(jrocn ^wartsjexels in het harL,
jciarwióóe.linci
door
Burgemeester C. de Koning
VRIJDAG 28 DECEMBER 1982
TEXELSE
76e JAARGANG No. 7722
COURANT
Uitgave N.V. T.h. Langeveld 6 de Roof
Boek-, Kantoorboek- en Foto handel
Handelsdrukkerij
Oen Borg. Texel Postbus II Tel. 2858
Verschijnt dinsdags en TrQdags.
Bank: Rotterdamse Bank; Coöp. Boerenlee»
bank. Postgiro é52. Abonn.pr. ƒ2,40 p. kwart
25 ct incasso. Advertenties: familieberichten
12 ct p. mm.; andere advert IC ct p. man
Voor het overzicht dat ik ieder jaar voor de Texelse Courant
pleeg te schrijven wordt mij gebruikelijk een lijstje voorge
legd met de voornaamste te behandelen punten.
Van te voren al meende ik dat dit jaar de lijst maar kort
zou zijn en zo kwam het ook uit; op zichzelf behoeft dit nog
niet tot ontevredenheid te stemmen. Slechts enkele zaken
kunnen voor het wël en wee, vooral voor de toekomst van
Texel van zodanige betekenis zijn dat daarbij het aantal niet
meer van belang is En zo is het dan misschien; ik hoop dat
dit hierna nog moge blijken.
Mag dan. vooruitlopend op de te vermelden feiten en ge
beurlijkheden worden gesteld, dat onze gemeenschap een goed
jaar had? Ik waag het niet te zeggen, neen, dat zou ondank
baar zijn, maar zo erg goed was het toch ook niet.
Het jaar 1962 nog eens overziende valt wel op hoezeer wij
op een minder prettige wijze in de publiciteit zijn verzeild
geraakt. Niet voor de eerste maal zijn Texel en het nozem
probleem in de landelijke pers als een koppel genoemd.
De aanwezigheid van bepaalde problemen wil ik niet ont
kennen, dat zou dwaas zijn, maar wel meen ik te mogen
stellen dat èn in de berichtgeving èn in de waardering de
verhoudingen dikwijls sterk overdreven werden. Niet alleen
buiten Texel, maar ook op Texel.
Voor zover het onszelf aangaat geloof ik dat wij ons moeten
zetten tot een rustige beschouwing van wat wij kunnen doen
om te maken, dat een probleem dat algemeen is, niet de
schijn wekt dat het op Texel belangrijker zou zijn dan elders.
Een bijzonder eigen, Texelse zaak was en is die wel van
T.E.S.O. Natuurlijk viel met de omwenteling die T.E.S.O. dit
jaar en de volgende jaren meemaakt, niet te verwachten dat
alles geruisloos zou verlopen Te betreuren is echter dat er
weer een rumoerstemming is ontstaan, die de zaak, onze zaak,
minder goed kan doen. Een stemming, die kennelijk Texel
jaren lang eigen was, misschien wel haar oorsprong vindt in
het. glorieuze begin van T E S O. of wel te wijten is aan de
constructie van deze onderneming, maar die, zo dacht ik,
plaats had gemaakt voor een rustiger beschouwingswijze in de
laatste jaren. Het gemeentebestuur streeft er steeds naar
zich niet in te laten met zaken, waar anderen bevoegdheden
hebben; in de competenties van anderen treden wordt zoveel
mogelijk vermeden, maar in een zaak van zo algemeen Texels
belang als T.E.S.O. kan het wel eens niet anders.
Temeer ook omdat provincie en gemeente indertijd bereid
waren een T.E.S O.-lening voor de nieuwe pont te garanderen
met de daaraan verbonden voordelen Nu deze garantie
niet is doorgegaan ontstond hierdoor ook geen officiële band
met T.E.S.O., maar dat wil geenszins zeggen dat niet nog
menig gesprek en veelvuldig overleg met de overheid ook
de gemeentelijke noodzakelijk zal zijn. Ik twijfel niet aan
de mogelijkheid daartoe, maar meen toch te mogen opmerken,
dat dit alles veel eenvoudiger zal zijn wanneer de algemene
sfeer in dit opzicht niet nog meer vertroebelt, maar daaren
tegen opklaart.
Ook de berichtgeving over het, conflict Hervormde Kerk
te Den Burg Noordhollands Philharmonisch Orkest
Kunstkring heeft Texel geen goed gedaan. Dit raakt ons alle
maal, en daarom valt deze zaak zo te betreuren, maar ook
daarom meen ik dat mensen van goede wille in staat zullen
zijn deze kwestie op te lossen op een wijze die de gehele
Texelse gemeenschap dient.
Zoals in het begin hiervan reeds werd opgemerkt, kunnen
zich in de loop van een jaar gebeurlijkheden voordoen, waar
van het onmiddellijk effect gering is, maar die van het groot
ste belang voor de toekomst zijn.
In dit verband zou ik willen noemen de wijziging van de
uitbreidingsplannen in Den Hoorn, De Koog, 't Horntje, De
Cocksdorp en Den Burg en een tweetal wijzigingen van het
plan in hoofdzaken. Voorts de aankoop van diverse gronden.
Weliswaar is daarmede de woningnood niet opgelost, maar
voor de toekomst zijn er toch meer mogelijkheden geschapen.
Overigens is de woningsituatie nog bijzonder nijpend en
zij zal dit, zonder wijziging van bovengemeentelijk standpunt,
nog wel enige tijd blijven. De jaarlijkse toewijzing aan de
gemeente blijft uitermate gering. Des te meer spreekt dit, nu
ook de tijdelijke oplossing, ontstaan door de Vogelmient weer
teniet moet worden gedaan.
Wat ik zou willen noemen: de algemene outillage van de
gemeente, werd weer verbeterd. Min of meer systeemloos
som ik enkele zaken op.
De nieuwe werkplaats en de garages van gemeentewerken
kwamen gereed, zo ook het bureau van de rijkspolitie. Beide
voorzieningen die jarenlang hoogst urgent waren. De Pontweg
werd voltooid met de Kogerweg; andere bescheiden weg- en
straatverbeteringen kwamen tot stand.
Voor het grote publiek bijna onzichtbaar zijn de werkzaam
heden die in en rondom de T.E.M. plaats vinden. Bekend is
dat er naar Texelse verhoudingen, zeer hoge bedragen worden
geïnvesteerd Zichtbaar is het nieuwe kantoor. Niet zo duide
lijk komt echter naar voren, dat zo ongeveer aan het einde
van het volgende jaar de gehele centrale praktisch zal zijn
vernieuwd. Van Texel uit maakt men graag excursies naar
de overwal. Reeds nu zou ik voorzover daartoe de bevoegd
heid hebbende de uitnodiging willen plaatsen t.z.t. een ex
cursie te richten op de T.E.MNiet te zien zal zijn wat was,
maar wel dat de gemeenschap in dit eigen elektriciteitsbedrijf
een kostbare zaak rijk is geworden, dank zij het werk van,
voor een groot deel anoniem blijvende T.E.M.-medewerkers.
In deze reeks zou ik nog willen noemen het afronden van
de bouw van Huize Irene Officieel zal het nieuwe gebouw
zeer snel in gebruik genomen worden. En dan weer het ge
reedkomen van de riolering en zuivering in Oosterend en nu
het entameren van dezelfde zaken in De Cocksdorp.
Het busstation te Den Burg werd gerealiseerd. Heel Texel
heeft meegeleefd met de werken aan de ponthaven. Het heeft
mij steeds plezier gedaan de algemene waardering over de
wijze, waarop deze kolossale werken werden uitgevoerd, aan
te horen. Mijn bewondering wil ik daaraan gaarne toevoegen.
Moge het zo zijn dat deze zelfde waardering zal gelden ten
aanzien van de opvolgende werken van 't Horntje en in Den
Helder. En moge dit ook gelden met betrekking tot de op
dracht die T.E.S.O. plaatste voor de bouw van een nieuwe
koppont „De Marsdiep".
Het is met deze onderwerpen van overheidszorg bijna gelijk
gesteld als met de zaken van het onderwijs. Wat vroeger niet
bereikbaar leek, wordt toch langzaam gehaald. In Oudeschild,
Den Burg, Oosterend en De Cocksdorp riolering en zuivering:
het is een zaak voor de Raad om trots op te zijn.
En zo ook in de onderwijssector: de L.TS. zal binnenkort
worden gebouwd. We mogen aannemen dat de R.K. kleuter
school snel zal worden gerealiseerd. Teleurstellend is de gang
van zaken met betrekking tot de U.L.O.-school en het 2de
gymnastieklokaal. Al met al is het wel typerend, dat in een
gemeentelijk overzicht steeds en terecht het onderwijs voorop
is gesteld en dat dit nu minder noodzakelijk blijkt te zijn
daarbij met te kort doend aan nog aanwezige urgenties.
Ik verbaas me er wei eens over dat in dit overzicht gemeen
lijk zo weinig plaats wordt ingeruimd aan de landbouw en de
visserij. Dat gebeurt stellig niet omdat de betekenis daarvan
voor Texel wordt onderschat. Integendeel, ieder weet toch
welke betekenis deze bronnen van bestaan voor ons hebben.
Misschien is het wel omdat in deze beide sectoren de belang
hebbenden en hun organisaties een sfeer van rustige zeker
heid en vertrouwen hebben geschapen, die maakt dat men hun
toch aanwezige problemen, niet te zwaar neemt. Hoe het ook
zij, ik dacht dat wij i.e. de toekomst weer met vertrouwen
tegemoet mogen zien.
Anders is het nog steeds gesteld met onze derde welvaarts
bron- het vreemdelingenverkeer. Dit baart m.i. voor Texel nog
vele zorgen Onze gemeente verkeert in een dusdanige moei
lijke positie, dat zij aanzienlijke steun van de hogere overheid
nodig zal hebben. Jaar in, jaar uit is daarvoor gepleit, tot
dusver echter met matig succes.
Het is jammer en te betreuren dat zo dikwijls locale over
heden een eerder inzicht in bepaalde zaken weten te verkrij
gen dan de centrale overheid en dat dan een probleem dat
centraal erkenning vindt, dreigt te verdrinken in centrale
commissies en competentiekwesties:
Ik hoop van niet, maar zo lijkt het toch bij het vreemde
lingenverkeer. Daar hadden wij eerst een Kokotoe, toen een
Incor en nu als laatste loot van de commissiestam de Incoret.
Zoals gezegd: laten wij hopen.
Overigens moet ook gezegd worden dat plaatselijk in de
eigen belangensfeer men nog lang niet aan de oplossingen
toe is, die in andere sectoren van het bedrijfsleven al lang
zijn gevonden. Wanneer ik nu wijs op bepaalde middenstands
activiteiten: UNIC, Albert Heijn, Middenstandscentrum De
Koog, dan is dat weer in tegenstelling tot de iogiesverstrek-
kende bedrijven.
Met alle waardering voor wat is geschied en nog geschiedt,
hier geldt duidelijk: Let op Uw zaak.
Als laatste onderdeel van dit overzicht heb ik de culturele
sector bewaard. Met enige trots vermeld ik een aantal feiten,
waarbij naar voren mag worden gebracht dat de gemeente
lijke activiteit niet eens de belangrijkste is. Zo mogen dan
vermeld worden, de bioscoop, de aankoop van een oude Texelse
boerderij door de gemeente en ook de collectie schilderijen van
Bakels. Verder de plannen voor het dorpshuis Oudeschild en
de verbetering van het voetbalveld in dat dorp. Voorts de
nieuwe kleedkamers van S.V.T. en dan het aanloop-crediet
voor een zwembad, de fototentoonstelling, voorbereiding 550
jaar stad, de activiteiten van de winkeliersvereniging met
betrekking tot Texels folklore en de sportuitwisseling met
Opsterland.
Alles bijeen een prettig beeld van de eigen aktiviteiten op
dit gebied.
Natuurlijk ben ik in dit overzicht niet volledig geweest. Het
is zelfs waarschijnlijk, dat meerderen menen dat op een be
paald facet van onze gemeenschap meer de nadruk had moe
ten worden gelegd, dat ook meer aan bepaalde personen had
moeten worden gedacht ik denk hier plotseling aan onze
vriend Piet Spigt men duide mij dat niet euvel, dit zou,
dacht ik niet, passen in de sfeer van de overgang van het
oude naar het nieuwe jaar.
Wanneer ik dan nog even resumeer komt het mij voor, dat
de mineurstemming in het begin wat getemperd werd door
het opvolgende, maar toch dat het „let op Uw zaak" wat ik ten
aanzien van een bepaalde zaken- en belangensfeer als waar
schuwing meende te mogen brengen, meer nog geldt voor
andere waarden en dat het zoeken van gemeenschapszin en
het begrip van de plaats van de ander een duidelijk dienen
is van eigen zaak.
Een goed jaar 1963 zij U en de Uwen toegewenst.
C. De Koning.
ONGELUK OP DE SCHILDERWEG
Waarschijnlijk misleid vanwege de
weersomstandigheden, zeer slecht zicht,
is de heer A. Ellen (Oudeschild) vrij
dagmiddag op de Schilderweg met zijn
bromfiets tegen een stilstaande auto
gebotst. De heer Ellen liep ernstige ver
wondingen aan het gezicht op en een
lichte hersenschudding.
VAN GROVE SCHULD
VRIJGESPROKEN
Donderdag j.l. is uitspraak gedaan in
de zaak tegen de Texelse politie-com-
mandant adjudant G. Adjudant G. is
conform de eis veroordeeld tot een
boete van ƒ200,
SCHAATSWEDSTRIJDEN
OP WAALENBURG
Het bestuur van de Waalder IJsclub
„Waalenburg" heeft j.l. maandagmid
dag voor de Waalder jeugd wedstrijden
georganiseerd. Er waren vele prijzen,
maar nog niet veel deelnemers(sters).
Wellicht zat dat in de koude wind Een
volgende keer, als de jeugd meer heeft
geoefend (en de braam van de nieuwe
schaatsen af is) zal er ongetwijfeld
meer deelname zijn.
De prijswinnaars waren:
6de klas: 1. Egbert Roeper, 2. Wim
Keijzer; 3 Andrew Albers;
5de klas: 1. Dirk Rikkenberg; 2. Dik
Kuiper, 3. Theo Haarsma.
4de klas: 1. Anneriet Keijzer; 2. Joke
Zoetelief;
3de klas: 1. Jacob Keijser; 2. Arie Kager
Grotere jongens: 1. Wim Jimmink; 2.
Jan Kooger.
Op tweede kerstdag heeft het bestuur
van de Waalder IJsclub wedstrijden ge
organiseerd op 1600 meter. Door de
sneeuwval moest er 's morgens hard
worden gewerkt om de baan sneeuw
vrij te krijgen; met een tractor, waarop
een grote sneeuwschuiver was gemon
teerd lukte dit heel goed. Het was jam-
me, dat de temperatuur 's middags
steeg: het ijs werd zacht. Toch hebben
de zestien deelnemers fel gestreden om
de geldpremies. De eerste serie moesten
er zes ronden worden gereden. De
spannendste eindspurt was de strijd
tussen Pim Jimmink en Kees Maas. In
de tweede ronde maakte Pim een val,
raakte achterop, maar wist toch nog
met een seconde voorsprong de finish
te bereiken. Zijn tijd was echter iets te
hoog om in de finales te komen.
Gezien de toestand van het ijs werd
besloten om de finales te bekorten tot
twee ronden. De toprijders van deze
middag leverden een fel gevecht, waar
uit P. J. Stolk als winnaar naar voren
kwam. Tweede werd P. Saai. Om de
derde en vierde prijs moest nogmaals
gestreden worden door J. C. Betsema
en G. Jimmink. Een heel spannende rit,
welke door Jimmink werd gewonnen.
Wanneer de weersomstandigheden en
de toestand van het ijs het toelaten,
zullen er zeer zeker meerdere wedstrij
den worden georganiseerd door het be-
stuur.Men beschikt n.l. ook over een
grotere baan, waarop bijv. prachtig de
5000 meter kan worden gereden. Hope
lijk zullen we dit deze winter nog be
leven en dan niet in een koud regentje.
ADVENTSSAMENKOMST
BEJAARDENSOOS DEN BURG
Vrijdag j.l. hebben wij een bezoek
gebracht aan de Bejaardensoos te Den
Burg. In aansluiting op het traditionele
kaarten, biljarten en koffie drinken was
evenals vorig jaar een kerstsamenkomst
georganiseerd.
Het zaaltje van het dorpshuis was
daarvoor in kerstsfeer gebracht. Er
was een versierde kerstboom en op de
verschillende tafeltjes prijkten de door
de gidsen van de „Margaretha Sin-
clairgroep" gemaakte kerststukjes.
Ook het bestuur van de Soos had deel
in de viering. Ds. Froentjes las enkele
bijbelteksten en het kerstevangelie en
mevr. Van Bilderbeek reciteerde het
„Klein Lied in de Kerstnacht" van
Gabriel Smit.
Op originele wijze droegen de kape
laans Tuyn en Stam hun steentje bij.
Beide geestelijken hadden bij een be
staande filmstrook die handelde over
het kerstgebeuren, een band samenge
steld met toepasselijke tekst en muziek.
De vertoning van deze geluids-strip
werd door de aanwezigen zeer gewaar
deerd.
Tussen de bedrijven door werd ge
zongen met pianobegeleiding van mevr.
Van Bilderbeek. De bejaarden van
vandaag de dag lijken orts weinig min-
der muzikaal dan de jongere garde. Wij
hebben heel wat keren minder goed
gezang moeten aanhoren!
Aan het eind van de middag toonde
de afgevaardigde van de bejaarden,
mevr. de wed. v.d. Berg, zich zeer inge
nomen met het gebodene en reikte de
verschillende medewerkers een pre
sentje over.
Hoewel op de Soos in het algemeen
kan worden gesproken van een grote
belangstelling van de zijde der bejaar
den, vragen wij ons toch af waarom niet
veel meer mensen deze zeer gezellige
wekelijkse bijeenkomsten bezoeken. Het
is beslist niet zo dat men „oud" moet
zijn om de soos te bezoeken. „Minder
jong" is voldoende!
TER OVERWEGING
Vandaag, 28 december, viert de ka-
tholieke kerk de gedenkdag van de
onnozele kinderen. Een eigenaardig
woord dat „onnozelen". We worden
zelf in ons tegenwoordig spraakgebruik
niet graag meer zo genoemd. Het is een
vertaling van het latijnse „Innocentes",
hetgeen letterlijk vertaald betekent „Zij
die geen schade toebrengen".
De heiligenverering in de katholieke
kerk kunnen velen niet erg waarderen.
Hier betreft het echter een groep kin
deren, die omwille van Christus de
marteldood ondergaan hebben. We we
ten niet hoeveel het er geweest zijn, we
kunnen geen afbeelding van hen ma
ken, en dus geen kaarsje voor hen op
steken.
In Matth. 2 lezen wij: Toen Herodes
nu zag dat hij door de wijzen was ver
schalkt, werd hij zeer toornig. Hij zond
zijn lieden uit en doodde in Bethlehem
en heel de omgeving alle knapen van 2
jaar en daar onder, overeenkomstig de
tijd, die hij van de wijzen had uitge-
vorst. Toen werd vervuld, wat door de
profeet Jeremias gezegd werd:
Een stem is in Rama gehoord groot
geween en geschrei. Rachel beweende
haar kinderen, en wilde niet getroost
worden, omdat ze niet meer waren.
Deze dagen wordt in Amsterdam
weer de Gijsbrecht van Amstel opge
voerd. Daarin komt de prachtige rei-
zang voor op deze kindermoord.
hoe kon Heiodes 't licht verdragen
O Kerstnacht, schoner dan de dagen,
dat in uw duisternisse blinkt,
en wordt gevierd en aangebeden
Zijn hoogmoed luistert naar geen
reden
hoe schel die in zijn oren klinkt.
Hij poogt de Onnozele te vernielen
(Christus)
door het moorden van onnozele zielen,
en wekt een stads- en landsgeschrei,
in Bethlehem en op de akker,
en maakt de geest van Rachel wakker
die waren gaat door beemd en wei.
Wie kan de ellende en jammer
noemen
en telhn zo veel jonge bloemen,
die toen verwelkten, eer ze nog
haar frisse bladeren ontloken
en lieflijk voor ieder roken,
en 's morgens dronken 't eerste zog?
Zo volt de zeis de korenaren
zo schudt een bui de groene blaren,
wanneer het stormt in 't wilde woud.
Wat kan de blinde staatszucht
brouwen,
wanneer ze raast uit misvertrouwenl
Wat luidt zo schendig dat haar rouwtl
Bedrukte Rachel, schort dit waren
uw kinders sterven martelaren,
en eerstelingen van het zaad,
dat uit uw bloed begint te groeien
en heerlijk tot Gods eer zal bloeien
en door geen wreedheid meer vergaat.
v.d. B, O.S.
Interkerkelijke Kerstsamenkomst:
MANIFESTATIE VAN EENSGEZIND
ENTHOUSIASME
Aangemoedigd door het succes van
het vorige jaar is wederom een inter
kerkelijke kerstsamenkomst gehouden
in de N.H. Kerk te Den Burg, waarbij
honderden Texelaars van alle gezindten
acte de presence hebben gegeven. Allen
hebben do enig juiste kerstsfeer ge
proefd, de sfeer van vrede en eensge
zindheid, en de kerstboodschap begre
pen.
Van zijn waardering hierover sprak
ds. D. J. Froentjes in zijn begroetings
woord. Vanuit alle plaatsen van het
eiland waren ze gekomen, leden van
verschillende kerken en zelfs van bui
ten de kerk. Aan deze manifestatie heb
ben velen hun medewerking gegeven.
Met name het Koninklijk Texels Fan
farecorps en organist P. J. A. Kraijma,
die de zang van het koor en het pu
bliek begeleidden. Dat menig uurtje is
geoefend bleek uit de uitstekende ver
tolking van het Panis Angelicus en het
Ave Verum. Tussen de gezangen werd
vanaf de kansel het woord gevoerd
door ds. D. J. Froentjes, ds. H. van
Bilderbeek en kap. Y. C. Tuyn.
De velen, die hebben meegewerkt aan
het welslagen van deze bijeenkomst,
kunnen met voldoening terugzien
op dit geslaagde feest van de vrede.
VAL OP HET IJS
Op de ijsbaan te Den Burg gebeurde
maandagmiddag een ongelukje met
redelijk goede afloop. De 21-jarige Cor
de Groot kwam te vallen toen een in
het ijs vastgevroren boomstronkje zijn
pad kruiste. Cor kwam tamelijk hard op
z'n hoofd terecht, zodat de omstanders
vreesden, dat hij wel een flinke hersen
schudding had opgelopen. Het viel ech
ter mee, want dokter Schalkwijk, die
spoedig ter plaatse was, constateerde
slechts een bloeduitstorting.
