Cjroen <7\mrts cfexeU in het harL,
wmmsm
Nieuwe zeewaterreinigings-
sinstallatie voldoet uitstekend
Idee van conservator De Haan blijkt
succes
In 1000+1 gevallen
helpt PURQL
mmmmm
y
Pliesiepraat
Overpeinzing
bij het Concilie
VRIJDAG 12 OKTOBER 1962
TEXELSE
76e JAARGANG No. 7701
COURANT
Ultgare N.V. r.b. Laugeveld de Root)
Boek-, Kantoorboek- en Fotobandel
Handelsdrukkerij
Den Borg, Texel - Postbox 11 - Tel. 2058
Verschijnt dinsdags en TrQdags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen
bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart
-f- 25 ct incasso. Advertenties: familieberichte»
12 ct p. mm.; andere advert 10 ct p. mm.
Het afgelopen seizoen hebben de zee
honden van het Texels Museum zich
weer kunnen verheugen in de belang
stelling van vele bezoekers, van wie
slechts weinigen zich hebben gereali
seerd wat er allemaal komt kijken om
de zeehonden op te voeden en in leven
te houden. De voeding is niet het
enige wat een zeehond behoeft om
groot en sterk te worden en te blijven!
Hun element, het zeewater, is minstens
even belangrijk en het is zaak dat ook
dit water van de juiste kwaliteit is.
Het is begrijpelijk dat een betrekkelijk
groot aantal dieren in een in vergelij-
ting met de natuur kleine hoeveelheid
water, dit water sterk verontreinigt.
Sou men daar niets aan doen, dan zou-
ien de nu zo heldere bassins spoedig
:ijn veranderd in stinkende poelen
vaar de dieren snel aan hun eind zou-
len komen. Er wordt wat aan gedaan;
iet water wordt namelijk voortdurend
[efilterd. Aanvankelijk was daarvoor
:en groot enkelvoudig schelpenfilter in
[ebruik (gemaakt van een afgedankte
.peperbus") maar wanneer dat filter
net z'n tamelijk kleine capaciteit ver-
mild was, moest het worden schoon-
[emaakt. Daarvoor moest het dan en-
iele dagen uitvallen, want het moest
[eheel worden leeggeschept en weer
rorden gevuld met schone schelpen.
Nieuwe installatie
Het afgelopen jaar is een geheel
lieuwe installatie in gebruik geweest,
lie aanzienlijke voordelen biedt Een
n ander ziet er nogal indrukwekkend
lit en is' geheel ontworpen door de
onservator de heer G. de Haan.
Kringloop
De volgende kringloop moet het
'ater voortdurend volgen om steeds
elder en fris te blijven. Het veront-
ïinigde water, afkomstig van de drie
assins loopt via een dikke plastic pijp
llereerst naar een verzamelreservoir,
estaande uit een lage betonnen bak
deze bak bevinden zich grote zeven,
ie het water van de grofste veront-
einigingen ontdoen. Hier blijven
aedselresten en vooral dennenaalden
chter. Aan deze zeven zet zich ook een
root gedeelte der algen af die gedu-
inde bepaalde tijden van het seizoen
iet grote hoeveelheden afsterven. Het
ater verlaat het verzamelreservoir en
omt dan in het pompreservoir, onge-
eer eenzelfde bak als het verzamel-
iservoir maar dan zonder zeven.
Vanuit het pompreservoir wordt het
ater naar de eigenlijke filterinstal-
itie gepompt. Het complete filter be
aat uit vier grote betonnen bakken,
rca drie meter hoog en geheel gevuld
iet schelpen. Het water wordt gelijke-
jk over de vier schelpenbedden ver
beid door een beregeningsinstallatie.
et water sijpelt door de dikke laag
helpen heen en wordt gedurende die
eg van zijn kleinste vuildeeltjes ont-
*an Het water is dan kristalhelder
iworden en stroomt weer terug naar
i drie bassins. Daar spuit het met een
rse straal in om het water de gele-
inheid te geven zoveel mogelijk zuur-
of uit de lucht op te nemen. Want ook
it is belangrijk voor de reinheid van
■t water. Door voldoende zuurstof in
it water te brengen wordt een gunstig
ologisch evenwicht bereikt, waardoor
lerlei algen actief worden die, even-
s in de natuur, het water helpen rein
•uden Ook in de schelpenbedden van
Wat de huid ook deert of ontsiert
Voor- en bovenaanzicht van de
filtcrinstallatie
de filterinstallatie spelen bepaalde bac
teriën een grote rol bij het reinigings
proces.
Grote schoonmaak 2 x per jaar
Het vuil uit de bassins komt dus
voortdurend terecht in de schelpenmas
sa's van de vier filters. Het absorbtie-
vermogen van de schelpen is natuurlijk
niet onbeperkt en van tijd tot tijd, twee
maal per jaar, dient de hele zaak te
worden schoongemaakt. Het is dan niet
nodig om de vier filters leeg te schep
pen. Men volstaat met het z.g. terug
spoelen. Met een aparte motorpomp
spuit men met grote kracht van onde
ren, dus andersom, een flinke hoeveel
heid zeewater de filters in. Bij deze
bewerking komt het vuil los en mét het
water welt het op uit de schelpen
massa. Via een pijpleiding wordt het
drabbige water naar een speciaal daar
voor bestemde betonnen bak geleid
van dezelfde grootte als de filters, Hier
in bezinkt het vuil. Het schone water
wordt weer naar de bassins geleid en
het overblijvende drab verwijderd.
Al met al is bereikt dat een grondige
waterreiniging van de zeehonden
bassins gegarandeerd is en tevens is,
door gebruik te maken van juist dit
systeem, betrekkelijk weinig tijd en
werk gemoeid bij de schoonmaak van
de filters.
Naaldcnprobleem
Toch moet het water, een hoeveel
heid van 150.000 liter, eens per jaar ge
heel worden ververst. Dit is te wijten
aan chemische bestanddelen die in het
water ontstaan zoals tannine, dat af
komstig is van de gestadig in het water
regenende dennenaalden. Deze dennen
alleen vormen een ernstig probleem en
daarvoor is nog geen andere oplossing
gevonden dan zoveel mogelijk „afro
men" van het wateroppervlak. Dat
moet doen ook dagelijks gebeuren.
Door de tannine uit de dennenaalden
wordt het water dus toch verontreinigd
ook het allerbeste filter kan dit
bestanddeel niet verwijderen en de
verversing eens per jaar is dan een heel
karwei. Het verse zeewater wordt van
de waddenkust gehaald en in tanks
naar het museum gebracht. Het oude
water wordt diep in de grond gespoten
om te voorkomen dat het bij normale
Een deel van de Amsterdamse politie
krijgt schilden als verdedigingsmate
riaal. (Persbericht)
Hup, alweer een stapje verder
Met ons aller nienscnherdcr.
Oftewel onze polisic,
Want het schijnt dat zijn positie
Meer gevaar mee brengt dan ooit.
En dat nemen zy niet, nooit!
Daarom nemen zij als wilden
Nu hun toevlucht tot de schilden
Om de meppen op te vangen,
Die wellicht auders hun wangen
Zouden treffey en bezeren
En dat wil men niet riskeren,
Daarom dus het schild omhoog
En geen kans op een blauw oog.
'k Zie de „Boltse" Hermandatten
Aanstonds reeds de schilden vatten
Als er weer een bende nozems,
In- en import knetterbrozems
Het plezier willen vergallen
Van de vele honderdtallen
Vreemdelingen die er zijn.
Dan wordt 't Kongo in het klein.
Want als die partijen botsen
Zie 'k de plisie al de knotsen
Fluks uit bet museum haleu
Om daarmede de vandalen
Flink te geven op hun schalen,
En daarmee rennen wij vlug
Een paar eeuwen weer terug.
Heus, we worden weldra wilden;
Nu zijn 't enkel nog de schilden,
Maar straks komen nog de speren,
'n Lendedoek inplaats van kleren,
En zo stelt men zich in nood
Bloot aan de gevaren bloot.
Huib de Rijmelaar.
WANDELSPORTVERENIGING
„HET GOUDEN BOLTJE" HOUDT
HERFSTWANDELTOCIIT
Wandelsportvereniging „Het Gouden
Boltje" organiseert op zondag 4 novem
ber a.s. een herfstwandeltocht. De start
van deze tocht zal plaats vinden 's
middags om twee uur nabij „Bos en
Duin".
Deze Herfstwandeltocht brengt de
deelnemers door de bossen en langs een
gedeelte van het Noordzeestrand. De
afstand is 15 kilometer, dus voor geen
deelnemer bezwaarlijk.
Het bestuur van de wandelsportver
eniging verwacht een grote deelname.
Zeer waarschijnlijk zullen ook deel
nemers komen van de vaste wal. Iedere
deelnemer, die de tocht volbrengt,
ontvangt aan de finish een keurige
medaille. Het is echter nodig dat men
zich vooruit laat inschrijven. De me
dailles moeten worden besteld en de
levering duurt enkele dagen.
Opgave kan geschieden tot én met 28
oktober a.s. bij de onderstaande adres
sen: A. van Sambeek. Zwaanstraat 3.
J. M. de Vries, Bogerd 28, en A. Breet.
Schilderend 111. De deelnemersprijs is
ƒ1,per persoon.
LID VAN HET HOOFDBESTUUR
Den Burg Onze vroegere plaats
genoot, de heer P. Zijm, is benoemd tot
lid van het hoofdbestuur van de Katho
lieke Bond van werknemers in het me
taal- en elektrotechnisch bedrijf „St.
Eloy". De heer Zijm was districtsbe
stuurder van genoemde bond, rayon
Beverwijk.
OPENBARE LES MUZIEKSCHOOL
Evenals vorige jaren zal de Muziek
school Texel een openbare les houden.
Op deze les kunnen ouders, maar ook
belangstellenden zien hoe de leerlingen
het afgelopen jaar gevorderd zijn. Het
is geen uitvoering, maar de directeur
der school, de heer C. Rijf, en de an
dere leerkrachten zullen laten zien en
horen hoe er op de muziekschool wordt
gewerkt.
Deze les wordt gehouden op donder
dag 25 oktober a.s. in „Casino" te Den
Burg.
Er wordt dit jaar geen openbare les
in Oosterend gehouden, maar ouders en
leerlingen kunnen per bus de les in
Den Burg bijwonen.
afvoer het plantenbestand van het
omringende bos zou schaden.
Desondanks heeft de installatie het
afgelopen jaar bewezen, uitstekend te
voldoen. Zelfs de bezoekers kunnen het
constateren aan de bijzonder heldere
bassins. De filters werken zelfs beter
dan de installatie die het water van de
aquaria filtert. Dit is n.l. een geheel
afzonderlijk systeem, dat bijna geheel
ondergronds is aangebracht.
Voor de aanleg van de installatie
werd gebruik gemaakt van plastic lei
dingen 4 en 5 duims in totaal
meer dan 160 meter!
Met deze ingenieuze installatie heeft
de heer G J. de Haan» weer eens een
proeve van zijn vindingrijkheid afge
legd. Wij hopen dat zijn inspanningen
mogen resulteren in een toenemend
museumbezoek!
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 3 tot en met 10 oktober 1962
Geboren: Els, dv. Cornells P. Broe
der en Anna Heutink; Paul Frederik,
zv. Frederik Buijsman en Maria Kiljan;
Fenna, dv. Fokko K. Mulder en Beertje
Harke.
Ondertrouwd: Antonius van Rossum
en Anna van Dongen.
FILMNIEU WS
„SPORT STAALT SPIEREN"
De Stichting Cultureel Werk Texel
stelt het komende weekend een ieder
in de gelegenheid een grappige film te
gaan zien in het Dorpshuis te Den
Burg. Zaterdag- en zondagavond wordt
vertoond: „Sport staalt spieren". Dat
sport spieren staat is op Texel alom be
kend. Wie is er niet op een gymvereni
ging of beoefent een andere tak van
sport. George Formby toont in deze film
zijn kunsten aan de rekstok. Dat het
anders gaat dan in het gymlokaal van
de Texelse verenigingen, staat vast. Hij
rolt dan ook van de ene dwaasheid in
de andere, terwijl hij terloops de draak
steekt met body-building. Een film
voor alle leeftijden.
AAN DE BURGERIJ VAN
DEN HOORN
De drumband bestaat nu bijna 1
jaar en zoals U heb kunnen zien en
beluisteren, marcheert alles prima. In
dit afgelopen jaar zijn we meerdere
keren voor de burgerij opgetreden. Bij
feestelijkheden en andere activiteiten
is de drumband voor ons dorp zeker
onmisbaar. Nu de winter weer in aan
tocht is, beginnen de repetities weer op
volle toeren. Reeds hebben er zich
nieuwe leden aangemeld. Mochten er
nog meisjes zijn die een bazuin willen
bespelen, deze zijn hartelijk welkom.
Vooral de bazuinen moeten nog ver
sterkt worden
En nu dan nog eenmaal een beleefd
verzoek aan U allen
Daar de drumband nog een schuld
heeft af te lossen, en door aankoop van
een paar nieuwe instrumenten extra
uitgaven heeft, willen wij langs deze
weg nog eens een klein beroep op Uw
financiële steun doen Het ligt niet op
onze weg om donateurs voor onze band
te winnen. Wij vragen alleen dit jaar
een vrijwillige bijdrage om onze schuld
en de nieuw te kopen instrumenten te
kunnen voldoen.
Bij goed weer hopen we zaterdag a.s.
een rondgang door het dorp te maken
en even bij U aan te komen.
Hopend, dat door Uw bijdragen ons
werk, dat wij in zo'n korte tijd, tot
grote voldoening van de meisjes, die
steeds met succes voor U mochten op
treden, ruimschoots door U beloond zal
worden. Bij voorbaat spreken wij onze
hartelijke dank aan U uit
De meisjesdrumband D.E.K.
RAIFFEISEN SPAARWEEK
15 - 20 OKTOBER
Bij vele honderden banken in het
gehele land zal in de week van 15 tot
20 oktober de vlag in top gaan, ter ge
legenheid van de „Spaarweek". Deze
Spaarweek is ingesteld in dankbare
herinnering aan burgemeester F. W.
Raiffeisen, die reeds in 1849, gegrepen
door de nood onder de boerenbevol
king, de eerste onderlinge spaar- en
leenbank stichtte. Zijn werk dat de
bevolking van zijn streek eindelijk ver
loste van de woekeraars, die letterlijk
de macht in handen hadden,* vond al
snel erkenning en uitbreiding. De re
gels die hij had opgesteld voor zijn
bank, konden vrijwel ongewijzigd
overgenomen worden door allerlei in
stellingen in allerlei landen. In Neder
land werd reeds in 1896 de eerste
Raiffeisenbank volgens deze regels op
gericht en nog steeds werken de thans
reeds 860 vestigingen, die zijn aange
sloten bij de Coöperatieve Centrale
Raiffeisen-Bank te Utrecht, volgens de
zelfde principes. Deze vestigingen heb
ben verschillende namen, maar hebben
alle dezelfde doelstellingen van F. W
Raiffeisen in hun statuten. Elke bank
is volledig autonoom.
Er wordt bij de banken gespaard
(het aantal spaarders bedraagt reeds
meer dan 1.500.000) en het ingelegde
geld wordt in principe lokaal besteed.
Bovendien werken alle Raiffeisenban-
ken volkomen belangeloos Wordt er
winst gemaakt, dan wordt deze winst
niet uitgekeerd aan aandeelhouders
e.d maar gestort in een reservefonds.
De totaal bij alle aangesloten banken
gespaarde som is opgeklommen tot
niet minder dan ƒ3.140.000.000,
Om de naam van Raiffeisen in ere te
houden, wordt op de meeste Raiffeisen-
banken van de Spaarweek iets extra's
gemaakt. Dit kan gebeuren in de vorm
van premies of van kleine geschenken
voor spaarders die tijdens die week ko
men inleggen. In vele plaatsen vormen
zich in de Spaarweek zelfs rijen bij de
banken.
Ook internationaal wordt de Raif-
feisen-gedachte geëerd elke derde don
derdag in oktober wordt de Raiffeisen-
dag gevierd in vele landen. De Spaar
week is de week waarin deze dag valt
„Kom, Heilige Geest, en vervul
de harten van Uw gelovigen en
ontsteek in hen het vuur van
Uw liefde".
Zo bidt in deze dagen de Rooms-
Katholieke kerkgemeenschap. Het
tweede Vaticaans Concilie is begonnen.
U heeft via de radio en de televisie
rechtstreeks de openingsceremonie
kunnen volgen. Misschien bent U ge
schrokken van zoveel luister en schit
tering. Is dit weer niet echt rooms?
Heeft heel deze manifestatie weer niet
de allures van machtsvertoon? Als u zo
het Concilie zou bezien, zou ik het u
niet kwalijk nemen, maar ik zou het
wel betreuren. Maar er is nog een veel
belangrijker zaak, welke ik betreur.
Daar straks heb ik het woord „kerk
gemeenschap" gebruikt. Of wij nu
willen of niet, wij zullen helaas moeten
erkennen, dat er vele kerkgemeen-
schapen zijn. En dat was met de be
doeling van Onze Heer. Daarom moet
het voor Hem een grote teleurstelling
zijn.
Paus Johannes heeft, geïnspireerd
door Gods Geest, dit concilie bijeen
geroepen. Niet alleen en allereerst
„opdat allen één mogen zijn", maar
allereerst opdat wij, katholieken, ons
zouden bezinnen op het Evangelie en
op het beleven van het Evangelie.
Bij velen binnen en buiten de Rooms
Katholieke Kerk leeft een zeer diepe
verwachting, dat het Concilie een
schuldbelijdenis zal uitspreken, waarin
deze kerk het tekortschieten in haar
opdracht zal erkennen. Een schuldbe
lijdenisomdat ook wij, die thuis
blijven, te kort zijn geschoten in onze
opdracht tot de wereldin onze
liefde tot onze medechristenen. Dat is
het wat ik betreur. Ik hoop vurig, dat
Gods Geest ons, katholieken, de ware
wijsheid moge geven, om het vele
goede in onze niet-katholieke mede
christenen te ontdekken. Het Concilie
moet ons nederig maken. En aangezien
een concilie inderdaad onder de leiding
van Gods Geest bijeenkomt, mogen wij
vertrouwen dat Deze Geest ons ware
nederigheid, hartelijke liefde en voor
zichtige wijsheid zal schenken.
U allen vraag ik met ons mee te
bidden, want ook „in U woont Gods
Geest".
„Kom, Heilige Geest, en vervul
de harten van Uw gelovigen en
ontsteek in hen het vuur van
Uw liefde"
J. W. Stam
VERTROKKEN PERSONEN
Jacob Cijsouw en gezin, van Den
Burg, salonwagen aan de Elemert, naar
Gramsbergen, salonwagen a.d. Van
Lijndenstraat; Hendrica Vos, van Oos
terend, Peperstraat 13 naar Vleuten-de
Meern, Dorpsstraat 63; Mathijs Mole
naar, van Den Burg, Burgwal 31 naar
Alkmaar, Th. a Kempislaan 78; Ada
Luchies, van De Koog, Badweg 13 naar
Hoogeveen, Krakeel 41; Cornells W.
Bakker van H 129 naar Den Haag, le
Sweelinckstraat 16; Maria Jimmink
van W 49 naar Velsen, Wikkelaan 6;
Hiltje Helmhout, van De Koog, Dorps
straat 52 naa£ Oterleek; Jacob Vos van
B 38 naar Amsterdam, van Rappard-
straat 31 II; Klasina A. van der Vis,
van Oosterend, Kotterstraat 15 naar
Grave, Bourgondische straat 5; Simon
C. de Jong, van Oudeschild, De Ruyter-
straat 122 naar Hilversum, Noodweg
37; Willem Mets, van Den Burg, Wever
straat 94 naar Maarssen, Nassaustr. 1;
Geertruida Harms, van De Koog, Bad
weg 13 naar Vlagtwedde, Ter Apel,
Oudeweg 49; Cornelis Timmer, van
Oosterend, Peperstraat 2 naar Alkmaar,
Blekerskade 21; Baaje van der Heide,
van C 45h naar Hilversum, Neptunus-
str. 47; Albert de Zwart en gezin, van
O 98 naar Utrecht, Makassarstraat
32bis.
S.V. OOSTEREND
Uitslagen zaterdag en zondag j.l.:
welpen: ZDH-SVO 0—6; adsp.: ZDH-
SVO 62; senioren: SVO 2-ZAP 6 52.
SVO 1 was vrij.
De welpen speelden beter dan verle
den week. Keeper Daalder heeft geen
bal aangeraakt. De doelpunten werden
gemaakt door Albers en Keijzer.
De adspiranten hadden veel meer te
doen tegen ZDH. Deze jongens speelden
beter, daar ze ouder waren. Daar is
niets aan te doen. Het gaat er om dat
je zaterdags lekker kunt voetballen. Je
moet niet kwaad worden als je ver
liest. Dat lees je wel in de krant.
SVO 2 speelde zondag een aardige
partij tegen ZAP 6. De doelpunten wer
den gemaakt door J. Mosk, v.d. Meer
en Wim Halsema.
Programma voor a.s. weekend:
Zaterdag: welpen: SVO-SVC, 3 uur en
adspiranten SVO a-SVC a, 4 uur.
zondag: De Koog 2-SVO 2, aanvang 12
uur. SVO 1 is vrij. B. B.