Cjrocn ^warts jexelin het
Texelse Raad aanvaardde
begroting 1963
RestauratieN.H. kerk Oudeschild
OPEL
Voorzitter Schooltandverzorging
rampzalige geschiedenis.
Besloten tot aankoop van schilderijen
van Bakels
Toneelvoorstelling Kunstkring door toneelgroep Studio
JAC. MET's
STABILITEIT
IN DE
BOCHTEN
JNSDAG 2 OKTOBER 1962
TEXELSE
Uitgave N.V. T.h. Langeveld de RooQ
Boek», Kantoorboek- en Fotohande)
Handelsdrukkerij
)en Borg, Texel - Postbni 11 - Tel. 2058
76e JAARGANG No. 7698
COURANT
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen
bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart
-f 25 ct. incasso. Advertenties: familieberichte!
12 ct p. mm.; andere advert. 10 ct p. mm.
j8s'
De 20 punten tellende agenda heeft
ïze gemeenteraad jongstleden vrijdag
iet al te veel hoofdbrekens gekost. Af-
ezig waren wethouder Hin en vier
ladsleden, t.w. Mevr. Koning-Bruin en
e heren S. Keijser, N. van Schoonho-
en en A. Welboren. Vijf afwezigen op
ilk een belangrijke begrotingsvergade-
ng lijkt aan de hoge kant, maar aan
nemen is dat de zaken in de voor-
esprekingen der fracties reeds alle
indacht kregen.
Burgemeester herbenoemd
De voorzitter deelde mede, dat hij bij
oninklijk Besluit van 13 september j.l.
as herbenoemd. „U zult het dus waar-
:hijnlijk voor de komende zes jaar
eer met mij moeten doen", aldus de
eer De Koning.
Geen veegmachine
De voorzitter deelde verder mede, dat
e informaties van B. en W. ten aanzien
in de prijs van een aan te schaffen
eegmachine onjuist waren gebleken.
!en had zich al vertrouwd gemaakt
,et een bedrag van circa ƒ30.000,in
erkelijkheid zou dit 70.000 a 80.000
oeten worden! Waarmede de veeg-
achine voorlopig mag blijven staan op
lange lijst van vrome wensen.
Voor de bespreking van punt 3 van de
;enda, benoeming leden woningcom-
issie moesten op verzoek van de heer
e Grave de (openbare) deuren even
ie. Wélke persoonlijke kwestie daar op
it moment ook besproken werd, ver-
ïdering in de te verwachten stem-
ingsresultaten heeft het niet gebracht,
e op de eerste plaatsen staande candi-
aten werden allen herbenoemd, zodat
e commissie weer bestaat uit de heren
Dros, M. W. Koorn, J. Daalder, B.
ostra en J. Buisman.
De raadsleden tekenden vervolgens
;en enkel bezwaar aan tegen de ver-
oging van het presentiegeld voor de
den van de stembureaus van 10 naar
i gld. per dag en 1,50 gld per uur.
Schilderijen R. S. Bakels
Over de voorgestelde aankoop van de
Texelse schilderijen van R. S. Ba
sis erkenden verschillende raadsleden
;en kunstkenner te zijn, maar zich
larne te willen neerleggen bij de me-
ing van het college van B. en W. Op
e vraag van de heer De Grave naar de
estemming van de schilderijen, die alle
i de vergaderzaal waren opgehangen,
ihvoordde de voorzitter te hopen, dat
e schilderijen de wanden van het nieu-
e raadhuis zouden gaan sieren. Mét
b heer De Grave was ook de heer
^estdorp zonder meer vóór de aankoop,
[ej. Luyterburg voelde wel voor in-
innen vanedeskundig advies; ook zou
j willen weten of de architect met die
randversiering akkoord zou gaan. De
oorzitter vond dit een onjuiste pro-
leemstelling; de architect heeft zich
an te passen bij de wensen van de op-
rachtgever.
De heer Daalder verklaarde eerst
ogal sceptisch gestaan te hebben te-
enover het voorstel van de aankoop,
let tijdstip leek hem nogal ongelukkig,
lede in verband met het begrotings-
ekort, dat steeds groter wordt, en ook
rilde hij weten of de collectie werkelijk
irel zo uniek was. Spr. noemde de
'exelse schilderes Souw de Wijn, die
>ch ook zéér goede landschappen
laakt. Weth. Roeper was het niet eens
iet raadslid Daalder. We hebben nu
elegenheid deze mooie collectie te
open, aldus de heer Roeper; doen we
het niet, dan is zij voor Texel voor al-
ijd verloren. Men moet een dergelijke
ankoop niet uitsluitend laten afhangen
»an een toevallige vermogenspositie.
De voorzitter verklaarde nog dat een
ïiruster eens heeft gezegd, dat bij een
epaalde bouwbegroting ca. l°/o mag
ijn ingecalculeerd voor kunst en ver
tering. Houden wij dat aan in verband
üet de bouwsom van het nieuwe raad-
uis, dan zijn wij nog royaal aan de
age kant.
De heer Smit pleitte nog voor een
oort „vervolg" op deze aankoop, door
e trachten ook schilderijen van Souw
le Wijn aan te kopen.
Op een vraag van mevrouw Vrijdag-
teijser vertelde de voorzitter hoe men
de kans van aankoop had gekregen. Het
"as de heer Van der Vlis, die, na lang
oeken, contact had gekregen met de
rfgenamen van de schilder. Uit een
ÖO-tal stukken konden 12 Texelse
oorstellingen worden gevonden. Met
root enthousiasme was de heer Van
Ier Vlis toen bij de burgemeester ge-
sie is al geruime tijd bezig om daarvoor
een goedkope en toch afdoende oplos
sing te vinden. Dat is tot nu toe niet
gelukt, maar ook deze moeilijkheid
hoopt zij te overwinnen. Er is een
aparte werkgroep aan de gang om hier
over ter zake kundige adviezen te ver
zamelen.
Intussen zijn de kerkvoogdij en de
restauratiecommissie er beide van over
tuigd, dat de benodigde gelden er door
eigen inspanning en veler hulp zullen
komen. Het belangrijkste is, dat er nu
eindelijk met het werk werd begonnen.
Vele artikelen zijn in de loop van de
jaren over deze zaak in de Texelse
Courant verschenen. Deze waren dik
wijls van zorg vervuld over de toestand
van het gebouw. En terecht, want het
leek er maar al te zeer op, dat de sloop
het einde zou worden. Dat zou een on
vervangbaar verlies betekend hebben,
j want dit protestantse kerkje behoort tot
de mooiste monumenten van het eiland.
I Het heeft bovendien door zijn interieur
een grote historische waarde. Maar
meer nog dan om het landschap en de
geschiedenis, zullen velen zich om het
geloof in deze restauratie verheugen.
Er blijkt immers uit, dat de gemeente
van Oudeschild leeft en voor haar toe
komst zorg draagt. De restauratiecom
missie rekent er in ieder geval op van
grote groepen op het eiland sympathie
1 en steun te zullen ontvangen.
G. H. Wolfensberger
secretaris restauratiecommissie.
WEEKAGENDA VAN DE
STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL
Dinsdag 2 oktober
Den Burg, 20.00 uur. Hotel „Texel", Avond
Streekontwikkeling Texel, spreker de heer
Schroevers.
Vrijdag 5 oktober
Den Burg, 20 00 uur. De Oranjeboom, Opvoe
ring van het toneelstuk „Jeugdproces" door
de toneelgroep „Studio".
ZON, MAAN EN HOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
2 okt. 10.25 en 22.50; 3 okt. 10.50 en 23.15;
4 okt. 11.14 en 23.40; 5 okL 11.39 en
6 okt. 0.09 en 12.08.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water.
Aanstaande vrijdagavond treedt in
„De Oranjeboom" onder auspiciën van
de Stichting Kunstkring Texel op de
toneelgroep „Studio" met het stuk
„Jeugdproces" van Manuel van Loggem.
Deze thriller beleefde onlangs in Zaan
dam zijn première.
„Het Parool" schrijft onder het hoofd
„Bezielde opvoering van Manuel van
Loggems stuk" o.m.: „Jeugdproces be
wijst opnieuw, dat Manuel van Loggem
de technische kant van het toneel be
heerst. Hij kan rollen schrijven, zijn
dialoog klinkt overwegend authentiek.
Er zit voldoende handeling in dit stuk
en de spanning wordt vaak suggestief
opgevoerd. In „Jeugdproces" blijkt de
essentie van Van Loggems schrijver
schap, zijn levensgevoel, klein en men
krijgt de indruk, dat hij dit tracht te
camoufleren door een veel te heftige
wijze van dramatiseren. Geen overtui
gend, maar wel een goed speelbaar
stuk. Peter Oosthoek heeft dit als regis
seur knap bewezen. Zijn regie droeg
zonder opsmuk het kenmerk van het
ware en leidde tot een speltotaal, dat de
aandacht van het begin tot het eind
afdwong.
Met de rol van Pieter is Joop Admi
raal sterk op de voorgrond getreden.
Hij bereikt een bezield spel, dat in deze
rol uitstekend tot zijn recht kwam.
Jack Horn typeert niet slecht. Zijn han
dige volksjongen Martijn gaf in het
begin kleur aan de opvoering. Toen de
emoties hoog liepen bleek zijn spel veel
minder natuurlijk en zag men hem vaak
acteren. Jules Hamel speelde Walter
scherp en hard, maar bleef in zijn spel
nog al eens te vlak. Niettemin er zat
geestdrift achter de voorstelling.
„Het Nieuws van de Dag" ziet in dit
stuk een vergelijking met de afschuwe
lijke „Baarnse moordzaak" en herkent
in de types de zorgvuldige karakter
schilderingen, waarvoor de misdaad
verslaggevers ruim een jaar geleden al
tekenden, al erkent het blad dat het
slot een geheel andere wending neemt,
dan men met „Baarn" voor ogen zou
verwachten.
Wat het spel betreft schrijft het blad;
„Vijf enthousiast werkende jongeman
nen hebben het stuk met warmte ge
stalte gegeven. Peter Oosthoek trof in
zijn regie goed de sfeer van de in mis
daad en wanhoop samengedrevenen,
van wie Joop Admiraal bepaald schit
terde als de naar een normaal leven
hunkerende Pieter. Jules Hamel raakte
strak de leidersfiguur, Erik Plooyer
zijn bange meeloper en Jack Horn ver
raste als de ongelukkige, wie het avon
tuur te ver gaat, maar die niet meer
kan en durft ingrijpen".
„De Volkskrant" is minder enthou
siast. Het vindt het onderwerp „jeugd
criminaliteit" onder alle omstandighe
den hachelijk als dramatisch gegeven.
Het vindt in dit stuk de oorzaken, welke
'een groep van drie jongelui uit „nor
male" gezinnen tot misdadigheid heb
ben gedreven te summier aangeduid.
Ook dit blad ziet een vergelijking met
recente criminele actualiteit, doch oor
deelt deze herinnering nogal hinderlijk.
Wat het spel betreft is ook dit blad
van oordeel dat merkwaardigerwijs de
twee zwakkelingen in het stuk, ge
speeld door Erik Plooyer en Joop Ad
miraal de sterkste indruk maakten. Wat
bij de anderen aanduiden bleef, werd
bij deze twee spelers dramatische rea
liteit.
Abonnementen, die ook toegang ge
ven tot de volgende toneelvoorstelling
in begin januari, kosten ƒ5,50 en zijn
op het bureau culturele zaken verkrijg
baar.
Losse kaarten voor deze opvoering
zijn tegen een prijs van ƒ3,vanaf
heden bij het V.V.V.-kantoor te Den
Burg verkrijgbaar. Studerende jeugdi
gen en jeugdigen tot 20 jaar kunnen te
gen de gereduceerde prijs van ƒ1,50
kaarten verkrijgen.
komen met het voorstel te gaan pogen
beslag op die werken te leggen.
De raadsleden besloten tenslotte una
niem tot de aankoop. Wellicht wil het
gemeentebestuur de Texelaars de gele
genheid geven de schilderijen binnen
kort te bewonderen.
Vaststelling begrotingen
Aan de orde is dan de vaststelling
van de begroting der verschillende
diensten. De voorzitter leest de opmer
kingen voor, gemaakt door de begro
tingscommissie (zie Tex. Crt. 28 sept. -
red.) en de antwoorden, door B. en W.
daarop gegeven.
Over de organisatie van de Bescher
ming Bevolking op Texel verwijzen wij
onze lezers naar een apart artikel in dit
nummer.
Schooltandverzorging
De schooltandverzorging baart inder
daad grote zorgen. Het is, aldus de
voorzitter, een rampzalige geschiedenis.
Het feit dat de enige Texelse tandarts
door te grote drukte reeds patiënten
moet afwijzen, wijst reeds op een moei
lijke toestand van de normale tandver-
zorging, en dat staat dan los van de
zo belangrijke schooltandverzorging.
Jonge, pas afgestudeerde tandartsen
stellen al zéér hoge eisen, die alleen met
nieuwbouw zouden zijn op te vangen.
Een calculatie, aan de hand van die
eisen, leerde dat met een ingericht ge
bouw minstens een ton zou zijn ge
moeid. De voorzitter stelde dat twee
tandartsen, van die dus één voor de
schooltandverzorging met daarnaast
een „halve" praktijk, op Texel ruim hun
brood zouden kunnen verdienen. Het
ziekenfonds heeft zich bereid verklaard
met hulp in de vorm van een hypotheek
zeer ver te willen gaan. Regelmatig
(tenminste twee maal per jaar) heeft de
voorzitter contact met het plaatsings
bureau voor tandartsen. Nu en dan
heeft ook wel een gesprek plaats met
een eventueel geïnteresseerde jonge
tandarts, maar dit loopt steeds op niets
uit. Het lijkt wel of de interessenten
bang zijn niet genoeg te zullen ver
dienen.
Vrij beroep
De heer Westdorp stelt dat de tand
arts weliswaar een vrij beroep heeft,
maar dat die vrijheid blijkbaar niet
impliceert dat zonder meer een plaats
van vestiging zelf mag worden gekozen.
Inderdaad, zo zegt de voorzitter, hebben
ook de tandartsen hun eigen vereniging
en zullen er wel afspraken zijn inzake
het vestigingsbeleid.
Overigens zal er weinig bezwaar be
staan van die zijde tegen 'n tweede ves
tiging op Texel; het gaat er maar om
een tandarts te vinden die bereid is!
De voorzitter zegt dat permanent alle
pogingen in het werk blijven gesteld.
Helaas is er op dit moment geen enkele
reden tot optimisme.
Haven Oudeschild
Er is contact met Rijkswaterstaat op
genomen over de toekomst van de ha-
(Zie vervolg pagina 4)
De restauratie van de Hervormde kerk te Oudeschild is dezer dagen be
gonnen. Samen met de ranke en fiere molen zal dit schilderachtig gelegen gods
huis het zicht op het dorp en zijn landschap dus blijven verrijken. Het stemt
tot grote voldoening, dat ook dit monument voor Texel behouden zal worden.
Voorlopig zal het gebouw door een deugdelijke omheining tegen molest worden
beveiligd en zal het dak worden gedicht om verder verval te voorkomen. Na
de winter zal de firma H. Aberson en Zn. uit Steenwijk, onder leiding van
architect Royaards het werk weer voortzetten tot het geheel klaar is. De datum
van inwijding is natuurlijk nog niet vastgesteld, maar wel mag worden aange
nomen, dat zonder ernstige tegenslag de Hervormde Gemeente van Oudeschild
haar fraaie kerkje vóór 1965 weer in gebruik kan nemen.
Jaren is voor deze restauratie gepleit.
Soms leek het wel of alle werk ver
geefs verricht werd. Telkens weer
moest de restauratiecommissie met een
verder uitstel genoegen nemen. En on
dertussen ging het gebouw zienderogen
achteruit. De kosten stegen snel tenge
volge van de duurdere arbeid en de
hogere prijzen. Er kwamen ogenblikken,
dat zelfs de meest toegewijden de moed
lieten zakken en meenden dat het pro
ject niet viel te realiseren. Vooral toen
bleek, dat een aantal mensen, om welke
reden dan ook weinig geestdrift voor
het plan kon opbrengen. Maar de res
tauratie-commissie vertrouwde terecht
op de steun van de grote meerderheid
van de bevolking van Texel en met
name op die van de Oudeschilders zelf.
Er kwamen financiële toezeggingen,
verschillende acties werden onderno
men en het restauratiefonds werd met
vele kleine en grote giften verrijkt.
Dat was cn is dan ook dringend nodig,
want behalve de 10°!o van het subsidia
bele deel der kosten, moet de Hervorm
de gemeente ook het orgel, de verwar
ming, de verlichting, de inrichting van
de consistoriekamer, het sanitair en een
gedeelte van het meubilair zelf betalen.
De arctitect zal de galerij zo construe
ren, dat er te zijner tijd een pijporgel
kan worden geplaatst. Voorlopig mag
echter met het harmonium worden vol
staan, dat op advies van de orgelcom
missie der Ned. Herv. Kerk is gekocht
en dat geheel kon worden betaald uit de
opbrengst van de laatste bazar. Na de
februari-ramp werd een dergelijk har
monium in een viertal kerken in Zee
land in gebruik genomen en de erva
ringen waren toen, evenals nu, zeer
positief.
Voor de verlichting zullen natuurlijk
allereerst de drie prachtige kronen
worden gebruikt, die op de monumen
tenlijst voorkomen, en die geheel wer
den opgeknapt en te bezichtigen zijn in
de Oudheidskamer, Ook het meubilair
valt voor een deel onder de restauratie
en wel de eiken preekstoel, de koperen
lezenaar, de doopboog met het wapen
van Tromp en het doophek (als het ge
handhaafd blijft) en verder de banken.
De stoelen moet de gemeente in ieder
geval geheel zelf bekostigen. En ook
de inrichting van de consistoriekamer.
Het punt, dat de meeste zorgen baart, is
de verwarming. De restauratiecommis-
geeft u die luxe doch
zij heeft de veiligheid,
de zuinigheid en de
doelmatigheid met ver
geten. Voor luxe en
betrouwbaarheid altijd
Opel. Vraag inlichtin
gen en proefrit bij
Automobielbedrijf N.V
Alkmaar Tel. 3444