenen 65.
Hoogtezon-behandeling: Aantal bestra
lingen: 101 bij 10 personen,
j U.K.G.-behandeling: Aantal bestralin-
gen: 481 bij 32 personen.
Behandeling met het Ether-apparaat:
Aantal behandelingen 54 bij 3 personen.
Röntgenfoto's: In 1957 werden 41 rönt
genfoto's gemaakt.
Ook in 1957 heeft onze concierge/bad-
meester zich op de meest lofwaardige
wijze van zijn taak gekweten. De lokalen
van het Bureau alsmede het badhuis zien
er steeds hygiënisch verzorgd uit. Voor al
dit werk, dat bij- hem in vertrouwde han
den is, is het Bestuur hem ten zeerste er
kentelijk.
Huisbezoeken der Wijkverpleegsters
Wijkverpleging 4737 bezoeken; kraam
zorg 23; zuigelingenzorg 1187; kleuter
zorg 499; kinderuitzending 32; tubercu
losebestrijding 273; rheumatiekbestrij-
ding 112; zorg voor lich. gehandicapten
27; geestelijke volksgezondheid 7; andere
bezoeken 85.
Ziekenvervoer 8 keer; Poliklinische be
handeling 18 keer; laatste hulp 6 keer;
E.H.B.O. 45 keer.
Door onze Zusters werd, in overleg
met de districtsverpleegster Zr. Haring
huize, die als docente optrad, een vijftal
Moeder cursussen georganiseerd en wel:
aan Den Burg, Den Hoorn, Oosterend,
I Oudeschild en De Koog.
Verplegingsartikelen
Magazijn Den Burg: 744 artikelen aan
j 321 personen; magazijn Oosterend: 288
artikelen aan 108 personen; magazijn De
Cocksdorp: 90 artikelen aan 41 personen.
Tuberculosebestrijding
In 1957 stonden 54 personen onder toe
zicht. 5 personen werden opgenomen in
een sanatorium. Ligtenten werden niet
uitgeleend. Van het totaal beschikbare
aantal ligtenten, zijnde 11 stuks, werden
de kleinste vijf verkocht. Hiervoor werd
een prijs bedongen van 150,per stuk.
De nog in voorraad zijnde grotere tenten
werden zorgvuldig nagekeken en waar
I nodig gerepareerd.
De Emmabloem-collecte bracht in 1957:
j 430,03 op.
Aan de Zusters J. D. en E. Harinck
i werd op hun verzoek met ingang van 12
augustus 1957 na negen jaar dienst
op de meest eervolle wijze ontslag ver
leend. In hun plaats werden met ingang
van 1 augustus 1957 aangesteld de zusters
G. A. Bottema en M. Kreumer.
Ook in het afgelopen jaar hebben onze
Zusters haar zeer omvangrijke en ver
antwoordelijke taak op voorbeeldige wij
ze verricht. Het deed ons een bijzonder
groot genoegen te hebben mogen consta
teren dat de zusters Kreumer en Bottema
zich in betrekkelijk korte tijd in hun
functie hebben ingewerkt. Van deze
plaats zeggen wij onze Zusters dan ook
gaarne hartelijk dank voor al het werk,
dat zij in het belang van onze kruisver
eniging hebben gepresteerd.
Auto en bromfiets van het Witte Kruis
De per 12 april 1956 aangeschafte Ford
Populair heeft ook in het afgelopen jaar
aan de verwachtingen voldaan. Met deze
auto werd in 1957 een afstand van 15.057
km afgelegd.
Op 14 maart 1957 werd door de afd.
Texel van de Bond van Plattelandsvrou
wen met medewerking van het dames
zangkoor van de heer J. Visser de revue
,,Het Vierde Wiel" ten tonele gebracht.
De bedoeling van deze uitvoering was te
trachten het z.g. nog ontbrekende vierde
wiel van de Witte Kruis-auto boven wa
ter te halen. Deze opzet is grandioos ge
slaagd. Een bedrag van 658,08 werd aan
ons Bestuur afgedragen. Voor deze sym-
patieke daad zijn wij de Bond van Plat
telandsvrouwen ten zeerste erkentelijk.
Landerijen
De pacht en pachters van de aan het
Witte Kruis toebehorendelanderijen,
groot 7.68 ha. bleven onveranderd.
Verplegingsartikelen
Voor zover dat nodig was, werden deze
artikelen aangevuld of vervangen.
Inventaris
Teneinde het kosteloos beschikbaar ge
stelde polio-vaccin op de juiste tempera
tuur 4 gr. C. te kunnen bewaren,
zagen wij ons genoodzaakt hiervoor een
kleine huishoudkoelkast aan te schaffen.
De aanschaffingskosten vermeerderd met
de kosten van een 40 injectiespuiten,
welke voor de polio-inentingen noodzake
lijk zijn, worden volledig gedekt door de
bijdrage van 40 cent per injectie der
ouders.
De vereniging had per 1 januari 1957 'n
ledental van 2433; per 31 december be
droeg dit 2486.
Kraamcentrum Den Helder en Omstreken
Uit het jaarverslag van deze Stichting
noteerden wij voor Texel het volgende: i
Er werden in 1957 49 gezinnen geholpen
i met 491 verzorgingsdagen. In 1957 waren I
er 3 gediplomeerde kraamverzorgsters op
Texel. Eind 1957 waren er 5 gediplo-
meerde krachten op het eiland. Er werd
prettig gewerkt het afgelopen jaar en er
waren slechts weinig moeilijkheden.
NOORDERLICHT
In Den Helder en omgeving heeft men
in de nacht van woensdag op donderdag
het noorderlicht kunnen zien. Het uitte
zich in felwitte en rossige banen in de
richting Texel. Het verschijnsel duurde
Hier een ander hoekje van de tentoonstelling: rechts boven een moderne ha
poen, die door een kanon wordt qelanceerd. Als de harpoen de walvis treft
deze ten dode opgeschreven, want in de harpoen bevindt zich een qranaat.
De heer Hans Kievits heeft de schilderingen verzorgd; hier legt hij de laatt
hand aan het onderschrift bij een der taferelen.
ongeveer een uur.
Z'Tl<Jb. V. :>3y
V - li T7 k'i [lil m
WAT HET
IVOREN
BEELDJE
VERTELDE
-- -smis... ^ji(M n-, 4 -TSff ^Kg
i 1 vv.-.o. -
--; >A y;
i(
V ■-
X QVI
24. OP DE KAART lijkt die Rode Zee een
smal slootje maar op de plaats waar
Aboel en Zoon oversteken is het toch
altijd nog een zeiltocht van dik 250 km.
Wat ook weer niet erg is als het maar
waait. Maar overdag is het bladstil en
brandend heet. 's Nachts gaat het beter
en na zeven dagen krijgen ze land in 't
zicht. Dan liggen ze weer een dag te drij
ven en elke Europeaan zou uit zijn vel
gesprongen zijn van ongeduld. Oosterlin
gen zijn anders. Luier of wijzer? Ze sla
pen veel en rusten uit van de zware tocht
die ze achter de rug hebben en vergaren
kracht voor de reis dwars door Arabië.
Midden in de nacht bereiken ze de kust
en daar staan al zestig kamelen klaar om
de koopwaar over te nemen. De soldaten
van Hassan en Zoon steken daarbij geen
hand uit. Ze kijken alleen maar of er
niets verdwijnt en dat is wel nodig ook.
Twee mannen laden een groot pak op een
kameel. Het pak lijkt helemaal niet op
die welke ze zelf hebben meegebracht.
Vlug tellen ze alles na en dat klopt. Maar
toch vertrouwen ze het zaakje niet en
halen de jonge Hassan erbij. Zal hij ze
dwingen dat pak open te maken door ze
van diefstal te beschuldigen? Een vrese
lijke belediging en een vechtpartij riske-
Nee, Aboel zegt dat hij nog steeds meer
koopwaar kan gebruiken en laat zijn
mannen de kostbaarste ruilartikelen uit
stallen. Maar ze willen niet verkopen, ze
hebben erge haast die vreemde lieden. En
opeens laten ze alles in de steek en ren
nen weg. Vader Hassan heeft van dit al
les niets gemerkt en geeft nu juist het
vertreksein. De vreemde pakkameel ne
men ze mee, maar Aboel moet een hele
dag wachten voordat hij het raadsel kan
oplossen.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
tot en met 26 juni 1958
Gevonden te Den Burg- zonnebril;
goudkleurige damesring met witte steen;
zwart kinderjasje met gebloemde zomen;
muntbiljet van 2,50; plastieken regen
jas; korte herenbroek; bruine ceintuur;
sleutel; jongensjasje met wapenschild op
linkermouw en filmrol in zak; zwarte ny
lon herensok; tas met veldfles, motorpet
en brood; bos sleutels; Amerikaanse le-
gertas inhoudende fles spiritus en fles
petroleum; zilverkleurige oorbellen voor
zien van steentjes; bruine gebreide kin
dermuts; te De Koog: bril; blikken weeg-
schaalschaal; Agfa fototoestel (box) in
bruin étui.
Verloren te Den Burg: r.-k. kerkboek;
rood-groen-zwart geruite paraplu; bank
biljet van 50 mark (DM 50,bruin le
deren étui met vulpen en vulpotlood; bos
sleutels; grijs statief voor fototoestel in
een grijze hoes; lederen tabakszak; te De
Koog: roze sjaal met voorstellingen van
Curasao; vulpen.
Het bureau der rijkspolitie te Den
Burg is hiervoor geopend op werkdagen
van 16.00 tot 18 00 uur.
Loopt het seizoen nog een beetje?
Bar, bar, an De Koog is tenminste
een bedrijf, dat gien iens de tied ken
fiende om seevens de vlag binnen te hale.
DIENSTPLICHT
Uitspraken inzake vrijstelling
De burgemeester van Texel bren
ter algemene kennis, dat de minister vi
oorlog omtrent* vrijstelling van dienst t
gewoon dienstplichtige de volgem
uitspraken heeft gedaan:
Antonius Boogaard, lichting 1959.
Voorgoed vrijstelling van dienst vr
gens broederdienst, bij beschikking vi
23 juni 1958, 39 12 11 030.
Simon J. Hopman, lichting 1957.
Aanvraag om vrijstelling van dies
wegens persoonlijke onmisbaarheid
wezen, bij beschikking van 23 juni 19:
37 09 14 151.
Tegen elke omtrent vrijstelling gedai
uitspraak kan iedere belanghebbem
uiterlijk de tiende dag na de dag, waart
de uitspraak ter algemene kennis is g
bracht, in beroep komen. Indien de ing
schrevene, wie de uitspraak geldt buit
Nederland verblijft, kan, voor zover h
door deze in te stellen beroep betreft, is
overschrijding van de termijn van ts
dagen genoegen worden genomen. Z
lang omtrent zodanige overschnjdii
geen beslissing is genomen, wordt de u
spraak na het verloop van de termijn v
tien dagen als onherroepelijk beschouw
Het beroepschrift moet tot Hare Maj<
teit de Koningin worden gericht en mo
met redenen omkleed zijn. Het moet i
geleverd worden op de afd. militaire!
ken van de secretarie dezer gemeente.
De Koningin beslist op het beroep I
een met redenen omkleed besluit, nai
de raad van state is gehoord.
Texel, 27 juni 1958.
De burgemeester voornoem:
C. DE KONING
AGENDA VAN DE
CULTURELE RAAD
Donderdag 3 juli
Den Burg, Oranjeboom, De bootacholitf
voeren op „Potasch en Perlemoer rr
vakantie".
Vrijadg 4 juli
Den Burg, Oranjeboom, Vertoning
de Texelfilm.
Zaterdag 5 juli
Den Burg, Concert door Koninkli
Texels Fanfarekorps (met jeugdkorps)
de Wezentuin.
'euilleton
door G. PLANTEMA
HOOFDSTUK I.
1. Inleidende bespiegeling
ALS André Boorneman niet zo vol
maakt argeloos over de Oranjesingel had
gewandeld, zou de bestuurder van de
grote, glanzend-blauw gelakte auto mis
schien nooit op de gedachte zijn gekomen,
juist hem naar de weg te vragen. Het
staat immers vast, dat er autobestuurders
zijn, die niet graag inlichtingen inwin
nen bij mensen, die proberen door vor
sende blikken te weten te komen, wie er
in hun wagen zit. Daarmee wil natuurlijk
helemaal niet gezegd zijn, dat alle auto
bestuurders, die er dusdanige gevoelens
op na houden, hun afkeer danken aan 'n
gevoel in hun onderbewustzijn, veroor
zaakt door instinctmatig terugdeinzen
voor al wat maar zweemt naar politie
onderzoek. Ja, want men zou kunnen
veronderstellen, dat mensen die met on
derzoekende blikken in auto's kijken, be
horen tot de kategorie van rechercheurs
oftewel „stillen". Maar zover hoeft de
achterdocht niet te gaan, want er lopen
ontelbare personen rond, die met de re
cherche niets hebben uit te staan en toch
van nature met een paar speurend kij
kende ogen zijn uitgerust. Het lijkt er
soms op, of zulke mensen overal iets
achter zoeken.
André Boorneman zag er zeker niet zo
uit. Integendeel, als iemand op deze lange
Nijmeegse singel op dat ogenblik minder
zo'n indruk wekte, was hij het wel. Wie
hem daar zag wandelen, wist meteen, dat
het hier een jongeman betrof, wiens ge
dachten waren geconcentreerd op heel
iets anders dan op zijn direkte omgeving.
En een mensenkenner heeft vooral wan
neer de lente of de zomer in het land is,
bij het aanschouwen'van een André Boor
neman weinig moeite om vast te stellen,
wat er aan de hand is. Als een jongeman
er uit ziet of hij in de zevende hemel
vertoeft, terwijl hij tezelfdertijd van plan
schijnt te zijn heel de wereld te gaan
veroveren, dan kan dat slechts één oor
zaak hebben. In dit geval heette die oor
zaak Madeleine Uittenterpe.
Niet voor niets wandelde André Boor
neman over de brede singel, die twee ro
yale pleinen verbindt, waarvan de namen
herinneren aan de veelbewogen historie
van de oude stad Nijmegen. Dicht bij het
ene plein, dat genoemd is naar de Fran
kische keizer Karei, was het uitgangs
punt van zijn tocht. Daar lag het pension
waarin hij de dag tevoren zijn intrek had
genomen. Dat was op de eerste dag van
zijn vakantie en wie dus de konklusie wil
trekken, dat deze jongeman geen inge
zetene was van Nijmegen, heeft het vol
komen bij het rechte eind. Hij was een
inwoner van Rotterdam. En hij was op
weg naar het Keizer Lodewijkplein.
Bij het aanbreken van de lente en de
daarmee gepaard gaande komst van het
tennisseizoen in de open lucht waren tus
sen Madeleine Uittenterpe en André
Boorneman banden ontstaan van allengs
dieper wordende sympathie. Weliswaar
kon men daar nog geen officiëel tintje
aan toekennen, maar de banden waren
toch stevig genoeg geweest om de jonge
man te doen besluiten zijn vakantie in
Nijmegen door te brengen. Dit was ver
oorzaakt door een misschien toevallige,
mogelijk echter toch niet helemaal onop
zettelijke uitlating van Madeleine. Op een
middag in midden juni toen zij naast el
kaar zaten, uitrustend van een spannende
set, liet zij zich ontvallen, dat zij met
haar familie aan het eind van de volgen
de maand naar Nijmegen zou reizen om
daar enkele weken door te brengen. Neen,
eigenlijk zou dat niet in de stad Nijmegen
zijn, maar in het op slechts luttele kilo
meters verwijderde dorpje Berg en Dal,
dat blijkbaar al vroegtijdig was volge
boekt met zomergasten, maar in de stad
zelf had hij onderdak gevonden. Naar
aanleiding van een advertentie ontving
hij weldra de mededeling, dat pension
Welgelegen voor de tijd van twee weken
een kamer voor hem had gereserveerd.
Veertien dagen maar, want langer duur
de zijn vakantie jammer genoeg niet!
Berg en Dal is met Nijmegen verbon
den door een tramlijn. Deze eindigt bij
het Hunnerpark in de stad en dat park
ligt naast het Keizer Lodewijkplein. Het
valt dus niet te verwonderen, dat André
Boorneman over de naar dit plein leiden
de singel wandelde. Immers, Madeleine
Uittenterpe had hem laten weten, dat zij
voornemens was, die middag de stad te
bezoeken. Alleen! En André Boorneman
was een goed verstaander.
Nu begrijpt men ook, waarom André
Boorneman weinig geneigd was aandacht
te schenken aan voorbijrijdende auto's,
zelfs aan de luxueuze blauwe wagen, die
bijna geluidloos over het wegdek gleed.
Natuurlijk, hij kreeg even een vage in
druk, toen de auto als een stille schaduw
langs hem reed. Evenmin schonk hij er
aandacht aan, toen de wagen een twin
tigtal meters verder stopte, vlak aan de
rand van het trottoir. En hij had er eerst
geen erg in, dat iemand tegen hem sprak
toen hij even later bij de stilstaande wa
gen was gekomen.
„Monsieur!" riep een stem, zo dringend,
dat zelfs André Boorneman er wel op
letten moest.
De bestuurder had de zijruit omlaag
gedraaid en stak zijn hoofd naar buiten.
André keek in een zuidelijk gelaat, vrij
donker, met zwarte ogen en een streepje
van een snor, dat de breedheid van het
gezicht accentueerde. Het was een eigen
aardig gezicht, maar André Boorneman
kon het, toen hij er later over dacht, niet
met zichzelf over eens worden, of het
toebehoorde aan een Fransman want
de man sprak Frans of een Italiaan,
dan wel een Hongaar.
Wanneer men in gedachten is, valt het
niet gemakkelijk, zich snel te realiseren,
wat iemand in een vreemde taal zegt,
vooral wanneer het Frans is, dat met een
keelklank gesproken wordt. Toch was
André Boorneman voldoende bij om te
begrijpen, dat de man in de auto de weg
naar Berg en Dal vroeg, al sprak hij deze
naam zonderling uit. Met enige woorden
lichtte hij de vrager in, onderwijl onwil
lekeurig een vluchtige blik werpend in
de wagen.
Tenminste, van oorsprong was het een
vluchtige blik, maar toen werd hij wel l
dwongen, oplettender te kijken, niet na
de bestuurder, die alleen op de voon
bank zat. Hij droeg een licht zomerp
en alles wees er op, dat hij eerder eif
naar dan chauffeur van deze kostbi
wagen was. Maar behalve zijn eigenai
dig Zuidelijk gezicht had hij weit
boeiends.
Anders was het gesteld met een van
twee mensen, die op de achterbank zaU
Aan de rechterzijde zat een man met e
groot en rood hoofd volkomen kaal.
leen een glimp ving André Boorneff
van dit hoofd op, dat op een vleesi
leek, die door zijn rondheid geen schei
trekken had gekregen.
Onmiddellijk dwaalde de aandacht
naar de derde persoon in de wagen,
jonge vrouw, die André Boorneman In
onderdeel van een sekonde een zuidet
visioen voor ogen toverde. Maar een n
ment had hij de gelegenheid naar haar
kijken. Duidelijk zag hij haar niet, nu
wat hij zag, was voldoende om hem
van te overtuigen, dat zich daar t
schoonheid bevond. Slechts een ogenl»
kon hij een indruk krijgen van een fii
getekend gezicht met een matbleke ti
waarin donkere ogen een hartstochte
temperament verrieden. Toen had
wegrijden van de auto haar aan zijn
onttrokken
(Wordt vervolgd)