Neus
m
HILLESHÖG
||ai£
Aan welke eisen moet een
souvenir voldoen
DAM PO
verkouden
laat U niet met de brokken zitten
HILLE^HIIta J Sedurende de he,e campagne. i SflgB i rsHlJy
en handen ruw?
tweede blad
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 5 JANUARI 1962
Nu in januari 1962 te Utrecht de
Tüende Souvenir-Vakbeurs zal plaats
hebben, past het misschien zich weer
eens opnieuw te bezinnen over de
plaats, de vorm, de kwaliteit en de
waarde van het souvenir.
Daarbij dient duidelijk vooropgesteld,
dat degenen die het Nederlands souve
nir bekritiseren, daarin over het alge
meen een uiting van de Nederlandse
kuituur missen, terwijl de fabrikanten
juist niet de pretentie hebben een kul-
tuurprodukt op de markt te brengen.
Fabrikanten en groothandelaren probe
ren een aantrekkelijk produkt in de
handel te brengen, dat de herinnering
aan een bezochte streek of plaats vast
houdt. Niets meer, maar ook niets
minder.
Hier nu past de vraag: is het nood
zakelijk dat een souvenir een zekere
kultuurwaarde bezit en heeft het bui
tenlandse souvenir dit ook? Daarbij zal
men in de eerste plaats moeten vast
stellen:
a. wat is een souvenir?
b. voor wie is een souvenir bestemd?
c. welke eisen mogen aan een souvenir
worden gesteld?
Het blijkt, dat in verschillende talen,
evenals in onze eigen taal, eigenlijk
,geen goed equivalent is te vinden voor
het woord „souvenir". Het Engelse
„souvenir-gift" onderstreept de moei
lijkheid die wij ook hebben. Het Duitse
;,,Reise-Andenken" of „Mitbringge-
ischenk" reikt al veel verder en bena
dert de omschrijving van het souvenir
ehet Dest. Een souvenir is immers een
voorwerp waarmee we een herinnering
wlilen bewaren en dan kan het vele
materiële vormen hebben maar het
Yan ook zonder meer en willicht in
binder stoffelijke vorm een herin
nering zijn aan een bepaalde gebeurte
nis, aan bepaalde personen of een spe
ciale plaats waar men aanwezig was.
rr Als zodanig kunnen foto's, menu's,
T handtekeningen een souvenir worden.
In al deze gevallen is het voorwerp dat
de herinnering levend moet houden,
voor de persoon in kwestie bestemd.
Daarnaast is een souvenir heel vaak
een geschenk of een presentje voor an
deren, voor volwassenen en kinderen.
Voor degene die dit souvenir ontvangt
is het dan geen herinnering, maar een
eenvoudig cadeautje, dat hoogstens iets
van de atmosfeer wil overbrengen
waarin de gever voor korte of lange
tijd heeft vertoefd.
Smaak en prijs
Een souvenir kan dus drie taken heb
ben. souvenir als herinnering,
souvenir als bewijs,
souvenir als geschenk.
De vraag is nu: wie willen souvenirs
als herinnering of bewijs bezitten en
voor wie zijn souvenirs als geschenk
bedoeld?
Dan blijkt en dat is de moeilijk
heid voor de souvenirfabrikant dat
er geen bepaalde categorie souvenirge
bruikers is aan te wijzen. Souvenirs
worden gekocht door en komen terecht
bij mensen uit alle rangen en standen,
vooral nu vrijwel iedereen in staat is
vakanties buiten zijn eigen woonplaats
door te brengen. Mensen met ver
schillende vakantiebudgettten, maar
ook mensen met verschillende smaak.
Voor elk van hen moet er een souvenir
beschikbaar zijn, verschillend van
smaak, variërend in prijs. Dat is dan
de commerciële zijde van het vraag
stuk.
Nu is de vraag: welke redelijke eisen
moeten aan een souvenir worden ge
steld? In de kringen der souvenirfabri
kanten is dit probleem herhaaldelijk
aan de orde gesteld. Een van de resul
taten van die besprekingen is bijvoor
beeld geweest, dat er contact is ge
zocht met een directeur van een Aca
demie van Beeldende Kunsten, terwijl
ook op instigatie van de Jaarbeurs-
directie gepoogd is een vorm te vinden,
waarin medewerking van ontwerpers
en kunstenaars zou kunnen worden
verkregen. Deze pogingen tot verbete
ring van het souvenir hebben echter
niet de gewenste resultaten opgele
verd. Voor een deel lag dit in de lijn
der verwachtingen, daar ontwerpers en
kunstenaars produkten wensen te ma
ken die komen te liggen in het vlak
van de kunstnijverheidsartikelen, wel
ke evenwel zelden of nooit een direkte
binding hebben met land, plaats of
streek.
Dit laatste nu achten de souvenirfa
brikanten zeer belangrijk, omdat uit
ervaring gebleken is, dat de buiten
landse toerist die binding tot land of
streek zeer belangrijk vindt, eendeels
omdat dit souvenir een zeker herinne
ring aan de (verre) reis wakker houdt,
anderdeels opdat de thuisgeblevenen
aan het souvenir direkt kunnen zien,
waar de landgenoot geweest is.
Motieven
Als men dit laatste aanvaardt als een
verkoopargument, dan vraagt de sou-
venirfabrikant zich af: welke motieven
geven de buitenlandse toeristen aan
leiding om ons land te bezoeken? Het
antwoord daarop is: het Hollandse
landschap met zijn wijde luchten; het
voorjaar met zijn bollenvelden, ons
waterland met zijn molens, de steden
en dorpen en een paar markante bij
zonderheden, zoals de ligging van ons
land beneden de zeespiegel. Wanneer
de buitenlander een herinnering of ge
schenk wil meenemen, zal hij die type
rende motieven willen vasthouden en
zo komt hij al gauw terecht op: mo
lens, boten, klederdrachtpoppen, klom
pen en andere folkloristische motieven.
Zij, die zich dit kunnen veroorloven,
kunnen een stukje antiek of mooi ko
perwerk aankopen, maar in de praktijk
is dit een kleine categorie mensen
gebleken. Ook de meeste buitenlandse
toeristen moeten een zekere beschei
denheid betrachten.
Heel vaak valt, bij de beoordeling
van het Nederlandse souvenir, het
woord „kitsch". Kitsch wil zeggen, dat
iets minderwaardig is, meer schijn dan
werkelijkheid, goedkoop en 'n imitatie.
Het is niet rechtvaardig dunkt ons,
de hele souvenirproduktie automatisch
met kitsch te vereenzelvigen, vooral
als men weet dat de fabrikant ge
dwongen is ook met de kleine beurs
rekening te houden en voor die prijs
nimmer een authentiek kunstwerk kan
leveren. Bovendien blijkt vaak en
ook dit punt is niet te verwaarlozen
dat de smaak van het publiek zodanig
is, dat het uit een grotere keuze sou
venirs toch datgene kiest, wat esthetici
bepaald niet zouden aanbevelen. De
souvenirfabrikant kan de smaak van
het publiek wel beïnvloeden maar niet
omvormen. En hij zou, van zijn stand
punt bezien, een slecht koopman zijn
als hij iets fabriceerde, dat niet ver
koopbaar zou blijken te zijn.
Al deze argumenten gelden trouwens
ook voor de buitenlandse souvenirs, die
qua stijl, uitvoering, afbeelding en ge
bruikswaarde niet veel anders zijn dan
de Nederlandse. Ieder die gereisd heeft
zal dit uit ïegen ervaring kunnen be-
Commerciële sfeer
Ten aanzien van de Nederlandse sou
venirs zijn nog de volgende opmerkin
gen te maken, die allen min of meer
liggen in de commerciële sfeer. Een
Volendammer pop zou de werkelijk
heid nabij komen, als de fabrikant de
pop een verweerde, gegroefde kop zou
geven. Het blijkt echter in de praktijk
dat een dergelijke pop minder verkoop
baar is dan een klederdracht-pop zon
der speciale karaktertrekken. Derge
lijke „verantwoorde" klederdrachtpop
pen zouden trouwens veel te duur zijn
en geen omzet opleveren. En geen fa
brikant die ze dan ook zal maken.
Hetzelfde geldt voor de Hollandse
klompen. Gewone witte klompen zou
men een authentiek souvenir kunnen
noemen. Zij blijken nauwelijks in trek
vergeleken bij de gelakte of met mo
lens en schepen versierde klompen, die
de buitenlanders blijkbaar meer aan
spreken.
Een aardewerkfirma liet door kun
dige ontwerpers nieuwe decors voor
haar produkten ontwerpen een be
wijs overigens dat ook in kringen der
fabrikanten doorlopend gezocht wordt
naar „betere" souvenirs en men
kwam op de markt met afbeeldingen
van wielrijders, haringstalletjes en
dergelijke. Niettemin bleken deze pro
dukten vei in de schaduw te blijven
van het bekende Delfts-Blauwe aarde
werk, dat nog altijd zeer in, trek blijft.
Men mag de souvenirhandel niet ver
wijten, dat ze commerciëel is ingesteld;
dat is in principe elke handel. Daar
naast mag men echter stellen dat wel
degelijk gestreefd wordt vele pogin
gen en besprekingen in die richting
wijzen daarop naar verantwoorde
souvenirs. Ook naar een grotere varië
teit en er is wellicht geen ander Euro
pees land te noemen, waar het assor
timent souvenirs zo uitgebreid is als
hier. Men mag daarbij niet vergeten
dat de souvenir-branche na de 2de
Wereldoorlog, mede door het sterk toe
genomen toerisme, plotseling een enor
me expansie moest ondergaan, die
dat mag men toch wel stellen over
het algemeen goed is opgevangen. De
branche als zodanig draagt in belang
rijke mate bij tot de versterking van
onze deviezenpositie, hetgeen op zich
zelf een erkenning inhoudt van het feit
dat het Nederlandse produkt door de
buitenlander wordt gewaardeerd.
Assortiment
Dit blijkt trouwens ook op andere
wijze. De buitenlandse toeristen blijken
uit hun brieven aan en over Neder
land over het algemeen zeer tevre
den over onze souvenirs. Men vindt de
sortering zeer uitgebreid en de prijzen
redelijk, omdat de Nederlandse detail
listen zich niet schuldig maken wat
in andere landen blijkbaar wel ge
beurt aan het bepalen van „fancy-
prijzen". Meer dan eens komt het voor
dat toeristen, eenmaal weer thuis,
schriftelijk souvenirs nabestellen. De
winkeliers zijn er dan ook toe overge
gaan tegenwoordig een adreskaartje
bij de door buitenlanders gekochte
souvenirs te pakken, omdat gebleken is
dat de „response" buiten verwachting
groot is.
Een niet onaanzienlijk aandeel aan
het succes van het Nederlandse souve
nir heeft ook de wijze waarop het aan
het publiek wordt gepresenteerd.' Dit is
onder meer het streven van de Vereni
ging van Souvenir-fabrikanten, die bij
de detaillisten regelmatig propaganda
maakt voor aantrekkelijke en ordelijke
uitstallingen en een zorgvuldige keuze
bepaling bij de samenstelling van het
assortiment Men wil daarmee de ba-
zar-achtige verkoopplaatsen, die men
helaas in sommige toeristenoorden nog
wel tegenkomt, op dc duur tegengaan.
Vooral het met zorg samengestelde
assortiment is zeer belangrijk omdat
hierin producenten en detaillisten el
kaar wederkerig kunnen beïnvloeden.
Wanneer de winkelier bepaalde souve
nirs niet kan verkopen, zal de fabri
kant de produktie ervan spoedig ach
terwege laten. Het probleem van een
„beter souvenir" raakt als zodanig ook
de verkopers, die in direkte verbinding
staan met hun klanten.
De Vereniging zal blijven streven
naar kwaliteitsverbetering en deze ook
te propageren, bijvoorbeeld door te
stellen dat de klomp, schip of molen
van een betere houtsoort gemaakt kun
nen worden, of beter bewerkt kan
zijn; dat aardewerk van goed materiaal
en van een goed décor voorzien kan
zijn; dat een sjaal van behoorlijke stof
met een esthetisch motief kan worden
gemaakt en dat een zilver souvenir-
lepeltje langer meegaat dan een ver
chroomd exemplaar.
In deze richting is al gewerkt en op
de Tiende Souvenirbeurs 1962 te
Utrecht, zal men stellig daarvan de re
sultaten aanwezig zien. Trouwens wie
zich zou herinneren, hoe de souvenirs
er op de Eerste Souvenirbeurs in 1953
uitzagen, zou ondanks kritiek, vorm
en stijl waarnemen. Een bewijs, dat het
streven van de Vereniging van Souve
nirfabrikanten niet zonder vrucht is
gebleven!
DAMCLUB TEXEL
W. A. v. Zeijlen-C. Dijker 02
J. Hooijberg-W. A. v. Zeijlen 11
A. v.d. Slikke-J. Hooijberg 02
S. Ros-Jo Schoo 11
S. Ros-A. v.d. Slikke 02
G. Dros-J. Vinke 11
A. de Haan-J. Vinke 0—2
S. Hin-Jn. Stam 11
Jn. Stam-G. Dros 20
C. P. Burger-C. Vinke 2—0
C. Vinke-C. v.d. Werf 0—2
A. de Haan-H. Bruining 20
Jb. Koorn-Jac. v. Heerwaarden 0—2
P. Bakelaar-J. A. v. Enst 20
J. A. v. Enst-P. Bakelaar 02
Jac. v. Heerwaarden-C. v.d. Werf 11
D. v.d. Werf-Jb. Koorn 02
H. Bruining-D. v.d. Werf 20
H. Bruining-J. Witte 20
Zondag 7 januari a.s. sjelen we onze
laatste wedstrijd uit tegen Winkel. Om
zeker te zijn van een plaats in de eerste
klasse zullen we deze moeten winnen.
Het beste beentje voor dus.
Dit is
uw
eerste verlies
laat uw geld
niet in de
grond
V
-
Rooiverliezen bedriegen zéér. Men ziet die schadepost nooit volledig. Een grote schadepost vaakl
Hilleshög staat al jaren en jaren bekend om zijn ongeëvenaard gave vorm, die gemakkelijk uit
de grond glijdt. Een voordeel óók bij machinaal rooien.
^Jiaalt^i^^rond^a^erJn^zit!
Dot is extra winst bij hóge wortelopbrengst en hóóg suikergehalte.
g*De aangewezen rassen voor levering f g jmftZil
1 Bij vroege levering heeft Hilleshög 1
Standaard polyploid I reeds een zéér hoog suikergehalte. R polyploid
M-zaad wordt geleverd in de maat 31/2-43/4 Precisie-zaad in de maat 3-474
KERSTAVOND VAN DE VERENIGING
VAN OUDLEERLINGEN
Om ongeveer 8 uur kon voorzitter
Zuidewind een groot aantal oudleerlin
gen van landbouwschool en landbouw-
huishoudschool welkom heten en in het
bijzonder mej. Veenstra. Het is een
interessante avond geworden, waarbij
mej. Veenstra het onderwerp: „De sa
menwerking van de landbouw jongeren
in het buitenland" onder de loep nam.
Men is met het oprichten van land-
bouwjongerenverenigingen begonnen
in de meer ontwikkelde gebieden van
de wereld, zoals de Verenigde Staten
en Europa. Het doel was vooral zich los
te maken van de ouderen en de drang
tot zefstandigheid. In Nederland kwam
men in 1930 tot oprichting van de eer
ste landbouwjongerenverenigingen. Men
kan deze verenigingen al naar hun
streven of werkwijze indelen in o.a.
conventionele of algemeen vormende
verenigingen.
Aan het einde van haar lezing drong
mej. Veenstra aan op samenwerking
tussen jongens en meisjes, wat ook op
ons eiland van groot belang kan zijn.
Als aanvulling hierop werd nog een
film vertoond over het landbouwjon-
gerenwerk in Amerika.
In de pauze werd de chocolademelk
geschonken, welke door de dames van
de landbouwhuishoudschool was klaar
gemaakt. En zo werd dan na de pauze
in het al geheel in kerstsfeer zijnde
lokaal het kerstverhaal door de heer
Laan verteld.
Om half elf sloot de voorzitter met
dank aan mej. Veenstra en de heer
Laan. Ook de dames, die hadden ge
holpen met versieren kregen een woord
van dank.
TENTOONSTELLINGNIEUWS
TEXELSE SPORTFOKKERS
Zaterdag 23 december vertrokken de
Texelse sportfokkers met 115 dieren,
per eigen vervoer naar de landelijke
tentoonstelling van hoenders, duiven
en konijnen naar H. en O. te Den Hel
der. Dit hadden er meer kunnen zijn,
indien beide verenigingen, welke hier
op Texel zijn en hetzelfde doel na
streven, één vereniging hadden ge
vormd. ((Jammer!)
De voornaamste uitslagen waren als
volgt:
M. Heijmans werd beste der kleine
rassen met black en tan en werd tevens
beste van onze clubshow, terwijl hij
ook op één na beste werd.
P. v.d. Molen werd op 2 na beste met
Franse hangoor wit en beste met Gele
van Bourgondie in de middenrassen
met zg; K. du Porto 3 na beste met
Vlaamse reus wit, tevens beste witte
voedster in zijn ras. Al deze dieren be
haalden zzg.
Het jeugdlid R. Slikker werd beste
met Gele van Bourgondië en legde
daardoor beslag op de standaard voor
beste dier van de jeugdleden.
J. Agter bij de afd. grote hoenders
met zilver patrijs leghorn beste haan
en hen, beide 1 zg, en legde daardoor
beslag op beide clubprijzen.
B. Pool werd beste bij de krielhoen-
ders. H v.d. Wal van Oost werd beste
met oud-Hollandse meeuw, met zzg;
tevens beste van de clubshow.
J. Barhorst werd beste der overige
rassen met Duitse schoonheidspostduif,
met zzg.
Wij besloten hiermede het tentoon
stellingsseizoen en mogen weer op een
zeer geslaagd seizoen terugzien.
GIFTEN WITTE KRUIS
De Cocksdorp: D. 3,D. 2,50
Den Burg: W. 2,50; K. 1,50; S.W 2,50;
S. 2,50; V. 2,50.
Den Hoorn: N. 2,50.
BRIDGEN
Uitslag van de 8ste competitiewed
strijd tevens kerstdrive:
A.:
1. Dam-Dros 59.03% 5)
2. Gebr. van Sambeek 58.33% 1)
3. Bruin-Mantje 55.55% 7)
4. Echtpaar v.d. Heerik 54.86% 6)
5. dames Hattuma-v. Heerwaarden
51.39% 9)
6. Kellner-van Lente 47.22% 2)
7. Brücher-Gieze 45.14% (14)
8. mevr. Wonder-Blom 40.28% !(16)
9. Roeper-v.d. Werf 38.19% (18)
B.
1. Backer-Raven 57.87% 8)
2. Bakker-Huizinga 53.70 (10)
3V2. mevr. Kooijman-Veenema
52.78% 4)
3V2. Luyckx-Wessels 52.78% 3)
5. Echtpaar Beemsterboer 51.39% (11)
6. Echtpaar Jouwersma 50.00%
7. Echtpaar Giijamse 48.15% (15)
8V2. Bakker-Kuiper 46.76% (17)
8V2. Bos-Raven 46.76% (12)
10. Stolk-Verstegen 39.81% (13)
Kellner-van Lente hebben de leiders
plaats moeten afstaan aan de Gebr.
van Sambeek. In het nieuwe jaar kan
er echter nog van alles gebeuren. Min
stens 6 paren hebben de kans om de
eerste plaats te veroveren. Dus nog vol
op spanning.
BOOTDIENSTREGELING N.V. T.E.S.O.
(geldig tot 26 mei 1962)
Werkdagen:
v. Texel 5.20 7.40 10.30 13.00
15.30 18.00
v. Den Helder: 6.30 9.15 11.40 14.20
16.40 19.35
Zon- en alg. erkende chr. feestdagen:
v. Texel: 7.40 11.00 16.00 18.25
v. Den Helder: 9.00 12.10 17.15 19.35
N.V. HOLLANDSCH ZWEEDSCHE ZAADMAATSCHPPIJ AMSTERDAM