Cjrocn 'warL-Jexelsin het harL,
ASPRO
Noordhollands Philharmonisch
orkest speelt niet meer op Texel
Texel kan trots zijn op
nieuwe bioscoop
Ongedisciplineerde gedragingen van orkestleden
DINSDAG 18 DECEMBER 1962
TEXELSE
76e JAARGANG No. 772C
COURANT
UltgaTe N.V. ?.b. Langereld de RooQ
Bock-, Kantoorboek- en Fotohandel
Handelsdrukkerij
Den Borg, Texel - Postbox 11 - Tel. 2058
Verschijnt dinsdags en rrfydags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenleen
bank. Postgiro é52. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart
-f- 25 et incasso. Advertentie»: familieberichtea
12 ct p. mm.; andere advert 10 ct p. mm.
Het Noordhollands Philharmonisch OrkestOngedisciplineerd
Muziekminnend Texel is opgeschrikt door het bericht dat het Noordhollands
Philharmonisch Orkest, dat sinds 1954 reeds 9 maal op het eiland is opgetreden,
wellicht nooit meer een uitvoering op Texel zal geven. Deze beslissing is
niet genomen door de orkestleiding maar door de Kerkvoogdij van de N.H.
Gemeente te Den Burg. De kerkvoogdij zal in de toekomst niet langer het
kerkgebouw ten dienste van het N.P.O. stellen omdat zij van mening is, dat
de gedragingen van de orkestleden in het kerkgebouw niet in overeenstem
ming zijn met de voorwaarden die indertijd zijn gesteld.
Dit besluit van de Kerkvoogdij werd
in een brief meegedeeld aan het be
stuur van de Kunstkring Texel. Aan
vankelijk werd zelfs bepaald, dat in
het geheel geen muziekuitvoeringen
meer in de N.H. Kerk gegeven zouden
mogen worden. Het geschrokken be
stuur van de Kunstkring „Texel" is on
middellijk in contact getreden met de
Kerkvoogdij en heeft gedaan weten te
krijgen, dat de maatregel alleen zou
gelden voor het Noordhollands Phil
harmonisch Orkest. Reeds was het be
stuur van de Kunstkring besprekingen
met het orkest begonnen over een con
cert dat op 28 juni 1963 zou moeten
worden gegeven. Dit tiende concert zal
nu geen doorgang vinden, wat voor ons
eiland een groot verlies kan worden
genoemd.
Laakbaar gedrag
Overtuigd van het feit, dat de N.H.
Kerkvoogdij niet ondoordacht en onge
grond een dergelijk verstrekkend be
sluit neemt,, vroegen wij de heer H. de
Boer (president-kerkvoogd) naar de re
denen, die tot deze ver gaande beslis
sing hebben geleid. De heer De Boer
verzekerde ons dat de leden van het
orkest zeer wel op de hoogte waren van
de voorwaarden, die waren gesteld,
waardoor deze muzikale evenementen
in een kerkgebouw mogelijk werden.
De orkestleden hebben zich echter t.a.v.
deze regels zeer onverschillig gedragen.
Zo kon worden aangetoond dat het
rookverbod in de kerk meerdere malen
is genegeerd. Een gebrek aan tact en
eerbied bleek ook uit het gebaar van
.een der violisten, die zijn viool tijdens
de pauze op het doopvont legde. De
orkestleden zelf hebben het applaudi-
seerverbod genegeerd toen zij na een
solopartij van een hunner collega's
van enthousiasme blijk gaven. Dit was
het sein geweest voor enkele mensen
uit het publiek om dit voorbeeld te
volgen. Een ander bezwaar was het
zeer grote geluidsvolume van het or
kest. Hierdoor was gedurende het laat
ste optreden van het orkest de bepleis
tering van het plafond losgemaakt en
naar beneden gekomen. Stukken van
deze bepleistering waren zelfs op het
orgel terecht gekomen. Het waren re
denen die de N.H. Kerkvoogdij er toe
brachten dit orkest voortaan te weige
ren.
Hoop
De voorzitter van de Kunstkring
Texel, de heer H. Schalkwijk, verklaar
de desgevraagd nog steeds hoop te heb
ben dat de N.H. Kerkvoogdij van zijn
besluit terug zou komen. Hoewel de
heer Schalkwijk zich de gevoelens kan
voorstellen van de mensen, die zich
wellicht terecht hebben geërgerd aan
de gedragingen van de orkestleden,
geeft hij als zijn persoonlijke mening te
kennen dat de geplaagde „wandaden"
niet van zodanig ernstige aard waren,
dat een dergelijke maatregel moest
worden getroffen. Natuurlijk dienen zo
wel publiek als orkestleden zich le hou
den aan de gestelde regelen. Maar het
ware "beter geweest eerst een waar
schuwend geluid te laten horen alvo
rens deze stap te doen, waarmee men
de orkestleden minder treft dan de
muziekliefhebbers op ons eiland. Het is
buitengewoon jammer, dat nu een
goede traditie zal worden verbroken.
Teleurstelling
De heer Henri Arends, dirigent van
het Noordhollands Philharmonisch
Orkest zei totaal niets te weten van
misdragingen van zijn orkestleden. De
maatregel van de N.H. Kerkvoogdij
was hem nog niet bekend en het ont
stelde hem zeer dat het geplande con-
Henri Arends: .Ontsteld.
cert van 28 juni van het volgende jaar
geen doorgang zou kunnen vinden. Op
12 december j.l. heeft de heer Arends
nog tijdens een televisie-interview ver
teld hoe zeer hij was gesteld op de uit
voeringen op Texel. Hij en zijn orkest
hadden altijd met zeer veel genoegen
in de N.H. Kerk geconcerteerd. Het
kerkgebouw leende zich uitstekend
voor zijn uitvoeringen en stak in zeer
gunstige zin af bij de kerkgebouwen
elders in de provincie. De heer Arends
roemde met name de akoestische, eigen
schappen van het gebouw. Overigens
was de heer Arends er van overtuigd,
dat de burgerij in deze z'n stem zou
laten horen, waardoor de N.H. Kerk
voogdij wellicht van zijn besluit zou
terugkomen.
Onwetendheid
Omdat een dirigent zich in het alge
meen niet bemoeit met de gedragingen
van zijn mensen buiten de muzikale
sfeer hebben wij de man, die daar wél
op dient te letten, de concertmeester,
aan de lijn gehad. De heer J. Hesreg
zei totaal niets af te weten van de laak
bare gedragingen van de orkestleden.
Hij voegde er aan toe, dat hij wel dege
lijk het doen en laten van de musici in
de gaten houdt. De goede naam van een
symphonieorkest dient ook met andere
dan muzikale kwaliteiten hoog te wor
den gehouden Van het roken tijdens de
pauze in het kerkgebouw had hij niets
bemerkt. De gevonden sigarettenpeu
ken zouden waarschijnlijk door de po
diumbouwers zijn achtergelaten. „Als
de kalk van het plafond valt, terwijl wij
wat luid concerteren, is de fout te wij
ten aan het plafond of aan de kalk,
maar niet aan het orkest!" aldus de
heer J. Hesreg.
Wat nu?
In het werkelijk een voldongen feit,
dat Texel in de toekomst verstoken zal
blijven van de langzamerhand tot een
traditie uitgegroeide uitvoeringen van
het Noordhollands Philharmonisch
Orkest? Waarschijnlijk wel. Is niet als
nog een regeling te treffen die de drie
partijen in deze zaak (N.P.O., N.H.
Kerkvoogdij en Kunstkring) bevredigt?
Naar onze bescheiden mening wel. Zo
wel de N.H. Kerkvoogdij als het Noord
hollands Philharmonisch Orkest lijken
ons uit redelijk ruim denkende lieden
te bestaan tussen wie een gesprek mo
gelijk moet zijn, waarbij duidelijk dient
te worden vastgesteld wat kan en wat
niet kan. Het lijkt ons dat de normen
die in de N.H. Kerk te Den Burg wor
den aangelegd wat strenger zijn dan
b.v. in de (N.H.) Kruiskerk te Amster
dam, waar zelfs wordt geapplaudiseerd.
Dat is ook het geval in de N.H. Konin-
ginnekerk te Rotterdam waar het Rot
terdams Philharmonisch Orkest van
tijd tot tijd uitvoeringen geeft.
Over gevoelsnormen valt niet te
twisten. Wel dienen de regelen die eruit
voortvloeien nog eens duidelijk te wor
den vastgesteld in een gesprek tussen
N.H. Kerkvoogdij en het bestuur van
de Kunstkring Texel, waarvan wij ho
pen dat het zeer binnenkort zal plaats
vinden.
KERSTZANGSAMENKOMST
Toen vorig jaar deze samenkomst
voor het eerst werd gehouden, was het
nog wel wat onzeker of er voldoende
belangstelling voor zou zijn. Op de
avond zelf was deze onzekerheid al
gauw verdwenen. De belangstelling was
zo enorm groot, dat de grote Kerk ge
heel bezet was en iedereen, medewer
kenden zowel als bezoekers, was bui
tengewoon voldaan. Het was toen met
een duidelijk, dat dit voor herhaling
vatbaar was. En zo zal ook nu deze
samenkomst weer plaats vinden en
wel op donderdag, 20 december, om 8
uur in de Ned. Herv. Kerk te Den
Burg. Het programma voor deze samen
komst is als volgt:
1. Begroeting door ds. D. J. Froentjes.
2. Komt allen tesamen, samenzang
met Fanfareorkest;
3. Schriftlezing;
4. Rondom de Kribbe, door Kon.
Texels Fanfarecorps;
5. Schriftlezing;
6. Gezang 27. Beurtzang met orgel;
7. Schriftlezing;
8. Nu zijt wellekome. Samenzang met
Fanfareorkest;
9. Panis Angelicus, César Frank. Koor
met orgel.
10. De Herdertjes lagen bij nachte
Samenzang met Fanfareorkest;
11. Waakt Ontwaakt, Kerstcantate, G.
Jellesma. Koor en orgel.
12. Schriftlezing;
13. Een roze fris ontloken. Samenzang
met Fanfareorkest;
14. Toespraak door Kap. Y. C. Tuyn;
15. Er is een kindeke geboren. Beurt
zang met orgel;
16. Kerstlied.
17. Gloria in excelsis Deo. Samenzang
met Fanfareorkest;
18. Ave Verum, W. A. Mozart. Koor
met Fanfareorkest,
19. Sluiting met gebed door ds. H. van
Bilderbeek;
20. Stille Nacht. Koor en samenzang
met orkest.
Bij het in- en uitgaan van de Kerk
orgelmuziek door de heer P. J. A.
Kraijma. Om half acht zullen de klok
ken luiden en gaat de Kerk open.
Daar het organiseren van deze sa
menkomst veel onkosten met zich
brengt, zal bij de uitgang een collecte
worden gehouden die zeer in de mild
dadigheid wordt aanbevolen.
HERV. GEMEENTE OOSTEREND
Donderdagavond 8 uur wordt een
kerstfeestviering gehouden in de school
te Oost.
DE TEXELSE COURANT
EN DE FEESTDAGEN
In verband met de aanstaande
feestdagen zullen twee nummers
van de Texelse Courant komen te
vervallen en wel dat van dinsdag
25 december a.s. en van dinsdag
1 januari 1963.
De vele abonnees, die hun
nieuwjaarsgroet willen plaatsen,
verzoeken wij vriendelijk hun
tekst vóór zaterdag, 22 december
in te zenden.
Dir. Texelse Courant
KIEL VAN NIEUWE KOTTER
GELEGD
Op de Scheepswerf van Ton Bodewes
N.V. te Franeker is dezer dagen de kiel
gelegd voor een twintig meter lange
kotter, welke zal worden gebouwd voor
de heer J. Th. Boom te Oudeschild. Als
de nieuwe kotter te zijner tijd in de
vaart komt, zalde heer Boom twee
kotters rijk zijn. De bemanning van de
schepen zal straks weinig zorg geven.
Minstens vier zoons van deze visser
zien hun toekomst in de visserij.
HEDENAVOND KERSTAVOND
IN DE LANDBOUWSCHOOL
Zoals de advertentie in de courant
van vrijdag j.l. U reeds vertelde, is dus
vanavond onze kerstavond. De samen
werking is als vanouds tussen de oud
leerlingen van de landbouwhuishoud-
school en de landbouwschool. Als U
dus het plan zou hebben opgevat om
naar de landbouwschool te gaan heden
avond, zult U worden ontvangen in een
stemmig versierd lokaal (geheel in de
kerstsfeer). Om 8 uur zult U dan ge
tuige kunnen zijn van de reis, die de
heer Renout onlangs heeft gemaakt
door Turkije. Dit alles op filmstroken
in kleuren. In de pauze zal chocolade
melk worden gepresenteerd. Na de
pauze komt dan de heer Laan met het
kerstverhaal. Dit belooft weer net als
andere jaren bijzonder boeiend te
worden. Alles bij elkaar genomen ho
pen de beide verenigingen een groot
aantal leden welkom te kunnen heten.
Dus tot hedenavond 8 uur.
CURSUS AARDAPPELSELECTIE
In januari 1963 gaat beginnen het
theoretische deel van de cursus aard
appelselectie. Dit is bestemd voor de
genen, die in de zomer 1962 de prak
tische lessen van de heer Glas hebben
gevolgd en alle anderen, die belangstel
len in aardappelselectie. Aangezien de
deelnemerslijst is zoekgeraakt, gelieve
ieder zich weer opnieuw op te geven
bij de heer C. P. Laan, Kogerstraat 21,
Den Burg, tel. (02220) 2126.
Vrijdagavond j.l. is ten aanschouwe van een genodigd publick de nieuwe
bioscoop „City Theater" officieel geopend. Texel kan met recht trots zijn op
dit theater dat aan alle eisen van deze tijd voldoet.
Het was de heer E. Vlessing, flie als
eerste het met bloemen bedekte po
dium besteeg en het woord voerde Hij
betuigde als opdrachtgever zijn dank
jegens allen, die hun medewerking
hebben gegeven, waarbij hij vooral
doelde op gemeentebestuur en gemeen
tewerken.
Het was daarna burgemeester De
Koning, die, alvorens de officiële ope
ning te verrichten, het woord voerde.
De „Vergulde Kikkert" is een historisch
gebouw van oudheidkundige waarde.
Dit monument zonder meer slopen zou
een ernstig verlies hebben betekend.
Het gemeentebestuur besloot de „Ver
gulde Kikkert' te kopen en stelde het
gebouw nadien beschikbaar voor ten
toonstellingen etc. Uiteindelijk vatte
mejuffr. Pen het plan op om op deze
plaats een bioscoop te bouwen. De N.V.
Vlessing steunde haar in die plannen
en een ontwerp werd ingediend. De
gemeente wilde echter alleen goedkeu
ring aan de plannen hechten als ten
minste de gevel van het gebouw intact
zou blijven. Burgemeester De Koning
meende, dat de best bereikbare oplos
sing gevonden was. Door de nieuwe
bioscoop wordt in de permanente za-
lennood op ons eiland verlichting ge
bracht. Hij wenste mejuffr. Pen en de
familie Vlessing veel succes met de
exploitatie.
Vervolgens voerde namens de V.V.V.
Texel de heer J. Dekker het woord. Als
iemand naar de film gaat, zal hij
meestal de zaal als bijzaak beschouwen.
In dit geval was het anders. De zaal
en z'n accommodatie overtroffen alle
verwachtingen en de heer Dekker was
dankbaar voor het initiatief van mej.
Pen en N.V. Vlessing. „Waar is hier de
bioscoop?" was een veelgestelde vraag
in het seizoen. Daar het antwoord op
schuldig blijven, pleitte niet voor het
eiland. Dat is nu veranderd. Spreker
hoopte, dat de nieuwe bioscoop zich in
een grote belangstelling zou mogen
verheugen.
Mevrouw Pen-Kerkhoven zei ge
voelens van grote dankbaarheid te
koesteren, vooral jegens de familie
Vlessing, die haar familie tot zulk een
steun was geweest bij het doorzetten
van de plannen. Grote moeilijkheden
in haar familie waren haar in die tijd
niet bespaard gebleven. Het overlijden
van haar moeder heeft de plannen doen
wankelen. Op dit moment kon mevr.
Pen alleen maar dankbaar zijn voor de
samenwerking met de familie Vlessing
zonder welke er nu waarschijnlijk geen
bioscoop zou zijn geweest.
De openingsplechtigheid bestond uit
het doorknippen van een lint dat voor
de hoofdingang was gespannen. Nadat
burgemeester C. De Koning deze taak
had vervuld was het moment daar, dat
het licht doofde en het publiek de
eerste film kon zien. Het verschil met
de oude bioscoop springt onmiddellijk
in het oog. Het beeld, dat wordt gepro
jecteerd op een 9 meter breed scherm
(geschikt voor cinemascope) is uitste
kend van lichtsterkte en scherpte. De
installatie die daar verantwoordelijk
voor is, staat opgesteld in een ruime
projectiecabine, waar drie man, zonder
elkaar te storen, vlot hun werk kun
nen doen. Twee grote projectoren wis
selen elkaar af. Deze apparaten zijn
voor een deel opgebouwd uit de oude
installatie, die eertijds in „De Oranje
boom" draaide. Het vlinder-, conden
sor- en lenzensysteem is geheel nieuw
en van zeer hoogwaardige kwaliteit.
Vanuit de cabine wordt ook het grote
blauwe gordijn bediend, dat bij het
doven der lichten en de start der film,
plechtig open schuift. Voor het vertonen
van reclameplaatjes wordt van een der
projectoren de lichtbundel via spiegels
afgeleid naar een apart lenzensysteem.
De lichtbron bestaat uit een koolspits
boog. Deze overtreft alle bestaande
lampen in lichtkracht. De hitte die erbij
ontstaat, wordt via een „schoorsteen"
afgevoerd. Als vanouds zwaait de heer
J. Kramer de technische scepter,
geassisteerd door de heren A. Koopman
en R. Gaasbeek.
Nadat het nieuwsjournaal en enkele
voorfilms waren gedraaid, werd een
pauze ingelast. De aanwezigen werden
vergast op een drankje erf enkele ver
snaperingen. Toen kon ook geconsta
teerd worden, dat de atmosfeer in de
zaal op redelijk peil blijft, wat te dan
ken is aan een intensief werkende
luchtverversingsinstallatie. Inrichting
van de zaal en entourage zijn fantas
tisch. Alle driehonderd toeschouwers
kunnen, zonder te worden gestoord
door hun voorbuurman, vanuit de steil
oplopende zaal van de films genieten.
De gehele inrichting ademt overigens
een rustige sfeer. Verrassend goed zijn
de kleurcombinaties van wanden, pla
fond en vloer gekozen. De met rood
plastic geklede stoelen zijn stevig ver
ankerd en bieden een prettige zit. Dat
laatste oknden we vaststellen nadat de
hoofdfilm „The parents trap" was ge
draaid.
Resumerend kunnen wij vaststellen,
dat Texel een bioscooptheater heeft ge
kregen, dat zich kan meten met de
modernste theaters in de stad. Wij
wensen de families Pen en Vlessing
veel succes met de exploitatie en zijn
er vast van overtuigd, dat het City
Theater zich in een grote belangstelling
zal kunnen blijven verheugen.
Het ontwerp van architectenbureau
Rus (Heiloo) werd gerealiseerd door de
fa. Gebr. Bruin met als uitvoerder de
heer C. Moeies. Het sanitair werd aan
gelegd door de fa. J. Oele. Een inge
wikkelde opgave vormde de elektro-
aanleg. Zowel de verlichting in de zaal
als de elektrische zaken in de installatie
zijn tot volle tevredenheid aangelegd
door de heer Kees Bruin namens de fa.
J. Bruin. Voor het schilderwerk tekent
de fa. Ben Kamp (Zaandam). Voor de
rest zorgde de N.V. Vlessing zelf, t.w.
de driehonderd stoelen, die in de meu
belfabriek van de N.V te Dokkum
werden vervaardigd. Het moeilijk uit te
voeren bekledingswerk met plastic
werd door het personeel van Vlessing
tot een goed einde gebracht, wat ook
het geval was met de gordijnen en
vloerbedekking.
INTREDE DS. P. OSKAMP
In Den Hoorn waren vader en zoon en
Heilige Geest aanwezig
Zondagmiddag j.l. heeft in de Ned.
Hervormde Kerk te Den Hoorn ds. P.
Oskamp in een geïnspireerde dienst in
trede gedaan in de Gemeente aldaar.
De bevestiging geschiedde door zijn
vader, ds. A. Oskamp, Heemstede. Deze
leidde zijn zoon in het ambt in met een
prediking over 2 Connthe 5.
In een bijzonder fijnzinnige menge
ling van vaderschap en priesterschap,
waarin oudertrots en medearbeider-
schap in de dienst aan de Gemeen
schappelijke Vader elkaar opvolgden,
werd de opdracht aangezegd aan de
nieuwe jonge gezant van Koning
Christus. Een verzoenende diplomatie.
Een blijde dienst, omdat ze ons aanzegt
dat God ons onze overtredingen niet
meer zal toerekenen. Na de bevestiging
zelve, waaraan ook werd deelgenomen
door de predikanten van de Ring Texel,
ging de pas-bevestigde predikant ver
der op het thema der verzoening Het
grootse daarin (vs. 15) ondervond hij in
het heel radicaal logische van Gods
heilswerk in Jezus Christus: één is voor
allen gestorven, dus zijn wij allen ge
storven, maar ook dus zijn wij allen
opgewekt. Vanuit dit wonder en ver
wondering wilde hij zijn opdracht zien.
Want hierin ligt een basis van de ge-
meentetheologie, van de ethiek, en de
houding t.o.v. de wereld. De ruimte,
die dit schept zou deze predikant o.a.
ook uitgedrukt willen zien in een groot
doopvont. i
Na de dienst werd er eerst gesproken
door ds. H. van Bilderbeek, namens de
Doopsgezinde Gemeente, namens het -
Texels theologenconvent en namens het
studentendispuut waar beiden lid van -
geweest zijn
Burgemeester C. De Koning sprak
een woord van welkom namens de S
burgerlijke gemeente. Ds. Waarden-
burg sprak als consulent en namens de
ringcollega's, waarbij hij, al woord--
spelende, de mening uitsprak dat hij
hoopte op een goed vriend en collega.
Namens de kerkeraad richtte de
scriba zich tot de nieuwe predikant met
een welkomstwoord en zegenbede. Niet
vergeten werd een dankwoord aan de
fam. Bakelaar voor al hun zorg aan den
vorige predikant en daarin aan de ge-e
hele gemeente, gegeven.
In zijn slotwoord dankte ds. Oskampn
voor de woorden tot hem gesproken, f
Verder in het persoonlijke vlak zijn
ouders, door wie hij dit ambt als predi-1-
kant doorleefd had gezien. Hij noemde e
speciaal ook prof. dr. E. C. Smelik en_
ds. H. Berkhof als zijn leermeesters en
richtte zich tot de gemeente. Het wasj1
tezamen genomen een waardige vulling*"
van de zondag gaudete.
Bescheim u tegen
Griep
Rillerig? Onprettig? Vlug-