9
roen /wa
in het harL,
Vacantie
ASPRO
Texelse familienamen of
achternamen in de 17de eeuw
Hoe lang nog
Wel en wee van de
ruilverkaveling
KEIJSER
zonder hoofdpijn
no kleine dagelijkse
dosis Kruscben
VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1962
TEXELSE
75e JAARGANG No. 7683
COURANT
Uitgave N.V. Y.h. Langeveld A de Roofl
Boek-, Kantoorboek- en Fotohande)
Handelsdrukkerij
Den Burg, Texel - Postbus 11 - Tel. 2058
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen
bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart,
•f 25 ct. incasso. Advertenties: familieberichten
12 ct p. mm.; andere advert. 10 ct. p. mm.
II
De herkomst van de naam van de
Texelse familie Keijser is onbekend. Er
waren in Noordholland in de 17de eeuw
verschillende families van deze naam,
die waarschijnlijk onderling niet ver
want waren. Van Mr. Cornelis Keijser,
in de 1ste helft van de 18de eeuw advo
caat te Hoorn, is bekend, dat hij uit de
herberg „de Keijser" afkomstig was.
Het is niet zeker of de herberg naar de
familie of omgekeerd de familie naar
de herberg is genoemd. Enkele van deze
Noordhollandse families Keijser waren
doopsgezind.
Van een uit Amsterdam stammende
en naar Amerika geëmigreerde doops
gezinde familie Keijser verscheen in
1889 te Philadelphia een genealogie
„The Keyser Family. Descendants of
Dirk Keyser of Amsterdam". In dit
werk wordt gezinspeeld op een afkomst
uit Beieren, waar eens een Keyser als
martelaar voor zijn geloof het leven zou
hebben gelaten. Enig bewijs voor deze
afkomst werd niet geleverd. Merkwaar,
dig is, dat in deze naar Amerika ver
trokken familie Keijser de namen Dirk
en Pieter voorkwamen en dat er doops
gezinde leraren onder waren; hetzelfde
was het geval met de Texelse familie
Keijser in de 17de eeuw. Enige familie
verwantschap tussen de Amsterdamse
(Amerikaanse) en de Texelse Keijsers
is mogelijk, maar wij hebben deze niet
kunnen vaststellen.
In het Register van Gezinshoofden
op Texel van 1622 '(aanwezig in het
Gemeentearchief van Medemblik)
wordt in Oosterend Dirk Keijser ver
meld; op dezelfde plaats in Oosterend
staat in het Register van Haardsteden
van 1637 (zelfde archief) Dirk Jacobsz
Keijser. In het Register van Haard
steden van 1644 werd te Oosterend
Dirk Jacobsz ingeschreven, alsmede
Cornells Corn. Keijser. Er is reden om
aan te nemen, dat deze Dirk Jacobsz
en deze Dirk Keijser identiek waren
met Dirk Jacobsz Keijser. Hij kwam
niet voor in het kohier van de belastin
gen en was dus niet vermogend.
In de tweede helft van de 17e eeuw
komen in het belastingkohier van 1673
(archief Medemblik) in Oosterend voor
Cornelis Dirksz Keijser en Pieter Dirksz
Keijser; voorts werd in transporten ge
noemd een Hendrik Hendriksz Keijser
(Den Burg) als zoon van Hendrik Jansz
Proost. Ook in Den Hoorn kwamen toen
enkele personen met de naam Keijser
voor, maar noch van dezen noch van
Hendrik Hendriksz Keijser hebben wij
nakomelingen kunnen vinden.
Interessanter voor de tegenwoordige
Keijsers is het nageslacht van Pieter
Dirksz Keijser, die met grote waar
schijnlijkheid een zoon was van Dirk
Jacobsz Keijser. Pieter Dirksz Keijser
was o.a. schipper op IJsland (zie J. A.
van der Vlis, Texel, blz. 119); hij was
gehuwd met Anna Sijbrands en kan als
stamvader gelden voor de thans nog op
Texel levende Keijsers, hoewel niet in
de rechte mannelijke lijn. Wij laten
hieronder een deel van de genealogie
van deze familie Keijser volgen en be
ginnen met Dirk Jacobsz Keijser, of
schoon het niet met absolute zekerheid
vaststaat, dat hij de vader was van de
drie hieronder genoemde kinderen. Ook
de geboorte jaartallen van de eerste drie
generaties staan niet vast, maar zijn
door ons ruw geschat om althans ten
naaste bij aan te duiden in welke tijd
zij leefden.
I. Dirk Jacobsz Keijser, geb. ca. 1590,
overleden na 1644, doch voor 1673;
Oosterend, Texel,
echtgenote onbekend,
ten minste 3 kinderen (in willekeu
rige volgorde genoemd):
1. Pieter (zie II)
2. Cornelis
3. Pietertje.
II. Pieter Dirksz Keijser, geb. ca. 1620;
overleden voor 1681, maar na 1678;
Oosterend; schipper op IJsland,
landeigenaar,
neem "ASPRO' mee.
gehuwd met Anna Sijbrands, geb.
ca. 1620; overleden na 1687,
ten minste 5 kinderen (in willekeu
rige volgorde genoemd):
1. Dirk (zie lila)
2. Jacob (zie Illb)
3. Neeltje (zie IIIc)
4. Jan (ongehuwd)
5. Antje «'(tweemaal gehuwd).
IHa. Dirk Pietersz Keijser, geb. 1653/'54
overleden na 1710, maar voor 1722;
Den Burg; landeigenaar, doopsge
zind leraar,
gehuwd begin 1682 met Marritie
Pieters, dochter van Pieter Olfertsz
Kalff en Trijntje Alberts,
kind:
1. Albert (zie IVa)
Illb. Jacob Pieters (die niet Keijser
werd genoemd, althans bij zijn hu
welijk), geb. ca. 1655,
gehuwd ca. juni 1681 te Oosterend
met Antie Maartens Dijcker (geen
afstammelingen gevonden).
IIIc. Neeltje Pieters (Keijser), geboren
ca. 1650, overleden
gehuwd 18.1.1671 te Oosterend met
Cornelis Meijertsz Koning, geb. ca.
1645 te Oost, overleden 1731; Ooster
end; kaarschipper.
(het huwelijk werd in de gereformeerde
kerk voltrokken, maar het gezin was
doopsgezind, zodat kan worden aange
nomen, dat de onder II genoemden, en
dus ook IIIc, doopsgezind waren, terwijl
Cornelis Meijertsz Koning gereformeerd
was),
kinderen:
1. Dirk, geboren ca. 1675, overleden
1748 (gehuwd);
2. Sijbrand, geb. ca. 1677 (zie IVb)
3. Antje (zie onder IVa)
4. Neeltje (gehuwd);
5. Bregje (gehuwd);
5. Bregtje (gehuwd);
6. Meijert, geboren 1698; overleden
1776 (ongehuwd).
IVa. Albert Dirksz Keijser, geb. over-
overleden 17.5.1755; Den Burg; land
eigenaar en doopsgezind leraar,
lste maal gehuwd (ca. 1718) met
(zijn volle nicht) Antje Cornelis (zie
onder IIIc 3),
kinderen:
1. Dirk, gedoopt 1739, overleden
1795 (gehuwd),
2. Neeltje, gedoopt 1744, overleden
1792 (gehuwd met IVb 5),
3. Trijntje, overleden voor 1751 (ge
huwd),
4. Jannetje, overleden voor 1776
(gehuwd);
2de maal gehuwd (1748) met Antje
Pieters Dekker,
kind:
5. Pieter (gehuwd).
Van de rechtstreekse mannelijke na
komelingen van IVa leefde ca. 1870 nog
Jan Jacobsz Keijser, geboren 1857; of
hij nakomelingen had, is mij niet be
kend.
IVb. Sijbrand Cornelisz Koning, geb.
1677, overleden 1736: Den Burg; o.a.
schipper op Amsterdam, comman
deur op Groenland en koopman,
gehuwd ca. 1714 met Geertje Jacobs
Bas, dochter van Jacob Leendertsz
Bas en Anna Maartens; geb. 1685,
overl. 1768,
kinderen:
1. Pieter Sijbrandsz Keijser, geb.
1716, overleden 1802,
2. Jacob Sijbrandsz Bas, geb. 1719
(tweemaal gehuwd),
3. Sijbrand Sijbrandsz Koning, geb.
1721 (gehuwd);
4. Antje Sijbrands Koning, geb. 1724
(gehuwd);
5. Cornelis Sijbrandsz Koning, geb.
1727 (gehuwd met IVa 2);
6. Jannetje Sijbrands Koning, geb.
1729 (gehuwd).
1. Pieter Sijbrandsz Keijser, koopman
te Den Burg, werd dus met voor- en
achternaam genoemd naar H, zijn over
grootvader, waarvan hij via zijn groot
moeder aan vaderszijde afstamde. 2.
Jacob Sijbrandsz Bas werd genoemd
naar de vader van zij moeder. De ove
rige kinderen kregen de familienaam
Koning. Het ontvangen van voor- en
achternaam van een voorvader via een
moeder of een grootmoeder kwam op
Texel, maar ook in de kop van Noord
holland en in Friesland, in de 17de en
in de 18de eeuw zeer veel voor. Wij
hopen er nog meer voorbeelden van te
geven in latere artikelen. In de latere
geslachten van de hierboven beschreven
familie werden de namen niet meer
gewijzigd.
Pieter Sijbrandsz Keijser had uit
zijn tweede (misschien derde) huwelijk,
nl. met Martje Jans Blom (Oudeschild),
weduwe van Jan Pietersz Bakker, doch
ter van een loods, twee zonen: Reijer
Pietersz Keijser en Sijbrand Pietersz
Keijser, waarvan naar ik meen
alle Texelaars, die thans de naam Keij
ser dragen, afstammen.
Indien wij bovengenoemde Dirk
Jacobsz Keijser, geboren ca. 1590, als
OVERDENKING
De huidige maatschappij wordt ge
kenmerkt door een steeds stijgende
welvaart. Wij zijn terechtgekomen in
de sleur van de versnellende behoefte
voorziening. Steeds weer doemen nieu
we mogelijkheden op, die wij om gaan
zetten in nieuwe behoeften: bromfiets,
auto, T.V. enz. En hiermee is onze
materiële horizon wel vergroot, maar
onze zorgen zijn er niet minder op ge
worden, al liggen ze dan op een ander
vlak. Het einde van de behoefte-cirkel
is nog niet in zicht.
Hoe kunnen wij nu aan deze sleur
ontkomen?
Wij kunnen en moeten de kern van
het bestaan weer opnieuw gaan ont
dekken. Het eenvoudige antwooid om
aan de „behoeftesleur" te ontkomen,
kan als volgt luiden: vertrouwen, ge
nieten, dienen! Vertrouw op God en ge_
niet van alle zegeningen, die Hij ons
gedurig geeft.
Zijn grootste gunst heeft Hij ons be
wezen in Zijn Zoon. In Christus heeft
Hij ons laten zien, hoeveel Hij van ons
houdt. In dankbaarheid mogen wij Hem
aannemen als onze Heer. Het komt er
op aan weer opnieuw kind te worden:
vrij en blij, spontaan en onbezorgd, eer
lijk en vol vertrouwen! Wij mogen allen
kinderen van één Vader worden, zijn en
blijven. Tezamen mogen wij met Hem
en met elkander leven. In ons leven
gaat het altijd om God èn de medemens.
Het werkelijke en eigenlijke leven is
dienen, beschikbaar zijn voor de ander,
letten op het belang van de ander,
dichtbij en ver weg. De ander, die licha.
melijk of geestelijk honger lijdt. In het
vertrouwen, genieten en dienen ontko
men wij aan de bovengenoemde sleur
en zien wij de dingen in een ander
licht.
J. G. B.
VREDE?
Zoekt men de vrede wel?
Men jaagt en raast, om snel
van 't een op 't andere spel,
zickzelve te ontvlieden,
Maar vindt de „vrede" niet.
Steeds sneller wordt de rit,
die leidt naar de verdwazing.
En geeft de vrede niet,
tot iedereens verbazing.
„Ga in uw binnenkamer",
zo spreekt het Boek der Boeken;
Men vindt geen „ware" vree,
die het daarbuiten zoeken.
Luk. 17 21.
Oosterend, M. Dros-Eelman
ZONDAGSDIENST DOKTOREN
Den Burg:
DOKTER VAN LOON
(ingaande zaterdagmiddag 12 uur)
Oosterend en De Cocksdorp:
DOKTER RENOUT
(ingaande zaterdagmiddag 12 uur)
Zondagsdienst Witte Kruis
Zr. MANNESSEN
Den Burg, tel (02220) 2414
(van zaterdag 13 uur tot zondag 24 uur)
Zr. FORTGENS
Oosterend, tel. (02223) 250 of 207
(zondag van 9 tot 13 uur)
kan ook voor U wonderen doen.
De beproefde bloedzuiverende kuur van
Kruschen brengt Uw bloedzuiverende
organen weer goed op gang en zo wor
den de onzuiverheden in Uw bloed, die
U nu die snerpende pijn verwekken,
vanzelf afgedreven. Duizenden lijders
aan Rheumatische Pijnen raakten met
Kruschen verlost van die rampspoed,
die hun het leven vergalde en zelfs hun
dagelijkse dagtaak in 't honderd stuur
de. Weifel niet. Kruschen zal ook U
goed doen als U zich aan de kleine
dagelijkse dosis houdt - niet meer dan
er op een cent gaat
generatie I bestempelen, dan is Pieter
Sijbrandsz Keijser, geboren 1716, gene
ratie V, dan is de heer Corn. Hermansz
Keijser (Kogerstraat), generatie IX, en
dan zijn de heren Sijbrand Jacobsz
Keijser (dijkgraaf), Cornelis Corneliszn
Keijser (Stenenplaats), Herman J.
Dirksz Keijser (Waalderstraat), Sijbrand
Corn. Lzn. Keijser (KorensdioofSij
brand D. Reijersz Keijser (Molenstraat),
en vele anderen, generatie X en hun
kinderen en kleinkinderen generaties
XI en XII.
Ware de burgerlijke stand reeds in
1700 ingevoerd, zo zouden zij de achter
naam Koning hebben gehad, evenals de
leden van de familie Bas.
M. D. D.
In het derde artikel zullen gegevens
worden verwerkt, die op dit artikel be
trekking hebben.
Bovenstaande foto geeft geen beeld van
bos- of heidebrand. Dat zou in deze tijd van
het jaar natuurlijk best mogelijk zijn. Nee,
hierboven een foto van Tcxels vuilnisbelt. Ook
de afgelopen dagen stegen weer dikke rook
wolken ten hemel en moesten omwonenden
haastig de ramen sluiten. De rattcnplaag, die
er heerste mag dan tot het verleden behoren,
erg ideaal is de toestand toch niet. Wjj vragen
ons af of het nu noodzakelijk is dat het afval
steeds brandt.
Erg aanlokkelijk is het in de omgeving van
de Rode Zee niet. Maar misschien dat ook
voor de bewoners in deze omgeving nog eens
aangenamer geuren opstijgen.
BELANGSTELLING VOOR
HOTEL EUROPA
Terschelling Verschillende Ierse
meisjes die in het voorjaar naar Ter
schelling trokken om aldaar te werken
in hotel „Europa" zijn weer huiswaarts
gekeerd. Het werk in het hotelbedrijf
viel hen te zwaar. Er waren meisjes bij,
die nog nooit in een hotel hadden ge
werkt, ja zelfs meisjes die nooit be
taalde arbeid hadden verricht.
Hotel „Europa" is thans het middel
punt van uitgaand Terschelling. Uit alle
werelddelen vertoeven er gasten en tot
half november is er geen kamer vrij.
Het hotel herbergt dagelijks 538 gasten.
Restaurant en dancing bieden plaats
aan 450 gasten en een ieder, die op
Terschelling logeert, heeft er zeker en
kele avonden doorgebracht. Het komt
voor dat honderden bezoekers moeten
worden teleurgesteld, omdat er geen
plaatsruimte meer is. Er is dus wel
animo voor het dit jaar in gebruik ge
nomen hotel.
R.K. GEESTELIJKE TE DE KOOG
VERDRONKEN
De Koog Maandagmiddag is aan
het strand te De Koog de 32-jarige R.K.
Geestelijke Johan Scheihofer, woonach
tig in Mertingen (Beieren) verdronken.
Niemand was in zijn nabijheid toen hij
in zee was gegaan. Later hebben enkele
wandelaars zijn stoffelijk overschot op
het strand gevonden.
Het slachtoffer was niet op het eiland
gelogeerd, maar hij was het Marsdiep
overgestoken om slechts enkele uren
hier te verblijven. Hij logeerde in
Castricum.
De Duitse priester was naar Texel
gekomen in gezelschap van zijn broer.
Deze was, terwijl de geestelijke ging
zwemmen een strandwandeling gaan
maken. Toen hij na verloop van een uur
terugkwam, vond hij zijn broer niet
meer. Toen hij bij de politie informeer
de, kon men het slachtoffer, dat in
middels was geborgen, identificeren.
Als in de kop van dit artikel gespro
ken wordt over het „wel" en het „wee"
van de ruilverkaveling, dan denk ik in
de eerste plaats aan het volgende.
In enkele delen van het ruilverkave-
lingsblok vindt het w^rk van het op
nieuw toedelen van de kavels vlotte
voortgang, terwijl dit op andere plaat
sen maar niet wil. Zij, die het werk
van de ruilverkaveling met enige aan
dacht volgen zullen waarschijnlijk zon
der nadere aanduiding a| dóór hebben
aan welke gebieden wij dan denken.
Nadat vorig jaar het opnieuw inrich
ten van de kavels in de omgeving van
Spang en Bargen een feit is geworden,
kon in de winter van 1961/'62 en het
voorjaar een aanvang worden gemaakt
met dit onderdeel van het ruilverkave-
lingswerk in Ongeren, Burger-Nieuw-
land en Waal en Burg. Het ziet er naar
uit, dat in de loop van september-
oktober ook hier de eigenaren en ge
bruikers de nieuwe kavels in gebruik
kunnen nemen.
Intussen zijn de voorbereidende
werkzaamheden voor een nieuw object
in wat wij noemen het noordelijk ge
bied al weer zo ver gevorderd, dat het
zich laat aanzien, dat na Waal en Burg
direct met dit nieuwe blok kan worden
begonnen. Het betreft hier het ge
deelte, dat begrensd wordt door de
Schilderweg, Waalderweg en Lange
Waalderweg, dus de driehoek tussen de
dorpen Oudeschild, Den Burg en De
Waal. Met een groot gedeelte van eige
naren en pachters is reeds overeenstem,
ming bereikt en voor het overige
worden geen grote moeilijkheden ver
wacht.
In het zuidelijk gedeelte van het
eiland maakt het werk meer de indruk
van het knabbelen aan een koek, die
van samenstelling nog al verschilt en
waar eerst de meest begerenswaardige
delen worden afgeknabbeld. Nadat
vorig jaar een gedeelte van de Westen
herverkaveld is, volgden een aantal be
drijven aan de Hoornderweg vanaf Den
Burg tot „Spijk". Op het moment is een
gedeelte van ruim 60 ha. in bewerking
j in de Hemmer en verder de helft van
het Hoornder-Nieuwland. Binnenkort
1
zal een aanvang worden gemaakt met
de werkzaamheden in de Grie en de
Buitendijk ten Oosten van Den Hoorn.
U bemerkt het wel: Het blijft bij hapjes
van de grote koek, die als kern het
dorp Den Hoorn heeft.
Intussen menen wij wel te mogen op.
merken, dat ook de overgrote meerder
heid van de Hoornder boeren het mo
ment van de herverdeling met verlan
gen tegemoet ziet. Het is ook hen zeker
niet ontgaan welke grote voordelen de
hergroepering van de percelen voor de
bedrijfsvoering betekent. Daarbij ne
men de klachten over het gebruik, zo
als dit op het moment is ieder jaar toe
als gevolg van het feit, dat perceels
scheidingen ongeschikt worden om het
vee in het land te houden. De sloten
worden niet onderhouden, tuinwallen
raken in verval en aan heiningen wordt
zo min mogelijk gedaan, omdat ieder
jaar opnieuw verwacht wordt, dat het
werk van de herverdeling nu wel be
ginnen zal. Eén van de veehouders in
het dorp Den Hoorn, die wel buiten
gewoon verlangt naar het moment,
waarop de nieuwe kavels in gebruik
kunnen worden genomen „verwijt" o.g.
nog al eens, dat hij al vier jaar geleden
is begonnen met te zeggen, dat de zaak
met een jaar wel geregeld zou zijn. Dit
maakt me thans voorzichtig.
In 1964 gereed
Dit staat echter wel vast: Het kan nu
geen jaren meer duren! Het werkplan
voor de Ruilverkaveling „Texel" is er
op ingesteld, dat in 1964 het werk aan
kant moet zijn. Dit betekent dus, dat
over ruim twee jaar de meese draglines
van het eiland verdwenen zullen zijn.
En dit houdt tevens in, dat op dat mo
ment met practisch alle grondeigenaren
en gebruikers een akkoord bereikt moet
zijn. We kunnen ons voorstellen, dat
verschillende lezers denken: Dat lijkt
ons al te optimistisch. Het beeld van
sloten gravende draglines, „zwart" ge
worden grasland en piketten plaatsende
landmeters is bijna zo vertrouwd ge
worden, dat het niet meer uit het
Texelse landschap weg te denken is.
C. v. Gr.
