Met „De Dageraad" een nachtelijke
tocht rond het eiland
V
De invasie der eilandvaarders
wmmm
m m
maHtsae-i r
-
Strandjutter-
strandvonder
MORGENAVOND EERSTE CONCERT
IN DEN BURG
De muziek nis in de Wezen tuin is dit
seizoen nog maar weinig in gebruik ge
weest. Doordat het zomerprogramma
van de V.V.V.-Texel is vervallen, is er
voor de nis weinig animo.
Morgenavond echter zullen Texelse
zangers hun liederen laten horen. Het
Koninklijk Texels Fanfarekorps zal
hieraan medewerken. Het geheel staat
onder leiding van de heer C. Rijf, direc
teur van genoemd korps.
ZONDAG STRANDTELLING?
Het is nog steeds niet gelukt de ge
plande strandtelling te houden. Steeds
is de weersgesteldheid zo dat men er
van af ziet. Thans deelt Rijkswaterstaat
mee, dat de strandtelling langs de kust
van Zuid- en Noordholland zal plaats
vinden op zondag 13 augustus a.s.
BIJ VERSTEK ƒ250,—
De Oudeschilder Noordzeevisser, de
heer D. K., is gelijk de eis door de eco
nomische politierechter te Haarlem bij
verstek veroordeeld tot ƒ250,boete
subs. 25 dagen. Deze visser had een net
in gebruik waarvan de maaswijdte te
klein was. De wettelijk voorgeschreven
maat is 681/* mm.
UITSTEKEND GESLAAGDE
AMATEURSAVOND TE OOSTEREND
Pluvius was zaterdagavond Oosterend
goed gezind, zodat zeer velen hebben
genoten van de amateursavond met de
vele medewerkenden. Als we goed ge
teld hebben waren er 24 personen, die
hun beste beentje hebben voorgezet.
De hele avond stond in het teken van
de lichte muze, op een kleine uitzonde
ring na. Een ieder kreeg een dankbaar
applaus voor zijn prestatie.
Om alle medewerkers speciaal te
vermelden is, zoals ook de voorzitter
van de feestcommissie, de heer Jb. Vis-
man, heeft gezegd niet nodig, maar wij
willen toch graag vermelden, dat wij
het bespelen van een orgel met twee
ingebouwde accordeons door de heer
L. Beijert en zijn zoon Fedde iets zeer
aparts vonden. Ook de heer Lex
Harrien, een vakantieganger, als imita
tor bracht een aardig repertoire.
De gehele muzikale groep: fam.
Beijert en de Teenager Kids oogstten
zeer veel bijval.
De tijd vloog om en tot slot werden
alle deelnemers bedankt voor hun me
dewerking aan deze avond, die, gezien
het succes, beslist nog eens herhaald zal
worden. Ook dan rekent men weer op
de amateurs en de belangstelling van
het publiek. Vooral omdat de baten van
deze avonden voor de bejaardentocht
zijn bestemd.
GROTE PUZZELTOCHT TEXELS
MUSEUM
„Moeten ze veel meer doen", was de
eerste reactie die we optekenden, toen
we donderdagavond binnenstapten bij
hotel „Bos en Duin". „Reuze gezellig",
klonk het vervolgens, „maar pittig
moeilijk hoor!"
U begrijpt het al, de grote Museum-
puzzeltocht was een succes geworden.
De stemming was zeer geanimeerd daar
in de Dennen. Om ongeveer kwart over
zeven werd bij het museum het start
sein gegeven, waarop de stoet langzaam
in beweging kwam. Er waren 82 voer
tuigen en 60 wandelaars. De laatsten
liepen eerst een gedeelte van het prach
tige Natuurpad, waarvan later werd
afgeweken om bij „Bos en Duin" terecht
te komen. Onderweg waren er 25 vra
gen op te lossen, die in moeilijkheid
nogal uiteenliepen. Dezelfde vragen
werden gesteld aan de gemotoriseerden.
Dezen gingen via de mooiste gedeelten
van Texel ook naar Bos en Duin.
De laatste deelnemers kwamen pas
binnen toen het al behoorlijk donkerde.
Met de zaklamp in de hand werden de
problemen opgelost. Ieder was zeer vol
daan en in spanning wachtte men op de
jury, die ergens in een achterkamertje
in ijltempo de zaak becijferde. Onder 't
genot van gastheer Vroom's voortreffe
lijke kopje koffie werd zelfs dat wach
ten een feest!
De jury liet de deelnemers echter niet
lang in het onzekere. Om ongeveer
kwart voor tien kon de heer Mantje
reeds de uitslag aan zijn talrijke gehoor
meedelen. Alvorens dit te doen, zei hij
zeer verrast en verheugd te zijn over
het feit, dat zoveel mensen aan deze
tocht hadden deelgenomen. De in-
schrijfprijs was laag gehouden om dit te
bevorderen en het was geslaagd. Het
museum zou echter het museum niet
zijn als zij hier geen kans rook om „er
een slaajte uit te slaan". Spreker wekte
iedere aanwezige op om minstens 4 en
veloppen te kopen, waarmee een aantal
dames rondging. Hierna werd de win
naar bekend gemaakt. De heer C. Kok,
Westermient, had van een totaal van
25 punten er 221/* verzameld. Hij was
iedereen de baas geweest. Uit handen
van de heer Drijver ontving hij een
boekenbon ter waarde van ƒ10,Ap
plaus voor de winnaar, applaus voor de
sprekers.
Men bleef toen nog gezellig wat na-
keuvelen.
Vanaf deze plaats wenst het bestuur
nog de dank over te brengen aan alle
mensen, die zo spontaan hun medewer
king hebben verleend aan deze tocht.
Alle posten waren goed bezet en ner
gens werd een wanklank gehoord.
Rest ons nog te vermelden, dat de
verkoop van de loten nogal tegenviel,
maar dat was dan ook de enige mineur
klank in deze avond vol majeur.
Vrijdagavond om 7 uur start wederom
een daverende museum-puzzeltocht. U
doet natuurlijk weer mee! Auto-, motor
en brommerrijders en wandelaars wacht
weer een prettige tocht. Neemt U een
potlood of ballpoint mee?
ÉL"*
-v,~,
«wüjasf
-t-
- ze» v
-«i.--
-SwA
si
„De Dageraad" zal maandagnacht een tocht maken rond het eiland Texel. Voor deze bijzondere vaart kan men plaatskaarten halen
bij de V.V.V.-kantoren op het eiland. Een zeer bekend radio-gezelschap heeft medewerking toegezegd. Het wordt voor Texelaars en
gasten een tocht om nooit te vergeten.
IJs en weder dienende zal het
vlaggeschip van de N.V. T.E.S.O.
„De Dageraad" maandagavond een
tocht maken rond het eiland. Voor
deze tocht bestaat reeds flinke be
langstelling. De opbrengst is ten
bate van de Nieuwbouwactie Texels
Museum.
Maandagmorgen kwam bij vier Texe
laars (marktklanten, die voorlopig op
de achtergrond willen blijven) het idee
naar voren: „Wat kunnen wij eens
doen". Het plan werd gemaakt; Een
tocht met een geïllumineerde boot van
de TESO rond het eiland ten bate van
het Texels Museum.
Na een gesprek met de TESO-directie
werden de verdere plannen besproken.
Wat moet er gebeuren op het schip.
Op het autodek van „De Dageraad"
zal gedanst kunnen worden. Een bekend
radio-medewerker, die zondag een ge
weldige reclame heeft gemaakt voor
ons museum, werd gevraagd voor een
exclusief gezelschap te zorgen. Helaas
kunnen wij bij het afdrukken van deze
editie niet vertellen welk gezelschap er
zal zijn. Zaterdag volgt een volledig
programma.
Het ligt in de bedoeling om ongeveer
half tien uit de haven van Oudeschild
te vertrekken. De kapitein, die baas
blijft in eigen huis, zal naar gelang de
weersgesteldheid is, de route bepalen.
Bij minder gunstig weer is het uitge
sloten het Eierlandse Gat door te sto
men, maar dan zal vermoedelijk langs
het Koger strand worden gevaren. De
reis duurt plm 4 uur. Het schip zal
rijkelijk worden versierd en het is nu
al bekend dat het niet toegestaan is in
trui of korte broek aan boord te ver
schijnen. Onderzocht wordt nog de
mogelijkheid om een bus te laten rijden
vanaf de dorpen.
Het al of niet doorgaan hangt van
diverse factoren af. In de eerste plaats
het weer. Is het weer zeer slecht dan
kan (helaas) de tocht niet doorgaan. Dit
zal worden bekend gemaakt bij de
V.V.V.-bureaus in de verschillende dor
pen.
Men kan zich van hedenavond tot en
met zaterdagavond 9 uur opgeven voor
deelname bij de V.V.V.-kantoren. De
9?
99
In het laatste nummer van Elseviers
Weekblad is enorme aandacht besteed
aan ons eiland.
Vier volle pagina's over het wel en
wee van de eilandbewoners.
Michel van der Plas schrijft in zijn
hoofdartikel over „Texel op de twee
sprong". Hij heeft met diverse Texe
laars gesproken, ook met onze eerste
burger, burgemeester C. de Koning.
De schrijver van het artikel geeft een
overzicht van het verleden. In 1889
kwamen de eerste gasten naar ons
eiland. Dat er toen slechts enkelen
waren die ons eiland ontdekten is be
kend. Na 1945 is de ontwikkeling van
het toerisme stormachtig geweest. De
bevolking is de laatste weken meer dan
verdubbeld. De veilige uitloop, waarover
in het Waddenrapport 1959 wordt ge
schreven is bijna bereikt.
Over de ontwikkeling van De Koog
is burgemeester De Koning kort en
bondig geweest tegen de verslaggevers
van Elsevier. Hij heeft onder meer ge
zegd, dat de klok niet kan worden te
ruggedraaid De pensiongast, die voor
heen de stilte en de rust zocht in De
Koog, zal het elders moeten zoeken
en het kunnen vinden in een van de
andere centra. Aan zijn behoefte om
gemakkelijk de zee te kunnen bereiken
zal op korte termijn voldaan moeten
worden. Meer naar het zuiden, paal 17,
wordt thans reeds een weg aangelegd.
Ook heeft onze eerste burger gespro
ken over het probleem Oudeschild. Hij
heeft daarbij gezegd, dat de gemeente
Texel arm is „arm als de mieren".
Hieronder plaatsen wij een artikel
van de heer F. van der Molen, dat even
eens in Elseviers Weekblad is versche-
Jan Schaatsenberg is strandjutter
van beroep. Dit dateert bepaald niet
van vandaag of gisteren. Hij doet het
al zeventig jaar, begon op zijn negende
en loopt dus nu braaf naar de tachtig.
Waarschijnlijk is hij de oudste, meest
ervaren strandjutter van Nederland.
Hij is een stevig gebouwde, indruk
wekkende, tabakpruimende man met
polsen als paaltjes. Lang, heel lang ge
leden, omstreeks 1918, heeft hij een
week de Spaanse griep gehad maar
daarmee is dan tegelijk zijn hele ziekte
beeld getekend. Hij hoort niet al te
goed meer, maar dat hebben vele oude
mensen met hem gemeen. Zijn gezicht
lijkt op dat van Ernest Hemingway
maar dan zonder baard.
Schaatsenberg woont met zijn 74-
jarige vrouw in een piepklein, houten
huisje, proper tot en met. Het staat aan
de ingang van de Slufter, dat merk
waardigste en meest indrukwekkende
landschap van het Texelse eiland. Bij
hoge vloed dringt de zee door de bui
tenste duinenrij naar binnen. Hun huisje
doet 6.35 per week. „Wij hebben ge
lukkig geen cent schuld", zegt mevrouw
Schaatsenberg. „Ik zou me anders diep
ongelukkig voelen". Het echtpaar leeft
van de A.O.W. en van wat het aange
spoelde hout en andere dingen op
brengen.
Iedere nacht staat Schaatsenberg om
een uur of drie op. Dan eet hij een paar
boterhammen. Hij kan ieder uur van de
dag en van de nacht wel eten. Dat doet
hij dan meestal ook. Vervolgens trekt
hij door het hoge duin met zijn fiets van
drie en een halve gulden naar het
strand, dat nog een flink eind weg is.
Dan blijft hij uren lang weg. Zelden
komt hij met lege handen terug.
In zijn methode van werken zit lijn.
Nooit wijkt hij van zijn programma af.
Wanneer hij thuis komt, doet hij eerst
zijn zware laarzen uit. Dan wast hij mi
nutenlang de handen alsof hij de sporen
wil wegwissen. Zijn vrouw schenkt de
thee in. Daarna steekt hij een verse
pruim in de mond en gaat er eens be-
hagelijk voor zitten.
Duizenden schepen zijn in de loop
van de eeuwen op de Texelse kust ge
strand en tienduizenden zeelieden ver
loren er het leven. Een stranding in
vroeger tijden was rampzalig. De op
roof beluste kustbevolking dacht slechts
aan het bergen van de aangespoelde
goederen. De overheid zorgde er met
haar ordonnanties voor zelf ook niet te
kort te komen. Men kan er in oude
schrifturen over lezen: „De rooverijen,
excessen en onbehoorlijkheden van ge
strande goederen gepleegd, zijn thans
ten top gereesen en bij ons slimmer dan
bij veele woeste Volkeren". Eerst in
1769 kwamen er voorschriften: „Nie
mand sal bij nagt of tijden van storm
met krielen, sakken of sloopen, mits
gaders met bijlen, saagen, hamers of
diergelijke instrumenten langs het
strand mogen loopen, op poene van
arbitrale correctie". Zij die op buit uit
waren zouden „sonder verschoon ge-
geeselt, gebrandmerckt en voor al hun
leven verbannen worden".
Het is al lang geleden dat er mooie,
kostbare dingetjes aanspoelden. De
schepen zijn solide tegenwoordig en de
goeie, oude tijd is voorbij. Schaatsen
berg heeft nog eens duizend liter wijn
in vaten op het strand gevonden. Hij
bleef niet lang alleen. Sommigen kwa
men met „de blommengieter" en velen
met melkbussen. Anderen weer kwamen
met een slang aandragen om het goede
prijs van deze vaart, die een wonderlijk
sprookje zal gaan worden, is bepaald op
ƒ12,50. Denk wel dat de baten zijn voor
de nieuwbouw Texels Museum.
Wij verwachten een enorme deel
name, vooral van de zijde van de gasten.
Het aantal beschikbare plaatsen is ech
ter gering. Texelaars, wijst Uw gasten
op deze unieke attractie en bespreek
tijdig Uw plaats.
Tijdens deze unieke tocht zal aan
boord een nummer paardrennen worden
verzorgd ^n het bekende Bingo-spel'
worden gespeeld.
STRANDFEEST TE DEN HOORN
Den Hoorn Bij goed weer wordt
donderdagmiddag op het strand bij
paal 9 strandfeest gehouden, aanvang
half twee, terwijl 's avonds, met mede
werking van D.E.K., strijd om de man
en de vrouw voor de jeugd wordt ge
geven. Hierna vertrekt de lampionop
tocht, waarmee de jeugd het strandfeest
besluit. Nu maar hopen op mooi weer.
KEURCOLLECTIE DIA'S
Den Hoorn In „De Waldhoorn"
heeft kapelaan Suidgeest maandagavond
de aanwezigen een zeer goede avond
bezorgd met schittende opnamen over
de Waddeneilanden en Noorwegen.
vocht in de keel over te hevelen. Om de
vaten heen vormde zich alras een slag
veld van beschonken lieden. „Het was
prima wijn", zegt Schaatsenberg, „zo
koop je ze in de cafés niet!"
De oude Texelse strandjutter kent het
gebied waar hij dagelijks opereert, als
zijn broekzak. Ook weet hij dat er plot
seling drijfzand kan zijn waar „je zo
tot je nek aan toe inzit". Hij is wel
eens een hele dag bezig geweest om een
paard en wagen er uit te halen.
Schaatsenberg past op zijn lichaam.
„Ik ben zuinig op mijn onderhoud", zegt
hij, „hoogstens een sigaar maar niet
drinken en uitgaan ook niet". School
heeft hij niet gehad. Er bestond toen
nog geen leerplichtwet. „Maar ik kan
best rekenen", zegt hij, ze zullen me
geen halve cent tekort geven".
Aan een paar uur slaap heeft Schaat
senberg voldoende. „Als ik om negen
uur naar bed ga, zit ik om elf uur al
weer aan mijn sneetjes brood. En dan
kom ik er om een uur of twee, drie weer
uit om wat te eten. En dan duurt het
niet lang meer of ik moet naar het
strand. Ik ben wel eens om twee uur
naar het strand gegaan. Er lag mooi
spul. Eerst twaalf uur later kwam ik
weer op mijn honk terug. Mijn buik
deed pijn van de honger".
Strandjutters mogen van het strand
al het hout meenemen dat zij maar wil
len. Als het maar geen nieuw hout is.
Wanneer er „een paar spiekers" inzit
ten, is het oud hout. Zaken van waarde
ONPLEZIERIGE TOEGANG TOT
OOSTERENDER FEESTTERREIN
Vele bezoekers van de Amateurs
avond te Oosterend zijn na afloop
schuifelend naar huis gegaan. In het
begin van de avond was het daglicht
nog aanwezig en kon men de in de
Oranjestraat liggende rioleringsobsta
kels vermijden. Dit was op het latere
uur in de toch al schaars verlichte
Oranjestraat niet plezierig. Het zou be
slist geen overbodige luxe zijn als deze
omgeving door verschillende lichtpun
ten gemarkeerd zou worden. Dit zou
door vele ouderen of slecht ter been
zijnde mensen toegejuicht worden. Een
avondbezoek aan de muzieknis levert
voor hen bezwaren op, terwijl een ver
lichte entree voor het ontspanningster
rein van Oosterend altijd een
uitnodigend gebaar betekent.
Een tip dus voor de hiervoor bestemde
instanties.
„FIJNPROEVERSBROOD"
Zaterdag werd ons een pakje over
handigd waarop stond geschreven.
„Fijnproeversbrood". De heer C. Schulte
is gestart met het bakken van speciaal
brood in papier. Het deeg gaat in het
papier en het bakken geschiedt met het
papier er om heen. Als het brood ge
reed is, behoeft het niet meer te worden
ingepakt. Daarom staat er ook op „Na
het bakken niet meer aangeraakt".
Het is een keurige vinding en de gas
ten zullen er zeker een dankbaar ge
bruik van maken. De smaak is prima
en wij wensen de heer Schulte met zijn
vinding veel succes.
WEEKAGENDA VAN DE STICHTING
CULTUREEL WERK TEXEL
Woensdag 9 augustus
Den Burg, „Texel", bridge-drive.
De Koog, Brink, 19.30 uur, Luchtacro-
batiek „Bernardo".
Den Hoorn, Loodsmansduin, Kantine,
USIS-filmavond.
Donderdag 10 augustus
Den Burg, Wezentuin, Concert koren en
korpsen.
De Koog, 9.30 uur, Kinderstrandfeest,
kinderspelen, lampionoptocht.
De Koog, 21.30 uur, Openluchtfilmpro
gramma USIS-filmdienst.
Vrijdag 11 augustus
Den Hoorn, 20.00 uur, Demonstratie
Waddenruiters.
Den Burg, 19.30 uur, Wezentuin, Lucht-
acrobatiek Bernardo.
Zaterdag 12 augustus
Den Burg, 19.30 uur, Wezentuin, Lucht-
acrobatiek Bernardo.
Oosterend, Sportveld, Spuitbalwedstrijd
middenstand-boeren.
ZANGDIENST TE DE KOOG
Hedenavond om half negen wordt er
in de Ned. Herv. kerk te De Koog weer
een zangdienst gehouden. Iedereen is
welkom.
moeten echter worden aangegeven bij
de strandvonder.
Even buiten De Cocksdorp woont
strandvonder-boer Jacob Reuvers in de
mooie hoeve „Weltevreden". Deze boom
van een zwartbesnorde man is 62 jaar
oud. Als jongen van zestien trok hij al
met zijn vader eveneens strandvon
der, veldwachter en jachtopziener -
op uit.
Reuvers is van mening dat er in de
strandvonderij danig de klad zit. „Er
spoelt weinig meer van waarde aan. De
schepen van tegenwoordig zijn van zeer
stevige makelij en het zijn vooral de
weerberichten, die tijdig laten weten
dat er storm op til is".
De tijd is allang voorbij dat Reuvers
met zes, zeven wagens reed om de
aangespoelde spullen van het strand te
halen. Dat was de gouden tijd voor
jutters en stropers. „Alleen dominees en
pastoors" zegt Reuvers met een glim
lach, „deden hier niet aan mee. De rest
allemaal".
Reuvers weet over het drijfzand van
de Slufter mee te praten. „Je kunt er
in de Slufter nooit op aan", zegt hij.
„De ene dag drijfzand en 24 uur later is
het op dezelfde plek zo hard als een
kei".
Op Texel en speciaal in De Cocksdorp
is Jacob Reuvers een gaarne geziene
figuur. Men weet dat hij eerlijk en
rechtvaardig is. In jutterskringen vreest
men hem. Hij gaat voor niemand uit de
weg.
F. van der Molen
'(Uit Elseviers Weekblad).
Copyri0hl P
6 Copenhage