„Tm.™.. Uroen nvarL- fexe in het harL,
De bouw van ruilverkavelings
boerderijen
Ontwikkeling recreatieplan
„De Krim"
Wel en wee van de ruilverkaveling
DINSDAG 28 AUGUSTUS 1962
75e JAARGANG No. 76
T E X E LS E® COURANT
UitgaTc N.V. r.h. Langereld de RooQ
Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel ^*7* f 1 1 Verschijnt dinsdags en rrUdags.
8 osidiu 11 ieL 2U58 f \^_y 25 ct. incasso. Advertenties: familieberichi
12 ct. p. mm.; andere advert 10 ct p. m
Tijdens de komende raadsvergadering, 4 september, zal gesproken wort
over de ontwikkeling recreatieplan De Krim. Het was in juni 1958 dat de r;
de goedkeuring hechtte aan het besluit om van de heer P. de Graaf te
Cocksdorp een 10-tal ha. grond te kopen.
Nadien is er diverse malen in de raad over gesproken hoe of wat er
met die grond moest gaan gebeuren. Ook op de forumavond, die te De Cocl
dorp en in Eierland werd gehouden is uitvoerig gesproken over de toekom
mogelijkheden nabij de Krim.
De raadsleden hebben nu een advies van B. en W. ontvangen, waarin
mogelijkheden staan vermeld over het plan van De Krim. B. en W. zien in
projectie van een recreatiegebied nabij De Krim een versteviging van
economie van het dorp De Cocksdorp, anderzijds werkt een dergelijke projec
er ook aan mee de gasten meer gelijkmatig over het gehele eiland te spreidc
In eerste instantie heeft het gemeen
tebestuur een schetsplan laten ver
vaardigen door de architect Lentz, die
reeds meerdere plannen voor het eiland
heeft gemaakt. Van het begin af aan
heeft men de gedachte gehad een har
monisch in elkaar sluitend plan te ont
werpen. De moeilijkheid, welke zich
echter voordeed, vormde het feit, dat
de gemeente slechts van een gedeelte
van het betrokken gebied eigenaresse
was. De meest ideale vorm zou zijn ge
weest dat het gehele gebied in eigen
dom van de gemeente zou zijn gekomen
en dit vervolgens recreatierijp te maken
en tenslotte in afzonderlijke eenheden
in erfpacht uit te geven.
Dit bleek echter onuitvoerbaar daar
zich in het betreffende gebied een te
kenende grondspeculatie openbaarde.
B. en W. hebben toen nog wel getracht
met de betrokken eigenaren tot een
overeenstemming te komen door het
stichten van een gezamenlijke beheers
en exploitatie n.v. te komen, maar dit
mislukte steeds. Men wilde wel de
grond verkopen, maar de prijs die
werd genoemd, was voor de gemeente
onaanvaardbaar.
In september 1961 kwam het ge-
meentebestuür in contact met de N.V.
Coördinatiebouw te Hilversum, welke
zich een serieuze gegadigde voor het
mede tot ontwikkeling brengen van een
recreatiecentrum nabij De Krim toonde.
Een aanpassing op het schetsplan was
nodig. Omvatte het plan in eerste in
stantie een gebied van 76 ha., thans
is het gebied beperkt tot 46 ha. te we
ten 36 ha. waarvan voornoemde N.V.
het eigendom kan verwerven en 10 ha
van de gemeente.
Het huidige plan is als een eenheid
ontwikkeld hoewel het zich zonder on
overbrugbare bezwaren in 2 afzonder
lijke eenheden laat indelen.
In hoofdlijnen voorziet het plan in de
volgende opzet:
Op het terrein van de N.V. Coördi
natiebouw:
69 enkele kamphuisjes 69 eenh.
157 dubbele kamphuisjes 314 eenh.
19 eenheden van vier kamphuisjes
76 eenh.
Totaal 459 eenh.
een 2-tal pensiongebouwen;
een 2-tal eenheden voor appartementen-
hotellerie;
een winkelcentrum;
een zwembad;
twee tennisbanen en 'n midgetgolfbaan,
een sportveld met annex enkele klei
nere speelveldjes;
een 4-tal speelvelden nabij de huisjes;
een Pasveer-rioolzuiveringsinstallatie.
Op het terrein van de gemeente:
12 enkele kamphuisjes 12 eenh.
24 dubbele kamphuisjes 48 eenh.
5 eenheden van 4 kamphuisjes
20 eenh.
Totaal 80 eenh.
een aanzienlijke oppervlakte, bestemd
voor caravan- en tentkamperen, met de
daartoe nodige centrale sanitaire ge
bouwen;
een recreatiepaviljoen;
een speelveld.
Ruime beplanting
Het gehele complex is gevat in een
plantsingel van 25-30 m. breedte en
voorzien van ruime tussenbeplantingen,
terwijl het complex ontsloten wordt
door enkele hoofdwegen, ter breedte
van 5 m (lang 1600 m.), meerdere
zijwegen ter breedte van 3 m. en een
ruim aantal parkeerplaatsen.
Het onderhavige plan, hetwelk in
nauw overleg werd opgesteld, komt B.
en W. aanvaardbaar voor als basis voor
een op te stellen wijziging van het uit
breidingsplan ter plaatse.
Binnen de begrenzing van het plan
vallen ook een drietal woonhuizen en
een loods, gelegen zuidelijk van de
Duinweg. Nader dient te worden be
zien aldus B. en W., de vraag of deze
bebouwing niet beter buiten de be
grenzing van het plan gehouden zfll
kunnen worden. Een bezwaar achtt' j
B. en W. het ook, dat de eigendom j
grens tussen het gemeentelijk terre j
en dat van de N.V. voor een deel do
het geprojecteerde kampeer- en car f
vanterrein zal lopen B. en W. zijn n
van mening, dat het onderhavige kan
peer- en caravanterrein een niet
splitsen beheerseenheid vormt en hel 1
ben dan ook nader overlegd met c i
N V. Coördinatiebouw over een mog<
lijke toevoeging van dat deel van h<|
kampeer- en caravanterrein, hetwel
aan de N.V. zal toebehoren, aan het gt
meentelijke complex.
Van de zijde van de N.V. verklaard
men zich hiertoe in principe bereid,
heeft de vorm, waarin deze toevoegin
aan het gemeentelijke complex ze
plaats vinden, momenteel nog gee
concrete gestalte gekregen.
B. en W. stellen de raad voor dit plar
met inachtneming van een mogelijk
nog aan te brengen wijziging i.v.m. eei
handhaving van de ter plaatse al aan
wezige bebouwing, in principe te willei
aanvaarden als uitgangspunt voor d»
uitwerking van een wijziging van he
uitbreidingsplan, welke wijziging dar
om praktische redenen een minder ge-li
detailleerde opzet zal hebben dan he
onderhavige plan.
In principe heeft de N V. Coördinatie
bouw de gemeente een aantal zeker
heden toegezegd, dat zij het thans voor
liggende plan ook in zijn totaliteit zal
realiseren.
Een punt, waarop B. en W. met name
hebben aangedrongen, betrof de in
schakeling van zoveel mogelijk Texe
laars bij de exploitatie. In dit opzicht
heeft de N.V. toegezegd bij een even
tuele verpachting van bepaalde onder
delen (b.v. van een winkelcentrum) de
voorkeur aan Texelaars te willen
geven.
Serieuze belangstelling bij de
Texelaars
Wat de exploitatie van de gemeente
lijke 10 ha. betreft, stellen B. en W. de
volgende gang van zaken voor.
Reeds vond enige malen overleg
plaats met gegadigden uit De Cocks
dorp en omgeving over een mogelijke
deelname aan de exploitatie en bij die
gelegenheden bleek aldaar wel serieuze
belangstelling te bestaan.
Zoals bekend is, werd met de aankoop
van dit terrein indertijd ook bewust
deze doelstelling nagestreefd en heeft
het gemeentebestuur dan ook gemeend
op aanbiedingen van de N.V. Coördina
tiebouw om bedoelde grond van de ge
meente over te nemen niet te moeten
ingaan. Intussen zal het nodig zijn het
gebied eerst „recreatierijp" te maken
en het zal dan ook niet mogelijk zijn het
destijds aangekochte terrein zonder
meer aan derden uit te geven.
Een grondoverdracht aan inwoners
van De Cocksdorp zal bovendien niet in
aanmerking kunnen komen, waar de
gemeente, eigenares van de 10 ha., een
niet-onbelangrijke stem verkrijgt in de
tot-stand-koming en exploitatie van het
totale complex.
Het geëigende orgaan om als tussen
persoon te fungeren tussen de gegadig
den uit De Cocksdorp en omgeving en
de gemeentelijke bemoeiingen in rui
mer verband achten B. en W. de „Stich
ting Sociaal Toerisme Texel".
Dit orgaan zal kunnen pogen derden
te interesseren voor en in staat te stel
len tot de exploitatie van een zelfstan
dig onderdeel van het gemeentelijk
complex. Het is dus geenszins de be
doeling dat dit project een eigen ex
ploitatieobject van de stichting gaat
worden (zoals „Kogerstrand" of „Loods
mansduin" dat zijn). Zal het complex
dus stellig geen „winstobject" voor de
stichting kunnen zijn, evenmin zal de
stichting er echter geld op toe kunnen
leggen m.a.w. de kosten welke de
stichting voor de ontwikkeling van dit
centrum maakt zullen aan derden moe
ten worden doorberekend.
In eerste instantie zal het nodig zijn
(Zie vervolg pagina 2)
De meesten zullen het waarschijnlijk
al weer vergeten zijn, maar in de begin-
jaren van de ruilverkaveling op Texel
waren er heel wat landbouwers, die
meer over het „wee" van de boerderij
verplaatsing dan over het „wel" van
deze zaak spraken. Veel landbouwers
waren van oordeel, dat hun fcollega's,
die tot boerderij bouw overgingen zich
een strop om de hals hingen Eén van
de eerste boeren, die een ruilverkave
lingsboerderij bouwde heeft daarom se
rieus het voornèmen gehad zijn boerde
rij de naam te geven „Dat kan nooit".
Deze uitspraak had hij n.l. zo vaak
moeten horen van familieleden en ken
nissen, dat hij het wel een passende
naam vond. Mogelijk is ook de naam
*Vertrofrwen", die een van de ver
plaatste boeren aan zijn boerderij gaf
een reactie geweest op dergelijke bewe
ringen van collega's.
Het getij is gekeerd
Het is wel zeker, dat de meeste land
bouwers op het moment heel anders
over deze zaak denken. Natuurlijk zijn
er nog altijd boeren, die „bezorgd" zijn
>ver collega's, die in zo'n nieuwe boer-
lerij wonen. Bij hen speelt nog altijd
le boventoon, de rekening, die „onder
n de zak zit". Maar het aantal land-
Jouvvers, dat er zo over denkt is toch
reel kleiner geworden. Hoe komt dit?
Mogelijk speelt het feit, dat de ruil
verkaveling op Texel nog wat langer
luurt dan gedacht was ook een rol. Het
s een publiek geheim, dat de nieuw-
>ou\vers zeer voordelig zitten zo lang
e ruilverkaveling duurt. Toch is dit
•i. niet het voornaamste. Het keren
an het getij is vooral te danken aan
iet feit, dat de meeste boeren de laat-
te jaren tot de conclusie zijn gekomen,
at zij er zonder grote investeringen in
un oude gebouwen ook niet komen.
Moderner wonen en meer rundvee
De meeste boerinnen willen als ze de
1001e, doelmatig ingerichte huizen in
'i e nieuwe boerderijen en de dito wo-
vf ingen voor landarbeiders en „ambte-
21 aren" in de dorpen zien ook wel wat
z iders. En hebt U wel eens gehoord
>0 elke rekening een boer kreeg, die zijn
]e rie woning ging moderniseren?
ro Dan is er de steeds uitbreidende vee-
ic aPel, waarvoor uitbreiding van stal-
n umte nodig is. Je schrikt er van als
hoort, welke bedragen nodig zijn om
t alruimte te scheppen voor 10 of 15
pi >eien. En om niet te vergeten: de doel-
i atigheid van het bedrijfsgebouw gaat
d< e n grote rol spelen nu de boer
a it steeds meer alleen moet doen. Voor
re op de zondagen en de andere dagen,
1 t een groot deel van de bevolking
e. ijaf heeft gaat dit meetellen,
i
ra De grond bij huis
so
Ook de factor, dat boerderij bouw
vrijwel altijd betekent, dat de grond
bij de boerderij komt is steeds zwaarder
gaan wegen. Het bezwaar van grond
op een grote afstand van het bedrijfs
gebouw gaat bij het toenemend ver
keer steeds zwaarder wegen. En zo
komt het o.i., dat in de laatste jaren
landbouwers met een naar verhouding
nog zeer goed bedrijfsgebouw toch be
sloten om te verplaatsen. Welke verbe
teringen in de ligging van de grond ten
opzichte van het gebouw in bepaalde
gevallen, mede dank zij boederijver-
plaatsing, wordt verkregen toont U
bijgevoegd kaartje van een Texels be
drijf. Het zou onmogelijk geweest zijn
dit te bereiken zonder verplaatsing,
omdat de buren ook rechten hebben.
Voorlopig uitverkocht
Intussen is het thans zo ver, dat de
Plaatselijke Commissie aan nog nieuwe
gegadigden voor boerderij verplaatsing
de mededeling moet doen: We zijn uit
verkocht. In de begroting voor de
Ruilverkaveling „Texel" waren de
kosten voor 47 nieuwe boerderijen op
genomen. We hebben al meer gezegd,
dat we ons zelf buitengewoon optimis
tisch vonden toen we het een aantal
jaren geleden aandurfden te „hopen"
op 47 nieuwe boerderijen. Maar zoals
gezegd: Dit aantal is er nu. Weliswaar
nog niet alle gebouwd, maar de plannen
zijn er.
Het ziet er naar uit, dat er nog wel
gegadigden zijn voor één of meer boer
derijen. En ook de Plaatselijke Commis
sie zou met het oog op een goede toe
deling wel gebaat zijn met nog enkele
verplaatsingen. Voorlopig is daarvoor
nog geen mogelijkheid en het kan heel
goed zijn, dat dit voorlopig definitief
zal worden. Persoonlijk zijn wij geneigd
het als een „wee" van de ruilverkave
ling te beschouwen, dat de voordelen
van een nieuwe boerderij tot het aan
tal van 47 beperkt blijft.
In ieder geval een succes
Het zal o.i. weinig tegenspraak ont
moeten als we zeggen, dat het onder
deel boerderijbouw van de ruilverka
veling „Texel" beslist een succes is.
Want hiervan profiteren niet alleen de
landbouwers en hun gezinnen, die een
nieuwe boerderij hebben, maar ook heel
wat van hun collega's. Door het feit,
dat bijv. in polder Waal en Burg vijf
nieuwe boerderijen verrijzen wordt be
reikt, dat diverse andere boeren er van
verschoond blijven om ook in de toe
komst ettelijke kilometers af te leggen
om hun land te bereiken. En zoals reeds
opgemerkt is dit bij het toenemend ver
keer een groot voordeel.
C. v. Gr.
Bovenstaande tekening geeft een duidelijk
beeld van de betere ligging van de grond ten
opzichte van het bedrijfsgebouw, die vooral
verkregen is door verplaatsing van het be
drijfsgebouw. Het betreft hier het bedrijf van
de heer P. Koorn Tzn. In de oude toestand
staat het bedrijfsgebouw in de Westen nabij
de Bakkenweg. De nieuwe boerderij staat
aan de nieuwe weg door de Henuner. Het aan
tal kavels is van 12 in de oude toestand terug
gebracht tot één aaneengesloten complex. Let
vooral ook op de slechte vorm van enkele
oude kavels.
4 SEPTEMBER KOMT TEXELS
NIEUWE RAAD BIJEEN
Dinsdag 4 september zal in de huidige
raadszaal [(Polderhuis) de nieuwe raad
bijeenkomen. Tijdens deze eerst verga
dering worden de raadsleden in diverse
commissie benoemd en alle functies
worden verdeeld, nadat diverse stem
mingen hebben plaats gehad.
Een belangrijk punt, dat wordt be
handeld is het plan Ontwikkeling Re
creatie De Krim, waar wij elders meer
over schrijven.
Aan de Kerkvoogdij der Nederlandse
Hervormde Gemeente De Koog zal een
perceel grond worden verkocht in de
badplaats voor de bouw van een predi
kantswoning. Het perceel is groot 577
m2 en de kerkvoogdij wordt eigenaar
voor een bedrag van ƒ5770,
TEXELSE SCHIPPERS BIEDEN
HELPENDE HAND
Tijdens de storm van j.l. donderdag
is de tweemastschoener van schipper
B. T Vermeer nabij Oudeschild ernstig
beschadigd.
Om kwart over zes is het vaartuig
door twee Texelse schippers de haven
van Oudeschild binnengeloosd. Doordat
een tros brak van de kotter TX 30,
schipper W. de Wit, werd de schoener
„Johanna Lucretia" tegen het noorde
lijke havenhoofd gedrukt, waarbij de
boegspriet het begaf en de boeg zelf
aan stuurboord werd opengehaald.
De kleine schoener was in de loop
van de middag uit Den Oever vertrok
ken met vrij gunstig weer. Maar tegen
zes uur stak de wind steeds meer op en
besloot schipper Vermeer aan boord
bevond zich ook zijn vrouw en een
vriend onder we wal van Oudeschild
te gaan liggen Maar zijn positie werd
er daar niet beter op en hij wilde de
haven van Oudeschild binnenvaren.
Schipper Van Leeuwen van Oude
schild zag het een en ander en voer
met zijn tankboot uit om hulp te ver
lenen. De havenmeester Heiligenberg
verzocht ook de schipper van de TX 30
hulp te gaan verlenen.
De eigenaar van de schoener was niet
verzekerd.
Oude toestond.
Nieuwe toestond.
Wegen.
Waterlopen.