I Inkomens op Texel GEPENSIONEERDEN NUTSSPAARBANK DE NUTSSPAARBANK DOET MEER H. KUIP 1931 - 1955 3 1|4 pet. dagelijks ingaand... Schrijfmachines Langeveld en de Rooij n.v. Voor Uw kalveren Calvé-kwaliteit „Zij kochten mijn kind" Zoals reeds werd opgemerkt in ons vorig nummer, staan per gemeente geen gegevens per bedrijfsklasse ter beschik king, wel per ec. geogr. gebied. Het C.B.S. beschouwt Texel voor deze sta- tiestiek als een afzonderlijk ec. geogr. gebied, Wieringen en Wieringermeer vormen één gebied, terwijl Den Helder, Anna Paulowna en Wieringerwaard, met vele andere gemeenten, waaronder Schagen, Medemblik, Enkhuizen, Hoorn en Alkmaar, behoren tot het gebied Noordelijk Noordholland en Westfries land. Voor Texel zijn er dus wel gege vens per bedrijf sklasse. Deze gegevens zijn er bovendien over het jaar 1950. Hoewel een vergelijking tussen het ge middelde inkomen per aangeslagene per bedrijf sklasse in 1950 en 1955 interessant is, is het van meer belang na te gaan welke veranderingen er in de relatieve sterkte van de bedrijfsklassen ten op zichte van het geheel in de jaren 1950 - 1955 zijn opgetreden. Allereerst een paar globale cijfers be treffende de inkomens waaruit de eco nomische structuur van de samenleving op Texel blijkt. Resp. Bedrijfstakken(l); 1950: abs (2), (3); 1955: abs (4), (5): 1 2 3 4 5 Ambacht en nijverheid 1.650.000 15,7; 2.800.000 17,6 Landbouw 4.200.000 39,7; 6.300.000 39,4 Visserij 700.000 6,5; 1.000.000 6,2 Handel en verkeer 2.100.000 20,2; 3.200.000 19,9 Crediet en verz. wezen 100.000 1,1; 200.000 1,0 Overige bedrijven, overheid, vrije be roepen, onderwijs 800.000 7,7; 1.600.000 9,6 Erediensten, huishoudelijke diensten, losse werklieden zonder beroep 950.000 9,1; 1.000.000 6,3 Het blijkt dat bedrijfsklasse bouwnij verheid toenam van 8.0% in 1950 tot 9,7% in 1955. Ook de groep metaalnijver heid geeft een stijging te zien van 2,9 tot 3,1%. Deze stijgingen doen zich in vrij wel alle gebieden van Noordholland voor. Alleen in Amsterdam liep het aan- ceel van de bouwnijverheid terug. De visserij die in 1950 6,5% van het totaal uitmaakte, liep terug tot 6,3% in 1955. In het gebied Wieringen en Wierin germeer nam de visserij (van Wieringen) toe van 4,3% tot 5,8%. Het gemiddelde inkomen per aangeslagene op Texel in de visserij bedroeg in 1950 6.200,in 1955 10.000,Voor Wieringen waren deze cijfers 3.500,resp. 7.000, Het aandeel van de landbouw is overal teruggelopen. Voor Texel van 39,7 tot 39,4. De teruggang is hier dus nog be trekkelijk gering. Voor het gebied Wie ringen - Wieringermeer was de terug gang 57,3 - 51,0%. Voor het gebied Noordelijk Noordholland en Westfries land 30,4 - 27,4%. Het gemiddelde in komen per aangeslagene in de land bouw ontwikkelde zich als volgt: 1950 1955 Texel 3300 4800 Wieringen, Wieringerm. 5300 6100 1950 1955 Noordel. Noordholland en Westfriesland 5000 Geen gegevens beschikbaar. Hoewel het gemiddelde inkomen .per aangeslagene in de landbouw in Wierin gen-Wieringermeer nog aanmerkelijk boven Texel ligt, is het verschil de laat ste 5 jaar dus beduidend minder gewor den. De relatieve betekenis van de handel op Texel nam af van 12,0% tot 11,1%, van het verkeer nam deze toe van 8,2% tot 8,8%. Opmerkelijk is de toeneming van de bedrijfsklasse overige bedrijven, over heidsdiensten, vrije beroepen van 5,7 tot 7,3%. De toeneming van de welvaart blijkt hier voldoende uit. Immers bij stij ging van de welvaart in de primaire bedrijfstakken (landbouw, visserij) kun nen steeds meer mensen een bestaan vinden in allerlei secundaire bedrijfstak ken (verzorgende beroepen en diensten). Uiteraard heeft het toerisme, dat overi gens niet in een afzonderlijke bedrijfs klasse voorkomt, ook een stimulerende invloed op de omvang van de secundaire bedrijfstakken. De voornaamste verschillen per be drijfsklassen tussen 1950 en 1955 zijn hiermede wel gesignaleerd. Thans volgen zonder enige nadere toelichting voor een aantal gebieden het gemiddelde inkomen per inwoner om te laten zien in hoeverre Texel voor ligt op of achter blijft bij an dere delen van het land. Gebieden 1950 1955 (voor 1955 resp. abs en stijging: 1950 100). Texel 1070 1573 147 Groninger bouwstreek 1126 1521 135 Gron. veenkolonieën 1077 1409 131 Friese Bouwstreek 1070 1281 120 Drentse zandgronden 991 1291 130 Noordoostelijke polder 1247 1655 133 De Lijmers 896 1267 141 Over en Neder Betuwe 900 1254 139 Land van Maas en Waal en Rijk van Nijmegen 801 1159 145 Bommelerwaard 890 1270 143 Noord. Noordholland en Westfriesland 1088 1573 145 Schermer, Beemster en Waterland 1121 1517 135 Zaanstreek 1306 1806 138 Het Westland 1082 1726 160 Industriegebied ten noorden van Nieuwe Waterweg 1295 1860 144 Walcheren 1175 1660 141 West Zeeuws Vlaanderen 1387 1844 133 Oostelijk industriegebied van Noord-Brabant 1001 1441 144 Tot slot worden hier nog enkele gege vens vermeld over de hogere inkomens. In 1955 bedraagt op Texel het aantal aangeslagenen met een inkomen van 10.000,of meer 259, in Den Helder GEZAMENLIJKE UITVOERING VAN DE „DUINKANTERS" EN „ADVENDO" Vrijdag 26 en zaterdag 27 februari a.s. geven de „Duinkanters" en „Advendo" een gezamenlijke uitvoering in „De Toe komst" te De Koog. Het is langzamer hand traditie geworden, dat de toneel vereniging de bejaarden gratis een avond aanbood. Helaas is dit thans niet moge lijk, gezien de toestand der kas. Wel kan er voor gezorgd worden, dat bejaarden, die één dezer avonden bij willen wonen, gratis van huis naar de zaal vervoerd worden. Willen zij, die van dit aanbod gebruik willen maken even een bericht geven aan de heer Mantje, tel. 227. Vrijdagavond zal „Jong Advendo" meewerken. Zij, die dus het jeugdkoor willen horen, moeten deze avond komen. Zaterdag zingt de jeugd dus niet, dan is er echter bal na. Daar het een tamelijk lang programma is wordt er precies half acht begonnen. Men diene hier vooral rekening mee te houden. (Zie ook de adv. in deze krant). SCHAAKNIEUWS Uitslagen van 16 februari 1960: J. Vlaming-C. Schulte 0—1 H. Hoogerheide-J. L. Veldhuis 10 A. de Haan-J. Rugenbrink 10 J. Hooijberg-A. Keizer 7t—V« A. de Haan-J. Hooijberg 01 S.V. TEXEL Programma voor zondag: 4e kl. KNVB (Inhaaldag): Hollandia T.- Vios; LSW-De Foresters; BKC-Schagen Afd. N.H.: Texel 2-WGW 3; adsp. Texel-Oosterend. Een klein programma dus. Laten we hopen, dat het weer ons niet in de steek laat en we in de gelegenheid zullen zijn om ons tweede te zien spelen. Ze hebben het tot nu toe best gedaan en dat ze zul len trachten in de running te blijven, daar rekenen we dan maar op. De adsp. zullen wel een hele kluif heb ben aan Oosterend. Toch je best maar doen, jongens. Succes allemaal. S.V.O.-NIEUWS Oosterend 1 wist de stand blank te houden tegen Oudesluis 2. Morgen spelen jullie uit tegen Kaagvogels 3. Oosterend 2 gaat naar Den Helder, naar HRC 7. Ad9p. a gaat naar Texel a. Zorgen jullie weer eens voor een overwinning? Willen jullie een mooie plaats op de ranglijst krijgen, dan zal ervoor ge speeld moeten worden. Succes jongens! HANDELSBELANGEN In „Handelsbelangen" lezen wij onder wijzigingen: Visschers Vereniging D.E.T.V. Texel, p.a. C. Dogger, „Zeester", P.H. Polder, Oudeschild. Vissen enz. Ben. Comm. K Vlas. met 4 x zoveel inwoners 645, in Wierin germeer met in 1955 plm. 70% van het inwonertal van Texel 402. Het aantal personen met een inkomen van 20.000.of meer bedraagt op Texel 43, in Wieringermeer 129, op Wie lingen 20, in Wieringerwaard 23, in Anna Paulowna 68 en in Den Helder 121. Lappie Knijn en het verdwenen standbeeld 1. Op een prachtige zomermorgen was Lappie Knijn bezig hout te hakken. Krachtig zwaaide hij de kleine bijl en de houtsplinters vlogen hem om de oren. Terwijl hij druk bezig was, klonk opeens een vriendelijke stem. „Hallo Lappie, ben je fijn aan het werk?" Lappie hield op met hakken en keek in het lachende ge- ticht van Jonas, de marskramer. „Goe- denmorgen", zei hij, het bijltje naast zich neerleggend. „Hoe gaat het met U?" „Goed, schitterend", antwoordde Jonas „mijn zaken gaan uitstekend, ik ver wacht in de toekomst grote dingen, be grijp je? Iedereen heeft een weinig geld teveel, dus moeten ze het kwijt aan kooplieden. De kunst is nu hé", on derbrak Jonas zichzelf, „hoe gaat het met jou?" Lappie schudde mistroostig z'n hoofdje. „Niet goed? Dat is toch onmo gelijk! Zo'n vrolijke werklustige figuur als jij bent moet het toch altijd goed hebben?" zei Jonas ernstig. „Neen", zei Lappie, „ik heb het niets naar mijn zin. Ik zou wel eens wat anders willen. Rei zen bijvoorbeeld en wat van de wereld zien". Jonas knikte begrijpend. „Zo, wil jij dat". Hij dacht een ogenblik diep na. „Weet je wat, Lappie, mijn zaken gaan nu zo worden, dat daar in de toekomst wel iets groots van te verwachten is. Ik zou je voor willen stelToen wacht te Jonas een ogenblik. dan alleen spaargeld aannemen of uitbetalen Zij belast zich o.a. ook met het innen van periodieke uitkeringen als AOW, A.W W en gewone pensioenen Juist omdat zij de bezwaren kent die het innen van deze gelden met zich brengt. Voor uitbetaling moet men zich immers altijd houden aan een verplichte datum. En meestal komt het er dan op neer dat men aan een loket in de rij moet staan. Laat de NUTSSPAARBANK het voor u innen dan kunt u er te allen tijde over beschikken, en op de dag die u wenst en het uur dat u schikt. Het deel dat u niet direct nodig heeft kunt u rustig op uw spaarrekening laten staan, en u ontvangt nog rente bovendien 11 Maak gebruik van deze speciale service van de NUTSSPAARBANK. Informeer eens aan onze loketten en machtig de NUTSSPAARBANK het ii toekomende bedrag maandelijks te innen, ter bijschrijving op een bestaande of nieuw te openen spaarrekening. Binnenbnrg 9 Tel. 620 CalviMel-/^ *n <Hb Kalver-BIks FIRMA G. A VAN KLOOSTER DELF1A WEDERVERKOPER BOOTIAAN IA DE KOOG (TEXEL) - TEL 225 FEUILLETON: door HANOL SPOOR. 46. Langzaam verwijderden zij zich van het gezelschap en liepen naar de achter kant van de zaal. Walter had Vera zo stevig bij de arm gegrepen, dat ze een schreeuw van pijn moest onderdrukken. „Jij denkt", zei hij hees, „dat ze zich ongerust maakt over de herkomst van het kind? Jij vermoed, dat Iris mij van zoiets zou kunnen verdenken? Nee Vera dat bestaat niet. Iris weet toch, dat ik onze liefde als het hoogste goed beschouw". „Zou moeten wetenja zei Vera. „Ze zal zich dat ook vele malen voorhouden, maar even veel keren zal ze alles wat is gepasseerd opnieuw over denken enweer gaan twijfelen. Juist door haar grote liefde voor U, zal ze in stilte veel lijden". Walter bleef zwijgen. Hij dacht aan de momenten, dat Iris hem vreemd koel be handelde, om dan weer even plotseling naar de anderer kant over te hellen en hem te overladen met liefkozingen. Bijna altijd stonden er dan tranen in haar ogen. Hij herinnerde zich ook de ogen blikken, dat ze hem intens gadesloeg, speciaal als er sprake was van het kind. Hoeveel had ze niet in zijn nadeel kun nen uitleggen? Daar tegenover had ze telkens haar liefde en vertrouwen te hulp moeten roepen. Als Vera gelijk had, en hij begon hoe langer hoe meer te vrezen dat het zo was, dan was hij een grote idioot geweest. Hij lachte cynisch als hij dacht aan het zelfvertrouwen, wat hem steeds had vervuld. Wat was hij met zichzelf ingenomen. Nu had hij niet alleen Jane ongelukkig gemaakt, maar ook zijn eigen vrouw. Hoe kreeg hij dat alles weer goed gemaakt? Zou Iris dan de baby weer kunnen missen? Aan de andere kant, zou ze nooit goed vinden, dat de baby van Jane, tegen haar wil bij hen zou blijven. Wat er ook van waar was, hij moest eerst zekerheid hebben. Dan moest de sfeer worden gezuiverd. Geen ogenblik langer mocht Iris in twij fel verkeren. Hij zou haar alles eerlijk bekennen en dan maar afwachten hoe haar oordeel over hem zou zijn. Alles beter dan dit. „Ik moet naar huis", zei hij plotseling gejaagd. „Zeg aan allemaal dat ze ge woon doorgaan, zolang ze lust hebben. Laat het hun aan niets ontbreken. Ik hoop dat er straks voor mij ook nog re den tot feestvieren is". Zonder tegenspraak liet Vera hem gaan. Haar hart was verheugd, dat de oude gezellige toon tussen hen was terug gevonden. Het zou waarschijnlijk het enige houvast in haar leven worden, maar ze was er tevreden mee. Met wee moed keek ze zijn krachtige gestalte na. Haar geluk zou liggen in de zekerheid, dat ze hem zijn levensvreugde had te ruggegeven. Alleen het feit van de ano nieme brieven bleef voor haar bezwa rend. Hoe moest dat nu? Feitelijk had ze Jan belasterd, terwijl ze doodonschuldig was. Ze zou Rudy opsporen en alles be kennen, anders zou ze nooit meer rust hebben. Ze zag hoe Bennickhoff enkele personeelsleden geruststellend toeknikte, maar ze wist dat zijn hart vol zorg was. Had ze goed gedaan, om het zieleleed van zijn vrouw zo te analyseren? Haar gedachten vergezelden hem naar huis. Walter was nog niet ten volle over tuigd, dat Vera gelijk kon hebben. Iris moest dan wel onuitsprekelijk geleden hebben en dan was het geen wonder, dat ze er zo lijdend uitzag. Zijn auto raasde door het drukke ver keer. „IrisIris", kreunde hij. O, mochten ze toch weer eens als van ouds in volle overgave elkaar beminnen. Terwijl zijn scherpe ogen met een ze kere routine het verkeer waarnamen, stuurde hij met vaardige hand de grote wagen langs elke hindernis en bereikte betrekkelijk vlug zijn woning. Even bleef hij stil achter het stuur zitten. Zij mocht niet dadelijk merken dat zijn gemoed zo in beroering was. Dit ogenblik kon hij als een crisis in zijn leven beschouwen. Het was zelfs niet te vergelijken met zijn angstige verwachting, toen hij Iris ten huwelijk vroeg. Als ze hem toen had af gewezen, zou hij de moed niet hebben verloren. Wanneer Iris hem nu al haar verachting in het gezicht zou slingeren, kon hij alle hoop wel laten varen. Walter trachtte zichzelf moed in te spreken. Iris hield toch van hem en ze had een ruime opvatting. Hij zou vol komen openhartig zijn, zodat ze moest begrijpen, dat alles was gebeurt, door de wil haar gelukkig te maken. Maar hoe moest hij de dubbelrol tegenover Jane goed praten? Ze zou het onmenselijk vinden. De brieven, die hij had achter gehouden en de insinuaties, als zou Jane een ontaarde moeder, die graag van haar kind afwilde. Alles moest gedaan worden om Jane en Rudy weer met elkaar te verzoenen. Het grootste probleem bleef evenwel zijn geheim. Hoe zou Iris rea geren op het doktersrapport, waarin iedere hoop op eigen kinderen de bodem werd ingeslagen? Zou ze hem niet met andere ogen bezien? Als Iris nu maar dat wanhopig verlangen naar kinderen kon onderdrukken, dan zou hij zich daarbij rustig hebben neergelegd. Zij hielden van elkaar en zijn lichamelijke gesteldheid leed er niet onder. Voor hem was Iris zijn levensvulling. Kinderen hebben was natuurlijk een voorrecht, maar ook zon der kinderen zou hij met Iris gelukkig en tevreden zijn. Zou ze dit allemaal wil len aanvaarden? Hij haalde met lang zame gebaren, zijn woorden repeterend, de sleutel uit zijn zak. Zijn zenuwen stonden als strak gespannen snaren. Bij ieder geluid en elk gebaar vroeg hij zich af, of dit de laatste keer zou zijn, dat hij dit doen zou. Als Iris hem afwees zou hij eenzaam door de wereld gaan trek ken. Een vreemd geluid ergens ver in huis trof zijn oor. Haastig deed hij enige stappen, dan begon hij te hollen. Hij vloog de trappen op. Dat was Iris stem, maar nog nooit had hij haar op zo'n eigenaardige en angstaanjagende manier horen lachen. Het leek op het krijsen van iemand, die zichzelf niet meer meester was. Was hij te laat? Waren al de opge kropte gevoelens Iris de baas geworden? Zijn lichaam beefde van schrik. Dan had Vera gelijk en was Iris juist aan het einde van haar krachten gekomen. Haar tere zenuwgestel had geen verdere mar telingen verdragen. Zijn benen droegen hem niet vlug genoeg. Het was als een nachtmerrie, waarbij de hersens koorts achtig werkten, maar de lichaamsdelen slechts langzaam gehoorzaamden. Hij volgde het geluid, dat zo sinister door de gangen klonk. Opeens een stem, die zei dat Iris geslagen moest worden. De rest ontging hem door de ontzetting en de verontwaardiging, die op hem viel. Het was Jane's stem. Hier gebeurde iets vre selijks. Hij stormde de kamer binnen, juist op het moment, dat Iris als een zucht zijn naam stamelde en het bewust zijn verloor. „Iris.Iris. Hij schreeuwde het uit en knielde hij haar neer. „Iris, lieve ling, hier ben ik. Toe schat, doe je ogen open en kijk me aan?" Iris gaf echter geen teken van leven. Hij stond op en tilde haar uiterst be hoedzaam van de grond. Licht als een veertje rustte ze in zijn armen. Voorzich tig bracht hij zijn dierbare last naar hun eigen apartement. Jane ging hem, zonder een woord te zeggen vooruit en sloeg het bed open. Langzaam vlijde hij de lichte gestalte op het grote bed. Dan draaide hij zich bliksemsnel om. „Bel de dokter", gelastte hij kortaf en Jane liep snel naar de telefoon. Daarna liet ze man en vrouw alleen. Zo vond Rudy bij het bedje van hun zoon. De kleine jongen was al gekalmeerd en greep spelend naar de gebruinde vingers van z'n vader. Rudy's ogen straalden van trots. (Wordt vervolg)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1960 | | pagina 4