Geen twijfel
Kansen
grijpen
Belangstelling voor industrieterrein
5 JANUARI 1962 75e JAARGANG No. 7623
EXELSE®COURANT
.V. v.h. Lcmgeveld de Rooij I 1 t 1 Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: R'damse Bank. Coöp. Boerenl.
Handelsdrukkerij Groen ZwarL-Texels in het harL
Texel - Postbus 11 - Tel. 2058 J V-X
Bank. Postgiro 652. - Abonn.pr. ƒ2,25 p.
kwart. 25 ct ine. Adv. 10 ct p. mm.
•rkgelegcnheid op Texel is de laatste jaren uitermate gunstig ge-
n de wintermaanden was het aanbod van mannelijke werknemers
jelijk seizocnwerklozen uit landbouw en bouwnijverheid weliswaar
jk (gemiddeld over de maanden december t/m april respectievelijk
56/'57, 203 in 1957/'58, 145 in 1958/'59 en 78 in 1959/'60), doch in de
perioden was de bedrijvigheid groot.
vlakkige beschouwing van deze situatie zou reden geven tot optimis-
de toekomst. Dit optimisme verdwijnt echter zodra de werkelijke
van de hoge graad van bedrijvigheid aan een nadere beschouwing
onderworpen. Dan blijkt namelijk, dat uitsluitend de ruilverkaveling
irecte gevolgen daarvan abnormaal veel werk hebben veroorzaakt
doosheid hebben voorkomen.
ligt de conclusie ook voor
zodra de ruilverkaveling
ig zal hebben gekregen moet
ftandere situatie worden ver-
ien groep grondwerkers zal
zonder bron van bestaan
le landarbeiders zullen door
•besparende werking van de
g worden afgestoten,
jaren geleden werd een ra-
aakt van net aantal mannen,
Ie invloed van een en ander
>u zijn naar ander werk uit
jandb ou w-Economisch Insti-
omisch Technologische Dienst
iciaal Planologische Dienst
3t een cijfer van ca. 375.
komstige omvang van de
snheid is voor vele Texelaars
im. Reeds sedert jaren ver-
r meer mannen naar elders
,i op Texel vestigen. (Over de
l' t/m 1960 respectievelijk 50,
58). De bevolking blijft op
.at er een geboorteoverschot
ertrek van Texelse mannen
elders beïnvloedt vanzelf-
shd het genoemde aantal van
gunstige zin. Maar er zal
poor een respectabel aantal
ie mannen werkloosheid drei-
Is niet tijdig maatregelen
ten worden.
jtkomen we deze dreiging nu?
?tal maatregelen staat hier-
Het is ontegenzeggelijk waar,
dat er een tekort aan arbeidskrach
ten zal bestaan tot de ruilverkave
ling haar beslag heeft gekregen.
Maar betekent dit, dat de voor
lichting over de feiten van de na
bije toekomst moet worden uitge
steld? Deze vraag zou slechts po
sitief kunnen worden beantwoord,
indien wij de zekerheid hadden dat
op het moment waarop de ruilver
kaveling is voltooid ook de vereiste
maatregelen konden worden ge
nomen.
Dat wij er met name zeker van kon
den zijn dat op dat tijdstip nieuwe,
arbeidsintensieve, bedrijven werden ge
vestigd, bestaande bedrijven werden
uitgebreid en de werknemers die dat
wensten elders in ander werk met een
andere woonplaats werden tewerk
gesteld.
Een dergelijke oplossing welke ais
het ware van de ene op de andere dag
zou moeten worden gerealiseerd is
ondenkbaar. Het hangt bovendien niet
alleen van allen die het wel met Texel
en de Texelaars menen af, in hoeverre
het over enige jaren nog mogelijk zal
blijken aan de werkgelegenheidsstruc-
tuur een gezonde basis te geven!
Daarom dienen wij het te accepteren
dat het Texelse bedrijfsleven geduren
de een vrij lange periode soms be
paalde moeilijkheden zal moeten op
lossen, moeilijkheden overigens, die in
geheel Nederland voorkomen en het
gevolg zijn van het uit balans raken
van vraag en aanbod op de arbeids
markt.
Dat de toekomstige Texelse welvaart
wordt gediend door een open oog voor
de noodzaak dat ook Texel de dyna
miek van deze tijd ondervindt, daar
over bestaat geen twijfel.
J. J. A. Klopper,
Directeur van het Gewestelijk
Arbeidsbureau Den Helder.
VOORLICHTING SA VOND
SCHEEPVAARTVERENIGING ZUID
Maandag 8 januari, zal de Scheep
vaartvereniging Zuid, overkoepelende
werkgeversorganisatie in de haven
van Rotterdam, een voorlichtingsavond
houden over de werkgelegenheid al
daar.
De voorlichtingsavonden hebben de
gemoederen op ons eiland nogal in be
weging gebracht. Op de artikelen in
december over 'n industrie in de IJmond
heeft de redactie nogal reactie gehad.
Dat is aan de ene kant prettig, want
het betekent dat het geschrevene ook
gelezen wordt. Aan de andere kant
gaat de schrijver zelf ook dieper over
deze dingen nadenken.
Wij vinden liet daarom zeer prettig,
dat wij enkele personen bereid hebben
gevonden „vakkundig" over de arbeids
gelegenheid in de toekomst op Texel
te schrijven. Het artikel van de direc
teur van het Gewestelijk Arbeids
bureau, de heer J. J. A. Klopper, met
als hoofd „Geen twijfel", is wel
zeer duidelijk. En na het lezen van dit
artikel zullen ook de Texelaars die het
niet eens zijn met die voorlichtings
avonden voor werving personeel, moe
ten bekennen dat het wèl nodig is dat
de arbeiders worden voorgelicht over
de werkgelegenheid in de toekomst.
Ook bij de Schcepvaartvereniging
Zuid werken al diverse Texelaars. Wij
willen dan ook gaarne, gezien de toe
komstmogelijkheden, de eilandbewo
ners attenderen op de avond van 8
januari. De advertenties spreken voor
zich en onder de advertenties staan
ook de vervoersmogelijkheden.
Ook het bestuur van de Texelse Be-
stuursbond heeft haar visie gegeven
over deze aangelegenheid. De secre
taris schrijft onder het hoofd „Kansen
grijpen". De heer L. v.d. Geest, werker
in coöperatief verband schrijft onder de
titel „Texelse samenleving gediend met
afvoer van arbeidskrachten". Dit arti
kel vindt men op pagina 2.
Men heeft gevraagd hoe de Texelse
Bestuurdersbond denkt over het wer
ven van arbeidskrachten voor in
dustrieën buiten Texel en we willen
trachten hierop een kort antwoord te
geven.
Allereerst willen wij een misverstand
opruimen. Velen zijn verontrust door
de mededeling in de Texelse Courant,
dat er over enkele jaren 750 arbeids
krachten over zouden zijn. Dit nu is
nimmer beweerd.
Er is gesteld, dat in de loop van 10
jaar door normale aanwas van de be
roepsbevolking, door verdere mechani
satie in de landbouw en het vrijkomen
van arbeidskrachten wegens beëindi
ging van ruilverkaveling en andere
grote werken, voor 750 werknemers een
plaats zou moeten worden gevonden.
Slechts een deel hiervan zal in de
Texelse bedrijven een plaats kunnen
vinden. Vooral voor een groot deel van
de jongeren met een technische en
middelbare opleiding zal een baan aan
de vaste wal goede mogelijkheden bie
den voor hun toekomst. Maar dan nog
zal er een overschot zijn.
Zolang industrievestiging van enige
betekenis op Texel nog niet heeft
plaatsgevonden, zullen dus ook onge
schoolden zich op de thans geboden
kansen moeten beraden. Ze zullen zich
niet blind moeten staren op de lonen,
die ze hier momenteel kunnen ver
dienen in tijdelijke banen, maar reke
ning moeten houden met de toekomst
wanneer er op Texel een overschot op
de arbeidsmarkt zal zijn. Neem echter
geen overijlde stappen. Laat U door
mogelijk geflatteerde aanbiedingen met
weerhouden om het voor en tegen van
Uw besluit terdege te overwegen. Uw
gehele gezin is er tenslotte bij be
trokken.
Wij wensten U in onze nieuwjaars
groet een aandeel in de gestegen wel
vaart op Texel zelf toe.
Wij zijn helaas van mening dat dit
voor ALLE werknemers op Texel niet
mogelijk is, want zelfs een eventuele
industrie op Texel zal nooit zo groot
worden dat alle arbeiders daar ge
plaatst kunnen worden, terwijl de re
creatiesector wegens de zeer hoge in
vesteringen eveneens weinig perspectief
biedt.
Er zijn op Texel echter ook bedrijven
waar nog toekomstmogelijkheden in
zitten. Zelfs deze bedrijven verliezen
arbeidskrachten omdat menselijke ver
houdingen, het ontbreken van een
oudedagsvoorziening of woningen die
niet meer aan redelijke eisen voldoen
de beslissing om elders te gaan werken
bespoedigen Als de werkgevers dit
inzien en bereid zijn hierin verbetering
te brengen zal voor een aantal Texe
laars migratie niet noodzakelijk zijn.
Onze conclusie luidt dus: de
kansen grijpen, die U kunt krijgen
als deze na rijpe overweging
perspectief bieden voor U en Uw
gezin.
het zijpad, zodat het op de foto wat fors
naar voren komt. Daarachter, nummer
9, het pand van de firma Goedkoop en
De Vries. De foto Is al weer enige da
gen oud, want het dak van dit pand is
reeds dicht. Naast deze aannemersfir
ma een geheel ander bedrijf, nummer
10. De firma J. de Wit, wijnhandel etc.,
heeft hier een enorme opslagruimte
laten bouwen met een woonhuis boven
het bedrijf. Dan staat er op de schets
TER OVERWEGING.
DE HERDER, DIE ACHTER BLEEF
In de Kerstnacht is de pastoor van
Bloemendaal plotseling overleden. Na
dat hij in de Nachtmis zijn preek had
beëindigd, en de H. Mis wilde voort
zetten, is hij op het altaar onwel ge
worden en ter plaatse gestorven. Aldus
een courantenbericht na de kerstdagen.
Dezer dagen hebben wij dikwijls ge
dacht: „Wat waren de laatste woorden
van deze pastoor in zijn kerstpreek"?
Ongetwijfeld is hij geëindigd zoals in
katholieke kringen gewoonte is. met
een „Zalig Kerstfeest".
Deze wens is voor ons dikwijls slechts
een gewoontegezegde, dat wij van
jongsaf zo gewend zijn. We bedoelen er
zo ongeveer mee, dat het Kerstfeest
onze vroomheid moge versterken, en
dat het niet moge blijven bij alleen
maar een vrolijke en prettige dag.
Doch letterlijk bezien doet een „Zalig
Kerstfeest" ons ook denken aan het
uiteindelijke doel van dit grote Myste
rie van onze verlossing, onze eeuwige
zaligheid.
Daar heeft deze pastoor zeker ook
aan gedacht in zijn preek, omdat voor
gelovigen deze achtergrond van het
Kerstfeest niet is weg te denken. Maar
hij heeft niet vermoed, dat het voor
hem zo dichtbij was.
De pastoor was een bekend predi
kant, ook voor de radio in het zieken-
uur, doch deze laatste preek en zijn
plotselinge dood in de kerstnacht zul
len voor de vele kerkgangers de meest
welsprekende preek blijven, die zij hun
levenlang niet zullen vergeten.
Wanneer aan deze herder in deze
kerstnacht een engel verschenen zou
zijn, zoals toen in Bethlehem, dan zou
ook hem een grote vrees hebben aan
gegrepen. Maar wanneer die engel hem
dan gesproken zou hebben van de grote
vreugde, dan zou hij met blijdschap
het Kind zijn gaan zoeken.
Wij weten niet hoe hij de boodschap,
alleen voor hem bestemd; „Zalig Kerst
feest" heeft ontvangen, en we zullen
het hier nooit weten.
Bij het begin van het nieuwe jaar
hebben we elkaar ook weer toegewenst
„Zalig Nieuwjaar" en we deden het
zonder veel nadenken. Doch ook deze
wens gaat over tijd en jaren heen naar
de voltooiing van ons aardse bestaan.
Voor sommigen van hen, die wij heb
ben toegesproken, zal 1962 misschien
die voltooiing brengen, en dan was
onze wens zeer zinvol.
Deze éne herder is bij de kribbe ge
blevende anderen keerden weer
terug en loofden God en zongen Hem
lof, om wat zij gehoord en gezien
hadden.
Dat zijn wij en doen we daarom
in 1962 als de herders.
A. v.d. B.. Oudeschild
BEROEPEN
Oosterend De Gereformeerde Kerk
alhier heeft beroepen Ds. P. van Oos-
terhoudt te Krabbendam.
EVANGELISATIEAVOND
Maandag 8 januari a.s. zal de maan
delijkse evangelisatie-avond worden
gehouden in het Dorpshuis te Den
Burg. Spreker op deze bijeenkomst is
de heer Sidny Wilson van Hilversum.
het pand v.d. Meer. Wij hoorden dat
dit plan niet door gaat, daar genoemde
firma elders intrek neemt.
Er is dus nog ruimte op het terrein,
maar er is vraag ook. Of de gemeente
alle aanvragen gunstig kan beantwoor
den is vooruit niet te zeggen. Texel
mag blij zijn met het industrieterrein.
>rderen van uitbreiding der
^genheid in alle sectoren
Texelse bedrijfsleven,
orderen van de aanstelling
else arbeiders bij bedrijven
vasteland" gepaard aan ver-
naar de vestigingsgemeenten
bedrijven.
oeft niet het één te doen
er na te laten. Beide moge-
uilen moeten worden benut,
irekend zou ieder het van
ichen indien de werkgele-
Texel zodanig kon toene-
verplaatsing van arbeiders
e zou kunnen blijven. Dit kan
en mogelijk zijn indien Texel
ekozen als vestigingsplaats
te stichten bedrijven. Moge-
:eker, maar uitsluitend hier
op te vestigen zou getuigen
werkelijksheidsbesef. Wij
wel aandacht schenken aan
tsing van Texelaars naar
rplaatsing echter uitsluitend
m de volkomen eigen keuze
der en in functies die het
tn bij ieders aanleg en ka-
schillende bedrijven voor
ven over de bij hen te ver-
dies en daarbij zonder valse
ingen de voor- en nadelen
verheugend. Verheugend is
at de belangstelling van de
werknemers hiervoor vrij
eemt. Toch behoeft men niet
iiten tot een bedrijf zich tot
ing wendt. Het tegenoverge-
yenzeer mogelijk. Men kan
n breed vlak oriënteren over
in een ander beroep, in een
l van het land. Hoe beter be
rt dan ten ijs komt, hoe groter
ixelaars zijn in een landar-
oep goed geschoold, doch
Iers niet weinig anders dan
schoolde fabrieksarbeid kun
nen. Hoevelen van hen zijn
Ste van de scholingsmogelijk-
ftegionale Werkplaatsen voor
oorsprong die men als vak-
verkrijgen niet de moeite van
'égen waard?
duidelijk dat men als een
'.jk kwaad moet accepteren,
m zich nu afspeelt wrijving
ikt. Wrijving voornamelijk
ite van de behoefte aan ar-
ïten bij de bestaande bedrij-
bevorderd
"oegere plaatsgenoot, de heer
s, is te Den Haag bevorderd
i Hoofdambtenaar C bij de
>olitie aldaar.
Deze foto toont de achterzijde van het
Schilderend. Deze kant is reeds bijna
volgebouwd. Nummer 4 weer het reeds
bestaande TEM-gebouw. Nummer 5 is
de timmerfabriek van de firma Bak
ker. Het woonhuis staat meer op de
voorgrond. Achter de firma Bakker (dit
is niet met een cijfer aangegeven) zal
de firma C. Dros een werkplaats bou
wen. De stenen staan reeds op het ter
rein. Op de schets is zijn naam ook ver
meld. Nummer 6 is de visbakkerij van
de firma Vlas. Dit was het eerste pand,
dat werd gebouwd op het industrie
terrein. Achter de firma Vlas zijn ge
bouwen van de firma Rab. Daarnaast,
nummer 7, een nog open terrein, dat
het eigendom is van de firma Drijver.
Dit terrein sluit aan op de bestaande
terreinen van genoemde firma. Num
mer 8 is de werkplaats van de heer Jac.
de Graaf, smederij. Dit pand staat op
Het is al weer geruime tijd geleden
dat in de raad gesproken werd over
een industrieterrein op het eiland. In
juli 1960 werd door burgemeester De
Koning het eerste bedrijf, een visbak
kerij geopend. Er was in die tijd nog
geen officiële weg om op het terrein
te komen. Toegang tot de visbakkerij
was gemaakt over het terrein van de
firma Drijver. Op enkele plannen na,
zijn de percelen nu bijna bebouwd. Op
schets (pagina 4) ziet men duidelijk
waar en door wie is gebouwd. De foto
geeft een ander beeld. Men ziet de
actieve bouw van de heren aannemers
in deze hoek van het eiland. De tim
merfabriek van de fa. Bakker is reeds
lang gereed en de woning wordt door
de eigenaar van het bedrijf bewoond.
Dezer dagen hadden wij over het in
dustrieterrein in het algemeen een ge
sprek met de directeur van gemeente
werken, de heer Veldstra. We stelden
hem de vraag waarom er toestemming
werd gegeven om op het terrein ook
woningen te bouwen. De bewoners
hebben toch last van het leven in de
bedrijven. De heer Veldstra vertelde
ons dat eigenaars van gebouwen die er
ook willen wonen niet moeten gaan
klagen over het lawaai. Toch blijft de
hinderwet hier van kracht. Boven de
kapitale schuur van de heer De Wit
wordt thans ook een woning gebouwd
en de heer De Graaf zal zeer waar
schijnlijk in de toekomst ook nog een
woning bouwen naast zijn bedrijf.
Jammer is het te noemen, aldus de
heer Veldstra, dat de gezamenlijke
bakkers zich hebben teruggetrokken.
Het plan was om op het industrieter
rein een centrale broodbakkerij te
bouwen. Maar het was blijkbaar moei
lijk om alle „bakkerskoppen" in één
meelzak te krijgen. Er had zeker toe
komst in gezeten. Nu moeten alle bak
kerijen aan de eisen van de warenwet
gaan voldoen en ook op gebied van
(Zie vervolg pagina 4)
Aan de R. P. Keijserweg
staat het complex van de
gemeente. Nummer 1 op
de foto zijn de werk
plaatsen, nummer 2 zijn
de garageboxen. Op de
achtérgrond nummer 3,
het TEM-gebouw. Achter
de gemeentegebouwen
komt het opslagterrein
voor gemeentewerken.
Dat is op de plattegrond
ook duidelijk te zien.