Groen 7wa
in het harL,
BEDDEN
ZONDER U
M
Rogslootideaal oord voor
vissers en jagers
„gezondheid
UW GELD
Waar de natuur zichzelf nog kon blijven
MOERBEEK'S
MEUBELHANDEL
X-
WOENSDAG 24 JUNI 1959
TEXELSE
73e JAARGANG No. 7363
COURANT
Uitgcrvs N.V. v.h. Lcmgeveld de Rooij
Boekhandel Drukkerij Bibliotheek
Den Burg - Texel - Postbus 1) - Tel. 11
Verschijnt woensdags en zaterdags
Bank: R'damse Bank, Coöp. Boerenl.
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. ƒ2,25 p.
kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm
y/v-f.
Geruisloos duwt Cor Visman zijn bootje over het rimpelend watervlak van de
schilderachtige, door rietkragen omzoomde Rogsloot, waarlangs het rustige De
Cocksdorp zich languit uitgestrekt heeft. Op de voorgrond links is nog
fragment te zien van een kaar, waarin de gevangen paling verzameld
in afwachting van de komst van de detailhandelaar.
een
wordt
DE BERGEENDEN zeilden op nog geen twee meter hoogte over het rimpe
lende water van de Rogsloot. Ze trokken niet wat op toen ze het bootje nader
den: dat bootje hoorde immers tot de vaste inventaris van hun terrein en die
man aan de duwboom kenden ze al van kindsbeen af. Zeker, die passagier
was een vreemde eend, maar die kon stellig geen kwaad doen, die zou wel
rustig op zijn gammele troon blijven zitien: zon bootje, waarmee de paling
visser van wal steekt is rank en smal en spotters slaan over boord.
Ook de scholeksters maakten zich niet druk om de verschijning van de
vreemdeling en de karekieten zongen het hoogste lied in de rietkragen, die aan
weerszijden van de Rogsloot een donkergroene zoom hadden gelegd.
Het bootje zocht zijn weg, maar dat
was geen puzzelroute, want de steven
had zich maar te wenden van het ene
groepje stokken naar het volgende. Stok
ken, waaraan netten waren gebonden
met het doel paling te bemachtigen.
„Nou gaan we naar het beste net", zegt
Cor Visman en we dachten dat hij ons
beet wilde nemen. Hoe kun je nu op
meters afstand al vaststellen of een be
paald net het goed gedaan heeft of geen
levend wezen zal bevatten? Maar toen
de fuik aan het einde opgehaald werd,
krioelde het ineens van de paling, on
danks de noordenwind, waarover meer.
Paling van flink formaat, 's
Nachts, toen de Cocksdorpers in
Morpheus armen lagen, toen schip
per Boon van „De Zeemeeuw" mis
schien in de geest al weer lang en
breed op het Eierlandse Gat dob
berde, toen was die paling actief
geworden. En dat kan in die lange,
brede Rogsloot: hij begint immers
al ter hoogte van de boerderij „Sir
Robert Peel" en loopt door tot het
laatste huis van „Durp", waar de
dijk het land beschermt en waar
het lange kanaal begint. De palin
gen kunnen daar elf kilometer aan
eén stuk afleggen.
Velen komen ontijdig in een fuik te
recht. De kleinsten kruipen er schielijk
weer uit: ook palingen houden van de
vrijheid, de rijpere jeugd voelt zich ech
ter al het haasje, maar de palingvisser
is een sportief man: de paling, die hem
te licht lijkt laat hij weer zwemmen, na
tuurlijk moeten ze hem wèl beloven, dat
hij hen nog eens terugzietWel, daar
is een goede kans op, want hoe moet een
paling de Rogsloot verlaten? Heel, heel
lang geleden kon je er met een gerust
hart binnenzwemmen, want je kon er
ieder uur van de dag weer uit: de Rog
sloot vormde toen namelijk één geheel
met de Waddenzee, maar in 1835 werd
Eierland ingepolderd. De Rogsloot werd
afgesloten.
Op het ogenblik is het zo, dat iedere
paling voor zijn leven lang op Texel ge
ïnterneerd is. Dat geldt namelijk ook
voor de paling die Kees Dogger in de
Prins Hendrik Polder vangt en voor de
paling, die Gerrit Pieter Plaatsman
het Noorden bemachtigt. Dat geldt ook
voor de paling, die andere beroepsvissers
in de Texelse binnenwateren weten te
bemachtigen.
Nieuw materiaal
Op Texel vindt je wat sneu al
tijd een einde: df in een fuik öf in de keel
van een blauwe reiger.
U zult dan zeggen: „Maar waar af
gaat en niet meer bij komt mindert en
eerstdaags is het met die fuikenlichterij
voor goed afgelopen!"
Dat zou inderdaad het geval zijn, als
de vissers niet regelmatig voor nieuw
materiaal zorgden. Door de Heidemaat
schappij wordt aan iedere erkende visser
een bepaalde hoeveelheid glasaalttjes
toegewezen. Deze worden in het voorjaar
in de Texelse binnenwateren uitgezet.
Hoe klein dat grut is? Er gaan er zo'n
honderdduizend in een partij van 25
kilogram. De vissers veronderstellen, dat
ongeveer een derde deel het predikaat
volwassen weet te bereiken.
Voorheen kwam die glasaal uit eigen
beweging naar binnen, maar nadat ook
Texel meer aandacht was gaan besteden
aan zijn waterbeheersing stuitte dat glas
aaltje overal langs de dijk z'n neus.
Deze glasaaltjes hebben overigens de
moed nog nooit opgegeven en voor de
sluizen van het Kornwerderzand is het
tijdens hun trek altijd nog een drukte
van belang: ze willen daar allemaal de
voormalige Zuiderzee op. Sinds vele
generaties zijn daar de palingen tot volle
wasdom gekomen en de macht der ge
woonte getrouw houden de diertjes zich
maar aan die oude route! Hoe lang hun
reis geweest is? Waar hun bakermat lag?
De geleerden menen, dat de palinkjes
ergens op de Atlantische Oceaan geboren
worden.
We tekenen al die bijzonderheden al
in gedachten op, als het bootje door de
Rogsloot schuift.
Hiervoor moet de bezoeker dan een
stralende dag uitzoeken, want dan
Texel op z'n mooist en De Cocksdorp en
omgeving vormen nog altijd een idylle
voor wie rust zoeken. Is het een wonder,
dat de heer Visman altijd verzoekjes van
de zijde der toeristen ontvangt om eens
zo'n tocht met hem te mogen meemaken?
Varend over de lange, brede en vooral
vredige Rogsloot dachten we, dat de
VW-afdeling aldaar gelegenheid zou
moeten geven tot roeien op dit prachtige
water, maar practische bezwaren staan
in de weg: dit viswater is gepacht, het is
geen openbaar terrein enals wij zo
vele reine natuur om ons heen zien,
vergeten wij wel eens persoonlijke be
langen!
Visserij èn jacht
's Zomers wordt hier de paling ver
schalkt, maar reeds in juli wordt daar
de eendenjacht geopend, waarna in de
wintermaanden de fazanten, hazen en
ander wild er voor de lopen gehaald
wordt. Dit is een der fraaiste jachtter
reinen van het eiland. Is het een wonder,
oat het terrein voortdurend goed be
waakt wordt?
De vogelbescherming
En dat open oog voor die rijkdom doet
goed volgen, want een landbouwer in de
naaste omgeving beschouwt, zo verna
men we, zijn terrein in wezen al sinds
jaar en dag als een semi-broedplaats
voor vogels: ieder voorjaar komen er
verscheidene vogels tot leven. De betrok
kene zou, wanneer hij enkel maar
aan op de praktijk ingestelde factoren
zou denken, die vogels het broeden wel
beletten. Een klein kunstje, maar hij stelt
in hun bezoek, hun gebruik van het ter
rein juist een grote eer. Dit mag tussen
de andere regels toch wel even vermeld
worden! Dit zijn de stille medewerkers,
steunpilaren in de rij van hen, die Texel
gaarne het predikaat „Vogeleiland" la
ten behouden.
(Slot in volgend nummer)
ANJERDAG 1959: EEN ACTIE TEN
BATE VAN HET CULTURELE WERK!
De Anjerdag krijgt al een bekende
klank. Ook thans weer zal in de periode
van 22 juni tot 5 juli a.s. een beroep op
uw offervaardigheid worden gedaan om
middels de jaarlijkse collecte ten bate
van het Anjerfonds het Nederlandse
culturele werk te steunen.
Het Prins Bernhardfonds en de pro
vinciale Anjerfondsen zijn uitgegroeid
tot belangrijke steunpilaren van het cul
turele werk in Nederland. Ook plaatse
lijk werd meermalen een aanzienlijke
subsidie aan een plaatselijke vereniging
toegekend, laatstelijk aan het Koninklijk
Texels Fanfarekorps, terwijl thans weer
een aanvrage voor het fanfarekorps
D.E.K. te Den Hoorn in behandeling is.
De aanschaffing van instrumenten blijft
voor de korpsen een zware zorg en hier
voor doen zij dan ook zelden een tever
geefs beroep op het Provinciale Anjer
fonds. dat echter ook slechts met mate
kan helpen.
Naast vele muziek- en zangverenigin
gen werd in 1958 in Noordholland o.a.
ook aan de navolgende instellingen een
ubsidie toegekend:
Provinciaal Vormingscentrum „De Haaf"
Culturele Raad Noordholland; Stichting
jeugdbelangen Enkhuizen; R.K. Instuif
Jong Velsen Noord; Commissie Interna
tionaal Orgelconcours.
De landelijke Prins Bernhardstichting
steunde ook tal van instellingen en ver
enigingen o.m. het Koninklijk Instituut
voor de Tropen te Amsterdam; het Bal
let der Lage Landen te Amsterdam;
Stichting toneelgroep Studio; Federatie
van Nederlandse Zangersbonden; de
Stichting „Het Nederlandse Blindenwe
zen" (voor het vervaardigen van gespro
ken boeken voor blinden), het Werk
verband Katholiek Amateur Toneel te
Amsterdam en de Volksmuziekschool te
Amsterdam.
Zoals U ziet is dit werk uw steun ten
volle waard. Ik ben de plaatselijke
korpsen en waar geen korps is de
plaatselijke collectanten en collectrices
dan ook zeer erkentelijk, dat zij zich
bereid hebben verklaard ook dit jaar
aan het welslagen van de komende in
zameling te willen medewerken.
Door bij de komende Anjercollecte een
papieren Anjer of een fotokaart van het
Koninklijke gezin te kopen vergroot u
de subsidiemogelijkheden van het Prins
Bernhardfonds en de provinciale Anjer
fondsen. Ik wil de komende collecte dan
ook van harte bij U aanbevelen.
C. DE KONING, burgemeester.
BENOEMING
De heer C. M. Room, alhier, is per 1
juli a.s. benoemd tot bijzonder procu
ratiehouder ten kantore van de Rotter-
damsche Bank N.V. te Den Burg.
ZANGDIENST TE DEN HOORN
WORDT UITGEZONDEN VOOR RADIO!
Op donderdagavond 2 juli wordt in de
Herv. kerk van Den Hoorn een zang-
dienst gehouden met medewerking van
D.E.K. Deze dienst zal worden opgeno
men en wordt voor de radio uitgezonden
op zondagmorgen 5 juli voor de I.K.O.R.
van 8.30 tot 9.30 uur.
Morgenavond 25 juni is er een oefen-
dienst in de kerk, samen met D.E.K.
Een ieder wordt hartelijk uitgenodigd
deze dienst bij te wonen.
TEXEL GAAT VERJAARDAG PRINS
BERNHARD VIEREN MET CONCERT
De a.s. verjaardag van Z.K.H. Prins
Bernhard zal door Texel worden ge
vierd met een gezamenlijk concert, dat
maandagavond, aanvang 8 uur, in „De
Wezentuin" te Den Burg zal worden ge
houden onder de algehele leiding van de
heer Cor Rijf. Aan dit concert zullen de
volgende Texelse ensembles medewer
ken: de zangvereniging „Con Amore'
Dameskoor Den Burg, het R.-K. Kerk
koor, De Stem des Volks en het Konink
lijk Texels Fanfarecorps.
De entree zal geheel gratis zijn. Zater
dag hopen wij het programma te publi
ceren.
UW ADRES VOOR
GESLAAGD
De heer H. Ellen, Den Hoorn, deed in
Den Haag examen voor de zeevisvaart en
behaalde het bewijs van bekendheid met
de bepaling ter voorkoming van aanva
ringen op zee.
De heer Ellen werd opgeleid door de
heer D. M. Vlas te Oudeschild. Het was
een vervroegd examen.
zijn wij nergens!
Wij doen dan ook ons uiterste
best u op tijd het beste te leveren.
Maar
is daarbij onmisbaar!
Waarmee wij maar willen zeggen,
dat wij het prettig vinden als uop
tijd betaalt.
Uw Texelse leveranciers
KERK IN DE SCHIJNWERPERS
Gedurende de maanden juli en augus
tus zal het Hervormde kerkje van Den
Hoorn 's avonds verlicht worden De
T.E.M. zal 6 of 8 schijnwerpers plaatsen,
De onkosten worden door de Hoornder
middenstanders gezamenlijk betaald.
FIETSJE ONDER BUS
Het fietsje van een dochtertje van de
familie W. H. Bakker, Dorpsstraat, Den
Hoorn, werd zaterdag door een TESO-
bus gekraakt, maar het kind zelf bleef
gelukkig ongedeerd.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Heden, woensdag, consultatiebureau
Heden, woensdag 24 juni, worden de
moeders van Den Burg en Oudeschild
verwacht. De moeders van Oudeschild
van 45 uur.
NATUURZUIVER
OPWEKKEND VERKWIKKEND
KIEVIT OP EIEREN
Op een terrein van de boerderij
Duinoord", Eierland, broedt thans nog
een kievit, terwijl ook een scholekster
nog bezig is de toekomstige gezinsuit
breiding te bevorderen. Het lijkt ons
toe, dat vooral de kievit aan de late kant
want reeds werd eind maart het eer
ste ei op Texel gelegd! Wellicht is hier
van een tweede broedpoging sprake. De
eigenaar van het land heeft beide vogels
tijdig ontdekt, zodat hij de nesten even
op zij kon leggen toen hij met zijn land
bouwwerktuigen moest passeren.
SERENADE TE OOST
Muziekvereniging V.I.O.S. had zater-
oag een druk programma. Zagen wij
VIOS eerst door Oosterend marcheren
voor de demonstratie van de gymvereni
ging, waarbij opviel dat de VIOS gelede
ren weer enigszins zijn versterkt met
enige jongere krachten, na deze rond
gang waren zij weer spoedig op Oost en
brachten daar een serenade aan het
echtpaar K. Kalf, ter gelegenheid van
hun 25-jarig huwelijk. Beide zoons van
het jubilerende echtpaar zijn immers lid
van VIOS. De muzikanten werden voor
deze serenade onthaald op 'n verfrissing.
Z.D.H.-NIEUWS
Het eerste elftal nam zondag deel aan
de beker-wedstrijden van SVC te De
Cocksdorp. Ons elftal won met 31 van
SVC, dat bekerhoudster is. Texelse Boys
wonnen met 60 van Oosterend.
Zaterdagavond de finale Tex. Boys-
ZDH.
GYMVERENIGING OOSTEREND
GAF EEN DEMONSTRATIE
Regelmatig geeft de gymvereniging
van Oosterend een demonstratie om de
belangstelling voor deze gezonde sport te
blijven behouden. Zaterdagavond heeft
dit openbare optreden wederom plaats
gehad. Voorafgegaan door de Muziek
vereniging VIOS werd eerst een rond
gang door het dorp gemaakt. Hierbij viel
het ons op dat er gebruik werd gemaakt
van een nieuwe gymvlag. De vlag is
vervaardigd door de dames van de gym
en heeft de kleuren groen-wit in drie
hoek op een rechthoekig veld, terwijl in
de witte velden de oprichtingsdatum ok
tober 1952 is vermeld en het embleem
van de gym, een turner op de brug in
hoogstand, gevat in een schildembleem.
De demonstratie vond plaats op het
sportveld achter de School m.d. Bijbel
en omvatte een programma van 14 oefe
ningen. Het hindernis nemen van de
kleintjes bracht een leuke spanning te
weeg. Verder was er het kastspringen,
ringen, evenwichtsbalk voor de meisjes,
verder brug ongelijk, paardspringen, rin
gen en evenwichtsbalk voor de dames en
de lange mat en paardspringen voor de
jongens. Hierbij zouden wij haast verge
ten de bankoefening van de kleintjes,
welke werd beëindigd met het boven het
hoofd wegdragen van de bank.
Tot slot van deze demonstratie volgde
een vrije oefening van de dames als sluit
stuk van de stijlvolle en vlotte demon
stratie.
De gym heeft haar attributen kunnen
uitbreiden met een ringentoestel, zodat
er geen leentjebuur bij de Zustervereni
gingen gespeeld behoeft te worden.
Uitermate jammer is het dan ook dat
vanwege de stevige noordoosterbries,
welke er zaterdagavond stond het aan
tal toeschouwers vrij beperkt bleef. Dit
was voor de gym onverdiend en een en
ander vraagt dan ook een glorieuze her
haling.
TEXELSE MARKT
Aangevoerd maandag 22 juni 1959:
1050 lammeren 3552; 20 biggen 40
60; 6 schapen 7080; 2 nuchtere kalve
ren 6080; 3 fokkalveren 90110; 1
paard 750; 1 koe 825.
DE VIjft>E LAMMERENMARKT
Op de (pée lammerenmarkt werden
1050 lammeren aangevoerd. Aanvanke
lijk leek het er op, dat de markt tot be
tere prijzen zou leiden, want omstreeks
half tien verzekerde een wolveehouder
ons, dat de prijzen vijf tot zes gulden ho
ger lagen dan vorige week. De markt
was ook willig, ja vlug, wat te danken
zou zij aan de geringere aanvoer. Nader
hand bleek zijn optimisme echter onge
grond, want de handel bood nagenoeg
dezelfde prijzen als op de 4de markt en
c'at wil dus zeggen, dat Texel ook op dit
terrein grote schade ondervindt van de
aanhoudende droogte. Regen zou een
gouden regen geworden zijn, helaas, nog
altijd laten de regenwolken op zich
wachten.
Hier volgt een overzicht van de vijfde
lammerenmarkten over de laatste tien
jaar:
Jaar
Aanvoer
Pnjs
1949
1500
29—37,—
1950
1600
37,50—44,—
1951
1500
50—70,—
1952
1200
58—73,—
1953
2000
39—48,—
1954
1400
50—59,—
1955
1700
6785,
1956
1800
7488,
1957
2000
4560,
1958
1800
43—57,—
1959
1050
32—52,—
