(jrocn 2 rwartsJexeUin het harL, De inkomstenverdeling Verhelderende causerie door Dr. W. H. Vermooten DINSDAG 20 NOVEMBER 1962 TEXELSE 76e JAARGANG No. 7712 COURANT UHgav« N.V. v.h. Langeveld de RooQ Boek-, Kantoorboek- en Fotohandel Handelsdrukkerij Den Borg, Texel - Postbus 11 Tel. 2058 Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart 25 ct. incasso. Advertenties: familieberichte! 12 ct p. mm.; andere advert 10 ct. p. mm. DE MAMMOETWET Woensdag j.l. sprak in hotel „De Zwaan" de heer Dr. W. H. Vermooten, lid van de tweede kamer voor de Partij van de Arbeid, over de wet tot rege ling van het voortgezet onderwijs, de „Mammoetwet". Onlangs heeft de tweede kamer haar fiat gegeven aan het ontwerp dat nogal wat stof heeft doen opwaaien gedurende de periode dat zij in de kamer werd behandeld en dat trouwens in vele onderdelen werd gewijzigd. De vele krantenpublikaties hebben niet tot resultaat gehad dat de meeste Nederlanders precies begrepen, wat de omstreden wet eigenlijk be helsde Het is Dr. Vermooten onge twijfeld gelukt de aanwezigen een dui delijk beeld te verschaffen van de ver anderingen die er in ons onderwijs bestel zullen komen, wanneer det wet zal zijn bekrachtigd. Dr. W. H. Vermooten kwam naar Texel op uitnodiging van het bestuur der Federatie Texel van de Partij van de Arbeid. Voorzitter J. J. Westdorp heette de gastspreker en het publiek van harte welkom Allereerst stelde Dr. Vermooten vast, dat het beter doen aaneensluiten van de verschillende vormen van onderwijs in ons land, het voornaamste doel van de Mammoetwet is. De veranderingen zullen zich gaan voltrekken in ons voortgezet onderwijs; het lager onder wijs, in dit verband basisonderwijs ge naamd, blijft buiten beschouwing. Het kind dat de lagere school verlaat, gaat verder leren, móet dat ook omdat de leerplicht tot 14 jaar gaat. Er dient een keuze gemaakt te worden tussen de verschillende mogelijkheden, die wor den geboden. Bezoekt een kind sedert enige tijd een bepaalde school en blijkt na een tijd dat zijn vermogens zodanig zijn, dat het naar een andere school zou moeten - of kunnen, dan is die over gang bepaald moeilijk en vaak zelfs onmogelijk. De Mammoetwet brengt een hervorming met zich mee, waar door het wèl mogelijk wordt te wisse len, wel te verstaan gedurende de eerste tijd. Vier schoolsoorten Allereerst kennen we het Voorberei dend Wetenschappelijk Onderwijs, dat aansluiting geeft op een universitaire opleiding Evenals dat nu het geval is krijgen we drie schooltypen, die echter elk zes leerjaren tellen. Te weten het gymnasium, het atheneum (nu HBS) en het lyceum (met een onderbouw van één jaar en een bovenbouw van gym nasium en atheneum). Dan kennen we het Algemeen Voort gezet Onderwijs bestaande uit een HAVO (Hoger algemeen Voortgezet Onderwijs) te vergelijken met de hui dige HBS zonder aansluiting op uni versiteit of hogeschool; ook te verge lijken met de middelbare meisjesschool van nu. Heeft men het HAVO doorlo pen, dan kan men zonder meer hoger onderwijs volgen b.v. HTS en de tweede en derde leerkring van de kweekschool. Verder het MAVO (Middelbaar Alge meen Voortgezet Onderwijs). Het MAVO zal de plaats van de huidige ULO moeten innemen. De leertijd zal 4 jaar bedragen met een mogelijkheid om dezelfde stof in drie jaar door te ne men. Het MAVO zal algemeen vor mend onderwijs zijn, aansluiting ge vend op eventueel te volgen beroeps opleidingen. Als derde het LAVO (Lager Algemeen Voortgezet Onder wijs). Het onderwijs aan deze school kan zowel in het eerste leerjaar van scholen voor lager beroepsonderwijs als een cursusduur van twee jaar worden in afzonderlijke LAVO-scholen met gegeven Het LAVO komt ongeveer met het huidige VGLO overeen. Als een aparte groep moeten we zien het Hoger, Middelbaar en Lager Be roepsonderwijs. De hierondergenoemde scholingen kunnen veelal worden ge splitst in lager, middelbaar en hoger. a. Technisch onderwijs (HTS, UTS, LTS); b. Huishoudonderwijs en landbouw- huishoudonderwijs; c. Landbouwonderwijs; d. Middenstandsonderwijs; e. Economisch en administratief on derwijs; f. Opleiding voor onderwijzend perso neel; g. Sociaal-pedagogisch onderwijs; h. Kunstonderwijs (opleiding voor be roepen op terreinen als toneel, mu ziek, bouwkunst etc.) Als een vierde groep beschouwt men de andere vormen van voortgezet on derwijs, waarbij men denkt aan be staande instituten voor verdere vor ming. De inrichting van het onderwijs Een zeer belangrijk kenmerk van het nieuwe systeem is dat in de eerste klassen van het HAVO en MAVO de zelfde vakken worden onderwezen. Gedurende dit eerste jaar het z.g. brugjaar is het dus mogelijk dat leerlingen, indien gewenst, kunnen overstappen van de ene school naar de andere. Het aanpassen op de nieuwe school behoeft geen ernstige moeilijk heden op te leveren. De voorstanders van het Latijn in de voortgezette op leiding hebben echter weten te bewerk stelligen, dat in het brugjaar van gym nasium ook Latijn kan worden gege ven. Geen toelatingsexamen Het toelatingsexamen zal komen te vervallen Om toch gunstig te kunnen selecteren gaat men werken met proef klassen. Het eindexamen zal blijven bestaan maar het zal minder overladen zijn doordat niet over alle vakken exa men behoeft te worden afgelegd. Het einddiploma van een der scholen van het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs geeft zoals opgemerkt toe gang tot examens in elke faculteit of afdeling van een universiteit of hoge school. Oprichting nieuwe scholen De Mammoetwet voorziet in een planprocedure voor wat betreft de oprichting van nieuwe scholen, gebon den aan objectieve getalsnormen van de te verwachten aantallen leerlingen, gelijkelijk voor openbaar en bijzonder onderwijs. Alle scholen, die in het jaar lijkse plan van de minister zijn opgeno men, komen voor financiering uit 's Rijks kas in aanmerking, voor de eerst komende drie jaar. Het plan wordt op gesteld aan de hand van deelplannen, die worden ingezonden door onderwijs- verenigingen, gemeenten en school besturen Dr. Vermooten beschreef de moei zame gang, die deze wet heeft moeten gaan, voordat ze in het huidige verge vorderde stadium was. De wet is zeer aan kritiek onderhevig geweest en vanuit allerlei hoeken is het oorspron kelijke ontwerp gewijzigd. Ook daarna was de meerderheid van stemmen in de tweede kamer niet overdonderend. Ook hielden de leden der verschillende fracties onderling er vaak een ver schillende mening op na. Dr. Ver mooten vertrouwde zijn gehoor toe, dat ook zijn fractie een groot aantal tegen standers van de wet telde. Na de pauze werd gelegenheid gege ven tot het stellen van vragen. Door de aanwezigen werd van deze mogelijk heid gretig gebruik gemaakt; onder het gehoor bevonden zich vele mensen uit het onderwijs, die uiteraard ten nauw ste bij deze ontwikkelingen zijn be trokken. Nadat het geheel voor ieder duidelijk was geworden, dankte de heer Westdorp Dr Vermooten voor zijn uiteenzetting en sloot de bijeen komst. HOOG WATER Hoog water ter rede van Oudeschild: 20 nov. 1.37 en 14.32; 21 nov. 2.44 en 15.46; 22 nov. 4.02 en 16.59; 23 nov. 5.16 en 18.03; 24 nov. 6.17 en 18.54. Aan het strand ongeveer een uur eerder hoog water. CONSULTATIEBUREAU VOOR ZUIGELINGEN Woensdag 21 november worden de moeders van Den Burg en Oudeschild verwacht. De moeders van Oudeschild van 13.00 - 13.45 uur, daarna tot 16.30 uur de moeders van Den Burg. FOTOTENTOONSTELLING „DE OUWE KIEKEBOE" Vandaag is de expositie nog van 16.00 tot 18.00 en van 19.00 tot 22.00 uur in Café Nota te De Cocksdorp te bezichtigen. A.s. vrijdag (van 19.00 - 22.00 uur) en zaterdag (16.00 - 18.00 en 19.00 - 22.00 uur) komen we met de tentoonstelling in 't Wapen van Amsterdam te Oos terend. De oudere bezoekers van de tentoon stelling willen we er nog op attenderen, dat het meenemen van een leesbril zeer nuttig kan zijn. Dezer dagen zijn gegevens gepubli ceerd over de inkomensverdeling in 1958. Tot dusverre vormden de cijfers over 1955 dus van 7 jaar geleden de meest recente opgave. Allereerst enige globale gegevens. In ons land bedroeg in 1955 het ge middelde inkomen per inwoner ƒ.1710, in 1958 was dit gestegen tot 2.120 of met 24°/o. Vanzelfsprekend nam niet in alle delen van het land het inkomen in de zelfde mate toe. Gebieden met een meer dan gemiddelde stijging zijn o.a. Friese Zand- en Weidegebieden, Weste lijke en Oostelijke Weidegebieden in Zuid-Holland, Westelijk Mijngebied, Haarlemmermeer en Amstelland. Bij het landsgemiddelde bleven achter Schouwen-Duiveland, Oost-Zeeuws- Vlaanderen, Westelijk Brabant Ook Texel bleef achter bij de gemiddelde procentuele stijging van het gehele land. Op Texel bedroeg in 1955 het gemid delde inkomen per inwoner ƒ1.570, in 1958 ƒ1.810 of 15%> meer. In Wieringen en Wieringermeer tesamen nam het in komen tot van ƒ1.870 tot 2.030 of met slechts 8%. :(zie ook de afzonderlijke cijfers hieronder). Het grootste gemiddelde inkomen per inwoner kwam in 1958 voor in de gemeente Bloemendaal (ƒ5 890), het ge ringste in de gemeente Heel en Pan heel (Limburg) (ƒ830). Mede naar aanleiding van het achter blijven van Wieringermeer merkt het C.B.S. in zijn publikatie (Inkomensver deling 1958) op dat de akkerbouwge bieden t.o.v. de weidegebieden in een zelfde streek als ook in het algemeen aanmerkelijk zijn achtergebleven. Dit is waarschijnlijk toe te schrijven aan de grote regenval, waarvan het weidege bied weinig te lijden heeft. In 1955, aldus het C.B.S.viel 135 mm regen, in 1958 beliep dit 231 mm. Wij merken hierbij op, dat ook op Texel de akkerbouw een belangrijke plaats inneemt. Wij weten niet of het achterblijven bij de algemene toene ming van het inkomen in de akker bouw ook hier is toe te schrijven aan een grotere regenval. De geringere groei is op Texel wellicht ten dele gecompenseerd door een sterkere groei van de inkomens in het toerisme. Het is n.l. opmerkelijk, dat op de Friese Waddeneilanden, die nagenoeg uitsluitend van het toerisme bestaan, het gemiddelde inkomen per inwoner van ƒ1440 in 1955 steeg tot ƒ2050 in 1958 of met niet minder dan 42%. Wij komen dus tot de verrassende conclusie, dat de welvaart in 1955 voor zover te meten aan het gemiddel de inkomen per inwoner op Texel 8% hoger lag dan op de andere Wad deneilanden, doch in 1958 op Texel 11% lager. Bij het neerschrijven van deze con clusie kunnen we niet nalaten ons af te vragen hoe sedert 1958 de ontwikke ling is geweest. Het antwoord zal ech ter pas blijken uit de statistiek, die over een paar jaar gepubliceerd wordt. Het is echter goed te realiseren, dat er van 1955 tot 1958 in de verhouding van Texel tot de andere Waddeneilanden meer veranderd is dan wij wel ver wacht hadden. Aangezien Texel zijn bestaan in hoofdzaak vindt in de agrarische be drijfstakken is een vergelijking met een aantal andere, eveneens overwegend agrarische, gemeenten zinvol. Wij ver melden de absolute cijfers voor 1958 met de procentuele toeneming t.o.v. 1955. Gemiddeld inkomen in 1958 per: toe belasting toe inwoner neming plichtige neming Texel ƒ1.810 15% ƒ4.710 12% Wieringen ƒ2.000 22% ƒ4.590 20% Wieringermeer ƒ2.050 1% ƒ5.810 3% Wieringerwaard ƒ1.980 15% ƒ4.740 7% Amna Paulowna ƒ2.070 13% ƒ5.140 6% Zijpe ƒ2.000 29% 5.020 23% PUPILLENCOMPETITIE Uitslagen van zaterdag: ZDH-SVC geen uitslag ontvangen; Texel c-Texel a gestaakt wegens onge val; Tex, Boys a-Tex. Boys b 11. Programma a.s. zaterdag: Tex Boys b-SVO; ZDH-Tex Boys a, SVC-Texel b. Nemen we er allemaal goede nota van, dat de wedstrijden om kwart over twee aanvangen. COMITÉ BEJAARDEN EIERLAND-DE COCKSDORP Donderdag en vrijdag a.s., 's avonds 8 uur verzorgt de heer J C. Bruin voor genoemd comité een filmavond in het Vliegveldrestaurant. De donderdag avond is bestemd voor de bejaarden. Zij die zich bedacht hebben en toch nog deze avond willen bijwonen, kun nen zich alsnog telefonisch opgeven bij de volgende adressen: mevr. Van 't Noordende, tel. (02222) 245 of Dros' Motorhandel, tel. (02225) 233, uiterlijk tot woensdagavond. Vrijdagavond is ten bate van de kas, dus toegankelijk voor iedereen. Het comité rekent op veel belangstelling. De heer Bruin komt met een unieke film over Noorwegen, Zweden en Lap land INGEKOMEN PERSONEN Gerdina Jannie, van Zeist, Verl. Slot- laan 75 naar Schilderend 87, Den Burg; Martha Kok, van Huizen, LageLaar- derweg 4 naar B 165a. DOOPSGEZINDE GEMEENTE Woensdag, 21 november 1962 zuster- kring te Den Burg. VERTROKKEN PERSONEN Jan P. Kikkert, van K 35 naar Den Helder, Nieuwstraat 39; Hendrikus J. Reinders, van De Koog, Brink 11 naar Den Helder, Jan Bijlstr. 10; Gerkjen Dijkstra, van De Koog, Badweg 2 naar Opsterland, Gorredijk, Molenwal 2; Elisabeth van Heerwaarden, van E 1 naar Bussum, Stationsweg 14; Hans B. G. T L. C. L. R. A. Scheller, van Den Burg, Groeneplaats 14 naar Brazilië; Siets Ellen en gezin, van W 31 naar Rotterdam, Enkeldijk 10; Egberdina J. E. Graaf, van Den Burg, Groeneplaats 11 naar Amsterdam, le Oosterpark straat 179; Hiltje Berkenbosch, ev. Genemans, van Den Burg, Kogerstr. 71 naar Amsterdam, Camperstraat IA IV; Johannes C. Groot, van Den Burg, Mo- lenstr. 45 naar Hilversum, Noodweg 37; Catharina G. Eelman ev. Boon van De Koog, Dorpsstraat 1 naar Heemskerk, Lessestraat 16; Koos Zoete, van B 131 naar Groningen, Ganzevoortsingel 57a; Geerdine A Y. Gulmans, van Kogerstr. 88 naar Haarlem, Duvenvoordostraat 56 Opvallend is de ontwikkeling van het inkomen in Wieringermeer, waar een teruggang valt te constateren. Hier voor werd de verklaring, die het C.B.S. daaraan geeft, reeds vermeld. Verder zien wij, dat het gemiddelde inkomen per inwoner sterker is ge stegen dan per belastingplichtige. De reden daarvan is o.a. de trage groei van de bevolking t.o.v. het aantal be lastingplichtigen In Wieringerwaard is zelfs sprake van een stagneren van het aantal inwoners en belastingplichtigen. Vermelden wij tenslotte nog dat het in het voornemen van het C.B.S. ligt t.z.t over het jaar 1960 meer uitvoerige gegevens te publiceren. SCHAAKCLUB „EN PASSANT' Uitslagen 14 noveber: A. Terpstra-M. Bremer 10 J. Hoogerheide-F. R Drevel 01 C. Joustra-C. Schulte afgebr. Joustra-Schulte ziet er wel naar re mise uit. Hoogerheide ging in het eind spel foutief op torenruil in, hetgeen hem het beslissende tempo kostte. De stand na de 10de ronde is: 1. C. Joustra 136V2 pnt. 2 .en 3 ex aequo P. Bakelaar en F. R. Drevel, beiden 134 pnt. 4. L. J. Vlugt 87 pnt. 5. C. Schulte 81V2 pnt. 6. J. Hoogerheide 77% pnt. 7. A. Terpstra 721/: pnt. 8. O. Feitsma 55 pnt. 9. M. Bremer 50Va pnt. 10 A. Hovenkamp 39 pnt. BOOTDIENSTREGELING T.E.S.O. Texel ('t Horntje)-Den Helder Werkdagen: v. 't Horntje 5.50 8.00 10.30 13.30 15.30 17.30 19.30 v. Den Helder 6.40 9.30 11.30 14.30 16.30 18.30 20.30 Zon- en alg. erk chr. feestdagen: v. 't Horntje 8.00 10.00 12.00 16.30 18.30 v. Den Helder 9.00 11.10 12.50 17.30 19.30 PERCENTAGE AANSLUITINGEN BEREIKT In het jaarverslag van het Provin ciaal Waterleidingbedrijf Noordholland over 1961 wordt medegedeeld, dat op Texel het percentage aansluitingen nl. 95 bereikt is, waarvoor de ge meente krachtens de met haar aange gane overeenkomst de wateropbrengst moet garanderen. Behalve de op basis van genoemde overeenkomst aangesloten percelen, werden in 1961 nog 213 andere perce len aangesloten De totale lengte van het hoofdleidingnet op Texel bedroeg op 31 december 1961 plm. 157 km. „DE NIEUWE KIEKEBOE"? (Ingezonden) Geachte Redactie, Bij het openen van de krant van 13 november valt 't oog al gauw op de tekening van „het nieuwe Raadhuis" of „de Nieuwe Kiekeboe". Hoe wil Bruin het noemen? Hij heeft ze toch wel „bruin" gebakken deze keer. Zou het niet beter in gebruik kun nen worden genomen door de firma Vroom en Dreesmann! Glas genoeg. Wat zullen de Texelaars wel denken, die daér hun landjes en pandjes voor hebben afgestaan. Och, die goede oude Texelaren! Die zijn overal goed voor. Gemeente lasten, straat en riool, dokken maar jongens en je hóórt ze niet. Als schapen in een kudde, gehoed door professor Bruin. Is het wonder, dat ik soms zo kan verlangen naar de oude kiekeboe en wie zal het mij kwalijk nemen, als ik géén zin heb, om naar Fak Fak te gaan morgen, omdat ik zo'n oer-oude Texe laar ben. 14 november storm en regen. En nu naar Fak Fak. 6 miljoen en nóg geen gemak. Gaat ooit een Texelaar daar met genoegen naar toe? En nu de „Nieuwe Kiekeboe". Die moet „levendig" zijn en „niet domi neren". Zeker net als die schapen. Mij niet gezien! G. R.-E. AFZETPROBLEMEN IN DE LANDBOUW Donderdagavond werd de jaarlijkse Contactavond gehouden van de geza menlijke coöperaties. De heer C. H. Roeper opende deze bijeenkomst met een woord van wel kom in het bijzonder tot burgemeester De Koning en de spreker van deze avond, de heer Roosenschoon Het ver heugde hem, dat er weer veel belang stelling was voor de contactavond en dat ook de dames flink vertegenwoor digd waren. De heer Roeper achtte het coöpereren in deze tijd nodiger dan ooit. Willen wij als agrariërs ons blij ven handhaven, dan zullen we zeer actief moeten zijn. De heer Roosenschoon, redacteur van het FNZ-orgaan sprak hierna over de afzetproblemen. Hij deed dit zeer gevarieerd en hield zich niet star aan zijn onderwerp, zodat het een genoegen was naar hem te luisteren. De heer Roosenschoon begon zijn be toog met een uiteenzetting over de E.E.G. Deze staat thans nog in de kinderschoenen en het is begrijpelijk, dat alles nog niet functioneert zoals wij het graag zouden willen hebben. Dat behoeft niet vreemd te klinken, want ook wij moeten ons nog inspelen in het geheel. Helaas is vandaag de dag het aanbod groter dan de vraag en dan komen er altijd strubbelingen in de afzet. De markt is overvoerd en dat komt ook doordat de bewoners doorvoed zijn. De eetgewoonten zijn veranderd, deels doordat men veel minder zwaar werk moet verrichten en deels door de kor tere werktijd. Deze doorvoeding heeft invloed op het teeltplan van iedere boer. Wij moeten trachten de juiste verhouding van behoefte en productie in de juiste schaal te houden Voor tien jaar was er genoeg vraag, maar nu niet meer en dat is niet geheel te verwijten aan de regering, maar ook aan de producent. De boer moet nóg goedkoper produ ceren. Spreker drong aan op een hogere productie, die samengaat met lagere kosten, want mechanisatiekosten blij ven gelijk. De heer Roosenschoon gaf een duide lijk beeld van de gang van zaken in de gezinnen. Men wil een TV, er wordt een ijskast aangeschaft en heeft buur vrouw dat, dan moeten wij dat ook. Alle moderne middelen zijn in de wo ning te vinden, maar negen van de tien gezinnen eten geen roomboter. Waar om? Dit is te duur. De Nederlandse markt zal zich aan de gewoonte moeten aanpassen en de boter misschien wel op een andere manier (aantrekkelijker) moeten aanbieden. De verpakking brengt in de winkels soms een hele ommekeer teweeg. Spreker noemde ook het verdwijnen van de kleinere bedrijven Hij was van mening dat dit de juiste manier is. De regering moet dit gaan bevorderen. Dit betekent voor de eigenaar niet altijd verlies. De recreatie biedt vele mogen lijkheden. De heer Roosenschoon ein digde zijn betoog met de woorden: „Minder mensen, minder land en zo krachtig mogelijk coöpereren". Na de inleiding werden er diverse vragen gesteld. Dat de agrariër niel graag zijn land afstaat, werd wel heei duidelijk, maar toch noemde de heei Roosenschoon de toerist een beter? melkkoe dan de gewone koe. Tot slot werden er enkele films ver toond, die zeer in de smaak vielen Ook deze jaarlijkse Contactavond maf een succes worden genoemd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1962 | | pagina 1