9 roen /wa in het harL, Setter Set CASTROL Een nieuwe diepploegproef h Dukw's ingeschakeld bij Texels kustverdediging NYLONS De heer P. B. Riteco veertig jaar bij het onderwijs zaterdag 8 AUGUSTUS 1959 73e JAARGANG No. 7376 TEXELSEWCOURANT Uitgave N.V. v.h. Langeveld de Rooi] Boekhandel Drukkerij Bibliotheek Den Borg - Texel - Postbus 1) - Tel. 11 Verschijnt woensdags en saterdags Bank: B'damse Bank, Coöp. Boeren! Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. ƒ2,25 p. kwart. 25 ct incasso. Adv. 10 ct p. mm in volle zee Menig Texelaar slaakte een zucht van verlichting toen enkele jaren geleden le grote asfaltglooiing gereed kwam. di° een einde maakte aan het voortdurende ^afbrokkelen van de duinen bij de vuurtoren. Zeker, het voortbestaan van onze trouwe toren, door vele (deskundige) mensen in twijfel getrokken, was nu weer verzekerd. Niemand piekerde dus meer over de duinafslag. De zee was een halt toegeroepen. Ieder, die de asfaltglooiing wel eens van nabij heeft bekeken, weet, dat lang niet de gehele Noordkant van ons eiland op deze manier beschermd is. Neen, het is alleen een lengte van enkele honderden meters, daar aangebracht waar de stroom het sterkst en de afkalving van de duinen dus het grootst was. Vlak voor de toren dus. Ten Oosten van de :oren is nog een vrij groot stuk onbeschermd duin. Enige tijd geleden werden /lak voor het strand daar, proefpeilingen verricht door de Rijkswaterstaat. Uit Ideze proefpeilingen bleek, dat door een geringe verandering van de stroom, de "iepte ter plaatse zeer was toegenomen. Deze kleine verandering is er dus de chuld van, dat de sterkste stroom niet meer, zoals enige jaren geleden, bij de uurtoren is, maar Oostelijk daarvan. Wat nu? Ook daar een steenglooiing aan lengen? Dat zou misschien het beste zijn maarenfin U weet dat zoiets een jaar centen kost! Bovendien, er is in dit geval wel iets anders, iets goedkopers [te bedenken. Met „dit anders" is de Rijkswaterstaat enige maanden geleden be gonnen en wij zijn er eens heengegaan om te zien hoe de werkzaamheden vor- Iderden. Dinsdagmorgen zijn we er eens een eer wat vroeger uitgestapt dan gewoon- ijk en de 15 km naar het Noorden van Ions eiland gebromd. Wat het weer be- |treft hadden we het beter kunnen tref- en. Het was zwaar bewolkt, er stond een [frisse bries en af en toe deed een mieze rig regenbuitje ons huiveren ondanks het warme jaargetij. Op de Vuurtorenweg ontmoetten we een grote GMC, volgeladen met brokken beton. We voelden dat we hier achter aan moesten en kwamen dus spoedig op de plaats waar we zijn moesten: Het strand, Oostelijk van de vuurtoren. Daar stonden een paar woonwagens, vracht auto's, een grote kraan en.een paar merkwaardige voertuigen, die we niet konden thuisbrengen, maar die onmid dellijk onze belangstelling trokken. Het was juist schafttijd. Het werk lag dus even stil. In een der woonwagens die als schaftlokaal was ingericht, zaten de werklui hun brood op te eten en hun koffie te drinken. Mooi, dat troffen we, nu konden we op ons gemak de zaak tens bekijken. Het eerst liepen we af op die grote voertuigen. We liepen er om been, keken er eens onder en klommen er op. „Hé, wat moet dat!?" Het was kenne lijk de bestuurder van het gevaarte, die Iniet kon toestaan dat allerlei vreemde lui aan zijn spullen knoeiden. Snel leg den we uit, wie we waren en wat we kwamen doen. Zo, dat was beter. En nou v/ilden de heren zeker 'ns meevaren. „Varen?", vroegen we onnozel. „Varen deze dingen dan?" Nu kwam onze stuur man pas goed los. „Ja, deze voertuigen kunnen zowel rij den als varen. Daarom zijn ze ideaal voor het werk dat wij er op het ogenblik mee uitvoeren. Een paar maanden terug zijn hier zinkstukken gelegd om te voorko men dat deze duinen er aan gingen. De zinkstukken zijn gemaakt van gevlochten rijshout. Om te zorgen dat ze goed op de zeebodem blijven liggen, moeten ze flink met stenen worden verzwaard. De keien moeten we er dus eenvoudig bovenop gooien. De hele combinatie van stenen en rijshout vormt dan een stevige onder laag waar de stroom geen vat op heeft. We moeten dus met een schuit naar de plek varen, waar de keien moeten zijn en ze daar overboord zetten. De moeilijk heid is dan, dat het laden van zo'n boot die in verband met zijn diepgang een eindje uit de kust moet liggen, erg moeilijk is. Aan dit strand zou het zelfs helemaal onmogelijk zijn. We moeten dus over een vrachtvoertuig beschikken, oat tegelijkertijd vrachtvéértuig is. Te genwoordig hebben we twee van zulke apparaten. Dat zijn de zogenaamde amfi- BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 31 juli tot en met 6 augustus 1959 Geboren: Adinda Regina, dv. Ids de Boer en Regina Kwiatkowski; Johanna Petronella Maria, dv. Johannes J. Zijm en Cornelia D. Witte; Anton Cornelis, zv. Siets Ellen en Maartje Verheijen; Jan, zv. Pieter Kok en Katharina A. Driegen; Jolanda Houkje, dv. Biem Vlaming en Klaasje Wijbenga. INGEKOMEN PERSONEN Maria Th. Bonke (ev. Dalmeijer) van Utrecht, Stadhouderslaan 53 naar De Koog. Kaapstr. 3; Pieter M. Mosk, van Zeist, Kroostweg 149. naar Den Burg, Parkstraat 2; Gezina Schulte, van Tien deveen, Kerkweg 32 naar W 77; Simon P. van Heerwaarden, van Zeist, Kroost weg 149, naar Den Burg, Hollewal 32. VERTROKKEN PERSONEN Hendrik Dijker, van Oudeschild 134 naar Rotterdam, Honingerdijk 56; Mar tha van der Molen, van Hallerweg 2 naar Heemstede, Achterweg 5. tievoertuigen. Een voertuig dus, dat zo als de amfibieën onder de dieren, in staat is, zich zowel over het land als in het water voort te bewegen. Deze amfibie- voertuigen worden al jaren lang gebruikt door de marine, omdat het natuurlijk uitstekende landingsvaartuigen zijn. Een kanaal of rivier is voor zo'n apparaat geen belemmering. Een paar jaar geleden hebben we twee voertuigen overgenomen van het leger en we zijn er best tevre den mee, hoewel we ze nogal ingrijpend hebben moeten veranderen om ze voor dit werk geschikt te maken. Aanvanke lijk was er een soort diepe bak, waarin de militairen konden zitten. Deze bak is nu helemaal afgesloten door een dik houten dek, groot genoeg om flink wat stenen te bergen. Het eerst hebben we ze gebruikt bij de Hondsbosse zeewering. Dat was daar zó'n succes, dat we het hier ook hebben toegepast. Ze zijn ook gebruikt tijdens de febru- anramp van 1953. Een massa mensen hebben hun leven te danken aan deze voertuigen, want ze konden op plaatsen komen waar normale boten niet kunnen varen. Ze komen oorspronkelijk uit En geland en de Engelse naam is DUCW, een afkorting van Dual Utility Cargo Waterborne. Waaruit dus valt af te leiden, dat het voertuig een tweedelige tunctie heeft: als boot en als auto. Kijk, de andere lui zijn juist klaar met schaf- die g4 Grote brokken steen worden op vaarvoer)tuiq geladen. passend en verrassend elegant ten, we gaan zo varen. Ziet U, we werken hier met twee ducws. Terwijl de ene wordt geladen is de ander aan het stor ten". Inderdaad, we zien een paar man be zig het grote kettingnet te vullen van de bijskraan, waarmee de ducws geladen worden. Even later begint de zware die selmotor te ronken en knarsend en pie pend gaat zo'n driekwart ton de lucht in. Nu wordt ook de motor van de ducw ge start en nadat het voertuig onder de in de lucht hangende hoop stenen is gere den, worden deze er voorzichtig op neer gelaten. Drie tot vier netten keien vor men ongeveer de hoeveelheid die een ducw nog zonder gevaar kan vervoeren. „Ja, als we er meer opgooien, wordt het onverantwoord", zegt P. Jansma, on ze stuurman-explicateur. „Er ligt nu zo wat drie ton op en dat is wel het maxi mum. Je moet nagaan, een kiel zit er eigenlijk niet aan en zoveel diepgang hebben ze ook niet, al hebben ze dan een waterverplaatsing van 52 ton. Wanneer ei een flinke bries staat en daardoor een behoorlijke deinig, kan het gebeuren dat tijdens het overboord gooien van de keien, de hele boel kapseist. Dat is voor ons natuurlijk niet zo gezond en boven dien is er dan grote kans dat de ducws verboden worden door de veiligheids wet". Vanuit een der wagens komt nog j iemand op ons toelopen. „Kuiper", stelt deze zich voor. „Ik ben hier als waker van de Rijkswaterstaat en heb te zorgen dat de boel goed op zijn plaats komt". We begrijpen, dat deze man hier de leiding heeft en vragen hem of we mogen meevaren. „Jazeker, maar dan moet je gauw zijn, want we vertrekken zo!" We zitten nog maar nauwelijks, als het bevel klinkt: „Jaaa, rije maar!" In een kleine verdieping, die als stuur- kast dienst doet, zit Jansma. „Kijk", zegt hij, „nu is de motor nog op de wielen gekoppeld, maar zo direkt. wanneer we in voldoende diep water zitten schakel ik over op de schroef". Nog even hobbelen over het ongelijke strand en dan rijden we het water in. Na een tijdje raken de wielen los van de bodem, we varen. Dan drukt Jansma een pedaal in, haalt een handle over en. de schroef draait! Met een behoorlijk gangetje doorklieft de ducw de golven, voortgestuwd door zijn 120 pk GMC-motor. Na korte tijd zijn we op de plaats aangekomen, waar de zinkstukken moeten liggen. „Zeg, zie jij die boei ergens liggen, Jansma?" vraagt Kuiper. „Nee, wacht es.ja toch.effetjes links!" „Ja, een beetje draaien maar....!" „Zie je", vertelt Jansma verder, „aan de buitenkant van het zinkstuk zijn bal len vastgemaakt, die aan de oppervlakte drijven. Zo kunnen we precies zien waar we de keien kunnen storten". De ducw vaart nu heel langzaam ver- t der en precies op de plaats waar het zal gebeuren klinkt het bevel: „Ja, mannen, J daar gaan ze dan. Gelijk op. Ene tweje, ja! Ene tweje, ja!" Een voor een plonzen de geweldige keien in het water. Steeds plenst een j ware regenbui van zout water over onze arme hoofden. IJverig zitten we onze cameralenzen schoon te houden. We be- i ginnen 'm trouwens wel een beetje te j knijpen, want bij elke steen die over- boord gaat, schommelt de ducw gewei- 1 dig. Maar eindelijk zijn de drie ton ste- nen dan overboord. „Draaien maar en I lerugopü" roept Kuiper Even later stoot de machine weer op i het zand. De schroef wordt uit- en de wielen ingeschakeld en we rijden het j strand weer op. Terwijl onze ducw het strand oprijdt, komt de andere, volgela den met beton, ons alweer tegemoet. En zo gaat het hier de hele dag door. Soms wel van 's morgens zes tot 's avonds zes* Wanneer we dan eindelijk stoppen, uitstappen en het zeewater uit onze ogen wrijven, beseffen we, dat we getuige zijn geweest van een onderdeeltje uit de eeuwige strijd tussen de Texelaars en de zee. Deze week hebben Gedeputeerde Sta ten van Noord-Holland op voorstel van de Economisch Technologische Dienst van de Provincie besloten een subsidie van 10.000,te verlenen voor het ne men van een proef met diepe grondbe werking in de polders Eierland en de Eendracht. Bedoeld bedrag zal worden uitgekeerd aan de Vereniging voor Be drijfsvoorlichting „Texel", die de orga nisatie van deze proef op zich heeft ge nomen. De proef zal in totaal betrekking heb ben op een oppervlakte van 10 ha. Deze oppervlakte wordt verdeeld over de be drijven van de heren Jac. Dros, „Propa- gatie", Eierland. S. C. Keijser, „De Ko renschoof", Eierland en Th. M. J. Rutten, de Eendracht. De totale kosten van deze grondbe- werkingsproef bedragen 16.000,Het niet door subsidie gedekte gedeelte komt voor rekening van de betreffende land bouwers en de Vereniging voor Bedrijfs voorlichting. Evenals bij de proef met diepe grond bewerking, die in het voorjaar van 1958 werd aangelegd wordt ook nu het werk weer uitgevoerd door de Fa Van Damme te Middenmeer. In vergelijking met het werk, dat nu zal gaan gebeuren is het in Donderdag 6 augustus heeft de heer P. B. Riteco in huiselijke kring zijn veer tigjarige staat van dienst bij het onder wijs gevierd. In huiselijke kring, want het is vakantietijd moeilijk de kinderen bijeen te krijgen en mede door het ziekteverlof van de heer Riteco is de officiële herden king verschoven naar eind oktober. Dan zal het jubileum met de schoolkinderen worden gevierd. De heer Riteco is zijn loopbaan begon nen in Den Helder. Daar had hij het al gauw bekeken, want 12 april 1920 is hij op ons eiland gekomen. Van 16 april 1920 tot 1 april 1924 was de heer Riteco verbonden aan de school voor Meer Uit gebreid Lager Onderwijs te Den Burg. Dertien jaar is de heer Riteco hierna hoofd geweest van de o.l. school te Den Hoorn, om precies te zijn van 1 april 1924 tot 1 september 1937. Hierna volgde zijn benoeming als hoofd van de R.K. St. Jozephschool te Den Burg. Niet alleen het onderwijs heeft de heer Riteco gediend; tal van functies heeft hij, in belang van ons eiland, be kleed. Wij komen hier t.z.t. nader op terug. In schoolverband willen wij nog noe men, dat de jubilaris sinds 15 juni 1946 secretaris is van de commissie tot wering van schoolverzuim, en tevens scriba is van de commissie van het Openbaar en Bijzonder onderwijs tot kinderuitzending naar Vakantiehuizen. Wij wensen de heer Riteco nog vele gezegende jaren. ook voor Uw auto! 1958 uitgevoerde werk slechts „kinder werk". Er werd toen n.l. tot een diepte van plm. 1 meter geploegd. Thans zal op één der percelen een diepte van plm. 1.50 meter gehaald moeten worden. Dit laatste is n.l. nodig om de in de onder grond aanwezige „zavellaag" geheel bo ven te brengen. Bij het materiaal, dat de Fa. Van Damme zal aanvoeren is o.m. aanwezig een z.g. grondmachine. Deze machine voert een bewerking uit, die de tegenwoordige bouwvoor aan de opper vlakte houdt, zodat de nieuwe bouwvoor zal bestaan uit een mengsel van oude bouwvoor en de dieper liggende zavel grond. De Fa. Van Damme heeft voor de ver schillende werkzaamheden drie rups tractoren nodig, waarbij er één is, die een gewicht van 21 ton heeft. Reeds deze week werd een gedeelte van het benodigde materiaal aangevoerd. In het begin van volgende week komt de rest en zullen de werkzaamheden een aanvang nemen. Wij stellen ons voor, dat hiervoor veel belangstelling zal bestaan. Dergelijk gigantisch werk is maar zeer zelden te zien. Wij menen deze mededeling niet te kunnen besluiten zonder de naam te heb ben genoemd van de directeur van de Economisch Technologische Dienst, de heer Ir. Fuhri Snetlage, die buitenge wone belangstelling voor deze proef heeft en aan wiens hulp wel in de eerste plaats het royale gebaar van Gedepu teerden is te danken. C. van Groningen. „OOSTEREND, DAT IS EEN STIPJE, OP DE KAART VAN NEDERLAND. Bovenstaande regels zijn afkomstig uit de bijlage in dit nummer „Oosterend. Present". Heel Oosterend is bezig zich klaar te maken voor het drie-daagse feest. Alle inwoners zijn in de weer om niet alleen het feestterrein, maar het gehele dorp een feestelijk aanzien te geven. Oosterend wacht U: 13, 14 en 15 augustus. In de speciale feestcourant vindt U het programma afgedrukt. Naast het programma melden de ex posanten zich. U kunt in de grote feest tent terecht voor fruit en gebak, overall en koffiemolen, kleutergoed en vloerbe dekking. Ook kunt U lezen dat TESO present is, speciale busdiensten vertrek ken vanaf alle dorpen van ons eiland naar het feestterrein te Oosterend. Wij geven U het advies: Bewaar de feestcourant! HEDENAVOND LAMPIONOPTOCHT Vanavond organiseert Texels Fanfare de jaarlijkse lampionoptocht. De opstel ling vindt plaats in de Wezentuin van 8.30 - 9.00 uur. Precies om negen uur begint deze stapvoetsmars door Den Burg. SPONTANE HULP De belangstelling voor de tochten met een kottervisser is ook dit jaar weer enorm. Dagelijks, met goed weer, stomen de kotters de haven van Oudeschild uit. Een Hollandse dame had deze week ook passage geboekt. Vol goede moed was ze aan boord gestapt van de TX 88. Toen het op afrekenen aankwam, ontdekte ze dat haar portemonnee spoorloos was ver dwenen. Nu is het moeilijk om op een kotter als verstekeling mee te gaan. Overal ge zocht in tas en mantelzak maar het ver loren voorwerp kwam niet te voorschijn. Een van de mede-passagiers wist ech ter een oplossing. Met de pet van de kapitein werd even rondgegaan. Tweeëntwintig gulden kwamen spon taan bijeen. De gedupeerde dame (17 jaar) kan nu haar vakantie voleindigen. Haar hele kapitaal, 35,zat namelijk in 'het verloren voorwerp. Eén Hollander en één Duitser dachten dat het beter was om de verstekeling van boord te zetten, zij hadden niets te missen. TEXELSE BOYS-NIEUWS Maandag j.l. zijn we begonnen met de werkzaamheden op het veld. Er was toen een aardige ploeg aanwezig, doch dit aantal kan nog vergroot worden. Boys, we weten dat er nog heel veel moet ge beuren om met de a s. competitie netjes voor de dag te komen. Aangezien de avonden al weer korter beginnen te wor den, moet het van de zaterdagmiddagen komen. Wie maar enigszins tijd heeft, komt nu toch zeker op het veld om de helpende hand te bieden. „Eendracht maakt macht!". Tracht deze uitdrukking waar te maken door je aanwezigheid. ZON, MAAN EN HOOG WATER De zon komt 9 augustus om op 5.12 uur en gaat onder om 20.18 uur. Maan: 11 aug. E.K 18 aug. V.M. Hoog water ter rede van Oudeschild: 8 aug. 11.10 en 23.45; 9 aug. 11.44 en 10 aug. 0.15 en 12.14; 11 aug. 0.45 en 12.45; 12 aug 1.15 en 13.20; 13 aug. 1.59 en 14.22; 14 aug. 3.14 en 15.51; 15 aug. 1.51 en 17.24. Aan het strand ongeveer een uur eer der hoog water.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1959 | | pagina 1