iV' De Ko°gite;y Bandrecorders belangrijkste techn. hulpmiddel voor blinden HEER VERKEER Dingen waaraan u denken mot En wat doen we met moeder Strandfeest aan Het kan nw nog Blinden lezen boeken In 1961 werden ruim 250.000 banden uitgeleend In Nederland zijn zesduizend blin den. Zij zijn voor hun communiactie met de buitenwereld aangewezen op wat zij kunnen horen, wat zij kunnen voelen, ruiken en proeven. Dit maakt die verbinding een beetje moeilijk, want zoals min of meer bekend het leeuwendeel van onze indrukken doen we op met onze ogen. Er wordt zelfs ge zegd negentig procent, maar het is tot nu toe nog niet mogelijk ge weest dit percentage met enige zekerheid vast te stellen. Hulpmiddelen van de laatste eeuwen Voor de blinden vallen die ogen weg en het is dus duidelijk, dat de hulp middelen, die hun in staat moeten stel len zo veel mogelijk waar te nemen, wel heel goed moeten zijn. Lang ontbraken die hulpmiddelen geheel en al. Pas laat in de geschiedenis der mensheid werden pogingen gedaan om door middel van voelbare letters in reliëf dus de blinden het lezen mogelijk te maken. Schrijven was op deze wijze natuurlijk een onmogelijkheid en bovendien was het herkennen van de letters een moei lijke zaak, die veel tijd kostte en die slechts aan weinigen gelukte. De meeste blinden waren dus nog steeds aange wezen op voorlezen, zo er al iemand daarvoor tijd had. In de Angelsaksische landen is nog het uit deze verhoogde drukletters ont wikkelde „Moon"schnft op beperkte schaal in gebruik. Men heeft ook al eens geprobeerd een zogenaamd „kno- pen"schrift in te voeren. Het ging hier om de hoedanigheid van de knopen in een koord en de afstanden tussen deze knopen. Het is al evenmin een groot succes geworden. Het Brailleschi ift werd voor het eerst toegepast in 1830. Na een aarzelend be gin werd dit het algemeen aanvaarde schrift voor blinden. Zij konden er niet alleen mee lezen, maar ook schrijven en in 1962 zijn we zover, dat dertig pro cent van de blinden Braille geleerd heeft. Dit houdt in dat tweeduizend van de zesduizend blinden in Nederland enige kennis van het Brailleschrift heb ben, hoewel niet vaststaat, hoevelen van deze tweeduizend werkelijk voldoende kennis van Brailleschrift hebben om een boek te kunnen lezen. Dit betekent dus, dat tot voor kort het merendeel der blinden tot heel die wereld van boeken, couranten en tijdschriften, die voor de ziende mensen openstaat, geen toegang had- Zij waren aangewezen op wat gezinsleden hun vertelden en voor lazen. Comité's in geheel Nederland In ons land beijveren naast inci denteel gevoerde campagnes door ande ren diverse instellingen zich om aan iedere blinde een bandrecorder ter be schikking te stellen. In de drie noorde lijke provincies en in Noord- en Zuid- Holland is dat de Stichting Voorziening Technische Hulpmiddelen voor Blinden, in Ovenjsel het F. A. Drijverfonds, in Gelderland de Stichting Gelderland voor Maatschappelijk Werk, in Utrecht de Stichting Technische Blindenbelan- gen. Zeer actief is op het moment de Stich ting „Iedere Brabantse Blinde een Bandrecorder". In Limburg loopt een actie onder het motto „Draaiband". In Zeeland werkt de Stichting Zeeland voor Maatschappelijk en Cultureel Werk. In Rotterdam houdt zich met dit werk bezig de Jacob en Geertruida Hoek Stichting. Heel geslaagd was ver der de campagne van de vereniging „Moveo" die tot resultaat had dat aan alle Nederlandse oorlogsblinden een bandrecorder kon worden gegeven. Al deze Stichtingen werken samen in de Vereniging Het Nederlandse Blin denwezen, aan wie Philips de bandre corder tegen een sterk verlaagde prijs ter beschikking stelt. Tot nu toe werden bijna vijfentwintighonderd recorders op deze wijze overgedragen. Ook op Texel is een apparaat in gebruik. Gesproken bladen en boeken De blinden, die in het bezit zijn ge komen van een bandrecorder, kunnen zich abonneren op diverse gesproken bladen. Veel gelezen wordt het „Alge meen Gesproken Weekblad voor Blin den", een twee uur durend nieuwsblad. De meest interessante rubriek, waaraan veel tijd wordt gegeven, is „Geknipt Commentaar". Hierin zijn de reacties opgenomen van de belangrijkste dag bladen van alle politieke en reli gieuze richtingen op een of andere politieke gebeurtenis. De lezers van dit gesproken weekblad blijven dus uiter mate goed op de hoogte van wat er in Nederland leeft. De krant wordt samen gesteld door twee beroepsjournalisten en gelezen door vier stemmen, twee mannen- en twee vrouwenstemmen. Het blad wordt opgenomen op een zoge naamde moederband en dan op meer dere banden tegelijk in een zeer hoog tempo overgenomen. De prodüktie kan dus tamelijk snel geschieden. Een blad, waarvoor ook een grote belangstelling bestaat, is het Algemeen vormend Weekblad voor Nederland en België „De Band". Het heeft een popu- lair-wetenschappelijk karakter. Met medewerking van de Nijmeegse Uni versiteit wordt voorts het Maandblad „De Toets" uitgegeven, dat nog wat meer wetenschappelijk is ingesteld. Wellicht nog belangrijker dan de bladen, zijn de gesproken boeken. De roman in de amusementssfeer neemt een belangrijke plaats in, maar er wordt ook aandacht be steed aan de literaire roman. Er wordt zoveel mogelijk geprobeerd de toppunten van de literaire pro düktie bij te houden. Daarnaast worden regelmatig populair-weten- schappelijke boeken gebracht. Studiemogelijkheden sterk vergroot Wellicht de belangrijkste groep wordt gevormd door de studieboeken. Studie boeken verouderen namelijk snel en hiervoor is Braille dus vaak minder ge schikt. In Brailleboeken kunnen immers moeilijk wijzigingen aangebracht wor den en op de band levert dit in de meeste gevallen weinig hoofdbreken op. Bovendien kunnen banden altijd op nieuw gebruikt worden. Hier komt nog bij, dat Brailleboeken zeer veel plaats innemen, terwijl banden juist heel com pact zijn. De gesproken studieboeken openen voor de begaafden onder de blinden betere mogelijkheden om zich te ontwikkelen, en alleen al daarom is de bandrecorder voor hen die het ge zichtsvermogen missen van enorme be tekenis. Er wordt nu al meer van de band ge luisterd dan via Braille gelezen, terwijl het Braillelezen de laatste jaren toch nog toegenomen is. Dit betekent dus, dat elk boek op de band als een cul turele winst gezien moet worden. Het komt immers niet in de plaats van een Brailleboek, maar er bij. De juiste stem bij het juiste boek De boeken worden in een van de studio's van de verschillende blinden- ïnstellingen die er in Nederland zijn, voorgelezen door mensen met een bij uitstek welluidende stem. Zij worden na een auditie en een strenge selectie geschoold in voordracht en microfoon techniek. Eerst wanneer een goed resul taat verwacht kan worden, krijgen zij de gelegenheid een boek op de band te zetten. Er wordt daarbij zorgvuldig ge let op het karakter van de voorlezer en het soort boek dat hij zal weergeven. Passen zij bij elkaar, dan zal het boek voor de lezer-luisteraar aan waarde winnen. De mensen, die hun stem op deze wijze lenen, ontvangen geen honora rium. Ondanks dat zijn er steeds vol doende mensen, die hun tijd en inspan ning aan dit werk willen geven. Voorts zijn er verschillende schrijvers, die hun eigen werk komen voorlezen. Op deze schrift beheerst, maakt van de band recorder gebruik. Voor de Braillelezers Ook de man of vrouw, die het Braille- wijze wint het boek natuurlijk in hoge mate aan authenticiteit. Ook Braillelezers betekent het gesproken boek een be langrijke aanvulling. Een groot tech nisch voordeel is verder, dat gesproken boeken veel sneller geproduceerd kun nen worden dan Brailleboeken. Het aantal banden dat door de diverse bibliotheken uitgeleend wordt, stijgt ieder jaar. Het aantal over 1961 overschrijdt de 250.000. Waarmee de betekenis van de bandrecorder voor de blinde wel duidelijk is. INVOER VEE IN JULI In de maand juli werd het volgende vee op Texel ingevoerd: 24 koeien, 6 pinken, 12 kalveren en 2 paarden. HOOG WATER Hoog water ter rede van Oudeschild: 7 aug. 0.16 en 12.13; 8 aug. 0.40 en 12.38; 9 aug. 1.06 en 13.11; 10 aug. 1.51 en 14.13; 11 aug. 3.00 en 15.28. Aan het strand ongeveer een uur eerder hoog water. WEEKAGENDA VAN DE STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL Dinsdag 7 augustus De Koog, 8 uur, sportveld S.V.K., Amateurs- avond Woensdag 8 augustus De Cocksdorp. 8.15 uur, „Sluftervallei", bridge-drive. Den Burg, 8 uur, Ned. Herv. kerk, samenzang en muziek. De Koog, 8,30 uur. Ned. Herv. kerk, zang- dienst. Den Burg. Groeneplaats, ringsteken met oude wagens. Donderdag 9 augustus Den Burg, 8 uur, Wezentuin, concert van „The Dutch Swing College Band" Den Hoorn, 8 uur, Ned. Herv. kerk, zang- dienst. Vrgdag 10 augustus Oosterend, 19.30 uur, demonstratie van „De Waddenruiters". BRIDGEN Ook de vijfde zomerdrive had weer een goede belangstelling van onze gasten. Verhouding 21 tegen 13 Texelse bridgers. De prijswinnaars waren: A.: 1. Dames v.d. Vecht-Bolk 33 V* pnt. 2. Echtpaar Reiniche (Did) 32 pnt. B.: 1. Echtpaar Enuma 64Vs pnt. 2. Heren Dam-Dros 58 pnt. De volgende drives worden gehouden op woensdag 8 augustus in de Slufter vallei (De Cocksdorp) en 15 augustus in het Badhotel „Juliana" te De Koog. Tot grote teleurstelling der jeugd was het bestuur van de Oranjevereni ging donderdagmorgen genoodzaakt het maken van strandfiguren af te gelasten. Het regende pijpestelen. Tot troost kregen det kinderen, die toch, ondanks het slechte weer naar het strand waren gekomen, allen een ijsje en een lolly Tegen de middag begon het iets op te klaren en men besloot het schatgraven door te laten gaan, zodat enkelen toch nog met een prijs naar huis konden gaan. Om 2 uur was het stralend weer. Honderden kinderen waren op het sportveld aanwezig om aan de spelen mee te doen. Het is een echt plezierige middag geworden, die door de badgasten dan ook zeer gewaar deerd werd. Van klein tot groot hebben zich vermaakt. 's Avonds na een wedstrijd in spuit- voetbal, door de sportvereniging geor ganiseerd, werd de lampionoptocht ge houden. Een enorme stoet met lampions, voorafgegaan door de Sinclairband, trok vanaf het voetbalveld naar het dorp. Een fantastisch gezicht. Duizen den mensen stonden langs de weg om dit gade te slaan. Door de Oranjevere niging waren voor de mooiste lampions prijzen beschikbaar gesteld De eerste prijs ging naar een groep kinderen, die zich „Oosterlingen" noemden. Een met lampions versierde bolderwagen, waar. in 2 kleintjes en voortgetrokken door groteren, die allen gekleed in kleurige baddoeken, omgetoverd waren in Ara bieren. Een heel simpel, maar origineel idee, waaruit men kan zien, dat men met geen kosten, toch mooie dingen kan maken. De tweede prijs voor groepen was voor de kinderen van het kinder pension „De Sterntjes". Van de enkelingen gingen de prijzen naar de kinderen van ds. Waardenburg en hun logees, die, hoe zou het anders kunnen op het ogenblik, van hun lam pions een kerkorgel en kerk hadden ge maakt. (Een kleine reklame voor de verloting?). Verder waren er nog meer versierde lampions. Allen kregen een mooie prijs en dolgelukkig gingen de kleinen huis waarts. Zo is toch het tweede strandfeest nog goed geslaagd en mag het bestuur van de Oranjevereniging weer op een mooie dag terugzien. liet spuitvoetbal, dat op het veld van S.V. De Koog werd gehouden, was wel een zeer daverend succes. Duizenden waren het veld opgestroomd om het waterballet te zien. Met volle overgave hebben de voetballers het leer bewerkt met de waterslang. Dat het publiek daar ruimschoots gelegenheid kreeg tot lachen is wel duidelijk. EVEN RECHTZETTEN „Excelsior" had een eerste prijs! In ons vorig nummer hebben wij vermeld, dat muziekvereniging „Excel sior" op het concours een tweede prijs behaalde. Wij hadden dit bericht ont vangen van onze verslaggever aldaar, maar het is geheel onjuist. „Excelsior" behaalde een eerste prijs en nog een goede ook. Het bericht is ook vrij laat doorgegeven want het korps is in juli al op concours geweest. „Excelsior" kwam uit in de tweede afdeling. Het concours werd georgani seerd door de Oude Bond van Christe lijke Harmonie- en Fanfarecorpsen en werd gehouden te Bolsward. Met het nummer „Op de Bornhof" behaalde het korps 151 punten. Er namen 25 vereni gingen aan deel, waarvan door 9 een eerste prijs werd behaald. Excelsior behoorde tot die negen. Onze veront schuldiging voor de onjuiste vermel ding. „Daar hebben we de man van de stiekels". Met deze opmerking werd o.g. onlangs begroet toen hij ergens aan een loket moest zijn. Toch waren onze arti keltjes beslist niet voor de persoon in kwestie bedoeld, omdat hij geen voet grond had. Het staat echter wel vast, dat er nog steeds heel wat bedrijven zijn, waarvoor de opwekking om de ste kels te bestrijden wel noodzakelijk is. 4É» vr\ Na de regen van een week geleden is het daarvoor een zeer goede gelegen heid. Onze ervaring is n.l., dat bestrij ding in augustus een zeer goed resultaat kan hebben. Neem nu direct contact op met de loonwerker, of als de oppervlak ten niet al te groot zijn ga dan zelf met de rugspuit op pad. Het ijzer smeden als bet heet is U weet, dat wij ook tijdens de droge periode in juli niet hebben opgehouden het advies te geven om stikstof te strooien. Dit schijnt voor zeer veel vee houders nog altijd een moeilijke zaak te zijn. „Het geeft nu toch niets", wordt meestal gezegd. Nu weten we uiteraard heel goed, dat voor een vlotte grasgroei water een eerste eis is. Dat is de afgelopen weken weer zeer duidelijk gebleken. Maar wat ook duidelijk blijkt is ditf De stikstof, die in een droge tijd is gestrooid en die wellicht nog niet veel anders heeft be werkt dan het groen worden van het land is niet weg. Als er later werkelijk voldoende regen komt zijn deze perce len het eerst aan de gang. We hebben er werkelijk „paf" van gestaan deze percelen in enkele dagen zijn i anderd. Intussen betekent dit niet, dat U, niet behoort tot de veehouders, die] de droge tijd geen stikstof hebben I strooid het nu ook niet moet doen.r dit moment is het ijzer werkelijk hL En daarom aan 't smeden! Een baal drie kalkammon per ha. kan het J nog gemakkelijk verwerken en alJ een perceeltje wilt kuilen mag dit i 400 kg. kalkammon per ha. zijn. Een pracht gelegenheid! Voor het zaaien van voedergewas! op vrijgekomen „stoppels" zijn de cl standigheden nu bijzonder gunstig. I grond is voldoende vochtig en ookl temperaturen zijn de laatste dagen dat we verwachten mogen, dat hetl was met een paar dagen boven de grl staat. En de keus is op dit moment f groot genoeg. In ieder geval kunt U 3 thans gezaaide stoppelknollen nog volle oogst verwachten. Een stikstofbemesting kan daa niet gemist worden. Dat wist de houder, die wij maandag op de rru spraken heel goed. „Jullie voorlichi praten van 400 kg. kalkammon bunder", maar op een graanstof moet dit zeker 600 kg. kalkammon z merkte hij op. Graag geven wij dit vies door. Want deze veehouder hi gelijk. C. v. Gr 30. „Onzin, Tonnie. Aal had een leven tje....", begon Corrie nog eens, maar Tonnie ging er goed voor zitten en zei: „O ja? Dat dachten jullie. Dat zal ik jullie dan eens vertellen, want ik zie wel, dat jullie dat geen van allen snap pen. Wij waren allemaal in betrekking, voor we trouwden en we verdienden allemaal geld. We hadden stuk voor stuk een paar grijpstuivers op de spaar bank staan en we zagen er behoorlijk uit, wat kleren en zo betreft. Maar onze Aal heeft tot nu toe haai leventje op geofferd voor moeder en nooit een cent kunnen verdienen. Nu ja, een paar gulden zakgeld en eens een fooitje van een van ons. En een stukje kleren of zo met verjaardag of Sinterklaas. Maar eigen verdiend geld had dat kind nooit. Kun je nu begrijpen, dat ze de koning te rijk is met die beloning? En dat ze dolgelukkig is met dat mooie mantel pakje, dat ze vandaag heeft aangetrok ken? Vandaar dat ik zei, dat ze al zoveel te kort gekomen is. Wij hebben altijd maar alleen aan onszelf gedacht. Wij hadden wat centen, toen we wilden trouwen, en er waren geen beletselen, die ons huwelijk tegenhielden. Maar aan onze Aal dacht eigenlijk nooit iemand. Als we een bloesje of een rok niet mooi meer vonden en niet meer wilden dragen, namen we het mee voor onze Aal. En Aal zei dank je wel en was er nog blij mee ook. Maar behoor lijk geld had ze nooit op zak. En daar om ben ik blij, dat zij het was, die dat geld vond en er een flinke beloning voor kreeg. Heeft het kind ook wat". De anderen knikten begrijpend, ter wijl Gerard zei: „Ze moet dat geld op de bank zetten, dan krijgt ze er tenmin ste rente van. Hier in huis zo'n groot bedrag laten, is onverantwoordelijk". Wim wilde daarop antwoorden, maar hij vond het onder de gegeven omstan digheden beter er niet verder op in te gaan. Tonnie stond op. „Jongens, wie nog koffie?" Corrie knikte. „En dan moeten we weer weg. Henk heeft morgen vroege dienst". Later, toen Corrie en Henk al klaar stonden om weg te gaan, zei Wim; „Nou jongens, jullie weten nu, hoe de situatie hier in huis zich binnen afzienbare tijd kan wijzigen. Denken jullie er eens rustig over na en wie een goed idee heeft, laat het me maar weten". Piet en Ploon gingen ook weg en Corrie en haar man reden mee naar Amsterdam. Dirk en Catrien zeiden, dat het ook tijd werd om naar huis te gaan en namen koeltjes afscheid. Zo dat Bep en Tonnie en hun mannen achterbleven. Tonnie ruimde de boel op en bracht het naar de keuken, geholpen door Bep, die de kamerdeur achter zich sloot en Tonnie bij de schouders pakte. „Wat is er aan de hand met Dirk? Waarom nam jouw man het initiatief over dat geval Aal? En waarom heeft Dirk wat tegen die vrijer van Aal? Ik vond het maar een geheimzinnige boel vanavond. Er is iets niet in orde, Ton, dat voel ik met m'n klompen aan". Tonnie grinnikte. „Die gevoelvolle klompen van jou.Maar ik zeg niks. Vraag het maar aan je broer". „Aan Dirk?" „Mijn man. Hij is een fijn jong, dat hij z'n mond gehouden heeft, waar iedereen bij was". Bep dacht even na. „Roep hem eens naar de keuken. Ik wil het naadje van de kous weten. Zeg, er is toch zeker niks loos met Aal?" Tonnie fronste haar wenkbrauwen. „Schaam jij je niet, om zoiets te veron derstellen van onze Aal?" Bep keek verbaasd. „Nou, maak je niet kwaadwe zijn allemaal maar mensen, hoor". Tonnie ging naar de kamer en ti| Wim op z'n schouders. Hij keek aan en met een blik beduidde ze h dat hij naar de keuken moest gaan. „Wat is er aan de hand met Dii begon Bep, toen Wim tegenover hl stond. „Waarom was hij zo zwijgz; vanavond? Anders heeft hij altijd grootste woord, het hoofd van de f; lie. Maar nu zat hij er bij of hij tien kon tellen" Wim schuifelde met zijn voet over vloer. „Weet ik het? Wat zou er aar.l hand moeten zijn? Ik heb toch alles teld, wat er te vertellen was?' Ze keek hem scherp aan broertje?" En toen -hij niet antwooi begon ze te lachen. „Mij houd je voor de gek, Wim. Ik voelde de avond al aan, dat er iets niet in was. Nou, kom op met het geheim"i Wim aarzelde. „Het is beter van rl r Bep.Maar ze viel hem in de rJ s „Geen smoesjes, broer. Wat heeft D| uitgehaald? Is hij soms op de fles?'F De jongeman zuchtte. „Hij heeftl s centen van Aal". I j Bep werd krijtwit. „Toch niet I stolen?" fluisterde ze. M a „Ben je moeder had het op| borgen in het kabinet: zestien brie van honderd. Van de week wilde tweehonderd gulden hebben voor mantelpakje. Maar moeder had geld geleend aan Dirk Die heeft tuurlijk net zo lang gezanikt, tot ze gegeven heeft. Je weet het zelf: I kan alles gedaan krijgen van moedi „Lieve deugd, wat een rotstreek Dirk, om Aal d'r centen afhandig maken. Krijgt het kind nooit meer rug. Maar ze had toch dat pa| zei je?" Hij knikte. „Dirk heeft haar de 1 gende dag tweehonderd gulden ter gegeven". „Wat heeft hij met de rest gedaa „Een bromfiets gekocht en een le jas. De rest in de zaak natuurlijk". Bep dacht een poosje na. „Geef eens een sigaret". Toen ze rookte, ze: „Ik zal het straks in de wagen met Gerard bepraten. We moeten wat aan doen, dat Aal haar geld ter krijgt. Het is net zoals joow vrouw we hebben haar een beetje verwa loosd en als dat kind trouwplan heeft, bezit ze geen cent. En waar n ze van sparen? We moeten haar op een of andere manier helpen' „Ze neemt vast van ons geen aan. Daar ken ik Aal veel te goed vo Bep trok aan haar sigaret. „We len er wel wat op vinden. Geen won dat Dirk vanavond niet veel babi had. Hij zal ook gedacht hebben: het uitkomt van dat geld, schelden me de huid vol". „Dat heeft Aaltje al gedaan. En h< „Die Aal.... Ik hoop, dat die van haar een leuke knul is. Ik wil e met hem kennismaken. Maar dat praat ik zelf wel met haar. Kom op, we gaan naar binnen, anders won ze achterdochtig". HOOFDSTUK 16 De maandag daarop kwam Aaltjr morgens even aanwippen bij Torn „Meid, ga gauw even zitten. Warm Wat wil je? Koffie? Limonade?" „Geef mij maar limonade", verzo het meisje, terwijl ze neerzakte in fauteuil. Even later zat Tonnie tegenover h „En? Is het je meegevallen?" De ander dronk uit haar glas knikte. „Sorry, dat ik gisteravond veel zei, maar ik was een beetje van alle emoties en dan de reis... één ruk van Woerden af". Tonnie knikte. „Dat begreep ik Nu ja, Wim en ik wilden ook graag huis. Maar vertel eens, meid, ik razend nieuwsgierig". (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1962 | | pagina 4